Roep om terugkeer vakjury
215
Uitslag
MAANDAG 31 MEI 1999
COMMENTAAR
'Slimme' spaarder buiten schot
Het begint zo langzamerhand een gebed zonder eind te worden,
het invoeren van belasting op buitenlands spaargeld binnen de
Europese Unie. De EU-landen kunnen het al jaren niet eens wor
den over een voorstel van de Europese Commissie om belasting te
heffen over rente-inkomsten van buitenlanders.
Vorige week werd pijnlijk duidelijk dat overeenstemming nog wel
een halfjaar of langer op zich kan laten wachten. Dat is een slecht
signaal aan nette spaarders, die hun rente-inkomsten braaf opge
ven en op verjaarsfeestjes horen van 'slimme' lieden die hun geld
buiten bereik van de fiscus op een Luxemburgse bank hebben ge
zet.
Het rendement vergeet men uiteraard op te geven. Je hoeft name
lijk niet bang te zijn dat de fiscus iets te weten komt van rente-in
komsten 'in den vreemde'. Daarnaast roomt de buitenlandse
bank, behalve in Portugal, Griekenland en Frankrijk, geen bronbe
lasting af, in dit geval belasting op beleggingsopbrengsten bij de
'bron' geheven.
Het jongste compromisvoorstel van Europees commissaris Mond
laat de EU-landen de keus; wanneer de banken in de EU-landen
geen bronbelasting heffen over rente op buitenlandse spaarreke
ningen, kan de informatie over de rente-inkomsten worden door
gegeven aan de fiscus in het thuisland. Die kan alsnog tot heffing
overgaan.
Dat doorgeven van informatie valt slecht bij Luxemburg en Oos
tenrijk, die hun bankgeheim niet kwijt willen. Deze landen, maar
ook Groot-Brittannië met Londen als financieel centrum voor in
ternationale obligaties, vrezen dat spaarders massaal richting
Zwitserland vluchten als de plannen doorgaan.
Ook Nederland staat niet te juichen. Waar landen als België en
Luxemburg twintig procent bronbelasting al veel te veel vinden,
vindt Nederland twintig procent juist weer te laag. Een Nederlan
der betaalt immers na aftrek van de rentevrijstelling van duizend
gulden veel meer.
Volgens schattingen van Den Haag staat minimaal 30 miljard aan
Nederlands geld in het buitenland uit op 'onbekende' spaarreke
ningen. Duidelijk is dus dat veel belasting wordt ontdoken. Rede
nen genoeg om in EU-verband haast te maken met de aanpak van
'vreemdsparen'.
De belastingmoraal is in het geding. Dat betekent dat men naar el
kaar toe financieel water in de wijn moet doen, zodat geen land
hoeft te dreigen met zijn vetorecht. Het uitblijven van overeen
stemming kan verdere harmonisering van Europese belastingen
nog jarenlang frustreren.
Eurosongs: vrouwenwerk
Mannen zien volgens mij geen heil meer in het Eurovisie Songfesti
val. Van de 23 landen die met hun versjes vrijwel de gehele zater
dagavond in beslag namen, zonden maar een stuk of vier, vijf een
vent de arena in, de rest deed het met vrouwen. Die tendens, meer
zangeressen dan zangers, is al langer gaande, maar ik vermoed dat
het verschil nooit zo groot was als nu.
Dat de muziek dit keer via de band liep en niet door een echt orkest
werd verzorgd, stemde me droefjes. Typerend voor deze tijd: gemak
zucht.
Het peil van de liedjes was draaglijk. Echt wat bijzonders zat er niet
tussen, maar het is wel eens armzaliger geweest. Onthutst was ik
door de inzending van Frankrijk. Gestrengelde vruchtenpap op mu
ziek gezet en gezongen door een vrouw met:een nachtmerrie-achtige
voordracht. Het land van Piaf, Gréco, Patachou, Aznavour, Bécaiid
en Fugain en dan dit.
