Leidsch Dagblad | 1999 | 12 juni 1999 | pagina 27

M

Het condoom van dichtbij bekeken

Stap in de wereld van Feist

Multi Media

Alles over klassieke muziek

Gamepoint: de frustratie voorbij

neo

>TERDAG 12 JUNI 1999

ciNKBUURMAN

3USlui

n 300

..spel baseren op een suc-
esvolle film wil nogal eens ten
|0ste gaan van de kwaliteit van
iet spel, omdat het vaak haast
werk is. Op boeken gebaseerde
pellen zijn meestal een stuk
eter, zeker als de schrijver zelf
ingeschakeld en er zorgvuldig
oor waakt dat het spel geen
or 17/ ippervlakkig product wordt,
antasy-schrijver Rarmond E.

■I eist heeft dit gedaan bij Return
Krondor, het vervolg op het
chaie uccesvolle Betrayal at Krond-
-6025' or- Een tussenproduct, gemaakt
- zonder medewerking van Feist
t'; paar wel gebaseerd op zijn fan-
isiewereld, bleek een jammer
de mislukking. 'Betrayal at
ntara' was een slecht stukje

laastwerk.

leturn to Krondor van soft
warehuis Pyrotechnics is een
plaat ruising tussen een avonturen-
spelen een rollenspel. Bij een
ivonturenspel moeten vooral
bunc rnzzels worden opgelost, bij
3-45C een rollenspel moet er stevig
-orden gevochten en doen de
lelden uit het verhaal steeds
ieer ervaring op, en worden ze

Its steeds sterker,
fede boeken van Feist leuk
?°9Seftindt zal het plezier doen dat de
rouwde hoofdrolspelers ei-
Limb enhandig bestuurd kunnen
ElZOE orden: de krachtpatser Solon,
45021 ie dief James, de strijder Wil-
en de magiërs Jazhara en
fndarie. De speler kruipt let-

450" 'n van ^eze *ie'~

- jen, die op afstand worden be-
ituurd, zoals dat bij rollenspel
en in de stijl van Diablo ge-
wikelijk is.

kemia

verhaal achter het spel is
goede kwaliteit, dat is Feist
ituurlijk wel toevertrouwd. In
koninkrijk Midkerhia is gro-
Ikent consernatie ontstaan omdat
magische kristallen zijn ver-
4220ifcwenen uit een tempel. Deze
ranen van de Goden' hebben
en immense magische kracht
1 mogen niet worden mis-
jikt door ambitieuze lieden
net een bedenkelijke machts-

>203f

honger. Het probleem is dat de
kristallen zich aan boord van
een schip bevinden dat na een
piratenaanval gezonken is. De
slechterik Bear doet er alles aan
om de Tranen van de Goden
weer boven water te krijgen en
in te zetten tegen de beschaaf
de wereld. Slechts de speler en
zijn kameraden kunnen dit
vanzelfsprekend voorkomen.
Betrayal at Krondor is een spel
dat heel makkelijk te bedienen
is, in tegenstelling tot de meeste
rollenspellen. Bij het aanvallen
van een vijand met een wapen
of toverspreuk hoeft deze
slechts aangeklikt te worden.
Leuk is de mogelijkheid door
middel van alchemie drankjes
zelf samen te stellen. Dat kan
leiden tot spectaculaire verras
singen.

Grafisch is Return to Krondor
dik in orde. Een mooi geteken
de wereld, waar driedimensio
nale figuren soepel doorheen
lopen. Het verhaal is niet al te
uitgebreid en de meeste spelers
zullen er geen maanden over
doen om het spel uit te spelen.
De liefhebbers van echte rollen
spellen, zoals Baldur's Gate zul
len het allemaal wat te simpel
vinden. Dat maakt Return to
Krondor wel bij uitstek geschikt
voor beginners, die geen uitge
breide studie van een spel wil
len maken voordat ze zich in de
strijd kunnen werpen.

Min. Systeemeisen: Pentium 166,
24 Mb Ram, Windows 95/98.
Driedimensionale kaart aanbevo
len. Prijs: 99 gulden. Beschikbaar
gesteld door Homesoft.

