SLIPS,
DE 4E
sloffer
GRATIS
Speciale zorg voor zieke werknemers
Licht op snelwegen gaat uit
De hausse op de huizenmarkt is nog niet voorbij
Binnenland
3 SLOGGI
•^99'
Hermans: 'Beroep van
leraar is spannend'
België: verkoopverbod
producten met kip en ei
Netelenbos wil laten ritsen
ft*
jden haag Automobilisten moeten op alle snelwegen gaan rit-
^sen' om het verkeer vlotter te laten doorstromen en de veilig-
r heid te bevorderen. Demissionair minister Netelenbos (Verkeer)
'begint daartoe samen met Veilig Verkeer Nederland en de
ANWB een campagne met borden langs de snelwegen en een
televisiespotje. Automobilisten moeten elkaar bij het om-en-
om-invoegen vrijwillig de ruimte geven; niemand kan afdwin-
igen dat hij ertussen mag als het aantal rijstroken vermindert. De
landelijke verkeerspolitie van de KLPD in Driebergen is een
warm voorstander van de ritscampagne. De KLPD werkt aan
een vijfjarig project, waarbij de verkeerspolitie weggebruikers
op toeritten naar snelwegen assisteert, in afwachting van instal-
y laties die de verkeersstroom doseren.
Boete KLM voor renhagedissen
haarlem De politierechter in Haarlem heeft de KLM gisteren
een boete van 37.500 gulden opgelegd, wegens het desastreus
verlopen transport van 830 renhagedissen van Bonaire naar
3'a Schiphol in 1998. De reptielen waren niet volgens de regels ver-
nd pakt, waardoor slechts acht diertjes de reis overleefden. Het
vonnis was gelijk aan de eis van de officier van justitie. De poli
tierechter heeft geoordeeld dat de KLM zeer onzorgvuldig is ge-
f weest bij het vervoer van de reptielen. De rechter nam boven-
dien in overweging dat de vliegmaatschappij in de afgelopen ja-
ren vaker is veroordeeld na soortgelijke incidenten. De hagedis
sen hadden te weinig bewegingsruimte en de ventilatie was on
voldoende. De advocaat van de KLM vroeg vrijspraak, omdat de
verzender verantwoordelijk zou zijn voor de verpakking.
Directeur afkickcentrum aangehouden
beekbergen De directeur van het evangelisch afkickcentrum 'De
Schakel' in Beekbergen is samen met twee anderen aangehou-
■I den op verdenking van verkrachting van twee minderjarige
vrouwen. Een van de verdachten is weer op vrije voeten. De di
recteur zou de meisjes hebben misbruikt in de tijd dat hij voor
ganger was van een Pinkstergemeente in Apeldoorn. Het seksu-
uq eel misbruik speelde zich volgens de advocaat van een van de
slachtoffers tien jaar geleden af in de woning van de voorgan-
ff»-
i Morgen test alarmsirenes
den haag De alarmsirenes die waarschuwen tegen bijvoorbeeld
luchtaanvallen of gifwolken, zijn morgen in het hele land te ho-
ren tijdens de jaarlijkse test. De sirenes klonken vroeger één
keer per maand, maar sinds een jaar is dat teruggebracht tot
een keer per jaar: op de eerste woensdag van juni om 12.00 uur.
De sirenes krijgen wel maandelijks een onhoorbare elektroni
sche test. Het ministerie van Binnenlandse Zaken wil het alarm
systeem ook geschikt maken voor doven en slechthorenden.
Vanaf augustus wordt daarom in Noord-Brabant onderzocht of
slechthorenden een alarmsignaal kunnen ontvangen via het se-
mafoonnet. Een trilling, een flitslicht of een tekst op een beeld-
- scherm zou hen moeten waarschuwen bij dreigend onheil.
TBS voor moord
zwolle Een 21-jarige man kreeg gisteren door de rechtbank in
Zwolle, conform de eis, TBS met dwangverpleging opgelegd. Hij
schoot vorig jaar zijn bom uit Zwolle dood en probeerde een
dag later in Rotterdam zijn vriendin om het leven te brengen.
De man dacht dat zijn oom een duivel was, die hem met voo
doo iets wilde aandoen. Na de schietpartij vluchtte hij met zijn
zwangere vriendin naar Rotterdam, waar hij haar belaagde om
dat ook zij 'door de duivel bezeten' zou zijn. Tijdens een wor
steling vuurde hij het magazijn van zijn wapen leeg, waarna hij
op de vlucht sloeg. Hij werd kort daarna gearresteerd. De man
wordt ontoerekeningsvatbaar geacht. De weduwe van de Zwol
se man kreeg een schadevergoeding van ruim 14.000 gulden
toegewezen.
