Lange Producten in gevaar
KLM en Kenya Airways willen samen Afrika veroveren
Economie
Seksketen Beate Uhse triomfeert op beurs
uim 21 miljard aan vakantie-uitgaven
stoutenbeek
*DAG5JUNI 1999
Onbetrouwbaar en onveilig. Dat is het
imago van veel Afrikaanse luchtvaart
maatschappijen in Europa. Menig rei
ziger kiest liever voor een westers
vliegtuig. Het wekte dan ook enige
verbazing toen de KLM drie jaar gele
den een aandeel nam in Kenya Air
ways. Na een ingrijpende reorganisa
tie kan de Kenyaanse luchtvaartmaat
schappij zich meten met de Europese
concurrentie, zo stelt de KLM trots. De
KLM en Kenya Airways willen samen
de Afrikaanse markt veroveren.
Nog niet zo lang geleden kon één te
lefoontje van een minister de dienstre
geling in de war gooien. Als zo'n be
windsman aan de late kant was, moes
ten piloot en passagiers maar even
wachten totdat hij aan boord was. Tij
dig vertrekken was toch al niet het
sterkste punt van Kenya Airways. Pas
sagiers klaagden ook over de service
en verhalen deden de ronde over duis
tere financiële praktijken. Overigens
niet ongewoon in het door corruptie
geplaagde Oost-Afrikaanse land.
Na een lange periode van proble
men en aanhoudende verliezen werd
de inefficiënt werkende staatsvlieg-
maatschappij in 1996 geprivatiseerd.
De KLM verwierf voor 26 miljoen dol
lar een aandeel van 26 procent, een
van de grootste buitenlandse investe
ringen in Kenya ooit. Ook tienduizen
den particulieren werden mede-eige
naar, onder wie veel arme boeren die
een paar aandeeltjes kochten met hun
schaarse spaargeld. De overheid hield
met 23 procent een vinger in de pap,
maar in de praktijk maakt de KLM
grotendeels de dienst uit.
Kenya Airways (2.300 medewerkers)
moest worden omgevormd tot een
maatschappij van Europese stan
daard. De Nederlanders opereerden
omzichtig om de Kenyanen niet voor
het hoofd te stoten. Tal van gevoelig
heden en cultuurverschillen moesten
worden overwonnen, maar volgens de
KLM is de transformatie gelukt.
De vloot is vernieuwd en uitgebreid
tot tien toestellen. Kenya Airways
boekte een forse passagiersgroei. Sa
men met de KLM worden tweemaal
daags vluchten Amsterdam-Nairobi
uitgevoerd. De dienstregeling is heilig
en er wordt efficiënter gewerkt. Op het
Spartaanse vliegveld van de Kenyaanse
hoofdstad is een speciale lounge ge
bouwd, uitsluitend voor passagiers
van beide maatschappijen. In de stad
is een splinternieuw gezamenlijk ver
koopkantoor geopend. Maar Kenya
Airways behoudt wel zijn eigen identi
teit, aldus Afrika-manager R. Schipper
van de KLM. „We gaan de vliegtuigen
niet blauw verven."
Tijdens een rondgang op de werk
plaats toont Schipper het vliegtuigon-
derhoud. Een Airbus staat volledig ge
demonteerd in de hangar. Buiten zijn
monteurs bezig een olielekkage te
stoppen bij een Boeing 737. Het on
derhoud ligt op betzelfde hoge niveau
als bij de KLM, verzekert Schipper.
„Kenya Airways is absoluut veilig. Op
dat punt doen we geen concessies."
De KLM overweegt zelfs om routine
klussen aan de Nederlandse Boeings
767 in Nairobi over te laten aan de Ke
nyanen.
De ambities van Kenya Airways zijn
niet mis. Nairobi moet uitgroeien tot
de belangrijkste overstapluchthaven
van Afrika. Dit past uitstekend in de
strategie van de KLM om een groter
aandeel op de Afrikaanse markt te ver
overen. Door vanuit Schiphol en Nai
robi een goed netwerk aan te bieden
van verbindingen met allerlei landen
in Afrika, Europa en de VS moet de
concurrentie worden afgetroefd.
