Secretaris-generaal bisschoppen wil 'rijpe' priester
'Verzet tegen eenwording
hardnekkiger dan gedacht'
li
De Grave wil bezinning
leer 'rechtvaardige oorlo
Kerk Samenleving
'De eerste tijd': 30 jaar te la<
REDACTIE AAD RIETVELD, 07)
VANDAAG
HMD 1 Efrem de Syriër (306- 373) heeft de kerkmu-
O ziek geïntroduceerd in de christelijke kerk,
MEI wat hem de eretitel 'Harp van de Heilige
Geest' opleverde, én de dag 18 mei op de hei
ligenkalender. Aanvankelijk schreef Efrem hoofdzakelijk
gedichten. Hij leefde toentertijd als kluizenaar in een grot
boven de stad Edessa en kwam maar af en toe beneden.
Tijdens één van zijn afdalingen ontdekte hij dat ketters
veel aanhang verwierven door hun boodschappen te zin
gen op de melodie van oude volksliedjes. Efrem formeerde
daarop een vrouwenkoor en bestreed de afvalligen met
hun eigen wapenen. Het vrouwenkoor had groot succes.
Zo groot dat Efrem zijn invloed wist aan te wenden om rij
ke edelen te bewegen hun voorraadkelders te openen tij
dens een hongersnood. Bovendien zette hij een ziekenhuis
op voor zwangere vrouwen en kleine kinderen. Genoeg re
den voor een heiligverklaring. Efrem de Syriër werd even
wel nooit opgenomen onder de patroonheiligen van de
kerkmuziek.
Laatste Avondmaal weer te bezichtigen
milaan Na een restauratie van ruim twintig jaar is het wand-
schilderij Het Laatste Avondmaal van Leonardo da Vinei bin
nenkort weer te bezichtigen. Het schilderij van 4.20 bij 9.80 me
ter geldt als het belangrijkste van Leonardo da Vinei (1452 -
1519). De restauratie van het doek, dat de laatste tijd nauwelijks
nog zichtbaar was, heeft ruim 13 miljoen gulden gekost. Het
schilderij is vanaf 31 mei te bezichtigen in de kerk Santa Maria
delle Grazie in Milaan. Bezoekers worden in groepjes van 25 tot
30 personen toegelaten. Ze mogen dan gedurende maximaal 15
minuten het schilderij bewonderen. Twintig jaar na het ont
staan van het werk, geschilderd op een vochtige muur, trad al
de eerste schade op. In vijf eeuwen is het schilderij zeven keer
gerestaureerd.
Gowans nieuwe generaal Leger
almere De Brit John Gowans (64) is gekozen tot generaal
(hoofd) van het internationale Leger des Heils. Hij volgt de
Amerikaan Paul Rader op, die sinds 1994 het Leger leidde. Ra
der gaat met pensioen. Gowans diende het Leger in Engeland,
Frankrijk, de Verenigde Staten en Australië. Sinds 1997 is hij
hoofd van het Leger des Heils in Groot-Brittannië. Gowans en
zijn echtgenote werden in 1955 officier. Hij is bekend als schrij
ver van onder meer christelijke musicals. Het Leger des Heils
werd in 1878 in Londen door de methodist William Booth opge
richt om te strijd tegen armoede en ziekte. De organisatie telt
ongeveer drie miljoen heilssoldaten in 104 landen.
Oecumenische delegatie naar Albanië
geneve Een oecumenische delegatie bezoekt deze week Alba
nië en Macedonië om de humanitaire situatie in die landen te
bekijken. Ook willen de Wereldraad van Kerken, de Konferentie
van Europese Kerken en de Lutherse Wereldfederatie met het
bezoek hun solidariteit met de kerken daar en met de vluchte
lingen tot uitdrukking brengen. Beide landen herbergen samen
ruim 660.000 vluchtelingen uit Kosovo. „Berichten uit Macedo
nië en Albanië wijzen op ernstige schendingen van humanitaire
principes", aldus Elizabeth Ferris van de afdeling internationale
betrekkingen van de Wereldraad. „Gezinnen zijn uiteen gerukt,
in enkele vluchtelingenkampen worden militairen gerecruteerd
en er zijn vragen over de betrokkenheid van de NAVO bij de
hulpverlening." De delegatie is uitgenodigd door de Orthodoxe
Kerk van Albanië en het Macedonische centrum voor interna
tionale samenwerking.