Gecharmeerd was ik van 'Like the wind' van België. Gebracht door
stijlvolle dame in mooie robe. Maar ja, subtiele melodie, zacht, ge
voelvol gezongen. Zoiets reikt niet ver in een profane wereld waarin
lawaai en gestamp de boventoon voeren. Van het door Marlayne ge
zongen Nederlandse lied, 'One good reason', werd ik eerlijk gezegd
niet warm of koud. Deze krant mikte voor haar op een vierde
plaats, het werd een gedeeld achtste, wat me heel redelijk leek. Zwe
den won het gevecht met 'Take me to your heaven'. Hemels kon ik
het niet vinden. Het enige dat me er op dit moment nog van bijstaat
is dat de zangeres een opmerkelijk 'rijke natuur' had. Bij de jurering
bleek weer allerlei raar gedoe, maar dat schijnt te horen bij dit cir
cus.
Nog even wat kanttekeningen: het beroerdste gewaad van alle deel
neemsters droeg de Spaanse Lydia. Dat ding moet gemaakt zijn
door een levensmoede ontwerper die er vervolgens in opperste wan
hoop de verfdoos uitzijn jeugd op moet hebben omgekeerd. Wat
een draak. Goede tweede waren in deze categorie de beide Ierse
meisjes. Zelfs vogelverschrikkers doe je dat soort kleren niet aan.
Van de diverse dames die hun naveltje aan Europa toonden, vond
ik dat van een Malteser zangeres het mooist.
Nou, sjaloom en tot volgend jaar maar weer, in Zweden.
wil buys
Juni begint zonnig
Het is echt op en af dezer dagen. Vorige week donderdag was het
zomers warm, vrijdag weer een stuk minder, zaterdag werd het op
nieuw meer dan 25 graden en gisteren was het inde middag rond
uit kil. Vandaag zat het kwik opnieuw in de lift en juni lijkt morgen
van start te gaan met warm en zonnig weer. Onder invloed van een
hogedrukgebied boven de Noordzee is het nagenoeg de hele dag
zonnig en stijgt de temperatuur tot 22-23 graden. De wind waait
uit het oosten tot noordoosten en is zwak tot matig van sterkte. Op
het strand kan de wind 's middags even naar het noorden tot
noordwesten krimpen. Morgenavond neemt de wind aan de kust
toe tot vrij krachtig.
Op woensdag krijgen we te maken met het lagedrukgebied dat de
afgelopen tijd steeds boven de Golf van Biskaje heeft gelegen.
Het systeem beweegt zich naar onze omgeving en doet de
kans op buien toenemen. Het is niet uitgesloten dat een en
kele bui al in de nacht van dinsdag op woensdag tot onze
streken weet door te dringen. Tijdens de tweede helft van
week wordt het minder warm en wisselvalliger.
Afgelopen zaterdag was het tot aan de avond voortreffelijk
zomerweer. De zon scheen vrijwel onafgebroken en het
kwik steeg tot boven de 25 graden. In Bloemendaal aan
Zee werd het 27,5, op Valkenburg 27,3 en op Schiphol
26,6 graden. In het zuiden van Limburg werden maxi
ma tot 31 graden geregistreerd. Tijdens de avond
schampte een onweerscomplex, dat vooral boven Bra
bant ongemeen fel was, ook onze streken. In Bloe
mendaal vielen rond 19.30 uur brokjes ijs uit de lucht.
In dé nacht werd het weer droog en rustig. Gisteren
kwam tijdens de ochtend de zon nog even tevoorschijn
hetgeen resulteerde in maxima tot rond 20 graden.
Daarna werd het somber en kil. Vlak aan zee was het 's
middags veelal niet warmer dan 12-13 graden en aan het
einde van de middag en avond kregen we opnieuw te
maken met regen en onweersbuien. In Stompwijk viel
nog 18 mm.
jan visser
Zware kritiek op televoting na winst Zweedse Abba-kloon
Na Abba in 1974, de Herrey's in 1984 en Carola in 1991 heeft Zweden zaterdag voor de vierde keer het Euro
visie Songfestival gewonnen. Het vrolijke, door de 24-jarige Charlotte Nilsson gezongen 'Take me to your
heaven' van Lars Diedricson en Gert Lengstrand bleef bij de verdeling van de punten IJsland en Duitsland
net voor. De Nederlandse inzending 'One good reason' door Marlayne bleef steken op de negende plaats, in
punten gelijk met Denemarken dat dankzij meer hoge scores als achtste werd geklasseerd.