Over het boekjaar 1997/1998 be
haalde Kenya Airways een winst van
bijna 20 miljoen dollar. Dit ondanks de
economische problemen en de terug
val in het toerisme, waarmee Kenya te
kampen heeft. Veel buitenlandse va
kantiegangers hebben zich laten af
schrikken door berichten over geweld
dadigheden en overvallen op buiten
landers. Bij Kenya Airways is de klap
minder hard aangekomen, omdat die
zich tegenwoordig vooral richt op za
kelijke reizigers en overstappende pas
sagiers.
De beurskoers is sinds de introduc
tie in 1996 echter fors gedaald. Volgens
de scheidende Britse directeur B. Da-
vies volstrekt ten onrechte. „De aande
len zijn verschrikkelijk ondergewaar
deerd." In het personeelsblad drukt
Davies zijn medewerkers op het hart
om hoe dan ook te blijven strijden te
gen corruptie en vriendjespolitiek. Al
leen dan heeft Kenya Airways een
grootse toekomst voor zich, luidt zijn
waarschuwing.
Ikea bouwt groot
distributiecentrum
in Oosterhout
OOSTERHOUT ANP
Het Zweedse woonwarenhuis
Ikea heeft industrieterrein
Weststad III in Oosterhout uit
gekozen voor de bouw van zijn
grootste Europese distributie
centrum. Het nieuwe bedrijf zal
werkgelegenheid bieden aan
vijfhonderd personen.
Volgens wethouder J.
Schoenmakers van Oosterhout
was Ikea eerder in onderhande
ling met de Belgische stad
Genk. Dat Ikea ondanks de ho
gere kosten toch voor Ooster
hout gekozen heeft, heeft te
maken met de gunstige ligging
van het 130 hectare grote indu
strieterrein. Voor Ikea ligt dat
midden in het verzorgingsge
bied. Ook de dubbele spoor
wegaansluiting die de Neder
landse Spoorwegen bij West-
stad III. gaan realiseren was
voor Ikea een belangrijke over
weging.
De werkzaamheden zullen dit
najaar beginnen. Het ligt in de
bedoeling dat het dertig hectare
grote bedrijf over twee tot drie
jaar helemaal klaar is. Met het
nieuwe distributiecentrum is
voor Ikea een investering van
180 miljoen gulden gemoeid.
Minister Zalm wil nog
eens vijf miljard lenen
DEN HAAG ANP
Minister Zalm (financiën) denkt
met de derde vervolguitgifte
van een 10-jarige staatslening
twee tot 2,5 miljard euro (4,4 tot
5,5 miljard gulden) uit de markt
te halen. Lukt dat dan komt de
omvang van de totale emissie
uit op tien miljard euro. De fi
nancieringsbehoefte van het
Rijk voor dit jaar bedraagt 56
miljard gulden, waarvan op dit
ogenblik 26,6 miljard gedekt is.
AMSTERDAM FRANK HENDRICKX
CPD
De 79-jarige Beate Uhse is de nieuwe hel
din van de Duitse financiële wereld. Sinds
ze vorige week donderdag haar seksketen
naar de beurs van Frankfurt bracht, is het
aandeel bijna verviervoudigd in waarde.
Het eerste erotische beursfonds ter wereld
steekt concurrenten als Deutsche Telekom
en Volkswagen in beursomzet naar de
kroon. Het is de definitieve erkenning voor
oprichtster en eigenaresse Beate Uhse, te
gen alle verdrukking al ruim vijftig jaar
groothandelaar in 'liefde'.
De belangstelling voor het aandeel Beate
Uhse was vanaf het begin overweldigend.
