Prijzen Marieke Heebmk
en Lucas van den Eynde
Spetterend spektakel Backstreet Boys
Shirley Bassey gaat
Dietrich achterna
Cultuur Kunst
Holland Festival
feest van hele sts
HOL
FST
N D
V L
'Goed instrument om je vrouw mee weg te jagen'
Berghpop '99: Nederpopfeestje met reünist)
MAANDAG 7 JUNI 1999
941
Records breken op KunstRAI
Amsterdam De KunstRAI kan terugkijken op een geslaagd eve
nement. Liefst 27.500 kunstliefhebbers kwamen van 1 tot en
met 6 juni op bezoek in de Amsterdamse RAI en zij zorgden
voor een omzet van 10 miljoen gulden. Dat zijn allebei records.
Op de KunstRAI exposeerden 160 galerieën het werk van acht
honderd verschillende kunstenaars. Negentien galerieën kwa
men uit het buitenland. De bezoekers waardeerden de beurs
met het rapportcijfer 7,2. De allereerste bezoeker was overigens
koningin Beatrix. Zij mocht nog voor de officiële opening rond
neuzen op de beurs en had dus ook eerste keus. Naar verluidt
heeft ze een aantal werken aangeschaft.
Blokker wordt Beatles-bedevaartsoord
blokker Precies 35 jaar na het optreden van The Beatles in het
West-Friese dorp Blokker, onthulde voormalig Veronica disc
jockey Willem van Kooten gisteren een monument dat aan die
bijzondere dag herinnert. Het kunstwerk is gemaakt door de
Groninger kunstenares Harma Heikens en biedt kenmerken van
het toenmalige podium, van platen en een ouderwetse radio.
Ook de gezichten van Paul, John, Ringo en George zijn erop te
zien. Het monument staat tegenover de voormalige veilinghal
len waar de vier destijds speelden. ,,De twee concerten hebben
Blokker wereldberoemd gemaakt", zei Van Kooten als kenner
en boegbeeld van de jaren zestig muziek. „De betekenis van
The Beatles is zo groot geweest, dat Blokker een bedevaartsoord
zal worden. Wacht maar af. Over vijfjaar kom je het dorp niet
meer in zonder tolgeld te betalen." Hoewel de spanning over
zijn mogelijke komst tot het laatste moment werd vastgehou
den, liet Paul McCartney het toch afweten. Maar via e-mail
wenste hij Blokker veel succes.
Award voor 'Something about Mary'
santa monica De filmkomedie 'There's Something about Mary"
heeft zaterdag de MTV Movie Award voor beste film gewonnen.
Hoofdrolspeelster Cameron Diaz ging naar huis met de prijs
voor beste actrice. Jim Carrey ('The Truman Show') werd de
beste mannelijke acteur. De uitreiking van de filmprijzen is op
10 juni op de muziekzender te zien. Het jonge publiek was ook
erg te spreken over het zoenen in de film 'Shakespeare in Love'.
Hoofdrolspelers Gwyneth Paltrow en Joseph Fiennes werden
dan ook uitverkoren in de categorie Beste Kus. De categorie
Grootste Schurk leverde een gedeelde eerste plek op. Matt Dil
lon ('There's something about Mary") moet de eer delen met
Stephen Dorff ('Blade').
