EVA verwacht niets meer van de politiek
Radio Bloemendaal overleeft de ontkerkelijking
Kirchentag bouwt
al 50 jaar bruggen
Kerk Samenleving
ZATERDAG 19 JUNI 1999
redactie aad rietveld. o
VANDAAG
4 q Ondanks het feit dat van sommige martelaren
I uit de eerste eeuwen van het christendom maar
JUNI weinig bekend is, zijn ze door de kerk tot heili
gen verheven. Aartsbisschop Ambrosius van
Milaan (339-397) zorgde ervoor dat twee martelaren niet
vergeten werden: Gervasius en Protasius. Twee broers die
rond 270 na Christus wegens hun geloof gemarteld en ge
dood werden. Veel meer is over hen niet bekend, behalve
dat na hun dood enkele wonderverhalen de ronde deden
over genezingen en duiveluitdrijvingen met behulp van
hun relieken. Ambrosius, die de relieken van Gervasius en
Protasius ontdekte, wordt op 7 december als heilige ge-
eerd. De broers op 19 juni. Theologisch en kerkpolitiek is
de invloed van Ambrosius groot geweest. Hij behoort met
Hieronymus, Augustinus en Gregorius tot de vier 'docto
res ecclesiae' (kerkleraren) van het Westen. De verhalen
rond Gervasius en Protasius dienden Ambrosius waar
schijnlijk goed in zijn strijd tegen de ketterse Arianen.
20
JUNI
In de zesde eeuw mochten pausen trouwen en
kinderen krijgen. Het pausschap werd daarbij
soms ook doorgegeven van vader op zoon.
Vandaar dat de heilige paus Silverius, die van
daag wordt geëerd, de Heilige Stoel kon erven van zijn va
der paus Hormisdas. Hij heeft echter maar een jaar van
die privileges kunnen genieten, van 536 tot 537. Het Ro
meinse rijk was in die dagen verwikkeld in een strijd om
de hegemonie van Rome, tussen de Oost-Goten onder lei
ding van koning Theodahad en de Oost-Romeinen van
keizer Justinianus. Silverius trachtte te bemiddelen tussen
de twee heersers om het Romeinse volk te behoeden voor
plunderaars uit het leger van Justinianus, die op dat mo
ment Rome belegerden. Uiteindelijk kostte hem dat zijn
stoel, want hij werd verbannen op beschuldiging van
hoogverraad en het verlenen van steun aan de Oost-Go
ten. Later mocht Silverius terugkeren. Maar door toedoen
van zijn vervanger, paus Vigilius, werd hij weer verbannen.
Korte tijd later stierf hij door honger en ontberingen.
Sponsorloop voor Roemenië
leiden Leidse jongeren lopen zondag over het strand van Sche-
veningen naar Katwijk om geld in te zamelen voor een werkva
kantie in Targu Mures in Roemenië. Sinds 1995 steunen de her
vormde diaconie en de Vredeskerk in Leiden de bouw van een
bejaardencentrum in Targu Mures. De jongeren gaan deze zo
mer naar Roemenië om te helpen met de bouw. Zij hopen dat
de sponsorloop zoveel geld opbrengt, dat zij er de reis van kun
nen betalen en ook nog iets kunnen bijdragen aan de bouw.
Reuzenposter voor openluchtmis
havana Arbeiders in de Cubaanse hoofdstad Havana passen
de puzzelstukjes in elkaar van een gigantische 'poster'. De af
beelding doet dienst in een openluchtmis, die zondag door
evangelische kerken wordt gehouden op het Plein van de Revo
lutie in Havana. foto afp
'Vaak zakte de moed je in de schoenen
utrecht anp
De werkgroep EVA (economie
vrouwen armoede) wil niet lan
ger 'aan een dood paard trek
ken'. Het heeft volgens coördi
nator J. van den Heuvel geen
zin te wachten tot de politiek
iets doet voor vrouwen met het
perspectief van levenslange ar
moede.
„Omdat ze hun hele leven
voor anderen hebben gezorgd,
zijn er vrouwen die geen recht
op een inkomen of een fatsoen
lijk pensioen hebben. Dit the
ma past niet binnen het regeer
akkoord. Paars-2 lijkt aan dit
probleem volstrekt geen bood
schap te hebben", aldus Van
den Heuvel. EVA vierde gisteren
op een besloten bijeenkomst in
Utrecht het 15-jarig bestaan.