Gijzeling in Gronings ziekenhuis
Groningen Een 42-jarige Groninger heeft gistermiddag vier
mensen gegijzeld in het Academisch Ziekenhuis Groningen
(AZG). Onder de gegijzelden waren zijn echtgenote en een
dochter. De man, die zijn vrouw in het ziekenhuis bezocht,
kreeg ruzie met medewerkers van het AZG omdat hij het niet
eens was met haar behandeling. Twee medewerkers van de af
deling psychiatrie die met de man in gesprek wilden gaan, wer
den door hem bedreigd met een schaartje. Hij hield ze ruim an
derhalf uur vast, samen met zijn vrouw en dochter. Na tussen
komst van de politie liet hij de gegijzelden gaan, waarop hij is
aangehouden.
Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
Borst en Hoogen'orst willen experimenten toestaan
fr?en haag anp
JAls leraar voor de klas staan is
een spannende uitdaging. Dat
is de boodschap, die demissio
nair minister Hermans van on
derwijs in een nieuwe campag
ne wil uitdragen. Hermans kon-
Éigde de wervingscampagne
steren aan in de discussie met
(de Tweede Kamer over maatre
gelen die een tekort aan onder
ijzers moeten voorkomen.
„Het beeld van het beroep
iklopt niet met de werkelijk
heid", stelde Hermans.
De minister is optimistisch
over het effect van zijn plan om
afgestudeerden aan het hoger
onderwijs de mogelijkheid te
bieden voor de Idas te gaan
staan. Het heeft het ministerie
veel telefoontjes bezorgd. Op
grond daarvan verwacht de be
windsman enige duizenden be
langstellenden voor een baan in
het onderwijs.
Overigens is nog volstrekt on-
DCRA
DAMES- OF
HERENSLIPS
Geldig voor olie modellen en kleuren
von 1 t/m 30 juni 1999.
Ziekenhuizen mogen zieke werknemers speciale zorg
bieden die wordt betaald door de werkgever. Dat stellen
minister Borst (VWS) en staatssecretaris Hoogervorst
binnenkort voor aan het kabinet. De speciale hulp mag
niet verworden tot voorrangszorg.
reid te betalen voor medische
zorg. De bewindslieden willen
de reguliere zorginstellingen de
mogelijkheid geven hierop in te
spelen. Die kunnen dan een
polikliniek opzetten voor 'ar-
DEN HAAG ANP
Werkgevers hebben er financi
eel belang bij dat hun zieke
werknemers snel weer op de
been zijn. Zij zijn dan ook be-
beidsrelevante aandoeningen',
mits er ook mensen zonder
baan terecht kunnen. Ook in de
geestelijke gezondheidszorg
moet volgens de bewindslieden
een dergelijke regeling mogelijk
worden gemaakt.
Borst en Hoogervorst hopen
op deze wijze het ziekteverzuim
en de instroom in de WAO te
bestrijden. De extra inkomsten
die ziekenhuizen krijgen, zou
den ze zelf mogen houden om
bijvoorbeeld wachtlijsten weg
te werken. De bewindslieden
willen het idee eerst in een aan
tal experimenten beproeven.
De WD is blij met voorstel, al
dus Kamerlid Van Blerck. De li
beralen zijn niet bang dat dit
zal leiden tot een tweedeling in
de zorg. ,,Er komt meer geld in
de zorg", aldus Van Blerck. „en
daarmee kunnen mensen eer
der worden geholpen."
Voorwaarde is dat het geld
dat ziekenhuizen ontvangen,
gebruikt wordt voor de zorg.
Van- Blerck wijst erop dat de
verschillende geldstromen goed
gescheiden moeten blijven. „Je
moet kunnen zien waar het
geld blijft."
De PvdA vindt het nog te
vroeg om te reageren. Kamerlid
Arib wil eerst zien hoe het voor
stel er precies uitziet. „De PvdA
is tegen voorrangszorgaldus
Arib. Zij zal dan ook kritisch be-
kijken hoe de bewindslieden er
voor zorgen dat er geen twee
deling ontstaat.
Dat geldt ook voor D66. De
partij wil 'honderd procent ga
rantie' dat het voorstel niet leidt
tot voorrang voor werknemers.
