Voedselcrisis tast
vertrouwen Belg aan
Massale opkomst bij
verkiezingen Indonesië
OED
OOP
\v
Buitenland
1FI
Surinaamse leger
staat achter president
Overleg over Kosovo
eindigt in anticlimax
Executie moordenaars
Rajiv Gandhi uitgesteld
De belangrijkste presidentskandidaten van Indonesië
AG 7 JUNI 1999
elijk amnestie voor moslimrebellen
Algerije biedt waarschijnlijk amnestie aan fundamenta-
moslim-rebellen die de wapens neerleggen. Het Islami-
ïilsleger (AIS) heeft gisteren bekendgemaakt dat het de
itrijd tegen de Algerijnse autoriteiten definitief staakt,
•rklaring van president Bouteflika staat dat hij de pre-
Iracht heeft gegeven tot een wetsontwerp dat vol gena-
zijn jegens alle betrokkenen om alle veiligheidsproble-
te lossen. Het AIS is de gewapende arm van het funda-
itische Islamitische Heilsfront (FIS). De annulering van
.tsverkiezingen in 1992, die het FIS vrijwel zeker had
n, leidde tot een golf van geweld in Algerije met moge-
dan 100.000 doden tot gevolg.
:st tegen ontvoering in Colombia
Vele tienduizenden hebben gisteren in het Colombi-
ili gedemonstreerd tegen de ontvoeringsacties van de
:l|C|t 5Che rebellen in het land. Het protest volgde op een
liging van het marxistische Colombiaanse Nationale
igsleger (ELN) om de Duitse bondskanselier Schroder
i te bemiddelen in hun conflict met de regering in
Als teken van goede wil kondigt het ELN aan zeventig
s vrij te laten. Deze zijn eerder ontvoerd tijdens de be-
g van een kerk in Cali en tijdens een vliegtuigkaping.
ss tegen Anwar begonnen
i/ipur» In Maleisië is vandaag het proces begonnen te-
rmalig vice-premier Anwar Imbrahim. Hij wordt be
rd van het plegen van homoseksuele handelingen met
;ere chauffeur van zijn familie. Het proces tegen Anwar
•t lang na het begin onderbroken wegens juridische be-
van de verdediging. Anwar riskeert maximaal twintig
ff/ÊÊ ingenisstraf en zweepslagen. Anwar, die in september
- tslagen, werd in april wegens corruptie veroordeeld tot
00 uu-ce'- straf houdt hem tot het jaar 2008 uit de politiek,
ins om!t vonn*s 'n hoger beroep wordt vernietigd.
itie SPD en CDU wint in Bremen
IB"
De sociaal-democratische SPD en de conservatieve
n de grote winnaars van de deelstaatverkiezingen in
en Bremerhaven. De SPD groeide van 33,4 procent van
ertenü men naar Coalitiepartner CDU behaalde 37,1 pro-
is 32,6). De grote verliezers waren de Groenen en de
ijke belangenpartij AFB. De verkiezingen waren van be-
jr de nationale politiek. De rood-groene regering in
irloor in februari bij de verkiezingen in Hessen haar
heid in de Bondsraad, de 'Eerste Kamer' waarin de 16
in zijn vertegenwoordigd. Een absolute meerderheid
IPD of een rood-groene coalitie in Bremen zou voor de
de herovering van de Bondsraad hebben betekend.
jieeft spijt over wapen WOU
Russische ondernemers zijn steeds inventiever in hun
westerse investeerders aan te trekken. Zo heeft de di
van het wegenbouwbedrijf Lider zich in een open brief
Juitse bondskanselier Schroder nadrukkelijk veront-
;d voor het gebruik van het wapen Katjoesja tijdens de
Wereldoorlog, dat duizenden Duitse soldaten het leven
kost. Katjoesjö, een raketlanceerinstallatie, werd in de
n geproduceerd die nu in het bezit zijn vap Lider. De
-at naast de verontschuldiging echter ook een uitgebrei-
rijving van de bedrijfsactiviteiten van Lider. Katoesja is
iooI van de overwinning op nazi-Duitsland.
kerheid over meerderheid ANC
>burg Zuid-Afrika wacht in spanning af of het Afri-
11 ationaal Congres (ANC) van scheidend president Nel-
ïdela bij de verkiezingen van vorige week woensdag nu
iet een tweederde meerderheid van de stemmen heeft
Het ANC wil die meerderheid graag hebben omdat de
an eigenhandig grondwetswijzigingen kan doorvoeren.
