Leidsch
Dagblad
13
23
amer te laat
onvolledig
leïnformeerd
ordeel enquêtecommissie ontluisterend voor kabinet-Kok
en dode opgeschreven patiënt
'in nu aan het werk blijven'
Sfeervol winkelen
in Winkelhof.
Wagen op zijn kant
Prof vestigt
record met
4.100 bullen
KLM jaagt nog op
tien eekhoorntjes
WINKELHOF
Moskou komt met nieuw vredesvoorstel
TWEE WEKEN GRATIS
DE WERELD OM U HEEN.
PERDAG 22 APRIL 1999
OPGERICHT 1 MAART 1860
LOSSE NUMMERS ƒ1,85
ZATERDAG ƒ2,40
Gesprek van de Dag
De drijfveren van
programmamaker
Theo van Gogh
Economie
lAG KOOS VAN WEES
Detailhandel bindt
strijd aan met
criminaliteit
Cultuur en Kunst
'Help de turtle
uit de soep' in
Naturalis
Sport
Manchester en
Bayern in finale
Champions League
indrapport van de enquêtecommissie Bijl
amp blijkt nog explosiever te zijn dan ver-
Niet alleen de bewindslieden Borst en Jor-
q| a krijgen een veeg uit de pan. Ook premier
leeft in de afwikkeling van de ramp zijn taak
Gakt. Dat is een constatering die in het paar-
ïp hard is aangekomen,
issievoorzitter Meijer velt vandaag in een
ïew met deze krant een vernietigend oor-
jver de premier. Kok wordt verweten zijn
'VI finerende taak als minister-president niet te
en waargemaakt. Hij liet vele kansen voor-
mzijn ministers bijeen te roepen om de za
ken op orde te krijgen. Bovendien verschuilt hij
zich volgens de commissie ten onrechte achter
het excuus dat zijn kleine departement (Algeme
ne Zaken) niet is toegerust voor vergaande be
moeienis met de ramp.
Een andere constatering van de commissie is zo
mogelijk nog ontluisterenden In zijn verhoor ver
telde Kok de commissie dat hij nooit een verzoek
van de fractievoorzitters heeft gehad om de coör
dinatie ter hand te nemen. Vijf fractieleiders heb
ben in het rapport een heel ander verhaal. „Je
mag van de hoogst verantwoordelijke in het land
verwachten dat hij in een verhoor onder ede vol
ledige opening van zaken geeft", aldus Meijer.
Het beeld dat uit het eindrapport oprijst is dat
van een overheid die weliswaar antwoord gaf op
alle politieke vragen, maar aan de klachten en
behoeften van de samenleving voorbij ging. Het
is een verwijt dat aan alle betrokken ministers
wordt gemaakt. Kok, Borst en Jorritsma lieten
zich veel gelegen liggen aan de stroom van ge
zondheidsklachten in de Bijlmer. Ze werden niet
serieus genomen, maar eerder als domweg 'las
tig' beschouwd. En actie bleef uit. Het kabinet
miskende daarmee zijn maatschappelijke verant
woordelijkheid, vindt de commissie.
Die laatste constatering dient een zware politieke
lading te krijgen. Het is tijdens de verhoren en in
vele interviews al eerder aan de orde geweest.
Wie bereid is zijn leven in de waagschaal te stel
len om slachtoffers van een ramp te helpen,
moet er van op aan kunnen dat de overheid zich
om hem of haar bekommert als de betoonde
moed gevolgen heeft voor de gezondheid. Die
overheid hield zich doof. Dat is een uiterst wrang
en ook beangstigend gegeven.
Even wrang is dat de politieke vraag zich nu ver
engt tot wie de hoofdschuldige is aan dat falen.
Kok coördineerde niet, Borst bleef elk verband
tussen ramp en gezondheidsklachten ontkennen,
Jorritsma 'voelde er verdomd weinig voor" nog
eens de ladingpapieren te onderzoeken en oud
minister Maij deed voornamelijk niets. Maar wat
vooral staat is die gezamenlijke bijdrage aan het
beeld van een lamlendige overheid.