muziek recensieingrijpende spontaniteit, waar-
louis du Moulin toe bijvoorbeeld de aanhou-
Concert: Shirley Bassey and Orchestra in dende Stroom van opgewonden
Ahoy'. Voorprogramma: Mathilde San- bloemenbrengers voor haar
ting The Oversoul 7 Gezien. 5/6, neus aUe aanleiding gaf. Ofwel:
Ahoy, Rotterdam Bassey hield aldoor haar aan
dacht bij de presentatie van
Alleen haar verschijning is voor haar klassiekers. Misschien om-
de meeste fans ai zaligmakend, dat ze geen zin had om zich
Geen andere diva die bij op- mee te laten voeren in de over
komst zo'n heftige 'adoratie- duidelijk'roze'sfeer die op haar
storm' ontketent als Shirley afkwam. Wellicht ook omdat ze
Bassey, bleek ook zaterdag- meende bij de les te moeten
avond op de ongewone speel- blijven vanwege de vrij recente
plaats die Ahoy' nu eenmaal accentverschuivingen in haar
voor deze onverwoestbare gla- performance: haar stemgeluid
mourlady was. De vreugde over is thans in het samenspel met
het weerzien met de Britse we- haar lichaamstaal en haar or-
reldster (62) was voor de ruim kest minder overheersend dan
3500 tribuneklanten zo groot voorheen. De behoefte om door
dat ze op z'n minst even verga- Hink uit te halen iedereen en al
ten dat ze haar veel liever in een les omver te blazen heeft
echte concertzaal zouden heb- plaatsgemaakt voor een ingeto-
ben begroet. gener .benadering. Met als ge-
volg dat de befaamde 'Midas-
In feite trad Shirley Bassey in touch' die Bassey veertig jaar
het Rotterdamse sportpaleis lang aan elk lied kon geven ook
voor twee verschillende publie- wat aan glans heeft ingeboet,
ken op: de pakweg 300 tafelen- Staat tegenover dat haar muzi-
de liefhebbers in de voorste kale begeleiders nu meer naar
arenahelft, die 600 gulden (ex- voren komen. Met name de
BTW) voor een stoel hadden strijkers zorgden geregeld voor
betaald en de normaal gesitu- verkwikkende accenten in het
eerde fans, die toch ook flink in ijzeren repertoire, dat met en-
de buidel (tot 155 gulden) had- kele recente 'experimenten' (als
den moeten tasten voor een 'Slave To The Rhythm' en 'His-
kaartje. Die opsplitsing kwam tory Repeating') werd aange-
de algehele sfeer niet ten goede, vuld.
omdat een pure 'gala-enclave' Anders dan de voorpubliciteit
vlak voor het podium de inter- deed vermoeden bleef de in-
actie nu eenmaal eerder remt breng van Cor Bakker als gast-
dan stimuleert. pianist zo goed als anoniem.
In een toch al minder intieme Jammer natuurlijk, maar dan
entourage kon de 'grande da- vooral hem zelf. Want voor alle
me' uit Cardiff er dus aan gaan andere aanwezigen draaide na
staan. Gelukkig besefte ze dat tuurlijk alles toch om die ene
zelf ook ten volle, want ze dame. die gegeven haar elan en
straalde meer warmte en min- uiterlijk hard op weg is om als
der de 'godendochter' uit dan 'eeuwig jeugdige showbiz-oma'
gebruikelijk. Zonder overigens in de voetsporen te treden van
veel ruimte te laten voor echt Mariene Dietrich.
Theo D 'Or en de Louis D 'Or
De belangrijkste jaarlijkse Nederlandse toneelprijzen
voor de beste vrouwelijke en mannelijke hoofdrol, de
zijn gewonnen door Marieke Heebink en Lucas van den
Eynde. De Toneel Publieksprijs gaat naar twee produc
ties: 'Hamlet' van het Nationale Toneel en 'Wilhelmina;
Je Maintiendrai' van de stichting S.I.P en Impresariaat
Jacques Senf. Zij delen de prijs van honderdduizend gul
den.
De prijzen zijn gisteravond in
het Theater aan de Parade in
Den Bosch uitgereikt. Staatsse
cretaris Van der Ploeg (Cul
tuur), die de winnaars van de
Publieksprijs bekendmaakte,
zei grote waardering te hebben
voor het publiek. „Het heeft
niet gekozen voor de gemakke
lijkste weg, maar voor voorstel
lingen die iets teweeg hebben
gebracht. Bovendien is de keus
gevallen op zowel een gesubsi
dieerde als een vrije productie."
Volgens Van der Ploeg heeft
eigenlijk het publiek een prijs
verdiend voor haar trouw en
goede smaak. „Kunstenaars
zijn niet overgeleverd aan de
smaak van het publiek, ze pro
fiteren ervan", aldus de be
windsman.
