In de Sint Jan sneeuwen de Sinti een keer niet one Filmer Frans Bromet in documentaires op zoek naar Gd 1 1 K Kerk Samenleving maandag 17 me11999 >ac redactie aad rietveld. VANDAAG 17 De op 17 mei 1592 overleden Paschalis van Baylon uit Aragon (Spanje), werd door paus Leo XIII in 1897 heilig verklaard en uitgeroepen tot patroon van eucharistische verenigingen en congressen. Dat had Paschalis te danken aan zijn eenvou dige en godvruchtige leven als kloosterling bij de Minder broeders van de Strenge Observantie. Hij vervulde steevast nederige functies in de kloosters waar hij verbleef. Zijn ge bedsleven en verering van het Heilig Sacrament waren zo voorbeeldig, dat hij tijdens zijn leven al in de ogen van zijn medebroeders een aura van heiligheid had. Na ziin dood zou hij, volgens de geruchten, terwijl hij lag opgebaard nog twee keer zijn ogen hebben geopend. Bisschop wil leger weg uit Oost-Timor Hilversum Het Indonesische leger dat op Oost-Timor het ko mend referendum tegenwerkt, kan volgens bisschop Van Luyn van Rotterdam beter het eiland verlaten. De voorzitter van de rooms-katholieke vredesbeweging Pax Christi zei dit zondag in het tv-programma Kruispunt. Van Luyn bezocht de afgelopen week Oost-Timor op uitnodiging van bisschop Carlos Belo, die in 1996 voor zijn jarenlange strijd voor de onafhankelijkheid de Nobelprijs voor de wede kreeg. Van Luyn noemde de situatie op Oost-Timor rampzalig. „Politie en leger terroriseren de arme burgerbevolking", zei de bisschop. Op 8 augustus kan de bevol king van Oost-Timor zich uitspreken voor autonomie binnen de Republiek Indonesië of onafhankelijkheid. Volgens bisschop Belo wordt de bevolking echter misleid. „De verkiezingen zou den vrij ziin, maar dat is in het huidige klimaat onmogelijk." Pinkstermis in Roermond in elf talen roermond De pinkstermis in de Sint Christoffelkathedraal in Roermond wordt dit jaar in elf talen gevierd. Buitenlanders in Limburg werken aan de dienst mee. De internationale viering heeft als thema Eén Vader, één gezin. Pinksteren is in de kerk het feest waarop de apostelen naar buiten traden om in vele ta len het evangelie te verkondigen. Met de internationale dienst wil bisschop Wiertz, die voorgaat, duidelijk maken dat de kerk nog steeds een boodschap voor alle volkeren heeft. Alle paro chies van het bisdom zijn uitgenodigd om een delegatie naar de mis te zenden. De afgevaardigden krijgen van de bisschop een kaars die aan het speciale pinkstervuur in de kathedraal wordt ontstoken. Door de kaars terug te brengen naar de parochies wordt de verbondenheid met de wereldkerk tot uitdrukking ge bracht. 'Kerken groeien naar elkaar toe' canterbury De oecumenische dialoog met de Rooms Katholie ke Kerk is volgens de anglicaanse aartsbisschop George Carey van Canterbury veranderd van een polemiek in het naar elkaar toegroeien van de kerken. „De Anglicaanse Kerk en de Rooms- Katholieke Kerk bevinden zich nu op een gezamenlijke weg", zo reageerde het hoofd van de Anglicaanse Kerk op de publicatie van het gezamenlijke rapport over gezag in de kerk. Daarin pleit een internationale commissie voor een grotere rol van de lokale kerk. In de uitoefening van hun functie zouden de bisschoppen meer rekening moeten houden met de stemmen van 'het volk Gods' (de gelovigen), aldus de