'KPN dicteert hoge
prijs mobiel bellen'
0000
Economie
Noodplan voor stroom
en gas bij eeuwwisseling
Bankbiljetten zonder Soeharto
Goeddraaiend SFB wil
net als GAK ook subsidie
>*50000
Twijfels over steun stroomsector
EU stelt beslissing over
import bananen weer uit
Bouw uitgaanscentrum bij ArenA
Hanengekraai en 'Für Elise' niet vrij voor elke gebruiker
INSDAG1 JUNI 1999
11
Aantal werklozen in Japan blijft stijgen
fokyoEr komt nog geen eind aan de stijging van het aantal
.verklozen in Japan. Vandaag werd bekend dat er in april 3,42
miljoen Japanners zonder werk waren tegenover 3,39 miljoen in
je maand ervoor. Het aantal is sinds Japan in 1958 met de hui-
jige registratiemethode begon, nog nooit zo hoog geweest. Ge
lneten aan de beroepsbevolking bleef de werkloosheid van
maart op april staan op 4,8 procent. In april vorig jaar werden er
520.000 werklozen minder geteld. De regering komt dan ook
jteeds meer onder druk te staan om opnieuw maatregelen te
nemen waarmee de economie in het goede spoor kan komen.
Dp de financiële markten in Japan gingen vandaag geruchten
jat de regering met nieuwe stimuleringsmaatregelen komt. Een
japanse krant meldde dat de BTW tijdelijk buiten werking wordt
gesteld om de consument tot kopen aan te zetten. De regering
Ivas er snel bij om dat gerucht te ontzenuwen.
President Nigeria schort contracten op
^buja-rotterdam De nieuwe president van Nigeria, Olusegun
Dbasanjo, heeft gisteren de opschorting gelast van alle contrac
ten, benoemingen en andere belangrijke beslissingen die het
forige bewind sinds het begin van dit jaar heeft beklonken.
Dbasanjo werd zaterdag beëdigd als eerste burgerpresident na
(neer dan vijftien jaar militaire dictatuur. Zijn besluit tot op
schorting geldt voor overeenkomsten die zijn gesloten tussen 1
januari en 28 mei. Alleen rechterlijke besluiten zijn uitgezon
derd. De opgeschorte contracten hebben een waarde van hon
derden miljoenen dollars. Het was gisteren niet meteen duide-
ijk in hoeverre er gevolgen zullen zijn voor Shell, dat grote be
langen heeft in Nigeria.
Soedan zet eerste oliekraan open
heglig De Soedanese president Omar el-Bashir (rechts), ex-
president Gaafar Nimeiri (midden) en Hassan Turabi (links)
stelden gisteren in Heglig in centraal Soedan een nieuwe olie-
bijpleiding in bedrijf. Soedan verwacht daarmee de komende
maanden zo'n 150.000 barrels ruwe olie (vaten van 159 liter) te
leveren. Het is voor het eerst dat Soedan de grote oliereserves
waarover het land beschikt gaat exploiteren.
foto ap buro raouf
Ziekteverzuim rijksambtenaren stijgt
voorburg Het ziekteverzuim bij de rijksoverheid is vorig jaar
gestegen van 6,2 tot 6,8 procent. De ambtenaren bij de ministe
ries zijn vaker ziek dan hun collega's in het bedrijfsleven. Het
ziekteverzuim in de marktsector kwam vorig jaar uit op 5,6 pro
cent. Ook hier is na een jarenlange daling sprake van een toena
me, aldus het CBS. Ambtenaren in de Tweede Kamer en bij het
ministerie van justitie meldden zich in de laatste drie maanden
van 1998 het meest ziek (8,9 procent). Gezonder waren hun col
lega's bij het ministerie van algemene zaken (4,8 procent). In
het vierde kwartaal nam het ziekteverzuim bij het ministerie
van onderwijs en wetenschappen snel toe nam van 5,8 procent
in 1997 naar 7,7 procent vorig jaar. Ook bij de belastingdienst
en het ministerie van landbouw steeg het aantal zieken boven
gemiddeld.