'an Bach tot Stravinski, van
ilokfluit tot concertvleugel, van

lenklank tot dissonant: het
s allemaal terug te vinden in
Spectrum van de Klassieke Mu-
riek, een interactieve mu-
ziekencyclopedie voor begin-
lers. Ruim 5000 artikelen geven
een schat aan informatie over
omponisten, podiumhelden,
ïuziekpedagogen, scholen,
stijlen, genres, kortom alles wat
P-K' met klassieke muziek van doen
elk» heeft.

k. Sp Het sterke punt van een inter-
actieve encyclopedie is het ge
makwaarmee samenhangende
informatie bij elkaar kan wor
den gezocht. In een boek ont-
ïnMi kom je n et aan tijdrovend ge-
blader als je wil uitzoeken tot
welke stroming een groep com-
misten behoorde, op de com
puter is dat een kwestie van een
muisklik op een verwijzing. En
verder is er natuurlijk het voor
deel van geluid: er valt vijf uur
muziek te beluisteren. Helaas in
fragmenten die soms wel erg
kort zijn, maar het is meestal
wel genoeg om een indruk te
van het werk van een
componist, van de klank van
een bepaald instrument of een
(specifiek soort ritme.

Een handig hulpmiddel is de
tijdbalk die als een rode draad
idoor de encyclopedie loopt. Op
deze balk is het ontstaan van
bepaalde muziekstromingen,
"iet de bijbehorende compo
nisten, instrumenten en plaat
sen nauwkeurig in de tijd af te
lezen. Zo is het dus makkelijk
°m tijdgenoten van componis
ten te vinden. In de romanti
sche negentiende eeuw deed
bet verschijnsel zich voor dat
grote componisten zoals Liszt,
w Chopin en Schumann andere

componisten, de 'mindere go
den', overschaduwden. En dat
terwijl hun muziek toch zeer de

moeite waard is. Zo bleef de
Ierse componist John Field lan
ge tijd onopgemerkt in de scha
duw van Chopin staan. Uitein
delijk kreeg Field in de 20e
eeuw de aandacht die hij ver
dient en ook op de tijdbalk is
hij in de buurt van zijn machti
ge Poolse tegenhanger terug te
vinden.

Wie zich wil verdiepen in de
theorie van de muziek kan met
de Spectrum ook goed uit de
voeten. Door middel van no
tenvoorbeelden wordt uit de
doeken gedaan hoe de muziek
zich ontwikkelde: van bijvoor
beeld eenvoudige koormuziek
tot ingewikkelde opera's die
soms dagen kosten om uit te
voeren. Spectrum van de Klas
sieke Muziek is gebaseerd op de
naslagwerken Muzieklexicon en
Componistenlexicon van Theo
Willemze. Maar er zijn ook veel
nieuwe artikelen opgenomen,
met name op het gebied van
opera. De cd-rom is informatief
en gebruikersvriendelijk: een
absolute aanrader voor mensen
die zich in klassiek muziek wil
len verdiepen.

Min. systeemeisen: Pentium 100
Mhz, 16 Mb Ram, Windows
95/98. Prijs: 99 gulden. Beschik
baar gesteld door Het Spectrum
Electronic Publishing.

PETER VAN DER HOEST

'Ooit een condoom van dichtbij
gezien?' schalde het in een be
richtje in de krant. De lezer
werd in dat stukje uitgenodigd
naar een wijkcentrum te ko
men, waar medewerkers die
dingen uit hun verpakking zul
len halen zodat men voortaan
weet waarover men het heeft.
Sterker nog, volgens het be
richtje worden ze ter plaatse
gratis uitgedeeld, alhoewel er
ook bij stond dat de toegangs
prijs een riks is en dat lijkt me
dan weer een sigaar uit eigen
doos.

Maar vooruit, het doel moge
duidelijk zijn: er zijn dus nog
mensen die niet weten hoe een
condoom er uit ziet. Dat blijkt
ook uit een groter verhaal, dat
naast dit berichtje was afge
drukt en waarin ene Nat Mie
Kroone, student sociaal-peda
gogische hulpverlening aan de
Haagse Hogeschool en geeste
lijk moeder van het project 'Be
wust van aids', studiegenoten
op het hart drukt om toch voor
al veilig te vrijen.

