zege zonder grondoorlog Bill Clintons grote voorbeeld heet Wim Kok Buitenland Britse politie vreest meer bomaanslagen JJJjjjr* Gr00n NAVO blijft media aanvallen Verdrietig afscheid NAVO looft Russen voor bemiddelingsrol NAVO nog niet klaar voor de volgende eeuw ft nton vergeet 'nucleaire aktentas' ingtonDe Amerikaanse president Clinton is zaterdag zijn eaire aktentas' vergeten, toen hij na afloop van de NAVO- idering in Washington terugging naar het Witte Huis. In eheime koffertje zitten de steeds veranderende codes die g zijn om een nucleaire aanval te kunnen beginnen. Vol- woordvoerder Lockhart was de NAVO-bijeenkomst eerder open dan verwacht. In zijn kennelijke haast te vertrekken, it Clinton een van zijn medewerkers te wijzen op het kof- Pas na een uur realiseerde een adviseur van Clinton dat t kleinood was vergeten. Volgens het Witte Huis is de ak- s ongeschonden teruggevonden. ,,De wereld is veilig", al- .ockhart. ell ïze excuses, we storten niet in zee' i!N_t De circa 400 passagiers van een Brits verkeersvliegtuig en afgelopen weekeinde de schrik van hun leven gehad, ns hun reis van San Francisco naar Londen werd omgeroe- lat het toestel in zee zou storten. De op een band opgeno- 'crash-waarschuwing' en het advies om in gebogen positie in zitten, werd abusievelijk afgespeeld toen het vliegtuig uur onderweg was. Het cabinepersoneel stelde de passa- i S| snel gerust, en bood zijn excuses aan voor de vergissing. indelijk landde het toestel veilig in Londen. Luchtvaart- t j [schappij British Airways zegt in een verklaring te beseffen geschokt' de passagiers moeten zijn geweest, en stelt een :rzoek in. dental op Moluks eiland loopt op ^2 lAi De gevechten op het Oost-Molukse eiland Kai Besar den gisteren voort, nadat moslims en christenen elkaar za- j* ig weer te lijf waren gegaan. Het aantal doden zou al zijn Z& lopen tot 150. Het is op Kai Besar al geruime tijd onrustig. _Jatste uitbarsting van geweld begon volgens ooggetuigen in burger geklede agenten het vuur openden op de twee ri- erende groepen in Tual, de belangrijkste stad op het eiland, ïoslims en de christenen werden tot dat moment uit elkaar uden door de oproerpolitie. In de afgelopen periode zijn ns onlusten tussen christenen en moslims op de Molukken r driehonderd doden gevallen. Het ergste geweld heeft zich gedaan op het eiland Ambon. ntallen doden bij ongeluk Mexico Ujj ristobal Een ongeluk met een vrachtwagen die tientallen jSÏ sen in de laadbak vervoerde, heeft vrijdag in de Mexicaanse i itaat Chiapas zeker 45 levens geëist. Onder de doden waren 4 nderen. Negen mensen raakten gewond. De vrachtwagen oerde ouders en kinderen die terugkwamen van een vacci- kt Bi het nemen van een steile helling raakte de truck van eg, en stortte meer dan 70 meter diep in een ravijn. Zater- iverden de lichamen van de slachtoffers op het plein van tadje Amatenango de la Frontera gelegd, waar familieleden /f entificeerden. De meeste slachtoffers behoorden tot arme lanse boerenfamilies uit Chiquixvil. nderden doden op Oost-Timor Bij de jongste gevechten in de Oost-Timorese stad Suai teker 150 doden gevallen en volgens sommigen wel 300. zei woordvoerder David Ximenes van het Timorese verzet JL ren. De gevechten tussen voor- en tegenstanders van de W1 met Indonesië in Suai laaiden donderdag op, kort-na het ïen van een bestand. Dat is gericht op het beëindigen van S 'welddadigheden op het eiland. Ondanks het"geweld is de |Cj op vrede toegenomen, nadat Indonesië en Portugal het ag bij de Verenigde Naties eens werden over autonomie llle het gebied. Indonesië lijfde de voormalige Portugese kolo- j )ost-Timor in 1975 met geweld en tegen de zin van de be- t ng in. ai lia moet opnieuw naar de stembus gp >elhi India moet voor de derde maal in drie jaar verkiezin- y-louden, omdat