tuur Kunst
Lord laat dance aan leerlingen
lijnsburger publiceert zijn tweede roman Waanzee'
Cliff levert volop vakwerk,
maar geen rock 'n roll
MDERDAG 6 MEI 1999
rijsdam, 071 -5356444. plv chef annet van aarsen 071-5356443
'Louis Couperus en Pier Pander
:n haag In het Louis Couperus Museum in Den Haag loopt
ot en met 12 september de tentoonstelling 'Louis Couperus en
>jer Pander, twee verwante zielen'. De expositie gaat over de re-
atie tussen Couperus en de beeldend kunstenaar Pander.
„lm
gbtoi
Een
rioet
moe
lames Brown in obligaties
oNDENSoulzanger James Brown treedt in de voetsporen van
illega David Bowie met de verkoop van miljoenen aan obliga-
ies. Dé 'godfather of soul' is overeengekomen obligaties ter
vaarde van ruim 200 miljoen gulden te verkopen in ruil voor
oekomstige royalties uit zijn songs en muziek. Brown zou er
en slordige 70 miljoen tot 110 miljoen rijker van worden. Een
ardig verjaardagscadeautje voor de zanger van de hit 'I feel
jood' die maandag zijn 71ste verjaardag vierde. Brown zelf be
geert overigens pas 67 jaar oud te zijn.
Weer prijs voor salsa-opa's
j hicago De documentaire 'Lagrimas Negras' van Sonia Her-
nan Dolz is op het Chicago Latin Film festival onderscheiden
net de Most Populair Award. Vorig jaar won de film ook al zo
vel de vakjury- als de publieksprijs op het internationale film-
estival van San Francisco en de speciale juryprijs van het Ne-
[erlands Filmfestival in Utrecht. 'Lagrimas Negras', geprodu-
:eerd door Ryinks Films in samenwerking met de NPS Televisie,
aat over de vijf bejaarde leden van de Cubaanse groep La Vieja
rrova Santiaguera, ook wel de grootvaders van de salsa ge-
loemd. De filmmaakster volgde hen naar hun thuishaven San-
iago en tijdens hun succesvolle tournee door Europa.
hel
Zwarte Tulp' voor museum Lisse
foto dick hogewoning
lisse Museum de Zwar
te Tulp in Lisse heeft
vanmiddag van een ano
nieme schenker een
unieke 18e eeuwse ets, 'A
black Tulip with a Lady
bird', gekregen. De mini-
atuurprent in de stijl van
de Hollandse School
heeft een afmeting van
slechts 100 bij 245 milli
meter. Vorig jaar juni
veilde het veilinghuis So
theby's in Amsterdam
het kunstwerk dat ge
taxeerd was op vijfdui
zend gulden. Tijdens de
veiling bleek er zoveel
belangstelling voor de
prent dat die meer dan
het vijfvoudige opbracht.
Direct na de veiling
kreeg het Museum de
Zwarte Tulp te horen dat
de prent aan het muse
um zou worden ge
schonken. 'De zwarte
tulp' wordt opgenomen
in de vaste collectie van
het Lissese museum dat
de cyclus van bol tot
bloem tot bol aanschou
welijk maakt aan de
hand van tekeningen, fo
to's en video's.
Utrecht verwerft lattenstoel Rietveld
jtrecht Het Centraal Museum in Utrecht heeft zijn collectie
liefveld-meubelen uitgebreid met de 'rechte lattenstoel' uit
0 918. Het zeldzame meubelstuk is afkomstig uit het familiebezit
-/ 'an wijlen architect P.J. Elling. Hij was een goede vriend van
liefveld. De stoel kostte 100.000 gulden. Het museum haalt dat
jedrag uit de opbrengst van de reizende Rietveldtentoonstelling
lie sinds 1993 onder meer Par ijs, Madrid en Sao Paolo aandeed.
voel )e rechte lattenstoel, een vroeg werkstuk, is gemaakt volgens
ïetzelfde constructieve principe dat Rietveld erna ook toepaste
1 >p de rood blauwe stoel en andere van zijn beroemde meubel-
gek' intwerpen. Maar de stoel is ongekleurd. De Utrechtse architect
oedi in meubelmaker ging pas later, onder invloed van De Stijl, zijn
r vrj neubelen in de primaire kleuren schilderen of beitsen.
