DA en Groenlinks lonken naar pluche Het gezag van Dijkstal heeft een knauw gekregen Majesteit... Binnenland VVD vreest voor EU-post Bolkestein, Vermeend genoemd ï!t lUQAG 21 MEI 1999 ANP Algemeen Neder sau CPD Geassocieerde Pers Diensten anclub Hermans heft zichzelf op ihaag WD'er Loek Hermans kan zelfs bij een vervolg van i ministerschap niet meer rekenen op een eigen fanclub. De ^gin dit jaar door studenten opgerichte club heeft zichzelf op geven. Reden daarvan is niet de kabinetscrisis, maar het be- uit van de Tweede Kamer begin deze maand om opnieuw het ollegegeld te verhogen. Ook komen er beperkingen voor de iV-studentenkaart. Zijn fans verwijten Hermans dat hij niet (eft weten te voorkomen dat het parlement de besluiten nam. looie beloften om het voor de studenten beter te maken, zijn aardoor niet nagekomen. „In de praktijk blijkt Hermans hele- iaal niets nieuws te bieden en wat studentvriendelijkheid be eft een waardig opvolger te zijn van Deetman en Ritzen." Re en voor de fanclub om hun idool te laten vallen. b„ Netelenbos kort van stof haag In twaalf woorden acht vragen beantwoorden: minis- sse sf Netelenbos heeft vrijwel zeker een record gebroken bij de belai antwoording van CDA-vragen over haar opmerking dat het uk zou vinden als een PvdA'er de ANWB zou gaan leiden nu eerkende WD'er Nouwen daar vertrekt. De ANWB voert een en dii orres fUe campagne tegen rekeningrijden en heeft zijn doel al bijna in de ereikt. Op de vraag 'Waarom denkt u de ANWB hierin een Dei andje te moeten helpen?' antwoordt Netelenbos simpelweg [enk ik niet'. En op de vraag of een PvdA-directeur verandering *1 brengen in het standpunt van de ANWB over rekeningrijden it de minister weten 'geen idee' te hebben. Inmiddels zijn alle 'Stev spiegelingen achterhaald. Begin deze week werd bekend dat mei ede Oegstgeestenaar Van Woerkom Nouwen opvolt. En hij is lindj )kWD'er. f:Lii - lewl - DEN HAAG KOOS VAN WEES EN MAURICE WILBRINK Met welke WD hebben we nu eigenlijk te maken, vroeg PvdA- fractieleider Ad Melkert deze week vilein aan zijn collega Dijkstal. Het was de dag na de Nacht van Wiegel en het Ka merdebat ging over de vraag hoe het verder moest. Melkerts boodschap aan de WD was bit ter en stekelig: wij weten niet wat we aan jullie hebben, jullie zijn onbetrouwbaar. Eigenlijk willen we jullie niet meer. De schade die Hans Wiegel met zijn eenmansactie heeft aangericht gaat verder dan de val van dit kabinet alleen. Wie gel heeft het beeld geschapen van een partij waarmee geen af spraken te maken zijn. Een par tij die daarom geen regerings verantwoordelijkheid verdient, omdat beloften worden gebro ken. Een partij kortom, die maar betèr in de oppositie bankjes kan zitten. Melkert haalde het WD-ver- kiezingsprogramma tevoor schijn. Daarin staat dat het cor rectief referendum er mag ko men. Had meneer Wiegel' mis schien een voorbehoud ge maakt ten opzichte van dat programma? Dijkstal was eer lijk: Wiegel had geen voorbe houd gemaakt. Hoe kwalificeer de hij dan de handelwijze van Wiegel? „Als niet begrijpelijk", mompelde Dijkstal met het schaamrood op de kaken. Het 'tegen' van Wiegel in de Eerste Kamer was even bescha digend voor Dijkstal als partij leider als voor de WD als ge heel. Het was het bewijs dat Dijkstal niet die leider is met het overwicht van voorgangers als Bolkestein, of Wiegel zelf. Slechts weinig mensen in de WD geloven dat Wiegel ook te gen had gestemd als Frits Bol kestein hem had 'bewerkt'. De erudiete oud-leider, nu onzichtbaar op de achterste rij en van de Kamerbankjes, past Hans Pykstol toch beter dan Dijkstal in het old boys network dat de WD op veel plaatsen nog is. Die stak toch een beetje gewoontjes af