Marieke Heebink is onder
scheiden voor haar vertolking
van Constance Middleton in
'Een ideale vrouw' van W. So
merset Maugham, gespeeld
door Toneelgroep Amsterdam.
Volgens de jury speelde ze de
hoofdpersoon „ingetogen en
wuft, sympatiek en onuitstaan
baar, oprecht en listig, trouw en
frivool, koel en sensueel".
Lucas van den Eynde kreeg
de prijs voor de manier waarop
hij Bruno speelde in 'De Cocu
Magnifique' van Fernand
Crommelynck, een productie
van Het Toneelhuis. De jury
roemde vooral het wervelende
spel waarin de laureaat de
meest uiteenlopende en twijfel
achtige menselijke en onmen
selijke emoties de revue laat
passeren.
Zondagavond zijn ook de an
dere toneelprijzen uitgereikt.
De Arlecchino voor de beste
mannelijke bijrol ging naar Paul
Hoes voor zijn rol van hofmees
ter 'Rubin in Jefta of Semitische
Liefdes'. De Colombina voor de
Backstreet Boys: een goedogende geoliede machine. foto epa
Een optreden van de Backstreet Boys leert
dat vlinders in de buik een ware ravage
rond het smachtende meisjeshart kunnen
aanrichten. Onder oorverdovend gekrijs,
dat met groot gemak de akkoorden over
stemde, werd de jongensgroep onthaald in
een volle Arena. De aftrap van 'Millennium'
kwam met 'Larger than life', wat zaterdag
avond zonneklaar vooral op de vijf vertol
kers zelf sloeg.
„We waren wat laat, maar we hebben jul
lie gemist," brulde de blonde Nick Carter,
veruit favoriet onder de tienermeiden.
Daarmee maakte hij het lange uitblijven
van de groep in een klap goed. Vanaf zeven
uur was het stadion klaar voor ontvangst.
„Maar", zo deelde veejay Fabienne even la
ter mee, „de boys zijn nog aan het voetbal
len in de catacomben." De Rotterdamse
rapgroep E-Life mocht het publiek opwar
men, gevolgd door, alweer, Fabienne. Het
was daarna zo lang stil in de Arena dat het
wel bedtijd leek. Totdat Tatyana Ali, 'Ash
ley in de serie The Fresh Prince of Bel Air,
mocht laten zien dat ze ook goed kan zin
gen.
De lauwe opwarming had de aandoenlij
ke aanbidding voor de hoofdact niet doen
afzwakken. De Backstreet Boys kregen de
Arena niet geheel vol, maar ruim zestigdui
zend bezoekers - vooral meisjes; gemiddel
de leeftijd rond de 15 - is toch een gehoor
waar je als band vol enthousiasme voor uit
rukt. „Quit playing games with my heart,"
schalde door de uitzinnige Arena, maar ge
zien de massa meiden die volledig van de
kaart werd afgevoerd, zijn de 'boys' voorlo
pig niet van plan hun spelletjes te staken.
Toch werden vlak voor het optreden in
Amsterdam de wreedste nachtmerries weer
gevoed. De Backstreet Boys schokten hun
aanhang vorig jaar zomer al met specula
ties dat de groep het voor gezien zou hou
den. Ook nu ontkenden zij in de Duitse
pers gedecideerd een mogelijk uiteenval
len. Ze hebben immers het poprijk alleen
als het gaat om het lucratief breken van
meisjësharten.
'As long as you love me' klonk mee uit al
le kelen, net als de songs van het nieuwste,
derde succesalbum Millennium en het
goed klinkende, altijd opzwepende 'Ever
body' (Backstreet's Back Allright!).
Wie niet in een stadium van volle aan
bidding verkeerde, merkte dat het geluid
bij tijd en wijle wat te wensen overliet. En
dat een Backstreet-concert vooral gewiekst
in elkaar steekt, ondersteund door kundige
dansers en muzikanten. De muziek is een
mengelmoes van doorsnee pop en charme
rende R&B, de uitvoering een goedogende
geoliede machine. Nick, Howie, AJ, Kevin
en Brian verschenen afwisselend in stoer
zwart, lieflijk wit, millennium metallic of in
roze dandy-kostuum. Iedere verkleedpartij
kreeg de volledige instemming van het krij
sende gehoor.