niemand na de val van de regering Vajpay- 17 april in staat is gebleken een nieuwe regering te vor- ||j Vajpayee had een coalitie van achttien partijen onder lei- eII van zijn Bharatiya Janata Party (BJP). De tweede partij van i, de Congrespartij van Soriia Gandhi, trachtte eerst nog ninderheidsregering te vormen, maar heeft die poging in- lels opgegeven. Vajpayee had in de afgelopen dertien nden met succes geregeerd, wat de oppositie ongerust kte. Op 17 april slaagde zij erin de regering met één stem ïH r in het Lagerhuis ten val te brengen. In het parlement zit- jijftig partijen of onafhankelijke afgevaardigden. Het Lager- telt 545 afgevaardigden. ^irmknop voor Spaanse vrouwen elona Vrouwen in de Zuid-Spaanse provincie Malaga die hun (ex)-echtgenoot worden bedreigd, krijgen een alarm waarmee ze de politie kunnen waarschuwen. Het gaat om ^150 vrouwen die geïsoleerd op het platteland wonen, en ^imatisch de agressie van hun partners moeten ondergaan, apparaat werkt net als het alarm voor bejaarden. Met een op een knop wordt automatisch het dichtstbijzijnde bu- van de Guardia Civil gewaarschuwd. Daar kan men zien Jvvie de noodkreet afkomstig is. Het systeem is onderdeel 0 een grootscheepse campagne in Spanje tegen vrouwenmis- Ls leling. Jaarlijks worden meer dan honderd vrouwen door mannen gedood. Het aantal ernstige mishandelingen loopt tienduizenden. jïuwe nederzetting op Westoever alem» Joodse kolonisten hebben een nieuwe nederzetting tuwd op de Westelijke Jordaanoever. Dat heeft de Israëli- vredesbeweging 'Peace Now' dit weekeinde gezegd. Vol de groepering vestigde een groep kolonisten zich wijdag en heuvel in de buurt van de nederzetting Maaleh Levona. :e Now beschuldigt de Israëlische premier Netanyahu ervan legaal gebouwde nederzettingen ongemoeid te laten, in ruil de stem van de kolonisten bij de verkiezingen van \7 mei. ens Peace Now bedreigt de bouw van nederzettingen niet n de wede met de Palestijnen, maar ook de relatie met de nigde Staten, die Jeruzalem eerder al waarschuwden dat de van nieuwe nederzettingen het wedesproces met de Pa- jnen zou verstoren. ote demonstratie van sekte in Peking icMeer dan 10.000 leden van de Chinese religieuze sekte iin Gong' hebben gisteren weedzaam betoogd voor het re- 'tngscentrum in Peking. Het was de grootste betoging sinds loedig onderdrukte studentenrevolte van 4 juni 1989. De ie greep niet in. De betogers, die uit alle hoeken van het kwamen, eisen het recht hun religie wij te kunnen belij- Zij woegen ook de vrijlating van hun leiders, van wie er cheidene zijn opgepakt. Falun Gong telt naar eigen zeggen miljoen aanhangers in de hele wereld, de meesten in China, iter Li Hongzhi is een gebedsgenezer, die zegt naar de aarde jn gestuurd om de mensheid van het morele verval te red- China beschuldigt de sekte ervan bijgeloof te propageren, eeft Falun Gong al in diverse steden verboden. foto ap» chien-min chung washington «john wanders correspondent Voor Wim Kok moet er een in drukwekkende internationale carrière in het verschiet liggen, vooropgesteld dat de premier ooit genoeg krijgt van de Ne derlandse politiek. Tijdens een forumbijeenkomst over pro gressief leiderschap zat de mi nister-president gisteren in Washington samen met enkele 'groten der aarde' op het podi um van The National Press Club. Hij leek zich op die plaats buitengewoon senang te voe len. Aan Koks rechterzijde zat de Italiaanse premier Massimo d'Alema, maar die viel letterlijk over de rand van de tafel. Aan het andere uiteinde zat de Duit se kanselier Gerhard Schroder eveneens buitenspel. Naast Schroder zat de Britse premier Tony Blair. Tussen Blair en Kok zat de absolute macht, gebun deld in de gastheer, de Ameri kaanse president Bill Clinton. Die leek zich uitstekend te ver