bij al die deftigheid in de Se naat, afgelopen dinsdag. En werd door Wiegel dus navenant behandeld. Dijkstal is een vol strekt andere figuur dan deze twee voorgangers. Hij is veel meer een pragmaticus dan een strateeg. En, misschien wel het belangrijkste: zijn hart zit veel linkser. Het is niet voor niets dat Dijkstal, toen de WD nog in de oppositie zat. ooit zelfs een gelegenheidscoalitie aanging met Groenlinks. Samen met GroenLinks-leider Rosenmöller diende hij een initiatiefwet in voor een evenredige arbeids deelname van allochtonen. Het was daarom even slikken voor tal van WD-fractieleden toen die Dijkstal, hoe joviaal, vriendelijk en geliefd ook, Bol kestein opvolgde als partijlei der. Het was ook even wennen. Want waar Bolkestein heel stel lig zijn standpunten innam en oplegde, daar is Dijkstal de man van de samenwerking, van het doorpraten. Maar ook binnen de fractie denken ze dan wel eens: Hans, je moet nu door drukken. Dijkstal is kortom de man van het compromis, zowel binnen de fractie als in het overleg met de andere partijen. Hoe anders is Hans Wiegel. De man die passie predikt in de politiek, die hartstocht wil, die wil prikkelen, en dat bij voor keur doet door tegen de stroom in aan zijn eigen standpunten vast te houden. Niet een refe rendum, maar die passie moet de betrokkenheid van de burger bij de politiek vergroten, be toogde Wiegel afgelopen dins dag. Het waren dan ook twee we relden die elkaar in de anti chambres van de Eerste Kamer ontmoetten en die onmogelijk nader tot elkaar konden komen: die van de tot compromissen bereid zijnde Dijkstal en die van de steile, oerconservatieve Wiegel. Het beroep dat Dijkstal op hem deed was tot mislukken gedoemd. Voor Wiegel is de huidige partijleider de verper soonlijking van het fletse paarse compromis waarin liberale principes worden verkwanseld ten gunste van de macht. Het gezag van Dijkstal in de partij heeft door Wiegels han delwijze een enorme knauw ge kregen. Wat is een partijleider die zijn partijgenoten niet in toom kan houden? Die beloften niet waar kan maken omdat prominente WD'ers zeggen er geen boodschap aan te heb ben? Die eigenlijk te aardig is om zijn gelijk af te dwingen? Zo'n partijleider is niet de juiste man om de partij door een on getwijfeld moeilijke toekomst te leiden. Dat D66-voorzitter Tom Kok deze week verklaarde dat Dijk stal zijn consequenties moet trekken en moet opstappen is niet verwonderlijk. Bij de soci aal-liberalen zit de woede je gens de WD diep. De WD doet er inderdaad verstandig aan op zoek te gaan naar een nieuwe voorman, maar of de partij dat aandurft met verkiezingen in zicht, is twijfelachtig. :l 1» idF] 1921 'geb die la >all' 'rjdi haag maurice wilbrink de Hoop Scheffer, nét terug van de Majesteit, is erg 'duJJ lioedzaam. Nee, hij liep bij paleis Noordeinde niet an- ;ing« is de trap op dan een jaar geleden. Maar destijds jm het CDA niet in beeld voor een regeringscoalitie, Wel. Dus dat geeft toch een veel beter gevoel bij de haisjA-leider. vervangen door Dijkstal. De reuzen zijn gekrompen en Jaap heeft zijn achterstand inge haald", zegt Hans Hillen, CDA- Kamerlid en vertrouweling van De Hoop Scheffer. De christen-democraten heb ben nu ook meer ervaring met het verkopen van hun partij programma. Een jaar geleden was dat vrij revolutionaire 'Sa menleven doe je niet Alleen' zo nieuw dat de campagneleiding er nauwelijks raad mee wist. Nu heeft men alle nieuw ontwik kelde ideeën en principes ook al in de politieke praktijk kun nen testen. De thema's blijven dezelfde: veiligheid en zorg, aandacht voor mensen in de verdrukking, terugdraaien van de doorgeschoten marktwer king en meer nadruk op ge- meenschapsdenken. Het