De zorgvuldig bijeengezochte jonge
mannen uit Florida bleken ook acrobatisch
aardig onderlegd. Aan trapezes zweefden
zij boven de nu helemaal uitzinnige menig
te; zó dichtbij, maar nog steeds ongenaak
baar.
De finale was spectaculair maar voor
spelbaar. Hun huidige hit, 'I want it that
way', was tot dan toe uitgebleven. Het zou
toch niet zo zijn dat ze hun alle records
brekende nummer zouden overslaan? Maar
zoals vele al vermoeden: de boys hadden
deze meezinger voor een daverende toegift
bewaard.
De dolenthousiaste meiden waren bela
den met spandoeken, Backstreet-snuisterij-
en en het regende knuffelbeesten. Sommi
gen dulden hun vriendjes naast zich, die
gewapend met fotocamera het spektakel
mochten vastleggen. Gniffelend volbrach
ten zij hun taak. In de wetenschap dat hun
wereldwijd aanbeden Amerikaanse concur
renten na afloop weer even onbereikbaar
zouden zijn.
In de - uitverkochte - Amster
damse Stadsschouwburg genie
ten ouders met hun kinderen
van de tweeënhalf uur durende
openingsvoorstelling van het
Holland festival: de opera 'Ko
ning Arthur' van Henry Purcell
en John Dryden. In het festival
café in de hal hangt een groepje
door kou en regen geteisterde
toeristen onderuit in de rieten
stoelen, terwijl op het plein
voor de schouwburg jong en
oud meedeint op de swingende
klanken van Doudou Aly
N'Diaye Rose, het wereldbe-
faamde Senegalees percussie
orkest. En de volgende dag sop
pen ruim tienduizend toe
schouwers onverstoorbaar door
het drassige Oosterpark tijdens
het gedeeltelijk verregend, maar
Werelddorp, een gratis toegan
kelijk programmaonderdeel
van het Amsterdam Roots Fes
tival voor wereldmuziek, sinds
enige jaren deel uitmaakt van
het Holland Festival.
onder dat
motto ging
Ivo van Ho
ve, de nieu
we artistiek
leider van
het Holland
Festival vo
rig jaar voortvarend van start.
Het Holland festival moest an
ders: met minder muziek en
meer toneel, met meer onder
delen die jongeren aanspreken.
Het Holland Festival moest een
festival voor een breed publiek
worden, een cultureel feestje,
open voor de hele stad. Wel, dat
laatste lijkt al tijdens het ope
ningsweekeinde aardig te luk
ken, want Amsterdam lijkt ge
heel in het teken van het Hol
land Festival te staan. „Het fes
tival loopt tot nu toe precies zo
als wij dat voor ogen hadden",
beaamt woordvoerder Paul Ver-
straeten. „Het festival moest te
rug in de stad, aanwezig zijn,
zodat iedereen het ook echt
voelt. En tot nu toe lukt dat uit
stekend."
Al op zaterdagochtend ver
dringen de belangstellenden
zich voor de ingang vai
delijk Museum, waar
Hove de tentoonstel!
een audiovisuele instal
muzikant kunstenaar
Eno opent. Eno verzor;
het festival ook nog t\
ziekvoorstellingen. Ee
concert van Eno op 19
door een aangekondi
king van omroepmu
door. Eno's werk in hf
lijk is een geheimzinni
telijke installatie waari
zoeker, staand in een
ruimte, steeds veran
lichtbeelden en muziel
en te beluisteren kri
computer stuurt de
aan en een componeer
zorgt voor de muziek.
Zaterdagavond spree
een rolstoel gezeten
kaanse singer/ songwr
Chesnutt, afgewisseld
bands Chocolate Geniu
ryl Ann weer een hei
publiek aan. Het gratis
kelijke Werelddorp, d<
woon een gezellig uitje
milies die zich niet late
houde
een
genbui
tijd.