B gisteren bekendgemaakte uitslagen stond het ANC op
ocent van de stemmen, maar later werd gemeld dat
D.OOO uitgebrachte stemmen onzekerheid was gerezen.
e bij bomaanslag in Portadown
)wn Bij een ontploffing in een woonhuis in de Noord-
aats Portadown is zaterdagochtend vroeg een vrouw om
:n gekomen. De explosie deed zich voor nadat onbeken-
bom door het raam hadden gegooid. Volgens de politie
paarna nog een tweede explosie, die geen slachtoffers
e politie denkt dat de aanslag verband houdt met de
den traditionele marsen van de protestantse Oranjeman-
willen op 4 juli door de hoofdzakelijk katholieke Gar-
toad trekken. Hun mars werd vorig jaar verboden.
ïje geeft contacten met ETA toe
De Spaanse minister van binnenlandse zaken Oreja
Jaterdag toegegeven dat zijn regering 'verkennende con-
I heeft gehad met de Baskische afscheidingsbeweging-
fclgens Oreja ging het niet om direct contact, omdat de
ie autoriteiten hebben gezworen niet met terroristische
laties te praten. Het contact verliep volgens de Spaanse
la een geestelijke, die brieven van de regering en de ETA
lelde. De ETA neemt sinds afgelopen september een wa-
Istand in acht, die echter enkele keren is verbroken.
(ponden door roken bij het tanken
l Met een brandende sigaret in de mond heeft een 40-ja-
pnsman bij het bijtanken van zijn scooter in zijn huis een
lie veroorzaakt. Daarbij zijn de man en 13 andere mensen
ld geraakt. Bij de ontploffing liep hij zware brandwonden
{gezicht en aan de handen op. De andere slachtoffers,
Iers van de flat, liepen voornamelijk rookvergiftiging op.
VS en Egypte blokkeren import vlees en kipprodukten uit hele Europese Unie
Het dioxine-voedselschandaal in België ondergraaft het
vertrouwen van Belgische consumenten in producten
van eigen bodem. Honderden slagerijen en bakkers hou
den vandaag hun deuren gesloten, bij gebrek aan klandi
zie. De supermarktketens GB en Delhaize begonnen
vanochtend met het verwijderen van Belgische boter uit
de schappen, nadat zondag al 'vetrijk vlees' uit de ver
koop was gehaald. Veel Vlamingen en Walen gingen af
gelopen weekeinde in de buurlanden Frankrijk, Duits
land en Nederland op zoek naar veilig voedsel.
van de in opspraak gekomen
vetsmelterij Verkest. De lijst
werd nog niet gepubliceerd,
maar volgens de media gaat het
om ruim 400 pluim veebedrij
ven, 350 runderbedrijven en
750 varkensfokkers.
Premier Dehaene heeft een
week voor de verkiezingen zijn
campagne moeten afgelasten
brussel paul koopman
correspondent
De voedselcrisis dijt bijna met
het uur verder uit. Na een twee
dagen crisisberaad op kasteel
Hertoginnedal in Brussel, stelde
het kabinet-Dehaene een lijst
vast met 'verdachte bedrijven'
die veevoer hebben betrokken
omdat de voedselcrisis al zijn
aandacht opeist. Volgens de
Eerste Minister begint de be
voorrading van Belgische win
kels een serieus probleem te
worden.
