Ziek van overgewicht TV WEER Onderzoek naar gebruik reclamepoppen Het Gesprek van de Dag 26< MAANDAG 12 APRIL 1999 COMMENTAAR Ouderen aan de slag Vanaf de Dag van de Arbeid, 1 mei, moeten ook ouderen die nog maar een paar jaar van hun VUT zitten weer aan de slag wanneer ze werkloos worden. Het is tekenend voor een trend. Nadat twintig jaar lang ouderen met zachte en soms harde hand van de arbeids markt zijn verwijderd omdat ze overtollig en zelfs ongewenst wa ren. breekt langzamerhand een periode aan waarin ouderen er juist weer bij worden getrokken. De VUT, de WAO en later ook de WW zijn de kanalen waarlangs oudere werknemers op kosten van anderen jarenlang buiten spel zijn gezet. De VUT en de WAO zitten inmiddels goeddeels op slot: als mensen eerder met pensioen willen, komt dat voor hun eigen rekening, als hun werkgever hen eerder kwijt wil, moet hij daar voor betalen. Een lek zit nog in de WW. Oudere werknemers hoe ven zich via een combinatie van WW en VUT geen zorgen meer te maken over hun inkomen na ontslag. En wanneer de werkgever de WW tot aan de (vervroegde) pensionering aanvult, vormt ontslag voor beide partijen een aardig alternatief voor doorwerken. De verplichting om passend werk te aanvaarden doorkruist dat scenario: ouderen zijn er niet meer zeker van dat ze ongestoord kunnen uitdrijven naar hun pensioen. Dat maakt deze sluiproute een stuk onaantrekkelijker. Maar dat is niet het enige. Het is goed dat het kabinet een signaal afgeeft dat ook ouderen aan de slag kunnen en móeten blijven. Oudere werknemers hoeven vanaf 1 mei geen (zinloze) sollicitatie brieven te schrijven, maar kunnen anderzijds geen baan weigeren wanneer die hen wordt aangeboden. Al is het wennen dat ouderen weer worden geacht langer door te werken, niemand kan zeggen dat een dergelijke koerswijziging asociaal is. Ook oudere werkne mers zijn in de nabije toekomst weer hard nodig om de vergrij- zingspiek te helpen opvangen. Staatssecretaris Hogervorst houdt dan ook terecht de mogelijkheid open om ook de sollicitatieplicht voor ouderen weer in te voeren. Die verplichting kan pas van kracht worden wanneer ouderen weer echt volwaardig meetellen op de arbeidsmarkt. Niemand kan zeggen hoe ver dat moment nog weg ligt. Maar het feit dat sinds enige tijd weer méér in plaats van minder 55-plussers aan de slag blijven, geeft in elk geval hoop dat de leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt het dieptepunt is gepasseerd. Wegwerp-Barney De naam klinkt veelbelovend en gezellig: Barney's Darts Show. En ook een van de twee presentatoren van deze quiz mag er zijn: twee voudig wereldkampioen darts Raymond van Barneveld. Kan deze sympathieke Haagse ex-postbode dan alles? Treedt hij nu ook al in de voetsporen van Kees Driehuis en Astrid Joosten. Of Tineke Ver burg desnoods? Nou, dat valt tegen hoor. Of mee. Het is maar hoe je het bekijkt. Als je Barney aan het werk ziet, merk je in elk geval dat er voor het vak van tv-presentator wel degelijk enig talent nodig is. En een ander soort talent dan knap pijltjes kunnen gooien. Gelukkig dat hij nog een mede-presentator heeft, want Van Barne veld zelf komt niet veel verder dan de uitspraken 'Ja, gekkenhuis hier' (na de vraag: wat een enthousiast ontvangst hier, hè?), 'Ik ook' nadat zijn collega-presentator had gezegd dat hij had genoten) en 'Tuurlijk!' (na de vraag: kom je volgende week weer?). Met de show zelf houdt het trouwens ook niet over. Het programma is volgens tweede presentator Jeroen van den Boom een kruising tussen 'een spannend spelletje darts en een ouderwets degelijke ken nisquiz'. De kandidaten beginnen echter al licht in paniek te raken bij vragen als 'hoe heet de kruising tussen