Pagina 3: Voorzitter Meijer: Kok ontliep verant
woordelijkheid
iek treft Kok, Borst en Jorritsma
ier Kok (PvdA) en zijn twee vice-premiers Borst
en Jorritsma (WD) hebben de Tweede Kamer 'on-
mldig, onvolledig, ontijdig of onjuist ingelicht' over
asleep van de Bijlmerramp. Dat is de belangrijkste
lusie van de parlementaire enquêtecommissie
.Jramp Bijlmermeer, die vandaag haar eindrapport
t [gepresenteerd.
WG ANP-CPD
ommissie verwijt Kok dat
jlmerramp nooit inhoude-
i de ministerraad aan de
is geweest. De commissie
dit onbegrijpelijk, gezien
pialen uit de samenleving
zien de positie van Kok als
[er-president.
minister Borst (Volksge-
ïeid) krijgt zware kritiek,
ommissie meent dat zij
eerder nader onderzoek
moeten laten verrichten
de gevolgen van de ramp
de volksgezondheid. Ern-
indt de commissie ook het
den van de hoofdinspectie
de gezondheidszorg, die
ien over auto-immuun-
n onvoldoende op waarde
ie en de minister te laat
neerde. De commissie be-
ikt echter dat de minister
delijk verantwoordelijk is
voor alle activiteiten van haar
ambtenaren.
Jorritsma (in het vorige kabi
net minister van verkeer en wa
terstaat en nu minister van eco
nomische zaken) wordt vooral
aangesproken op het functio
neren van de Rijksluchtvaart
dienst (RLD). De commissie
vindt het onbegrijpelijk dat de
RLD geen aangifte heeft gedaan
van het verdwijnen van de
cockpitvoicerecorder. Onbegrij
pelijk vindt de commissie ook
dat weinig gebruik is gemaakt
van de diensten van de Econo
mische Controle Dienst (ECD)
bij het opsporen van de vracht
documenten. Kwalijk noemt de
corhmissie het ook dat de RLD
informatie over de aanwezig
heid van verarmd uranium niet
heeft doorgegeven aan de hulp
verleners op de rampplek.
De overheidsinstanties die bij
de ramp waren betrokken wor-
Commissievoorzitter Meijer geeft het startsein voor het uitdelen van de eindrapportage van de Bijlmerenquête. De rapporten werden vanochtend
om zes uur uitgedeeld. foto gpd phil nijhuis
den getypeerd als 'verbrokkeld'
en 'verkokerd'. Instanties en
ministeries werkten langs el
kaar heen aan onderdelen van
vragen, maar niemand had een
totaalbeeld voor ogen.
Ook het onderzoek naar de
ramp was 'niet bevredigend'.
De onderzoekers van het minis
terie van verkeer en waterstaat
zijn te passief geweest, waar
door informatie verloren ging.
Het verantwoordelijke bureau
onder leiding van H. Wolles-
winkel was niet toegerust op
het uitvoeren van een dergelijk
groot onderzoek en de onaf
hankelijkheid wordt door de
commissie in twijfel getrokken.
Het ministerie van justitie
had ook een veel actievere rol
moeten spelen, onder meer ten
aanzien van de cockpitvoicere
corder en de ontbrekende
vrachtpapieren. Het openbaar
ministerie ondernam pas actie
toen de commissie al aan de
slag was.
De commissie noemt het
achterhouden van informatie
over de vracht door de Lucht
verkeersbeveiliging 'onaan
vaardbaar'. Het feit dat deze
'hail houdt HIV-\'irus in de tang
QNNO HAVERMANS
jaat goed met de onder-
ing van het HIV-virus.
zij een cocktail van medi-
kunnen veel mensen die
HIV zijn besmet redelijk
aal functioneren. En dat
lest met een grote letter in
ant, vindt internist Frank
van het Leids Universi-
Medisch Centrum. „Aan
- latiënt die drie jaar gele
es en dode zou zijn opge-
ten, kan ik nu vragen hoe
as op zijn werk. Natuurlijk
je dat relativeren, maar
remt niet weg dat ik en-
ast ben."
itiveren, want nog altijd is
addel tegen AIDS niet ge-
j in. Een medicijnencock-
- apt de afbraak van het af
weersysteem, maar het virus
blijft in het lichaam aanwezig.