Faillissement Groninger Vleeshandel
Groningen De directie van de Groningse vleesleverancier De
Groninger Vleeshandel heeft gisteren het faillissement voor het
bedrijf aangevraagd. Het betekent ontslag voor de 55 medewer
kers. Volgens districtsbestuurder H. van der Meer van de vak
bond FNV Bondgenoten is het bedrijf in de problemen geko-
pen door de daling van de vraag naar rundvlees in het Midden-
Oosten. Dat was mede het gevolg van de gekkekoeienziekte in
Nederland. Ook het overschot aan rundvlees op de internatio
nale markt zat het bedrijf dwars. Volgens Van der Meer werd er
sinds het najaar hard gewerkt om de ondergang van het bedrijf
te voorkomen, maar dat leverde niet het gewenste resultaat op.
en haag anp
|e energiesector verwacht bij
je eeuwwisseling weinig tot
een problemen. Eind juni zijn
ij alle bedrijven de belangrijk-
te systemen millenniumbe-
tendig. Om niets aan het toe-
al over te laten, werkt de sec-
br aan een vangnet voor on-
oorziene problemen.
Alle elektriciteitscentrales en
aswinningspunten draaien op
udejaarsnacht of staan in de
tartblokken om in nood bij te
pringen. Er worden ruim dui-
erid mensen extra ingezet bo-
enop de honderden die nor-
jiaal 's nachts werken. De NAM
Ti de Gasunie zijn in staat drie
agen onafhankelijk van de rest
an de wereld gas te blijven
rinnen en te verspreiden.
Op een centraal punt wordt
amen met het ministerie van
conomische zaken de eeuw
wisseling in de energiesector
pcoördineerd. Dit Nationaal
jnergie Continuïteitsplan (Ne
ep) gaat op 31 december om
Ivaalf uur 's middags van start.
Dan begint in Nieuw-Zeeland
iet nieuwe millennium. We
lebben dan nog twaalf uur de
lid om van die ervaringen te le
en aldus voorzitter Selman
an het Energie Millennium
llatform (EMP).
„We hebben alle vitale syste-
hen getest en maatregelen ge
nomen waar dat nodig was.
Maar je moet nooit uitsluiten
dat je iets over het hoofd hebt
gezien", zegt projectmanager
Meijer. Het EMP nam tiendui
zend systemen onder de loep
en vond een paar duizend pro
blemen. Die zaten vooral bij de
sub-kritische systemen, te ver
gelijken met het dashbord in
een auto. „Je kunt nog wel rij
den, maar je ziet niet wat er ge
beurt in het proces. De opera
tor is dan blind en kan niet in
grijpen. Dat leidt op den duur
tot stilleggen", aldus Meijer.
De sector koos vanwege de
wederzijdse afhankelijkheid
voor een gezamenlijke aanpak.
Zonder gas is er geen stroom,
maar zonder stroom kan er
geen gas gewonnen en gedistri
bueerd worden. Het millenni
umprobleem kost de sector 200
miljoen gulden.
Het EMP heeft besloten dat
het Nederlandse net aan bui
tenlandse netten gekoppeld
blijft. In internationaal verband
is afgesproken dat elk land tij
dens de eeuwwisseling zoveel
mogelijk de eigen energiebroek
omhoog houdt. In geval van
nood kunnen landen terugval
len op de reservecapaciteit in
buurlanden. Nederland impor
teert normaal vijftien procent,
maar heeft in de oudejaars
nacht genoeg capaciteit om de
vraag aan te kunnen.
