'Pienter pookje' staat voor nieuwe doorbraak
i
Xeonardo 250 versterkt
-Segment van kwartliters
)pstapmodel' Husqvarna
HUISMAN
Verzekeringsvoordeel voor
eigenaren van een Daihatsu
Weg en wiel
Snelle diesel nu ook in Alfa 145/146
Voor- en nadelen ligfiets op een rij
JDAG7MEI 1999
JÏ5I-
^ia Nederland BV had klaar-
U 'slijk haast met het aankon-
rantiji van hun nieuwste mo-
;ara*ooter. Want als er op za-
Jigmorgen per koerier pers-
men worden rondgedeeld,
jt er wel wat bijzonders aan
iand zijn. En dat was er ook,
«ge de beschrijving van
lia s Leonardo 250, een
gevormde kwartliter vier-
jmotorscooter. Hoewel geen
orvermogens zijn opgege-
is dit model geschikt voor
;en met een beperkt A-rij-
js. In de Leonardo huist
iggende vloeistofgekoelde
Ier, die is voorzien van een
iggende nokkenas en
-eekleps kop. Uiteraard
likt de tweewieler over een
gaal koppeling waar-
er niet geschakeld hoeft te
len. Standaard zijn ook een
em in het voor- en ach-
iel, instelbare schokdem-
len een tank met een
[dstofinhoud van 9,6 liter,
•en opgegeven brandstof
verbruik van '1 op 22' is de
emissie van schadelijke gassen
dusdanig laag, dat de Leonardo
voldoet aan de Euro 1-wetge
ving, die medio september van
kracht wordt. Aprilia noemt het
145 kilogram zware model mo
del liefkozend een maxiscooter,
wat onder meer moet blijken
uit de opbergruimte onder het
zadel waarin twee helmen kun
nen worden opgeborgen. Wie
wil, kan de motorscooter uit
rusten met een windscherm,
een smallere 'sportruit', een
topkoffer en diefstal bemoeilij
kende elektronica. De Leonardo
250 kost 10.790 gulden en is
daarmee goedkoper dan de
concurrentie. Die bestaat in de
kwartliter viertakt motors-
cooterklasse uit de Honda Fo
resight (12.995 gulden), Suzuki
Burgman (11.990 gulden) en
Yamaha YP 250 Majesty (12.490
gulden). De Leonardo staat al te
pronk bij de dealers in de kleu
ren 'nero shadow' en 'blu emis-
phere'.
de importeur 'Dual Purpose',
oftewel voor meerdere doelein
den geschikt. Cagiva Nederland
deelde tevens mee dat de Cagi
va Mito 125 en de futuristisch
vormgegeven Planet 125 tegen
een introductieprijs van 10.489
gulden bij de dealers opgehaald
kunnen worden.
De Mito 125 heeft zeven ver
snellingen en zal in de kleur
stelling geel/zwart te bewonde
ren zijn; de Planet 125 is lever
baar in een zwarte, gele of 'bat
man-grijze' uitvoering. Ook de
Cagiva Gran Canyon 900IE is er
in een nieuwe kleurstelling:
mat-zwart met rood.
Ie introductie van de Hus-
iaTE 410 E onderneemt
it de Italiaanse Cagi-
iep behorende Husqvarna
ïgen een poot aan de
jv jd te krijgen bij bezitters
1 het beperkte A-rijbewijs,
deze van oorsprong zeer
jnte off-road motor te voor-
es'Mvan een elektrische starter
iet vermogen terug te bren-
'tot 33 pk is deze 'Huskie'
Inenteel in ons land het eni-
nodel in het zandhazenseg-
jt. De Husqvarna TE 410 E
(15.790 gulden en is volgens
eelzijdige
issan Cabstar E
jan heeft het bedrijfswagen -
ïma uitgebreid met de Cab-
E. Dit veelzijdige model
met rijbewijs B gereden
•den en is verkrijgbaar in ve-
Itvoeringen. De auto is er
af 27.995 gulden exclusief
gamma van de Nissan Cab-
'E is erg uitgebreid. Zo vari-
thet laadvermogen van
10 tot 1.905 kilo. Daarnaast
|de klant kiezen uit twee
[bases, twee dieselmotoren
(wee cabineversies. De Cab-
E is af fabriek verkrijgbaar
t een aluminium laadbak.