De acht miljoen aandelen van het seksim-
perium dat bestaat uit ruim negentig
shops, talloze postordercatalogi en een uit
gebreide internetwinkel werd 63 keer over-
tekend door beleggers. Na de eerste note
ring schoot het stuk onmiddellijk omhoog
van 7,20 euro naar 13,20 euro, een stijging
van 80 procent. Afgelopen maandag explo
deerde de koers van de eerste beursgeno
teerde seksonderneming ter wereld naar
26,50 euro. De 79-jarige oma Beate Uhse
was de ster van de beursvloer. Ze poseerde
tussen twee schaars geklede dames, die
haar kleinkinderen konden zijn, en lachte
haar oude huid in vele plooien.
Beathe Uhse, een Duitse boerendochter,
was één van de zeer weinige vrouwelijke
piloten in de Luftwaffe tijdens de oorlog. Ze
schopte het bovendien tot kapitein. Uhse
schaamt zich er niet voor. In haar seksmu-
seum vlak bij de Berlijnse Bahnhof Zoo is
een levensgrote foto te zien van de jonge
Uhse achter de knuppel van een gevechts
vliegtuig.
Het vliegverbod dat Duitsers na de oor
log kregen opgelegd, was achteraf een ze
gen. Ze moest noodgedwongen een andere
activiteit zoeken en kwam per toeval te
recht in het toen nog onontgonnen gebied
van de seksuele voorlichting. Getroffen
door de vele ongewenste zwangerschappen
in haar omgeving begon ze in 1946 met de
verspreiding van 'Schrift X'. De pil bestond
nog niet en het condoom was evenmin in
zwang.
In 'Schrift X' kregen jonge vrouwen uit
gelegd op welke dagen ze wel en niet
vruchtbaar waren. De prijs voor het ge
waagde handvest bedroeg vijf pond boter
en was meteen een succes. Ze verkocht er
32.000 exemplaren van. Het betaalmiddel
boter werd na verloop van tijd uit prakti
sche redenen vervangen door de D-mark.
De 79-jarige oma Beate Uhse, geflankeerd door twee modellen tegen de achtergrond van een
aandeel van het eerste erotische beursfonds ter wereld. foto reuters kai pfaffenbach
Daarna ging de ex-pilote ook boeken ver
kopen over het huwelijk. Meer aandacht
voor de vrouwelijke behoeften zou volgens
deze schriften leiden tot een betere relatie.
Als eerste begon ze vervolgens in de jaren
veertig met de verspreiding van condooms.
Het leverde haar talloze aanklachten op,
omdat de verkoop van het rubber aan on-
gehuwden strafbaar was in Duitsland.
Dankzij de bijstand van advocaten en we
tenschappers kwam het ondanks de 2.000
aanklachten nooit tot een veroordeling.
In 1952 maakte Uhse de grote doorbraak
mee met de catologus „Stimmt in unsere
Ehe alles?" (Klopt in ons huwelijk alles?).
Die vraag konden velen niet bevestigend
beantwoorden. Ruim 200.000 Duitsers
kochten vervolgens één van de 50 aangebo
den hulpstukken. Daarna verspreidde Uhse
ook nog afbeeldingen van gewaagde lief
desstandjes. In eerste instantie dienden de
houten poppen 'Helga und Bernd' als uit
voerders. Later namen levende wezens die
taken over, maar met de kleren aan. Inmid
dels zijn die omhulsels ook verdwenen.
In 1962 opende Uhse één van de eerste
seksshops ter wereld. De keten groeide
daarna als kool, waarbij Uhse dankbaar ge
bruik maakt van televisieoptredens om
haar handel te promoten. Na de val van de
muur stortte de onderneemster zich dank
baar op de nieuwe markt in Oost-Duits
land. Amper twee dagen na de 'Wende'
verspreidde ze 25.000 catalogi onder de Os-
si's, die in de DDR niet met dat soort mate
riaal in aanraking mochten komen. Het be
drijf werd daarna ook buiten Duitsland ac
tief inmiddels ook in Nederland.
In 1998 boekte Beate Uhse een omzet
van ruim 187 miljoen gulden en een netto
winst van ruim acht miljoen gulden. Uit die
resultaten is de overweldigende belangstel
ling van beleggers nauwelijks te verklaren.