Onduidelijk is nog wat er op de
langere termijn met het afweer
systeem gebeurt, want de cock
tail bestaat pas sinds 1996. Niet
elke HlV-geïnfecteerde heeft er
baat bij. Er zijn vervelende bij
werkingen. En dagelijks op vas
te tijden een stuk of tien pillen
slikken is geen pretje.
„Het probleem is niet voor
bij'.', stelt Kroon vast. „Bij men
sen die al eerder behandeld
zijn, is het virus resitent voor de
cocktail."
De cijfers zijn desondanks
hoopvol. Vier jaar geleden had
het LUMC 117 AIDS-patiënten,
van wie er zeventien datzelfde
jaar stierven. Vorig jaar stierven
slechts twee van de inmiddels
160 patiënten. „Zes op de tien
van onze patiënten blijven aan
het werk. We hebben minder
opnamen en meer patiënten op
de poli. Hetzelfde beeld komt
naar voren uit studies in de
Verenigde Staten en Frankrijk.
HIV-besmetting betekent niet
meer automatisch dat je wereld
instort."
Kroon hoopt volgende week
te promoveren- op onderzoek
'naar vaccinatie bij HlV-geïnfec-
teerden. Hij heeft ontdekt dat
het immuunsysteem zich her
stelt door het slikken van de
medicijnencocktail. Die afweer
is nodig voor het maken van
antistoffen na bijvoorbeeld een
griepprik. HIV breekt de afweer
af, waardoor patiënten vaak
toch infecties krijgen. De cock
tail bouwt het immuunsysteem
weer op, waardoor de griepprik
zin heeft. „Het vakblad AIDS
heeft dit resultaat met voorrang
opgenomen. Dat betekent wel
wat", zegt Kroon trots.
ALPHEN AAN DEN RUN
Bij een frontale bot
sing van een vracht
auto en een halfopen
personenauto zijn de
twee bestuurders
vanmorgen rond
kwart voor zes ge
wond geraakt. De
23-jarige Alphense
bestuurder van de
truck begon op de
Oostkanaalweg tus
sen de hefbrug en de
rotonde naar Nieuw
koop door onbeken
de oorzaak te slinge
ren. Een 37-jarige te
genligger uit Oegst-
geest kon het vehikel
niet ontwijken. Door
de botsing kwam hij
klem te zitten in zijn
zwaarbeschadigde
auto. Een trauma-
team bevrijdde de
man, die met onbe
kend letsel naar het
LUMC is vervoerd. De vrachtautochauffeur moest naar hetzelfde zie
kenhuis. De lading van de truck bestond uit limonade en bier. Takel
werkzaamheden om de voertuigen van de weg te krijgen duurden de
hele ochtend. De Oostkanaalweg was al die tijd afgesloten voor door
gaand verkeer. foto hielco kuipers
'onder de pet' gehouden gege
vens later onjuist bleken te zijn,
doet daar niets aan af. Ook de
dienst luchtvaart van de rijks
politie Schiphol heeft op de
avond van de ramp 'chaotisch'
gewerkt.
Pagina 2: Commentaar
Pagina 3: Meer over de
Bijlmerenquête
Belastingdienst
razendsnel met
terugbetalingen
UTRECHT GPD
Ongeveer tweeënhalf miljoen
belastingbetalers hebben hun
in 1998 te veel betaalde belas
ting al teruggekregen. Voor de
Belastingdienst is dat een snel
heidsrecord: nog nooit eerder
was de dienst zo vlug met het
versturen van de zogeheten
voorlopige aanslagen. Binnen
twee weken na die voorlopige
aanslag volgt ook de daadwer
kelijke storting van het geld op
iemands rekening. Of moet er
worden bijbetaald, want dat
kan natuurlijk ook nog.