Libertel haalt uit naar concurrent bij beursgang
De uitzonderlijk hoge prijs voor het bellen naar een mo
biel nummer vanaf een vast toestel wordt 'gedicteerd'
door KPN Telecom. Dat stelde concurrent Libertel giste
ren bij de gang naar de beurs. Volgens Libertel is er geen
enkele technische reden waarom het tarief zo hoog is.
amsterdam gpd
Wie in Nederland vanaf een
vast toestel een mobiel 06-
nummer belt, betaalt voor de
verbinding negentig cent per
minuut. Dat is een veelvoud
van een verbinding met een
vast toestel. Omdat KPN als
'dominante partij' zijn tarieven
moet baseren op de gemaakte
kosten met daarop een 'redelij
ke winstopslag' is toezichthou
der Opta een onderzoek begon
nen van het vast-mobiel tarief.
Twee jaar geleden signaleer
de Europees commissaris Van
Miert al dat telecombedrijven
het bellen naar gsm-telefoons
als een soort onzichtbare melk
koe gebruiken. De gsm-opera-
tors noemen in hun adverten
ties doorgaans alleen wat het
kost om met de gsm te bellen.
Omgekeerd zijn de 'gewone'
huisabonnees duur uit wanneer
Swedish Match
verkoopt belang
sigarettensector
stockholm krf-anp
Swedish Match heeft zijn siga-
rettenactiviteiten voor 1,18 mil
jard gulden verkocht aan Au
stria Tabak. Het gaat onder
meer om de merken Blend,
Right en John Silver die in Zwe
den een marktaandeel van 48
procent hebben.
Swedish Match wil zich door
de verkoop nog meer gaan rich
ten op zijn kernactiviteiten, de
fabricage van sigaren en luci
fers. Het Zweedse concern
maakt de sigaren (waaronder
de merken Willem II en La Paz)
onder meer in Valkenswaard.
Met een productie van onge
veer 1,1 miljard stuks per jaar is
Swedish Match Cigars een van
de grootste sigarenproducenten
ter wereld.
De sigarettenactiviteiten van
Swedish Match hadden tot nu
toe plaats in Malmö en Stock
holm. Austria Tabak wil dat zo
houden. De Oostenrijkse siga-
rettenproducent wil door de
Zweedse aankoop nieuwe
markten aanboren en verder
expanderen. Tot op heden ope
reerde Austria Tabak vooral op
zijn thuismarkt Oostenrijk, en
in Duitsland en Hongarije.
zij iemand moeten bereiken op
een gsm-nummer.
Volgens algemeen directeur
De Wit van Libertel dicteert
KPN het tarief aan zijn kleinere
concurrenten en strijkt daar
ook zelf de winst van op. Vol
gens Libertel is het leggen van
een verbinding van een vast
toestel naar een gsm niet duur
der dan van een gsm naar een
vast, of van een gsm naar een
gsm.
Pannekoek wees erop dat de
negentig cent vooral duur lijkt
in verhouding met de 'actieta
rieven' waarmee nieuwe con
currenten stunten. Bij KPN en
Libertel kost het nog altijd 1,40
gulden per minuut om tijdens
kantooruren met een gsm te
bellen, aldus Pannekoek. De
veel lagere tarieven van Ben en
Dutchtone gelden vooralsnog
alleen in de Randstad en Bra
bant.
Vanaf 15 juni moet er op de
Amsterdamse beurs kunnen
worden gehandeld in aandelen
Libertel. Daartoe verkoopt
bank/verzekeraar ING Groep de
bulk van zijn aandelen (22,5
procent van de totale 30 pro
cent die de bank heeft, en bij
voldoende belangstelling nog
eens 2,5 procent). De koers is
afhankelijk van de interesse van
de beleggers vastgesteld op tus
sen 18 en 23 euro (39,60 gulden
en 50,60 gulden). De beursgang
levert ING zo'n 3,9 miljard gul
den op. De beurswaarde van Li
bertel ligt volgens ING tussen
12,4 en 15,6 miljard gulden.
Grootaandeelhouder Vodafone
houdt zijn zeventig procent van
de aandelen vast.