Zoals het hoort op het Eurovisie
Songfestival barstte direct na de
- door een charmante valpartij
van Dana International opge
vrolijkte - huldiging van het
Zweedse liedje de kritiek op de
keus van televotend Europa los.
Vooral de imitatie van de zo ka
rakteristieke Abba-sound in het
winnende liedje bleek velen een
doorn in het oog. Michael Te-
schl, zanger van het opvallend-
succesvolle Deense liedje: ,,Dit
is belachelijk. Het festival is zo
maar 25 jaar terug in de tijd ge
stapt. Ik snap hier helemaal
niets van. Je zou bijna denken
dat de mensen alleen op be
paalde fysieke kwaliteiten van
de zangeres hebben gelet."
Vergelijkbare geluiden waren in
het Nederlandse kamp te ho
ren. Zangeres Marlayne hield
zich, zoals dat bij de deelne
mers hoort, nog keurig op de
vlakte: „Er is geen enkele reden
voor een grafstemming. Ik heb
altijd al gezegd dat Zweden zou
winnen, ik vind het een leuk
liedje. Ik heb er geen proble
men mee."
Maar een paar meter verderop
stonden Tjeerd van Zanen en
Alan Michael, de schrijvers van
'One good reason', zich mate
loos op te winden. Alan Mi
chael: „Dit heeft niets meer met
muziek te maken. Het is echt
waanzin. Als de kijkers voor
zo'n Abba-kloon kiezen, dan
wil ik dit festival al niet eens
meer winnen. Ik zend wel weer
een liedje in als het systeem van
televoting is afgeschaft."
Collega Tjeerd van Zanen, niet
minder laaiend: „Deze uitslag
haalt het festival enorm naar
beneden. Ik denk dat Europa
heeft gestemd op de niet eens
zo echte borsten van Charlotte
Nillson. Het lijkt verleden jaar
wel, met Dana International:
verbouw iets en het wint. Voor
af was ik van plan te zeggen: ik
ben niet boos, alleen maar te
leurgesteld. Draai het maar ge
rust om: ik ben niet teleurge
steld, maar wel heel erg kwaad.
Deze uitslag bewijst dat we
weer terug moeten naar een
vakjury."
Voor de roep om herinvoering
van een vakjury viel na de
stemming van zaterdagavond
wel wat te zeggen. Nog meer
dan anders werd er zeer 'poli
tiek' gestemd, waarbij veel
buurlanden uitermate vriende
lijk voor elkaar waren. Slovenië
en Kroatië gaven elkaar de volle
mep van twaalf punten, Noor
wegen koos voor Zweden, Zwe
den voor IJsland en IJsland voor
Denemarken. Ook Nederland
(kreeg twaalf punten) en België
(tien terug) waren opvallend lief
voor elkaar, terwijl de twaalf
punten van Nederland, waar
schijnlijk vooral dankzij het
Turkse deel van de bevolking,
naar het Turkse liedje van
Duitsland gingen. Onnodig te
zeggen dat ook Turkije en
Duitsland elkaar bovenaan de
lijst hadden staan.
In het begin van de stemming
leek IJsland met achtereenvol
gens 8, 8, 10 en 10 punten heel
voortvarend op weg naar de
eerste festivalwinst ooit. Maar
nadat Slovenië IJsland géén en
foto reuters
Dana International: charmante
valpartij. foto reuters
Zweden wél punten toekende,
was duidelijk dat het wel eens
heel spannend zou kunnen
gaan worden tussen deze twee
landen. Duitsland mengde zich
nog even in de strijd; na de Is
raëlische uitslag stonden de
drie landen binnen vijf punten
van elkaar. Duitsland viel weg
toen het zelf punten moest ge
ven. Aan de spanning kwam
een plotseling einde, toen Bos
nië als voorlaatste land Zweden
twaalf en IJsland geen punten
gaf.
