Impuls biotechnologie
Arbeidsbureaus in
concurrentieslag
Economie
Achteruitgang niet geheel onverwacht
Harde euro verdraagt Italiaanse souplesse
Grote onrust onder
personeel Martinair
Hotels worden luxer en luxer
Heineken opent bottellijn voor speciaalbier
'Ik ben Ben' mag van rechter
ERDAC 27 MEI
irecht Niet alleen huizen moeten wijken voor de snelle
oute naar Duitsland, de Betuwelijn. In de regio Rotterdam
bijvoorbeeld het kwekersbedrijf van ondernemer M. Roe-
aan geloven. De Barendrechtse agrariër heeft zijn onder-
g, die sinds 1939 bestaat, aan de NS verkocht. Theore-
lad Roeling elders kassen kunnen neerzetten, maar daar-
iceft hij niet gekozen. Slopers zijn zoals op de foto te zien
in de weer om de kassen van Roeling te ontmantelen.
foto anp jos westdijk
it venture Acordis/Lenzing in VS
in Acordis, de vezeldochter van Akzo Nobel, wil samen
e Oostenrijkse branchegenoot Lenzing een joint venture
herenigde Staten opzetten. De nieuwe combinatie zal zich
I gaan richten op viscosevezels en een omzet draaien van
40 miljoen. De gebundelde vezelactiviteiten van Akzo No-
het voormalige Britse Courtaulds brengen meer in dan
ïg: 264 miljoen tegen 176 miljoen gulden. ,,In september
chten we uitsluitsel te kunnen geven", licht een zegsman
ordis toe.
antie Electrolux en Toshiba
Het Zweedse concern Electrolux en het Japanse Toshi-
)ben gisteren nauwe samenwerking bekendgemaakt op
bied van huishoudelijke apparaten. Het is voor het eerst
ote producenten in deze branche een alliantie vormen,
olux is de grootste fabrikant van huishoudelijke apparaten
opa. Het concern heeft ook een goede positie in Noord-
ka, maar speelt in Azië geen rol van betekenis. Bij Toshiba
t precies andersom. De twee concerns denken daarom
irfecte combinatie te vormen. Over gezamenlijke onder-
igen of deelneming in eikaars aandelenkapitaal is niet ge-
n, maar de bedrijven sluiten niet uit dat dat in de toe-
wel gebeurt.
naar WTO over cafémuziek in VS
De Europese Unie daagt de VS voor de Wereldhandels-
isatie (WTO) omdat over muziek in Amerikaanse cafés en
rants geen rechten worden afgedragen. Volgens Brussel
dat in tegen internationale overeenkomsten, waarin de
ng van royalties is geregeld. Een woordvoerder van de*
die dit gisteren bekendmaakte, liet weten dat een geschil-
nmissie van de handelsorganisatie de zaak gaat bekijken.
Amerikaanse wet, die vorig jaar van kracht werd, is het
itaan muziek van radio en tv te laten. horen in openbare
twen zonder dat er rechten over wordt betaald.
i reiniging staakt massaal
dam In Rotterdam wordt vanaf vandaag geen huisvuil
opgehaald. In Amsterdam laten de stqkende vuilnisman-
sinds dinsdag het vuil staan. Komt er niet snel een CAO-
ird voor de 180.000 gemeenteambtenaren<<dan legt de rei-
in Utrecht ook het werk neer. Om het begin van de Rot-
nse acties te markeren, heeft het openbaar vervoersbedrijf
andaag vier uur lang een werkonderbreking gehouden,
lat om bussen en trams, niet om de metro.
rle Europe koopt Italiaanse keten
iDAMPearle Europe koopt een meerderheidsbelang van
nilie Avanzi in de gelijknamige Italiaanse optiekketen. Met
ivername zal Pearle met 545 winkels de grootste optiekke-
Europa zijn. Pearle is eigendom van de investeringsmaat-
pij HAL Investments, voortgekomen uit de vroegere Hol-
Imerika-Lijn. Avanzi is een Italiaanse winkelketen in op-
let 23 filialen. Het hoofdkantoor is gevestigd in Bologna,
is marktleider in de Benelux met 233 optiekwinkels.