commissie. De dialoog tussen de Anglicaanse en de Rooms-Katholieke Kerk kwam op gang na het bezoek van de toenmalige aartsbisschop van Canterbury, Michael Ramsey, in 1966 aan paus Paulus \h in Rome. Inval politie bij bijbelcongres Vietnian hanoi De Vietnamese politie heeft een inval gedaan bij een bij belcongres van een Pinkstergemeente in de hbofdstad Hanoi. Twintig personen werden gearresteerd wegens het bijwonen van een 'onwettige godsdienstige bijeenkomst'. De veertien mannen en zes vrouwen, die lid zijn van de niet erkende Viet nam Assemblies of God Church, waren voor een driedaags bij belcongres bijeen in een hotel in Hanoi. Achttien van hen wer den na verhoor vrijgelaten. Voorganger Tran Dinh Ai zit nog in hechtenis. Volgens bronnen in Hanoi houdt de voorganger re kening met een langdurige gevangenisstraf. Ai, die een zoge noemde huiskerk leidt, werd aan het begin van de jaren '90 al eens tot twee jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens evangeli satieactiviteiten. Saudi-Arabië heeft nieuwe groot-moefti jeddah» In Saudi-Arabië is Sjeik Abdel-Aziz bin Abdullah al- Sjeik zaterdag aangewezen als nieuwe groot-moefti, de hoogste religieuze autoriteit binnen het koninkrijk. De benoeming per koninklijk decreet volgde op het overlijden, donderdag van de vorige groot-moefti, de 89-jarige Sjeik Abdul-Aziz bin Baz. Die bekleedde de functie bijna dertig jaar. den bosch anp „Wij sneeuwen onder, altijd." Een mis voor Ma- riapelgrims in de Sint Jan in Den Bosch logen strafte zondag voor een keertje de verzuchting van Zino Weisz, voorman van de Sinti (zigeuners) in Nederland. Enkele duizenden gelovigen kre gen in de kathedraal in Den Bosch nu eens hün waarheid te horen. „Hoe triest die ook is." Met een bedevaart naar de Sint Jan herdachten de Sinti de zwartste dag uit hun geschiedenis. Op 16 mei 1944 werden velen van de zigeuners in Nederland door de nazi's opgepakt en via kamp Westerbork naar het vernietigingskamp Ausch witz vervoerd. De meesten keerden niet terug. De Sinti grepen de mis aan om terug te kijken op de bijna voorbije eeuw, waarin discriminatie en vervolging van hun volk een hoogtepunt be reikten. „Een vergeten holocaust", noemde Weisz de moord op minstens een half miljoen zi geuners in de concentratiekampen. Bij alle aandacht voor geroofd joods bezit wordt de stem van de Sinti volgens Weisz niet ge- hoord. „Zij hadden geen geld op de bank, dus Het orkest van Tata Mirando speelde zondag in de Sint Jan in Den Bosch. hoe moeten ze bewijzen dat de nazi's al hun ka pitaal, belegd in sieraden en muziekinstrumen ten. hebben gestolen? Wij sneeuwen onder, al tijd." De Sinti hebben traditioneel in juni hun jaar lijkse bedevaart naar Roermond. Dit jaar moch ten ze voor het eerst hun zegje doen in de Sint Jan, het onderkomen van de Zoete Lieve Vrouw van Den Bosch. Als fervente Mariavereerders voelden ze zich in de Mariamaand mei, wanneer pelgrims in groten getale toestromen, thedraal prima op hun plaats. „Misschien waren wij wel de eerste kers." Weisz en zijn neef Hannes Weiss de barre geschiedenis van de Sinti en ningen om hun cultuur te bewaren. H van Tata Mirando speelde. Een meisje in te jurk danste een vredesdans. De Sinti willen in de nieuwe eeuw nj norr dan vrede. Hun gedachten zijn daaror. ise j< de gebeurtenissen in