WHO steunt
verstrekken
gratis heroïne
Serviërs zetten zuivering in hoogste versnelling
Angst voor radicale islamieten en Koerden
Buitenland
Hoog water in Venetië
Bijna-vliegramp
boven Het Kanaal
Protest in Algiers tegen
verkiezing Bouteflika
OAG 17 APRIL 1999
iropese telecom-reus in wording
Pgj-RONNDeutsche Telekom en Telecom Italia overwegen
j^rên, waardoor het grootste telecommunicatiebedrijf ter
d zou ontstaan. Dat hebben de kranten Financial Times
jfie Wall Street Journal gisteren gemeld. De onderhandelin-
[ïijn in een vergevorderd stadium, maar er zijn politieke
lemissen waardoor de transactie nog kan mislukken, aldus
'inancial Times. Gaat de fusie door, dan ontstaat een telefo-
reus met een marktwaarde van 200 miljard euro (ruim 440
aid gulden). Beide ondernemingen wilden de berichten be-
jgen noch ontkennen.
issen na jaren vrij in Tsjetsjenië
gjiD De politicus Aleksandr Lebed is er in geslaagd de vrij-
igte bewerkstelligen van twee Russen die jarenlang zijn
gehouden in de opstandige republiek Tsjetsjenië. Een in
tsjenië gelegerde militair en een 67-jarige man die op be-
pvas bij zijn zus in de Tsjetsjeense hoofdstad Grozny, wer-
g voor de onafhankelijkheidsoorlog van 1994-1996 door
lDes gevangen genomen.
geria weg uit Sierra Leone
Nigeria maakt later dit jaar een begin met de terugtrek-
van zijn troepen uit Sierra Leone. Dat heeft de bevelhebber
het Nigeriaanse leger, Al-min Daggash, laten weten. De te-
rekking begint zodra de wederopbouw van het Sierra-Leo-
eleger voldoende is gevorderd. Nigeria leidt de West-Afri-
nse vredesmacht in het door burgeroorlog geteisterde Sierra
oe
olse premier ontkent collaboratie
ifflAü' De Poolse premier, Jerzy Buzek, heeft de beschuldi-
van de hand gewezen dat hij ten tijde van het communisti-
bevvind een agent was van de geheime politie. Donderdag
laarde een rechtse politicus dat Buzek naar alle waarschijn-
eid goede contacten onderhield met de Poolse veiligheids-
si na het instellen van de noodtoestand in 1981.
rdachte bevrijd uit gerechtsgebouw
g» Twee gewapende mannen hebben gisteren een Kroati-
iverdachte bevrijd uit de rechtszaal in Praag waar over
is uitlevering aan Duitsland werd beslist. Nedzedin Zek
it door Duitsland gezocht wegens niet nader genoemde
ie misdrijven. Op het moment dat de rechter uitspraak zou
pover de uidevering, trokken twee mannen op de publieke
line pistolen. De mannen ontwapenden de bewakers en ver-
nde rechtszaal met de verdachte.
ikita bezwijkt aan zout
gD De 38-jarige steur Nikita, die Noorwegen in 1964 ca-
ukreeg van de toenmalige Sovjet-leider Nikita Chroesjtsjov,
hdeze week het loodje gelegd. De beroemde vis, die de
ide Oorlog en de Sovjet-Unie overleefde, stierf aan een over-
iszout water in het Noorse Bergen. Nikita bezweek nadat
medewerker zijn aquarium per ongeluk met zout in plaats
zoet water had gevuld. De twee Amerikaanse soortgenoten
bet bassin met hem deelden, hebben het incident overleefd.
orzitter Chiracs RPR treedt af
De voorzitter van de Franse conservatieve partij RPR,
ippe Séguin, is gisteren onverwacht afgetreden. Hij deed dat
irotest tegen een gebrek aan eenheid binnen de partij van
ident Chirac. Séguin verwijt de president dat hij de RPR-
pagne voor de verkiezing van het Europese Parlement van
onvoldoende steunt. Het opstappen van Séguin is de zo-
ite tegenslag voor de verdeelde Franse coalitie, die in juni
'werd verpletterend verslagen door de socialisten.
