Miss in de maak
TV
WEER
Het Gesprek van de Dag
Stemmen
WOENSDAG 9 JUNI 1999
COMMENTAAR
Opkomst en geloofwaardigheid
Of morgen één op de vier of uiteindelijk toch nog één op de drie
Nederlanders naar de stembus gaat, doet er eigenlijk maar weinig
toe. Na een paar weken plichtmatige campagne gaan 31 Nederlan
ders straks weer vijfjaar lang in anonimiteit en zonder echte de
mocratische legitimatie pendelen tussen Brussel, Straatsburg en
Nederland.
De Europese verkiezingen kennen een paar paradoxen. Juist nu
het Europese parlement een keer zijn tanden heeft laten zien door
de Europese Commissie naar huis te sturen, wordt de opkomst
waarschijnlijk nóg lager dan het dieptepunt van vijfjaar geleden.
Er is nog een paradox. Het Europees parlement heeft geleidelijk
aan meer bevoegdheden gekregen, waarmee het parlement het
'democratische gat' in Europa zou moeten vullen. Maar juist nu
daar meer ruimte voor komt, dreigen de parlementiërs zélf in zo'n
democratisch gat te vallen omdat de kiezers hen nauwelijks nog
wensen te legitimeren.
Natuurlijk komt dat voor een deel omdat Europa voor veel mensen
Verweggistan is. Maar dat is niet het hele verhaal. De dames en he
ren zelf hebben er het nodige aan bijgedragen. Als ze in het nieuws
kwamen, dan was het vrijwel zonder uitzondering vanwege de vele
creatieve vormen van zelfverrijking die ze hebben bedacht. Ook
Nederlandse Europarlementariërs bleken zich daar niet te goed
voor te voelen. Pas na grote druk van hun partijen en door de pu
bliciteit is er sinds kort een gedragscode voor de Nederlandse Eu
roparlementariërs - die overigens ook nog de nodige losse eindjes
kent.
Een steeds groter deel van de wetgeving komt tegenwoordig uit
Brussel, is een veelgehoord argument om te gaan stemmen. Daar
past echter wel een kanttekening bij. Het zijn nog altijd de regerin
gen van de lidstaten die over de inhoud daarvan beslissen. Rege
ringsleiders en ministers sluiten compromissen, en het zijn uitein
delijk de nationale parlementen die het groene licht moeten ge
ven. Europa krijgt slechts de ruimte die de lidstaten het geven.
Dat neemt niet weg dat de integratie voortschrijdt, zoals de EMU
en de euro bewijzen. Maar met die voortgaande integratie wordt
steeds duidelijker dat de lidstaten nog altijd niet eenduidig hebben
gekozen wat voor Europa ze eigenlijk willen en wat de rol van het
Europarlement daarin moet of kan zijn. De Eurocritici zullen er bij
een lage opkomst op wijzen dat de kiezer voor dit Europarlement
weinig waardering kan opbrengen. Het is de komende jaren aan
de parlementariërs om te laten zien dat ze méér vertrouwen waard
zijn en dat hun slechte reputatie onverdiend is. Als de nieuwe lich
ting één les uit een lage opkomst dient te trekken, dan is het wel
dat de komende vijfjaar de gedragscode niet alleen naar de letter,
maar ook naar de geest dient te worden nageleefd.
Stuitende ambtenaren
In buitenlandse ogen zijn we nog altijd een ordelijk, braaf volk met
een keurige regering. Buitenstaanders kijken zelden verder dan de
dijken van het voorbeeldige 'poldermodel'. Wie dat wel doet, ziet
steeds meer de verloedering oprukken. Het zit in alle geledingen van
de maatschappij, maar wat me de laatste tijd zo opvalt is dat amb
tenaren er steeds vaker een potje van maken.
