Landelijk centrum duikt in duurzame energie Economie gelopen maand in VS verwacht hoge inflatie 1 msumentenbond bezorgd over Irkoop verzekeringen via internet Autogrill in zee met Burger King Opleidingsschip in de steigers Mobiele telefoon niet goed te verzekeren orecascholen leveren geschikt personeel af Feestartikelenbedrijf slaat munt uit millennium Grasmat op parkeergarage t DSM gaat tapijten recyclen Het raadsel van de lage rente ©AC 15 MEI 1999 ie CAO onderzoeksinstellingen Universiteit Utrecht werkt samen met bedrijfsleven .DE OP Werknemers van onderzoeksinstellingen krijgen voor irsteen aparte CAO, los van de onderwijs-CAO. De zesdui- werknemers bij de onderzoeksinstituten krijgen met in- van 1 maart jongsüeden drie procent meer salaris, gevolgd een verhoging met 0,5 procent op 1 februari volgend jaar. euwe CAO krijgt een looptijd van veertien maanden, van 1 ji dit jaar tot 1 maart volgend jaar. In de onderwijssector it jaar meerdere sector-CAO's tot stand gekomen. Ook het „schappelijk onderwijs en het hoger beroeps onderwijs en voor het eerst een zelfstandige CAO. corddeelname Hanzedagen Twente 4,5 gAAL; Ruim honderd Hanzesteden uit twaalf landen heb- af jcïilngeschreven voor de negentiende editie van de inter en nale I lanzedagen die van 17 tot en met 20 juni in Olden- 0.5 morden gehouden. Niet eerder was de deelname aan het f 5 ement zo groot. Er komen onder meer zestig culturele 07 ien naar Twente, er is een internationale markt en zestig 3- nlandse bedrijven hebben zich aangemeld voor de zaken- ■-) iHansa Business. Koningin Beatrix bezoekt de Hanzeda- 8 juni. In verband met de festiviteiten is het centrum van f izaal drie dagen voor het autoverkeer afgesloten. Het tr vervoer zet extra materieel in. uw commissaris bij PontMeyer jam» Voormalig president-directeur Bouw van de KLM, ex- 123 a ian Overmars van Campina Melkunie, Van Meerbeek (di- 2,4 ur HAL Investments. W. van Driel (HAL) en J. de Wit (oud- H ursvoorzitter van KNP BT) zijn benoemd tot commissaris los: lout- en bouwmaterialenleverancier PontMeyer in Zaan- 18,5: Het bedrijf (32 vestigingen, duizend medewerkers) is on- 3® j* door HAL en het management overgenomen van de Britse 567i r International. 6o.o: nda stelt aandeelhouders niet teleur De energievoorziening in het land moet snel duurzamer, dus minder milieubelastend worden. Daarom is het Utrecht Centrum voor Energieonderzoek (UCE) opge richt dat energieonderzoek gaat doen vanuit verschillen de invalshoeken. utrecht cpd De economie van Japan mag in het slob zijn g la draait juist uitstekend. De Japanse fabrikant van auto's os otorfietsen, heeft de brutowinst in het eind maart afgelo- loekjaar zien stijgen met ruim zeventien procent van 443,4 2js. rdyen tot 520,5 miljard yen (8,9 miljard gulden). Het net- M ultaat ging omhoog van 260,6 miljard yen naar 305 miljard 2 J 5,2 miljard). De omzet groeide met 3,9 procent tot 6,23 bil- 6,6! een (106 miljard). 0,6! izet France Telecom stuk hoger De omzet van France Telecom is in het eerste kwartaal {j it jaar met 8,7 procent toegenomen tot 41,1 miljard franc miljard gulden). Het Franse telecomconcem vergrootte de i in de mobiele telefonie met 40,6 procent tot 6,98 miljard (2,35 miljard). uwe algemeen directeur Makro {•!;|ht Metro-topman Ritter, afkomstig van Metro Cash 03; in Diisseldorf wordt op 1 juli algemeen directeur van Ma- 3.' ederland. De huidige directeur, Herweijer, maakt sinds 1 3g ier vorig jaar deel uit van de directie van Metro in Düs- 19.3 orf. Het Zwitsers-Duitse Metro kocht de Europese Makro- lin 1997 van SHV in Utrecht. lex voor de consumen- 03 