Concert voor Tibet in Amsterdam
•terdam In de Parkhal van de RAI Amsterdam wordt op 13
uni de Europese editie van het Tibetan Freedom Concert ge-
Soudcn. In datzelfde weekeinde worden ook in Tokio, Chicago
nu in Sydney concerten gehouden die de aandacht vestigen op de
elfd 10 jaar lange bezetting van Tibet door China. In Amsterdam tre-
len belangeloos op Rage Against The Machine, Blur, Garbage,
Thorn Yorke, Ben Harper .en Joe Strummer and the Mescaleros.
haar
lang
bodslag op Katwijkse Gekkenlogger
Michael Flatley houdt de touwtjes in handen bij negen shows in Ahoy'
Michael Flatley kijkt nog
even inspecterend rond in
de duurste suite van Hotel
Ritz in Parijs. „Een schitte
rende kamer natuurlijk,
maar dacht je nou werke
lijk dat ik er veel waarde
aan hecht? Ben je gek! Al
die pracht en praal zegt je
niets als je vandaan komt
waar ik vandaan kom."
rotterdam louis du moulin
,,Nog geen vijf jaar geleden had
ik het geld niet om een bak kof
fie te kopen en liep ik van de
bouwput naar de dansschool
om een paar kwartjes uit te spa
ren. Het enige dat ik toen had
was die zoete droom. Zijnde het
kunnen uitdragen van m'n fa
voriete kunstvorm naar zoveel
mogelijk mensen. Dat die vuri
ge wens meer dan uitgekomen
is, heeft me uiteraard zeer ge
lukkig gemaakt, maar niet we
zenlijk veranderd. Ik ben nog
steeds dat jongetje van Ierse
bloede dat niets liever doet dan
me uitleven op het podium."
Maar juist die dikke pret zit er
voor Michael Flatley (40) voor
lopig niet meer in. Want het
overweldigende succes van z'n
Keltische dansspektakel 'Lord
Of The Dance' heeft hem ge
noopt z'n peperdure 'tapshoes'
op te bergen. In de nieuwe
show, die vanaf aanstaande
dinsdag negen keer in Ahoy' te
zien is, laat hij het tweebenige
vuurwerk over aan z'n leerlin
gen. Deels omdat z'n lichaam
na vier waanzinnige tropenja
ren behoefte had aan rust,
maar vooral omdat de algehele
Michael Flatley: ,,lk zit op de top van een ijsberg."
organisatie van het fenomeen
'Herendans' vrijwel al zijn aan
dacht opeisr. Als bedenker, als
regisseur en als producer.
„Inmiddels heb ik meer dan
vijfhonderd mensen in dienst
en zijn we bezig om vier versies
de wereld in te sturen, waarvan
eentje speciaal voor Disney-
De tapshoes hebben zwaar te lijden tijdens de optredens, foto gpd
land. Ik zit dus op de top van
een ijsberg, die vorig jaar The
Rolling Stones als 's werelds
meest gewilde podiumattractie
heeft verslagen. Op die plek, in
een nog jong bedrijf, kun je je
absoluut geen misstappen ver
oorloven. Daarom heb ik voor
het werk achter de schermen
moeten kiezen. Achteraf be
schouwd misschien wel m'n
redding, omdat ik fysiek in feite
helemaal aan het eind van m'n
Latijn was."
Eenmaal op z'n praatstoel
kan The Genius Of Celtic Tap-
dance uit Chicago mooi verha
len over de stroeve aanloop tot
z'n verovering van de wereld.
,,'s Winters stond ik op de
bouwsteiger waar, door de kou,
de bakstenen soms uit m'n
handen kletterden, 's Zomers
moest ik in de brandende zon
de muggen van m'n rug slaan,
viel ik zelf bijna van m'n graad.
Maar altijd bleef ik geloven in
m'n kwaliteiten als danser, kei
hard trainen en hopen dat ik
ooit nog eens die verdiende
kans zou krijgen. Ik geloof dan
ook niet in die analyses over de
gigantische aantrekkingskracht
van 'Lord Of The Dance', waar
in ik als een geluksvogel wordt
afgeschilderd. Geluk is dat wat
je afdwingt door op het juiste
moment goed voorbereid te
zijn."
Michael Flaüey was precies
zover toen hem werd gevraagd
de choreografie in te vullen
voor het pauzenummer tijdens
het Eurovisie Songfestival van
1994 in Dublin. Uit die zeven
minuten Ierse neo-folklore
rond de 'man met de mitrail
leurvoeten' ontstond op veler
verzoek de tourneevoorstelling
'Riverdance', die binnen een
mum van tijd tot in de verste
uithoeken de sportarena's deed
vollopen. Van de enorme bitter
heid die hem na de breuk met
'Riverdance' nog geruime tijd
parten speelde valt bij Michael
Flaüey niets meer te bespeuren.