dia test opnieuw raket
dtihi» India heeft gisteren opnieuw een rakettest uitge-
d.Het gaat om de lancering van de Trishul-luchtdoelraket,
een bereik van vijftig kilometer. Afgelopen zondag testte In-
ilde middellange-afstandsraket Agni-2, met een bereik van
0 kilometer. Aartsrivaal Pakistan reageerde woensdag en
met twee rakettesten.
waakse spionnenchef opgepakt
slavaIvan Lexa, de voormalige directeur van de Slowaak-
iheime dienst (SIS) en een van de naaste medewerkers van
premier Meciar, is gearresteerd. Hij wordt beticht
ambtsmisbruik en zou de hand hebben gehad in de ontvoe-
jran Mochal Kovac, de zoon van de yroegere regeringslei-
Zijn parlementaire onschendbaarheid werd vorige week
lieven.
tbellen Oeganda doden 37 burgers
'Ala Oegandese rebellen hebben deze week bij drie aan-
cn37 burgers gedood. Dit heeft een woordvoerder van het
tndese leger verklaard. Rebellen van de Verenigde Demo-
ische Krachten vechten sinds augustus 1996 tegen de rege-
|van president Museveni.
irkse leger brengt 27 PKK'ers om
«I Het Turkse leger heeft in Oost-Turkije zeker 27 Koerdi-
PKK-strijders gedood. Dat gebeurde nadat de strijders een
ionvooi in een hinderlaag hadden gelokt en zes militairen
Het leger zette daarop een tegenoffensief in en
de schuilplaats van de guerrillastrijders.
«ssen zonder reukwatertje
*oin De Russen hebben nog twee maanden de tijd om af-
shave, lotions en parfums van eigen bodem in te slaan,
ma wordt een opmerkelijk decreet van kracht: het 'Verbod
!eproductie van alcoholhoudende non-foodproducten die
den gebruikt als hygiënische substanties'. De hoogste medi
an het land, Gennadi Onitsjenko, is het brein achter dit be-
■Hij maakt zich grote zorgen over de innemers die bij ge-
laan wodka reukmiddelen consumeren. Volgens zijn gege-
süepen vorig jaar 24.00 Russen een vergiftiging op na het
iken ervan.
'Regio voor regio komt hier aan; zoiets heb ik nog nooit gezien
morina harald doornbos
Bahrie komt uit de Mitrovica-
regio. Zelija ook, en Zoja even
eens. Datzelfde geldt voor dui
zenden en duizenden andere
etnische Albanezen die gisteren
uitgeput, berooid, angstig en
huilend arriveerden aan de Al
banese kant van de grens met
Kosovo. Nu de Serviërs de grens
tussen Kosovo en Albanië weer
hebben geopend, zijn er op
nieuw lange colonnes van
vluchtelingen uit Kosovo aan
gekomen. Bij de grensovergang
van Morina, 35 kilometer van
oosten van de Noord-Albanese
stad Kukes, arriveerden alleen
al gisteren 12.000 vluchtelin
gen.
„De etnische zuiveringen zijn
uiterst systematisch van aard",
zegt een Franse hulpverlener
die koppen thee uitdeelt aan de
vluchtelingen. „Regio voor re
gio komt hier aan. Zoiets heb ik
nog nooit gezien."
„Donderdag kwam de Servi
sche politie langs", zegt Bahrie,
een 26-jarige etnische Alba
nees. „Ze hadden ons dorp al
een paar dagen onder vuur ge
nomen, daarna gaven ze ons
bevel te vertrekken naar Alba
nië en staken ze onze huizen in
brand." Zelija heeft een bijna
identiek verhaal. „Politie kwam
donderdagmiddag om half vijf
ons dorp binnen", vertelt het
15-jarige meisje terwijl ze naast
de tractor met aanhanger loopt
waar de rest van haar familie op
zit. „We moesten naar Albanië,
daarna staken ze de huizen in
brand."
Zoja, een Albanese vrouw die
haar anderhalf jaar oude kind
met een mutsje probeert te be
schermen tegen de straffe wind
en de regen, kon niet eens uit
haar huis worden verjaagd. De
Servische terreur had haar en
haar familie drie weken geleden
al naar de bossen gedreven.
