Nederland krijgt een
eigen nieuwe 'Oliver'
Cultuur Kunst
Alle musea ontzameh
Klaterende zang, maar
dans weinig spectaculair
Toneelhuis
irriteert door
kluchtig spel
Dj's Joi
draaiei
voor Kos<
Birgit wil slechts zangeres zijn
chef jan rijsdam, 071-5356444. plv chef annet van aarseno?
De musical tiakr Oliver IV
het legendarische verkaal van Cha
Muziek en teksten Lionel Bart Regie Ke,
*-* i,"™trc
Geluid Naüonale Tour 1999/2000
Arjan Ederveen en Willem Nijholt spelen Fagin in Oliver.
De musical 'Oliver' keert terug in de Nederlandse thea
ters, ditmaal in een splinternieuwe productie van Joop
van den Ende. De première is op 19 september in het
Amsterdamse theater Carré. Arjan Ederveen maakt dan
zijn musicaldebuut in de grote rol van Fagin, de man die
er in het Londen van rond 1830 een roversbende van
jongens op nahoudt. Op 25 januari, als de show na een
tournee terug is in Carré, gaat Willem Nijholt die rol spe
len, waarna beiden elkaar zullen afwisselen.
voorbeeld waarmee de Britse
producent Cameron Mackinto
sh, eigenaar van de uitvoerings
rechten, de laatste jaren veel
succes oogst. Gistermiddag
werden in Amsterdam de plan
nen voor de Nederlandse versie
gepresenteerd.
Daar vertelde de Britse regis
seur Ken Caswell, die ook de lo
pende nieuwe productie van
'Anatevka' hier op de planken
zette, opnieuw te zullen samen
werken met decor- en kos
tuumontwerper Tim North am.
„Bij 'Anatevka' hebben we ge
probeerd iets nieuws te schep
pen met een nieuwe vormge
ving en een gemoderniseerd
script. En volgens Sheldon Har-
nick, schrijver van de liedtek
sten voor 'Anatevka' zijn we er
toen in geslaagd die musical
zijn waardigheid terug te geven.
amsterdam hans visser
'Oliver' is gebaseerd op de ro
man 'Oliver Twist' van Charles
Dickens uit 1839. De musical
werd geschreven door de on
langs overleden Lionel Bart. die
de show voorzag van tal van be
kende songs. Oliver vertelt het
verhaal van een jongen die in
het weeshuis terecht komt en
daar door de directeur wordt
verkocht aan Fagin. Na een
reeks omzwervingen wordt Oli
ver opgevangen door een rijke
heer die zich zijn lot aantrekt.
De show was eerder in 1963
in Nederland te zien, toen met
Johnny Kraaykamp als Fagin.
'Oliver' wordt nu gespeeld in
een totaal nieuwe setting, wat
bijzonder is omdat de voorstel
lingen tegenwoordig moeten
worden geproduceerd naar het
Zo'n prestatie hopen we nu
weer te leveren."
De show telt 28 volwassen
rollen en zestien rollen voor
kinderen. Daarmee staat de
producent voor een bijzondere
opgave bij dit verhaal dat een
aanklacht tegen de kinderar
beid in zich draagt. Want de ar
beidsinspectie geeft kinderen
slechts toestemming een gering
aantal voorstellingen te spelen.
Er zullen dus heel wat Olivers
worden gezocht en ook kinde
ren voor de andere rollen. De
audities zijn al in volle gang.
Net als 'Anatevka' is 'Oliver'
alleen te zien in de grotere the
aters. want ook deze productie
is zo omvangrijk dat hij niet
veel kan reizen en dus overal
minstens twee weken blijft
staan. Met deze voorstelling zit
Van den Ende aan de grens van
waarmee kan worden gereisd.