Bij de Bijlmer-enquête zagen we al een processie van onder-de-pet
houders, ijdeltuiten, ignoranten, afschuivers en arrogante manda
rijnen de revue passeren. Het nieuws van gisteren toonde nogmaals
aan dat sommige topambtenaren werkelijk hun plaats niet meer
weten. Denigrerende opmerkingen maken over de vertrekkende mi
nister van Landbouw en in een brief de staatssecretaris van dat de
partement openlijk aanvallen. Het is absurd.
Ambtenaren hebben een dienende taak. Niet meer en niet minder.
Brengen ze dat niet op, dan moeten ze maar hekkenteerder worden
of een ander eerzaam beroep gaan uitoefenen. Kritiek op bewinds
lieden behoren ze aan de Tweede Kamer over te laten.
In NOVA maakten politici (Melkert, de Graaf) gisteren wel aanmer
kingen op die bewuste ambtenaren, maar als men het bij dat zwak
ke gesputter laat. zal het er zeker niet beter op worden. Met dat de
partement van Landbouw en Visserij is al vaker gedonder geweest.
De muizen spelen daar voortdurend op tafel en de kat doet er niets
aan.
Of de nieuwe minister, Brinkhorst, er paal en perk aan gaat stellen
betwijfel ik. Ik vind het zo'n hoveling-type. Maar je weet het nooit.
Achter kakkineuze praat gaat soms een spijkerharde inborst schuil.
Voor NOVA keek ik naar 'De Verandering' van de EO. Marja uit Lis-
se, oud-studente Frans in Leiden en nu werkzaam in Brussel, had
nooit iets met het geloof en gelovigen ('saaie mensen') opgehad,
maar ja toenJezus. Haar vroegere leven beschouwt ze nu als
'een kladje dat ik heb verfrommeld en over mijn schouder wegge
gooid'. Wat me roert is de fantastische voorspelbaarheid van die
verhalen in deze rubriek. Prachtig, hoor. Ik krijg er alleen ontzetten
de dorst van.
Tot slot van de avond nog een blik geslagen op 'Simek Averteert'.
Daarin trad een wulpse buikdanseres op 'met borsten als kokosno
ten' (nee, dat zijn niet mijn woorden, maar de hare). Na alle erger
nissen over het dagelijks nieuws ben ik hierna waratje toch nog met
opgewekte gevoelens het bed in gestapt.
wil buys
Juni-malaise houdt aan
Het is zweetweer in het oosten van de Verenigde Staten. In de Ameri
kaanse hoofdstad Washington werd gisteren een temperatuur gemeten
van bijna 37 graden. Zo'n hete achtste juni had men nog niet eerder
meegemaakt, er sneuvelde dan ook een datumrecord. Ook in het oos
ten van ons continent is het warm. In Warschau werd het 29,1 en in
Moskou 29,6 graden.
In Nederland houdt de juni-malaise aan. Tot in het weekeinde bepaalt
een depressie op de Noordzee het weerbeeld. Daardoor blijft het koel
met van tijd tot tijd wolkenvelden en wat regen of enkele buien. In de
loop van het weekeinde gaat het lagedrukgebied verdwijnen maar ho-
gedrukgebieden staan niet bepaald te dringen om het Noordzeegebied
af te grendelen. Om die reden is het twijfelachtig of het weerbeeld op
de lange termijn (na het weekeinde) drastisch verbetert. De tempera
turen gaan waarschijnlijk wel een paar graden omhoog.
Van juni heb ik overigens geen hoge pet op. De maand heeft wel
de naam een zomermaand te zijn maar met de faam valt het te
gen. Dikwijls draait het om wolken, wolken en nog eens wolken
en soms ook heel veel regen. Vorig jaar was de maand van de
zonnewende extreem nat met in De Bilt 181 mm. Dat betekende
een ruime overschrijding van het record: 155 mm uit 1991.
Morgen veroorzaakt de depressie op de Noordzee wolkenvelden
waaruit enige tijd wat regen kan vallen. In de middag
en avond nemen de regenkansen af. De temperaturen
komen uit op maximaal 15-16 graden. De wind
waait uit het westen tot noordwesten en is matig, aan
de kust nu en dan krachtig.