Ik kan u dankzij een uitermate
leuke site op het internet mel
den dat de mensheid al heel
lang zoekt naar methoden om
zwangerschap en geslachtsziek
ten te voorkomen. Zo zouden
de Egyptenaren al gebruik heb
ben gemaakt van een con
doomachtig linnen zakje. Chi
nezen trachtten besmetting te
gen te gaan met in olie gedrenkt
zijdeachtig papier dat om de
penis werd gewikkeld en Japan
ners hadden condooms van
leer en schildpadhoorn, waarbij
ik mij in alle eerlijkheid bij die
laatste 'jas' afvraag of het effect
niet hetzelfde aanvoelt als op je
hoofd krabben met een hark.
Maar goed, de Romeinen waren
verstandiger, die hadden con
dooms van geitenblaas.

Pas in de zestiende eeuw begint
het condoom een beetje in
zwang te komen. Dat moest
ook wel, want de syfilis greep zo
genadeloos om zich heen dat
het nog een hele kunst was om
iemand te vinden die het niet
had. Zijde, linnen en visblaas
waren het materiaal dat ge
bruikt werd om rond de penis
te wikkelen. In die tijd was het
trouwens heel normaal dat aan
alle waslijnen in Europa die
dingen na een wasbeurt te dro-

gen hingen.

Ik lees op die internetsite ook
dat er al in het midden van de
achttiende eeuw in Londen een
winkel was, waar de dames
Phillips en Perkins blazen, vlie
zen en zaaddodende spulletjes
verkochten aan vooral de rij
ken. Voor de armen was er een
zekere juffrouw Jenny. Zij han
delde in gewassen tweede
hands condooms. Het schijnt
dat wie er gebruik van maakte
een bescheiden toelage kreeg
van de rijken om de aanschaf te
kunnen bekostigen.

Controles

Het sap van de latexboom is
nog steeds de basis voor het
condoom. Lees zelf op de hier
onder genoemde site hoe dat in
zijn werk gaat. Maar als u het
verhaal uit hebt, dan kijkt u vast
en zeker met wat meer respect
naar dat voorwerp dan op het
moment van passen zelf. Uw

http://www.condomerie.com/ Geschiedenis.html
http://www.xs4all.nl/~-cerido/ rec13.htm
http://www.durex.com/lounge/nl/

aandacht is dan vanzelfspre
kend niet gericht op technieken
als 'dipping', vulcanisatiepro-
ces, optimale rekbaarheidcon
troles en elasticiteitseisen, want
u hebt wel iets anders aan uw
hoofd. Toch?

Weet u trouwens dat dragers
van het hiv-virus in Nederland
niet verplicht zijn om dat te
melden aan hun partner(s) of
instanties? Dat in dit overgeor-
ganiseerde land, boordevol ake
lig principiële politici, iemand
willens en wetens kan besmet
ten en daar misschien nog wel
ongestraft mee wegkomt ook?
Misschien heeft u het ook ge
volgd, dat proces dat de Lim
burgse Lia van de Donk tegen

haar ex heeft aangespannen.
Op zijn verzoek vreeën ze in
hun huwelijksnacht zonder
condoom, terwijl hij zo hiv was
als maar zijn kon en hij dat niet
aan haar had verteld. Lia klaag
de hem terecht aan, omdat
haar biseksuele ex gewoon
doorgaat met jan en alleman
voor te liegen.

Of het tot een veroordeling
komt is nog maar zeer de vraag.
Iedereen in dit land draagt zelf
de verantwoordelijkheid om
zich tegen het virus te bescher
men, zegt de wet.

Kijk, daar had een referendum
nou verandering in kunnen
brengen.

Drietal gamefanaten ontdekt gat in Nederlandse markt

JAN-JOHAN BELDEROK*

Gamen via internet was in Ne
derland tot voor kort een frus
trerende bezigheid. Voor een
potje Quake moest je meestal
inloggen op een Amerikaanse
of Britse server. En aangezien
Amerikaanse en Britse spelers
een snellere verbinding tot de
server hadden, werd winnen
vrijwel onmogelijk. Ze zagen
jou immers al rondstruinen,
voordat jij hen in de gaten had.
Sinds kort is aan deze misère
een einde gekomen. Het Haag
se Gamepoint stelt al zijn ser
vers beschikbaar voor online
gaming.