Toen de rook van het slagveld
was opgetrokken, stond een
uitslag vol verrassingen op het
bord. Opmerkelijk was aller
eerst dat de landen op de eerste
drie plaatsen niet in hun lands
taal zongen: Zweden en IJsland
in het Engels, Duitsland in het
Turks. Verder zouden de num
mers 5 t/m 8 daar volgens de
polls helemaal niet mogen
staan: respectievelijk Israël, Est
land, het zeer verrassende Bos-
nië-Herzegovina en Denemar
ken. België, vooraf een van de
favorieten, stelde teleur met
een twaalfde plaats. Opmerke
lijk was de score van Portugal;
het land werd bij de puntentel
ling slechts een keer genoemd,
maar kreeg van Frankrijk wel
prompt twaalf punten.
De grootste verrassing was mis
schien wel Cyprus, dat in bijna
alle voorspellingen in de top
drie werd geplaatst. Uiteindelijk
moest Cyprus genoegen nemen
met twee schamele puntjes van
Groot-Brittannië, goed voor de
22e plek. Hekkesluiter was
Spanje, dat met het ene puntje
van Kroatië eigenlijk schandalig
werd bedeeld. Wat een verkeer
de jurk al niet kan doen.
Wat de toekomst betreft mag
Nederland blij zijn met de 71
punten van Marlayne, want die
zijn ruim voldoende om vol
gend jaar in Stockholm, Göthe-
borg of Malmö - de Zweedse
festivalsteden in het verleden -
van de partij te zijn. Dat geldt
hoogstwaarschijnlijk niet voor
onze zuiderburen, die zaterdag
niet genoeg punten kregen om
de tegenvallende scores van de
vorige vier edities een beetje op
te krikken. Ook Bosnië, dat het
toch zo goed heeft gedaan, zal
Een echt mannenproduct
De meeste onderzoeken bevestigen wat je al weet. Dat
haring met een hoog vetgehalte een echt mannenpro
duct is, bijvoorbeeld. Net als zware shag, het ribbel
condoom en de afstandsbediening. Als morgen de
eerste Hollandse Nieuwe weer aan de kraampjes te
koop is, zijn het vooral kalende 35-plussers die het
rauwe visvlees tot aan de staart naar binnen werken.
Toen wij ons in het midden van de jaren tachtig in
scheepten voor wat toen nog de haringrace was,
heerste het misverstand dat haring een product voor
echte mannen was. (En dat is fundamenteel iets an
ders clan een echt mannenproduct.) Het was enige
tijd na het opheffen van het vangstverbod dat een
internationale groep verslaggevers in de rij stond
om de zoektocht van de vloot naar en de
vangst van de Hollandse Nieuwe op de voet
te volgen. Er was een televisieploeg uit
Duitsland, een gezelschap Belgen en verte
genwoordigers van elk geregeld verschij
nend periodiek in Nederland dat het zich
kon permitteren een verslaggever in vaste
dienst te hebben. (Indachtig het spreek
woord 'Een vrouw en een klip zijn de pest
voor je schip' waren er geen verslaggeefsters
aan boord).
Ons echte-mannen-imago kreeg een eerste
knauw toen we niet werden ingescheept op
één van de vissersschepen, maar moesten
aanmonsteren op het hospitaal-kerkschip
De Hoop. Met dit schip zouden we de ha
ringvloot volgen en binnen enkele dagen, zo
luidde de planning, overstappen op de eerste
schepen die hun vangst weer naar de haven
zouden brengen.
DICK VAN DER PLAS
De Hoop was een klassiek gelijnde vrachtvaarder, zo
weggestoomd uit de romans van K. Norel. Zo'n schip
dat zich niet gestabiliseerd door de golven ploegt,
maar ze berijdt. Dat de boeg verheft op een breker en
dan majestueus een golfdal inglijdt. Een schip waar
geharde zeebonken zich met een ingescheurde teen
nagel aan boord poliklinisch lieten behandelen, om
binnen een halfuur met de moeder aller zeeziektever
schijnselen in het hospitaalgedeelte te worden opge
nomen.
