Leegloop managers bij Start
Een topman van Philips kan het in
tv-serie TopMan nooit goed doen
'Vleesverlater commercieel waanzinnig interessant'
>rk betaalde 2,3
Ijoen bij NAM-order
Handelsmissie richt zich op relatie met China
Scheuring tussen bonden
lastig voor bank-CAO
Eerste oogst in radijskas
eeft 2,3 miljoen gulden
jpld' betaald bij de bouw
gaszuiveringsinstallatie
Nederlandse Aardolie
bappij NAM in Emmen.
I naar een project-
!rvan de NAM. Storks fi-
man H. van den Boog-
evestigt de betalingen,
indt steekpenningen of
sld niet de juiste woor-
3.<fr worden commissies
dat is toch wat an-
:ei hij zaterdag in FEM-
eek. Het blad baseert
een vertrouwelijk
'a nderzoek.
■^pn, een van de dochters
'erwierf in 1986 een
zijan 62 miljoen voor een
de bouw van een gas
zuiveringsinstallatie, die in to
taal 550 miljoen kostte. Het
Stork-contract bleek al snel 100
miljoen te kosten. Stork vreesde
dat het meerbedrag niet betaald
zou worden. Een NAM-project-
manager, de voormalige Wasse-
naarse WD-fractievoorzitter J.
Vos, zei betalingsproblemen te
kunnen voorkomen en vroeg
daar 2,3 procent van de totale
projectkosten voor. De rekenin
gen van Vos kon Stork in zijn
boekhouding verwerken als be
drijfskosten. Vos zelf beweert
dat hij onschuldig is en zegt dat
het geld in zakken van andere
NAM-managers terecht is geko
men. Van den Boogaard- zegt
dat Stork vaker 'commissies'
betaalt bij grote orders. ,,In
Saudi-Arabië doe je bijna geen
zaken zonder."
LHOUT HOUDT LANGER HlllilTiïïrt
frei bij CBS Heerlen
Onbekende werknemers van het CBS in Heerlen heb-
oïhet Duits 'Kamer te huur' op de ramen gekalkt. Of het
J orbarige conclusie is, hangt af van de komende ontwik-
8Ü en rond de reorganisatie. Minister Jorritsma wil de activi-
2i van het Centraal Bureau voor de Statistiek, een onderdeel
3' :onomische Zaken, graag concentreren in Voorburg. Het
6j ieel, de gemeente Heerlen, de provincie Limburg en een
1an de Tweede Kamer vinden dat ze iets te hard van stapel
5,cin-jwaarom de minister heeft aangeboden er met de
6,.peen partijen nog eens over te zullen praten.
FOTO ANP MARCEL VAN HOORN
0 '1
'petti wint slag om Telecom Italia
2^2 De schreeuwende kop van het dagblad La Repubblica
V [gisteren niet om. De president-directeur van Telecom
7'i zag zijn verdedigingslinie tegen het vijandige overname-
ló c in Olivetti namelijk stuklopen op ongeïnteresseerde aan-
7luders. Op een speciale vergadering in Turijn zaterdag
2slechts 22,4 procent van hen opdagen, in plaats van de
li chte 33,3 procent. Zodoende kon er niet worden gestemd
emabe's plan om Telecom-aandelen terug te kopen en
7,i elcertificaten ter waarde van ruim 5 miljard gulden op te
4eren tot stemgerechtigde aandelen. Die manoeuvre zou
j'-; ti hebben gedwongen het bod van 130 miljard gulden nog
c aet 55 miljard gulden te verhogen. Het vijf keer kleinere
3 jterbedrijf dreigde voor de vergadering dat het bod zou
o'j n teruggetrokken als de aandeelhouders Bernabe's ma-
1.3 res zouden steunen. Die steun ontbrak evenwel.
lübank gaat de supermarkt in
oj t_! De Rabobank begint half mei een proef met een bank-
ïn een supermarkt. Daar kunnen klanten terecht voor een-
ij ;e bankdiensten. Het bankfiliaal kent dezelfde openings-
0'; als de supermarkt waarin het komt. Als de proef slaagt,
i,( :ht de bank in een paar jaar een stuk of tien van dergelijke
ihops in supermarkten te openen. De eerste supermarkt-
3's alie komt in Haaksbergen. ,,Wij proberen alle distributie-
ij n te gebruiken die onze klanten praktisch vinden. In dit
2 zouden ze verder weg moeten om bij een Rabobank te ko-
1 -{Het is geen vervanging voor onze bestaande kantoren",
l( in woordvoerder.