Kerken moeten opkomen voor dieren
utrecht De kerken moeten meer hart hebben voor de dieren in
Nederland. Zij zouden methoden van de bio-industrie aan de
kaak moeten stellen. Het gebruik van bijvoorbeeld legbatterijen
en kalverboxen moet worden afgewezen. Dit stelt theoloog S.
Schenderling, die op 21 mei aan de Universiteit Utrecht promo
veert. Het is volgens hem hoog tijd dat de kerken een duidelijk
standpunt innemen en zo mogelijk een voortrekkersrol gaan
spelen. De theoloog wil met zijn proefschrift het debat over
mens en dier in de kerk aanzwengelen. Dat dat nog niet op gang
is gekomen, heeft te maken met de grote 'agrarische achterban'
van de christelijke partijen, vermoedt Schenderling. „De afwe
gingen die moeten worden gemaakt tussen economische belan
gen en ethische aspecten, maken de discussie moeilijk en ge
voelig", stelt hij. „De kerk moet zorgen dat de ethische aspecten
weer gaan meetellen; ook als dat betekent dat de consument
meer moet betalen."
Discussieavond 24-uurseconomie
noordwukIn het Pastoraal Café in het Buurthuis in Noordwijk
debatteren donderdag 27 mei plaatselijke politici, vertegen
woordigers van de middenstand en kerkelijke organisaties over
de voor- en nadelen van de 24-uurseconomie. De discussie
wordt in de vorm gegoten van het VARA-programma Lagerhuis
en staat onder leiding van Piet-Jan Barnhorn. Na de inleiding
verdedigen de aanwezigen hun stellingen. De discussieavond
begint om acht uur en de toegang is gratis.
ipre
utrecht anp
De Nederlandse bisschoppen
moeten zich bezinnen op de
identiteit van toekomstige
priesters. Ze zouden de leeftijd
voor de priesterwijding moeten
verhogen van 25 tot 30 jaar. Rij
pe priesters kunnen wellicht
een einde maken aan de crisis
in de Rooms-Katholieke Kerk.
Dat zegt G. Stevens, de nieuwe
secretaris-generaal van de
rooms-katholieke bisschoppen
conferentie.
Zodra de bisschoppen leken
inschakelen als pastoraal wer
kers, ontstaat volgens Stevens
de noodzaak om het profiel van
de priesters opnieuw te formu
leren. „Ik vind het een ongun
stige ontwikkeling als pastoraal
werkers en priesters ambtscol
lega's mogen heten. Dat is niet
zo", vindt Stevens.
Een priester moet volgens de
secretaris-generaal intellectu
eel, spiritueel en qua menselij
ke rijpheid 'een stevige figuur'
zijn. Hij dient in het hart van
het kerkelijk leven een 'levende
herinnering aan de Christus' te
zijn. Stevens betwijfelt of jonge
priesters aan dat profiel kunnen
voldoen. „Een kerkcrisis is vaak
een priestercrisis", citeert hij
kardinaal Joseph Ratzinger,
voorzitter van de Vaticaanse
congregatie voor de geloofsleer.
Stevens, die op 24-jarige leef
tijd tot priester werd gewijd,
kondigt de komst aan van een
bisschoppelijk document over
de medewerking van leken met
de priesters. De bisschoppen
conferentie moet zich volgens
hem ook bezighouden met de
relatie met andere christenen
en joden en met ethische kwes
ties als euthanasie.
G. Stevens, de nieuwe secretaris-generaal van de bisschoppenconferentie. foto cpd
oecumenisch adviesorgaan van naris in katholiek Nederland
de bisschoppen. zegt te hechten aan vruchtbare
De hoogste ambtelijk functio- relaties met vernieuwingsgezin-
Stevens is al negen jaar lid
van het hoofdbestuur van de
Sint Willibrordvereniging, het
de groepen als de Acht
weging. Als katholieken
kaar zijn, moet het volgt
vens mogelijk zijn de 's
van de Geest' op te spc
daarop in te spelen. Ooi
bisschop Gijsen van Rot
heeft de nieuwe secret!
neraal zich ondanks de
ningen in het bisdom no jnigir
dentificeerd met welke
dan ook.
Stevens was onder
werkzaam als hoogleraai0
niek recht aan de
Universiteit Nijmegen rjnge
Katholieke Universiteit! t;(
Van 1969 tot 1988 wash;1
ter van de kerkelijke ree s P°
van het bisdom Roermo BH ol
heeft dat werk, zegt hij,
met plezier gedaan." Mj j.
vens bleef loyaal aan i
schop die hem voor da
had gevraagd.
polit
maa
in c
Blei ziet hereniging kerken stranden
hilversum anp
„Het elan is er uit." Dr. Karei
Blei, voormalig secretaris-gene
raal van de Nederlands Her
vormde Kerk, mist de spirit in
het herenigingsstreven van de
kerken. „Het is de laatste jaren
een uiterst moeizaam proces.