Caswell kwam voor het eerst
naar Nederland om 'Les Misé-
rables' te regisseren. Sindsdien
is het niveau van de Nederland
se musicalartiesten naar zijn
idee vergelijkbaar met dat wat
hij nu op Amerikaanse audities
tegenkomt. En daarmee doelde
op de andere hoofdrolspelers,
onder wie Mariska van Kolck,
die na haar aandeel in 'De Jan
tjes' terug is op de Nederlandse
podia. Ze speelt Nancy, die het
voor Oliver opneemt. „Een
mooie rol waarin ik bovendien
het mooiste lied van de musical
zing: 'As long as he needs me'.
De rollen van de directeur
van het weeshuis en diens
vrouw worden gespeeld door
Bert Simhoffer en Marjolein
Sligte. Beiden speelden dit sei
zoen, als invallers voor Nelly
Frijda en Will van Seist, de vol
wassen hoofdrollen in 'Annie'
Het komend seizoen wordt
voor Simhoffer een organisato
risch hoogstandje: „Ik speel te
gelijkertijd bij de Hoofdstad
Operette ook een hoofdrol in
'Eine Nacht in Venedig' van Jo-
hann Strauss. Dat betekent dat
ik straks voor twee voorstellin
gen repeteer, die bovendien
nog geen week na elkaar in pre
mière gaan."
Oliver komt onder meer in:
Amsterdam, Carré, 15/9 t/m
3/10 en 14/1 t/m 27/2; Den
Haag, Congresgebouw, 8/12
t/m 9/1; Rotterdam, Luxor,
15/3 t/m 23/4; Utrecht, 31/5
t/m 11/6.
JAN RIJSDAM
Mag de directeur van Stedelijk van de museumcollea
Museum De Lakenhal een schil- die opvatting ligt een
derij uit de collectie verkopen rekensom ten grondslag
om met de opbrengst een nieu- lijk: dat gemiddeld sk
we vleugel aan het museum toe procent van de museu
te voegen? Wie
zou er om ma
len als een veel-
luikje uit de
overvolle depots
van de hand
werd gedaan
om een lang-
koesterde wens
in vervulling te
laten gaan?
Kunstverkoop
om nieuwbouw
te betalen. Mag
dat of niet? Die
vraag is in Lei
den niet echt
aan de orde
maar momen
teel zeer actueel
in Rotterdam
waar Boymans-
directeur Der-
con vele vier
kante meters
extra expositie
ruimte wil betalen uit de ver
koop van een paar vierkante
'meter linnen beschilderd door
de Amerikaanse kunstenaar
Mark Rothko. Even dacht ik:
had Der con niet beter in de tex
tielbranche kunnen gaan. dan
kan hij het linnen per strekken
de meter aan de man brengen.
Maar aan de andere kant: een
museumdirecteur is tegenwoor
dig toch ook ondernemer?
De Rotterdamse kwestie is in
tussen uitgelopen op een bitter
conflict tussen Dercon en het
museumpersoneel. Het is zeker
niet de eerste keer dat er com
motie ontstaat over de voorge
nomen verkoop van museumbe-
zit. In 1987 stond de Nederland
se kunstwereld op haar achter
ste benen toen de gemeente Hil
versum een scliilderij van
Mondriaan wilde verkopen om
daarmee de restauratie van het
gebouw Gooiland te bekostigen.
Nadat een storm van kritiek was
opgestoken zag Hilversum van
dit voornemen af.
De wond was maar net ge
heeld of hij werd door Rudi
Fuchs, toen nog directeur van
het Haags Gemeentemuseum,
weer krachtig opengereten.
Fuchs schokte kunstminnend
Nederland met zijn voornemen
drie belangrijke schilderijen,
twee Picasso's en een Monet, te
verkopen. Maar ook dat ging na
veel vijven en zessen niet door.
Logisch dat Lakenhaldirec
teur Jetteke Bolten het uit haar
hoofd laat om zelfs maar een ze
ven tiende-eeu ws schilderijhaak-
je ter veiling te brengen. De
kunstwereld reageert op elk
voornemen in die richting op
een manier alsof de staatssecre
taris van cultuur Miep en Loek
Brons heeft opgedragen het
complete nationaal kunstbezit
uit te verkopen ten bate van het
jaarlijkse bloemencorso.