c
ioconcern Ford koopt Kwik-Fit
Het Amerikaanse autoconcern Ford stapt in de goed-
u lutoservice. Voor ruim een miljard pond sterling (3,3 mil-
lilden) koopt het de Schotse serviceketen Kwik-Fit, die ook
"t Ierland actief is. In totaal heeft Kwik-Fit tegen de 1.900 fi-
Directeur C. Bikkers van Kwik-Fit Nederland is blij met
rneming. „Ford kan als kapitaalkrachtige móeder de for-
als een McDonald's neerzetten." Bovendien is het auto-
j'j ngeen bandenfabrikant, zodat Kwik-Fit als onafhankelij-
[j idenleverancier kan blijven draaien. Kwik-Fit haalde vorig
Nederland een omzet van 235 miljoen, 3,5 procent meer
1997.
Ontslagen oprichter wilde samenwerking met Vedior
Uitzendbureau Start heeft de laatste maanden te maken
met een leegloop van topmanagers. Naast het onlangs
bekend geworden vertrek van oprichter en directeur S.
Attema, verdwenen de afgelopen tijd nog eens elf mana
gers van het Start-toneel, bevestigt een woordvoerder.
Gouda anpoktober van vorig jaar ziek
thuis.
Attema kreeg vorige maand zijn Waarom de andere managers
ontslag na een vertrouwens- niet meer bij het bedrijf wer-
conflict met de raad van com- ken, wil Start niet zeggen. „Om
missarissen, aldus Start. De uiteenlopende redenen heeft
Boskoper zat overigens al sinds een aantal ontslag gekregen,
maar ook heeft een aantal uit
eigen beweging ontslag geno
men. Het is niet aan mij om
over al die afzonderlijke geval
len iets te vertellen", aldus de
woordvoerder.
De zegsman geeft toe dat het
er relatief veel zijn binnen een
kort tijdsbestek. Maar hij wil
niet ingaan op de speculaties
dat de leegloop te maken heeft
met de halsstarrige pogingen
van Attema met concurrent Ve
dior in zee te gaan.
Attema wilde zijn bedrijf nog
voor zijn vut in november 2001
onderbrengen bij een goede
partner. Hij had daarbij zijn
zinnen gezet op Vedior. Dat
wilde hij ten koste van alles en
iedereen realiseren.
Na de val van Attema en
naaste collega's staan de onder
handelingen nu op een laag pit
je. „We hebben al een joint
venture met Vedior", licht de
woordvoerder toe. „Verder pra
ten we met alle marktpartijen in
Minister Jorritsma van economische zaken en een gezelschap Nederlandse zakenmannen worden in Peking rondgeleid in het zogenoemde Zo
merpaleis. rOTO ANP RAYMOND RUTTING
peking anp
In de schaduw van koningin Beatrix is een
vijftig man sterke economische delegatie in
China gearriveerd. Onder leiding van mi
nister Jorritsma bezoeken ook ruim vijftig
directieleden van grote Nederlandse bedrij
ven het land. Het gezelschap bezocht 's
middags het Zomerpaleis. Jorritsma had
vandaag een onderhoud met haar Chinese
collega Li Lanqing.
Hoewel de twee reizen elkaar nauwelijks
kruisen, hopen de handelaren dat de zaken
in het bureaucratische land soepeler zullen
gaan door de aanwezigheid van Beatrix.
Waren de handelsmissies van begin jaren
negentig vooral bedoeld om orders binnen
te slepen, nu gaat het meer om het besten
digen van de relaties met de Chinese part
ners, laten diverse deelnemers weten. Nog
altijd gaan de zaken in China tergend lang
zaam.
Tussen 1992 en 1998 is de export van Ne
derland naar China verdubbeld tot zo'n 1,5
miljard gulden per jaar. Andersom gaat het
veel sneller: de Chinezen verviervoudigden
hun verkopen aan Nederland tot zo'n 7,7
miljard gulden.
De missie kent opvallend veel hoge afge
vaardigden van het bedrijfsleven. Onder de
deelnemers aan de reis zijn bestuursvoor
zitter C. Boonstra van Philips, voorzitter K.