CDA zal er ook voor waken voor de verkiezingen al partij te kiezen. „Als je in een kabinetsformatie dan bij een andere partner uit komt, heb je weer zoveel uit te leggen en te masseren", zegt Hillen. Maar intern is het spel wie een geschikte partner is, uiter aard al begonnen. Heel aan trekkelijk kan het zijn voor het CDA om met de WD in zee te gaan. „Het zal maar een regen achtige verkiezingsdag zijn en wij komen op 38 zetels", zegt een CDA-Kamerlid verwijzend naar de immer hoge opkomst van de eigen natuurlijke achter ban. „Dan hoeft de WD haar huidige zeteltal maar vast te houden en er is een kabinet mogelijk waar we op basis van gelijkwaardigheid in zitten." Een coalitie met Groenlinks CDA heeft op de ochtend Nacht van Wiegel intern P 'p I afgesproken niet triomfan- rW>n te Stra^en- Met enige zorg den CDA-Kamerleden gade igen hoe een oude coryfee de partij, senator Van Dijk, "!SJ! iac'lts met een borrel in de had uitgelegd hoe van- irekend het is dat het CDA in een regeringscoalitie zal ltsnemen. „Dat beeld moe- we niet hebben", zegt een christen-democratisch Ka- id. IA en GroenLinks zien zich is gesteld voor de vraag ze weer, respectievelijk ein- SP011 ijk regeermacht kunnen krij- Die situatie hadden ze op vroegst pas volgend jaar 1 vacht. Vanaf nu worden Ie partijen scherp in de ga- :uvy gehouden en bij CDA en 311 ;nLinks worden de contou- ppen de FI .oor de verkiezingscampag- getrokken. et CDA hoopt afgerekend te _e ben met haar oude arrogan- ,Wel moeten we etaleren we een partij zijn die ver- voordelijkheid wensen te zegt CDA-Kamerlid der Knaap. Daar moet de lende maanden nog hard worden gewerkt. „Wij wor mmiddels al wel als een TJJj trekkelijke bruid gezien, hopelijk zijn we in sep- ber nog mooier." CDA-lei- 10SS! De Hoop Scheffer weet dat aande kansen stijgen. Hij kan niet opzij worden gezet door titanenduo Kok en Bolke- e cha 11 ..De premier is niet meer sn< mi antastbaar en Bolkestein is ntspei CDA-fractieleider De Hoop Scheffer spoedt zich naar de koningin om nieuwe verkiezingen te bepleiten. erbij wordt minder waarschijn lijk geacht. Het CDA moet dan in een samenwerking die wordt gedomineerd door de PvdA. „Bovendien is het de vraag of GroenLinks voldoende stevige eigen totempalen binnensleept in het onderhandelingsspel. Als die snel omvallen, heb je weer een kabinetscrisis en dat is voor ons een te groot risico", aldus een CDA'er. GroenLinks moet die totem palen nog bedenken, evenals de concessies die daarbij horen. Toch denken ingewijden in de ze partij dat GroenLinks inmid dels in staat is tot het sluiten van compromissen. De partij zette vorig jaar al in op een plaats in de regering en het af gelopen jaar is het beeld ver sterkt van een partij die prag matisch genoeg kan zijn om te regeren. „Dat beeld helpt ons in de komende campagne", zegt een GroenLinkser in de Tweede Kamer. „Daarbij is ove rigens wel cruciaal of de PvdA met ons in zee wil." Marijke Vos, de nummer twee van de fractie, beaamt dat de positie die GroenLinks heeft gekozen in de kwestie-Kosovo de partij wellicht wat dichter bij toekomstige coalitiepartners heeft gebracht. „Wij hebben met de andere grote partijen verantwoordelijkheid genomen voor een heel zwaarwegend be sluit. Dat zegt toch iets over de positie die we nu innemen." Maar 'Kosovo' is ook een enorm campagnerisico voor GroenLinks. Als de partij eron der bezwijkt, blijft ze alleen staan. Maar Vos is daar niet bang voor. „We hebben het moeilijke interne debat tot dus ver heel goed verwerkt en de partij is niet gescheurd." Toch zou een nieuwe opposi tierol voor het pas tien jaar ou de GroenLinks mirkler erg zijn FOTO WFA GERARD VAN ROON dan voor het