Het was een ongelooflijke te
leurstelling, dat staatssecretaris
Verstand in haar nota ter voor
bereiding van een nieuwe ka
derwet zorg en arbeid niets
heeft gedaan om de positie te
verlichten van vrouwen die
door zorgarbeid arm zijn ge
worden. Maar die teleurstelling
past binnen het beeld van 15
jaar EVA, zegt Van den Heuvel.
„Vaak zakte de moed je in de
schoenen."
„Nu mannen ook zorgarbeid
verrichten, heet het plotseling
een verrijking voor hun leven.
Terwijl van vrouwen altijd ont
kend wordt wat zij hebben ge
daan. Hier wordt met twee ma
ten gemeten. Voor arme vrou
wen boven de 65 wordt het een
ongelooflijk harde tijd", vreest
Van den Heuvel, die in de Sa
men op Weg-kerken beleidsad-
viseur voor sociaal-economi
sche vraagstukken wordt.
Op de jubileumdag wilde ze
niet tobberig doen. Daarom
somde ze de positieve kanten
ook op. Naast het feministisch-
theologisch debat is in kerk en
oecumene dankzij EVA het so
ciaal-economisch debat over de
positie vein de vrouw op gang
gekomen. „We hebben de stem
van de armgemaakte vrouwen
gebundeld en een kritische
analyse van de maatschappelij
ke verhoudingen inzake arbeid
en inkomen gemaakt. Ook heeft
EVA veel gedaan aan coalitie
vorming met de kerken en het
maatschappelijk middenveld."
EVA is sinds twee jaar de
naam van de werkgroep Kerk
vrouwen/Bijstandsvrouwen die
vijftien jaar geleden ontstond
uit een ontmoeting tussen bij
de kerk betrokken vrouwen, en
vrouwen met een bijstandsuit
kering. EVA telt zestig plaatselij
ke werkgroepen. Ze werkt sa
men met de landelijke werk
groep Arme kant van Neder
land, die is opgericht door de
Raad van Kerken en het ar
beidspastoraat DISK.
Meer dan honderdduizend deelnemers
stuttgart epd
Met een feestelijke bijeenkomst
in Stuttgart is het vijftig-jarig
bestaan van de Duitse protes
tantse Kirchentag gevierd. Het
motto van de eerste ontmoe
ting, Kerk in beweging, is vol
gens de organisatie nog steeds
van toepassing op de grootste
religieuze 'lekenontmoeting'
van Duitsland.
De Kirchentag is een be
standsopname van de actuali
teit vanuit protestants perpec-
tief, zei de toekomstige Duitse
president Johannes Rau. De le-
kenmanifestatie is geen vlagver
toon van eigen vermeende
grootheid en ook geen vleesge
worden televisiehappening, al
dus de SPD-politicus.
De vroegere bondspresident
Richard von Weiszacker (CDU)
benadrukte dat de Kirchentag
steeds heeft geprobeerd „deu
ren te openen en bruggen te
bouwen". De tweejaarlijkse
ontmoeting van protestanten
was jarenlang de enige direkte
band tussen Oost- en West-
Duitsers.
De Kirchentag, die in hetzelf
de jaar als de Duitse Bondsre
publiek en de DDR werd opge
richt, was steeds een spiegel
voor Duits- Duitse aangelegen
heden. Toen de regeringen al
lang verstard waren door de
Koude Oorlog, was op de Kir
chentag het 'vrije, ongecensu
reerde woord' nog mogelijk, al
dus Von Weiszacker.
De secretaris-generaal van de
Kirchentag, dr. Margot Kass-
mann, sprak de hoop uit dat de
volgende vijftig jaar twee ken
merken bewaard blijven: de
moed om te experimenteren en
het speelse karakter van de ont
moeting. Kassman legt begin
september haar functie neer
om luthers predikant van de re
gionale kerk van Hannover te
worden.
In totaal hebben zich 96.514
deelnemers ingeschreven voor
de volledige duur van de bij
eenkomst. Daarnaast komen er
dagelijks ruim 10.000 'dagjes
mensen' naar het evenement in
Stuttgart. Met 57 procent zijn
de vrouwen daar in de meer
derheid. Een vijfde van de deel
nemers is nog geen dertig jaar,
de helft is onder de veertig. Uit
68 landen zijn 3168 buitenland
se gasten naar Stuttgart geko
men, onder wie Rigoberta Men-
chu uit Guatamala, die in 1992
de Nobelprijs voor de vrede
ontving. De Kirchentag, die als
motto heeft 'Gij zijt het zout der
aarde', duurt nog tot zondag.