ielingen recreëren in de stad
Stedelingen maken vooral dagtochten in de eigen stad
:en ander stedelijk gebied. Veel minder voert de tocht naar
is, hei of platteland. Dat blijkt uit een marktverkenning
oerisme Recreatie AVN onder stadsbewoners. Op
;is maken Nederlanders ongeveer 378 miljoen dagtochten,
'an tachtig procent naar stedelijk gebied.
Ierland optimistisch over economie
!urg» De Nederlander is minder pessimistisch over de
imie. Bij de jongste peiling van het consumentenvertrou-
i mei noteerde het Centraal Bureau voor de Statistiek
dat de pessimisten weliswaar in de meerderheid zijn,
dat de optimisten aan het inlopen zijn. De pessimisten
reffen de optimisten met 13 procentpunt. In april was dat
procentpunt.
Economische Zaken trekt 100 miljoen uit voor stimuleren bedrijvigheid
den haag anp
Het ministerie van economische zaken trekt de komen
de vijf jaar 100 miljoen gulden uit om de bedrijvigheid in
de biotechnologie te stimuleren. Het geld is bedoeld om
wetenschappers over te halen een onderneming op te
richten.
tal beginnende bedrijven in 'life
sciences', zoals het ministerie
het zelf uitdrukt, staat Neder
land tiende in Europa.
Aan het wetenschappelijk on
derzoek ligt het niet. De publi
caties van Nederlandse onder
zoekers over biotechnologie
worden internationaal hoog
aangeschreven, al jarenlang.
Na een vliegende start in de ja
ren tachtig, toen vooral Ameri
kaanse bedrijven in Nederland
een dochteronderneming
stichtten, loopt Nederland nu
in de Europese achterhoede bij
het ondernemerschap in deze
sector. Als het gaat om het aan-
Maar volgens een rapport van
de adviesorganisatie Ernst
Young, opgesteld in opdracht
van het ministerie, ontbreekt
het aan ondernemersgeest. Ook
de brancheorganisatie Niaba
heeft dat altijd als belangrijkste
oorzaak genoemd. Bijvoorbeeld
in de Verenigde Staten zijn pro
movendi eerder geneigd hun
vindingen commercieel uit te
buiten.
Het ministerie gaat van 2000
tot 2004 jaarlijks 20 miljoen gul
den beschikbaar stellen, 12,5
miljoen meer dan tot nu toe
opzij was gezet. Een kwart van
brussel marc peeperkorn
correspondent
Over een opmerkelijker debuut
had de kersverse Italiaanse minis
ter van financiën G. Amato niet
kunnen dromen. Koud vier uur
aanwezig op zijn éérste Brusselse
vergadering of hij overtuigt met
een emotioneel betoog zijn EU-
collega's ervan de euro-eisen voor
Italië te versoepelen. Als spaghetti
in heet water gingen ze door de
knieën, inclusief 'il duro' (de har
de) minister Zalm.
Dit is het begin van het einde,
suggereerden verontruste critici,
het einde van de harde euro wel te
verstaan. Als de ministers van fi
nanciën van de Europese Unie im
mers de teugels al laten vieren, wie
waakt er dan nog over de kracht
van de nieuwe eenheidsmunt?
„Paniekgedrag", bezweerden
Brusselse diplomaten gisteren toen
de rook enigszins was opgetrok
ken. Het simpele feit dat alle EU-
ministers vrijwel zonder discussie
hun zegen aan de Italiaanse sou
plesse gaven, toont volgens hen al
aan dat de critici schromelijk over
drijven.
Afgesproken is nu dat Italië dit
jaar zijn financieringstekort mag
laten oplopen tot 2,4 procent van
het bruto nationaal produkt (totaal
omzet aan goederen en diensten).