Kosovo. „Op oi knieën moeten we aan Jezus Christus? dat ophoudt, en dat zoiets nooit weer zegt Hannes Weiss. De mis is voor Zino Weisz ook een heid om vooroordelen over de Sinti men. De vanouds naar binnen gekeerde ter schap kreeg te maken met mythen oi zigeunerkinderen en mooie vrouwen <j geze delijk rond kampvuren dansen. „Een ni hij ze helpt om duidelijk te maken, dat wi lij h wone mensen zijn." ncei De 3500 Sinti in Nederland zijn volge iracl weerbaar geworden. In vergelijking n? nerk landen is Nederland voor Sinti 'een I ggei aarde', hoewel de overheid zich welt ndei stigmatisering heeft schuldig gemaakt.rum is gelukkig aan het veranderen", zei We Hoe kun je nou tot een abstractie bidden?' Filmer Frans Bromet is er voor de televisie weer eens met zijn camera op uitgetrokken. Op speurtocht langs gewone mensen. Op zoek naar antwoorden op elemen taire vragen, die iedere niet-gelovige zich zou kunnen stellen. Bestaat God? Wordt de wereld er beter van als ik in God zou gaan geloven? Wat is er met de hel en de he mel gebeurd? Kan ik nog in de hemel komen? Bromets zoektocht leverde vier prachtige documentaires op. Fas cinerende, openhartige gesprekken over godsdienst zijn het geworden, die verrassen door de directheid en diep gang. Vanavond zendt de NCRV de eerste aflevering uit. amsterdam theo krabbe Of een mens wel of niet gelooft hangt volgens Frans Bromet sterk samen met het geloof of ongeloof van zijn ouders. Zelf gelooft hij niet, vooral vanwege zijn ouders, die een grote afkeer hadden van godsdienst. „Mijn vader was joods. Hij voelde zich ook joods, maar met godsdienst had dat volgens hem helemaal niets te maken. Godsdienst en geloof hadden volgens mijn ou ders alles te maken met ver deeldheid tussen mensen, ar moede, uitbuiting, oorlog en genocide." Altijd had Bromet het gevoel dat zijn ouders daarin gelijk hadden. Maar toch waren er in zijn leven verschillende mo menten van lichte twijfel. „In middels ben ik de vijftig gepas seerd. Ook mijn sterfelijkheid kondigt zich aan. Een pijntje hier en een grijs haartje daar, vooralsnog niets ernstigs. Maar de vragen omtrent de eindig heid van het leven nemen toe." Toen de NCRV de Amster damse filmer benaderde met het verzoek een serie documen taires te maken over hoe God tegenwoordig nog leeft onder de mensen, prikkelde dat nog eens speciaal zijn nieuwsgierig heid. Bromet sprak met men sen uit verschillende maat schappelijke geledingen en ker kelijke gezindten, met mensen van sterk gelovig tot niet-gelo- vig. Nuchter en vasthoudend blijft hij met zijn zo kenmer kende sonore stem doorvragen: „Is dat niet wat ver gezocht, om dat aan God toe te schrijven", werpt hij de ene keer tegen. Om een andere keer met een geïrri teerd of verbaasd „Ik begrijp er niks van',' of: „Hoe kun je nou tot een abstractie bidden", te laten blijken, dat hij met een vaag antwoord geen genoegen neemt. God, bestaat Hij toch? Dat is de vraag, die in de eerste afleve ring van de reeks 'Oh God' cen traal staat. Van de zes perso nen, onder wie drie vriendinne tjes van 11 jaar, die aan het woord komen, is docent Engels en schrijver Alexander Zwager man het meest uitgesproken in zijn godsbeleving. Zwagerman, die veel verkeerde in EO-achti- ge Pinkstergemeenten en cha rismatische kerken ('halleluja- kerken', zoals