'dorf
den' h
het Oc
hun ei
turele wijk ingericht: i
Caribisch dorp, een 0
dorp, een Arabisch en
kaans dorp. Elk dorp;
eigen muziek. Van hi
ver stromen de bezoi
om een glimp op te var
de Oezbeekse zangere
Usmanova, de Turkse i
ziek van Otantik, of
kaanse popgroepen
Nord Sud en de Fullaba
Veel bezoekers reage
rigens verrast als ze hj
het Werelddorp deel J
van het prestigieuze
Festival. „Het Hollandl
dat zijn toch die toneeli
lingen waar geen mens
snapt?", buldert een I
Amsterdammer. „Nou
geweten had dat ze biel
ken, was ik er al jaren ei
afgekomen."
Lucas van den Eynde en Marieke Heebink met respectievelijk! |j
d'Or en de Louis d'Or.
beste vrouwelijke bijrol was
voor Sien Eggers in hetzelfde
stuk waarin Lucas van den Eyn
de schitterde. De Hans Snoek
prijs voor het beste jeugdthea
terstuk is gewonnen door Thea
ter Ibycus met 'De Tolbrug'.
Het Onafhankelijk TcE
slot ging strijken met d
niumprijs, onder meer r
de prominente positie
gezelschap in het Ned
theater inneemt.
Nationale Doedeldag in Oegstgeest
oegstgeest
caroline van overbeeke
Hij heeft er zelf een gehoorbe-
schadiging van opgelopen. De
'Great Highland Warpipes'
produceren namelijk al gauw
zo'n 110 decibel naast het lin
keroor. Maar Jeroen de Groot
zal er geen noot minder om
spelen. „Ik heb vroeger ook
vaak met motorzagen gewerkt
en ik zit er niet zo mee. Alleen
bij het stemmen van mijn doe
delzak is het onhandig. Dan
vraag ik een medespeler of hij
even meeluistert."
De Groot is speler van de
band Hailander en organisator
van de Nationale Doedeldag
die gistermiddag in Oegstgeest
werd gehouden. Voor de echte
Schotten was het vertrouwd:
de regen viel met bakken uit de
hemel. Maar het was zeker
geen exclusief Schots feestje.
Het park bij Kasteel Oud-Poel
geest werd bevolkt door groe
pen van Nederlandse, Spaanse,
Tjechische, Slowaakse, Turkse
en Bulgaarse afkomst. „Die
Schotten spelen over honderd
jaar nog steeds precies hetzelf
de en dat vind ik strontverve
lend", zegt De Groot. „Het is
leuk dat er nu ook veel andere
groepen zijn. Dit is meer een
internationale verbroedering."
De Nationale Doedeldag in Oegstgeest viel zondag grotendeels in
het water. foto hielco kuipers
In het gebouwtje bij kasteel
Oud-Poelgeest komt de geur
van nat vee je tegemoet: veel
doedelzakken zijn van geiten-
of schapenleer gemaakt. Ivo
'de Bulgaar', een stevige man
met traditioneel kostuum,
heeft zelf een witte 'geit' onder
zijn arm geklemd en laat daar
wonderlijk melodieuze klan
ken uit komen.
Als het even droog is, komen
de leden van 'The Hague High
land Pipeband' naar buiten
voor een concert op het podi
um voor het kasteel. De twee
doedelzakspelers tikken de
maat met de voorpunt van hun
schoen. Twee vrouwen van
'The Hague Highland Dancers'
in kleurige kilts gaan met de
beentjes los. Ze dansen op de
bal van hun voorvoet en raken,
zo de zwaartekracht tartend,
geen moment uit evenwicht.