Frankrijk pal
'sektes' aan
Sa
Frankrijk is van plan vi
meende sektes hard aan
pakken, vooral op het w
van belastingontduiking,
staat in een deze week
schenen parlementair rj
port. De Jehovah's Getuig SC
bijvoorbeeld zijn de Fran
staat 100 miljoen
schuldig.
Frankrijk is in de eer-i
plaats bezorgd over het 1
van kinderen en zieken 4 k
niet of slecht worden yi
zorgd. Anders dan in Ned»
land zijn kinderen in Fran
rijk niet verplicht m
school te gaan, maar wèlj
onderwijs te volgen. Ei
duizenden kinderen kon»
terecht in gesloten gemee
schappen, waar nauweljj
controle is op het onderlid
dat zij krijgen. Minister Roj 1
van Onderwijs is van pi f
daar strenger op toe te ziet
Het rapport maakt
van enorme financiële res
ves van sektes, vaak veri:
gen doordat aanhangers
plicht afstand doen van;
bezit. Daarnaast speelt de
vloed die sektes op de
menleving zouden hebbi
Een proces tegen de Scien
logy Kerk bijvoorbeeld is
ren tegengehouden,
stukken zijn verdwenen
een dossier op het paleis i
justitie in Parijs. Tot nu tot
onduidelijk hoe dat kan.
„Sektes hebben enon
middelen en kunnen dure
kundige advocaten betalei
aldus voorzitter
Guyot van de parlementa
commissie. Dat geldt
voorbeeld voor de gr
Ashram in Castellane
Zuid-Frankrijk. Die heeft
meer dan dertig meter ho
monument neergezet ter
van de overleden leider!
bert Bourdin. Inmiddels is
een gerechtelijke uitspra
dat het monument mi
worden afgebroken. Maar
beweging heeft allerlei jt
dische procedures in g<
gezet.
Bedenkingen zijn er
Frankrijk ook tegen de anti
posofische beweging. „Dai
een karikatuur van een
te", heeft Guyot gezej
„Het gaat hen erom midd
len van aanhangers binn
te slepen en invloed uit
oefenen op de maatscha
pij."
,0
Vooral ouderen stemmen af op 1116 AM
bloemendaalanp
Radio Bloemendaal, pionier in kerke
lijk omroepland, heeft de ontkerkelij
king tot nu toe overleefd. Het publiek
bestaat inmiddels voornamelijk uit ou
deren, maar zij stemmen na 75 jaar
nog steeds trouw af op 1116 AM om de
kerkdiensten en muziekprogramma's
te beluisteren.
Radio Bloemendaal werd in juni
1924 opgericht, een paar maanden
eerder dan de NCRV. Zondag viert de
zender het 75-jarig jubileum in de ge
reformeerde Vijverwegkerk in het
Noord-Hollandse dorp waarnaar hij is
genoemd. De huidige radiopredikan
ten J. Schouten en A. Mak gaan voor in
de dienst. Verder zorgen historische
opnames voor de nodige nostalgie.
De oudste christelijke zendgemach
tigde mag in principe 24 uur per dag
uitzenden. Maar dat is voor het voor
namelijk door vrijwilligers gerunde
station te veel van het goede. Tegen
woordig is Radio Bloemendaal op zon
dag van negen uur 's morgens tot ne
gen uur 's avonds in de lucht. Behalve
kerkdiensten zijn dan ook muziek- en
discussieprogramma's te beluisteren.
Op dinsdag verzorgt de zender de uit
zendingen van de Alle-Dag-Kerk, laag
drempelige middagpauzediensten
vanuit de Engels-hervormde kerk op
het Begijnhof in Amsterdam.
Ook de Stichting Kerk zonder Gren
zen, die in opdracht van de gerefor
meerde provinciale synode van
Noord-Holland radio-evangelisatie be
drijft, zendt via Radio Bloemendaal
uit. De Stichting, waaraan predikant
Mak als radiopastor is verbonden,
maakt in kerken en instellingen in de
provincie opnames van kerkdiensten.
Dankzij een sterke zender van 500
Watt is Radio Bloemendaal sinds 1995
in een groot deel van de Randstad en
zelfs tot in Brabant en Friesland te ho
ren. Toch is er vooral 's avonds nogal
wat storing van buitenlandse zenders,
meldt de website van de zendgemach
tigde (www.radiobloemendaal.nl). Het
advies van de zender: koop een goed
kope radio. Die biedt meestal de beste
ontvangst. Doe-het-zelvers kunnen
on-line handige tips voor het knutse
len van een middengolfantenne krij-,
gen.