hij ze zelf noemt) vertelt aan Bromet hoe hij zijn eerste Godsopenbaring kreeg. Daarvóór had hij een sluime rend kinderlijk beeld van God, die 'af en toe wat Zeus-achtige bliksemstralen naar beneden liet kletteren als hij het ergens niet mee eens was'. Maar op vakantie bij zijn vriendin in Hongarije, die hem meenam naar een Pinksterge meente, kreeg hij zijn eerste en ook meest intense Godsopen baring. „Een heel warm, een tikkeltje onbehaaglijk, maar niet onplezierig gevoel. Alsof ik verlangde naar contact met iets Hogers. Op dat moment voelde Filmer Frans Bromet. ik Zijn aanwezigheid. Die onbe haaglijke warmte werd een ple zierige voldaanheid. Maar een buitenstaander zal misschien zeggen, dat het door de warmte en mijn misselijkheid kwam. Ik heb toen ook heel basaal gebe den. Niet door me op straat neer te gooien, maar in gedach ten." De theoloog en natuurkundi ge Willem.'B. Drees daarente gen is meer terughoudend. God kan niet aangewezen worden in een persoon binnen deze wer kelijkheid, vindt hij. Drees spreekt liever over God in ter men als 'de grond van ons be staan'. De wetenschap kan geen uitsluitsel geven over de vraag of God wel of niet bestaat. De afzonderlijke wetenschap pen schuiven steeds de vragen door naar andere vakgebieden. „Er blijven steeds vragen over. Waarom is er iets en niet hele maal niets? Die open plekken in ons kennen en weten, hebben mensen met God aangeduid." Frans Bromet is op zijn best als hij met drie kinderen en met de feministisch orthodoxe jodin B. Evers-Emden spreekt. „God kan vliegen", zegt Manon. „Maar als je in de wolken bent zie je hem niet." Waarop Bro met onmiddellijk wil weten of God soms 'verstoppertje' speelt. Of God bestaat vindt de joodse ontwikkelingspsycholo ge een te intieme vraag, waarop ze geen antwoord wenst te ge ven. Maar Bromet weet haar wel, onder het gereed maken van de tafel voor de sabbath, zo ver te krijgen dat ze uitlegt dat ze zich geen beeld van God maakt, God niet als een Vader, een Koning, en ook niet als vrouw beschouwt. Voor haar telt slechts de abstractie van de letters JWHW uit de Torah. „Het jodendom is een doe- godsdienst. Je vraagt in het joodse geloof niet wat je ge looft,'maar wat je doet of laat, welke geboden en verboden je s vini onderhoudt. Of hij bevrediging antwoorden op de vraj hij als niet-gelovige sli lG,| Bromet in het midden.! sterdamse filmer hou |U]j slechts bij de simpele ct ring, dat het laatste w<x j~< dit soort elementaire rt En 0 vragen nog niet de zakelijke, nuchtere,1. uur dende aanpak van Fe unj, met zijn de vier docuiE ;r(jt ieder voor zich spannen van visieprogramma's gewo- nen de kijker nu zelf geloi enjr niet. NCRV, maandag 17 ra enki derland 1, 22.50 uur. WEEROVERZICHT BUITENLAND Weersvooruitzicht KNMI van Spanje. Flinke perioden met zon en Geldig tot en met maandag. Noorwegen: Canarische Eilanden: droog, maar in het zuidwesten weerrapponen 1 rr ei 08 Veel zon, maar aan de noordkant meer bewolking en kans op een station weer wind temp Flink wat zon en meest droog. In van de eilanden ook kans op een regen- of onweersbui. Maxima max min mm het noorden bewolkt en regen bui. Maxima tussen 22 en 26 oplopend naar 18 graden aan Amsterdam half bew. no 5 13 8 0.1 achtig.Maxima tussen 7 en 14 graden. zee en 26 in het zuidoosten. De Bilt zwaar