Ook wordt de Belgische en
Europese economie steeds
zwaarder getroffen door han
delssancties. Verscheidene lid
staten hebben hun grenzen
voor Belgisch vlees helemaal
gesloten. De VS en Egypte blok
keerden alle importen van
vlees, kip en eiproducten uit de
gehele Europese Unie. Vandaag
beraden experts van de Europe
se Commissie zich op de situa
tie.
Dehaene schreef de zware
sancties tegen zijn land toe aan
het 'trauma' dat de Europese
Commissie nog heeft overge
houden aan de gekke-koeien-
crisis. Toen luidde het verwijt
dat de Commissie te laat in
greep.
Zaterdag werd bekend dat
behalve Belgische kippen, eie
ren en honderden daarvan af
geleide producten gehakt,
worst, spek, paté, lever, rundvet
en andere 'vetrijk vlees' geme
den moet worden. Supermark
ten signaleerden een verdrie
voudiging van de verkoop van
vis een paardenvlees. De scha
de voor de voedingssector
wordt inmiddels al geraamd op
circa 1,5 miljard gulden. Con
tainerparken bleven het hele
weekeinde geopend om voe
dingswaren in ontvangst te ne
men. Niet veel Belgen maakten
echter van die mogelijkheid ge
bruik.
Klucht stelt democratie op de proef
paramaribo armand snuders
correspondent
Het Surinaamse Nationaal Le
ger steunt een nieuwe presi
dent als het parlement tot het
kiezen van een nieuw staats
hoofd besluit. Bevelhebber
Glenn Sedney heeft dat dit
weekeinde laten weten. „Als
de Nationale Assemblée erin
slaagt met een tweederde
meerderheid een staatshoofd
te kiezen, dan is die persoon
voor het Nationaal Leger de
nieuwe president", aldus Sed
ney.
Suriname loopt de kans dat
het de geschiedenis in gaat als
het eerste land ter wereld dat
twee presidenten en vice-pre-
sidenten heeft. Wijdenbosch
blijft volharden in zijn weige
ring af te treden en wil met
het parlement rond de tafel
gaan zitten om de problemen
te bespreken. Maar het nieu
we parlement wil zo spoedig
mogelijk een nieuw staats
hoofd kiezen. De Surinaamse
bevolking maakt zich onder
tussen zorgen over aanhou
dende geruchten dat in het
binnenland groepen bosland
creolen op grote sghaal wor
den bewapend en op korte
termijn naar Paramaribo zul
len trekken. Suriname is ver
zeild geraakt in een bizarre
klucht die de broze democra
tie flink op de proef stelt.
Over enkele weken wordt de
anderhalve kilometer lange
brug over de Coppenameri-
vier officieel in gebruik geno
men. Nu al doen grapjes de
ronde over hoe die plechtig
heid gaat plaatsvinden. „De
ene president zal aan de ene
zijde het lint doorknippen, de
andere president doet hetzelf
de aan de overkant. Of mis
schien noemen ze het wel de
Jules Wijdenbosch Memorial
Bridge", schertsen de brug
genbouwers zelf.
NAVO-soldaten brengen ventilatoren naar de opgestelde legertenten in Kumanovo. Na urenlang onderhandelen in de hitte meldde gene
raal Jackson dat het Joegoslavische leger niet akkoord ging met het voorgestelde vredesplan. foto epa antonio bat
kumanovo marcel van silfhout
Gevoel voor drama kan
Sir Mike Jackson zeker niet wor
den ontzegd. Alleen al de wijze
waarop hij naar de microfoon
loopt om het resultaat van de zwa
re onderhandelingen tussen de
NAVO en de Servische generaals te
melden, verraadt een schokkende
boodschap op dit nachtelijk uur:
Er is geen akkoord, de bombarde
menten worden geïntensiveerd.
De afgepeigerde generaal, die
ruim twee volle dagen tegenover
drie Servische generaals aan tafel
zat, houdt het kort en puntig. „We
hebben geprobeerd het politieke
akkoord te vertalen naar een mili
taire realiteit op de grond", zegt
hij bitter. En dat is dus niet gelukt,
aangezien hij op basis van de Ser
vische militaire interpretatie van
het G8-akkoord 'geen veilige te
rugkeer' van de Kosovaarse vluch
telingen kan garanderen.