Eigenlijk heb ik de afgelopen
jaren maar een enkele museum
directeur gehoord, directeur
Derk Snoep van het Haarlemse
Frans Halsmuseum, die op een
symposium, anderhalfjaar gele
den, pleitte voor het 'decimeren'
de i
collet
nooit
omdt
eeuu
potz
De
daarom gerechtvaardig
seümdirecties behalve i
len ook niet zouden mot
zamelen? Even terug i
Leidse situatie: het ven
leid van Lakenhaldirea
ten is de afgelopen jan
gericht geweest op k
vormgeving uit de i
van deze eeuw omdat 6
umcollectie vooral opt
leemtes vertoonde. Waa
een museumdirecteur, t
uit andere periodes o
genwoordigd is, niet de
mogen nemen collect
delen af te stoten?
De verstopte museu
zijn vaak een g
zucht en behoudzucht i
seumdirecteuren en coi
ren die geen keuzes kon
ken. Tuurlijk is het niet
dig uit te roepen dat all
nu maar zo snel mogeI
ten ontzamelen (dm
trouwens nog wel een
ken en ogen aan). Maai
seümdirecties zouden u
ria kunnen opstellen i
de verkoop van kunst u
moet voldoen. Staatsi
Van der Ploeg cultuur
laten weten een gedrq
laten opstellen. De vti
zo'n gedragslijn bindt
zijn voor alle Nederlan
sea, en of er voor de
musea (zeg i
midden- en kleinbedri[
de criteria moeten
voor de grote rijksmusa
Uiteraard gaat het I
kwestie niet alleen om
voor de verkoop van km
ook over de vraag wat
opbrengst mag gebern
zou bijvoorbeeld gebm
nen worden om anda
aan te kopen die de fcj
lectie versterkt, maar nil
exploitatielasten te ven
het museum te verbom
dat laatste mogelijk m
ik dat het, met een ovei
kunst niet bovenaan Jii
teitenlijstje heeft staan,
kort alle dagen uitverka
Fountains of Wavne komen niet
leiden Het concert van Fountains of Wayne op vrijdag 23 april
in het LVC aan de Breestraat, gaat niet door. De Amerikaanse
band heeft ..wegens omstandigheden" afgezegd. De optredens
van het gezelschap in de Melkweg in Amsterdam op 20 april en
het Utrechtse Tivoli, een dag later, vinden wel doorgang. Afge
lopen zondag zag het Leidse concertpodium zich ook al ge
noodzaakt een optreden van een Amerikaanse band. met ex-le-
den van Lynyrd Skynyrd, af te gelasten. Het gezelschap meldde
zich incompleet en pas om 23.15 uur in het LVC.
Sarah Brightman in Scheveningen
scheveningen Sarah Brightman geeft komende maandag een
concert in het Scheveningse Circustheater. De Britse zangeres
maakte naam in een reeks musicalproducties van Andrew Lloyd
Webber. Zo was ze te zien in de hoofdrol van 'The Phantom of
The Opera', die ook enkele jaren in Scheveningen draaide. Te
genwoordig maakt Sarah furore als solozangers. Op dit moment
toert ze door Europa met de show 'One Night in Eden', die ze
maandag in Scheveningen brengt.
muziek en dans
recensie «sabine van den berg
Voorstelling: muziek en dans uit Tibet
door het Tibetan Institute of Performing
Arts. Gezien: 15/4, Stadsgehoorzaal. Lei-
De dans is niet spectaculair te
noemen. Op hun dooie akkertje
huppelen de mannen en vrou
wen uit Tibet door het eenvou
dige voetenwerk. Samen vor
men zij cirkels en lijnen. De
wuivende handbewegingen zijn
sierlijk en worden ondersteund
met eenvoudig slagwerk. Nee,
dan de zang. Die is soms a ca-
pella en altijd even helder.