Met windkrach t zes verlieten we die middag de haven
van IJmuiden en zodra we de pieren verlieten, kwam
het schip in zijn element. Van de eerste maaltijd aan
boord herinner ik me nog dat die uit macaroni be
stond en dat we die nuttigden in de kombuis in het
achterschip. Aan de houten tafels deinden we met el
ke hap anderhalve meter op en neer. Ik weet weinig
van de Italiaanse keuken, maar wat me fiappeerde
was dat de pasta die de kelen van de aanwezigen ver
liet aanmerkelijk rijker van samenstelling was dan
het gerecht dat eerder naar binnen was gegleden. Ma
caroni is geen echt mannenproduct.
Het was weer zo'n jaar waarin de haring zich minder
makkelijk liet vangen dan de marketingmanagers
hadden berekend. De schippers van de Iiaringvloot
kregen staar van het onafgebroken turen op de visop-
sporingsapparatuur, maar de Hollandse Nieuwe
hield zich schuil als een senator na de Nacht van
Wiegel. Vijf dagen duurde de zoektocht op een be
paald moment en nog steeds voeren we noordelijk.
De Shetland-eilanden waren gepasseerd, de midzo
mernachtzon hield het duister op afstand en de
schipper vergeleek op de scheepskaarten zijn koers
met die van de Titanic. In een aantal havens langs de
MILLENNIUM
nog
dagen
er om die reden volgend jaar
niet bij zijn, net als Turkije,
Oostenrijk, de tegenvallende
(20e) debutant Litouwen, Po
len, Portugal en Slovenië.
Mocht Italië, zoals de laatste ja
ren de gewoonte, de voorkeur
geven aan het eigen San Remo-
festival en geen deelnemer naar
Zweden sturen, dan doet Tur
kije alsnog mee. België moet er
als tweede reserve op hopen
dat een ander land niet op de
uitnodiging zal ingaan.
tom ruijfrok
Britse kust hadden we een spoor van aan wal gezette
filmploegen en individuele verslaggevers achter ons
gelaten die, uitgeput door zeeziekte, drank en het
lange wachten, gedesillusioneerd de thuisreis hadden
aanvaard.
Het drama was compleet toen ergens na bijna een
week een kottertje de haven van IJmuiden uitvoer,
nog onder de rook van de Hoogovens een verdwaalde
school haring in de netten kreeg, rechtsomkeer maak
te en de race op zijn naam schreef. Vele honderden
zeemijlen noordelijk lag de zilvervloot nog steeds
doelloos te dobberen. De kans dat een schip (kostprijs
55 miljoen gulden) met twee emmers haring voor de
eer naar de thuishaven zou stomen, was verkeken. En
datzelfde gold voor onze hoop op een snelle lift naar
huis.
Pas toen alle schamele vangsten waren overgeslagen
op één van de grootste vriestraivlers en op dat schip
door omstandigheden ook nog eens twee kooien vrij
kwamen, werd het rendabel geacht om met ons (ik
zelf en de enige andere verslaggever die nog aan
boord was) naar de thuishaven te varen. Na een dag
of acht kwam de haven van IJmuiden weer in zicht,
waar mijn echtgenote mij als een eigentijdse Kniertje
stond op. te wachten. Het vaatje Hollandse Nieuwe
(met een hoog vetgehalte) dat ik als trofee voor me uit
hield, negeerde ze volkomen.
„Je bent afgevallen constateerde ze tevreden.
Op dat moment wist ik al wat veertien jaar later we
tenschappelijk zou worden bewezen.
Vrouwen houden niet van haring.
Ze willen mannen met een laag vetgehalte.