ien in de Verenigde Sta si; n april onverwacht sterk gg in met 0,7 procent, zo \i,ï de regeripg gisteren be- Wl 'maakt. Jfet gaat om de e stijging sinds oktober GEN lijfer veroorzaakte op de èle markten vrees dat de aanse centrale banken 1Ö4.!: g tijdens hun periodieke* eringde rente zullen ver- iten betalen voor niet geleverde diensten .0,1 6gcpd .origel 2( iTON KRF-ANP hogen. Analisten hadden in doorsnee verwacht dat de index in april was gestegen met 0,4 procent. Het hoge cijfer is voor al toe te schrijven aan de re cordstijging van de benzine met vijftien procent. Los daarvan ging de prijsin dex exclusief de sterk schom melende prijzen van energie en levensmiddelen ook behoorlijk omhoog, namelijk met 0,4 pro cent, de sterkste stijging sinds januari 1995. Analisten hadden gerekend op 0,1 procent. In het centrum werken vier we tenschappelijke groepen van de Universiteit Utrecht (UU) sa men. Daarnaast doen vier in stellingen of bedrijven van bui ten de universiteit mee. De overeenkomst is inmiddels ge tekend. De werkterreinen van het UCE zijn energie-efficiency in de industrie en de gebouwde omgeving, hernieuwbare ener- MILAAN KRF-ANP Het Italiaanse wegrestaurant concern Autogrill gaat de ko mende jaren vijfhonderd vesti gingen openen onder de vlag van Burger King. Daartoe is een franchiseovereenkomst geslo ten met de hamburgerspecia list, die onderdeel is van de Britse drankengroep Diageo. Het gisteren bekendgemaakte akkoord heeft een looptijd van twintig jaar. De nieuwe restau rants komen te staan in Italië en andere Europese landen. Autogrill, eigendom van de fa milie Benetton, verwacht een omzetgroei van 1,5 biljoen lire (1,7 miljard). Vorig jaar behaal de het concern een omzet van 2,31 biljoen lire (2,6 miljard). Autogrill heeft op het ogen blik ongeveer zevenhonderd restaurants, waarvan 450 in Ita lië. Het concern wil marktleider worden in Europa en heeft daartoe de afgelopen jaren een flink aantal overnemingen ge daan. Vorig jaar kocht het con cern de keten AC Restaurants, die 42 vestigingen heeft in Ne derland en België. Burger King, in 1954 opge richt in de Amerikaanse stad Miami, heeft inclusief franchi- sebedrijven ongeveer 10.200 vestigingen. Daarvan staan er 7.900 in de Verenigde Staten. Burger King kondigde vorige maand aan alle vestigingen een facelift te zullen .geven, met on der meer een aangepast logo. gie (met name zonne-energie en bio-energie) en schone gas vormige en vloeibare energie dragers uit fossiele brandstof fen. Ook neemt het centrum het energiebeleid van de over heid onder de loep. De universiteit is gaan wer ken aan het opzetten van het centrum naar aanleiding van een advies van de Verkennings commissie Energieonderzoek. Dat advies wees in de richting die de samenwerkende partijen nu opgaan; samenwerking tus sen universiteiten en bedrijven én tussen beta- en gammaon derzoekers (maatschappijvak ken) op het gebied van energie onderzoek. E.H. Lysen is aangesteld als directeur van het UCE. Hij werkte onder meer bij Novem, waar hij verantwoordelijk was voor de nationale onderzoeks programma's op het gebied van zonne-energie. Het UCE heeft, in zijn aanloopfase de afgelo pen maanden, al opdrachten verworven. Zo stelt het voor het ministerie van VROM een uit gebreid databestand samen voor een schone energievoor ziening vanaf het jaar 2050. Het UCE moet uitgroeien tot een gezaghebbend centrum dat msumentenbond is be- 1345 over de verkoop van ver- 128.3 ïgsproducten via inter en aantal verzekeraars aar producten via het net aan de klant verkopen en toch provisie voor de ïRiipersonen in rekening. j||J