De Belastingdienst probeert
zijn dienstverlening te verster
ken. Het opvoeren van de snel
heid, waarmee de aangiften
worden verwerkt, is daar een
onderdeel van. De dienst moet
dit jaar 5.4 miljoen biljetten
binnen krijgen. Bijna vier mil
joen zijn al gearriveerd. Ook de
aangifte via eigen computer
wordt steeds populairder. Er
zijn al een miljoen electroni-
sche aangiften gedaan.
LEIDEN QNNO HAVERMANS
Prof. mr. Koos Reugebrink
vestigt vandaag een opmer
kelijk record. De voormali
ge decaan van de faculteit
rechtsgeleerdheid aan de
Leidse universiteit zet voor
de 4.100ste keer zijn hand
tekening onder een bul. „Ik
weet zeker dat er in Neder
land geen enkele hoogle
raar te vinden is die zoveel
bullen heeft getekend als ik.
Daar ben ik wel een beetje
trots op."
Reugebrink maakt onder
scheid tussen doctoraal- en
doctoraatsbullen. Zijn
naam prijkt onder de bul
len van zo'n vierduizend
afgestudeerden. Niet zo
vreemd, want als decaan
('79-'82 en '93-'95) en als
voorzitter van de vakgroep
fiscaal recht tekende hij bij
na alles zelf. „Dat was toen
de gewoonte."
Meer indruk maken de
pakweg honderd promoties
die de emeritus-hoogleraar
fiscaal recht inmiddels
voorzat. „Ik ben ceremoni
eel rector. De echte rector
kan zijn tijd wel beter be
steden dan de hele dag
promoties voor te zitten.
Dat herinnerde ik mij nog
van mijn tijd als decaan,
dus toen ik met pensioen
ging heb ik me beschikbaar
gesteld. Ik mag wettelijk tot
mijn zeventigste promotor
zijn, dus ik ga nog door tot
oktober 2000."
Vandaag heeft de uitvin
der van de BTW twee pro
moties. „Van geneeskunde,
geloof ik. Die mensen ken
nen mij natuurlijk helemaal
niet. Tijdens de receptie na
afloop leg ik ze altijd uit
van wie die handtekening
nou eigenlijk is."
Pagina 20: Reugebrink
houdt vurig pleidooi voor
meer openheid
HET WOORD IS AAN
Brett Butler
Dromen die uitkomen, kun
nen even onaangenaam zijn
als dromen die onverwezen-
lijkt blijven.
67140 67150 771 go
40% 30% 30%
30% 30% 30%
Uitgebreid weeroverzicht op pagina 8
VANDAAG 30 PAGINA'S
Binnenland
Buitenland
Cultuur
3.5
9,11
23
Economie12,13
Gesprek van de Dag2
Kerk en Samenleving18
Regio17,19,20,21
RTV/programma's15
Smaak/Strips14
Sport25,27,29
Vandaag in de UIT-bijla
ge Karin Bloemen in be
nefietvoorstelling voor
Kosovo in Leidse
Schouwburg.
HAARLEM KEES VAN DER LINDEN
De KLM jaagt nog op enkele
eekhoorntjes die vorige week
wisten te ontkomen aan de ver-
snipperaar. Het risico dat de
knaagdiertjes zich te goed gaan
doen aan kabels en snoeren in
de KLM-kantoren, wordt niet
uitgesloten. Een gespecialiseerd
bedrijf is ingehuurd om de ge
bouwen op de luchthaven te
doorzoeken.
De voortvluchtige knaagdier
tjes zijn de laatste overlevenden
van een zending uit China. Op
de luchthaven werden twee we
ken geleden vierhonderd eek
hoorntjes onderschept, die ver
volgens op last van de Rijks
dienst voor de keuring van Vee
en Vlees (RW) werden afge
maakt. Volgens de RW ontbrak
de vereiste gezondheidsverkla
ring. Tot onsteltenis van de
Dierenbescherming en tal van
andere organisaties eindigde de
zending in een hakselmachine.