Gamepoint is deels uit frustra
tie geboren. Want oprichters
Bas Olthof, Amon Endt en Je
roen Haarlem waren het zat om
steeds te worden afgeknald op
de Amerikaanse servers. Na
tuurlijk kon je via de servers
van de Nederlandse internet-
-providers gamen, maar dat
was volgens Olthof echt kinder
spel. ,,Je kon er ten eerste vaak
alleen maar Quake spelen. Ten
tweede werden deze servers
nauwelijks bijhouden. Het ging
vaak om een hobby-project
van een werknemer van de pro
vider. Ze hadden van him baas
een stukje ruimte op de server
gekregen. Er was weinig profes
sioneels aan."

Olthof en zijn twee companen
waren ervan overtuigd dat er
een markt bestond voor een be
drijf dat zich totaal richtte op
online gaming. En de afgelopen
maanden hebben uitgewezen,
dat ze het bij het rechte eind
hadden. Want na een aarzelend
begin, loggen nu dagelijks hon
derden gamers op hun servers

Vergeleken met de honderddui
zenden spelers in VS die hun
battles via Internet uitvechten,
is de Nederlandse 'online ga
ming community' nog steeds
erg klein. Maar dit heeft volgens
Olthof niets te maken met een
gebrek aan interesse. „Integen
deel zelfs. Ik denk dat er relatief
gezien in Nederland net zoveel
mensen online willen gamen.
Want dat is toch de real-stuff,
gamen tegen andere top-spe-
lers. Alleen, je moet er hier voor
betalen, terwijl lokaal telefoon
verkeer in de VS gratis is. Een
uurtje gamen kost hier een paar
piek aan telefoontikken en dat
bedrag houdt met name scho
lieren en studenten tegen. De
meeste multiplay-games wor
den daarom via netwerken van
bedrijven of via gekoppelde
computers thuis gespeeld."

Gamen via Gamepoint is heel
eenvoudig. Na het intikken van
www.gamepoint.nl in de adres
balk van je browser, kun je op
de gratis website een game uit
het grote aanbod pikken. Op dit
moment zijn dat voornamelijk
shooters als Quake, Sin, Shogo,
Unreal en Halflife. Maar ook
fans van Civilization, MUD II
en Jazz JackRabbit kunnen bij
Gamepoint terecht.
Dat shooters zo populair zijn,
heeft te maken met de telefoon
tikken. Olthof: „Bij een shooter
kan iedereen zich zo in het
strijdgewoel mengen. Na een
half uur ben je al je agressie
kwijt en stop je er mee. Bij een
strategie-game zoals Starcraft
of Command and Conquer heb
je toch wel een uur of vijf nodig
om een beetje te vorderen in
het spelverloop. En dus lopen
de kosten flink op."

Bij de meeste shooters bestaat
de mogelijkheid om uit ver
schillende mods, oftewel 'mo-

piCk game PRECIES! WANT HIERMEE WILDE WE DUIDELIJK y» .IjA
MAKEN HOE GOEDKOOP DE SHOP WEL NIET IS jj[

2£ Choose your game

C

-QUAKE 14)
LJ UNREAL 10)

HALF-LIFE (0)

'i S. All playable games:

Kruiswoordraadsel
HORIZONTAAL:

1- Bladgroente: 4. geladen atoom; 6.
loofboom; 9. natuurken-ner; 11. uit-
roeP: 12. duikereend; 13. muziek
noot; 15. sierplant; 17. voornemen;
voertuig; 20. deel ve. fuik; 21.
voedsel; 23.keg; 24. thans; 25. zoog-
o'er; 27. oude lengtemaat; 28. in
vloed-rijk persoon; 32. hemelbrood;
■*4- schop; 35. takje.

^HTICAAL:

E Muzieknoot; 2. streling; 3. alleen-
sPel; 4. dochter vanCadmüs; 5. voor

zetsel; 7. golfterm; 8. torso; 9. vloer
zeil; lO.hard gesteente; 11. harfd-
werkzaamheid; 14. voetgewricht:
16.vreemde munt; 18. mondrand;
22. brilslang; 23. tweetal; 26. inhet
jaar; 29. Japanse parelduikster; 30.
bloeiwijze; 31. loof-boom; 33. ver
brandingsrest.