verzekeraars zeggen dat landers kunnen. Volgens ijjoerder Fros van RVS is de wet vastgelegd. De 1085 oraars moeten voor één altijd dezelfde prijs Zij mogen bij verschil- verkoopmethoden geen 50inde prijzen hanteren T" de ene goedkoper is dan EN__ 'ere wil weinig bewerkelijke 2oi onngen als de aansprake- 136 Isverzekering en de reis- 5j^ eruig gaan verkopen via haar website. Als de klant ook al klant is van een bij RVS aange sloten intermediair, krijgt die tussenpersoon twintig procent van de normale provisie. De rest vloeit naar de kassen van RVS. Als de klant eerst advies heeft ingewonnen bij de inter mediair en vervolgens via het web koopt, krijgt de tussenper soon de volle mep. De RVS-voorlichter vindt het logisch dat de adviseur toch geld ontvangt. „Als de klant schade heeft, moet hij via zijn tussenpersoon bij ons claimen. De intermediair heeft in de toe komst dus wel werk aan de ver zekering. Dat is het verschil met ons zusterbedrijf de Postbank (beide ING Groep), een zoge naamde 'direct writer' waarbij de klant alles zelf doet. Dat maakt het product goedkoper. De Consumentenbond vindt het toch 'vreemd' dat de klant moet betalen voor niet gelever de diensten. Volgens woord voerder Oolders is het volgend jaar gedaan met deze praktijken omdat tussenpersonen vanaf 1 januari de provisie mogen in zetten voor kortingen. Het deel van de premie dat opgaat aan de provisie kan dan volgens haar wel in mindering gebracht worden. De Consumentenbond vindt het op zich wel logisch dat de tussenpersoon provisie krijgt als hij de zogenaamde 'after-sa- les' verzorgt. Maar niet als de klant direct een verzekering af sluit via bijvoorbeeld het inter net. De bond vindt het logi scher dat de klant dan provisie betaalt op het moment dat hij schade heeft en de tussenper soon moet inschakelen. HEUSDENHet casco van het nieuwe marine-opleidingsschip 'Van Kinsbergen' staat in de steigers bij scheepswerf Vervako in Heusen. Het schip is veertig meter lang en vervangt het inmiddels vijftig jaar oude vaartuig 'Zeefakkel'. Het nieuwe schip biedt ruimte aan zestien studenten, drie docenten en vijf beman ningsleden. Het zal veel stabieler zijn dan het oude opleidingsschip dat als een 'slingerbak' bekend staat. Naar verwachting wordt de Van Kinsbergen over een half jaar in Den Helder aan de marine overgedragen. FOTO ANP TON BORSBOOM DEN HAAG ANP Diefstal van mobiele telefoons is niet goed te verzekeren. Ver zekeraars wijzen vaak de claim af omdat niet aannemelijk kan worden gemaakt dat de tele foon echt is gestolen. Het toe stel kan ook uit de jaszak zijn gevallen of zijn verloren, rede neren verzekeraars. Ombuds man schadeverzekering Van Londen vraagt zich af of verze keraars nog wel diefstalverzeke ringen voor mobiele telefoons moeten aanbieden. De praktijk heeft volgens Van Londen uitgewezen dat het diefstalrisico niet goed verze kerbaar is. „Door niettemin wel een diefstaldekking aan te bie den en daar ook reclame voor te maken, worden verwachtin gen gewekt die in vele gevallen niet kunnen worden gehono reerd. Dit bevordert bepaald niet de goede naam van de ver zekeringsbedrijfstak", aldus Van Londen. Hij wijst er op dat consumer ten ook zelf voor het risico kun nen opdraaien. „Mobiele tele foons worden steeds goedkope: en het verlies daarvan kan toch nauwelijks als een catastrofe worden betiteld." Volgens de ombudsman is de premie in verhouding de afgelopen jaren ook nog eens toegenomen. rotterdam gpd 167 *HT»g holen die werken met 0,2? ftrlmgenstelsel, leiden ^gastheren en -vrouwen niet geschikt zijn voor rk in de horeca. De scho- )t, to te ver van het