Storm van Aegon en voorzitter W. Dik van
KPN. Ook de bazen van KLM (L. van Wijk)
en Akzo Nobel (C. van Lede) zijn aanwezig,
terwijl namens ING het bestuurslid A. Rin-
nooy Kan op reis is. Ook voorzitter J. Blan-
kert van de organisatie van ondernemers
VNO-NCW is van de partij.
amsterdam frank hendrickx
Cor Boonstra staat in zijn kan
toor en klaagt. Over de Neder
landse journalisten die hem zo
onheus bejegenen, die de zaken
bij Philips consequent zwarter
voorstellen dan ze zijn, die geen
begrip hebben voor zijn strate
gie en die niets begrijpen van
technische ontwikkelingen. De
interviewster van de VPRO
blijkt vol begrip. Het is haar al
lemaal ook opgevallen. „Kan
een topman van Philips het ei
genlijk ooit goed doen?", ver
zucht ze.
„Nee", zegt topman Boonstra
zachtjes, dankbaar voor zoveel
begrip.
Het is een scène uit de eerste
aflevering van de nieuwe
VPRO-serie TopMan, die tien
bekende bestuursvoorzitters
van grote Nederlands bedrijven
portretteert. Boonstra bevindt
zich in goed gezelschap, want
met namen als Tabaksblat
(Unilever), Storm (Aegon), Dik
(KPN), Kalff (ABN Amro) oogt
het affiche van TopMan indruk
wekkend. De portretten die het
uiteindelijk heeft opgeleverd en
vanaf 23 april wordt uitgezon
den, zijn dat echter slechts ten
dele.
De programmamakers van de
VPRO laten consequent na kri
tische vragen te stellen. Geen
woord over de 'exorbitante' op
tieregelingen bij Philips, geen
moment aandacht voor de ri
goureuze wijze waarop Boon
stra zich van overbodige onder
geschikten heeft ontdaan, geen
kritische noot over zijn harde
saneringen.
De VPRO volgt de topman tij
dens zijn drukke werkzaamhe
den, stelt af en toe vragen, maar
bijt nooit door.
De programmamakers heb
ben bewust voor de zachte aan
pak gekozen. Dat is waarschijn
lijk ook de reden dat de door
gaans niet bijster toegankelijke
bestuursvoorzitters hebben
toegezegd. De hoogste bazen
krijgen dan ook volop de ruimte
om hun zachte, meelevende,
menselijke kant te laten zien.
Zo gaat Simon de Bree van
DSM in aflevering twee nog
eens langs de Delftse woning
waar zijn meisje vroeger woon
de. En Boonstra gaat terug naar
New York en vertelt over zijn
werkzaamheden als schoonma
ker op een schip. „Ik was het
piepeltje aan boord."
De als keihard bekend staan
de Boonstra laat op die manier
zijn onvermoede kwetsbare
kant zien. Hij toont zich verder
een eersteklas charmeur, die
smeuïg kan vertellen over zijn
jeugd. Maar ondertussen blijft
de vraag: Hoe is zo'n aardige
man helemaal naar boven ge
klommen?
TopMan geeft daar geen ant
woord op. Opmerkelijk is dat
Boonstra noch Simon de Bree
in hun huidige functie een
spoor van zelfkritiek laten zien.
De hoogste baas van Philips
vertelt meerdere keren dat zijn
Groep investeerders steekt half miljoen in blad Sla!
eelco van der linden
jaar geleden opgerichte blad Sla! op
sterven na dood was, vond hij dat er
actie moest worden ondernomen.
Sauer is geen overtuigd vegetariër.
Die vond hij overigens in het verleden
'wat enge, pluizige mensen, met puis
ten en zo'. Nee, hij investeert in Sla!
omdat hij 'gewoon lekker en een beet
je gezond wil eten. En daarin past
vlees met alle hormoon- en BSE-
schandalen steeds minder'.
Sauer mobiliseerde zijn zakelijke
vrienden Boudewijn Poelman en Her
man de Jong de mannen achter de
Nationale Postcode Loterij - en belde
verder Eckart Wintzen, de oprichter
van automatiseringsbedrijf Origin die
nu met zijn maatschappij Ex'tent in
vesteert in mens- en milieuvriendelijke
ondernemingen.
Samen met voormalig topman Jan
Reinoud van supermarktketen de
Boer-Unigro en mediaproducente Ti-
tia Mulders werd een reddingsplan op
gesteld. En, niet onbelangrijk, er kwam
een half miljoen gulden op tafel. Dat is
maar liefst dertien keer zoveel als het
kapitaal waarmee Sla! destijds begon.
Zakenman Wintzen is net als Sauer
geen vegetariër, al eet hij weinig vlees.
„Ik associeerde het met smakeloos en
kleurloos - gezond misschien, maar
zeker niet leldcer."
Wintzen weet nu beter, mede dankzij
Sla! en vele buitenlandse reizen. Hij
onderstreept dat minder vlees aansluit
bij zijn ideeën over duurzaamheid.