Doordat de kern van de depressie gisteren iets dich
terbij kwam nam de wind flink in kracht toe. Aan de
kust stond 's middags een harde zuidwestenwind.
Het weerbeeld, dat rond het middaguur nog werd ge
kenmerkt door zonneschijn, verslechterde. De bewol
king nam toe en het begon af en toe te regenen. Op
Schiphol werd met de buien van de ochtend in totaal
nog 6 mm opgevangen.
jan visser
Osmel Sousa kneedt Venezolaanse vrouw tot de allermooiste
Vijf keer won een Venezolaanse de titel Miss Universe en vier keer was een Venezolaanse als Miss World de mooiste
van de wereld. Achter al die winnaressen staat één man: Osmel Sousa. Hij is letterlijk de schepper van Miss Venezu
ela. „Als het niet lukt in de gymzaal", zegt de Cubaan, „krijgt ze een liposuctie. Ben je in uurtje klaar."
Ze loopt als een mannequin,
met lome, nonchalante pas.
Weelderige heupen zwaaien
naar links en rechts. Een stukje
van een G-string is nog net
zichtbaar boven haar zwarte ly-
cra-kniebroek. Het hoofd is ko
ninklijk geheven. Mannen die
haar passeren kunnen hun
ogen nauwelijks geloven. Opge
schrikt uit hun dagelijkse be
slommeringen, staren ze haar
na of lopen enkele passen met
haar mee. Ze geniet van de aan
dacht, ook al heeft ze voor haar
bewonderaars een ijzig arro
gante blik.
De Venezolaanse vrouw, vertelt
Isabel Ferera, wordt opgevoed
met een heel duidelijk schoon
heidsideaal: het uiterlijk van
Miss Venezuela. Liefst blond,
rechte neus, eigenlijk net een
Barbie-pop. Het is voor de Ve
nezolaanse \touw niet alleen
een verlangen om mooi te zijn
of gevonden te worden, het is
een verantwoordelijkheid, bijna
een verplichting als je met een
zeker talent geboren wordt.
„Eet je geen groente", zeiden ze
toen Isabel klein was, „dan
wordt je nooit Miss Venezuela."
Isabel: „Het is hier heel nor
maal om daarmee te dreigen.
Dat instituut hoor bij ons dage
lijks leven.".
De nationale uitzending van de
Miss-verkiezingen is ook het
best bekeken tv-programma in
Venezuela. „Je kunt een speld
op straat horen vallen", zegt
Isabel. „Het is populairder dan
het wereldkampioenschap
voetbal." Vooral vrouwen uit de
middenklasse kleden zich alsof
ze naar een cocktailparty gaan.
Ze behangen zich met goud en
hebben altijd gelakte nagels. In
de hoofdstedelijke metro zie je
meestal wel iemand een spie
geltje uit haar tas halen om de
toch al rijkelijk aangebrachte
make-up bij te werken. Van alle
Latijns-Amerikaanse landen
wordt in Venezuela het meest
uitgegeven aan cosmetica.
„Venezolaanse schoonheidsko
ninginnen zijn enerzijds lang
benige heldinnen, maar net zo
als hun zusters ook onderdruk
te vrouwen", zegt analist Eric
Ekvall, een Amerikaan die ze
ventien jaar in de hoofdstad
Caracas woont. Hem valt op dat
er geen tweedeling bestaat tus
sen schoonheid en intelligentie.
In de VS wordt een mooie
vrouw volgens hem nog vaak
argwanend bekeken: het zal wel
een 'dom blondje' zijn. Maar in
Venezuela kan een vrouw
moeiteloos vrouwelijk en sexy
zijn, terwijl ze een hoge positie
bekleedt. „Wordt ze lastiggeval
len door mannen die denken
dat met een mooie vrouw zon
der meer te flirten valt, dan zal
ze hen aankijken met een blik
van: What's your problem, boy?
zegt Ekvall. „Ze zijn over het
algemeen assertief, redelijk zelf
verzekerd en beleven plezier
aan het spel tussen man en
vrouw."