bedrijfs- n ben af en zijn teveel in zich- wnrai keerd. Dat zegt voorzitter isiet*rer van de sector restau- van Koninklijk Horeca and en zelf eigenaar van laastrichtse restaurant 'ederland volgen onge- -°0 jongeren via het leer stelsel een opleiding tot gastheer/vrouw. Ze doen 880 ^en Per week ervaring op horecabedrijf en gaan per week terug naar hi Limburg werken de horecascholen in Sittard, Heer len en Venlo met het leerlin genstelsel. Janvier stelt dat de klachten over het leerlingenstelsel sterk toenemen in heel Nederland. „Bedrijven vinden dat het con tact met de scholen erg gebrek kig is. Ze zijn teveel met zichzelf bezig. De begeleiders van de leerlingen komen niet buiten de muren van het schoolgebouw." Zoals de scholen nu functio neren leveren ze volgens onder nemer-bestuurder een 'pro duct' af dat niet voldoet aan de eisen van het bedrijfsleven. „Ze kunnen de taak die ze in 1996 van het Rijk hebben gekregen niet aan. Overigens geven ze ook zelf aan niet over de juiste middelen en menskracht te be schikken." Vlaggen, toeters, slingers en serpentines. Maar ook klokhoeden, zilver- en goudkleu rige colberts en lampions met wereldbol len. De schappen bij het Rotterdamse be drijf Boland Benelux, importeur van feest artikelen, liggen vol. De onderneming is al anderhalf jaar be zig met de overgang naar een nieuw mil lennium. Directeur Boland heeft hoge ver wachtingen yan de handel. En hij kan het weten, want zijn in 1970 opgerichte onder neming met 22 medewerkers geldt als de marktleider in de Benelux. „We verkopen aan de groothandel, horeca, warenhuizen en speelgoedketens." De aanstaande bijzondere oud- en nieuwviering is voor de onderneming een van de grote evenementen waarmee com mercieel kan worden gescoord. Boland wijst op carnaval, halloween, de oktober feesten in Duitsland en natuurlijk de Oran jegekte rond grote voetbalevenementen als WK en EK. „We doen behalve in feestarti kelen trouwens ook in decoratie en textiel. De spullen worden gemaakt in onze fabriek in China." Voor Boland heeft hét millennium iets magisch. „Het is niet alleen negatief. Ieder een praat maar over rampscenario's en doemdenkbeelden, maar voor mij is dat millenniumgevoel iets heel aparts. Het gaat toch om dat magische getal 2000 dat plot seling opduikt." Boland brengt voor het millennium maar liefst 84 verschillende artikelen op de markt, waarvan de meeste zeker 10.000 keer zullën worden verkocht. De directeur zegt het niet met woorden, maar hij rekent op een miljoenenomzet. In containers uit gedrukt: honderd laadbakken vol met feest artikelen die vanuit China naar Rotterdam worden verscheept. „De verkoop aan de groothandel is vorig jaar oktober begon nen, maar wij zijn al een jaar langer bezig." Boland verwacht dat de meeste feest- spullen al rond september in de winkel zul len liggen. „Ik denk dat het millennium feest dit jaar zelfs de kerst zal verdringen, want er zal in de schappen minder plek voor kerstspullen zijn. Het kan voor ons hoogwaardig onderzoek zal (la ten) verrichten, strategische studies doet verschijnen en ideeën ontwikkelt voor de ener gievoorziening op lange ter mijn. Ook moet het contacten leggen met buitenlandse partij en. De universitaire deelnemers zijn de secties of vakgroepen Natuurwetenschap en Samen leving (NW S), anorganische chemie, grenslaagfysica en Ur ban Research Centre Utrecht. Van buiten de universiteit doen mee: REMU (Utrechts energie bedrijf), RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Mi lieu, Bilthoven), ECN (Energie onderzoek Centrum Nederland, Petten) en bureau Ecofys uit Utrecht. Amsterdam Daken