„Voor iedereen moet de toe
gang tot de zorg gelijk zijn", al
dus D66-woordvoerster Van
Vliet.
Varkensbedrijven
tijdelijk dicht door
dioxineschandaal
brussel belga
Na een verkoop- en exportver
bod op kippen en eieren geldt
vanaf vandaag voor de groot
handel in België ook een ver
koopverbod voor alle afgeleide
producten van kippen en eie
ren. Dit verbod blijft van kracht
tot bewezen is dat de produc
ten vrij zijn van dioxines. De
Belgische regering heeft tot de
ze nieuwe maatregel besloten
in de hoop te voorkomen dat
de Europese Commissie België
strenge maatregelen oplegt, al
dus het kabinet van minister
Colla van volksgezondheid.
De producten mogen pas op
nieuw verkocht worden als ze
ker is dat het product niets te
maken heeft met de 416 'ver
dachte' pluimveebedrijven. Pas
als door onderzoek is vastge
steld waar de producten van
daan komen, volgt rood of
groen licht. De detailhandel en
de consumenten krijgen van de
overheid het advies voorzichtig
te zijn wat betreft afgeleide pro
ducten (zoals gebak, ijs en
koekjes). Een verkoopverbod
op producten die met eieren
werden gemaakt komt er niet,
zo is besloten na overleg van
het ministerie van volksgezond
heid. de distributeurs en de
voedingsmiddelensector. Het is
immers bijzonder moeilijk de boxmeer «anp
herkomst van de in de rekken
(of in de koelkast) liggende 'af
geleide' producten te achterha
len.
De overheid heeft verder be
paald dat vandaag de hele dag
geen pluimvee geslacht mag
worden. Die maatregel is be
doeld om de aanwezige voorra
den te controleren en te zorgen
dat er geen 'verdachte' kippen
meer terechtkomen in de voed
selketen.
De verontreiniging van vee
voer met dioxine uit afvalolie
blijkt ook in kippenvet te zijn
aangetroffen. De Belgische mi
nister van landbouw Pinxten
heeft gisteren toegegeven dat
dit al op 26 april bij de Belgi
sche overheid bekend was. Bel
gië hangt mogelijk een uitvoer
verbod voor pluimveeproduc
ten boven het hoofd. Pinxten
houdt echter vol dat de autori
teiten afdoende maatregelen
hebben genomen in verband
met de volksgezondheid.
Een tiental bedrijven waarvan
bekend was dat ze voer met di
oxine hadden gegeven aan hun
dieren, werd eind april verze
geld. Dat was een maand voor
de rigoreuze maatregelen van
eind vorige week toen zo'n 350
kippenfarms op slot gingen.
Vijfhonderd Nederlandse var
kensbedrijven en vijftig pluim-
veefokkers hebben van de vee-
voerfabriek Hendrix in Box
meer het verzoek gekregen de
levering van slachtdieren aan
het slachthuis vooralsnog uit te
stellen. Dat is een rechtstreeks
gevolg van het Belgische dioxi
neschandaal.
Hendrix heeft in januari vet
betrokken van de leverancier,
die in diezelfde periode in Bel
gië met dioxine verontreinigd
vet heeft geleverd. Dat vet is in
de fabrieken van Hendrix in het
Belgische Merksem en het Bra
bantse Oosterhout verwerkt in
veevoer. Dat is vervolgens te
rechtgekomen bij varkensboe
ren en pluimveebedrijven in
Zuid-Nederland.
Als er in die partij veevoer al
een verontreiniging heeft geze
ten, is de verdunning volgens
Hendrix dermate groot, dat er
geen gevaar is voor de consu
ment. Onderzoek moet dat ech
ter nog definitief bevestigen, al
dus directeur Van Duffelen van
Hendrix. Inmiddels zijn de
overgebleven monsters van de
partij veevoer onderzocht. Het
bedrijf verwacht de resultaten
daarvan eind deze week. begin
volgende week.
duidelijk hoeveel onbevoegden
er binnenkort voor de klas zul
len staan, aangezien de mees
ten mogelijk in deeltijd aan het
werk willen. Hermans gaf toe
dat daardoor nog onbekend is
hoeveel banen worden bezet.
De komende tijd zijn jaarlijks
8500 leraren in het basisonder
wijs extra nodig, in het voortge
zet onderwijs 5500 extra.
