Nut enquêtes
door Dijkstal
betwijfeld
'Rotterdam viert feest, maar ik schaam me diep'
Scholen melden problemen
bij invoering van studiehuis
Binnenland
Herdenking Dachau en Ravensbrück
Geïrriteerde
stier neemt
parachutist
op de horens
Oudkerk wil
Borst niet weg
NDAG 26 APRIL 1999
953
3
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
ilieuinstituut voor Schiphol
'hol* De oprichting van een nieuw onderzoeksinstituut
;t een einde maken aan de onduidelijkheid over de milieu-
luiling door Schiphol. Hierover zijn de milieubeweging,
I aartmaatschappijen en de luchthaven het eens geworden.
|nieuwe instituut moet een keurmerk geven aan onderzoe-
zodat over de resultaten geen meningsverschillen meer
«lijk zijn, zo liet voorzitter Van der Vlist van het Tijdelijk
rlegplatform Schiphol (TOPS) maandagochtend weten in
Radio 1 Journaal. De discussie over Schiphol wordt volgens
i te vaak belemmerd door onderzoeken die belangenorgani-
1 :s laten uitvoeren.
er doden door vliegongeluk
De vier mannen die vrijdagavond om het leven zijn geko-
door het ongeluk met een Nederlands sportvliegtuigje, zijn
les i Nederlanders. Dit heeft de politie in Trier gisteren bekend
maakt. De leeftijden van de slachtoffers variëren van 29 tot 69
u De vier waren volgens de politie in de Piper Arrow op weg
een luchtvaarttentoonstelling in Friedrichshafen aan het
;er enmeer naar het vliegveld Seppe in Noord-Brabant. Het
:oi tel stortte door nog onbekende oorzaak neer in de buurt
het Duitse Zenscheid (Rijnland-Palts).
D(
identenfeest loopt uit de hand
rnirERDAMDe politie in Amsterdam heeft gisterenochtend na
lintruiming van een uit de hand gelopen studentenfeest aan
Veesperstraat vier mensen gearresteerd. De aanhoudingen
den op een treffen tussen de Mobiele Eenheid en de stu-
ten, die volgens een woordvoerder behoorlijk onder invloed
en van alcohol en drugs. Circa duizend studenten hielden in
studentenhuis een groot feest, waarbij ze voor veel geluids-
-last zorgden. De gealarmeerde politie had al herhaalde ma-
gewaarschuwd. Om drie uur besloot de politie in te grijpen
1 studenten televisietoestellen, koelkasten en brandblussers
traat begonnen te gooien. De ravage was zo groot dat de rij-
n moest worden afgesloten.
1 rid De Spaanse politie heeft zaterdag tijdens een omvang-
nactie tegen drugshandelaren twaalf mensen aangehouden,
^8 er wie een Nederlander. De politie nam een enorme hoe-
Iheid heroïne in beslag, waarvan zij de waarde op ruim 1,3
ard gulden schat. Agenten sloegen bij de actie, die op drie
itsen tegelijk werd gehouden, ook zeven Spanjaarden, drie
tugezen en een Venezolaan in de boeien. Volgens de autori-
01 :n is met de arrestaties één van de actiefste drugsorganisa-
in Europa opgerold.
■restaties drugsvondst Spanje
n door onverdoofde keizersnede
enveen Een medische fout bij een bevalling in een zieken-
te Heerenveen heeft voor een vrouw zeer pijnlijke gevolgen
'ad. Door een onjuiste instelling van de narcoseapparatuur
:ei ft zij de keizersnede van begin tot eind bewust meegemaakt
inl jevoeld. Terwijl de chirurg de baby haalde, verging de vrouw
de pijn. De artsen hebben hier niets van gemerkt. De
nv, die haar eerste kind kreeg, had vlak voor de ingreep wel
rverslappende middelen toegediend gekregen, maar niet of
te weinig slaapmiddelen. Als gevolg hiervan was ze totaal
lapt, maar sliep ze niet. Door de spierverslappers was zij
in staat om duidelijk te laten merken dat ze Verschrikkelijk
pijn had en alles kon voelen.