Het is een behoorlijke anticli
max op een toch al bizaj; week
eindje. De eerste uren van de 'on
derhandelingen' gingen zaterdag
vooral op aan de keus van de on
derhandelingslocatie. De NAVO
weigerde Joegoslavisch grondge
bied te betreden, terwijl de Ser
viërs hun grens evenmin wilden
oversteken. Uiteindelijk betrokken
de militaire delegaties een klein,
smoezelig restaurantje even over
de grens bij Blace: 'Europa '93',
beheerd door een Albanees en de
laatste maanden gebruikt als
pleisterplaats voor vluchtelingen.
Gisteren werd er niet gemar
chandeerd rond een geïmprovi
seerde ontmoetingsplek, maar
bleek de Servische delegatie ak
koord te zijn gegaan om verder te
praten in een van de grootste
NAVO-kampen in Macedonië: een
zwaar bewapend helikoptervlieg
veld nabij Kumanovo.
Mimoza Kusari, een vluchtelin
ge uit Kosovo die nu als vertaalster
werkt, genoot van deze 'vernede
ring' van de Servische generaals.
„Eerst moesten ze naar een Alba
nees restaurantje en nu zitten ze
in dit NAVO-kamp. Het is duidelijk
dat ze niets te zeggen hebben."
Maar vooral de setting van het
kamp valt op: alles klopt precies
voor het schieten van mooie plaat
jes rond het einde van 'De slag om
Kosovo'Maar in plaats van een
triomfantelijke mediashow, krijgt
deze weldoordachte 'filmset' een
dramatische wending. De eenza
me generaal achter de microfoon
predikt immers geen vrede, maar
voortgaande bombardementen.
Oud-premier in 1991 omgebracht
new dehli ap
Het Indiase hooggerechtshof
heeft de executie uitgesteld van
drie mannen en een vrouw die
zijn veroordeeld voor de
moord, in 1991, op oud-pre
mier Rajiv Gandhi.
S. Nalini, T. Suthendraraja, V.
Sriharan en G. Perarivalan zou
den woensdag worden opge
hangen nadat de doodvonnis
sen die een speciale rechtbank
tegen hen had uitgesproken vo
rige maand door het hoogge
rechtshof waren bevestigd.
Vandaag besloot de rechtbank
de tenuitvoerlegging echter uit
te stellen tot na behandeling
van een nieuw bezwaarschrift
op 19 juli.
Gandhi werd tijdens een
campagnebijeenkomst in de
zuidelijke plaats Sriperumbu-
dur opgeblazen met explosie
ven die een vrouwelijke zelf-
moordterroriste om haar mid
del had gebonden. Na een pro
ces van zes jaar werden vorig
jaar in de zuidelijke plaats Mad
ras 26 beklaagden ter dood ver
oordeeld. Vorige maand werd
de aanklacht tegen 19 van hen
afgezwakt en werd van drie an
deren de doodstraf omgezet in
levenslang.
De overheid kwam destijds
tot de conclusie dat Gandhi het
slachtoffer was geworden van
een samenzwering van Tamil
Tijgers in Sri Lanka en de recht
bank heeft dat onderschreven.
REDT U MIJ
VAN LEPRA?
De kleine Irmawati in Indonesië
is één van de ruim half miljoen
nieuwe leprapatiënten die elk
jaar weer worden ontdekt.
Het opsporen, behandelen
en genezen van
één patiënt kost
70 gulden.
jakarta theo haerkens
correspondent
De bevolking van Indonesië
heeft vanochtend massaal zijn
stem uitgebracht. Ruim negen
tig procent van de kiesgerech
tigden had zich geregistreerd
en vanochtend bleek dat die
mensen ook inderdaad zijn
gaan stemmen.
In Cawang een wijk in Oost-
Jakarta drommen ruim voor
acht uur 's ochtends een hon
derdtal mensen samen op een
pleintje waar met bamboe en
touw een rechthoek is afgezet.