maken metWim Kok. Clinton boog zich frequent naar Kok, en dan werd er over en weer gebabbeld. Zo ging het voortdurend vanaf het moment dat ze aan tafel aanschoven. Vaak verscheen er dan een glimlach op beide gezichten, alsof ze stilletjes grappen zaten te maken. Als ze het woord voerden, sprak Kok zijn hoog geplaatste buurman niet aan met het gebruikelijke mister president, maar met 'Bill'. Clin ton had het op zijn beurt over 'Wim'. De bijeenkomst, georganiseerd door de Democratie Leadership Council, vond onmiddellijk na de NAVO-top plaats. Het ging over de vormgeving van de nieuwe sociaal-democratie. Over het vervlechten van de po sitieve elementen van het socia lisme en de positieve elemen ten van het liberalisme. Over de rol van de overheid in de vrije markt. Over sociale waarborgen in combinatie met een vergro ting van de eigen verantwoor delijkheid. Over een politiek die in populaire termen wordt aan geduid als 'de Derde Weg'. Als er iemand achter de tafel presidentieel oogde, dan was het de langste van het stel: Wim Kok. Schroder zat er wat afge tobd bij. D'Alema zat te ver van de macht. Blair sprak te lang en zei te weinig. En Clinton ge droeg zich dermate ontspannen Veelzeggende tafelindeling: van voor naar achter de rug van premier D'Alema, 'Wim', 'Bill', de Britse eerste minister Blair en bondskanselier Schroder. foto ap greg gibson dat hij iets kreeg van een schooljongen. Koks bijdrage aan het weinig opzienbarende debat was beknopt en ter zake doende. Het woord 'poldermo del' liet hij vanzelfsprekend niet onuitgesproken. ,,Ik kan u niet zeggen hoezeer ik deze mensen hier achter de ta fel bewonder", zei president Clinton over zijn vier gasten. „Wim Kok deed het al jaren en jaren voordat iemand van ons het deed." Dat 'het' sloeg op het experiment met 'de Derde Weg'. Wim en William (Bill) lij ken het goed met elkaar te kun nen vinden. Clinton is dol op conversaties met scherpzinnige geesten. Dat is aan Kok wel toe vertrouwd. De echtgenotes van beide lei ders voelen zich al evenzeer bij elkaar op hun gemak. Toen ze na afloop van de bijeenkomst afscheid namen, werd er harte lijk gezoend. Clintons termijn als president loopt eind vol gend jaar ten einde. Mocht Kok voor die tijd nog een functie ambiëren op internationaal ni veau, dan weet hij zich in Was hington verzekerd van een for midabele kruiwagen. londen harm harkema correspondent De politie in Groot-Brittannië is in verhoogde staat van paraat heid gebracht, nadat zaterdag een tweede zware spijkerbom in zeven dagen tijd zes gewon den maakte. De politie is er in middels van overtuigd dat bei de aanslagen op racistische gronden gepleegd zijn door de zelfde persoon of groep, en vreest meer aanslagen. De tweede bom ontplofte bij een markt in de Oost-Londense Brick Lane, in het hartje van een wijk waar veel immigranten uit Bangladesh wonen. Een week eerder ontplofte er op de markt in de zwarte wijk Brixton een soortgelijke bom. Daarbij raakten 48 mensen gewond, van wie enkelen ernstig. Het aantal gewonden bleef nu beperkt, omdat iemand de bom vond en er mee wegreed in de kofferbak van zijn auto. De bom ontplofte honderden meters verder. De bestuurder, inmiddels uitgestapt, raakte licht gewond. Van de auto was niets over. Tientallen ruiten in de omgeving sneuvelden. De aanslag werd evenals die van een week eerder in een te lefoontje opgeëist door de neo- nazistiche groep 'Combat 18'. De politie betwijfelt echter of die groep achter de aanslagen zit, temeer daar de bij de politie bekende leden van die groep de afgelopen week naar verluidt nauwlettend in de gaten zijn gehouden. De bom in Brixton is ook opgeëist door drie andere racistische groepen. De politie noemt hun namen niet om ze geen publiciteit te gunnen. Gisteren werd ook bekend dat een