ngetje gewond door explosief
jrg Een tienjarig jongetje uit Tilburg is gistermiddag aan
arm ernstig gewond geraakt toen een met explosieven ge
le stalen staaf waarmee hij aan het spelen was ontplofte,
de staaf waren een batterijhouder en een kookwekker be-
igd, kennelijk bedoeld als tijdmechanisme om de primitieve
tot exploderen te brengen. De jongen en een vriendje had-
de gevaarlijke spullen gevonden in een park, en die meege-
ten naar huis. Het elfjarig vriendje van de jongen kwam er
de schrik vanaf.
gionella in zwembaddouches
p|k= De gemeente Breda heeft vanaf zaterdagochtend uit
/ei rzorg alle douches van de drie overdekte gemeentelijke
mbaden laten sluiten. Daarin werd een hoge concentratie
de legionella-bacteriën aangetroffen, de veroorzaker van de
•ranenziekte. De zwembaden zelf blijven gewoon open. om-
de legionellabacterie niet in chloorwater voorkomt. Ook in
douche van het gemeentelijk zwembad Tropical van Gilze-
:n bleek een hoge concentratie legionella aanwezig. Ook
zijn de douches gesloten.
uim Proefdiervrij voor RTVM
iOVENHet Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
/M) is zaterdag onderscheiden door de Vereniging Proef-
vrij met het „Monument voor het Proefdier". Het rijksinsti-
kreeg de prijs vanwege het terugdringen van diergebruik in
onderzoek en als stimulans om dat beleid door te zetten. De
werd uitgereikt tijdens de viering van Wereldproefdieren-
op het terrein van het RIVM in Bilthoven. Centraal stond
sponsoractie, waarmee de honderd bezoekers met activitei-
als touwtjespringen, een parcours lopen met een hond en
speciaal dierenspel vijfduizend gulden bij elkaar brachten,
actie onder de 20.000 leden van Proefdiervrij leverde eerder
n ton op.
^manning jacht gered nabij Azoren
iden Vier Nederlandse opvarenden zijn zaterdag op onge-
driehonderd kilometer ten noorden van de Azoren in de
itische Oceaan opgepikt door een Liberiaans schip. De
itwacht in IJmuiden heeft dat gisteren gemeld. Het viertal
i met het houten zeilschip Rambler Rose op 22 april vertrok-
van Horta (Azoren) naar Plymouth. In de nacht van 23 op
ipril begon het schip water te maken. De bemanning zond
;rdag een noodbericht uit. Het Liberiaanse schip was op dat
ment circa veertig kilometer verwijderd van het zeiljacht. De
opvarenden lagen ongeveer een uur in het water toen zij
d den opgepikt.
Trekking 30 april. Met een Jackpot van 11 miljoen,
de Kroonprijs van 6 miljoen en 60 Hoofdprijzen van
een ton. Belastingvrij! U heeft nog 3 dagen om een
lot te kopen!
eer kans, meer geld, in de Staatsloterij. -
Amsterdam In Amsterdam zijn gisteren en
zaterdag de slachtoffers van de Duitse con
centratiekampen in de Tweede Wereldoorlog
herdacht. Ongeveer 150 overlevenden, fami
lieleden en belangstellenden woonden zater
dag bij het Dachau-monument in het Amster
damse Bos de herdenking bij. De 92.000
vrouwen en kinderen die in het vrouwenkamp
Ravensbrück het leven lieten, werden gisteren
op het Museumplein bij het Ravensbrück-mo-
nument herdacht. De plechtigheid werd door
ongeveer 250 mensen bijgewoond. Voorzitter
A. van der Stoel van de Nationale Commissie
voor Internationale Samenwerking zei dat het
voor de hand ligt overeenkomsten te zien tus
sen het nazi-geweld van toen en de huidige
situaties in Kosovo en Afrika. Ze riep op alert
te blijven en alarm te slaan als zich nieuwe
'verderfelijke systemen' ontwikkelen die
slachtoffers maken.
FOTO ANP COR MULDER
Juiste boeken voor alle vakken niet op tijd beschikbaar
den haag gpd
De invoering van het studiehuis
in de bovenbouw van de mid
delbare scholen gaat gepaard
met forse problemen. Tal van
scholen hebben moeite met de
hoeveelheid werk die de voor
bereidingen van de nieuwe pro
gramma's met zich meebrengt.