De volksdans kent acht passen,
afgestemd op de acht tonen
van de doedelzak. Alleen de
eerste en de laatste moeten
hetzelfde zijn. Een uitnodiging
aan het publiek om mee te
doen krijgt onmiddellijk navol
ging-
De Groot raakt er niet over
uitgepraat. „Mijn hobby is wel
met een vakantie in Schotland
begonnen. Bij Loch Ness heb
ik mijn eerste doedelzak ge
kocht. Op zolder, een soort
museum, heb ik er inmiddels
zeventig staan. Van origine wa
ren doedelzakspelers herders,
maar het is ook feestmuziek. Ik
ben vorige week getrouwd en
we hadden een doedelzakband
op straat spelen: geweldig was
dat. Deze muziek is in op
komst. Je kunt het zonder ver
sterking spelen. Mensen heb
ben wel genoeg van house."
Kees van Gils bouwt zelf
doedelzakken, van klein tot
groot. De prijzen variëren van
af 1300 gulden tot enkele dui
zenden guldens. Aan een klein
instrument is hij al gauw zo'n
40 a 50 uur bezig. „Het instru
ment is zeer gevoelig voor
vochtschommelingen", zegt
hij, onderwijl zijn Scottish
Smallpipes stemmend. Een
oudere man wil weten hoe de
doedelzak in elkaar zit. Na de
uitleg knikt hij instemmend.
„Het is wel een mooi instru
ment om je vrouw mee weg te
jagen."
noordwuk»
sabine van den berg
Ze zitten op de kleine tribune.
De concertgangers. Lekker bui
ten. Want na de plensbuien
breekt de zon door en blijft de
hele middag schijnen. Er zijn
weer veel bezoekers afgekomen
op het festival georganiseerd
tijdens het zomerfeest van
Zorgcentrum voor mensen met
een verstandelijke handicap
Willem van den Bergh: Bergh
pop '99. Geen modder die roet
in het eten gooit. Nee, iedereen
kan zonder rond te baggeren,
genieten van een zaterdag vol
muzikaal vermaak.
De grote uitsmijter van het
concert is de groep Tröckener
Kecks die het programma dat
om 13.30 uur begon rond mid
dernacht afsluit. Eerder op de
dag spelen bands uit de regio,
zoals: The Blister Bluesband,
Miss Fortune, en het uit Leiden
afkomstige Crackerman. Die
laatste band speelt stevige rock
en dat is wel even iets anders
dan de band Meer Niet, eerder
op het buitenpodium. De zan
ger van Meer Niet staat onder
een rood-wit gestreepte luifel
en bouwt een nederpopfeestje
vol covers van Doe Maar, Het
Goede Doel. Zwierige deuntjes
die sommige toehoorders doen
wiegen, en anderen laten sprin
gen van enthousiasme. Op dé
rest van het festivalterrein staan
kraampjes met curiosa en zelf
gemaakte spulletjes. Flessen
wijn met een handgekleurd eti
ket, gefiguurzaagde dieren.
In de enorme partytent zul
len vier bands de avond vullen
maar het dagprogramma heeft
buiten plaats. Naast vijf bands,
brengt theatergroep The Luna
tics hier de act 'www.sandman-
.nl', een openluchtvoorstelling
die binnenkort ook bij het Oer-
olfestival op Terschelling en tij
dens het Noordwijks Straatthe
aterfestival te zien zal zijn. In
kinderhandjes steken touwtjes
met rode ballonnen waarop '75
jaar' staat. Zo lang bestaat het
centrum inmiddels. En daarom
lopen er ook reünisten rond:
dames die vroeger zorgden
voor de bewoners. Die nu her
inneringen ophalen, en vertel
len dat Golden Earring ooit op
trad, op dezelfde locatie. En dat
ze toen voor het eerst een pop
band live hoorden spelen. Een
belevenis die ze nooit hebben
vergeten.
Een treintje brengt de hele
kleintjes met hun ouders naar
de uitgang van het centrum,
langs de paden. En bij die uit
gang aan de Zwarteweg merk je
weinig meer van de gemoedelij
ke feeststemming; behalve mu-
ziekflarden die ver genoeg dra
gen, en een bescheiden span
doek met het opschrift: 'zomer
feest' dat wat. verloren tussen
de bomen hangt.
De band Meer Niet: covers van Doe Maar en Het Goede Doeli
hoorders doen wiegen. foto H/fl(