CDA. De christen democraten beseffen dat hun rol in de Nederlandse politiek wel erg klein wordt als ze op nieuw zetels kwijtraken en bui ten het kabinet blijven. Groen Links vindt haar legitimatie minder in regeermacht en heeft lol beleefd aan haar 'kwaliteits oppositie', zoals ze het zelf noemt. DEN HAAG HANS JACOBS De torpedo waarmee sena tor Hans Wiegel deze week het referendum en daarna het paarse kabinet heeft ge troffen, kan via een omweg ook zijn rivaal Frits Bolke stein raken. Door de val van het kabinet staat nu ook de kandidatuur van Bolkestein voor de Europe se Commissie op de tocht. De WD vreest dat de PvdA de gelegenheid te baat zal nemen met een eigen kan didaat te komen. De naam van demissionair staatsse cretaris van financiën Ver meend wordt het meest ge noemd. De WD heeft met de PvdA de afspraak gemaakt dat een liberaal de CDA'er Van den Broek opvolgt en schoof daarvoor onlangs voormalig partijleider Bol kestein naar voren. Zijn kandidatuur stuit echter ofl weerstand bij onder meer CDA en PvdA vanwege zijn kritische opstelling jegens de Europese Unie. In WD- kringen bestaat de angst dat de PvdA de val van het kabinet wil gebruiken om deze afspraak op te blazen en een eigen kandidaat naar voren te schuiven. Staatssecretaris Vermeend van financiën wordt het meest genoemd. Zijn naam circuleert al wat langer van wege zijn kennis van belas tingen. Na de Economische en Monetaire Unie dreigt zogeheten belastingcon currentie: het met bodem- tarieven bij elkaar weglok ken van grote bedrijven. Vermeend zou een rol kun nen spelen in het op elkaar afstemmen van de belas tingtarieven en andere fis cale voordeeltjes, maar kon tot nu toe niet weg omdat hij zijn 'Belastingplan voor de 21e eeuw' door de Ka mer moet loodsen en ver der moet invoeren. Door de val van het kabinet is de toekomst van de belasting herziening een stuk onze kerder geworden. De WD heeft van meet af aan gesteld dat de liberalen 'meer dan één goede kan didaat' hebben. Mocht Bol kestein niet acceptabel blij ken, dan hebben de libera len demissionair minister Van Aartsen achter de hand. In de vorige kabi netsperiode was hij minis ter van landbouw en heeft toen Brussel, onder meer vanwege de varkenspest, goed leren kennen. Daar voor was hij geruime tijd diplomaat. Ie bee; teltra; de. D« februa haag» anp dat 5 ik was ronder volgt de letterlijke toe da n van de adviezen van de chter tievoorzitters van PvdA, i. Maar I.CDA, D66 en GroenLinks lebbe* 'de koningin in verband na ee' tde kabinetscrisis. ;skuui ijeenl: ne Alt ex-vri: EPP alfde. dA actie betreurt in hoge de situatie die na het aan- van het ontslag door het inet is ontstaan. Het vorig onder rovereengekomen regeerak- biedt voldoende basis een voortzetting van de rijmwerking tussen de drie PUI ijen. Het belang van het kini re ^sru^ van staatkundige ver- .jetev Uwing 's onverminderd ctatin» '"•DePvdA-fractie weegt bialiw |prn„i, n uit» erecl dsfc Ier ook andere belangen van .u tóngsbeleid zwaar. Biusffl kf>e'et °P de gewenste ihie (3 i(^e voortgang van het re- I ngsbeleid is het van belang nderzoeken of op een nader erkennen wijze tot voortzet- van de samenwerking tus- e terreE^' en de Partij van rond gek°men kan wor* SOf^ 3U u willen adviseren een L nnatieopdracht in deze zin '"•"—'-.ken. A.P.W. Melkert VD wel# esteit, St G« bevestiging van het advies, Chap ik hedenmiddag aan u heuj uitbrengen, wil ik u het I n pnde mededelenDe ver- ingeW ingen van 6 mei 1998 wezen nde p1 ten toegenomen steun voor «alitie PvdA-WD-D66 en ^leid daarvan. Het nadien tot stand gekomen regeerac- coord en het geformeerde kabi net kregen de volle steun van de WD. De WD acht de verwerping van het