Bieerprijs daarvoor bedraagt
DO gulden.
Versies met een maximum
laatbare massa van 2.800 ki-
iebben een 2.3 liter diesel
tor met 75 pk, de uitvoerin-
l met een maximum gewicht
13.500 kilo hebben een 110
Sterke 3.0 liter turbodiesel.
Gazelle
Yamaha-oas
Batavus
Batavus elektra
Tomos
100% service
meer dan 100 modellen
topkwaliteit in tweewielers
tweewielers b.v.
'ok mobiliteit voor Seat occasions
ïasions van de Seat-dealer
met het Zekerheidspakket
tden verkocht, zijn sinds
t ook verzekerd van een mo-
teitsservice. Ruim een jaar
eden begonnen de Seat-dea-
i in ons land met een univer-
I programma voor gebruikte
o's onder de naam Seat
aler Occasion. Deze gebruik-
tuto's gaan vergezeld van
I zekerheidspakket. Dit
ïdt in dat de auto niet ouder
lan 5 jaar of meer dan
1.000 kilometer heeft gere
den. dat er een jaar garantie
geldt, dat de klant een omruil-
garantie heeft en een afleve
ringscertificaat krijgt, op 71
punten of via een ANWB-keu-
ring is gecontroleerd en dat er
een gratis duizend kilometer
controle wordt uitgevoerd.
Per 15 april is dit zekerheids
pakket uitgebreid met een mo
biliteitsservice. Daarbij is de ko
per in heel Europa (met uitzon
dering van Rusland) verzekerd
van vervoer als de auto onver
hoopt mocht uitvallen.
W Ihatsu heeft een speciale au-
ferzekering geïntroduceerd
^alleen geldt voor rijders van
Japanse merk. Hiermee
pt Daihatsu vooruit op de
Ücondiging van diverse ver
teringsmaatschappijen die
premie willen gaan koppelen
1 het merk van de auto. De
Ihatsu Autopolis biedt een
•ot aantal voordelen, omdat
premie en de voorwaarden
sciaal zijn toegespitst op de
Ihatsu-eigenaar. Dit verzeke-
gsproduct is tot stand geko-
in samenwerking met
ord Braband Verzekeringen
n Delta Lloyd), een maat-
lappij die onder toezicht
at van de verzekeringskamer
Nederland. Volgens Daihatsu
Sft onderzoek uitgewezen dat
Daihatsu-eigenaren minder
schade veroorzaken dan rijders
van andere merken. Enerzijds
heeft dit te maken met het rij
gedrag en het aantal kilometers
dat men per jaar rijdt. Ander
zijds is het aantal Daihatsu.'s
dat gestolen wordt kleiner (alle
modellen zijn uitgerust met een
startonderbreker) en zijn de re
paratiekosten bij de Daihat-
sudealer in geval van schade
concurrerend te noemen. Met
de Daihatsu Autopolis betaalt
de klant dus niet mee aan de
hogere premies, die voor ande
re merken zouden moeten gel
den, zegt Daihatsu. Dit alles
heeft geleid tot een zeer scher
pe premieaanbieding in combi
natie met een aantal andere
gunstige voorwaarden.
REDACTIE PETER LODEVMIKS
FIETSSTROOK
Alfa Romeo is weer bij het be
gin begonnen. Na de succesvol
le afronding van het gamma
met de sportieve limousine 166
is de Italiaanse fabrikant met de
kleinste serie aan de slag ge
gaan. De 145 en 146 hebben
een nieuw front met andere
koplampen, een nieuwe grille,
bumpers in de carrosseriekleur
met stootstrips, nieuwe wiel-
deksels en bredere banden.