bew. no 4 15 8 0.0 graden. Marokko: Zwitserland: Deelen zwaar bew. no 6 0.0 Zweden: Westkust: zonnige perioden, in Wolkenvelden en nu en dan re Eelde licht bew. ono3 14 4 0.0 Perioden met zon en droog. In het noorden kans op een on gen of onweer. In het noorden Eindhoven zwaar bew. ono6 15 8 0.0 het noorden meer wolken en weersbui. Maxima ongeveer 24 vrijwel overal droog en zonnige Den Helder onbew ono 7 13 9 1.0 kans op regen. Maxima oplopend graden. perioden. Maxima van 16 graden Rotterdam half bew. no 4 13 8' 0.0 naar tussen 10 en 20 graden. Tunesië: in het zuidwesten tot 26 in het Twente zwaar bew. ono 4 14 7 0.0 Oenemarken: Tamelijk zonnig en droog. Maxi noorden. Vlissingen onbew. no 7 13 10 0.1 Zonnige perioden en droog. Mid- ma ruim boven de 30 graden. Oostenrijk: Maastricht zwaar bew no 4 15 9 0.0 dagtemperatuur gaat naar 18 Zuid-Frankrijk: Flinke zonnige perioden. Morgen Aberdeen zwaar bew. nl 10 3 0.6 graden. Onbestendig met bewolking en in het zuidwesten kans op een Athene onbew. w2 29 20 0.0 Engeland, Schotland, Wales en regen- en onweersbuien. Maxima regen- of onweersbui. Maxima Barcelona zwaar bew nno3 21 17 38.0 Ierland: rond 21 graden. oplopend naar 23 graden in het Beflijn onbew. o4 12 3 0.0 Droog en flinke zonnige perio Mallorca en Ibiza: zuiden en 26 in het noorden. Boedapest onbew nol 15 6 0.0 den. In het uiterste zuiden toe Perioden met zon, maar met na Polen: Bordeaux half bew. nwl 21 12 2.0 nemende kans op een onweers me in het binnenland ook wolken Vanuit het westen overgang naar Brussel half bew. no 5 15 8 0.0 bui. Maxima tussen 14 en 19 en grote kans op een onweers zonnig weer. Maxima oplopend Cyprus half bew. nol 24 17 0.0 graden. bui. Middagtemperatuur rond 24 naar 17 graden in het noordoos Dublin zwaar bew. o5 15 7 0.1 België en Luxemburg: graden. ten en 21 in het zuidwesten. Frankfurt licht bew. no 4 14 7 0.0 Flink veel zon en droog. Maxima Italië: Tsjechië en Slowakije: Genève regen no 2 20 11 0.7 rond 20 graden. Zonnige perioden, maar vooral in Droog en vooral morgen veel zon. Helsinki licht bew. zo 5 11 1 0.1 Noord- en Midden-Frankrijk: het noorden ook enkele regen- of Maxima oplopend naar 23 gra Innsbruck zwaar bew. w3 15 5 0.0 In het noorden eerst nog veel onweersbuien. Maxima van 22 den in Tsjechie en 20 in Slowa Istanbul half bew. n 10 24 15 0.3 zon. Verder wolkenvelden en een graden in het noorden tot 30 kije. Klagenfurt half bew. ono 2 18 10 0.0 enkele stevige regen- of onweers plaatselijk in het zuiden. Hongarije: Kopenhagen licht bew. n2 12 4 0.3 bui. Middagtemperatuur rond 19 Corsica en Sardinië: Droog en veel zon. Maxima oplo LasPalmas zwaar bew n8 23 19 0.0 graden. Vandaag vooral op Corsica kans pend naar 22 graden. Lissabon regen w4 18 12 9.0, Portugal: op een regen- of onweersbui. Locarno regen wnw2 23 13 26.0 Perioden met zon, maar vooral in Morgen droog en meer zon. tonden half bew no 5 17 8 0.1 het noorden ook brede wolken Maxima rond 25 graden. Luxemburg onbew. ono 6 15 7 0.0 velden en een paar buien, moge Malta: Madrid onbew. zw4 21 10 0.0 lijk met onweer. Maxima onge Droog en flink wat zon met maxi Malaga licht bew. nw4 27 12 0.0 veer 21 graden. ma van 30 graden. Mallorca zwaar bew o3 27 17 6.0 Madeira: Griekenland en Kreta: Malta ono 8 32 19 0.0 Zonnige perioden en kans op een