Libertel heeft inmiddels bijna
1,6 miljoen van de 4,2 miljoen
mobiele aansluitingen, 170.000
meer dan twee maanden gele
den. Op termijn denkt De Wit
dertig procent van de markt te
kunnen houden. „Sinds er in
februari vijf netwerken actief
zijn en met de prijzen stunten,
hebben we 270.000 nieuwe
klanten kunnen noteren, nog
meer dan in de maanden daar
voor."
o
o
o
o
vn
BANK INDONESIA
A8MO048OO
ABM084800 LIMA PULUH R~BÜ RUPIAH
Voor meer marktwerking sociale zekerheid
amsterdam anp
Het Sociaal Fonds Bouwnijver
heid (SFB) overweegt om bij het
Landelijk Instituut Sociale Ver
zekeringen (LISV) subsidie aan
te vragen voor automatisering.
SFB doet dit omdat toekomstig
concurrent het GAK 72 miljoen
gulden steun heeft gekregen.
„Hierdoor kan concurrentiena
deel ontstaan", aldus voorzitter
Schouten van de raad van be
stuur gisteren bij de presentatie
van de jaarcijfers.
De uitvoeringsinstanties soci
ale zekerheid (uvi's) bereiden
zich voor op de marktwerking.
Vanaf 2002 kunnen bedrijven
zelf bepalen door wie zij de uit
voering van de sociale wetten
(WW en WAO) laten uitvoeren.
Zij hebben de keus uit al be
staande instanties als SFB, GAK
en Cadans, maar kunnen ook
terecht bij nieuwe aanbieders.
ABN Amro en Aegon hebben
zich al gemeld. Deze bedrijven
hebben ook een subsidieaan
vraag bij het LISV ingediend.
Schouten wil de concurrentie
graag aangaan. „Wij zijn klaar",
zegt hij. Het steekt hem alleen
dat de ingangsdatum is ver
schoven. „Je verplaatst de fi-
nish-vlag niet halverwege de ra
ce."
De uvi's houden zich niet
meer alleen bezig met de uit
voering van WW en WAO. De
helft van de omzet van SFB
komt uit andere activiteiten, als
het uitvoeren van CAO-afspra-
ken, het voeren van de loonad
ministratie voor bedrijven en
verzekeringen om het WAO-gat
te dekken. SFB wil de omzet
van beide poten (in 1998 562,3
miljoen gulden) de komende
jaren vergroten.
De omzet steeg vorig jaar met
78 miljoen gulden. De winst
voor belastingen steeg met 2,8
miljoen tot 26,4 miljoen gulden.
Na 2002 hoopt Schouten niet
alleen de sociale verzekeringen
voor de bouwnijverheid te ver
zorgen, maar ook van andere
bedrijven in het midden- en
kleinbedrijf. Om beter aan de
weg te kunnen timmeren gaan
onafhankelijke verzekerings
agenten de producten van SFB
aan de man brengen. Samen
met uitgever Wolters Kluwer wil
SFB op internet opereren.
BANK INDONESIA
LIMA PULUH RIBU
Jakarta De voormalige presi
dent Soeharto prijkt niet meer op
de nieuwe Indonesische bankbil
jetten van 50.000 roepia die van
daag in omloop zijn gebracht. De
centrale bank meldt dat op de bil
jetten het gezicht staat van
Soepratman, de schrijver van het
Indonesische volkslied. De oude
biljetten van 50.000 roepia met
een lachende Soeharto en de tekst
'Vader van de Indonesische Ont
wikkeling' blijven voorlopig in
roulatie, aldus de bank. Maar het
is de bedoeling dat de afgetreden
president uiteindelijk van alle
bankbiljetten en postzegels ver
dwijnt, om plaats te maken voor
'Indonesische helden en afbeel
dingen van flora en fauna'.
foto ap firdia usnawati
den haag anp
De miljardensteun om de elek
triciteitssector een kans te ge
ven op de vrije stroommarkt, is
voor de Eerste Kamer moeilijk
te slikken. Een meerderheid vvil
dat bepalingen in de wet die
deze steun regelen, voorlopig
nog niet van kracht worden. De
senatoren willen dat Tweede en
Eerste Kamer nog kunnen de
batteren voordat de steun defi
nitief bij wet wordt geregeld.