Dat is ruim onder de 'ijzeren' drie-
procentsnorm, die de elf eurolan
den hebben afgesproken.
Maar de 2,4 procent is wel meer
dan de twee procent waar Italië
zich begin februari op vastlegde.
Afzwakkende economische groei,
mogelijk nog verergerd door de dip
in het toerisme als gevolg van de
Kosovo-oorlog, maakte dat Amato
een emotioneel beroep deed op
zijn collega's. „Als u mij niet
steunt, ben ik nu al politiek dood",
zou Amato zijn nieuwe 'vrienden'
hebben voorgehouden. Gevoelig
als ook financiën-ministers zijn
voor politieke overwegingen, werd
de 2,4 procent als maximale grens
akkoord bevonden.
De kersverse Italiaanse minister van financiën G. Amato wijst tij
dens een persconferentie een journalist aan, die aan de beurt is om
een vraag op hem af te vuren. foto ap* punio lepri
ECB-president Duisenberg:
Euro nog nooit
zo laag geweest
amsterdam anp-krf
frankfurt afp-anp
De koersdaling die de euro
sinds begin dit jaar heeft laten
zien, is niet onverwacht en ook
niet 'onnatuurlijk', zegt presi
dent W. Duisenberg, president
van de Europese Centrale bank
(ECB). De bankpresident sprak
in Frankfurt op een bijeen
komst van buitenlandse finan
ciële journalisten Hij deed zijn
uitlatingen op de dag dat de eu
ro met een koers van 1,0490
dollar een dieptepunt bereikte
sinds de munteenheid begin dit
jaar werd geïntroduceerd.
Het koersverloop van de euro
is het gevolg van het verschil in
economische ontwikkelingen
tussen de Verenigde Staten en
de Europese Une, aldus Dui
senberg. Een sterke economi
sche groei in de VS levert een
sterke dollar op, terwijl de wat
minder florissantie economie in
de EU de euro niet bepaald om
hoog haalt.
De bankpresident ziet de
economie van de EU weer wat
aantrekken, ook al gaat het
langzaam. Het vertrouwen van
het bedrijfsleven neemt niet
langer af en ook dat van de
consument zakt niet verder.
Bovendien zijn er tekenen van
stabilisatie in Latijns-Amerka
en gaat het in Azië ook weer be
ter.
Ook de oorlog rond Kosovo,
die drukkend werkt op de be
grotingen van de EU-landen, is
tot nu toe maar weinig van in
vloed geweest, zei de bankpre
sident verder. Hij ziet de econo
mische groei in de eurolanden
volgend jaar aantrekken tot on
geveer 2,5 procent.
De euro is gisteren op de Euro
pese wisselmarkten op het laag
ste peil tot nu toe terechtgeko
men. In Amsterdam werd aan
het slot van de handel een
koers opgegeven van 1,0490
dollar tegenover 1,0625 dollar
aan het eind van de handel van
dinsdag.
De Europese munteenheid
ging op 1 januari van start op
1,16675 tegenover de dollar.
Dat betekent dat de koers giste
ren zo'n tien procent lager was
dan bij aanvang. Alleen vlak na
de introductie heeft de koers
even boven het aanvangspeil
gelegen.
dat bedrag gaat naar een inves
teringsfonds, dat beginnende
bedrijfjes aan geld moet hel
pen.
Verder komt er een fonds
voor de aanschaf van dure ap
paratuur. Ook is het de bedoe
ling dat er bedrijfsruimtes ko
men voor jonge biotechnolo-
gen.
Daarnaast is er geld voor de
allereerste fase van een nieuw
bedrijf: het onderzoek. Alleen
onderzoekers aan de universi
teit wier speurwerk eindigt in
een 'businessplan', kunnen
daar aanspraak op maken.