Alfa Romeo spreekt zelf graag
van een geheel vernieuwde mo
delreeks, maar in werkelijkheid
gaat het om uiterlijke verfijnin
gen. die de 145 en de 146 meer
in lijn brengen met het succes
nummer 156 en de 166.
Belangrijker echter is de op
waardering van de uitrusting
van de 145/146. Met name op
het gebied van veiligheid is die
met sprongen vooruit gegaan,
omdat ABS, gordelspanners en
airbags voor bestuurder en pas
sagier voortaan op alle versies
standaard zijn. Zij-airbags zijn
bovendien leverbaar. Met uit
zondering van de 1.4 Twin
Spark in basisuitvoering heb
ben alle typen elektrisch be-
dienbare ramen vóór, centrale
portiervergrendeling en mist
lampen vóór.
Nog een waardevolle toevoe
ging aan de serie is de voortref
felijke 1.9 liter common rail
dieselmotor uit de 156. Deze di
rect ingespoten turbodieselmo
tor maakt gebruik van de door
(Alfa-moeder) Fiat bedachte
common rail-techniek, waarbij
de brandstof permanent onder
hoge druk in een voorraadJei-
ding zit. Via elektronisch ge
stuurde injectoren wordt de
brandstof in een afgepaste hoe
veelheid per cilinder ingespo
ten. Deze inspuitmethode heeft
twee belangrijke voordelen.
Door een korte voorinspuiting
kan het lawaai van de diesel
motor sterk beperkt worden en
de hoge druk zorgt voor veel
vermogen en nog meer trek
kracht. Dat laatste is te zien aan
de opgave van Alfa Romeo,
want die vermeldt een maxima
le trekkracht van liefst 260 Nm,
een waarde die eerder bij een
ii Utei motoi behoort Ilei
topvermogen bedraagt 105 pk.
In de praktijk is de Alia 145 1.9
JTD, zoals de typeaanduiding
voluit luidt, een buitengewoon
kwieke auto. Vanaf iets meer
dan stationair toerental gaat de
turbodiesel energiek aan de
slag en presteert als een vlotte
benzinewagen. Daarbij is het
geluidsniveau opvallend laag en
dat is vooral op kruissnelheid
heel prettig. De compacte Alfa's
zijn er fijne reisauto's door ge
worden, die in hoog tempo ki
lometers kunnen verslinden. En
dat bij een zeer gematigd
brandstofverbruik, want de fa
briek geeft een gemiddelde op
van ongeveer I op 17.
De ruimere standaarduitrusting
en de uiterlijke vernieuwingen
hebben geresulteerd in een
kleine prijsverhoging. De Alfa
145 1.4 Twin Spark is er voort
aan vanaf 31.990 gulden, de I 9
JTD staat voor 38.190 gulden in
de prijslijst. De respectievelijke
Mh modellen losten 1.701) gul
den meer.
Bij Sparta zijn sinds kort twee typen
ligfietsen te koop. Gazelle en Batavus
zijn echter na korte tijd gestopt met
de productie van hun ligfiets. Dat werpt de vraag
op of het nu werkelijk ooit wat wordt met de se
rieproductie van deze opmerkelijke tweewieler.
De Boomerang van Gazelle en de Relaxx van Ba
tavus werden in te kleine aantallen verkocht om
economisch rendabel te zijn. Sparta denkt meer
klanten te trekken door keus te bieden uit twee
typen.
Er zijn nu in Nederland twaalf merken ligfietsen
die een kleine veertig typen te koop aanbieden.