neo-nazistische groep die zichzelf presenteert als de Command Council of White Wolves sinds enkele weken suc cesvolle en bekende allochto nen in sinistere brieven met de dood bedreigt. In de brieven staat onder meer dat 'alle niet- blanken' de Britse eilanden voor het eind van het jaar voor goed moeten hebben verlaten. „Wie dan nog in het land is, zal worden uitgeroeid Heil Brittannië.", aldus de brief. Volgens Mike Whine van de raad van joodse afgevaardigden bestaan de White Wolves uit hooguit zes mensen, zijn ze een afsplitsing van Combat 18 en hebben ze zich genoemd naar een Servische terreurgroep die het op Kosovaren heeft ge munt. Het is niet bekend of de White Wolves iets te maken hebben met de bomaanslagen. WASHINGTON-ROME AFP-Rtr De NAVO blijft de Servische media aanvallen. Gisteren werd een steunzender van de staats- zender RTS gebombardeerd. Radio en televisie waren daar door opnieuw uren uit de lucht. De aanval kwam een dag nadat NAVO-woordvoerder Shea had gezegd 'geen begrip' te hebben voor het protest van journalis ten tegen de vernieling van het RTS-gebouw in Belgrado, waar bij donderdagnacht zeker tien doden vielen. „De Servische televisie zet aan tot geweld en rassenhaat, schildert telkens andere etni sche groepen af als duivels, en helpt daardoor een sfeer van onverdraagzaamheid te schep pen", aldus Shea. „Dat heeft niets meer te maken met vrije en verantwoordelijke media." In Belgrado trok zaterdag een stille mars door de binnenstad, ter herdenking van de slachtof fers van het bombardement. Voor het zwaar beschadigde omroepgebouw werden bloe men neergelegd en kaarsen aangestoken. In de tocht liepen ook Duitsers uit Dresden, Griekse arbeiders en vele Joego slavische en buitenlandse jour nalisten mee. De Italiaanse minister van buitenlandse zaken Dini trok zaterdag zijn veroordeling van het NAVO-bombardement op de Servische televisie in. Dini noemde zijn uitspraken van een dag eerder 'een emotionele reactie'. De bewindsman had de aanval op het televisiestation eerder fel veroordeeld. „Mijn eerste reactie was nog al emotioneel. Er hoeft geen twijfel over te bestaan dat er over de doelstellingen van de NAVO totale consensus bestaat. Ik heb uiting gegeven aan mijn persoonlijke emoties toen ik van het nieuws op de hoogte werd gesteld", zei Dini. Littleton-wimberley Zo'n 60.000 mensen, onder wie de Amerikaanse vice-president Al Gore, heb ben gisteren in Littleton de slachtoffers herdacht van de schietpartij op de middelbare school in het stadje. Daarbij doodden twee leerlingen vorige week dertien medescholieren en een leraar, alvo rens de hand aan zichzelf te slaan. Gisteren werd ook bekend dat de politie van Wimberley in Texas vijf jongens heeft opgepakt die van plan waren aanslagen te plegen op hun school. Bij drie 14-jari- gen werden thuis bommen en diskettes met infor matie over het maken van explosieven gevonden. De vijf zitten in voorarrest, op beschuldiging van het beramen van moord en brandstichting. De po litie ging tot arrestatie over na een tip van mede leerlingen, die de vijf over hun plannen hadden horen praten. President Clinton kondigde zaterdag aan dat hij het Congres naar aanleiding van het drama in Littleton zal vragen de wapenwet te ver scherpen. Sheriff John Stone maakte gisteren be kend dat de scholieren Dylan Klebold en Eric Har- ris, die allebei extreem-rechtse sympathieën had den, het bloedbad in Littleton al een jaar geleden hadden voorbereid. Uiteindelijk sloegen zij toe op 20 april, de verjaardag van Adolf Hitler. foto ap patrick davison londen anp De Britse premier Blair wil de Serviërs met grondtroepen van de NAVO tot elke prijs uit Kosovo verdrijven. Dat schrijven de Britse zondagskranten. Hij moet daarbij op roeien tegen Frankrijk en Duitsland, die niets voelen voor