Het geloof is weg uit het Sa-
men-Op-Weg-Streven", aldus
Blei. Hij vindt dat de vormge
vers van het herenigingsstreven
echt door moeten gaan met
hun missie of de zaak alsnog af
blazen. „We moeten niet door
gaan met dit gemodder."
Blei herinnert eraan, dat het
Samen-Op-Weg-proces van de
hervormde, gereformeerde en
Evangelisch-Lutherse kerken in
Nederland ooit begonnen is
met een missionaire oproep,
dat de gescheidenheid van ker
ken vanwege de 'zaak van het
Evangelie' niet langer kon wor
den geduld. „Die fameuze op
roep van 18 hervormde en gere
formeerde predikanten aan het
einde van de jaren zestig werd
opgepikt door de synode en
klonk door tot in de jaren tach
tig. Dat is nu helemaal weg, op
geslorpt door organisatorische
maatregelen. Het elan is er uit.
Kennelijk zit de vereniging van
de drie kerken er niet meer in",
meent Blei.
De voormalige secretaris-ge
neraal van de Nederlandse Her
vormde Kerk irriteert zich voor
al aan de moeizame houding
van zijn eigen kerk in het hele
proces. „Er groeit binnen mijn
kerk een geest die mij steekt.
Men wil zoveel aan de bezwaar
den toegeven, in de hoop dat ze
dan wel meekomen. Het idee
leeft dat we vooral geen kerk
scheuring moeten riskeren. Uit
eindelijk komt er dan een meer
federatief verband dan één
kerk, waar het toch om begon
nen was."
Volgens Blei moeten er een
keuze worden gemaakt. Door
gaan met het fusieproces of
stoppen. „In geestelijke zin wil
het proces niet vooruit, terwijl
de problemen bij de gezamen-
BOEKBESPREKING
Eind jaren zestig zorgde de
Duitse amateur-archeoloog
Erich von Döniken voor be
roering met het boek 'Waren
de goden cosmonauten?' Zijn
antwoord was 'ja' en hij voer
de voor deze stelling veel be
wijzen, vragen én antwoor
den aan omtrent bouwwer
ken en andere overblijfselen
uit antieke tijden. De Azteken
hadden landingsbanen ge
maakt voor ruimteschepen,
de piramides dienden als gi
gantische herkenningspunten
voor de goden, en de God die
de Israëlieten uit Egypte voer
de bewoog zich, getuige de in
het Oude Testament ver
meldde stofwolk, voort in
soort UFO.
Von Döniken maakte een for
se financiële klapper, want zijn
boeken - er volgde een hele
reeks - werden bestsellers over
de hele wereld. Wetenschap
pers nemen zijn theorieën met
een korrel zout. Maar zijn
voorbeeld kent zo'n dertig jaar
later nog steeds navolgers.
Door een stoet van bekende
gegevens over het verleden te
herinterpreteren en aan een
;idin;
5 lil
speculatieve theorie te verbin
den, krijg je boeken met sensa
tionele conclusies die, volgens
de auteurs, alle op feiten be
rusten. En terecht, want na
vraag leert dat de naakte infor
matie meestal juist is. Alleen
de interpretatie van die feiten
is en blijft onderwerp van dis
cussie.
Het boek 'De eerste tijd' van
de Amerikaan ZechariaSi
behoort tot deze categog
Ook hij heeft het over bii
aardse wezens en staaft
door diep in de wereld va
oudste beschaving uit hei
Midden-Oosten te duike
van de Sumeriërs. Maan»
Stonehenge komt aan bot
onderbouwing van zijns:
ling, dat de eerste mensa lts
leid werden door superis
bezoekers van andere pL 0I!'
ten. Sitchin reisde de wen
om bewijzen te vinden vo
het ingrijpen van de 'god r
De eerste tijd is bedoeld v
een breed publiek en info
meert uitvoerig over tijdn
ningen, oude religieuze g
bruiken en volkeren uitp
torische tijden. Soms ga
Sitchin zo diep in op det
dat het voor een leek m«
is bij de les te blijven. Eè
is zeker: als de schrijver i n-ot
boek dertig jaar geledeni
markt had gebracht, had!
ongetwijfeld meer stof dc
opwaaien.