In de praktijk blijkt de koper van een ligfiets erg
specifieke wensen te hebben waaraan kleine fir-
AUTO RIALTO
Uw regio-dealer voor Leiden, Alphen a/d Rijn
Weversbaan 12 Leiderdorp. Tel. 071-5.417.493
Zaagmolenweg 2-4 Alphen a/d Rijn. Tel. 0172-43.83.35
Ontspannen rijden op de transport-ligfiets (met
kratje bier) van Madema City Scooter uit Oostenrijk.
foto A4CS
ma's gemakkelijker kunnen voldoen dan grote
fabrieken.
De fietsersbond ENFB heeft in een uitgebreide
brochure het gehele aanbod van ligfietsen op een
rij gezet en somt daarbij de voor- en nadelen op.
Is een ligfiets veilig? Is hij sneller dan een gewone
fiets? Kun je ermee de bergen in? Kan er bagage
mee? Moet je ligfietsen leren? De lezer krijgt ant
woord op dit soort knellende vragen.
De ENFB blijft daarbij zo objectief mogelijk.
Door de lagere luchtweerstand zijn 'comfortabel'
en 'snel' kenmerken van de ligfiets, maar dat wil
niet zeggen dat aanschaf onder alle omstandig
heden zinvol is. In stadsverkeer is de lage ligfiets
minder zichtbaar voor automobilisten en de lig-
fietser zelfheeft slecht overzicht in het verkeer
Optrekken bij stoplichten, heel langzaam rijden
en een stoepje pikken is lastiger dan met een ge
wone fiets. Ook omkijken in het verkeer is moei
lijk, omdat het bovenlijf daarvoor wat naar voren
moet, waardoor onbalans kan ontstaan.
De typische 'zadelpijn' van gewone fietsen komt
niet voor bij ligfietsen, omdat er een stoel is die
zitvlak en rug steunt. Nadeel daarvan is een natte
rug bij het fietsen op een dichte stoel, omdat de
transpiratie niet weg kan.
Klimmen kan met een ligfiets, maar de berijder
moet zich realiseren dat hij niet zoals met een
gewone fiets uit het zadel kan om op de pedalen
te staan. Daarom is zeker in de bergen een klein
verzet nodig. Door de langgerekte vorm hebben
de meeste ligfietsen een bijzonder lange ketting
in open constructie. Net als de ketting van een
gewone fiets moet die bij nat weer worden
schoongemaakt en ingesmeerd. Dat is zonder
meer een flink karwei.
De brochure 'Ligfietsen' is te bestellen door 13 gul
den over te maken op postgiro 30255 t.n.v. Fietsers
bond ENFB te Utrecht. Leden betalen 10,50 gulden.
BUK IN HET VERLEDEN
De echte doorbraak van het 'pientere pookje' van
Van Doome (zie bovenaan deze pagina) had al veel
eerder kunnen plaatsvinden. In 1965 namelijk ex
perimenteerde Daf al met deze racewagen waarin
een Continu Variabele Transmissie was aange
bracht. Hoewel de test mislukte door motorpech,
was iedereen vol lof over de traploze transmissie.
Er werd toen gefilosofeerd over een revolutionaire
auto, die zou ontstaan door de combinatie vario-
matic en wankelmotor, een type motor dat bij NSU
in ontwikkeling was, maar net als de CVT daarna
in de vergetelheid raakte. Vroeg men in die dagen
aan de Daf-leiding of het geëxperimenteer met de
variomatic-racewagen als voorspel was bedoeld
voor een zwaardere CVT In een grotere wagen, dan
glimlachte men alleen maar, lezen we in het ver
slag uit mei 1965. Op de foto is de motorkap van
de racewagen verwijderd, zodat helemaal aan de
achterkant mooi de vier CVT-poelles zijn te zien.