het inzetten van grondtroepen. Blair vindt volgens The Observer dat hij zich wel als leider móet opwerpen, omdat de Amerikaanse president Clinton de leiding niet duidelijk en openlijk wil nemen. om de in Duitslans gelegerde Britse 1ste pantserdivisie. Dat schrijft The Sunday Times. De VS en Londen zouden elk 40 procent van een macht van 100.000 man moeten leveren. De resterende 20 procent zou van Europese bondgenoten moeten komen. Volgens strategen van het Britse ministerie van defensie zou er in het begin mogelijk een week zwaar moeten worden ge vochten. Daarna zou nog een 1 maand van zuiveringsoperaties nodig zijn om alle verzetshaar- den uit de weg te ruimen. In het begin zou enorm veel artillerie - tanks en ander zwaar geschut - nodig zijn. Haast is volgens de Britten geboden, want het kost drie maanden om de troepen in po sitie te krijgen. Zij zouden dan tegen eind juli kunnen optre den. Bij langer wachten zouden gevechten kunnen voortduren tot in het najaar. Maar dan zou den de omstandigheden in het bergachtige gebied vlotte voort gang kunnen bemoeilijken. De Britse premier zou daarom binnen de NAVO het voortouw nemen, en de Amerikanen ma nen niet door de knieën te gaan. Blair laat zich daarbij ad viseren door de gestaalde ex- premier Margaret Thatcher. Zijn woordvoerder bevestigde dat er contacten met haar zijn. Onder Thatcher voerde Groot- Brittannië in 1982 de Falkland- oorlog tegen Argentinië. Het sterkste verzet aan Ame rikaanse kant komt volgens The Observer overigens niet van president Clinton of het Witte Huls, maar tfan het Pentagon. Het ministerie van defensie vreest namelijk in een nieuwe Vietnam-oorlog te worden ge zogen. Blair wil het kabinet deze week voorstellen 40.000 Britse militairen beschikbaar te stellen voor een NAVO-macht van grondtroepen in de Balkan, die de overwinning op president Milosevic van Joegoslavië moet behalen. Het gaat onder meer washington gpd-anp vervolg voorpagina De NAVO was gisteren lovend over de Russische bemidde lingspogingen in de Kosovo-cri- sis. President Clinton en zijn Russische ambtsgenoot Jeltsin spraken daarover per telefoon. Bondskanselier Schroder wil praten met de Russische speci ale gezant voor Kosovo, Viktor Tsjernomyrdin. De Joegoslavische vice-pre- mier Draskovic verwacht dat Rusland en het Westen binnen kort een compromis zullen be reiken over Kosovo. De Joego slavische regering moet zo'n akkoord aanvaarden, meent hij. „De Serviërs moeten begrijpen dat de wereldopinie tegen hen is. Laten wij het volk de waar heid vertellen. Er komt geen Derde Wereldoorlog." De NAVO-luchtmacht ging vannacht door met de aanval len op Joegoslavië. Zo werd de enige brug over de Donau in Novi Sad die nog over was ver nield. De bommenwerpers be stookten ook een'brandstofde pot in Valjevo. washington paul koopman correspondent Bijna vergat Javier Solana het belangrijkste document van de dag te tekenen. Na een korte toespraak in het Mellon-Audi torium te Washington, de zaal waar in 1949 de NAVO werd opgericht, had hij zijn plaats tussen de regeringsleiders van de negentien bondgenoten weer ingenomen. Maar de NAVO-chef veerde onmiddellijk overeind toen hij zich met een schok realiseerde dat de 'Was- hington-verklaring' nog op zijn handtekening lag te wachten. Even week de dodelijke ernst en kon er gelachen worden. Het was veelzeggend dat Solana in zijn verstrooidheid het mis sion statement van de NAVO vergat. De staats- en regerings leiders van de alliantie, die dit weekeinde in Washington het vijftigjarig jubileum van de NAVO luister wilden bijzetten, hadden eveneens soms moeite hun gedachten erbij te houden. Niet het glorierijke verleden of de beloftevolle toekomst van de NAVO bepaalden immers de agenda, maar het grimmige he den. Kosovo, een onbeduidende vlek