Hier zullen 514 mensen hun
stem uitbrengen. Bij de ingang
staat een tafeltje waar twee
man bijhouden wie er komen
stemmen. Registratiebewijsjes
dwarrelen op het schrijfblad als
ongeduldige kiezers ze door de
afzetting heen aanreiken.
Na het afleggen van de eed
herhaalt de voorzitter van het
stembureautje nog eens de
woorden van president Habibie
dat Indonesië vandaag een
nieuw begin maakt met respect
voor mensenrechten en demo
cratie. Dan gaan de enveloppen
met stembiljetten open.
Het parlement dat vandaag
gekozen wordt, belooft aan
zienlijk krachtiger te worden
dan de parlementen onder Soe-
harto èn diens voorganger Soe-
karno.
Indonesië werd de afgelopen
jaren voornamelijk bestuurd
door een president en een door
hem benoemd kabinet. Deze
regering negeerde in toene
mende mate de volksvertegen
woordiging en bestuurde het
land via decreten.
Boven het parlement staat
het Volkscongres dat belast is
met het goedkeuren van wets
voorstellen en de verkiezingen
van de president. Het totaal
aantal leden wordt straks 700.
Dat zijn er nu nog 1000: 500
parlementsleden en 500 leden
die Soeharto aanwees.
Als het parlement en het
Volkscongres gevormd zijn,
moet het Volkscongres in no
vember tijdens een speciale zit
ting de nieuwe president aan
wijzen.
JET ULTRA
JKENPAPIER
k 2 rollen 100
NU li
e|2 PAKKEN
ruswijk anp
appen i
NU
aler
aas jong j
van _12-r50" 1
J99
^3 62
jt" geldig van ma. 7 t/m ti 12
'W Services BV tel 035-5483333
'e dag goed nieuws
Huidig president Habibie
President Bacharuddin Jusuf
Habibie (63) van Indonesië was
jarenlang minister en naaste
medewerker van de vroegere
president Soeharto. Hij was vi
ce-president toen zijn mentor
vorig jaar werd gedwongen zijn
biezen te pakken. Habibie is
door de regerende Golkar-partij
aangewezen als kandidaat voor
het presidentschap.
Zijn regering heeft tot nu toe
weinig succes geboekt bij het
bestrijden van de economische
crisis. Veel Indonesiërs kunnen
het hoofd nauwelijks boven wa
ter houden. Wel heeft hij deze
eerste vrije verkiezingen moge
lijk gemaakt en de persvrijheid
hersteld. Ook liet hij veel poli
tieke gevangenen vrij.
Ondanks dat hij in het open
baar afstand neemt van zijn
voorganger blijft hij impopulair
vanwege zijn banden met Soe
harto. De relatie tussen beiden
werd vaak omschreven als een
vader-zoonrelatie. De meeste
Indonesiërs zijn ervan over
tuigd dat Habibie en zijn minis
ters alles in het werk stellen om
te voorkomen dat zijn voorgan
ger wordt berecht.
Binnen de Gokkar-partij be
schouwen velen Habibie als
een handicap en gaan er stem
men op om zijn kandidatuur
voor het presidentschap te her
overwegen. Algemeen worden
zijn intelligentie en charme er
kend maar als econoom wordt
hij gezien als een ramp. Toen
bekend werd dat Soeharto des
tijds overwoog hem voor te dra
gen voor de post van vice-presi
dent stortte de koers van de
roepiah onmiddellijk in.
Habibie werd in 1936 geboren
in Zuid-Sulawesi. Habibie stu
deerde in Duitsland en werkte
als vliegtuigingenieur bij Mess-
erschmitt-Bolkow-Blohm.
Megawati, dochter van Soe-
karno
Megawati Soekarnoputri (53),
de oudste dochter van de cha
rismatische eerste president
van Indonesië Soekarno wil aan
het hoofd van de Strijdende In
donesische Democratische Par
tij (PDI-P) de macht in het land
veroveren. Waarnemers ver
wachten dat haar partij bij de
komende verkiezingen de
meeste stemmen zal krijgen.