„Ach, waarom zou ik gaan zit
ten kniezen over de fouten die
ongetwijfeld aan beide kanten
zijn gemaakt? Ze hebben uit
eindelijk een win-winsituatie
opgeleverd. Eerst was er niets,
toen kwam 'Riverdance' en nu
zijn er twee van die oogverblin
dende, adembenemende shows
met elk hun eigen karakter," al
dus Flaüey.
Meest opvallende verschil
tussen de 'rivierdans-produc-
ties' is misschien wel de meer
sexy uitstraling van de Flatley-
interpretatie. Ofwel: het uiterlijk
van de dansers speelt bij 'Lord
Of The Dance' een veel promi
nentere rol. „Ik geef toe, wie er
góed uitziet heeft bij mij een
pre. Omdat het toch prettiger
blijft om in een twee uur duren
de show te kijken naar iemand
die een bepaalde schoonheid
uitstraalt. Maar het is onzin om
te beweren dat een mooie meid
of jongen minder talent hoeft te
hebben." aldus Flatley.
„Zaken als souplesse en tech
niek wegen voor mij lang niet
altijd het zwaarst. Ik let heel erg
op algehele uitstraling en voor
al de wil om je de specifieke ri-
verdance-cultuur eigen te ma
ken. Je moet om te beginnen
heel erg bereid zijn deel uit te
maken van een best aparf
groepsleven dat je bijna geheel
opslokt. Het is niet voor niets
dat een flink aantal leden van
het gezelschap met elkaar is ge
trouwd of een relatie heeft, dat
helpt absoluut," meent Flatley,
die zelf z'n huwelijk met de
Poolse schoonheidsspecialiste
Beata op de klippen zag lopen
en zich sindsdien niet meer
heeft willen vastleggen.
Naast de (mega-verkopende)
video-registraties van z'n gees
teskind zal er binnen afzienbare
tijd onder zijn supervisie een
heuse speelfilm getiteld 'Dream
Dancer' verschijnen. Volgens
de Britse sensatiepers, die Mi
chael Flatley op de voet volgt,
zou de bioscoopproductie au
tobiografisch van inhoud zijn,
maar dat is dus niet waar.
„Mijn echte levensverhaal wil ik
bewaren voor een boek. Omdat
ik het nodig vind dat eerst het
complete verhaal uit de doeken
word gedaan en niet slechts
een soort samenvatting, waar
een film doorgaans toch op uit
draait. In 'Dream Dancer' zul
len best scènes zitten waarin
men mij zal kunnen herkennen,
maar het wordt eerder een vro
lijke dansfilm dan een serieus
portret van een bepaalde per
soon. Het gaat natuurlijk om
het vinden van een goeie mix,
anders kunnen we het beter bij
de video's laten. Zo zie je maar,
nog even en ik heb ook nog ver
stand van film."
'Lord Of the Dance'. In Ahoy'
van dinsdag 11 t/m zondag 16
mei. Op donderdag 13, zater
dag 15 en zondag 16 mei ook
matinees. Voor alle negen
voorstellingen is nog een be
perkt aantal kaarten verkrijg
baar.
Studiebeurs
voor Maaike
Widdershoven
DEN BOSCH MARTIN HERMENS
De 30-jarige Maaike Wid
dershoven heeft gisteravond
de Soetelieve Beurs gekre
gen, een studiebeurs voor
jong en aanstormend Ne
derlands musicaltalent. loop
van den Ende, producent
van de voorstellingen waarin
Widdershoven de afgelopen
jaren furore maakte, droeg
haar voor voor de nieuwe
studiebeurs. De zangeres wil
het geld. een bedrag van
12.500 gulden, vooral ge
bruiken om haar acteerta
lenten verder te ontwikke
len.
De toekenning van de eer
ste Soetelieve Beurs baart
enig opzien. Met drie grote
musical-rollen op haar
naam kan Maaike Wid
dershoven nauwelijks nog
een aanstormend musical
talent van eigen bodem ge
noemd worden. De zangeres
werd in 1993 ontdekt in het
ensemble van The phantom
of the opera' die drie jaar
lang in het Scheveningse
Circustheater te zien was. In
ongeveer 300 voorstellingen
speelde zij de vrouwelijke
hoofdrol van Christine
Daaë.
Na 'The phantom' volg
den twee seizoenen lang de
rol van Maria in Leonard
Bernstein's 'West Side story'.
Dit jaar speelt ze Hodel in
'Anatevka'. Ze kreeg steevast
lovende kritieken. Maaike
Widdershoven wil volgend
theaterseizoen een sabbati
cal year nemen. „Ik heb een
jaar vrij genomen om mijn
talenten verder te ontwikke
len", zegt ze over haar plan
nen. „Ik richt me dan met
name op het acteren. Dat ik
een mooie stem heb, weet ik
nou wel. Ik wil dat de men
sen de volgende keer zeg
gen: 'oh, wat kun je goed ac
teren' in plaats van 'goh, wat
kun jij mooi zingen'."