„Vlees vergt tien maal zoveel van de
aardse bronnen als groente en fruit",
'zegt hij. Tegelijkertijd zegt hij dat in-
vestereri in een blad als Sla! 'heel erg
business wise' is.
Onder leiding van hoofdredacteur
Ellen Ruwe, die in Moskou voor Sauer
de Russinnen warm kreeg voor
Cosmopolitan en Marie Claire, moet
van Sla! binnen een jaar de betaalde
oplage zijn verdubbeld tot 30.000. Ru
we wil een blad met veel mooi beeld
en een bredere formule: reizen en
sport mogen ook. Ze wil meer mensen
in het blad en bovenal laten zien dat
'eten een feest is en dus niet alleen
maar gezondheidsfreakerij'.
Nico Koffeman, een van de twee op
richters van het blad en nog steeds
'creatief directeur', denkt dat de echte
vegetariër zich net zo thuis zal voelen
bij Sla! als de vleesverlater. „Ik signa
leer dat de vleesconsumptie daalt met
zeven procent en de verkoop van
vleesvervangers stijgt met 35 procent.
Dat is een fundamentele kwestie."
Koffeman stelt dat er een enorme
behoefte is aan informatie over hoe je
zonder vlees lekker kunt koken, en dat
tal van omstandigheden over
vergaande samenwerkingsver
banden."
Al met al is van de vroegere
toplaag alleen J. van Schaik het
Goudse concern trouw geble
ven. De huidige directeur van
de uitzendpoot van Start is
door de raad van commissaris
sen inmiddels voorgedragen tot
algemeen directeur van Start
Holding. Binnen enkele weken
volgt daarover een definitief be
sluit.
Beller steeds
duurder uit
den haag anp
De gemiddelde telefoonconsu
ment is op de vrije telecom-
markt duurder uit. De verlaging
van de beltarieven met zo'n
twintig procent weegt niet op
tegen de veertig procent hogere
abonnementskosten bij KPN
Telecom. De veel-bellers, vaak
zakelijk, profiteren wel. Ook
keuze-abonnementen bieden
de meeste modale bellers, ge
schat op meer dan zestig pro
cent van de bevolking, geen
voordeel. Zij bellen te weinig
om de hoge abonnementskos
ten eruit te halen, stelt de Con
sumentenbond op basis van ei
gen berekeningen.
Bovag strijdt
tegen afspraak
over schade
utrecht anp
De Bovag wil dat er een einde
wordt gemaakt aan afspraken
tussen verzekeraars en schade-
reparateurs. Veel verzekerings
bedrijven sturen hun cliënten
bij schade naar een reparateur
waar zij korting krijgen. Andere
schadebedrijven kunnen daar
dan vaak geen speld meer tus
sen krijgen.
De franchise-onderneming
Glasgarage heeft om die reden
bij de Nederlandse Mededin
gingsautoriteit NMa een klacht
tegen Carglass ingediend. De
Bovag ondersteunt deze klacht.
„We vinden het interessant om
te kijken of dit kan in de mede
dingingswet, want het heeft na
tuurlijk alles te maken met
schadesturing", aldus Bovang-
woordvoerder R. Boon.
De Bovag verzet zich feitelijk
al jaren tegen deze ontwikke
ling. Om die reden heeft de au
tobranche-organisatie destijds
ook de Polis Direct-verzekering
opgericht. „Daarbij doen wij
niet aan schadesturing. Onze
cliënten zijn vrij om hun eigen
schadebedrijf uit te kiezen."
In principe zijn verzekerden
dat altijd. Velen denken echter
dat ze verplicht zijn om naar
het schadebedrijf te stappen
dat de verzekeraar aanwijst.
Boon zegt te begrijpen dat
verzekeringsbedrijven hun kos
ten willen drukken. „Dat is ge
woon handel, maar als dat op
grote schaal gebeurt wordt het
toch wat anders. De omzet van
verschillende schadebedrijven
wordt hierdoor naar beneden
gehaald."
den haag gpd
De FNV-leden hebben het bod
van de werkgevers voor een
bank-CAO massaal naar de
prullenbak verwezen. FNV
Bondgenoten gaat nu de leden
opwarmen voor acties. De
grootste bond in de banksector,
De Unie, weigert echter geza
menlijk met de FNV op te trek
ken. Daardoor is het maar de
vraag of de acties wel effect zul
len hebben.