in het hart van de Balkan, houdt de machtigste alliantie van de wereld sinds een maand in een beklemmende greep. Niet alleen de toekomst van de ruim twee miljoen Albanezen in dit heuvellandschap staat op het spel, maar inmiddels ook het lot van de alliantie zelf. Meer nog dan alle toekomstdo cumenten die in Washington werden ondertekend, bepaalt de weerbarstige praktijk van Kosovo of de NAVO in de vol gende eeuw een rol heeft te spelen. De Amerikaanse president Clin ton hield het zijn collega's al aan het begin van de driedaag se top voor: „De alliantie heeft geen betekenis als ze deze slachtpartij op de drempel van Europa toestaat. Ook Solana onderstreepte dat Kosovo veel meer is dan een regionaal con flict. „De crisis betekent een fundamentele uitdaging voor de waarden van democratie, mensenrechten en het recht, de bestaansgronden van de NAVO." Premier Kok zei: „Menselijkheid moet zegevie ren over onmenselijkheid." Hoewel regeringsleiders in tij den van oorlog altijd de neiging hebben te dramatiseren, bete kent Kosovo inderdaad in meerdere opzichten een keer punt in de geschiedenis van de NAVO. Voor het eerst gebruikte de alliantie geweld zonder toe stemming van de VN-veilig heidsraad. Nog een novum: het bondgenootschap greep in bin nen de grenzen van een soeve reine staat, die geen buurland had aangevallen. Eveneens uniek: nooit eerder lanceerde de defensie-organisatie zo'n omvangrijk militair offensief. De oorlog om Kosovo kan een nieuwe episode in de interna tionale politiek inluiden: geen olie, territoriumdrift of angst voor het eigen hachje leidden immers tot de interventie, maar zorg over mensenrechten. In zekere zin heeft de NAVO deze 'humanitaire' missie van de VN-veiligheidsraad - vaak ver lamd door Russische en Chine se veto's - overgenomen. Als er al een nieuwe wereldorde in de steigers wordt gezet, dan is Kosovo de eerste hoeksteen. Maar het succes van de opera tie is nog allerminst zeker. De bondgenoten gokken er op dat het mogelijk is een vastberaden opponent op de knieën te dwingen, zonder dat de bond genoten zelf veel risico hoeven te lopen. Want anders dan bij een aanval op het eigen territo rium. is de bereidheid levens te offeren voor alleen de 'goede zaak' in het Westen vooralsnog niet bijster groot, alle grote woorden over deze 'bescha vingsoorlog' ten spijt. In Kosovo moet verder blijken of er nog een toekomst is voor goede relaties met Rusland, óók cruciaal voor de stabiliteit in Europa. De bijeenkomst in Washington werd alvast door Moskou geboycot. Veel energie wordt nu gestoken in het weer 'aan boord hijsen' van Moskou. Maar zolang de NAVO doorgaat met het opvoeren van de lucht- campagne tegen Milosevic zijn die pogingen niet erg kansrijk. „De nieuwe alliantie zal groter zijn, beter uitgerust en flexibe ler, in staat actief nieuwe mis sies uit te voerenbelooft de verklaring die Solana eventjes vergat te ondertekenen. Op al deze punten is er de komende jaren veel werk aan de winkel. Want Kosovo heeft óók de af hankelijkheid van Europa van Amerikaans materieel blootge legd, en de uitbreiding met nieuwe leden naar het tweede plan verschoven. Inzake Koso vo valt tenslotte van een flexi bele strategie weinig te bespeu ren. De enige remedie die de regeringsleiders aandroegen was doorgaan waarmee de NAVO reeds bezig is: bombar deren. coca cola alle smaken fles 1.5 liter 3 flessen 190 van.735 t* |3 HALEN '2 betalen UW V00R0EEL 245 A pers sinaasappelen 3 kilo voor de prijs van 2 kilo net a 3 kilo 3 kiio JLM varu&TS 2 betalen 1 Uk VOORDE E L 126 J BLUE BAND (THAÏTnI MARGARINE b Bf ril [J pahje 250 gram 3p""",,n^l?6[0.99 1 s ®L> ELKE DAG GOED NIEUWS Geklig van ma. 26 apr. t/m za. 1 mei 1999. A&P Services B.V. tel. 035 - 548 33 33

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 5