Deze ontheemde artiesten
vluchtten uit hun moederland,
een berglandschap, waar zij
sinds 1949 door China zijn on
derdrukt. Tien jaar later richtte
de veertiende Dalai Lama, spiri
tueel en politiek leidsman van
dit opgejaagde volk, het Tibetan
Institute of Performing Arts op.
Om de Tibetaanse cultuur en
traditie door te geven en te be
houden.
Natuurlijk verdienen zij een
podium. Absoluut. Maar deze
voorstelling houdt je helaas niet
op het puntje van je stoel. Er is
ongetwijfeld van alles aan ge
daan om de sacrale en volkse
dansen uit verschillende regio's
zo authentiek mogelijk te ver
tolken. Maar het zou leuk zijn
als de choreografie meer afwis
seling kende dan dat eeuwige
rondje of het duizendmaal licht
optillen van het been. De mo
notone begeleiding begint na
een uur ook wat te vervelen. Je
speurt, gezien het aantal jonge
artiesten, naar een verrassende
toneel
recensie susanne lammers
Voorstelling: Misalliance van G.B. Shaw
door Het Toneelhuis Regie: Warre Borg-
mans. Gezien 15/4, Leidse Schouwburg
invalshoek, maar die blijkt ner
gens te bekennen.
De traditionele dansen zijn
niet wervelend, noch virtuoos
uitgevoerd, maar de overdon
derende kostuums zijn kleur
rijk: zuurstokroze wordt net zo
makkelijk met bloedrood ge
combineerd als met zachtpaars.
De leden van TIPA dragen
zwarte vlechten en rinkelende
kralen. Zoals tijdens de dans uit
het westen van Tibet waarin bij
de dames een kralengordijntje
voor de ogen hangt. Het deel
daarvoor wordt uitgevoerd door
vier mannen die zingen, met
hun laarzen stampen en op
hun luit. een dra-nyen, spelen.
Voor het boeddhabeeld op
het podium volgen meer dan
tien muziektheaterstukken tel
kens in andere kledij, met een
ander masker. Waaronder ge
zang uit de Tibetaanse opera,
de Lhamo, die de boeddhisti
sche vertelling illustreert. Twee
man gaan in één pak vermomd
als jak (Tibetaanse bergkoe). En
zelfs die heeft vuurrode kwas
ten in de oren.
Tussendoor worden korte
pauzes ingelast voor Engelstali
ge uitleg bij het optreden. Ng-
onpa Rignpa heet de 'rituele
zuiveringsdans voor de wereld
vrede' die het podium moet rei
nigen van slechte invloed om
ruimte te maken voor goed
heid. Als zegenend gerstemeel
is rondgestrooid zingt het vol
tallig gezelschap Gyal Lu, het
Tibetaans volkslied. Die klate
rende zang blijft de enige disci
pline waarin de uitgedoste le
den indrukwekkend uitblinken.
Die dringt door merg en been.
ROTHKO - Voor het Boijmans-
schilderij van Mark Rothko zijn
in Amerika twee potentiële ko
pers, die 4 miljoen gulden wil
len betalen. Het college van B
en W van Rotterdam is geen
principieel tegenstander van
verkoop. Boijmans-directeur
Dercon wil met de opbrengst
van het schilderij een aankoop
fonds voor nieuwe kunst stich
ten. Andere musea in Neder
land hebben geen belangstel
ling voor het doek van Rothko.
leiden wim koevoet
De dj's Paelplus enl
Joost, in het dagelijki
Paul de Jager en Jool
schier, proberen nu
avond in het Noord
jongerencentrum Jo
veel mogelijk geld bij
draaien voor de vluc
gen uit Kosovo. Deze
fietavond is een in
van de Stichting Joii
Podium Noordwijk e
sic Light Systei
Voorhout. De entreq
op vijf gulden jj
„maar meer mag gezi
doel van de avond l
lijk ook", zeggen del
satoren.