Droog en veel zon maar in het Moskou onbew. o2 13 1 5.0 bui. Maxima 21 graden. noorden ook enkele wolkenvel DINSDAG 18 MEI 1999 München licht bew o5 13 6 0.0 Spanje: den. Maxima tussen 25 en 30 Zon- en maanstanden Zon op 05.42 Zon onder 21.29 Nice regen 19 17 0.0 Wisselend bewolkt en enkele re graden. Oslo onbew. zzwl 15 4 0.0 gen- of onweersbuien. Aan de Turkije en Cyprus: Maan op 08.32 Maan onderOO.OO Parijs licht bew no6 14 8 0.0 zuidelijke Costa's ook geregeld Droog en veel zon, in het binnen Waterstand Praag licht bew o3 14 2 0.1 zon. Maxima van 15 graden aan land kans op onweer. Maxima IJmuiden Katwijk Hoog 06 21 18.47 05.54 18.20 Rome regen w.s.0 22 15 0.6 de kust van Galicie tot ruim bo tussen 25 en 32 graden. Split half bew o 1 ven de 20 graden in het zuiden Duitsland: Laag 02.05 14 34 01.46 14.15 Stockholm half bew. nnw2 12 L O- F LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 1 maart 1860) ïnt om bewolkt onweer -w warmtefront regen sneeuw -T- koufront «tik opklaringen hagel L lagedruk mist windrichting H hogedruk zonnig 19 temperatuur -1000— luchtdruk in hecto pascal KANTOOR Rooseveltstraat 82 071-5356 356 Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden ABONNEESERVICE Abonnementen 071-5128 030 Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging: Ma.t/m/vr 18.00-19.30 uur en Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512 DIRECTIE B.M. Essenberg, W.M.J. Bouterse (adjunct) J. Kiel (adjunct) HOOFDREDACTIE J.G. Majoor, T. van Brussel (adjunct) L.F. Klein Schiphorst (adjunct) REDACTIE F. Blok, chef eindredactie algemeen T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en Veenstreek D.C. van der Plas, chef eindredactie regio J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst W. Spierdijk. chef sportredactie E Straatsma, chef redactie Regio Leiden R.I.M. van der Veer, chef redactie Duin- en Bollenstreek W.F Wegman, chef redactie Leiden Bols TELEFAX Advertenties 071- 5323 508 Familieberichten: 023— 5317 3f nL 023- 5320 216 Redactie: 071- 5321 921 Hoofdredactie: 071- 53 1 5 921 ADVERTENTIES Maandag t/m vrijdag van 8 30tol 071- 5356 230 RUBRIEKSADVERTENI16 |o\v] Maandag t/m vrijdag van 8.30tc: c.aj: 071- 5143 545 ABONNEMENTEN bij vooruitbetaling: per maand (acceptgiro) per kwartaal (acceptgiro) per half jaar (acceptgiro) per jaar (acceptgiro) Abonnees die ons een machtiging veS 8? het automatisch afschrijven v; n abonnements- geld, ontvangen 1,-1 ond betaling. VERZENDING PER POST Voor abonnementen die per post (bin worden verzonden geldt een toeslag* aan portokosten per verschijndag. LEIDSCH DAGBLAD OP CASSEff f Voor mensen die moeilijk lezen,s'e' hebben of blind zijn (of een ander; K0, leeshandicap hebben), is een same* van het regionale nieuws uit hetle* Dagblad op geluidscassette beseft informatie 0486-486486 I (Centrum voor Gesproken Lectuu.S INTERNET: v.leidschdagblad nl y E-MAIL: redactie. Id@damiat K N H U I 15 3 0.0 34 26 0.0 2 18 13 0.0 io 3 26 21 0.0 ik>2 17 11 0.0 ONGEVALLENDIENST Rijnland Ziekenhuis, vestiging St Elisabeth: 24 u. per dag. Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd feestdagen). Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131. Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111 bez

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 10