Na afketsen overname door KLM
schiphol» richard mooyman
Onder het personeel van
Martinair is volgens de Vak
bond voor Nederlands Cabi
nepersoneel (VNC) grote on
rust ontstaan. Reden is de be
slissing van de KLM om af te
zien van de volledige overna
me van de luchtvaartmaat
schappij. De toekomst van
Martinair is daarmee ongewis
geworden.
De KLM (50 procent aan
deelhouder) kocht vorig jaar
van Nedlloyd de rest van de
aandelen Martinair. Dit on
der voorbehoud van goed
keuring door Brussel. De Eu
ropese Commissie vindt ech
ter dat de combinatie een te
dominante marktpositie zou
krijgen op routes naar be
paalde vakantiebestemmin
gen. Reden voor de KLM om
uiteindelijk maar af te zien
van de transactie.
De VNC vindt het afketsen
van de overname een 'uiter
mate zorgelijke ontwikkeling',
zo stelt vice-voorzitter H. Po
pelier. De vakbond is met na
me bevreesd dat de beoogde
samenwerking tussen de
KLM, volledige KLM-dochter
Transavia en Martinair niet
van de grond zal komen. Er
was reeds onderzoek gaande
naar mogelijkheden om geza
menlijk kosten te besparen
en de concurrentiepositie op
de vakantiemarkt te verster
ken. „De toekomst van Mar
tinair moet worden gezocht
binnen een groter geheel",
aldus Popelier. „Een samen
werking tussen maatschap
pijen in Nederland heeft
daarbij onze voorkeur. Bin
nen de KLM-groep zou de
continuiteit van Martinair
zijn gewaarborgd, met be
houd van de eigen identiteit."
Nu is het volgens hem onge
wis hoe de toekomst van
Martinair eruit zal zien.
De VNC gaat zich inspan
nen om de samenwerking
alsnog van de grond te doen
komen. Verder gaat de vak
bond proberen Brussel op
andere gedachten te brengen.
Ook de KLM en Martinair
sluiten niet uit dat later op
nieuw een poging wordt ge
daan om de transactie goed
gekeurd te krijgen.
Popelier is verbolgen over
de houding van Brussel. Vol
gens hem dwarsbomen enke
le grote landen de groei van
Schiphol en de KI.M. die voor
het kleine Nederland als een
maatje te groot zouden wor
den beschouwd. Hij noemt
het 'onzin' dat de combinatie
KLM/Martinair de Neder
landse markt zou gaan be
heersen. De grote Britse en
Duitse touroperators met ei
gen vliegmaatschappijen ma
ken volgens Popelier de
dienst uit in de Europese va
kantie-industrie.
zoetermeer anp
De hotels in Nederland worden
steeds luxer. In het eerste kwar
taal van dit jaar hadden vier-
sterrenhotels al zes procent
meer bedden dan in dezelfde
periode vorig jaar, bijna 50.000.
In vijfsterrenhotels groeide het
aantal naar bijna 13.000.
In de goedkopere één- en
tweesterrenhotels neemt het
aantal bedden langzaam af.
Driesterrenhotels behouden
hun positie. De eenvoudige
één-ster-verblijven hebben sa
men 9.600 bedden, de twee
sterren (met bedverlichting, ba
gagerek voor de koffer en radio)
tellen bijna 23.000 bedden.
De gunstige economie zorgt
hiervoor, aldus het bedrijfschap
Horeca en Catering. De luxe
hotels profiteren daarvan. Be
drijven leggen werknemers
meer in de watten, bijvoorbeeld
door een verblijf in een luxe ho
tel tijdens een zakenreisje of
een bezoek aan een congres.
Kosten moeten worden gedrukt
den haag anp
De arbeidsbureaus gaan banen
schrappen in de staf en meer
mensen inzetten in het daad
werkelijk bemiddelen van werk
zoekenden. Volgens algemeen
directeur A. Troost van Arbeids
voorziening Nederland, de cen
trale organisatie, moeten de ar
beidsbureaus de kosten druk
ken en zich wapenen tegen
concurrentie van commerciële
uitzendbureaus.