Hun initiatief ii
spontane reactie op
gelijkse stortvloed aa
hutsende televisie-n
van de oorlog. De or)
tie van de benefiet
die het motto 'Stop
heeft meegekregen,
maar weinig i
Slechts enkele telefi
waren nodig om he
gebruik van de podii
en een geluids- en I
stallatie te regelen.
De dj's hebber
voorgenomen oud
nieuwe hits aaneen
gen: van Breeders t
boy Slim, van Jane's
tion tot Faithless, vi
Pop tot Rancid en
Underworld, Beck,
Roses, Blur en Juni
De deuren van Popp
in het Join-gebouvv
Weteringkade 2 in
wijk-Binnen, gaar
21.00 uur open.
'Misalliance' (uit 1909) van Ge
orge Bernard Shaw is geen to
neelstuk met een kop en een
staart, maar er worden wel dui
zend-en-één opvattingen en
denkbeelden in beleden. De
verschrikkingen die inherent
zijn aan gezin en opvoeding, de
onzin van rangen en standen,
het ouder wordende lichaam
dat een jonge geest bevat en
iets ongrijpbaars als 'vitaliteit'.
Die ideeën zijn bittertafel-amu
sement of inmiddels achter
haald, en de presentatie van
Het Toneelhuis leidt niet tot
heroverweging of nieuwe dis
cussie.
Het verhaaltje waarin ze aan
de orde komen, gaat voorna
melijk over huwelijk, trouw en
hypocrisie en een kirrend, maar
niet dom, rijk meisje dat een
geschikte huwelijkskandidaat
kan kiezen uit alle aanwezige
mannen. Het ware wordt ver
beeld door een Poolse juffrouw,
die met een vliegtuig in de serre
neerstort en waar alle mannen
óók al weer achteraan lopen.
De speelbaarheid mag ernstig
betwijfeld worden: eigenlijk is
het een beroerd stuk. Waarom
Het Toneelhuis het toch op
voert, is een raadsel. Het irri
teert mateloos door akelig over
dreven kluchtig spel. Iedereen
springt, hupt, wappert met zijn
handen, roept en schreeuwt. En
barst ook nog eens van tijd tot
tijd uit in gezang. Lawaaierige
aanstellers, waar je onmiddel
lijk een hekel aan hebt.
Eén keertje werkt het toeval
lig wel. Als Karlijn Sileghem de
woede van dochter Hypatia
over haar afhankelijke positie
en saaie bestaan als huwbare
dochter uitbrult als een gekooi
de leeuw. Maar de abrupte en
karikaturale overgangen tussen
lief poesje en gevaarlijk beest
maken van de dochter dan
weer een onuitstaanbaar type
tje.
Het Toneelhuis maakt nie
mand blij met dit stuk, waarvan
de houdbaarheidsdatum ruim
schoots verstreken is.
Birgit Schuurman, poprockzangeres.
Aanstormende jongste Schuurman laat het hoofd niet op hol jagen
ma's die serieus met popmu
ziek omgaan. Het kan daardoor
misschien allemaal wat langer
gaan duren voordat ze haar stek
heeft verworven, maar die is
dan wel de juiste."
Birgit (als artieste laat ze haar
achternaam zoveel mogelijk
buiten beschouwing) heeft al
ervaren hoe moeilijk het is om
die samen uitgestippelde stra
tegie om te zetten in alledaagse
praktijk. Bij de release van haar
eerste solo-single 'A Little Fa
mous' begin dit jaar ontkwam
ze niet aan een flinke stortvloed
aan 'Zusje van- publiciteit'.
„Maar ik wist natuurlijk dat ik
daar doorheen moest en merk
intussen dat dat nieuwtje er
voor de meeste media wel van
af is. Iedereen die de showbusi
ness een beetje volgt weet nu
wel dat Kat een zusje heeft dat
Birgit heet en dat die een eigen
carrière als zangeres wil opbou
wen", meent de goedlachse
spring in 't veld.