Overigens denkt de meerder
heid te kunnen instemmen met
de Elektriciteitswet.
Dat bleek gisteren tijdens de
plenaire behandeling van de
wijziging op de Elektriciteitswet
in de Senaat. Tijdens de schrif
telijke behandeling heeft minis
ter Jorritsma van economische
zaken al toegezegd alsnog bij de
Raad van State advies te vragen
over de steun. PvdA, WD, D66,
Groenlinks en klein rechts vin
den de onderbouwing te ma
ger, zien te veel onduidelijkheid
over het definitieve steunbe
drag. Daarbij komt dat de
stroombedrijven meer waard
lijken te zijn.
Een commissie van wijze
brussel anp
De EU-lidstaten hebben ook
gisteren geen akkoord bereikt
over een nieuwe importregeling
voor bananen. Alleen Italië,
Zweden, België en Luxemburg
steunen Nederland. Woord
voerders verwachten dat pas na
een speciale EU-VS-top eind ju
ni een definitieve keuze wordt
gemaakt.
Europa moet de huidige
voorkeursbehandeling voor
voormalige kolonies opgeven.
Dat gebeurt op last van de We
reldhandelsorganisatie (WTO),
na protesten van de VS en Ecu
ador. De EU moet kiezen uit
drie opties. De WTO moet deze
keuze vervolgens goedkeuren.
Nederland is voorstander van
een systeem waarin alleen op
grond van importtarieven een
voorkeur wordt gegeven aan
voormalige kolonies en andere
Afrikaanse en Caribische lan
den. De andere EU-lidstaten
willen echter ook een voor deze
landen voordelige quotarege
ling overeenkomen.
De EU moet haast maken
met een besluit, omdat de VS
dreigen in juli extra importhef
fingen in te voeren op Europese
producten. Deze heffingen zor
gen op jaarbasis voor 400 mil
joen gulden aan extra kosten
voor Europese exporteurs. Ne
derland en Denemarken zijn
echter vrijgesteld van deze extra
heffingen, omdat deze twee
landen zich binnen de EU altijd
hebben verzet tegen de speciale
importregeling voor bananen.-
Óver een maand zal ook pas
duidelijkheid ontstaan over de
Amerikaanse dreiging om im
portheffingen in te voeren op
Europees rundvlees. De VS
dreigen hiermee, nadat Europa
de grenzen heeft gesloten voor
Amerikaans rundvlees dat met
hormonen is bewerkt. Volgens
Europese studies zijn vijf van
deze groeihormonen schadelijk
voor de volksgezondheid en in
sommige gevallen zelfs kanker
verwekkend. De EU zou het
vlees eventueel willen toelaten
als de VS compensaties betalen.
Amsterdam De komende maanden ondergaat het Centrumgebied Amsterdam Zuidoost, de omgeving van
het Ajax-stadion ArenA, een ware metamorfose. Inmiddels wordt er gewerkt aan de zogeheten uitgaansdrie-
hoek. Daarin is onder meer het bioscoopcomplex Pathé Cinema opgenomen. Als het bouwwerk volgend jaar
klaar is kunnen er 3.250 bezoekers tegelijkertijd naar de film. Tot 2007 zullen bouwkranen een dominante
plek in dit deel van de hoofdstad innemen. foto dijkstra peter brom
Klanken kunnen volgens gerechtshof niet worden gedeponeerd
den haag anp
Het gekraai van een haan en een stuk
je uit Beethovens 'Für Elise' kunnen
niet worden gedeponeerd als be
schermd merk. Toch kunnen bedrij
ven niet zonder meer overgaan tot het
gebruik van deze klanken als die al bij
een andere onderneming als herken
ningsteken in gebruik zijn.
Dat blijkt uit het arrest dat het
Haagse hof gisteren wees in een
proefproces over merkenrecht. Klan
ken zijn geen tekens in de zin van de
Benelux Merkenwet, luidt de belang
rijkste overweging van het hof. Aan de
andere kant kan een geluid door lang
durig en frequent gebruik in een be
paalde verband wel degelijk een on
derscheidend Vermogen krijgen. Dat
betekent dat niet iedere concurrent
zich mag presenteren met dezelfde
klankcombinaties.