De Venezolaanse vrouw heeft
in de loop der jaren een speci
aal soort sensualiteit en charme
ontwikkeld, mede door de
mengeling aan Afrikaanse en
Spaanse invloeden in Venezu
ela, vertelt Igor Molina, de
springerige assistent van Osmel
Sousa. Vorig jaar won voor het
De Belg is een praktisch mens. Als hij
naar de stembus gaat doet hij dat voor
een hele berg betrekkingen tegelijk.
Voor de Kamer, de gemeenteraad, het
Europese Parlement, de raad van friet-
beheer. Voor de Rode Duivels en voor de
raad van elf van Maldegern. Alles gaat
in één moeite door. Bij voorkeur op
zondag. Dan heeft een mens niks beters
te doen. De opkomst is zeer hoog in
België want ze houden er van politiek.
Meer dan 80 procent wil opdra
ven. Kom daar in Nederland
eens om.
In België treden ministers af als
ze het fout doen. Daar zijn ze er
als de kippen bij, of er nou wel
of geen dioxine in zit. Ze plak
ken liever aan een makkelijke
stoel in een goed restaurant
dan aan de zetel in een wankel
kabinet. In België is altijd leven
in de brouwerij en als het moet
wordt er in de Brusselse Wet
straat uit heel pittige vaatjes ge
tapt. Politiek ligt tussen België
en Nederland een oceaan. Van
daar dat daar iedereen gaat
stemmen en dat je in Nederland
het electoraat met airmiles naar
het g)vnnastieklokaal moet lok
ken.
Carolina Indraigo, vorig jaar gekozen tot Miss Venezuela.
eerst een mulattin, een vrouw
geboren uit een neger en een
blanke, de Miss Venezuela-ver-
kiezingen; de achttienjarige Ca
rolina Indriago.
Osmel Sousa besteed al zijn tijd
en talent aan het zoeken naar
geschikte kandidaten. Hij heeft
67 kronen op zijn naam staan,
een Guinness Book of Records
record: vier maal een Miss Uni-
verse-titel, vijf maal een Miss
World, en drie maal een Miss
International. Drie keer per jaar
schrijft hij audities uit waaraan
iedereen mag meedoen die lan
ger is dan 1 meter 73, niet meer
weegt dan 60 kilo en tussen de
16 en 26 is. Hij speurt op scho
len en universiteiten, in fabrie
ken en zelfs gevangenissen, en
boetseert dan net zo lang tot hij
overtuigd is van de kans op een
kroon.
Zijn smaak is in de loop der ja
ren niet veel veranderd. „Hij
houdt alleen van blond", zei
den zijn medewerkers. Totdat
Sousa koos voor de uit de pro
vinciestad Valencia afkomstige
Carolina Indriago. Carolina vol
deed aan de minimale voor
waarden van Sousa en was be
reid om een volledige meta
morfose te ondergaan. Van elke
kandidate verwijdert hij eerst
de meest zichtbare 'defecten'
en onderstreept dan hun
'mooie eigenschappen'. Sousa
en zijn team leren de meisjes
hoe ze moeten zitten, praten,
een glas vasthouden of een
kopje, hoe ze zich moeten kle
den en wat ze moeten zeggen.
Aan het laatste besteedt hij
meer aandacht sinds een van
'zijn' meisjes in het openbaar
zei dat ze zoveel van de muziek
van Shakespeare hield.