De studiebeurs voor musi
cal-talent is een initiatief van
Theater aan de Parade in
Den Bosch en de Stichting
Cultuur en Bedrijfsleven.
Het is de bedoeling dat de
beurs voortaan elk jaar uit
gereikt wordt. Niet alleen
uitvoerende, maar ook
scheppende en vormgeven
de musical-kunstenaars ko
men ervoor in aanmerking.
Musicalproducent Joop
van den Ende had dit keer
een stevige vinger in de pap.
De initiatiefnemers hebben
hem gevraagd de komende
jaren de juiste kandidaten
voor de studiebeurs aan te
wijzen. Van den Ende deed
overigens nog eens 2500 gul
den bovenop de tienduizend
van Stienstra. „Maaike Wid
dershoven is een groot thea
tertalent met persoonlijk
heid", zei Van den Ende
over zijn beschermelinge.
„Ie ziet haar met de dag
groeien. Ik verwacht dat ik
haar in de toekomst meer
grote rollen kan geven."
ltde 'nsburg sjoerd de jong
allesvernietigende eerste
.►.'reldoorlog en een streng ge-
'oc fof leiden in de zomer van
15 in het vissersdorp Zeewijk
de diepe overtuiging dat de
dtijd, de bijbelse apocalyps,
ibij is. Tegen deze achter-
ond spelen zich op een Zee-
|jkse visserboot een aantal
en wonderbaarlijke als dra-
atische gebeurtenissen af met
tale gevolgen. De Rijnsburger
>bert Haasnoot (1961) be-
hrijft in zijn roman 'Waanzee'
•ze geschiedenis, die waarge-
lurd is en zich in Katwijk af-
eelde. Daar zijn de gebeurte-
ssen op de vissersboot, in de
'lksmond de 'Gekkenlogger'
noemd. nog alüjd een taboe,
dus Haasnoot. „Ik schat in
E >t een deel van de Katwijkse
ïvolking liever niet heeft, dat
P !t verhaal naar buiten komt."
De centrale figuur in 'Waan-
1- e' is Arend Falkenier. Een
ote, charismaüsche kerel, die
ngzaam door tekenen van
id meent dat hij een uitverko-
ne is: iemand die als één van
weinigen tijdens de eindtijd
i God zullen komen, terwijl
ie anderen - de verdoemden -
de hel verteren. Ook de be-
anning van de vissersboot
•ordster gaat daarin geloven,
<er nadat Arend enkele won
den verricht. Als ze midden
zee drie keer een bazuin ho-
k}l ki
ren, is het voor Arend duidelijk:
de eindtijd is daar, alles op de
wereld is weggevaagd, maar
God heeft hen gespaard. Met
Arend als een soort Christus-fi
guur en de overige beman
ningsleden als apostelen, zet de
Noordster koers naar Jeruza
lem. Maar als achtereenvolgens
drie van zijn metgezellen zich
tegen Arend keren en het einde
van de wereld betwijfelen, ver
klaart hij hen tot duivel en wor
den zij gedood.
Beklemmend
Hoe heeft het zover kunnen ko
men? De eerste wereldoorlog,
geloof in de eindtijd en de be
klemmende sfeer op een vis
sersboot, spelen allemaal een
rol. Maar ook Katwijk zelf met
geloofs-gezelschappen die tot
doel hadden de uitverkorenen
van de verdoemden te schei
den. Arend en zijn mede-be
manningsleden zijn op grond
van verstandsverbijstering
nooit vervolgd. „Ze zijn geen
daders, maar slachtoffers,"
meent Haasnoot. „Als het om
daders gaat, dan zijn dat uitein
delijk de dominees die dit soort
ideeën in hen hebben ge
stampt. Ook Arend kwam bij
zo'n gezelschap, waar vooral de
uitverkorenen aan het woord
waren met verhalen over dui
velse aanvechtingen, beproe
vingen Gods en wonderen die
in hun leven gebeurden. Satan
was voor hen geen abstracüe,
maar die bestond. Die kon je op
het tuinpad tegen komen."