Enkele weken geleden is ruzie
ontstaan tussen FNV Bondge
noten enerzijds en De Unie,
Dienstenbond CNV en BBV an
derzijds. De werkgevers legden
toen een eindbod op tafel dat
De Unie, CNV en BBV meteen
hebben afgewezen. FNV-onder-
handelaar D. van Huizen wilde
het bod niet zomaar afkeuren
en heeft zijn leden erover laten
stemmen. Daardoor ontstond
een scheuring in het vakbonds
front.
FNV Bondgenoten roept
woensdag de leden bijeen om
zich te beraden op acties en
stakingen. Die kunnen alleen
een succes worden als de ande
re drie bonden _en vooral De
Unie_ ook meedoen. Van Hui
zen nodigt daarom de 'collega
bonden' uit om ook te komen.
„Maar dat doen we mooi niet",
zegt E. de Rijdt van De Unie.
De Unie, CNV en BBV kun
nen nog geen actie voeren. „We
hebben gisteren net een brief
naar de werkgevers gestuurd
om weer te gaan praten. We
kunnen toch niet gaan staken
als we nog niet weten of ze
weer willen overleggen?" Daar
naast is De Unie het vertrou
wen in de FNV kwijt. „De eerste
maanden hebben we alles geza
menlijk gedaan. Als de FNV
zich dan ineens terugtrekt en
dreigt een CAO zonder ons af te
sluiten, voelen wij ons in de
maling genomen." Als de FNV-
leden wel akkoord waren ge
gaan, was er immers een CAO
geweest en waren De Unie,
CNV en BBV buiten spel gezet.
Van Huizen wil niet van een
ruzie horen.
„Ik ben niet boos op de andere
bonden. Bovendien lost het
probleem zich vanzelf op. We
hebben elkaar nodig. Alle bon
den zijn immers van mening
dat er een ander bod moet ko
men."
bedrijf eindelijk vrij van schul
den is, maar over de problemen
bij de mobiele telefonie en zijn
eigen aandeel daarin hoor je
hem niet.
De Bree van DSM zegt niet te
vrezen voor zijn positie, omdat
hij het 'gewoon goed' doet. De
sentimentele reisjes naar het
verleden bieden ruimte voor de
menselijke kant, maar in het
heden moet de topman sterk
zijn en de doelbewuste leider
uithangen.
Daarnaast laat de VPRO zien
dat het bestaan van de be
stuursvoorzitter vrij armoedig
is. Hij moet overal opdraven,
van het ene vliegtuig weer in
het andere stappen, en heeft
nauwelijks tijd om tot rust te
komen.
TopMan is lieve, amusante
televisie, maar ook niet meer
dan dat. De programmamakers
hadden ai geconcludeerd dat
de topmannen 'fan van de
VPRO' zijn. Dat zal na deze por
tretten zeker niet anders zijn.
daar op ingespeeld moet worden. On
der degenen die snakken naar infor
matie en recepten, bevindt zich ook
koningin Beatrix, die, zo weet Koffe
man uit betrouwbare bron, op woens
dag gehaktdag juist geen vlees eet.
Commercie en idealisme kunnen
volgens Koffeman best samen gaan.
„Ik vind dat je dieren het beste kunt
beschermen door te laten zien hoe
lekker vleesloos eten is. Met elk num
mer van Sla! redden we er enkele dui
zenden. Hoe meer mensen het blad
kopen, hoe meer dieren gespaard blij
ven. Zo bekijk ik het."
Koffeman onthult dat ook 'grote jon
gens' uit de uitgeverswereld als VNU
belangstelling hadden voor het blad.
„Maar dan moest er ook vis en dier
vriendelijk vlees in komen." Dat ging
hem te ver. „Dan zou het een formule
van vlees noch vis zijn geworden."
RILLAND In de grootste radijskas in Europa in het Zeeuwse Ril
land worden op dit moment de eerste radijzen geoogst. Na een
stagnatie van bijna een half jaar konden de eerste bosjes in dozen
worden gedaan. Helaas voor de ondernemer in kwestie kon dat nog
niet volautomatisch, want de speciaal daarvoor ontworpen machine
is pas over enkele weken gereed. Voor de rest verloopt het proces in
de spiksplinternieuwe kas vrijwel geheel computergestuurd. Zaaien,
besproeien en het uiteindelijke oogsten, het wordt van minuut tot
minuut geregeld en gestuurd. Het is de bedoeling om het hele jaar
door te kunnen oogsten. De totale oppervlakte van de kas is
110.113 vierkante meter ofte wel ruim elf hectare.
FOTO ANP WIM VAN VOSSEN