grondwetwijzigingsvoorstel inzake het correctief wetgevend referendum in de Eerste Kamer onvoldoende grond voor beëin diging van de samenwerking in het bestaande coalitieverband en van de uitvoering van het onder andere in het regeerak koord overeengekomen kabi netsbeleid. Tevens spelen voor de WD de voor de continuïteit van beleid en bestuur onwenselijkheid van •te snelle kabinetswisselingen en de bijzondere omstandigheid van de betrokkenheid van Ne derland bij de internationale in spanningen om de ernstige problematiek in Kosovo tot een oplossing te helpen brengen een.belangrijke rol. Dit alles leidt tot de conclusie dat een verkenning door een informateur over mogelijke voortzetting van de coalitie PvdA-WD-D66 gewenst is. In dien onomstotelijk zou komen vast te staan dat en waarom D66 van deelname afziet, zou de mogelijkheid van een PvdA- WD coalitie kunnen worden onderzocht. Natuurlijk heeft de WD ook overwogen of het uitschrijven van verkiezingen niet in de rede ligt. Deze optie verdient echter nu niet de voorkeur. .Inmiddels verblijf ik, Majesteit, met gevoelens van de meeste hoogachting, uw dienstwillige. H.F. Dijkstal CDA Majesteit, Op 20 mei 1999 vroeg U mij ad vies over de situatie zoals deze is ontstaan na het aanbieden van het ontslag door alle Minis ters en Staatssecretarissen van het tweede kabinet Kok. Het heeft de voorkeur van de CDA-fractie dat op de kortst mogelijke termijn het oordeel van de kiezer wordt gevraagd. In afwachting daarvan zal het huidige demissionaire kabinet de lopende zaken, waaronder de voorbereiding van de ge noemde Tweede Kamerverkie zingen, dienen te behartigen. Met gevoelens van hoge ach ting, J.G. de Hoop Scheffer D66 Majesteit, De fractie van D66 heeft met grote spijt kennis genomen van de verwerping in de Eerste Ka mer van het wetsvoorstel in tweede lezing tot invoering in de Grondwet van de mogelijk heid van een correctief wetge vingsreferendum. De verwer ping van dit voor kabinet en co alitie zo belangrijke wetsvoor stel was mede het gevolg van het stemgedrag binnen een der coalitiefracties in de Eerste Ka mer. Het besluit van het kabinet om, als gevolg van de ontstane poli tieke situatie, ontslag aan te bieden achtte de fractie van D66 onvermijdelijk. De pro grammatische en politieke grondslag van het kabinet is in ernstige mate aangetast. Een van de coalitiepartijen is im mers niet in staat gebleken een zwaarwegende afspraak in het kader van het regeerakkoord gestand te doen Het lijkt tegen deze achter grond wenselijk dat het thans demissionaire kabinet overgaat tot ontbinding van de Tweede Kamer en het uitschrijven van verkiezingen op korte termijn. Uiteraard zal het demissionaire kabinet alles moeten doen wat in het landsbelang wordt ver eist, mede met het oog op de internationale situatie. Met gevoelens van hoge ach ting, Th.C. de Graaf GroenLinks Majesteit, De fractie van GroenLinks vindt het teleurstellend dat het wets voorstel inzake de invoering van een correctief referendum verworpen is. Voor lange tijd is er een blokkade opgeworpen voor een betekenisvolle stap in een door ons gewenst demo cratiseringsproces. Het feit dat uitgerekend één lid van de WD-senaatsfractie zijn beslis sende stem niet ten gunste van het wetsvoorstel wilde uitbren gen, heeft tot nog verderstrek kende politieke gevolgen geleid. Doordat de ministers van D66- huize het op de kortst mogelijke termijn ongewijzigd opnieuw indienen van de grondwetswij ziging een onvoldoende politiek antwoord achten op dit feit, is u het ontslag aangeboden van al le ministers en staatssecretaris sen. Naar het oordeel van de fractie van GroenLinks is het niet zin vol en ook niet gewenst om nog pogingen te