Het Haagse bureau Shield Mark
heeft de eerste negen tonen van Beet
hovens beroemde pianostuk gedepo
neerd bij het Benelux merkenbureau.
Ook hanengekraai, onder de omschrij
ving 'kukelekuuuuu', heeft Shield
Mark voor zichzelf willen reserveren.
Om de hardheid van deze claims te
honoreren heeft Shield Mark een
proefproces aangespannen tegen con
current Memex, die ook 'Für Elise' en
de kraaiende haan wilde toepassen.
Het Haagse hof wijst erop dat in het
Benelux-merkenverdrag klankmerken
zijn uitgesloten, omdat er destijds
geen technisch juiste wijze van depo
nering bestond. De rechter acht zich
niet bevoegd hierin eenzijdig verande
ring te brengen. De depots van Shield
Mark zijn daarom ondeugdelijk, stelt
het arrest.
Directeur Kist van Shield Mark, ge
specialiseerd in merkenbescherming,
toonde zich maandag desondanks in
genomen met het arrest. Hij vindt dat
het hof wat betreft de praktijk vol
doende bescherming geeft aan onder
nemers die geluidsfragmenten voor
bedrijfsherkenning willen gebruiken.
Hij gaat er vanuit dat een formele er
kenning als merk bij het merkenbu
reau slechts een kwestie van tijd is.
Shield Mark gebruikt de eerste negen
noten van 'Für Elise' bij softwarepro
gramma's en de telefooncentrale.
mannen moet nog met een de
finitief oordeel komen over de
verdeling van de bakstenen.
Dat zijn de investeringen die de
sector mede op verzoek van de
overheid deed om maatschap
pelijk gewenste doelen na te
streven, zoals stadsverwarming
en een experimentele kolenver-
gasser. De schatting van deze
kosten loopt uiteen van twee
tot zeventien miljard gulden.
De steun zou afhankelijk van de
stroomprijs tussen de twee en
acht miljard uitkomen. De mi
nister antwoordt de Eerste Ka
mer vandaag.
Oce stapt in de
Japanse markt
venlo anp
Kopieer- en printerconcern Oce
gaat de Japanse markt op. Het
bedrijf heeft een meerderheids
belang van 85 procent gekocht
in het Japanse NS CalComp
Corporation. Hpt bedrijf, dat
straks Oce Japan Corporation
gaat heten, heeft een jaaromzet
van ongeveer honderd miljoen
gulden. Er werken ruim 150
mensen.
Oce ziet deze stap als een
goede mogelijkheid om de be
langrijke Japanse markt met
een goed toegeruste verkoop-
en serviceorganisatie 'te betre
den. Naast het bestaande assor
timent gaat de Japanse organi
satie straks ook grootformaat
digitale printsystemen aan de
man brengen. De NS CalComp
Corporation richt zich op hoog
waardige tekensoftware. Het
Nederlandse bedrijf had al wel
een distributeur voo.r Japan. De
Shacoh Corporation richt zich
uitsluitend op de reprografi-
sche markt en concurreert vol
gens een Oce-woordvoerder
daarmee niet met NS CalComp
Corporation. Oce boekte vorig
jaar een omzet van zes miljard
en een nettowinst van 284 mil
joen.
CAO voor sociale
werkvoorziening
den haag Bonden en werkge
vers hebben gisteren een ak
koord bereikt over de nieuwe
CAO voor de 90.000 werkne
mers in de sociale werkvoorzie
ning. De werknemers kunnen
de komende anderhalf jaar re
kenen op een loonsverhoging
van in totaal 4,5 procent. De
eindejaarsuitkering gaat met 0,5
procent omhoog. Ook hebben
de sociale partners afspraken
gemaakt over de aanpak van
het ziekteverzuim, de werkdruk
en invoering van een toeslagre-
geling.