Radio Bloemendaal kan in deze tijd
van meer vrijblijvende betrokkenheid
bij levensbeschouwelijke instellii
een alternatief voor kerklidmaats!
zijn, denken de mensen achter de
bilerende zender. Dat blijkt bijl
beeld uit het getuigenis van een ja
vrouw op de website van de zender.
Hannah Nederhand stemt af
1116 AM om te luisteren naar „v
len die me raken, woorden die mij
roeren. Over God, wel te verstaa
Kerklidmaatschap hoeft voor haan A
zo. „Ik heb op dit moment meer!
hoefte aan woorden over God, dan:
de kerkorganisatie die daar ook
hoort."
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met zaterdag.
Noorwegen:
Overwegend veel bewolking en
perioden met regen, in het zuid
westen veel regen. Middagtem-
peratuur van 13 graden langs de
kust, tot 18 bij Oslo.
Zweden:
Zaterdag af en toe zon en alleen
langs de Noorse grens kans op
een bui. Zondag bewolkt en met
name in het zuiden veel regen.
Maxima tussen 18 tot 23 gra
den, zondag iets lager.
Denemarken:
Zaterdag flink wat zon en meest
droog, zondag veel bewolking en
regen. Maxima zaterdag rond 20
graden, zondag iets lager.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Meest bewolkt en vooral in het
noorden veel regen. In het zui
den soms ook wat zon. Maxima
van 13 graden in Schotland tot
19 graden in de omgeving van
Londen, daar zaterdag nog iets
warmer.
België en Luxemburg:
Zaterdag flink wat zon en droog,
zondag meer bewolking en toe
nemende kans op enkele stevige
buien. Middagtemperatuur rond
22 graden, zondag veel lager.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Flinke perioden met zon en
droog, zondag in het noordwes
ten kans op een stevige bui. Mid
dagtemperatuur ongeveer 23
graden, langs Het Kanaal fors la
ger.
Portugal:
Droog en overwegend zonnig.
Maxima langs de kust 27 tot 30
graden, landinwaarts tot 37 gra
den.
Madeira:
Naast wolkenvelden ook perio
den met zon. Wel een forse noor
delijke wind. Middagtempera
tuur ongeveer 22 graden.
Spanje:
Droog en overwegend veel zon.
Maxima tussen 32 en 40 graden,
alleen langs de Golf van Biskaje
en de Costa Brava ruim onder de
30 graden.
Canarische Eilanden:
Flinke zonnige perioden en
droog, in het noorden soms ook
wolkenvelden. Bovendien een
forse noordelijke wind. Middag-
temperatuur rond 27 graden.
Marokko:
Westkust: vrij zonnig. Maxima op
de stranden meest tussen 25 en
30 graden, landinwaarts warmer.
Tunesië:
Overwegend veel zon en waar
schijnlijk overal droog. Maxima
van 30 graden langs de noord
kust tot 40 in het zuiden.
Zuid-Frankrijk:
Flink wat zon en op de meeste
plaatsen droog. Maxima van 24
graden in de Vendee tot 30 bij
Marseille.
Mallorca en Ibiza:
Overwegend veel zon en droog
bij maxima rond 28 graden.
Italië:
Perioden met zon, maar ook en
kele stevige regen- of onweers
buien. Op Sicilië waarschijnlijk
droog. Maxima tussen 23 en 28
graden.
Corsica en Sardinië:
Flinke zonnige perioden en voor
al op Corsica kans op een on
weersbui. Middagtemperatuur
tussen 25 en 29 graden.
Malta:
Overwegend veel zon en droog.
Maxima rond 28 graden.