Authentiek
Hoe ongelofelijk, haast middel
eeuws, het verhaal over de
'Gekkenlogger' en de gods
dienstwaanzin in de roman ook
lijken, toch is het een authen-
üeke schets, zegt Haasnoot, die
in Katwijk opgroeide. „Ik kom
uit een streng gereformeerd mi
lieu. Het geloof dat ik in de ro
man beschrijf en die gezel
schappen heb ik in mijn jeugd
meegemaakt. Het schip en de
bemanning zie ik als een meta
foor voor de kerk en de mensen
die ik daarin heb gekend. Ik ben
bij wijze van spreken terugge
gaan naar die kerk, heb dertien
man meegelokt en die geïso
leerd op het schip. En dan maar
kijken wat er kan gebeuren. Ik
hou ze zo een spiegel voor."
Medelijden
„Toch heb ik nog veel respect
voor mensen die met hart en
ziel geloven. Maar ook medelij
den, want het geloof van die ge
zelschappen met de uitverkore
nen is een wurgend geloof. En,
ja, toch ook een dwaalleer. Het
wemelt van de paradoxen. En
ze verschuilen zich achter ge
zwollen taal, de tale Kanaans,
waar de meeste mensen niets
van begrijpen. Als je hun geloof
in hedendaags Nederlands uit
legt, en de mensen werkelijk 'Waanzee' is na 'De kracht Nu schrijf ik vooral om de lezer
beseffen wat hun geleerd van het woud' Haasnoots twee- te vermaken. Ik heb geen grote
wordt, denk ik dat de helft van de roman. „Als kind schreef ik boodschappen te verkondigen,
de kerk gillend van het lachen al preken, vol clichés die ik de Ik ben geen dominee. Ik heb al
naar buiten loopt." dominee hoorde verkondigen, genoeg dominees gehoord."
muziek
recensie louis du moulin
Concert: 'Cliff Richard 40th Anniversary
Concerts Tour", met Cliff Richard, elfkop-
pige band en als gastzangeres Michelle
Wolf Gezien: 3/5, Ahoy', Rotterdam
Voordat Sir Cliff Richard begon
aan de viering van z'n veertigja
rig artiestenjubileum was z'n
laatste markante wapenfeit (in
Engeland) de titelrol in de mu
sical 'Heathcliff. Die theaterer
varing heeft op zijn podiumpre
sentatie meer sporen achterge
laten dan z'n bijna ongeëve
naarde staat van dienst zou ver
moeden. De Britse popveteraan
(58) gaat thans aanmerkelijk ge-
programmeerder te werk dan
voorheen. Vandaar dat het
bomvolle Ahoy' tot ver in de
tweede concerthelft moest
wachten op een portie echte
spontaniteit van de onver
woestbare zanger.
Cliff had tussen de bedrijven
door veelvuldig z'n mond vol
over rock 'n roll en de daarbij
behorende 'eeuwige jeugd'.
Wat dat laatste betreft komt het
voormalige tieneridool, eind ja
ren vijftig gelanceerd als Enge-
lands eigen antwoord op Elvis
Presley, zo langzamerhand in
aanmerking voor een speciale
onderscheiding, die misschien
het best The Ultimate Young
One kan worden gedoopt. Maar
zich nog vereenzelvigen met de
muziekvorm die hij in z'n be
ginperiode heeft helpen popu
lariseren, daarmee gaat Gliff ze
ker anno 1999 toch een beetje
te ver. Want rock 'n roll houdt
onder meer bevlogenheid, zo
niet een zekere bandeloosheid
in en die ingrediënten zijn bij
hem inmiddels ver te zoeken.
Als muzikaal entertainer be
schikt hij over een vakman
schap, waar slechts weinigen
aan kunnen tippen. Z'n zang
kunst is nog altijd perfect, ofwel
veel beter dan die van de drie
mannelijke hulpstemmen die
hem op deze '40th Anniversary
Concerts Tour' bijstaan en ook
imponerender dan die van z'n
Oostenrijkse gastzangeres Mi
chelle Wolf. Zijn repertoirekeu
ze is uiterst geraffineerd: eën
smaakvolle, afgewogen mix van
goud van oud en vers repertoire
afkomstig van z'n jongste stu
dio-album 'Real As I Wanna
Be', waarop zowel voorzichtig
wordt geflirt met 'arrenbie' als
met z'n tweede muzikale liefde,
de gospel. Uit die herverken
ning van het geestelijk lied is
veruit het mooiste nieuwe
nummer gerold: 'The Miracle'
werd door Ahoy' dan ook ont
vangen als ware het een regel
rechte klassieker.
Daf de 9500, overwegend
vrouwelijke fans, ondanks het
bijzondere aanbod (ook qua
decor en lichtshow), zich gpdu
rende tweeënhalf uur op een
beetje te brave verjaardagsvisite
bleven wanen, kwam door de
strakke regie van de jubilaris
himself.