Ook staat vast dat nog niet voor
alle vakken de juiste boeken op
tijd beschikbaar komen.
Het 'studiehuis' is de verza
melnaam voor een aantal ver
anderingen in de bovenbouw
van het voortgezet onderwijs.
Leerlingen worden geacht veel
zelfstandiger te werken, ze
moeten ldezen uit vier brede
profielen die in de plaats zijn
gekomen van het vroegere vak
kenpakket. Sterker dan voor
heen worden zij geacht zelf on
derzoek te plegen.
Uit een overzicht dat vandaag
wordt besproken tijdens een
periodiek overleg tussen staats
secretaris Adelmund (onder
wijs), vakbonden en onderwij
zend personeel blijkt dat nogal
wat scholen kampen met pro
blemen. Maar ze maken tevens
duidelijk die voornamelijk zelf
te willen oplossen. Uit het on
derzoek komt ook naar voren
dat er nauwelijks verschil be
staat tussen de ervaringen van
de 123 scholen, die al met het
studiehuis werken, en de ver
wachtingen van de overige (bij
na 400) scholen die komende
zomer beginnen.
P. van Rhebergen van het
Leidse Aquino College meent
dat de scholen veel aan zichzelf
hebben te wijten. „Als het erop
aankomt, zijn scholen geen
haar beter dan leerlingen die
huiswerk alsmaar voor zich uit
schuiven. Ik vind die verhalen
over niet beschikbare boeken
en dergelijke smoesjes om te
verhullen dat ze te laat zijn be
gonnen met nadenken over het
studiehuis."
Ook directeur B. Stolwijk van
het Groene Hart Lyceum, met
vestigingen in Alphen aan den
Rijn en Hazerswoude, heeft zijn
studiehuiszaakjes op orde. Zo is
er voor de leerlingenbegelei
ding een systeem met mento
ren opgezet. „Er zijn minder
lescontacten en je moet de zelf
standiger werkende leerlingen
toch begeleiden." Hij maakt
zich zorgen over de studiedruk
voor de leerlingen. „Die ver
minderen is lastig want in eind
examenprogramma's kun je
niet zo maar schrappen."
De twee grootste vakbonden
van onderwijzend personeel, de
Onderwijsbonden CNV en de
Algemene Onderwijsbond
(AOb), bevestigen dat zij 'wel
wat' klachten binnen luijgen
over de invoering van het stu
diehuis. Het gaat echter niet
om grote aantallen, zegt Aob-
bestuurder Walter Drescher. De
klachten komen veelal van
scholen die wat laat zijn begon
nen met de voorbereidingen of
scholen die te radicaal willen
overstappen op het nieuwe sys
teem.
Een belangrijk probleem voor
de 123 scholen die al werken
met het studiehuis, blijkt de
eindexamenregeling. De vrees
bestaat dat een groter percenta
ge leerlingen zal zakken. Bin
nen het nieuwe systeem moe
ten de leerlingen nu óf alleen
maar een voldoende voor de
vakken halen óf behoorlijke
compensatie tegenover de be
haalde vijf hebben. Adelmund
heeft inmiddels het advies ge
kregen de examenregeling
enigszins aan te passen en het
eindexamenresultaat met een
vijf zonder compensatie toe te
staan. De opzet is immers dat
de leerling in het studiehuis
moet tonen het programma 'in
de brede zin' te beheersen.
ECHTEN GPD
Een parachutist (38) uit
Hasselt is zondagmorgen
in Echten op curieuze wij
ze op de grond gewond
geraakt. De man was op
een landingsveldje van
het paracentrum Hooge-
veen bezig een landings-
kruis voor de para's te leg
gen, toen hij op de horens
werd genomen door een
stier. Die stond zich in
een naburig weiland ken
nelijk te ergeren aan al het
gedoe in de lucht en op
de grond. Het beest kroop
onder een afrasterings
draad door en rende op
de man af.
De parachutist kon na
een bezoek aan de dokter
gewoon verder gaan met
zijn bezigheden. Hij liep
volgens de politie alleen
een paar kneuzingen op.