„We zagen onze huizen bran
den vanuit de bosrand", vertelt
ze. „Daarna kwam de politie
naar ons toe en zei: wegwezen
naar Albanië".
De Serviërs zijn inmiddels ex
perts in etnische zuiveringen.
De nieuwe uitdaging in Kosovo:
hoe verdrijf en vermoord je 1,8
miljoen mensen in een paar
weken tijd. Sinds de eerste
NAVO-luchtaanvallen, 24 da
gen geleden, zijn er ongeveer
700.000 etnische Albanezen
naar Kosovo's buurlanden Al
banië, Macedonië en Mon
tenegro verdreven. Dat komt
Rugova ontmoet president Servië
BELGRADO AFP-Rtr
De Servische president Milan Milutinovic en de gematigde Kos-
ovaarse leider Ibrahim Rugova zijn het er over eens dat stopzet
ting van de NAVO-aanvallen een voorwaarde is voor het hervat
ten van 'het politieke proces'. Dit staat in een communiqué dat
door het Servische staatspersbureau Tanjug is verspreid.
„De NAVO-bombardementen moeten onmiddellijk worden
stopgezet, want zonder vrede kan er geen politieke oplossing
worden bereikt", aldus een verslag van de Joegoslavische televi
sie. Van Rugova zelf werd niets vernomen.
Milutinovic sprak gisteren in Belgrado ruim een uur met Rug
ova. Rugova zag er volgens correspondent Tim Marshall van
Sky News 'uitgeput, maar gezond' uit. Marshall mocht even
naar binnen om opnamen te maken. Het is niet duidelijk of
Rugova tot de ontmoeting is gedwongen. Eerder deze maand
sprak de Kosovaarse leider met de Joegoslavische president
Milosevic. Ook toen werd betwijfeld of dat wel op vrijwillige ba
sis gebeurde.
venetiè Inwoners van de Noord-Italiaanse stad Venetië houden maar ternauwernood de voeten droog. Deze foto werd gisteren gemaakt bij het
Palazzo Ducale. Voor de tijd van het jaar staat het water in de stad met 107 centimeter ongebruikelijk hoog. Verwacht wordt dat het nog bijna
tien centimeter zal stijgen foto ap fernando proietti
Doema steunt unie met Servië
moskou hans hoogenduk
„De volgende eeuw beginnen
we met één grote staat met de
hoofdsteden Belgrado, Minsk
en Moskou", zei de Russische
ultra-nationalist Zjirinovski gis
teren in Moskou. Hij deed dat
nadat de Doema, het parle
ment, zich met 293 tegen 54
stemmen had uitgesproken
voor de toelating van Joegosla
vië tot de unie van Rusland en
Wit-Rusland.
Alleen de liberalen stemden
tegen deze niet-bindende mo
tie. Vorige week had het Joego
slavische parlement zich al uit
gesproken voor vorming van
zo'n unie.
De kans dat het werkelijk tot
een verbond van deze drie Sla
vische staten komt, is echter
vrijwel nul. Nadat de Russische
president Jeltsin vorige week
had gepleit voor opname van
de Servische broeders in de
unie, nam het plaatsvervan
gend hoofd van zijn staf don
derdag flink wat gas terug. „Na
tuurlijk zal zoiets niets snel ge
beuren. Dat is onmogelijk. Het
zou een stap zijn op de weg om
Rusland in het gewapende con
flict te betrekken en dat zou ab
soluut fout zijn", verklaarde
Oleg Sisoejev.
Het zijn vooral de commu
nisten, die dromen van een we
deropstanding van een soort
Sovjetunie, en de nationalisten
die voorstanders zijn van deze
'trilaterale'. In de Doema kre
gen ze gisteren steun van ande
re fracties die de kans schoon
zagen lucht te geven aan hun
woede over de NAVO-aanval op
een konvooi vluchtelingen.
Veel waarnemers in de Russi
sche hoofdstad zijn ervan over
tuigd dat de Joegoslavische pre
sident Milosevic uit puur op
portunisme heeft gevraagd om
toelating tot de unie. „Datzelfde
geldt voor dit Doema-besluit",
aldus een Russische politicus
die anoniem wil blijven. Hij
wees erop dat de overgrote
meerderheid van de Russen ab
soluut niet betrokken wil wor
den bij de gevechten op de Bal
kan.