van gras zie je af en toe in nieuwbouwwijken. Een grasdak is in, omdat van een dergelijk dak een zekere isolerende wer king uitgaat. Dat aspect is bij de nieuwe parkeergarage onder het Mu seumplein in Amsterdam minder belangrijk. Het gaat er daar om de nieuwe inrichting van het plein een groen karakter te geven. Het gaat om een hoogwaardig grastapijt omdat het schuin oplopende dak in de zomer vaak als zonneweide zal worden gebruikt of als tribune bij een evenement op het plein. De onderneming die de klus klaart, is dezelfde als die voor de mat in Amsterdam ArenA heeft gezorgd. FOTO ANP EVERT ELZINGA HEERLEN GPD Als er een Europees verbod op het storten van tapijtafval komt, kan een Europees kringloopsys teem voor recycling van de grond komen. Het inzamelen, sorteren en terugwinnen van grondstoffen en brandstoffen uit tapijt blijkt commercieel haalbaar. De invoering van zo'n kring loopsysteem kan worden ver sneld als de tapijtbranche een verwijderingsbijdrage (een hef fing bij de aankoop van nieuw tapijt) voor tapijtafval gaat in voeren. Een werkwijze zoals ook in de autobranche en wit goedsector gebeurt. De afgelopen drie jaar heeft het chemieconcern DSM lei ding gegeven aan een consorti um van bedrijven, verenigd in het zogeheten Recam-project dat tien miljoen gulden steun genoot van de Europese Unie. Tal van proefprojecten bleken bijzonder succesvol. Per jaar belandt in West-Eu ropa 1,6 miljpen ton gebruikt tapijt op de vuilstort of in de verbrandingsoven. Dat is een oppervlakte van 900 miljoen vierkante meter, vergelijkbaar met 200.000 voetbalvelden, ra- pij t bevat echter genoeg grond stoffen die opnieuw gebruikt kunnen worden. DSM verwacht op grond van de uitkomsten dat de helft van het Europese tapijtafval in een kringloopsysteem is te brengen. Samen met partner AlliedSignal investeert het chemiebedrijf 160 miljoen gulden in een proeffabriek in Augusta in de Amerikaanse staat Georgia. Nog voor het eind van dit jaar moet het grootste kringloopsys teem ter wereld voor de tapijt industrie draaien. Hierdoor zal de jaarlijkse hoeveelheid tapijt afval in de VS met meer dan 100.000 ton worden beperkt, ECONOMIE WIJZER trouwens een recordomzet worden, want we opereren dit keer voor heel Europa. Dat is andere koek dan bijvoorbeeld de Oranje artikelen. want die raken we alleen in Ne derland kwijt." Met het oog op het EK voetbal volgend jaar in Nederland en België zijn ze bij Bo land ook al volop bezig met 'EURO 2000- spullen', uiteraard oranje gekleurd. „Ook daarvan begint de verkoop in september, maar ik denk dat die spullen pas rond Ko ninginnedag volgend jaar goed gaan lo pen." Boland voorspelt dat de oranje-zwarte hoed in de vorm van een koe en het hoofd deksel in de vorm van een windmolen de succesnummers, van volgend jaar zullen worden. „Maar het kan ook wel eens mis gaan", erkent hij, een oranje vlag pakkend met daarop de namen van Alex en Emily. „Helaas liep die relatie tussen de kroon prins en zijn geliefde op de klippen. En toen zaten we dus met een partij onver koopbare spullen." Je zag het gebeuren, we vie len van het ene laagterecord in het andere, maar waarom? Waar lag het aan? Ik hield het op de lage prijs van grond stoffen en vooral die van olie. Dat was en is een solide rela tie die zich in de loop van ve le jaren bewezen heeft: de olieprijs stuurt de inflatie aan, de inflatie de rente, en de rente de economische groei. Energie is tenslotte de enige grondstof die in elke schakel van elk productieproces wordt ingezet. Maar je voelt dat de puzzel niet compleet is. Zeker, een dalende energiere kening vertaalt zich