een paard en een ezel?' Het zijn geen meesterbreinen, kortom. Al getuigt het antivoord 'ze bra wel weer van enige originaliteit. De darters - verdienstelijke amateurs - dwingen ook niet echt be wondering af. Goed. ze raken het bord. Maar daarmee is alles wel zo n beetje gezegd. Waardoor de vakbekwaamheid van Van Barne veld - als dartsgooier dan - natuurlijk lekker afsteekt. Maar hij komt nou juist nauwelijks in actie. Barney mag twee keer, als een soort joker, pijltjes gooien om de kandidaten aan punten te helpen. En hij speelt een piepklein finalepartijtje. Dat hij moeiteloos wint. Ook al mag hij - om de anderen nog een beetje kans te laten maken - alleen op de bull's eye mikken. De rest van de tijd zit hij stilletjes aan een tafeltje. Als een droef cir- cuspaard dat wacht om zijn kunstje te mogen doen. Een beetje zielig programma eigenlijk. Ontluisterend zelfs. Wat zou SBS6 Barney in hemelsnaam hebben betaald om dit vrij willig te ondergaan? wil buys Handtekening Monroe veel waard Van alle handtekeningen is die van Marilyn Monroe het meeste waard. Dit heeft het Britse veilinghuis Sotheby's vastgesteld. Volgens het showbizzpersbureau WENN zijn liefhebbers bereid ruim 6.000 gulden neer te tellen voor een handtekening van de filmster uit de jaren vijftig. Monroe wordt in de top-10 gevolgd door de Marx Brothers, de Three Stooges en de Beatles, met handtekeningen die meer dan 3.000 gulden kunnen opbrengen. De handtekeningen van Greta Garbo, Cary Grant, Dean Martin en Errol Flyn komen eveneens in de top-10 voor. Guur weer en kans op natte sneeuw Het is te hopen dat later deze maand of in mei de bakens nog worden verzet want anders blijft er niet veel ruimte over voor voorjaarsweer. Deze week hoeven we in ieder geval nergens op te rekenen. Een actie ve depressie boven het Noordzeegebied veroorzaakt ronduit onbesten dig weer met van tijd tot tijd regen of buien. Bovendien staat er soms veel wind en zijn de temperaturen een aantal graden te laag voor de tijd van het jaar. Het zwaartepunt van de depressie bevindt zich overigens niet constant boven de Noordzee. Soms wijkt het systeem uit naar een aanpalende regio. Voor het weerbeeld maakt dat weinig uit. Hooguit zwakt de wind enige tijd af. Na de regen van vanochtend draait het tijdens het komende etmaal vooral om buien. Sommige buien kunnen vergezeld gaan van onweer en hagel. Bovendien is het vooral morgen overdag guur weer doordat er aan de kust een harde tot stormachtige noordwestenwind komt te staan. De tempe raturen bereiken geen hogere waarden dan 7-8 graden. Morgenavond nemen de drukverschillen af en gaat de wind weer iets krimpen. Dat gebeurt bij de nadering van een randstoring. Het systeem neemt in de hogere lucht lagen zoveel kou op sleeptouw (op circa 5 kilometer daalt de temperatuur tot -35 graden) dat er morgen avond een heuse kans bestaat op smeltende sneeuw. Tijdens het afgelopen weekeinde is het vooral zaterdag een kille dag geweest. De zon kwam er niet aan te pas en de temperaturen kwamen vlak aan zee, waar het ook tame lijk nevelig was, niet boven de 10 graden uit. Tijdens de avonduren trok een koufront met enkele millimeters regen over ons land. Gisteren werd met een westnoordwestenwind drogere lucht aangevoerd. Daardoor was er vooral in de kust gebieden wel geregeld zon maar de thermometers boekten weinig vooruitgang. Valkenburg meldde een hoogste waarde van maar 10,5 en Schiphol 10,8 graden. jan visser Twee jaar geleden noemde de Wereld Gezondheids Organisatie WHO het lij den aan overgewicht een 'wereldepidemie.' In Ne derland is de gezondheids zorg inmiddels vier pro cent van haar uitgaven aan de gevolgen ervan kwijt. Overgewicht wordt een steeds groter