De club, die al heel lang
gebruik maakt van het
weiland, heeft de rest van
de dag geen last meer ge
had van de stier.
den haag gpd
De WD twijfelt 'per keer' ster
ker aan het nut van parlemen
taire enquêtes. Bij de openbare
verhoren komen de kleinste de
tails aan de orde die vervolgens
zo sterk worden uitvergroot dat
ze hét zicht op het geheel ont
nemen. „En je zit met de onver
mijdelijke publiciteit er om
heen. Daardoor ontstaat een
dynamiek rond het verschijnsel
parlementaire enquête, waar
over ik me grote zorgen maak.
Dat de kranten al op de eerste
dag wisten wie er weg moest,
vind ik zorgwekkend", zei de
WD-leider gisteren tijdens een
rondetafelgesprek. Hij wil zich
de komende tijd gaan beraden
op nut en inzet van dit zware
middel.
Dijkstal heeft verder de in
druk „dat het rapport op on
derdelen niet deugt. De aan
vankelijke hoofdvragen, name
lijk of er sprake was van een gif
tige lading van het El Al-toestel
en of qr een of ander complot
achter de ramp zat, zijn beide
afdoende met nee beantwoord.
Maar over de medische kant
van de zaak, die nu terecht op
de voorgrond is gekomen, be
staat nog zeer veel onduidelijk
heid. Voor de mensen in de
Bijlmer is dat het meest essenti-
ele deel van het rapport en als
je ziet hoe stellig allerlei specia
listen elkaar daarover tegen
spreken, dan zet ik daar nog
een dik vraagteken bij. Voor die
mensen ligt er, ook na het rap
port, nog een gigantisch pro
bleem. Want er zal toch iets
moeten gebeuren om hen te
helpen bij het opbouwen van
hun leven."
Premier Kok kreeg dit week
einde kritiek op zijn 'onverstan
dige' reactie op het rapport van
de twee voormalige ministers
van binnenlandse zaken Van
Thijn (PvdA, in het kabinet
Lubbers-Kokl) en Wiegel (VVD,
in het kabinet-Van Agt). Wiegel
vindt het zelfs 'onbegrijpelijk'
dat 'Kok zo snel mogelijk het
verhaal van de enquêtecom
missie in de versnipperaar wil
laten verdwijnen'. Maar een in
houdelijke reactie op de kritiek
van de commissie heeft Kok
nog niet gegeven, aldus de libe
raal gisteren voor de televisie.
Volgens de commissie heeft
de minister-president te weinig
gedaan om de afwikkeling van
de ramp te coördineren. Letter
lijk staat er in het rapport: 'Het
feit dat de minister-president
zijn positie als voorzitter van de
ministerraad op dit onderwerp
op geen enkel moment heeft
ingevuld, vindt de commissie
niet in overeenstemming met
zijn functie'. Het verweer van
Kok dat niemand hem ooit
heeft verzocht de coördinatie
op zich te nemen en dat hij
hiervoor een te klein departe
ment heeft, werd terzijde ge
schoven door de commissie.
Wiegel houdt het er op dat de
nasleep van de ramp constant
is onderschat. Van Thijn, die
zelf moest opstappen na de vo
rige parlementaire enquête
over opsporingsmethoden (de
IRT-affaire), vindt ook dat Kok
te snel heeft gereageerd. „Ik
kan me voorstellen dat het ka
binet zich wil verdedigen, maar
dat moet tegenover de Tweede
Kamer gebeuren", aldus Van
Thijn in het PvdA-vlugschrift.
Zijn partijgenoot, milieuminis
ter Pronk, liet zich dit weekein
de in soortgelijke bewoordin
gen uit.
D66-coryfee Jan Terlouw zegt
begrip te hebben voor de reac
tie van Kok. „De minister-presi
dent heeft zich in gematigde
woorden uitgelaten over de
conclusies van het rapport. Dat
kan ik me wel voorstellen. Als je
moet wachten totdat de Twee
de Kamer debatteert over het
rapport, zijn er al heel veel re
acties in de media verschenen."