De gevolgen van de giganti
sche populariteit die Katja al
enige jaren omringt, is voor
haar nooit reden geweest om
een andere richting in te slaan
dan ze al sinds haar vroege tie
nerjaren heeft gewild. „De
drang om op dat podium m'n
hart te luchten is altijd zo sterk
geweest, dat ik me niet snel zal
laten afstoppen. Waarmee niet
is gezegd dat ik ook meteen he
le hoge verwachtingen heb. Bij
het uitkomen van 'A Little Fa
mous' rekende ik op niks, waar
door ik m'n oren nauwelijks
kon geloven toen Radio 3 die
single ineens drie, vier keer per
dag ging draaien. Dat daar dan
uiteindelijk toch geen top tien
hit is uitgerold, is misschien
niet eens ongunstig, gezien het
vele voorbereidende werk dat
we met de band nog voor de
boeg hadden."
Put
Birgit zou wel rechtstreeks in de
put belanden als haar muzikale
prestaties straks als buitenge
woon onbenullig of iets derge
lijks zouden worden afgedaan.
„Ik zou liegen als ik zou zeggen
dat slechte recensies me niets
doen. Want zoals je waarde
hecht aan positieve reacties, zo
moet je natuurlijk net zo goed
kunnen omgaan met al het ne
gatieve dat over je wordt be
weerd. Zolang dat goed onder
bouwd is, probeer ik dat ook.
Wordt er alleen maar geroepen
'dat is kut' en verder niks uitge
legd, dan geloof ik het wel.
Maar over het algemeen ga ik
op dit moment liever niet te
diep op al die snelle oordelen
in. Omdat ik gewoon weet dat
ik m'n energie en m'n tijd beter
in m'n muziek en m'n band
kan stoppen", bekent de frêle
Schuurman, die af en toe zeker
nog moeite heeft met haar rol
als kopvrouw van een collectief
vol doorgewinterde rockers.
„Ik ben de benjamin van het
stel en tegelijkertijd een beetje
de baas, al laat ik dat niet zo
blijken. Ik luister natuurlijk ook
wel naar wat die jongens soms
inbrengen, maar zorg er wel
voor dat ik geen dingen doe die
ik eigenlijk niet wil. Dat werkt
voorlopig uitstekend."
Birgit in Rotown (Nwe Bin
nenweg 19, Rotterdam), try
out, donderdag 22 april, aan
vang 22.00 uur, toegang: 10,-.
Voor de eerste verstandskies die
links onderin haar mond op
doorbreken staat heeft ze am
per tijd. Want Birgit wil nog
even een heleboel andere punt
jes op de i zetten voordat ze
loos gaat in het vaderlandse
clubcircuit. Pas volgende week
donderdag trapt de jongste
Schuurman (van 1 juli 1977) af
in Rotown en dan nog onder
het mom van proefconcert.
Maar al wekenlang prepareert
de rijzende ster uit Bunnik zich
samen met haar vijfkoppige
band op die informele lance
ring plus vooral de daarop aan
sluitende gebeurtenissen. Zoals
de promotie van haar nieuwe
single 'Maybe The Wine' bin
nenkort bij Paul de Leeuw, op
tredens op Bevrijdingspop in
Amsterdam, Nijmegen en Roer
mond en wie weet een nog
prestigieuzere podiumsessie op
het Haagse Parkpop eind juni.
Dijk
Waar Birgit naar toe wil is net
zo'n warme plek onder de zon
als haar drie jaar oudere zus
Katja heeft verworven, maar
dan wel als volbloed poprock
zangeres, ergens tussen Anouk
en Ilse DeLange. Niet alleen zij
zelf doet er alles aan om zover
te komen, ook haar platen
maatschappij Universal volgt
die weloverwogen koers. Pers
promotor Peter Rosendaal: „We
hebben hier te maken met een
meid met een dijk van 'n stem,
die dolenthousiast is en boor
devol ideeën zit. Daarom sprin
gen we zuinig met haar om.
Wat ons betreft komt Birgit al-
foto cpd/rob verhorst leen in radio- en tv-program-