Een meerderheid van de Ka
mer stemt in met het plan om
tijdelijk onbevoegde leraren
voor de klas te zetten. PvdA,
WD, GDA, D66, GroenLinks en
SGP zien dat als een van de mo
gelijkheden om het lerarente
kort aan te pakken. Deze partij
en zijn het met Hermans eens
dat die aanstaande leraren een
studie aan het hoger onderwijs
moeten hebben afgerond. Be
langstellenden dienen een test
te ondergaan. Slagen ze daar
voor, dan moeten ze een bij
scholingsprogramma volgen.
valkenburg Het verbod om te vissen in dit verpachte water maakt geen indruk op de reiger. Voor de vis-
etende vogel is het verbodsbord slechts een goede uitkijkpost, vanwaar de langszwemmende prooi blik
semsnel kan worden verschalkt. foto anp koen suyk
UTRECHT GPD
Vanaf de komende nacht draait
Rijkswaterstaat de verlichting
op drie belangrijke snelwegen
in Midden-Nederland nage
noeg uit. Automobilisten moe
ten het tussen half twaalf 's
avonds en zes uur 's morgens
doen met kleine 7-watts gloei
lampjes, hoog in de midden
berm van de snelwegen.
De proef wordt wordt uitge
voerd op de A28 (Utrecht-
Amersfoort), de A12 (Drieber-
gen-Veenendaal) en de A27
(Everdingen-Eemnes). Alleen
bij slecht weer, bij calamiteiten
en of wegwerkzaamheden gaat
de normale verlichting 's nachts
aan.
De bedoeling is energie te be
sparen, de verstoring van de
natuur te beperken en toch de
verkeersveiligheid te waarbor
gen, aldus Rijkswaterstaat in
Utrecht. De afgelopen jaren
werd al een reeks proefjes met
flexibele verlichting gehouden,
onder meer met een 'dimmer'
op de A12 in de buurt van Gou
da. De hoofdverlichting brandt
buiten de genoemde nachtelij
ke uren normaal.
Bij de nieuwe verlichting gaat
het om energiezuinige natrium-
lampen, met daaronder de
'waxinelichtjes' voor het holst
van de nacht. Aanvankelijk wer
den de nieuwe installaties ge
teisterd door technische pro
blemen. Omdat zekeringen
sprongen, moesten vele hon
derden lampen worden vervan
gen. Volgens Rijkswaterstaat
zijn de installaties nu in orde
om aan de proef van een jaar te
beginnen.
De proef moet inzicht geven
in voor- en nadelen van hoofd
en oriëntatieverlichting. Ook
wordt gekeken naar de over
gangen van verlichte naar
verlichte wegvakken, naar het
effect op het verkeersgedrag en
naar de effecten van deze ver
lichting bij dichte mist.
Tijdens speciale bijeenkom
sten zullen voor- en tegenstan
ders in discussie gaan. Natuur
monumenten, maar ook de
Stichting Utrechts Landschap
en de Stichtse Milieufederatie,
ijveren al jaren voor verminde
ring van de hoeveelheid licht
langs de snelwegen. Nachtdie
ren zouden hiervan veel hinder
ondervinden. Veilig Verkeer
Nederland vreest dat in het
donker meer ongelukken ge
beuren.
Het eigen huis staat meer dan ooit in de belangstel
ling. Sinds vorig jaar staan er meer koophuizen dan
huurwoningen in Nederland, en die verhouding zal
verder veranderen in het voordeel van het eigen huis.
Maar is een eigen huis altijd aantrekkelijker dan een
huurhuis? Is huren het enige alternatief voor kopen?
Hoe ziet de toekomst voor de huiseigenaar eruit en
hoe kan hij zich beschermen tegen de risico's? Redac
teur Sjaak Smakman zoekt naar een antwoord op die
vragen in een serie over het eigen huis. Vandaag het
eerste deel in een serie van vijf over het eigen huis.
Wie als huizenbezitter tegen
woordig bij makelaars in de
etalage kijkt, voelt zich een rijk
mens. Elke keer blijkt de eigen
haard nog meer goud waard. In
tien jaar tijd zijn de prijzen ver
dubbeld. Gingen in 1988 huizen
voor gemiddeld 147.000 gulden
weg, vorig jaar verwisselden ze
voor gemiddeld 293.000 gulden
van eigenaar. En wie vraagt zich
eigenlijk niet af wanneer de
klap Veilt. Want dit kan toch
toch niet zo blijven doorgaan?