Slechts vier seconden speling
LONDEN DPA
Boven Het Kanaal zijn giste
ren twee passagiersvliegtui
gen bijna met elkaar in bot
sing gekomen. Volgens Brit
se luchtvaartautoriteiten
scheelde het vier seconden
voordat de twee toestellen,
waarvan er een uit Amster
dam kwam, tegen elkaar
waren gebotst.
Een uit Gotenburg (Zwe
den) afkomstig toestel van
British Airways had nog
geen toestemming om in
Londen te landen en moest
rondjes vliegen boven Het
Kanaal. Het vliegtuig kreeg
van de Londense verkeers
leiding dezelfde hoogte toe
gewezen als die waarop juist
een toestel van United Airli
nes vanuit Amsterdam na
derde.
Een ramp kon op het nip
pertje worden voorkomen
doordat beide toestellen
waren uitgerust met een
waarschuwingssysteem, dat
aanwijzingen geeft als een
ander vliegtuig te dicht na
dert. Een van de toestellen
kreeg de aanwijzing 'meteen
dalen', het andere vliegtuig
moest op gezag van de
luchtverkeersleiding juist
'meteen stijgen'.
Een woordvoerder van de
Londense luchthaven Gat-
wick denkt dat de fout te
wijten is aan de drukte in de
verkeerstoren en de overbe
lasting van het personeel.
Turkije kiest parlement en gemeentebesturen
ideeën tegen de Turkse staat. Zij willen aan de
overgebleven driejarige opleiding restricties op
leggen.
Tansu giller, voorzitster van de Juiste Pad Par
tij, geeft haar gehoor de garantie dat onder haar
partij iedereen zijn geloof in vrijheid zal kunnen
belijden. Naar deze mogelijk 'staatsgevaarlijke'
uitspraak heeft de procureur van het Staatsveilig-
heidshof een onderzoek ingesteld. Reci Kutan
van de Partij van de Deugd, de opvolger van de
om religieuze propaganda verboden Wel
vaartspartij, reageert verontwaardigd: (giller en
Yilmaz misbruikten het geloof, zegt hij.
Kutan nam de teugels over van Necrpettin Er
bakan, die gedurende vijf jaar niet aan politiek
mag doen, maar zijn partij achter de schermen
nog bestuurt. Erbakan was dankzij (giller een
jaartje premier. Het leger oefende enorme druk
op het duo uit om af te treden. Daarop volgde
voor Erbakan en zijn getrouwen het verbod om
politiek te bedrijven. Dat was een waarschuwing
aan het adres van de kiezers. De helft van de 21,4
procent van het electoraat die in december 1995
op de Welvaartspartij stemde, deed dat tenslotte
uit protest: tegen de schaamteloze corruptie van
de centrum-rechtse partijen die Turkije de afge
lopen vijftig jaar - op 1974 na - hebben gere
geerd.
De proteststemmers hebben nu een alternatief
in de Democratisch Linkse Partij van premier
Bulent Ecevit. Hij was premier tot 1974, met Er
bakan als vice-premier. Afgelopen december
vormde hij een minderheidsregering - de vierde
in drie jaar - die het land naar de vervroegde al
gemene verkiezingen van morgen leidde. Gedu
rende een kwart eeuw van oppositie heeft Ecevit
als enige politieke leider zijn vlekkeloze reputatie
weten te bewaren.
Ecevit is de gedoodverfde nieuwe premier. Zijn
taak zal zijn de radicale islamieten buiten de re
gering te houden. De verkiezingen worden een
nek-aan-nek-race tussen zijn partij en Erbakans
Partij van de Deugd. Maar geen enkele partij zal
beduidend boven de 20 procent uitkomen, zo
voorspellen opiniepeilers en analisten.
De logische coalitiepartner voor Ecevit is de
Moederlandpartij van Mesut Yilmaz, onder wie
hij ruim een half jaar vice-premier was tot
Yilmaz' kabinet in november viel. Het duo bracht
de inflatie terug van 91 procent tot 63 en begon
met de serieuze aanpak van de georganiseerde
misdaad.