Minister De Vries van sociale
zaken zal mogelijk in juni dui
delijkheid verschaffen over de
gedwongen winkelnering van
gemeenten en UVI's (organisa
ties als het GAK die sociale wet
ten uitvoeren) bij de arbeidsbu
reaus. Indien alle gemeenten en
alle UVI's hun contracten zou
den opzeggen, zou de arbeids
voorziening 500 miljoen gulden
minder binnen krijgen.
Troost gelooft niet dat dit
somberste scenario werkelijk
heid wordt. Bovendien ligt er
225 miljoen in het verschiet, als
de arbeidsbureaus voor iedere
uitkeringsgerechtigde een plan
mogen opstellen om hem of
haar aan een baan of opleiding
te helpen.
Minister De Vries stelt dat de
financiële problemen begon
nen in 1991. Toen werd de ar
beidsvoorziening een gezamen
lijke verantwoordelijkheid van
overheid en sociale partners,
maar de arbeidsbureaus had
den destijds financieel gezien
weinig mogelijkheden. Toen in
1994 de bijdrage van het Rijk
daalde van 1,9 miljard gulden
naar 1,4 miljard gulden, gaf dat
nieuwe problemen. Pas in 2001
zal de balans van de arbeids
voorziening gezond zijn, aldus
de bewindsman, die toezegde
de vinger strak aan de financië
le pols te houden.
itel aanpak
istingfraude
Visserijbiologen: Haringvangst op zelfde niveau
igfraudeurs, die hun
een buitenlandse reke-
- stallen, wordt voorlopig
i de weg gelegd. De Eu-
Unie tilt een besluit om
aude aan te pakken we-
yote meningsverschillen
zeker over de jaarwisse-
en. Eenzelfde uitstel treft
schaffen van concurren-
alsende fiscale voordeel-
gen voor bedrijven,
tssecretaris Vermeend
ciën) erkende gisteren na
met zijn EU-collega's
akkoord over de Brus-
elastingplannen nog lang
zicht is. De streefdatum
i november zaken als
eldbelasting en fiscale
rentie te regelen wordt
haald. Gemikt wordt nu
tomer van 2000.
liplomaten onderhande-
sinds najaar '97 over een
grijk pakket belasting
en. Zo stelt de Europe-
nmissie - het dagelijks
ir van de EU - voor mini-
twintig procent belasting
op de rente over bui-
spaartegoeden om zo
itlopen van de nationale
remmen.
•""en
dse s
maastricht anp
Met een nieuwe bottellijn gaat
Heineken-dochter De Ridder
zich nog meer storten op de
groeiende markt van speciaal
bier. In Maastricht vond giste
ren de feestelijke ingebruikna
me plaats van een machine die
flessen in allerlei vormen en
formaten kan vullen.
De machine is voor Heine-
ken-begrippen een dwerg. Het
apparaat vult slechts zesdui
zend gewone flesjes per uur,
waar de vulmachines van de
grote pilsfabrieken de 80.000
nalen. De bottellijn is dan ook
niet gemaakt voor de grote aan
tallen, maar voor de specialitei
ten. Zo kunnen flessen tot 40
centimeter hoog (meer dan een
liter) worden gevuld, maar ook
afwijkende maten voor speci
aalbier en pils.
Speciaalbier (niet-pilsener
bier) is een groeimarkt in Ne
derland. Vorig jaar viel 7,7 pro
cent van het verkochte volume
onder het kopje speciaalbier,
terwijl dat in 1997 nog 7,1 pro
cent was. Consumenten heb
ben voor speciaalbier meer
over dan voor pils, reden waar
om Heineken extra investeert in
genoemde bottellijn.
De nieuwe bottellijn maakt
deel Uit van De Ridder, de
umuiden govert wisse
Europese vissers kunnen in
2000 ongeveer dezelfde hoe
veelheid voor de consumptie
bestemde haring vangen als dit
jaar. Dat is de conclusie van de
visserijbiologen die de Europe
se Unie adviseren over de vis
bestanden in de Noordzee en
de Noord-Atlantische Oceaan.