probleem. Toch is er een verschil tus sen een paar kilo's te veel en letterlijk ziek zijn van het overgewicht: het ver schil tussen modieus en medisch lijnen. ,,Ik krijg regelmatig jonge meis jes aan de telefoon die zichzelf 'veel te dik' vinden", zegt Jolien Pon. Zij is voorzitter van de Ne derlandse afdeling van Eurobe- sitas, de Europese patiënten vereniging voor mensen met overgewicht. ,,Zo'n meisje weegt bijvoorbeeld 72 kilo bij een lengte van één meter ze ventig, wat heel normaal is." Pon moet dan alles uit de kast halen, om het meisje over te halen niet te gaan lijnen. „En vaak luisteren ze niet", aldus Pon. Volgens haar hebben veel mensen een volkomen verkeerd beeld van zichzelf. „Ze zien een olifant in de spiegel, terwijl ze in werkelijkheid een normaal fi guur hebben." Bij de leden van Eurobesitas is juist het tegenovergestelde het geval. Zij zijn ziekelijk dik en hebben grote moeite met afval len. Ze hebben een Body Mass Index (gewicht gedeeld door de lengte in het kwadraat) van bo ven de dertig, wat inhoudt dat ze lijden aan vetzucht, ook wel obesitas genaamd. Mensen met obesitas (acht pro cent van de Nederlandse bevol king) hebben in hun dagelijks leven flink last van hun overge wicht: ze kunnen hun veters niet meer strikken en een eind je wandelen is een groot pro bleem. Bovendien brengt de ziekte vaak medische complica ties met zich mee, zoals een te hoge bloeddruk, suikerziekte of hart- en vaatziekten. „Dat is het grootste probleem", zegt Pon. Aan vetzucht gaat niemand dood, aan de gevolgen ervan wel." Hoewel de vereniging voorna melijk werkt met mensen die echt dik zijn, krijgt ze ook veel vragen van slanke personen die vinden dat ze een paar kilo's te veel wegen. „Ik heb vaak de neiging om hard te lachen als ze vertellen hoeveel ze wegen", zegt Pon. „Maar ik neem die mensen toch serieus." Toch Acht procent van de Nederlanders is veel te dik heeft ze, net als diëtiste Made leine Flim van het Voedings centrum, haar bedenkingen bij meisjes van negen jaar die lij nen. „Het moet niet te gek wor den", zegt Flim. „Als ze al zo vroeg beginnen, is het einde zoek." Gebruiken de mensen met een paar kilootjes te veel vaak de conventionele lijnme- thodes (diëten, maaltijdvervan gers of sapkuren), voor obesi- taspatienten is dat niet vol doende. Om deze mensen toch te helpen is een aantal jaren ge leden in Hilversum de obesitas- kliniek opgericht. Daar kan de dikkerd voor 3500 gulden met behulp van een arts, fysiothera peut, sportinstructeur en ge dragstherapeut de overtollige Reclamejongens laten hun op drachtgever maar al te graag geloven dat 'opvallen' echt het belangrijkste is om een product aan te prijzen. Ook al weten zij dat ze daarbij soms op de grens zitten van bijvoorbeeld het be tamelijke of van schending van privacy. Heel soms calculeren zij de 'rel' ook in als extra publi citeit. Dat laatste gebeurt geregeld als er weer eens ongevraagd een foto van een lid van de konink lijke familie of van een bekende minister was gebruikt. Dan is de procedure veelal als volgt: de Rijksvoorlichtingsdienst heft een waarschuwend vingertje, waarna de firma met de bedoel de publiciteit stopt. Maar wat nu als je het commer ciële pad op gaat met poppen die wel lijken op bekende per sonen, maar dus niet de betrok kenen zelf zijn? Of anders: wor den Erica Terpstra, Wim Dui- senberg, Frits Bolkestein of Wim Kok 'misbruikt' als ze als een Spitting Image-pop in een tv-commercial Edah-produkten aanprijzen? Het heeft allemaal te maken met de 'Euro-weken' van de su permarktketen, waarbij kortin gen worden aangeboden met de waarde van één of meer Eu ro's, een actie die wordt onder steund met commercials met in de 'hoofdrol' de