Op de RAI van 1958 werd een nieuwe Nederlandse auto voorgesteld. Een jaar later ging deze unieke Daf
600 in productie. Het wagentje kostte 3.980 gulden, een luxe uitvoering 400 gulden meer. foto archief
Automaat wordt populairder
Steeds meer kopers van een nieuwe auto kiezen voor het gemak
van automatisch schakelen. Was het in 1986 nog 7 procent, nu is
een op de tien nieuwe auto's in Nederland voorzien van een auto
matische transmissie Dat is nog altijd niets vergeleken met bij
voorbeeld de Verenigde Staten of Japan, waar vrijwel iedereen een
automaat rijdt Wel zitten er bij ons veel automaatrijders in duur
dere auto's en bij exclusievere merken.
werd echter verhinderd door de
FIA, die doodgewoon een ver
bod uitvaardigde op automa
ten. De prestaties van de CVT
waren echter niet onopgemerkt
gebleven in de autowereld en
Van Doorne's Transmissie werd
daarop overgenomen door
Bosch, één van 's werelds
grootste toeleveranciers in de
auto-industrie. En daarmee
werd een aanzet gegeven tot de
ontwikkeling van een derde ge
neratie van de CVT.
Die nieuwe CVT heeft een aan
tal belangrijke verbeteringen
ondergaan ten opzichte van
zijn voorganger. Zo wordt
voortaan een koppelomvormer
toegepast voor het wegrijden
vanuit stilstand, waardoor de
auto met CVT voortaan een
beetje 'kruipt'. In de bak is nu
een vaanpomp ingebouwd die
de oliedruk opbouwt, die nodig
is om de poelies te bewegen.
Maar de meest essentiële ver
beteringen zijn de vernieuwde
duwband en de volledig elek
tronische sturing van de CVT
(met dank aan Bosch).
Door toepassing van plattere
schakels is de duwband flexibe
ler geworden en de schakels
zelf zijn door een iets andere
vorm nu lichter. Verder heeft
Van Doome een bredere versie
van de band ontwikkeld die
grotere motorvermogens kan
verwerken (nu tot 325 Nm trek
kracht). Op het programma
staat overigens nog een duw
band die krachten tot 600 Nm
kan hebben. Daarmee is de
CVT geschikt voor nagenoeg el
ke personenauto en kan er ge
dacht worden aan toepassing in
vrachtwagens.
De volledig elektronische stu
ring van de transmissie is niet
minder interessant, want die
maakt heel nieuwe toepassin-
Stalen duwband van Van Doome ook voor grotere motoren
De Continu Variabele
Transmissie (CVT) van Van
Doorne's Transmissie in
Tilburg staat voor een defi
nitieve doorbraak. De afge
lopen jaren is de traploze
versnellingsbak (varioma-
tic) met theoretisch een
oneindig aantal versnellin
gen consequent dooront
wikkeld. Met als speerpunt
een stalen duwband, de
belangrijkste component
van de bak, die veel grotere
vermogens aan kan en dus
geschikt is voor sterkere
motoren in grotere auto's.
De CVT werd voor het eerst
door de gebroeders Van Door-
ne toegepast in de Nederlandse
Daf. De opvolger van dit 'pien
tere pookje' verscheen ruim
tien jaar geleden voor het eerst
in een personenauto op de
markt. Sindsdien is er veel ge
beurd met de bedenkers van
deze geniale automatische ver
snellingsbak. Om te beginnen
groeide het aantal klanten, met
name onder de Japanse autofa
brikanten. Hoewel dat in Euro
pa niet veel bijdroeg aan de po
pulariteit van de CVT, was dat
zeer gunstig voor het bedrijf. In
Japan wordt immers meer dan
de helft van de auto's verkocht
met automaat. Maar liefst 90
procent van de totale jaarpro
ductie ging vorig jaar naar Ja
pan. Maar andere markten wor
den nu ook opengebroken,
want de CVT is niet langer een
automaat voor alleen maar klei
ne auto's met lichte motoren.
De afgelopen jaren heeft Van
Doome laten zien dat de stalen
duwband nog heel veel potenti
eel heeft. Met name de proeven
die in 1994 werden genomen
om een CVT in te bouwen in
een Williams Formule 1-auto
hebben in de autowereld res
pect afgedwongen.