Terlouw meent dat er zo snel
mogelijk over moet worden ge
debatteerd. „Er moet een keer
een punt worden gezet achter
deze kwestie." De parlementa
riërs kunnen tot eind deze
maand de schriftelijke vragen
indienen bij de enquêtecom
missie en het kabinet. Het de
bat staat voorlopig gepland
over drie weken, op 18 mei.
den haag anp
Het wegsturen van bewindslie
den zou de slechtste uitkomst
zijn van Bijlmerenquête, zegt
commissielid Oudkerk. Het
eventuele aftreden van minis
ters die onder vuur zijn komen
te liggen 'heeft geen jota te ma
ken met de oplossing van het
werkelijke probleem', zei hij
gisteren voor de radio.
De fundamentele problemen
in de nasleep van de Bijlmer
ramp hadden te maken met bu
reaucratie en traagheid van de
overheid. „Dat los je niet op
door iemand naar huis te stu
ren", aldus het PvdA-Kamerlid.
Oudkerk weersprak de sug
gestie dat hij als commissielid
een 'kruistocht' tegen minister
Borst van Volksgezondheid aan
het voeren was. „Wij botsen
politiek vaak", erkende hij. De
geruchten dat ook PvdA'ers de
ze kritiek geuit zouden hebben,
baart Oudkerk zorgen. Hij kon
digde aan met PvdA-fractielei-
der Melkert hierover te zulen
overleggen. „Ik kan mij niet
voortdurend bij veertig fractie
genoten afvragen of zij mis
schien anonieme kritiek op mij
hebben", aldus Oudkerk.
rotterdam gpd
Een groepje mensen dromt sa
men bij het karretje met een
vrolijke parasol dat pal voor de
Bijenkorf staat. De verkoper van
Surinaams schaafijs doet goede
zaken. Terwijl achter zijn rug
over de Coolslngel de ME ach
ter groepjes hooligans aanrent,
gaan de bekertjes gekleurd wa
terijs grif van de hand. Zaken
zijn zaken.
Maar dat geldt minder voor de
winkeliers in de Rotterdamse
binnenstad. Hun winkels vallen
na de huldiging van Feyenoord
ten prooi aan grootschalige
plunderingen. Een jongen van
een jaar of achttien kijkt ver
dwaasd om zich heen. Achter
hem op de Hoogstraat gaat de
ene na de andere winkelruit
aan diggelen. Priet-priet. Z'n
mobieltje gaat. „Ja man, waar
ben je nou" klinkt het opge
wonden. „Ik wil meedoen,
maar ik ben alleen. Oké, ik
wacht op je bij de trap van de
Koopgoot. Op de vraag of hij
soms van plan is straks achter
de plunderende groep jongeren
aan te gaan, antwoordt hij
schaapachtig: „Ik? Nee, ik ben
een gewone supporter hoor."
Dan, met een glimlach van oor
tot oor: „Feyenoord heeft een
naam hoog te houden hoor.
Rellen horen erbij." Aan de
overkant komt zijn vriend aan
gelopen. Samen rennen ze ver
volgens richting V&D.
Weer klinkt een waterval van
versplinterd glas. In de etalage
van een schoenenzaak probe
ren twee jongens twee gelijke
schoenen te vinden. Als ze zien
dat een blauw busje komt aan
scheuren, zetten ze het op éen
lopen. Een meisje huilt. „Ik wil
De plundering van winkels na de huldiging van Feyenoord
naar huis," brult ze terwijl de
ME de zoveelste charge uit
voert. Twee andere angstige
meiden klampen een toeschou
wer aan. „Vertel ons alsjeblieft
waar we de metro in kunnen.
We willen hier weg. Dit is ver
schrikkelijk."
Een van de rellende groepen,
een man of twintig sterk, be
vindt zich inmiddels ter hoogte
van Blokker. Ze dansen van ple
zier. Hopla, daar gaan de
bloempotten uit de etalage over
straat. De winkelruiten van dro
gisterij Boots aan de overkant
blijken steviger. Hoe ze ook
proberen, er klinkt geen gerin
kel. Dan het doorzichtige rol
luik van Aktie Sport maar. „Ja,
daar hebben ze skates," roept
er eentje. Ze nemen een aan
loopje, springen, rammen,
maar hoe ze ook proberen, het
mislukt. De groep trekt verder.
Daar sneuvelt de pui van Mc
Donald's, dan die van kleding
zaak Fooks. Alle zaken zonder
rolluik krijgen een 'behande
ling'. Ruit ingooien en kijken of
er binnen wat te halen valt.