in dalen de prijzen zolang er vrije con currentie is. En als de prijzen van producten dalen, stijgt de waarde van het geld. Banken hoeven zich in zo'n geval niet in te dekken tegen een waardedaling van het geld, in tegendeel, zolang er concurrentie is kan de rente om- laag. Dat deed hij. En toch ontbrak er iets. Vorige maand liep ik langs de oplossing zonder haar te zien. Dat was in een stukje over de manier waarop het CBS de inflatie meet. Daarbij bleek dat het CBS de prijsstijging van goederen en diensten corrigeert voor een eventuele verbetering van de kwaliteit. Om een voorbeeld te geven: als een auto ander half keer zo duur in prijs wordt en twee keer zoveel be ter in kwaliteit, dan wordt die auto negatief meegenomen in de inflatie. Weliswaar is die auto anderhalf keer zo duur geworden, maar voor de prijsindex is hij vijftig procent goedkoper geworden. Alle statistische bureaus van de wereld gaan zo te werk. In de praktijk is het natuurlijk heel lastig om die kwaliteitsverbe tering te schatten, maar daar gaat het nu niet om. Het punt is: die kwaliteitscorrecties drukken de inflatie. Kwaliteitscorrecties zijn groot en ze groeien. Ortze machi nes worden slimmer, handi ger en sneller. Het is dus niet alleen de lage olieprijs, maar in toenemende mate ook de kwaliteitsverbetering van goederen en diensten, die de inflatie en de rente in de wes telijke wereld aanhoudend laag houdt. Daarmee is het verhaal nög niet compleet. Want er komt een nog veel grotere prijs- drukkende kracht opzetten. Nieuwe netwerk-producten Pauline van de Ven Econome en publiciste beloven de economie op z'n kop te zetten. Ik las dat in Ke vin Kelly's boek Nieuwe Re gels voor de Nieuwe Econo- Netwerk-productcn gehoor zamen niet aan de eerste hoofdwet van de traditionele economie, de 'prijswet'. Die wet zegt dat producenten en consumenten elkaar verzadi gen op een punt waar de prijs is gezakt tot de kostprijs. Daar aangekomen hebben de producenten hun maximale winst geïncasseerd en de consumenten hun minimale prijs. Ofwel iemand bedenkt nu een goedkopere produc tiemethode, ofwel vraag en aanbod doven uit. Zo niet bij netwerk-produc ten. Daar gaat de productie vrolijk door. Het is niet kosten dekkend, maar dat geeft niks. Dat wordt na melijk goedge maakt door iets anders. Denk hiervoor even aan het tele foonnet. In 1881 had haast nie mand telefoon. Je kon dus ook haast niemand bellen. Met elke nieuwe aan sluiting kreeg een telefoon meer waarde. Vanaf 1888 konden Amsterdammers die daar prijs op stelden met Haarlemmers bellen. Vanaf 1895 zelfs met Belgen! Hoe meer aansluitingen er waren, hoe interessanter het werd. Het is typisch voor netwerk producten dat ze niet alleen een winkelwaarde hebben. Ze hebben ook nog een ge bruikswaarde. En die stijgt. Dat is een ongewone winst voor de aanbieder. In een vrije markt zullen concurren ten elkaar nu dwingen om verder te produceren tot ook die winst is doorgegeven aan de consument. Dat wil zeg gen dat er méér geprodu ceerd wordt, tegen lagere prijzen dan traditioneel mo gelijk is. We staan aan het be gin van die ontwikkeling. Overvloed zal ons deel zijn, voorspelt Kelly, overvloed te gen afbraakprijzen. En zo zijn we rond. Met het kwaliteits effect en het netwerk-effect is het inflatieverhaal weer com pleet. Ziedaar, waarom infla tie en rente zo hardnekkig laag blijven. De olieprijs stijgt inmiddels, dus binnenkort kunnen we zien wat sterker is, het olie-effect of de rest. Kevin Kelly: Nieuwe Regels voor de Nieuwe Economie, Uitgeverij Nieuwezijds, Am sterdam 1999.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 9