Oplossing van vrijdag:

Horizontaal: 1. Klapstuk; 5. execu
tie: 6. taks; 8. naar; lO.oogst; 12. mot-
je.Verticaal: 1. Kiezen; 2. agenda; 3.
stuit; 4. uniek; 7. angst; 9.roem; 11.

s

smestam

SAMENSTELLING FRANK BUURMAN EN JAN VAN DER NAT

Een wekelijkse rubriek waarin
ongeveer vijf websites worden
belicht die nieuw of origineel
zijn, dan wel inspelen op de
actualiteit.

Mogelijk heeft u er weinig of
zelfs helemaal niets van ge
merkt, maar het was de afgelo
pen dagen de Week van de Go
rilla. Een initiatief van het We
reld Natuur Fonds, dat uiter
aard niet beperkt blijft tot deze
ene week. Het moment werd
gebruikt om een speciaal deel
van de website van het WNF te
openen: Gorilla Jungletocht.
een aardig avontuurlijk spel
met als opdracht om babygoril
la Bongo te helpen zijn ouders
terug te vinden. Leuk voor kin
deren, maar ook voor volwasse
nen. Maar het is meer dan een
spel. Er is veel informatie over
de gorilla, zijn leefgebied in het
hart van Afrika en over de mo
gelijkheden om actie te voeren.

ballers zijn klaar en dus kunnen
de stadions worden omge
ploegd door de fans van mu
ziekgroepen. Voor de Arena zal
dat geen verschil maken overi
gens. Een keurig overzicht van
Mie openluchtconcerten is te
vinden op MuziekNed, waar
ook het laatste nieuws uit de
popwereld wordt gemeld en
een stel nuttige links is verza
meld.

www.wnf.nl

Wie zijn huis wil verkopen of
een huis wil kopen, zal geneigd
zijn om te zoeken naar de site
van een (lokale) makelaar of
naar die van de Nederlandse
Vereniging van Makelaars. Da's
loogies, zou J.C. te B. zeggen.
Maar het kan ook anders. Bij
voorbeeld via de site huiste-
koop, een onafhankelijke orga
nisatie. die zich uitsluitend op
het internet presenteert. Met
nuttige informatie over het
(ver) kopen van een huis en
(heel aardig) de mogelijkheid
om uw eigen huispagina
(homepage...) te maken.

www.huistekoop.nl

Het seizoen van de muziekfesti
vals is weer begonnen. De voet-

ZIE3K

members.xoom.com/muziekned

Van tijd tot tijd komt hij met
opvallende onthullingen, waar
mee hij niet zelden justitie voor
het blok zet. Peter R. de Vries,
Misdaadverslaggever heeft zo
zijn eigen manier van werken
en zijn eigen televisieprogram
ma mag zich in een behoorlijke
populariteit verheugen. Peter R.
de Vries onderzoekt, ontmas
kert, klaagt aan en verdedigt.
Aardige, overigens niet echt
fraaie site met ondermeer de
informatie over de eerstvolgen
de tv-uitzending, een pagina
met vermiste personen en een
uitgebreide foto-galerie.

www.peterrdevries.nl

Over een paar weken gaan de
eerste regio's aan de zomerva
kanties beginnen. Veel scholie
ren staan al vol ongeduld te
trappelen om de deuren van de
school achter zich dicht te
gooien. Maar zes tot acht we
ken vakantie is lang. Voor velen
dus een mooie gelegenheid om
via een vakantiebaantje wat te
gaan verdienen. Maar kijk uit: je
krijgt te maken met de belas
tingdienst en er kunnen gevol
gen zijn voor een studiebeurs.
Op vakantiewerk.net treft je alle
info aan, die je moet weten.
Ook over minimumlonen, rech
ten en plichten.