„Ik ben daar inderdaad iets
voorzichtiger mee geworden",
zegt Sousa in het kantoor van
Miss Venezuela. Hij heeft zijn
haar blond geverfd en draagt
een witte broek en een zalmro
ze truitje. „Maar de meeste
meisjes staan met beide benen
op de grond en zijn zeker niet
dom. We hebben zelfs een stu
dent medicijnen opgeleid." Ire
ne Saez - Miss Venezuela in
1981 - schopte het tot burge
meester en stelde zich in 1998
verkiesbaar voor de president
schap. „De meisjes komen hier
in een spijkerbroek en dan gaat
Ja. maar in België is opkomstplicht, zegt
iemand. So what? Een Belg stoort zich
misschien aan God maarzeker niet aan
gebod. Als hij er geen pistolet in ziet be
treedt hij niet op straffe van een paar
franken boete tegen heugen meug een
stemlokaal. Een handvol frankskes is
tegen woordig een euro en die is met
Duisenbergaan de knuppel al in glij
vlucht. Nee, politiek is leuk in België.
Ministers treden er nog aan en af. In
Nederland staat alleen Apotheker tus
sen treurende varkens.
Morgen gaan we weer stemmen. Voor
Europa nog wel en ik hoop dat Neder
land zich revancheert. De kandidaten
zijn een heftig en deels schilderachtig
clubje. Oude wijn maar ook nieuwe
zakken, als dat laatste woord gepast is.
Want, wat dachten we van Lousewies
van D66? In haar Leidse jaren al een
spring in het veld op de sociëteit. Inge
wijden spreken sindsdien vaak van
Lousewip en dan bedoelen ze Minewa.
En wat dach ten we van Max van den
Berg die alles in huis heeft om de Jan
Pronk van het oude werelddeel te wor
den? Een ayatollah uit Groningen
houdt het langer vol dan de meesten
van zijn collega's uit Teheran. In de late
middeleeuwen was Max imam voor
stadsontwikkeling en sindsdien is de
Groninger binnenstad voor een chris
tenmens onbereikbaar. Dat kunstje
gaat hij in Europa vast herhalen. De lo
kalen moeten nog open, maar Max ver
spreidde. zondag per PvdA-schuin-
schrift alvast de boodschap dat wij met
onze tengels van Milosevic moeten af
blijven. Dat de Serviërs dat zelf moeten
doen. Op het Witte Huis volgde spoed
beraad.
En wat dachten we van moeder Maij?
Niet nieuw maar mij wel vertrouwd.
Op 6 mei 1992 was mijn stukje haar
ongevallig. Ze schreef geen ingezonden
brief, doch sloot haar vizier, tastte ach
ter haar elleboog en riep mijn toenma
lige werkgever op om mij te ontslaan of
minstens te schorsen. Maij's idee van
vrijheid van meningsuiting is het mijne
niet, maar we hebben een diepe liefde
voor zeehondjes gemeen. Ook zien we
onze kinderen graag op lucratieve loon
lijsten. Bij Maij gaan het gewin en het
gezin hand in hand. Max, moeder Maij
en Lousewies. Zomaar een greep in een
volle kas. Dus allemaal naar de stem-
machine morgen. Leggen we tegenover
die Belgen ook eens wat politieke inte
resse op de mat. Uw kosten kunt u zoals
te doen gebruikelijk declareren in
Straatsburg.
HAN MULDER
de rest vanzelf', vertelt Igor
Molina. Ze gaan eerst naar de
tandarts, dan naar de logope
dist, de kleermaker, leren hun
persoonlijke trainer kennen,
hun masseur en de dermato
loog. En de pschyoloog, want je
moet ze geestelijk voorbereiden
op een wedstrijd die ze kunnen
verliezen. En natuurlijk de plas
tisch chirurg. Bijna iedereen
heeft wel een correctie nodig.
De borsten kleiner, groter of
steviger. Dat is haast 'vaste prik'
zegt Molina.
Carolina werd aan haar neus
geopereerd en ze moest een
aantal ponden kwijtraken in
twee maanden.Als het niet
lukt in de gymzaal", zegt Sousa,
„krijgen ze een liposuctie. Dan
ben je in uurtje klaar." Ook Ca
rolina's tanden zijn gecorri
geerd en haar lippen kregen iets
meer inhoud. „Het gaat niet om
een natuurlijke schoonheid",
zegt Sousa, „maar om een
schoonheid." Zijn assistent
Molina: „Van een lelijke vrouw
kun je nooit een mooie vrouw
maken. Maar een mooie vrouw
kun je makkelijk nog mooier
maken."