Namens Nederland zit het RI-
VO in IJmuiden in dit adviesor
gaan.
Dit jaar mag 254.000 ton ha
ring worden gevangen. In 2000
adviseren de biologen een
vangst van 250.000 ton. Volgens
de wetenschappers herstelt de
haringstand in de Noordzee
zich, al verloopt dit proces iets
langzamer dan in 1998 werd
aangenomen. In '96 en '97 zijn
de haringquota verlaagd van-
weg het geringe bestand. Door
die verlaging is het haringbe
stand toegenomen. Om het
herstel te laten doorzetten,
houden de biologen vast aan
vangstbeperking. Zij adviseren
Brussel eind dit jaar over schol,
tong en kabeljauw.
KPN heeft geen exclusief recht op slogan
Met deze relatief kleine, nieuwe bottellijn gaat Heineken bij dochter De Ridder uit Maastricht zich verder
specialiseren op de groeiende markt voor speciaalbier. De machine is geschikt gemaakt voor diverse flesfor-
maten. foto anp arnaud nilwik
brouwerij in het centrum van Pils sterk beperkt; het is alleen Wieckse Witte, Maltezer De
Maastricht die in 1982 door in Maastricht verkrijgbaar. Ridder en Vos, een amberbier
Heineken is ingelijfd. Heineken De Ridder maakt nu al enkele dat enigszins op Palm lijkt. De
gebruikt De Ridder steeds meer speciaalbieren die door Heine- Belgische brouwer hiervan is
als maker van speciaalbieren. ken in de markt zijn gezet als veruit het meest succesvol met
Om daar ruimte voor te maken, tegenhanger van Belgische speciaalbier in Nederland,
is de productie van De Ridder merken. De Ridder mas&t nu
den haag anp
Aanbieder van mobiele telefo
nie Ben mag van de rechtbank
in Den Haag blijven adverteren
met de slogan 'Ik ben Ben'.
Concurrent KPN vond de kreet
teveel lijken op 'Ik ben KPN',
waarmee het bedrijf personeel
werft. In kort geding eiste KPN
dat Ben de reclameslogan niet
meer zou gebruiken.
De president van de recht
bank in Den Haag oordeelde
gisteren dat de twee slagzinnen
wel op elkaar lijken, maar dat er
geen gevaar bestaat dat het pu
bliek ze met elkaar verwart. Ben
wilde zich voorstellen aan het
publiek en had daarmee een
goede reden de slagzin te ge
bruiken, aldus de president.
Bovendien heeft Ben volgens
hem geen afbreuk gedaan aan
de reputatie van KPN, die overi
gens zeer teleurgesteld en ver
rast is door de uitspraak. Of
KPN verder procedeert is nog
onduidelijk.
Ben vindt het jammer dat het
zover heeft moeten komen.
„Het heeft een hoop tijd en
geld gekost. Het is onzin dat we
dit voor de rechter moesten uit
vechten. Het gebruik van de
slogan 'Ik ben Ben' is nu een
principekwestie geworden. We
kunnen het gebruiken als we
ons voorstellen in gebieden
waar we nog niet operationeel
zijn." Klanten van telecombe
drijf Ben hebben de afgelopen
weken overigens grote moeite
gehad om met hun mobiele
toestel te telefoneren. Volgens
een woordvoerder van Ben had
dat te maken met capaciteits
problemen van KPN dat lijnen
beschikbaar moet stellen.
Volgens Ben-woordvoerder
H. van der Heiden zijn alle pro
blemen inmiddels opgelost.
Om dergelijke moeilijkheden in
de toekomst te voorkomen wil
Ben de capaciteit van het net
werk snel vergroten. Ben is op
dit moment actief in de Rand
stad en een deel van Noord-
Brabant.