ZONDAG 20 JUNI 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 05.20 Zon onder 22.02
Maan op 13.09 Maan onderOl 49
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 09.35 22.10 09.08 21.43
Laag 05.16 18.00 04.57 17 41
MAANDAG 21 JUNI 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 05.20 Zon onder 22.02
Maan op 14.17 Maan onder02.11
.Waterstand
IJmuiden
Hoog 10.46 23.10
Laag 06.15 19.05
Weerrapporten 18 juni 17 u
Eindhoven half be
Den Helder onbew
Rotterdam licht b
Twente licht b
Maastricht halt be
Aberdeen half be
22 9 0 1
24 10 0.1
25 7 0.0
24 8 0.2
25 11 0.1
20 11 0.2
23 7 0.0
26 7 0.5
22 12 0.0
25 11 00
17 10 00
31 22 00
25 21
24 13 4.0
22 18 17.0
Bordeaux
half bew. wnw 6
26
18
0.0
Brussel
half bew nnw3
25
18
0.0
Cyprus
onbew. wil
32
23
0.0
Dublin
zwaar bew. w 6
17
8
0.0
Frankfurt
half bew. n 5
26
14
1.0
Genève
half bew n 5
25
13
0.0
1 Helsinki
licht bew nw6
21
16
0.1
Innsbruck
regenbui o 2
21
12
0.5
Istanbul
licht bew nno6
29
21
0.0
Klagenfurt
regenbui ver. 2
23
12
5.0
Kopenhagen
licht bew. n 7
17
13
0.0
Las Palmas
licht bew. no 13
29
19
0.0
Lissabon
onbew. ono 5
25
20
0.0
KatwïïiT0
zwaar bew. w.s.O
27
14
0.0
10.W""
licht bew. w 2
21
11
0.0
O5.60err|burg
half bew nno3
25
10
0.1
Madrid
29
14
2.0
Malaga
onbew zo 4
25
20
0.0
Mallorca
licht bew ono 8
29
18
0.1
Malta
onbew. wzw3
00
Moskou
onbew o1
26
14
00
München
half bew. nw 5
20
14
80
Nice
licht bew zo 2
23
19
0.0
Oslo
licht bew zw3
18
9
90
Parijs
licht bew. nno5
23
14
0.0
Praag
regen nw 7
22
11
5.0
Rome
onbew w s 0
0.0
Split
licht bew. ol
0.0
Stockholm
onbew wzw3
21
8
0.0
Warschau
half bew. n4
19
17
0.1
Wenen
zwaar bew nnw7
23
17
0.1
Zurich
zwaar bew nno 2
24
13
0.2
Bangkok
half bew. zzw 7
34
26
0.1
Los^ngeles
zwaar bew. wnw 2
19
16
00
New York
zwaar bew. n7
20
16
0.7
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart I860)
Boedapest regenbui
Griekenland en Kreta:
Overwegend veel zon, maar in
het noorden meer stapelwolken
en een enkele stevige regen- of
onweersbui. Maxima rond 30
graden, alleen op de stranden
iets frisser.
Turkije en Cyprus:
Tamelijk veel zon en alleen in
het binnenland kleine kans op
een regen- of onweersbui. Maxi
ma meest boven de 30 graden.
bewolkt
SS
onweer
""W warmtefront
regen
sneeuw
koufront
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
H hogedruk
zonnig
19
temperatuur
mnn luchtdrul< m
1000 hecto pascal
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 ui/
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uu
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro) 1
per jaar (acceptgiro) 3)
Abonnees die ons een machtiging verstrekte
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,- kortinjl
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenla#
worden verzonden geldt een toeslag van /U
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAND
Voor mensen die moeilijk lezen, slechteof
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samenv;
van het regionale nieuws uit het Leidsd)
Dagblad op geluidscassette beschikbaar.*
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, Gravel
Duitsland:
Zaterdag op de meeste plaatsen
veel zon en alleen in het zuidoos
ten een enkele bui. Zondag in
het noordwesten meer wolken en
toenemende kans op een stevige
regen- of onweersbui. Maxima
rond 20 graden, zondag in het
zuiden een stuk warmer.
Zwitserland:
Perioden met zon en alleen za
terdag in de bergen kans op een
bui. Middagtemperatuur onge
veer 19 graden, zondag flink ho
ger.
Oostenrijk:
Zaterdag nog bewolkt en buiig,
zondag ook af en toe zon en veel
droger. Maxima ongeveer 20 gra
den, zondag een stuk hoger.
Polen:
In het oosten en zuiden bewolkt
en geregeld een onweersbui, in
het westen meer zon en meest
droog. Maxima rond 24 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Overwegend bewolkt en perioden
met regen, ook onweer. Zondag
in Tsjechie droog en af en toe
zon. Maxima oplopend naar 24
graden.
Hongarije:
Wisselend bewolkt en buiig, ook
kans op onweer. Middagtempe
ratuur rond 25 graden.
K
N H
ttwraw»
U I Z E
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111