www.vakantiewerk.nl

difications' te kiezen. Olthof:
„Een mod is een ander woord
voor speltype. Zo kun je bij
Quake bijvoorbeeld in je eentje
een deadmatch aangaan, of
met je vrienden een Capture
the Flag-wedstrijd tegen een
andere clan spelen." Het in
teamverband spelen wordt de
laatste steeds populairder. Olt
hof: „Als een Rambo iedereen
afknallen, is een tijdje leuk,
maar het plezier wordt vele ma
len groter als je met een paar
vrienden een ander team ver
slaat. Waarom zijn teamsporten
als voetbal, hockey en volleybal
anders zo populair? Je ziet dan
ook dat de nieuwste computer
games veel van dit soort sociale
game-varianten kennen."
Ondanks dat de servers nu in
Nederland staan, is het pro
bleem met de snelheid van de
verbinding nog niet helemaal
verdwenen. Iemand met een
34k4 modem zal het bijvoor
beeld niet makkelijk winnen
van een gamer met een ISDN of
een Kabel-verbinding. Olthof:
„We hebben daarom sinds kort
games, draaien die alleen be
doeld zijn voor gamers met een
34k4 of voor mensen die nog
niet zo vaak hebben gespeeld.
Verder geven we aan wat de
snelheid van jouw modem tot
de server is. Dit heet een Ping.
Controleer dit dus voordat je
gaat spelen. Want niets is zo
frustrerend als constant te wor
den afgeschoten. En de echt
toppers trainen een paar uur
per dag, hebben een loei-snelle
verbinding en stellen het spel
optimaal in. Het is voor hen
topsport. In de VS verdienen
een paar gasten zelfs een flink
belegde boterham met online
Quaken."

Ruimere domeinnamen

De 'burgerlijke stand' van het
internet wordt minder streng
bij het erkennen van namen
van websites. Sinds deze
maand mogen brancheorga
nisaties ook onder algemene
namen op het net verschijnen.
Dat meldt de voorzitter B. Ne-
derkoorn van de Stichting In
ternet Domeinregistratie Ne
derland (SIDN) woensdag.
Voor veel organisaties is het
een langgekoesterde wens om
de zogeheten domeinnaam zo
algemeen mogelijk te houden,
zoals 'hotel.nl' of 'juwelier.nl'.
De Nederlandse Boekverko
persbond is enthousiast: „Lie
ver vandaag dan morgen", al
dus secretaris A. Doezer, die
minstens vier soortnamen wil

registreren, zoals boekhandel-

Optische muis

Microsoft komt met een ge
heel nieuw ontwerp van de
computermuis. Op de Ameri
kaanse computerbeurs
Comdex presenteerde de on
derneming een muis die zon
der balletje aan de onderkant
door het leven gaat. Het in-
voerapparaat werkt optisch:
de muis 'kijkt' zelf naar zijn
positieveranderingen en geeft
die met een nauwkeurigheid
van 18 miljoen keer per se
conde door aan het compu
tersysteem. Een gewone muis
verwerkt 'slechts' anderhalf
miljoen instructies per secon
de.

De IntelliMouse Explorer
heeft een oplichtende rode
onderkant en een staartlicht.
Het rode licht dat door de
muis wordt uitgezonden
speelt een rol in de IntelliEye-
techniek, waarmee de muis
bewegingen worden gevolgd.
Het heen en weer bewegen

.nl en boek.nl.

De 'burgerlijke stand' heeft
nog meer verruimingen in
petto. De SIDN overweegt om
ook particulieren toe te staan
onder de eigen naam een
website te openen (www.ach-
ternaam.nl). Momenteel ko
men alleen particulieren die
bij de Kamer van Koophandel
staan ingeschreven, bijvoor
beeld als eenmansbedrijf,
daarvoor in aanmerking.
Nadere details over de do
meinnamen voor particulie
ren geeft Nederkoorn nog
niet. Waarschijnlijk komt er
voor hen een aparte afdeling,
waarbij aan '.nl' nog een aan
tal letters wordt toegevoegd,
zoals '.part'.

van het aanwijsapparaat kan
op praktisch elk oppervlak ge
beuren. Je hebt dus ook geen
muismatje meer nodig om het
apparaat soepel te kunnen be
wegen.

Ook worden er niet langer
broodkruimels, stofdeeltjes en
papiervezels in het inwendige
verzameld, zoals met gewone
muizen wel het geval is. Deze
vervuiling zorgt bij de gewone
computermuis nogal eens
voor storingen.
De Explorer-uitvoering heeft
twee functieknoppen die de
gebruiker zelf kan program
meren. De muis krijgt een ver
koopprijs in de buurt van de
150 gulden. Er komt ook een
model zonder extra knoppen,
dat rond de 110 gulden gaat
kosten.

Geïnteresseerden moeten nog
wel even wachten. De muizen
komen pas in september op
de markt.

HEINZ

£-&/ pAJC
<2>&APP£A/.