ondernemen tot reconstructie van de paarse co alitie. Het is niet zinvol, omdat gisteren bleek tijdens het debat met de minister-president dat de fractie van D66 geen ander politiek antwoord zag of naar voren heeft gebracht dat voor deze partij voldoende is om de coalitie voort te zetten. Het is ook ongewenst. Omdat Paars II voor de betrokken partijen de inzet was bij de verkiezingen in 1998 rest er nu slechts één weg naar de kiezer. Daar er ook gespeculeerd wordt over de mogelijkheid van een rompkabinet PvdA-WD wil ik u daarover het volgende in over weging geven. Een dergelijk rompkabinet kan naar de me ning van mijn fractie geen vol doende legitimatie vinden in de verkiezingsuitslag van 6 mei vo rig jaar. Wel vindt mijn fractie de timing van de kabinetscrisis buitengewoon ongelukkig gelet op de oorlog in Kosovo. Zij is echter na het debat van giste ren gesterkt in de gedachte dat de verantwoordelijke opstelling van alle fracties in de Kamer het in beginsel mogelijk maakt dat een demissionair kabinet de volle politieke verantwoorde lijkheid kan nemen, opdat Ne derland op zo krachtig mogelij ke wijze in internationaal ver band een bijdrage levert aan een politieke en diplomatieke oplossing van het conflict. Mijn fractie waardeert het zeer dat de minister-president dit ook mogelijk acht. Gelet op het bovenstaande zou ik u willen adviseren om te be vorderen dat een besluit tot ontbinding van de Tweede Ka mer tot stand komt en er op korte termijn nieuwe verkiezin gen worden uitgeschreven. Via die weg wordt er de minste tijd verloren en zal er zo snel moge lijk weer een volwaardig kabi net kunnen worden gevormd. Met gevoelens van de meeste hoogachting, verblijft, Paul Rosenmöller Beperkt treinverkeer Schiphol-lijn Dinsdag 25 tot en met zaterdag 29 mei 1999 Wegens werkzaamheden aan het spoor rijden er in de bovenstaande periode zowel overdag als 's nachts vanuit alle richtingen geen treinen van, naar, en via Schiphol. NS zet vanaf Leiden Centraal en Amsterdam Zuid WTC bussen van en naar Schiphol in en laat treinen via een andere route rijden. Houdt u daarom rekening met een 60 minuten langere reistijd. Op boven staand kaartje is aangegeven waar NS bussen en metro's inzet. Reist u van één van de Amsterdamse stations naar Schiphol of in omgekeerde richting? Met het openbaar vervoer reist u naar Amsterdam Zuid WTC. Daar kunt u overstappen op eèn snelbus naar Schiphol. Reist u van Leiden Centraal. Nieuw Vennep of Hoofddorp naar Schiphol of in omgekeerde richting? Tussen Leiden Centraal en Schiphol zet NS snel- en stopbussen in. Reist u van Rotterdam CS - Den Haag - Leiden naar Amsterdam of in omgekeerde richting? De Intercity's Vlissingen/Dordrecht - Rotterdam CS - Amsterdam CS en de Intercity's Brussel - Amsterdam CS (die extra stoppen te Leiden) rijden tussen Leiden en Amsterdam CS via een alternatieve route en stoppen niet te Schiphol. De sneltreinen Den Haag CS - Amsterdam CS rijden niet tussen Leiden en Amsterdam CS. Te Leiden dient u over te stappen op een andere trein. Reizigers naar Amsterdam Zuid WTC kunnen met de sneltrein naar Adam Sloterdijk reizen en aldaar overstappen op Metro 50. Reist u van Noord of Oost Nederland naar Schiphol of in omgekeerde richting? De Intercity's Groningen/Leeuwarden - Schiphol en Enschede - Schiphol rijden na Amersfoort door naar Amsterdam CS. Reizigers naar Schiphol kunnen te Amsterdam CS overstappen op Metro 51 naar Amsterdam Zuid WTC en vervolgens op een NS snelbus naar Schiphol. Meer informatie? Veel treindiensten worden aangepast. Daarom adviseert NS u om te bellen met OV Reisinformatie 0900 - 9292 (75 ct/min|.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 3