Ongeveer tien eekhoorntjes
ontsnapten aan de moordpartij.
Personeelsleden van de KLM
zagen vorige week in de vracht
loods een eekhoorntje lopen.
Later troffen ze nog twee dode
exemplaren aan. Volgens de
woordvoerder van de KLM zijn
de opgejaagde diertjes 'een na
tuurlijke dood' gestorven.
Wat er gaat gebeuren met de
ontsnapte eekhoorntjes, is niet
duidelijk. De KLM zal er bij de
RW op aandringen de diertjes
te sparen, aldus de woordvoer
der. De luchtvaartmaatschappij
is duidelijk geschrokken van de
landelijke verontwaardiging
waartoe de slachting vorige
week heeft geleid. „Wij zullen
alles op alles zetten om de dier
tjes die worden aangetroffen, in
leven te houden. Die beslissing
ligt echter niet bij ons, maar bij
de RW. Wij stellen voor ze in
quarantaine te houden en te
verzorgen."
MOSKOU-BELGRADO-BRUSSEL
Van alle markten thuis
In Winkelhof winkelt u overdekt
bij meer don 70 speciaalzaken.
Het is vlakbij, en heeft meer in
huis don u denktl
Én u kunt gratis parkeren'
Ruim 70 speciaalzaken onder één dak
le aanwezigheid in Kosovo die voor alle partijen acceptabel is'. Hij
benadrukte nogmaals dat de bombardementen niet worden ge
dekt door een mandaat van de VN.
De NAVO verwacht dat Milosevic zal proberen de jubileum-top
van het bondgenootschap, dit weekeinde in Washington, te versto
ren. Er wordt rekening gehouden met 'vanuit Belgrado georkes
treerde demonstraties', aldus Shea. De speculaties nemen toe dat
de premiers en staatshoofden van de negentien NAVO-landen zul
len praten over de inzet van grondtroepen in Kosovo. Een diplo
maat ontkende dit gisteren: „Niemand is daar op dit moment aan
toe."
Maar volgens de Amerikaanse minister van defensie Cohen heeft
de NAVO al sinds vorig jaar plannen klaarliggen voor een eventu
eel grondoffensief. Ook de Britse premier Blair sloot gistermiddag
tijdens het wekelijkse vragenuurtje in het Lagerhuis de inzet van
grondtroepen niet langer uit. „Alle opties staan open", aldus de
premier.
De Russische afgezant Viktor Tsjernomyrdin bespreekt vandaag in
Belgrado een nieuw vredesplan van Moskou voor Kosovo met de
Joegoslavische president Milosevic. Het 'zespuntenplan', dat van
daag door de Russische minister van buitenlandse zaken Iv^nov
uiteen wordt gezet in de Franse krant Le Monde, biedt geen oplos
sing voor het grootste twistpunt. Dat is de NAVO-eis om een inter
nationale troepenmacht in Kosovo te legeren.
De Russen willen een onmiddellijk einde aan het geweld door
alle partijen, gelijktijdige terugtrekking van de NAVO-troepen uit
Macedonië en Albanië en de Joegoslavische en Servische troepen
uit Kosovo, veilige terugkeer voor alle vluchtelingen, openstelling
van Kosovo voor hulporganisaties en hervatting van het vredes
overleg van Rambouillet, met vergaande autonomie voor Kosovo
als doel.
Aangezien Joegoslavië mordicus tegen buitenlandse troepen op
zijn grondgebied is, wil Ivanov 'een definitie van een internationa-
Postcode: -
Tel:
- Plaats:
(I.v.m. controle bezorging)
Pagina's 9 en 11: Meer nieuws over Kosovo
Na de eerste twee weken betaal ik mijn abonnement:
Per maand Per kwartaal Q automatisch (f. 96.90) 1
automatisch (f. 33,70) Oacceptgiro If. 97.90) W
Nr. bank/giro:Handtekening:1
Leidsch Dagblad
DE WERELD OM JE HEEN.
OF BEL 071-5128 030
"712141 "4001 14"
maandag t/m vrijdag