Nog 215 dagen en het
nieuwe millennium breeLarti
aan. Reden voor deze kn pp1
om in een dagelijkse seri
terug te kijken op belang
rijke gebeurtenissen die
plaatsgrepen op corres
ponderende data in de
gelopen 1000 jaar. Deze
week: 31 mei 1859: Big B
slaat voor eerste maal; 1
juni 1864: Oprichting eeifcA2
ste Nederlandse vakboii
2 juni 1904: Tarzan gebo J,0f
ren; 3 juni 1098: Antioch m re
prooi kruisvaarders; 4 ju eerp
1798: Giovanni Casano
overleden; 5 juni 1568:
Executie Egmont en Hooibad
31 MEI 1859
ler d
„Het moet een edele klokwo ^tef
den. De koning der klokken,
grootste en beste ter wereld
Een klok die door heel Londi and
gezien en gehoord moet woi n.
den." De oproep van de Eng^ b'(
se minister van publieke wei n h(
ken aan architect Charles Ba |j
is even uitdagend als opwin
dend maar de minister kant n d(
mogelijk voorzien welke elle 0j
lange lijdensweg moet word
afgelegd. Dat op 31 mei 185! ,ip|
ten slotte de klok in werking
wordt gesteld mag een wont $g
heten. Bij de bouw van de Bi
Ben is er zoveel ruzie gewee]ar
tussen makers, ontwerpers i
opdrachtgevers dat velen de e
hoop al hebben opgegeven,
Aan de forsgebouwde minis wac|
Benjamin Hall - naar hem is ltcje]
beroemde klok vernoemd
komt de eer toe dat LondenXde
fameuze uurwerk toch krijg et w,
Met grote vasthoudendheid ecjjs,
gaat hij door, ook als blijkt t
de oorspronkelijke klok van g
veertienduizend kilo in twei
stukken barst. Slechts zelden
staat de nieuwe klok nadien
nog stil. Dat gebeurt bijvoor
beeld in 1941 als een arbeids !te
zijn hamer in het uurwerk^ m 73
liggen. Zonder speciale pen ^ve
sie kom je anno 1999 niet m
boven in de toren. Maar wie n or
geluid van de Big Ben wil hi n va
zonder ter plekke te zijn, ka |^sei
de BBC aanzetten. De omrtfn
laat de stem van Londen e
dag horen.
henk ruul»
Marlayne in gedachten verzonken na het festival: „Er is geen enkele reden voor een grafstemming. Ik heb al
tijd al gezegd dat Zweden zou winnen." foto anp
}m
iri.li
bi
es
eb
Volledige uitslag Songfestva
1 - 2weden - 163
2 - IJsland -146
3 - Duitsland -140
4 - Kroatië -118
5 - Israël - 93
6 - Estland - 90
7 - Bosnië-Herzegovina - 86l0rd
8 - Denemarken - 71
9 - Nederland - 71
10 - Oostenrijk - 65
11 - Slovenië - 50
12 - België - 38
13 - Groot-Brittannië - 38
14 - Noorwegen - 35
15 - Malta - 32
16 - Turkije - 21
17 - Ierland -18
18 - Polen -17
19 - Frankrijk -14
20 - Litouwen -13
21 - Portugal - 12
22 - Cyprus - 2
23 - Spanje -1
geplaatst voor Eurovisie
Songfestival 2000, op basis ilen e
de scores bij de laatste vijfe 'sch
ties, of dankzij vrijstelling allen i'
belangrijk EBU-land (Frank >b~~
Duitsland, Sparjje, Groot-B an t
tanië). Verder zijn de acht li 'dist
den geplaatst die dit jaar nil -
mee mochten doen: Finlan
Griekenland, Hongarije, Ita
Macedonië, Roemenië, Rus iihl
en Zwitserland.
nd
00
an
ee lc
ia u k
haa
twee
egi
TE ijk
scha
(ione
Bove
MENSELIJK
ee iii
De Franse zangeres VANESS
PARADIS en de Amerikaans!
filmacteur JOHNNY DEPP
ben een dochter, Lili-Rose
ten. Paradis is bevallen in
Amerikaans ziekenhuis aan'
rand van Parijs. Depp, die v(
filmopnamen in de Verenigd
Staten was, is meteen naar
Frankrijk gevlogen. „Moeder
kind maken het goed", citee si
Journal du Dimanche de arts
Het 'glamourstel' leerde
kennen toen Depp vorig jaar
mer meewerkte aan een film
Polanski in Parijs. Tot maart
den zij hun relatie voor de
wereld verborgen.
de
lach
trok
fós»