Vroeger was Megawati voorzit
ter van de PDI, onder Soeharto
een van de drie officieel toege
stane partijen. Toen ?ij en de
partij te populair dreigden te
worden, werd zij in 1996 in een
door het bewind in scène gezet
te interne coup afgezet.
Toen zij in de PDI opzij werd
geschoven, braken er in Jakarta
hevige rellen uit, die Megawati
het imago van een strijder voor
de democratie verschaften.
Haar populariteit lijkt voorna
melijk te zijn gebaseerd op het
feit dat zij 'de dochter is van...'.
Megawati is een slecht spreker
en geeft daarom weinig inter
views en doet zelden mee aan
openbare debatten op televisie.
Bovendien lijken velen het haar
kwalijk te nemen dat zij zich in
de periode rond en na de val
van Soeharto nauwelijks iets
van zich liet horen.
Het is onduidelijk welk beleid
zij of haar partij voorstaat. Haar
uitspraken zijn bovendien na
tionalistisch van aard. Zo heeft
zij zich uitgesproken tegen on-
foto reuters vitasari
afhankelijkheid van Oost-Ti-
mor, de voormalige Portugese
kolonie die Indonesië in 1976
annexeerde. Zelfs president Ha
bibie verzet zich daar niet te
gen.
Megawati groeide op in het
Merdeka Paleis waar haar va
der, de president, toen zetelde.
Maar nadat Soekarno bij een
militaire coup was afgezet ver
huisde het gezin naar een aan
zienlijk eenvoudiger onderko
men. Haar vader overleed in
1970 en werd begraven in een
armengraf.
Moslimleider Rais
Amien Rais (54) is de leider van
de islamitische organisatie
Muhammadiyah (28 miljoen le
den), de op één na grootste
moslimgroepering in Indone
sië. Van de kandidaten voor het
presidentschap van Indonesië
lijkt Rais de meest ambitieuze.
De Muhammadiyah-leider ont
popte zich definitief als één van
de leiders van de oppositie toen
hij zich vorig jaar zonder
schroom schaarde achter de
studenten die de straat waren
opgegaan om het aftreden van
Soeharto te eisen. Na het ver
trek van de president richtte
Rais de Nationale Mandaatpar
tij (PAN) op.
Al in 1993 drong hij aan op het
aftreden van president Soehar
to. Nadat de president zich had
beklaagd over de 'subversieve'
uitlatingen van Rais werd hij
gedwongen het voorzitterschap
van ICMI, de invloedrijke ver
eniging van moslimintellectue
len, neer te leggen.
Rais werd in 1944 geboren in de
koningsstad Solo en kreeg zijn
opleiding aan Muhammadiyah-
scholen voordat hij naar uni
versiteiten ging in Indonesië en
de Verenigde Staten. Hij maak
te in de VS kennis met de de
mocratie. Sindsdien pleit hij
voor politieke hervormingen in
zijn land. Na het behalen van
zijn graad in de politicologie
doceerde hij aan de universiteit
van Jogyakarta.
Veel waarnemers wantrouwen
Rais en vrezen dat hij voorstan
der is van een fundamentalist! -
scher soort van islam in Indo
nesië. Hij spreekt dat tegen.
Half mei sloot zijn PAN een sa
menwerkingsakkoord met de
PKB van Addurrahmam Wahid
en de PDI-P van Megawati Soe
karnoputri om Golkar van een
overwinning af te houden. Een
week later sloot hij, zonder zijn
bondgenoten daarvan op de
hoogte te stellen, een soortge
lijk akkoord met twee andere
moslimpartijen, waaronder de
PPP, één van de drie partijen
die tijdens het regime van Soe
harto waren toegestaan.
De moslimleider verschijnt
vaak in praatprogramma's op
de televisie en heeft zich uitge
sproken voor een federale
staatsvorm. Hij verzet zich ook
niet tegen een eventuele onaf
hankelijkheid voor Oost-Timor.