Volgens analisten en Uhse zelf zijn de voor
uitzichten echter geweldig. In 2000 wil het
bedrijf de winst verzevenvoudigen. Vooral
de handel via internet moet de groei aan
wakkeren. In 1998 nam Beate Uhse daarom
een internetbedrijf over dat al langer seks-
artikelen via de digitale snelweg verkoopt.
Meer dan tien procent van de inkomsten
behaalt het bedrijf inmiddels al via de digi
tale snelweg. Beate Uhse is daarmee niet
alleen de eerste beursgenoteerde seksketen
ter wereld, maar ook één van de weinige
internetbedrijven in Frankfurt.
Topman Hans-Dieter Thomsen verklaar
de bovendien 'bijna volledig immuun' te
zijn voor recessie. „Net als eten en drinken
is seks een basisbehoefte van de mens."
moet nieuwe rage worden
l» Het apparaatje van de Japanse elektronicagigant Toshi-
u ooet de nieuwe rage worden. De zogeheten 'Tegacky' is een
beeldschermpje waarmee korte handgeschreven berich-
ia een mobiele telefoon kunnen worden doorgeseind. Mi-
^jSuzuki, werkzaam bij Toshiba geeft hier een demonstratie.
|[Tpparaatje gaat in de winkel rond de acht tientjes kosten. In
/j vliegt het mini-apparaatje inmiddels over de toonbank.
)or foto afp yoshikazu tsuno
in miljoen voor energiebesparing
aag Het ministerie van economische zaken trekt dit jaar
miljoen gulden uit om energiebesparing in de industrie te
rderen. Het geld is bedoeld voor projecten, die zich toeleg-
>p vernieuwende energiebesparende tecfinieken. De maxi-
subsidie per project is één miljoen gulden. Een project
laan enkele voorwaarden voldoen om voor financiële on-
tuning in aanmerking te komen. Zo moet het rendabel zijn
iin voorbeeldfunctie vervullen. Het project dat de meeste
Uiring in het vooruitzicht stelt, maakt de meeste kans op
MJ]jpie. Belangstellenden kunnen tot 1 november een aan-
^indienen.
1V-vrouwen willen Onthaastingsdag
iegein Vrouwen binnen de FNV streven naar een jaarlijkse
Dnale Onthaastingsdag. Op die dag zou iedere werkende de
zo moeten uitvoeren als gewenst, terwijl dat zelden mo-
i mee is. Dat voorstel deed bestuurder C. Compas gisteren op
°rr^ouwenfestival.van FNV Bondgenoten in Nieuwegein. On-
;r daiet motto 'Je werk of je leven' discussieerden vrouwen over
ieierrond werk en privé. Compas en consorten willen dat op
5"12 lag de werkende moeder de tijd neemt om haar kinderen
om thnnl af te leveren en ze niet alleen uit de auto zet, de apo-
ersassistente uitlegt wat de bijwerkingen zijn van een medi-
)f de chauffeur de file de file laat. „Het is de bedoeling dat
•een bij alle handelingen de kwaliteit levert die diegene ei
gen ijk zou willen aldus Compas. De FNV besteedt sinds enige
13 ixtra aandacht aan werkdruk.
Kat
Grote kans dat alimuniumpoot van Hoogovens wordt verkocht
.ederlander geeft steeds
geld uit aan vakantie. In
Arerd in binnen- en bui-
d ruim 21,3 miljard gul-
esteed, 8,6 procent meer
gl 1997. Het aandeel van
«antie-uitgaven in de to-
t particuliere consumptie
WMfcht toe tot 4.8 procent,
ig^plijkt uit een rapport van
~^derlands Research Insti-
gjBoor Toerisme en Recrea-
HPBreda. Er zijn vorig jaar
Nederlanders op vakantie
geweest dan ooit: 79,7 procent
tegen 77,9 procent in 1997. De
29,9 miljoen vakanties waren
goed voor 238,3 miljoen over
nachtingen. De Nederlander is
in de jaren negentig steeds
meer gaan kiezen voor een of
meer nevenvakanties van korte
of middellange duur. Ruim zes
tig procent van de vakanties is
vorig jaar in het buitenland ge
noten.