„Ongelooflijk." blikt een bewo
ner even later terug op de plun
deringen. „Hier bij Fooks lie-
FOTO ANP JASPER JUINEN
pen ze gewoon met stapels
broeken naar buiten. En bij de
brillenzaak zijn ze ook naar
binnen geweest. Jong, oud, jon
gens, meisjes, er liep werkelijk
van alles tussen. Tuurlijk heb ik
direct de politie gebeld. Het is
druk, kreeg ik te horen. Ik werd
niet eens doorverbonden."
Een medewerkster van de kle
dingzaak is inmiddels gearri
veerd om de schade op te ne
men. Ze weet niet waar ze moet
beginnen. Daar komt de politie.
Eindelijk. Ze stapt op twee
agenten af. Helaas, de politie
heeft even geen tijd om schade
op te nemen. „Meneer, maar ze
plunderen," probeert ze nog.
De agenten lopen door. Op
zoek naar relschoppers die al
lang zijn verdwenen. „Rotter
dam viert feest, maar ik schaam
me diep," merkt een voorbij
ganger op. „Weer hebben een
paar het voor de grote groep
verziekt. En wie loijgen er weer
de schuld? Juist, de supporters.
Dat zijn deze gasten zeker niet.
Deze gasten zijn ziek. Zwaar
ziek."
De ernstige ongeregeldheden
ontstaan vlak voor het stadhuis,
als een groep jongeren enkele
agenten insluit. De situatie is zo
bedreigend dat de politie scho
ten lost. Geen waarschuwings
schoten, de dienstwapens wor
den direct op de tegenstander
gericht. „Dat kon niet anders.
In de lucht schieten had geen
zin meer," zegt politiewoord
voerder Anne Geelof. Hij staat
te stampvoeten op de Coolsin-
gel. „Het zijn weer een stel op
rellen beluste knapen dat een
geweldig feest loopt te verzie
ken," sneert hij, terwijl hij nij
dig aan zijn kampioenssjaal van
Feyenoord plukt. Geelof is
kwaad. Gefrustreerd dat de po
litie juist op deze wijze moest
ingrijpen. Gericht schieten is
niet niks voor een politieman.
Er raken vier mensen gewond,
van wie een ernstig. Drie kun
nen na behandeling in het zie
kenhuis naar huis.
De gevolgen van dit op zich al
ernstige incident zijn niet te
overzien. Er wordt niet alleen
geplunderd, op het Stadhuis
plein en het Hofplein wordt de
ME bekogeld met alles wat los
zit of wat los gemaakt kan wor
den. Tot aan verkeersborden
toe. Op de Coolsingel raakt een
agent gewond als hij een kei in
zijn nek krijgt. De man is er vrij
ernstig aan toe en moet naar
een ziekenhuis voor behande
ling.
De relschoppers trekken als een
furie door de stad. Het mobiele
toilet op de Coolsingel is geplet,
alsof er een bulldozer overheen
gereden is. Een andere wc
hangt op half zeven. Ook de an
dere sanitaire voorzieningen te
genover het stadhuis kunnen
naar de schroot. Doodgemoe
dereerd watert een Feyenoord-
fan in het enige urinoir dat nog
functioneert.
Het is op dat moment kwart
voor negen. Op het Stadhuis
plein gaat het er ronduit heftig
aan toe. Iedereen die het plein
niet wil verlaten, kan een klap
met de wapenstok verwachten.
En dat kan soms ongelukkig
uitpakken. Zoals de jongen die
tegen een lantaarnpaal wordt
geslagen en de supporter die na
de klap van een trapje valt en
uiterst ongelukkig neervalt. Ter
wijl de ME dreigend om hem
heen blijven staan, schreeuwen
zijn vrienden om een ambulan
ce.
De grootste stenenregen daalt
neer op het Hofplein. Een ME-
wagen met een waterkanon
veegt in enkele charges het
plein schoon. Wat rest is een
waar slagveld. De natte rijbaan
ligt bezaaid met kiezels, bakste
nen en stoeptegels. Een nor
maal voertuig kan hier niet
meer rijden.
Pas Iaat op de avond wordt het
rustig. Rotterdam likt zijn won
den. Weer een verziekt voetbal-
feest.