Titel: De eerste Tijd
Uitgever: Tirion
Auteur. Zecharia Sitchin
350 pagina's - prijs f 39,50
it will
doo
rtez
P
schaarsbergen anp
Karei Blei: „Geloof is weg uit Samen-Op-Weg proces."
lijke organisatie van drie kerken
overwonnen zijn." Blei wijst op
het probleem dat er nog steeds
geen overeenstemming bestaat
over de naam van de nieuwe
kerk. „De gezamenlijke officiële
kerkorde kan zo niet worden
vastgesteld. Formeel kunnen
we het dus niet eens worden
over de eenwording van de drie
kerken. Deze gang van zaken is
geen reclame voor de kerk. Het
imago lijdt er gruwelijk onder."
Blei erkent dat het oecume
nisch getij veranderd is, maar is
toch verrast door de wending
die het Samen-Op-Weg-proces
inmiddels heeft genomen. „Ge
durende mijn periode als secre
taris-generaal waren er tijden
dat er echt bewust en energiek
werd gestreefd naar kerkhereni-
ging. De omstandigheden zijn
moeilijker geworden. Het verzet
tegen de eenwording binnen
mijn kerk is aanmerkelijk hard
nekkiger dan gedacht. Ik zie bo
vendien aarzeling bij de syno
de. Dat was niet zo toen ik in
functie was."
De toepassing van de leer over
de rechtvaardige oorlog op
conflicten als die in Kosovo is
problematisch. Toch is een be
zinning op die aloude kerkelijke
traditie cruciaal voor een ethi
sche beoordeling van gewa
pend ingrijpen. Dat vindt mi
nister De Grave van Defensie.
De minister sprak gisteren op
een bijeenkomst in Schaarsber-
gen met vertegenwoordigers
van kerken en krijgsmacht over
de Strategische Toekomstdis
cussie Defensie (STD). De ker
ken hebben gepleit voor nor
men, waaraan het beleid van de
krijgsmacht kan worden ge
toetst.
„Kosovo maakt duidelijk dat
we het niet alleen over theorie
hebben", zei De Grave. „Het
verschil tussen oorlog en vrede
is aan het vervagen. Nederland
ligt er vredig bij, maar Neder
landse militairen verrichten
oorlogshandelingen op de Bal
kan. Daardoor zijn ethische af
wegingen inzake het gebruik
van geweld nog klemmender
geworden."
De kerken haalden de leer
van de rechtvaardige oorlog van
stal. Die stelt dat geweld alleen
legitiem is als het een recht
vaardig doel dient, in opdracht
van een wettig gezag geschiedt,
burgers ontziet, in verhouding
staat tot het doel en het uiterste
middel is. Generaal-majoor G.
p uit
het;
fps
cl
Roozendaal zette vraag
bij die criteria. Wat is een
vaardig doel en wie is hei
gezag, vroeg hij zich i N
vraag kwelde ook K. Biel -
ken over een rechtvaardij f|(
log is onmisbaar, maai a
loos onmogelijk", vonddi
secretaris-generaal vani
derlandse Hervormde Ke 0'^
I. Bakker van de Raa
Kerken maande De Gr? ,n(je
al zijn kaarten op militaii
pen te zetten. Nederland
volgens haar meer doem
moedebestrijding en he
sterken van de internal
rechtsorde om conflict
voorkomen. „Militaire inj
kan alleen als andere mi
hebben gefaald."
and;
beg
WEEROVERZICHT BUITENLAND
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht.1 maart 1860)
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met dinsdag.
Noorwegen:
Ten noorden van Trondheim be
wolkt en van tijd tot tijd regen. In
het zuiden perioden met zon en
meest droog. Maxima van 10
graden in het noorden tot 20 bij
Oslo.
Zweden:
Perioden met zon en droog. In
het noorden meer wolken en
kans op regen. Maxima van 12 in
het noorden tot 22 in het zuiden.
Denemarken:
Vrij zonnig en droog. Middag-
temperatuur rond 20 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Flinke zonnige perioden en
meest droog. In het zuiden van
Engeland en Ierland meer bewol
king en kans op regen of onweer.
Maxima vandaag rond 15 gra
den, morgen in het zuiden iets
hoger.
België en Luxemburg:
Toenemende bewolking en enke
le (stevige) regen- en onweers
buien. Drukkend warm met
maxima van 20 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wisselend bewolkt en enkele
(stevige) regen- en onweersbui
en. Tussendoor ook zon. Middag-
temperatuur 20 tot 24 graden.
Portugal:
Zowel zon als enkele regen- en
onweersbuien. Vandaag nog een
krachtige wind, daarna afne
mend. Maxima tussen 17 en 21
graden.