„Osmel", zegt Molina, „wil ze
steeds langer hebben. Kijk, de
jury ziet een hoop meisjes, dus
je moet ze zien te verrassen. Als
er dan opeens een hele lange
langs komt lopen, heb je kans
dat ze weer wakker worden. Wij
leren de meisjes niet verlegen te
zijn." Hij klapt enthousiast in
zijn handen. „Het moet een
'reina' zijn, een koningin, een
'rosa', een roos. En wij betalen
alles!" De organisatie draait op
inkomsten uit advertenties en
vergaart groot kapitaal tijdens
de uitzending van de Miss-ver-
kiezingen.
Sousa bereidt zich voor op een
reis naar Cuba, hij is er sinds de
revolutie in 1959 niet meer ge
weest. Zijn werk voor de wed
strijd in Tobago, Trinidad, waar
op 26 juni de Miss World ver
kiezingen zullen worden ge
houden, is klaar. Carolina zal
een paar dagen later vertrek
ken, met een jurk die 35 kilo
weegt, waarin 110 meter tule
verwerkt is en waarop 6000
kristallen kralen zijn genaaid.
Verder neemt ze zes koffers
mee met nog 53 jurken en der
tig paar schoenen.
Osmel Sousa praat over 'zijn
meisjes' als producten. „Op
school tekende ik ook altijd
poppetjes, nooit jongens altijd
meisjes. Hele schriften heb ik
volgekladderd. En nu maak ik
ze van vlees en bloed, ha ha."
Een schoonheidsideaal heeft hij
niet. Een gezicht moet harmo
nieus zijn. „Dat is het, geloof
ik", zegt Sousa, „daarom is een
mooie neus zo belangrijk, het
centrum van een gezicht. Staat
die goed dan is het halve werk
gedaan. En de houding, daar
werken we altijd hard aan. Ik
neig ernaar steeds dunnere
vrouwen uit te kiezen." Hij
wenkt naar een jonge vrouw in
de kleedkamer. Hoe heet je? Ze
geeft geen antwoord omdat ze
geen Spaans verstaat. Sousa
pakt haar arm beet en draait
haar rond als een etalagepop.
„Zoals zij.'
KATRIEN GOTTLIEB
MENSELIJK
Prins WILLEM-ALEXANDER zal
zijn ouders niet, zoals de Rijks
voorlichtingsdienst (RVD) eerder
meldde, vergezellen op hun reis
in november naar de Antillen en
Aruba. De dienst heeft zich ver
gist. Na berichten van maandag
dat koningin Beatrix en prins
Claus anderhalve week naar de
eilanden zouden gaan, maakte de
dienst in een bulletin bekend dat
ook de Prins van Oranje het ge
bied van 13 tot en met 24 no
vember zou verblijden met zijn
aanwezigheid. De prins gaat eer
der naar de Antillen. Op 24 juli
opent hij op Sint Maarten de Ko-
ninkrijksspelen. Voorafgaand be
zoekt hij Curasao, dat viert dat
het 500 jaar geschreven geschie
denis heeft.
De politie heeft gisteren vijf naak
te mannen in de boeien geslagen
die protesteerden voor de ingang
van BUCKINGHAM PALACE. De
vijf maakten deel uit van een
groep van twintig kerels, allen lid
van de organisatie 'Het recht om
naakt te zijn'. Vier mannen zijn
intussen weer op vrije voeten. De
politie houdt één actievoerder
nog vast. Hij beklom in zijn bloot
je een standbeeld van koningin
Victorip. Het is niet bekend of de
Britse vorstin Elizabeth thuis was
toen de actiegroep voor het paleis
verscheen.