genoemde po litici en bankdirecteur. Althans met de speciaal gemaakte kari katurale poppen, die ondanks de sterk aangedikte uiterlijkhe den verdacht veel op hen lijken. Toestemming hebben ze bij Edah niet gevraagd. Dat von den ze niet nodig, omdat het om slechts om mogelijk gelij kende poppen gaat en boven dien, aldus een woordvoerder, wordt zo'n campagne in het ge heim voorbereid om de concur rentie niet wakker te maken. De 'slachtoffers' om een reactie vragen is moeilijk. Duisenberg is simpelweg onbereikbaar en Bolkestein zit 'ergens' in het buitenland. Premier Wim Kok laat zich vertegenwoordigen door de Rijksvoorlichtings dienst. „Ik heb wel zo'n com mercial gezien, maar dat Kok er ook bij zit wist ik niet", aldus een RVD-woordvoerder. De of ficiële lijn is volgens hem dat er voor commerciële doeleinden geen gebruik mag worden ge maakt van afbeeldingen van le den van het koninklijk huis of de premier zonder toestem ming. Het gebruik van afbeel dingen van Tweede Kamerle den valt buiten zijn competen tie. „In dit geval vraag ik me ook af of er geen sprake is van een copyright van het Britse Spitting Image-programma. Nu ik hoor dat Wim Kok er in zit ga ik het overigens zeker onder zoeken." Erica Terpstra is aan het verhui zen, maar reageert spontaan tussen het dozen sjouwen door dat ze de tv-spot heel geestig vindt. Maar zo eenvoudig ko men ze er toch bij Edah niet vanaf, want ze vervolgt: „Desal niettemin wordt er overleg ge pleegd met mijn advocaat of er stappen ondernomen kunnen worden omdat op deze manier ongevraagd reclame maken voor commerciële doeleinden gewoon niet netjes is." rien van den anker Zomaar een verjaardag ,,Loop ik me van de week nog een uur druk te maken ook, over een akkefietje op de zaak. Elke komma die je verkeerd zet, belandt in een memo en wordt opgebla zen tot megaproporties. Weet je wel dat er op een paar uur vliegen honderdduizen den mensen van huis en haard worden verdreven?, zeg ik tegen m'n chef. Alles valt toch in het niet, bij de problemen in Kosovo?" - „Gebrekaan respecten intole rantie vormen altijd de bronnen voor de conflicten in dit leven. „En dat begint op je werk. Maar je komt het in de hele samenle ving tegen. Rijd ik vijfenvijftig, misschien zesenvijftig, staat er achter een bord zo'n kerel met een flitsapparaat. Dat noem ik nou een Servische mentaliteit. Aan de ene kant van de wereld voltrekt zich een humanitaire ramp en die dienstklopper staat bonnen uit te schrijven alsof er niks aan de hand is. Nou ja, het is natuurlijk vervelend, een bekeu ring. Als je maar beseft dat het in het niet valt bij de problemen in Kosovo. - „Waar las ik dat nou? 'Het lijkt wel of alles verdampt, onbelangrijk schijnt of is, in het licht van de gebeurtenissen in Kos- ovo. „Zo voel ik dat ook. Je wordt toch maar weer heel nadrukkelijk bepaald bij de on beduidendheid van je eigen micro-tegen slagen. Alles wat je overkomt valt toch in het niet bij de problemen in Kosovo?" - „Heeft je vrouw nog last van haar maag?" „Ze voelt zich al de hele week niet lekker. Beetje hartritmestoornissen, hoge bloed druk. Nee, de dokter heeft nog niets kun nen vinden. Wat zit je toch te tobben?, zeg ik. Wat kan je nou hebben dat niet in het niet valt bij de problemen in Kosovo - „Rwanda was erger, maar dat had vol gens mij lang niet zo'n impact. Als de vluchtelingen eruit zien als je eigen buur man of buurvrouw wordt het voor veel mensen toch allemaal indringender. „Lamgeslagen ben je, bij zoveel ellende. Ik wilde vanmiddag nog even op de racefiets stappen, maar ik schaamde me gewoon dat ik op de gedachte kwam. - „Het waaide toch ook behoorlijk? En begon het niet te motregenen?" „Als maar de helft van de wandaden