Voor een meerderheid in het parlement zal
echter een derde partij nodig zijn. Het is onwaar
schijnlijk dat Yilmaz met zijn aartsrivale Tansu
giller wil regeren. Afhankelijk van welke partij de
landelijke ldesdrempel van tien procent haalt,
wordt het ofwel de sociaal-democratische CHP
(al heeft Evevit een probleem met CHP-leider
Deniz Baykal), of de ultra-nationalistische MHP.
Welke partij het wordt, is van groot belang voor
de andere bevolkingsgroep die onder de duim
dient te worden gehouden: de nationalistische
Koerden.
Hun partij HADEP scoort naar verwachting
hoog in de Koerdische provincies, ook al worden
de verkiezingsbijeenkomsten van de Koerdische
kandidaten tegengewerkt door de autoriteiten.
Zij beschouwen de partij als een verlengstuk van
de gewapende PKK.
Landelijk haalt HADEP vermoedelijk nog geen
vijf procent van de stemmen. Parlementszetels
zitten er dus niet in. Wel zal de partij een groot
aantal burgemeesters in de wacht slepen. De sa
menstelling van de regering zal bepalend zijn
voor hoeveel geld die gemeenten krijgen toebe
deeld, en in het algemeen, of de Koerden mogen
hopen op wat meer vrijheden.
neer op ongeveer 40 procent
van de totale beVolking.
Wie meent dat de etnische
zuiveringen slechts een Servi
sche reactie zijn op de NAVO-
aanvallen, hebben het mis. In
1998, toen er nog geen sprake
was van NAVO-bemoeienis in
Kosovo, hebben Servische troe
pen al 300.000 Albanezen op de
vlucht gejaagd.
De VN-vluchtelingenorgani
satie UNHCR herhaalde giste
ren dat de Serviërs er daadwer
kelijk op uit lijken te zijn om
Kosovo tot de laatste Albanees
te zuiveren. Volgens schattin
gen van hulpverleners in Alba
nië zijn er alleen op dit moment
al 150.000 mensen uit de Mitro-
vica-regio op weg naar de grens
met Albanië. „Degenen die
tractoren hebben, komen nu
aan, maar er zijn nog duizen
den en duizenden lopend op
weg. Hen verwachten we in het
weekeinde", zegt een hulpver
lener.
„We hadden een tractor, dus
het enige dat we konden doen
was rijden", vertelt Zoja Kam-
beri, die het Mitrovica-gebied
moest verlaten. „We zijn ner
gens gestopt. We waren veel te
bang", vervolgt ze. Kleine kin
deren zitten op haar schoot en
klimmen over de zakken en tas
sen die op de bodem van de
aanhanger liggen. „Onderweg
zagen we alleen maar dood vee
op de weg liggen. Er was geen
ziel te vinden die nog ademde.
Soms kwamen we gemaskerde
Servische politiemannen tegen.
'Doorrijden', schreeuwden ze.
Opschieten, dachten we, want
straks schieten ze ons dood."
Over de NAVO-aanvallen
heeft Zoja geen mening, zegt
ze. „Het enige dat ik weet, is dat
de NAVO de Serviërs bombar
deert en dat de Serviërs daarna
ons pakken".
Bahrie Sahiti vindt dat de
NAVO moet doorgaan met de
luchtcampagne. „Meer en
meer, niet stoppen", zegt hij.
„Ze verdrijven ons toch wel.
Laat de Serviërs er een hoge
prijs voor betalen."
Opsteker voor Nederland en Zwitserland
De Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) heeft voor
het eerst positief gereageerd op het gecontroleerd ver
strekken van heroïne aan zwaar verslaafden. Zwitserland
en Nederland zijn tot dusver de enige landen waar van
overheidswege wordt geëxperimenteerd met het ver
strekken van heroïne aan harddrugsgebruikers.
GENEVE BOB KROON
In Nederland worden de expe
rimenten in Amsterdam en Rot
terdam gehouden. In Den Haag
wordt zeer binnenkort begon
nen. Zwitserland nam 1994 het
voortouw, toen volksgezond
heidsdiensten in Zürich en
Bern deze nieuwe benadering
uitprobeerden op enkele hon
derden geregistreerde junks.