De Nederlandsche Bank waar
schuwde vorige week toch niet
voor niets opnieuw voorde laat
ste keer?Nou, reken er maar op
dat de huizenprijzen voorlopig
nog blijven stijgen, zeggen
hoogleraar vastgoedeconomie
Piet Eichholtz en woningmarkt-
econoom Wim van Assenbergh
van de Rabobank. Ze hebben er
drie argumenten voor. Het eer
ste zijn de lage netto-lasten van
elke geleende gulden Dat komt
onder meer door de historisch
lage rente, waardoor mensen
meer geld kunnen lenen. Daar
naast hebben oude hypotheek-
vormen als de annuïteitenhy
potheek plaats gemaakt voor de
fiscaal veel aantrekkelijker
spaarhypotheek en aanverwan
te vormen. Of de rente laag
I blijft, weet natuurlijk geen
mens. Maar anderzijds is er
niemand die verwacht dat de
rente de komende jaren fors zal
stijgen. En met de aftrekbaar
heid van de hypotheekrente zit
het voorlopig ook goed.
Hun tweede argument is dat de
\Taag naar koophuizen het aan
bod overtreft. Het aantal huis
houdens is in de eerste helft
van de jaren negentig sterker
gestegen dan het aantal huizen.
Dat levert per saldo stijgende
prijzen op. Bovendien wil een
steeds groter deel van die huis
houdens kopen in plaats van
huren. In de eerste helft van de
jaren negentig stegen de huren
met bijna 30 procent, zodat ze
ker de koopkrachtige huurders
in de duurdere huurhuizen tot
de slotsom kwamen dat kopen
helemaal niet zoveel duurder
was en soms zelfs goedkoper.
Tegenover die vraag stond een
stokkende nieuwbouw. Op de
Vinex-lokaties. de grote nieuw-
bouwgebieden waar de komen
de jaren nog zo'n 400.000 wo
ningen worden gebouwd,
kwam de bouw slechts met
horten en stoten op gang. Als
alles verder volgens planning
verloopt, zal het woningtekort
in aantallen wat teruglopen,
maar niet verdwijnen.
Het derde argument van de on-
roerend-goedspecialisten is de
opkomst van de tweeverdiener.
Het is bijna ongemerkt gegaan,
maar het huishouden met cén
kostwinner heeft de afgelopen
tientallen jaren plaatsgemaakt
voor het huishouden, waarin de
man (bijna) full-time werkt en
de vrouw een part-time baan
heeft. Twintig jaar geleden wa
ren er tweemaal zoveel eenver
dieners als tweeverdieners, in
middels is die verhouding pre
cies omgekeerd. Tweeverdie
ners hebben gemiddeld dui
zend gulden per maand meer te
besteden dan eenverdieners en
dat geld wordt ook voor een
deel besteed aan wonen. Ver
wonderlijk is het dus allerminst
dat modale eenverdieners ei
genlijk kansloos zijn op de
koophuismarkt. Ze kunnen nu
eenmaal niet opbieden tegen
modale werknemers met mee
werkende echtgenote.
Het meest opvallende aan de
genoemde factoren - lage ren
te, achterblijvend aanbod,
tweeverdieners - is volgens
Eichholtz en Van Assenbergh
dat ze tamelijk structureel en
stabiel lijken. Beiden maken
een vergelijking met eind jaren
zeventig, toen de huizenprijzen
gecorrigeerd voor inflatie onge
veer even hoog waren als nu.
Toen stortte de markt uiteinde
lijk totaal in elkaar en De Ne
derlandsche Bank is bang dat
dat opnieuw gebeurt als bij
voorbeeld de rente stijgt.
Eichholtz en Van Assenbergh
zien echter vooral verschillen
tussen nu en toen. Toen wer
den veel huizen gefinancierd
met groeihypotheken, waarbij
veel meer geld werd geleend
dan verantwoord was in de ver
wachting dat het inkomen in de
toekomst wel flink zou groeien.
De tweede oliecrisis in 1978
dompelde de westerse econo
mieën echter in een diepe re
cessie, met in Nederland als ge
volgen onder meer hoge infla
tie, torenhoge rente, dalende
reële inkomens en honderddui
zenden ontslagen. Hypotheken
werden onbetaalbaar, kopers
waren nauwelijks te vinden.
De Nederlandse economie staa
er nu echter in vrijwel alle op
zichten structureel beter voor
dan toen, met lage rente, rede
lijk tot goede economische
vooruitzichten en steeds meer
tweeverdieners. Dat maakt vol
gens Van Assenbergh één con
clusie onontkoombaar: er is
nog genoeg ruimte voor een
verdere stijging van de huizen
prijzen.