Madeira:
Redelijk zonnig en waarschijnlijk
droog. Maxima rond 21 graden.
Spanje:
Perioden met zon, maar ook en
kele regen- of onweersbuien.
Meeste buien in het noorden.
Maxima van 15 graden aan de
kust van Galicie tot 26 in het
zuiden van Spanje.
Canarische Eilanden:
Zonnig, maar ook een paar sta
pelwolken. Droog. Maxima tus
sen 22 en 26 graden.
Marokko:
Westkust: flink wat zon en alleen
in het noorden kleine kans op
een bui. Maxima van 23 in het
noorden tot rond 30 in het zui
den.
Tunesië:
Zowel zon als sluierwolken. Mid-
dagtemperatuur 25 tot 35 gra
den.
Zuid-Frankrijk:
Van tijd tot tijd stevige regen- en
onweersbuien. Tussendoor wat
zon. Maxima rond 21 graden.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon, maar ook kans
op een regen- of onweersbui.
Maxima rond 22 graden.
Italië:
Zonnige perioden, maar ook bui
en. Meeste buien in het noorden
en langs de westkust. Maxima
van 23 in het noorden tot rond
30 in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Enkele regen- of onweersbuien.
Verder zonnige perioden met
maxima van 25 graden.
Malta:
Zon, maar ook kans op een bui.
Middagtemperatuur rond 30 gra
den.
Griekenland en Kreta:
Droog en veel zon. Maxima tus
sen 25 en 30 graden.
Turkije en Cyprus:
Droog en veel zon. Maxima tus
sen 25 en 32 graden.
Duitsland:
Flink wat zon en droog. In de Ei-
fel en het Zwarte Woud enkele
regen- of onweersbuien en meer
bewolking. Maxima tussen 20 en
25 graden.
Zwitserland:
Wisselend bewolkt en enkele ste
vige regen- en onweersbuien. In
het oosten de meeste zon. Maxi
ma 20 tot 25 graden.
Oostenrijk:
Flinke zonnige perioden met
kans op een regen- of onweers
bui. Middagtemperatuur oplo
pend tot 25 graden.
Polen:
Vrij zonnig en droog. Maxima op
lopend tot rond 20 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Droog en veel zon. Maxima oplo
pend tot 25 graden.
Hongarije:
Droog en veel zon. Maxima oplo
pend tot 25 graden.
WOENSDAG 19 MEM 999
Zon- en maanstanden
Zon op 05.41 Zon onder 21.31
Maan op 09.35 Maan onder00.53
^Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 07.05 19.38 06.38 19.11
Laag 02.50 15.30 02.31 15.11
Weerrapporten 18 mei 08 u
station weer wind
Amsterdam halt bew, ono 9
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Aberdeen onbew.
onbew
zwaar bew.
licht bew
onbew.
10 7 25 18 0.0
nnsbruck onbew.
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Luxemburg
Madrid
halt bew. w4
zwaar bew. w*0
regen ono 7
half bew. o4
regen z3
licht bew. z 1
licht bew w s. 0
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071 -5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma t/m/vr. 18.00-19 30
Zaterdag 10.00-12.00 ui
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
LF. Klem Schiphorst (adjunct)
bewolkt
SS
onweer
warmtefront
regen
sneeuw
V koufront
rik
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19
temperatuur
luchtdruk in
1000 hect0 pasCal
REDACTIE
F Blok, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W F. Wegman, chef redactie Leiden
Z I
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317 331
023- 5320 216
Redactie. 071- 5321 921
Hoofdredactie 071-5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to
071-5356 230
i RUBRIEKSADVERTENTIES
071 -5128 030 Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging vtff
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,-b
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (birrt |aa
worden verzonden geldt een toeslag
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTE lis
Voor mensen die moeilijk lezen, sled
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is ei
ri het regionale nieuws uit het Lei
Dagblad op geluidscassette beschtó hoo
informatie 0486-486486 n h
(Centrum voor Gesproken Lectuur. G n (-
Wa
nnw 4 11 1 0.0
nnw3 16 8 0.5
Buenos Aires n
Casablanca li
Johannesburg z
Los Angeles li
New Orleans z
30 25 0.2
13 11 0.0
2.1 13 0.0
20 12 0.0
19 13 0.0
27 19 0.0
New York hall bc
19 12 0.0
29 17 0.0
24 16 0.0
25 12 0.0
33 18 0.0
11 7 7.0
ongevallendienst
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonc
feestdagen)
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum- tel. 071-5269111.
chi