Gezien de overwegend gun
stige resultaten, zowel voor de
verslaafden als voor de samen
leving, wordt op 13 juni in Zwit
serland een referendum gehou
den over een regeringsvoorstel
om de proefverstrekking aan
meer dan duizend verslaafden
om te zetten in een wettig on
derdeel van de nationale ge
zondheidszorg.
Omdat het allerminst zeker is
dat een meerderheid van de
kiezers dat voorstel steunt, be
sloot de Zwitserse bondspresi
dent Ruth Dreyfus de WHO
hierover te polsen. Na een
diepgaande studie van het
Zwitserse dossier, kwam 's we
relds hoogste gezondheidscol
lege gisteren met een gunstig
oordeel, dat ook voor Neder
land interessant is.
„Het Zwitserse experiment
heeft overwegend positieve re
sultaten geboekt", aldus de
WHO in zijn antwoord aan
Bern. „Over het algemeen is de
gezondheidstoestand van de in
het programma opgenomen
verslaafden, alsmede hun reïn
tegratie in de maatschappij,
sterk verbeterd".
Omdat vele westerse landen,
en met name de VS en Frank
rijk, fel gekant blijven tegen ie
dere vorm van drugsverstrek
king van overheidswege, houdt
de WHO nog een slag om de
arm. „Het is nog niet geheel ze
ker of de positieve resultaten in
Zwitserland, en naar wij verno
men hebben ook in Nederland,
zijn toe te schrijven aan de ge
controleerde verstrekking van
heroïne of aan de cruciale be
geleiding en nazorg door socia
le en medische diensten", aldus
een zegsman van de WHO.
„Het een kan in elk geval niet
worden los gezien van het an
der".
ALGIERS Rtr-DPA-AFP
Honderden mensen zijn giste
ren in de Algerijnse hoofdstad
in Algiers de straat op gegaan
uit protest tegen de omstreden
verkiezing van Abdelaziz Bou
teflika tot president. Bouteflika,
die de steun geniet van het le
ger, was de enig overgebleven
kandidaat. Zijn zes concurren
ten hadden zich aan de voor
avond van de verkiezingen te
ruggetrokken.
Bouteflika behaalde volgens
de officiële uitslag 73,79 pro
cent van de stemmen. Even
eens volgens de officiële cijfers
brachten ruim tien miljoen
mensen hun stem uit. De op
komst lag daarmee net boven
de 60 procent.
Voor oud-minister Bouteflika
was die opkomst hoog genoeg
om het presidentschap te aan
vaarden. Nadat zijn concurren
ten zich hadden teruggetrok
ken, had Bouteflika verklaard
dat hij het presidentschap al
leen zou aanvaarden bij vol
doende opkomst. Volgens de
oppositie heeft echter maar
nauwelijks 25 procent van de
stemgerechtigden de gang naar
het stemlokaal gemaakt.
Ahmed Taleb Ibrahimi, die
de steun heeft van het islamiti
sche FIS, zou 12,5 procent van
de stemmen hebben gekregen.
Hij had zich wel teruggetrok
ken, maar te laat om zijn naam
nog van de stembiljetten te ver
wijderen.
Hij weigerde de uitslag van
de verkiezingen te erkennen.
Hij zei ook te spreken namens
de andere vijf teruggetreden
kandidaten. De zes wilden niet
meer meedoen, omdat aftre
dend president Liamine Zérou-
al niet wilde luisteren naar hun
klachten dat het leger met de
stemmen sjoemelde.
Ook gisteren beschuldigde
Ibrahimi het leger van verkie
zingsfraude. „Het bewijs daar
voor is dat de opkomst volgens
onze informatie niet boven de
25 procent uitkomt." Ibrahimi
erkent Bouteflika niet als wettig
president. Hij is niet op legitie
me wijze gekozen, dus wat hij
doet, is ook niet legitiem, aldus
Ibrahimi.
De Verenigde Staten zijn te
leurgesteld over de gang van
zaken en spreken van een ge
miste kans op democratie en
politieke hervormingen. De
voormalige koloniale macht
hebber, Frankrijk, sprak zijn be
zorgdheid uit over de situatie.