De populariteit van Frankrijk
neemt nog steeds toe. Met 30,8
miljoen Nederlandse over
nachtingen groeide het aandeel
daar met 2,3 procent. Spanje
was goede tweede met 20,8
miljoen overnachtingen, een
toename van 7,2 procent. De
VS en Canada scoorden in 1998
een groei van 52,2 procent en
Griekenland een van 27,4 pro
cent. De interesse voor Groot-
Brittannië en Italië nam af met
18,1 en 10,9 procent.
Binnen eigen land dreigen de
badplaatsen aan de Noordzee
kust hun leidende positie als
vakantiebestemming voor Ne
derlanders kwijt te raken. De
kust trok vorig jaar 13,4 miljoen
overnachtingen, een daling van
7,3 procent. De belangstelling
voor de Veluwe nam met 22
procent toe tat 13,1 miljoen
overnachtingen.
De bungalowsector verste
vigde haar toppositie als logies-
vorm voor binnenlandse over
nachtingen van 29 naar 32 pro
cent. Ook de caravan deed het
in 1998 beter dan het jaar er
voor. Toeristisch kamperen in
de tent trekt steeds minder
mensen. Die vorm van over
nachting nam met een kwart
af.
nieuw contract methanol
•rdam Paktank gaat de komende tien jaar in Rotterdam
jrote hoeveelheid methanol (voor de hars- en benzine-in-
ïe) opslaan en behandelen. Het bedrijf heeft hiervoor een
)n C-act gesloten met het Canadese Methanex ter waarde van
veer 100 miljoen gulden. Paktank zal in de terminals Bodek
iropak tien miljoen gulden investeren in twee extra opslag-
laadapparatuur en aanpassing van pijpleidingen. De
nieuwe tanks worden de grootste in Europa met een in-
Ivan elk 60.000 kuub. Methanex nam recent in Chili een
e methanolfabriek met een capaciteit van 975.000 ton in
jik. De productiecapaciteit komt daarmee op 2,7 miljoen
»er jaar.
nsumentenprijzen in mei stabiel
iburg De consumentenprijzen waren in mei gemiddeld
hoog als in april. Fruit, meubels en autobrandstof stegen
ijs, maar verse groenten, aardappelen, koffie en eieren wer-
goedkoper. Ook kleding en schoenen daalden in prijs. Op
Jasis stijgt de inflatie licht, zo blijkt uit de consumenten-
index van het Centraal Bureau voor de Statistiek. In mei la-
ie prijzen gemiddeld 2,3 procent hoger dan dezelfde
ld vorig jaar. De inflatie komt daarmee iets hoger uit dan
jorgaande maanden, toen dat cijfer uitkwam op 2,2 pro-
Vergeleken met de andere euro-lidstaten steekt het Neder-
5e inflatiecijfer ongunstig af. De prijsontwikkeling in Neder-
lag in april gemiddeld 0,8 procent hoger dan elders binnen
irozone. Maar in januari bedroeg dat verschil nog 1,3 pro-
Fusie van Hoogovens en
British Steel is riskant voor
de 700 werknemers van
Hoogovens Staal Lange
Producten in Velsen-
Noord. Het is niet denk
beeldig dat hun werk naar
Groot-Brittannië wordt
verplaatst. Daarnaast is de
kans reëel dat Hoogovens
haar aluminiumpoot ver
koopt. Daarmee zijn inter
nationaal ruim 5.200 ba
nen gemoeid, waarvan on
geveer 600 in Delfzijl.
VELSEN-AMSTERDAM RONALD FRISART
Lange Producten (smeed- en
betonstaal) is een zorgenkindje
in de Hoogovens-stal. Wil dit
onderdeel overleven, dan zijn
forse investeringen nodig. Al
leen samen met een krachtige
partner kan dat geld worden
opgehoest, concludeerden vo
rig jaar de hoogste bestuurders
van Koninklijke Hoogovens.