van de Serviërs waar is, is dat al erger dan je je voor kunt stellen. En dan zal ik voor m'n plezier een stukje gaan fietsen?" - .Als we toestaan dat mensen elkaar aandoen wat daar in Kosovo gebeurt, kunnen we ons nooit meer veilig voelen." „Komt vanmiddag m'n vrouw van haar werk thuis. Zegt ze: heb je nog niet afge wassen? Ik vond het zo typisth iets voor haar, om daarover te beginnen. Zo'n aan recht met vuile vaat. dat valt toch com pleet in het niet bij de problemen in Koso vo?" - „ledereen heeft zo zijn eigen manier om op het wereldleed te reageren. „Had jij vanavond trouwens niet zo'n lol lig stukje moeten tikken voor de krant?" - ,Ach, wat ik ook verzin, het valt toch al lemaal in het niet bij... „Wat je zegt. Alles valt in het niet bij de problemen in Kosovo. kilo's kwijt raken. Ook in ande re ziekenhuizen ontstaan der gelijke initiatieven. „Dat is ook hard nodig", zegt T. Leverink van de kliniek in Hilversum. „Obesitas is een chronische ziekte, vergelijkbaar met reuma. Daar zijn behandelingen voor, dus waarom dan niet voor deze aandoening?" Een tweede wapen in de strijd tegen de kilo's is het nieuwe middel Xenical, dat ervoor zorgt dat vet uit de voeding niet wordt opgenomen in het li chaam. Een voordeel van de pil, die nog maar mondjesmaat wordt gebruikt, is dat die bij een te hoge vetconsumptie bij werkingen veroorzaakt. „Dat betekent dat je maar weinig vet mag eten en dat is een goede sanctie", zegt Pon. .Alleen daardoor val je al af." De pil is bedoeld voor mensen met een serieus overgewicht.Als je een paar kilo te veel weegt, kun je beter een gewoon dieet vol gen", zegt Pon. „En veel bewe gen, dat is het belangrijkste." Volgens de diëtiste is het moei lijk aan te geven wanneer men sen medisch of modieus lijnen. „Personen met obesitas trekken vaak in eerste instantie vanwe ge de gezondheidsrisico's aan de bel. Later blijkt echter dat ze zichzelf ook minder mooi vin den met de extra kilo's. Of hun omgeving heeft iets gezegd van hun figuur. Dat komt nog steeds vaak voor." De voorzitter van de patiënten vereniging raadt haar leden meestal aan tien procent van hun gewicht kwijt te raken. „Na een dergelijk gewichtsverlies voelt iedereen zich beter", zegt Pon. „Of je nu slank of dik bent." Pon vindt tien procent bovendien een redelijk doel: Als je meteen tientallen kilo's af wilt vallen, is het een grote teleurstelling als het niet lukt, met als gevolg dat je daarna weer minstens net zo zwaar wordt." Het bekende jojo-effect is vol gens Pon ook de grootste oor zaak van de toename van het aantal obesitaspatiënten.Als mensen eenmaal gaan lijnen, komen ze er nooit meer van af en worden ze steeds zwaarder." Hoewel de voorzitter het afval len stimuleert, raadt ze ook wel eens iemand af om op dieet te gaan. „Het is belangrijker datje je lekker voelt in je eigen lijf. En of dat nu met vijf of dertig kilo te veel is, maakt niet uit." anouk middelkamp (Eurobesitas, Postbus 463, 3800 AL Amersfoort. Tel: 033- 463 80 14) MILLE N N ifklini nog dagenP De 4 Bred de Ei dedi tei p bijei Nog 264 dagen en nieuwe millennii aan. Reden voor om in een dagelij] terug te kijken op rijke gebeurtenissi plaatsgrepen op c< ponderende data gelopen 100 jaar. week: 12 april 196] garin eerste mens Ivan 1; ruimte: 13 april 151-Holl van Nantes uitgevistuW' 14 april 1991: miljl roof uit Van GoghJ^T urn; 15 april 1912-|;Tij< nic zinkt; 16 april JanY Charlie Chaplin gel3™5 17 april 1961: misliEJtanj vasie Varkensbaaili wor fee kei 12 APRIL 1961 fcnd1 „Rapporteer aan de pi* c regering en persoonlij! kita Chroesjtsjov dat dj normaal was. Ik voelt feler Het zijn de eerste wol Joeri Gagarin als hij ofeAM *- 1961 om 8.55 uur Ned|voor tijd de eerste