De Formule 1-bolide met auto
maat bleek sneller te zijn dan
de handgeschakelde versie,
omdat de elektronica de trans
missie zo kan sturen dat de mo
tor steeds zijn ideale toerental
blijft draaien en er dus steeds
maximale kracht beschikbaar
is. De inzet van de CVT in de
hoogste klasse van de autosport
De werking van de Continu Variabele Transmissie is In prin
cipe door de jaren heen hetzelfde gebleven. Een riem met
stalen schakels, die bijeen worden gehouden door twee keer
negen of twee keer twaalf stalen banden, loopt over twee V-
vormige poelies met beweegbare helften. Door de helften
van de ene poelie verder tegen elkaar te drukken, wordt de
diameter op de plaats waar de band loopt groter. Tegelijk
worden de helften van de andere poelie uit elkaar getrokken,
waardoor de diameter daar kleiner wordt. Zo kan ae over
brenging tussen de twee poelies traploos worden veranderd.
Dat regelen gebeurt tegenwoordig volledig elektronisch.
gen van de CVT mogelijk. Zo
rijdt in Japan al een Nissan
rond met een speciale sportieve
stand op de CVT, die de be
stuurder in staat stelt om via
knopjes op het stuur als het wa
re zes versnellingen sequentieel
te Iciezen. En desgewenst zou
den dat ook acht versnellingen
of meer kunnen zijn, want de
elektronica kan er uit het on
eindige aantal in de traploze
CVT zoveel halen als de autofa
brikant wil.
Dat handmatig schakelen van
de CVT is een toepassing die
het vooral in Europa goed zou
kunnen doen, omdat net een
auto met CVT wat meer dyna
mische eigenschappen ver
schaft. Dat ondervinden we als
we even met een prototype van
Van Doorne mogen rijden, een
Ford Salaxy 2.9 VB met 174 pk.
Met deze krachtige motor har
monieert de CVT voortreffelijk.
De acceleratie is in de automa
tische stand al buitengewoon
kwiek, zonder dat de bestuur
der de motor op toeren hoeft te
houden.
Schakelen we over op handma
tig schakelen, dan lijkt het alsof
de auto echte versnellingen
heeft. Dat merk je aan het op
trekken, maar vooral ook aan
het afremmen op de motor.
Voor de bocht even een tipje op
de min-toets op het stuurwiel
en de auto remt keurig op de
motor. Verder valt op dat de
CVT veel stiller zijn werk doet
dan voorheen, wat onder meer
te danken is aan de nieuwe
oliepomp. Het licht gierende
geluid is helemaal verdwenen.
De voordelen van de CVT ten
opzichte van de gewone auto
maat zijn gebleven. De trans
missie is compacter en heeft
minder bewegende delen. En is
daardoor goedkoper te produ
ceren, zeker als er grote aantal
len van worden gemaakt. Daar
naast is de CVT ook in het ge
bruik goedkoper. Verbruiksme-
tingen hebben aangetoond dat
het brandstofverbruik in verge
lijking met een 4-traps auto
maat zo'n acht tot negen pro
cent lager uitvalt, zowel in als
buiten de stad.
Van Doorne's Transmissie ziet
de toekomst met veel vertrou
wen tegemoet. De wereldmarkt
voor auto's met automaat be
draagt bijna 21 miljoen exem
plaren per jaar. In dat licht ge
zien is net Nederlandse bedrijf
nog heel bescheiden met de
verwachtingen. Dit jaar stijgt de
productie naar iets meer dan
een half miljoen exemplaren,
maar over twee jaar zijn het er
al een miljoen. Nog eens drie
jaar later zelfs 2,5 miljoen.
De 145 (en ook de 146) is opgewaardeerd in de richting van de grotere Alfa's 156 en 166. foto alfa romeo