Tijdens de zoektocht naar
zo'n partner raakte Hoogovens
in gesprek met British Steel. Het
lijkt er sterk op dat die bespre
kingen zijn uitgemond in on
derhandelingen over een alge
hele fusie van beide concerns.
Of 'Lang' daarmee is gered, valt
echter te betwijfelen.
Bestuurder J. Duynhoven van
FNV Bondgenoten wijst erop
dat Lange Producten behoren
tot de kernactiviteiten van Bri
tish Steel. Dat kan de redding
betekenen van de 700 banen bij
Lang in Velsen-Noord. Ander
zijds ziet hij het gevaar van een
efficiëntie-maatregel: verplaat
sing van het werk van Lang
naar Engeland. „Dan is het lot
van die 700 mensen in Neder
Een luchtopname van de omvangrijke bedrijfsterreinen van Hoogovens in Velsen-Noord. De foto werd gemaakt in september 1997. archieffoto
land bezegeld." Soortgelijke
twijfel beheerst zijn CNV-colle-
ga G. Mastenbroek.
Analisten denken langs de
zelfde lijnen. „Overheveling van
het werk naar Engeland lijkt me
waarschijnlijker dan het be
houd van die banen in Neder
land", meent S. Smit van Bank
Labouchere. „Lang in Velsen-
Noord is te klein."
Eerder dit jaar garandeerde
Hoogovens dat de 700 mensen
bij Lang niet buiten de poort
worden gezet. Maar staalanalis-
te K. Broekhuizen van ING Ba
rings vraagt zich af hoe hard die
garantie is. Als British Steel en
Hoogovens hun 'lange' activi
teiten bundelen, zouden ze in
West-Europa wel eens een te
groot marktaandeel kunnen
krijgen. Broekhuizen verwacht
op dat punt bezwaren van de
Europese Commissie. Sluiting
van Lang in Velsen-Noord zou
die kunnen wegnemen.
Zo mogelijk nog risicovoller is
de positie van Hoogovens' alu-
minium-poot. Die heeft behal
ve in Delfzijl ook vestigingen in
Duitsland, België, Engeland,
Singapore en Canada. Tot een
jaar of twee geleden draaide de
ze sector niet best. Tien jaar
lang 'heeft die alleen maar aan
deelhouderswaarde vernietigd',
aldus een analist. De laatste tijd
gaat het beter. Zo groeide het
bedrijfsresultaat van de alumi-
nium-poot van 141 miljoen gul
den in 1997 naar 200 miljoen
vorig jaar. Toch is het hoogst
onzeker of Hoogovens de alu-
minium-activiteiten handhaaft,
al was het maar omdat British
Steel op dit gebied helemaal
niets doet. Aanwijzingen dat de
Britten er wel iets in zien, zijn
er vooralsnog niet.
Naar verluidt gaan Hoog
ovens en het veel grotere British
Steel een overkoepelende joint
venture oprichten. Het zou
mooi zijn als de macht daarin
ongeveer gelijk wordt verdeeld.
Om dat te bereiken zal Hoog
ovens de Britten enige vorm
van compensatie moeten bie
den. Geld is het meest voor de
hand liggende smeermiddel.
Hoogovens is financieel ge
zond, maar heeft ook een vrij
ambitieus investeringspro
gramma. Grote zakken geld
voor de Britten zijn dus niet
voorhanden. „Om toch aan dat
geld te komen, is het logisch als
Hoogovens de aluminium-poot
in de etalage zet", vindt analist
S. Smit. Als koper gooit het
Franse industriële conglome
raat Pechiney hoge ogen. Dat
heeft eerder dit jaar laten weten
op aluminium-gebied sterk te
willen uitbreiden.
Jputenbeek Beverwijk. Parallelweg 10. Telefoon (0251) 22 90 33. Leiderdorp. Meubelplein 1. Telefoon (071) 589 93 23.
Bezoek ons ook op Internet: www.stoutenbeek.nl
Wij komen graag bij u thuis.