bemandfj1^ reis beëindigt. In een ij2111 drie kwartier heeft dePven ruimtevaarder een on»11 rond de aarde gemaaffj^n hoofd van de Russisctfuiün vaart spreekt van 'de a prestatie in de geschimjc de mensheid'. Pas veel blijkt dat de expeditiepz stukken na de triomf Jbinn» die de Russen vierden!1 Gagarin zich veel eerdjjongï gepland met zijn schift1 veiligheid stellen. Geefkje1 landing dus op de KaJ^aar steppe, zoals de Sovje#wo° ganda beweert. „Dielffsch lang volgehouden", wl3^1 tevaartexpert Chris varen v Berg, die dezer dagenfe land de festiviteiten biiu"c8€ rond de jaarlijkse Gagl denking. „De vlucht iilg bepaald niet van een II je gegaan." Niettemuipi-i 1 garin in een klap werefce roemd. Het succes stiff1 nV5 snel naar z'n hoofd. Zffter^ hij bijna als hij uit een|°or springt, omdat zijn vnfjLP31 op de kamer van een #>ners umzuster betrapt. In l|D'jr0' hij werkelijk aan zijn efac*ei wanneer z'n tweezitsl verongelukt. fClfc henk ruul MENSELIJK De omstreden popzangeres Sl- NEAD O'CONNOR heeft haar dochter Roisin weggehaald bij va der John Waters in Dublin en overgebracht naar haar woning in Highgate in Engeland. De zange res van Nothing Compares 2 U bracht een bezoek aan de woning van Waters en vroeg of zij mocht gaan wandelen met de inmiddels drie jaar oude Roisin. Zij keerde echter niet terug, meldde het Britse showbizzpersbureau WENN zaterdag. In plaats daar van liet zij het meisje onmiddel lijk in een auto stappen. Ze reed naar Dublin Airport en stapte op een vliegtuig naar Londen. Si- nead belde Waters later op om hem te vertellen waar Roisin was. De zangeres droeg onlangs na een langdurige gevecht de zeg genschap over Roisin over aan de vader. Nu beweert zij echter dat zij ziek was toen zij afstand deed van de voogdijZij heeft laten weten het meisje niet meer te zullen opgeven. Een opvliegende Chinese leraar heeft een 15-jarige scholier een oor afgebeten, meldt de krant Shenghuo Shibao vandaag. Een ruzie op het schoolplein van „Ly ceum 163" van Peking werd in eerste instantie door andere scholieren gesust. Toen de 15-ja- rige ZHANG naar het klaslokaal wilde gaan, stortte de leraar zich op hem en beet hem het rechter oor af. Leerling en oor zijn naar het dichtsbijzijnde ziekenhuis ge bracht waar het zwaar beschadig de orgaan weer is aangezet. Het zit het Britse koningshuis de laatste tijd niet mee wat betreft de gezondheid. PRINS WILLIAM, oudste zoon van kroonprins Char les, werd zaterdag geopereerd aan een gebroken vinger. PRIN SES MARGARET, zus van konin gin Elizabeth, brandde haar voe ten aan het hete water van haar bad en wordt verpleegd op Wind sor Castle, zo liet Buckingham Palace gisteren weten. De 16-ja- rige William brak zijn vinger even voor kerst vorig jaar tijdens een partijtje rugby op school. Hij bleef echter last houden waarna Sinead O'Connor. tot een operatie werd te Zijn oud-tante Margare! in februari een beroerte brandde haar voeten to dens haar vakantie oph sche eiland Mustiqueii de stappen. Terug in Gif tannië kreeg zij van art! dringende advies rust tel en zich te laten behandl Popster PAUL MCCAR1J kon zijn tranen nauweli dwingen tijdens het hef concert voor zijn vrouw! terdagavond in Londenr bliek van 5000 mense onder meer van de Beai it Be die McCartney sari Elvis Costello, George Ir Chrissie Hynde ten gehi bracht. Zijn stem braktf het podium bekende tel getwijfeld of er wel voldj blieke belangstelling v( I iefdadigheidsconcert Brieven van fans gavenl doorslag, aldus McCartf op volgde een minuten! tie van de toeschouwer» vrouw Linda stierf op 11 rig jaar aan kanker. Heti eerste optreden van Sir! Groot-Britannië sinds hT DICK VAN DER PLAS

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 2