Amandel en fruitbomen op het balkon
Gratis grond testen
Zaad als wonder
Rijp en Groen
Rotstuinen en plantjesshow
Verschrikkelijke
tentoonstelling
De nieuwe tentoonstelling
van de A. Vogeltuinen in El-
burg is ronduit 'verschrik
kelijk'. Niet voor de gewone
bezoekers, maar voor de
vogels. Zij stuiten in tuinen
met geneeskrachtige plan
ten- en kruiden op maar
liefst twintig vogelver
schrikkers die stram en
dreigend in de houding
staan bij de zaaibedden. Er
zijn vogelverjagers in alle
soorten en maten te zien:
met gitaar en bril. als ridder
van staal, of alleen maar
gemaakt van takken. Er
staat zelfs een 'vogelvrien-
delijk' exemplaar tussen,
helemaal behangen met za
den. Het bezoekerscentrum
van de A. Vogeltuinen be
licht de achtergronden van
de vogelverschrikkers. Het
thema vormt ook de kap
stok voor speciale kinder
activiteiten. De expositie
aan de Industriestaat 5 in
Elburg is van 19 april tot 15
oktober te zien op werkda
gen van 9.30 tot 16.30 uur
(vanaf mei ook op zaterdag
van 10 tot 15.30 uur). Toe
gang en rondleiding zijn
gratis. Info: 0800-864.35.46.
Tuinieren op de vierkante meter
Op een balkon valt meer te tui
nieren dan de meeste bewoners
van flats en appartementen
doorgaans denken. De bloe
men- en plantenkwekers willen
het misverstand graag uit de
wereld helpen. Zij hebben de
maand mei uitgeroepen tot Na
tionale Balkon- en Terras-
maand. Het wordt een campag
ne waarin tuinbladen, W-pro
gramma's en tuinwinkels de
balkonbezitter allerlei ideeën
voorschotelen om zijn vierkan
te metertjes aanbouwplekje op
vierhoog sfeervol groen te ma
ken.
,,De meeste mensen zijn niet
op de hoogte van de mogelijk
heden over balkontuinieren",
zegt Ivan Habraken van Bloe
menbureau Holland, de pro
motieorganisatie van bloemen
en plantenkwekers. ..De cam
pagne moet bovendien de om
zet van tuincentra verhogen",
licht Habraken toe. Kommer en
kwel is het in de tuinzaken nog
lang niet. maar deze winkels
verkopen de laatste jaren wel
steeds minder bloemen en
planten die zich bij uitstek le
nen voor het balkon en terras.
Het werd daarom eens tijd om
de flatbewoners te verleiden tot
tuinieren, waaraan nog veel
geld is te verdienen.
,,Uit onderzoek blijkt dat van de
6,4 miljoen Nederlandse huis
houdens een kwart alleen een
balkon heeft." Voor een balkon
zijn vooral kuipplanten, die
oorspronkelijk bijna allemaal
uit gebieden rondom de Mid
dellandse Zee komen, en eenja
rige zomerbloeiers zoals de vio
la. fuchsia, begonia en petunia
zeer geschikt. ..Op dit moment
ligt de omzet van dergelijke
eenjarige zomerbloeiers en van
kuipplanten ruwweg tussen de
zevenhonderd en achthonderd
miljoen gulden.
De boodschap die de Nationale
Balkon- en Terrasmaand wil af
geven. is dat kuipplanten en
eenjarige zomerbloeiers op een
vrij kleine aanbouw toch volop
voor sfeer, kleur en gezelligheid
zorgen. Habraken: ,,De beken
de televisietuinman Rob Verlin
den geeft in het RTL-4 pro
gramma Eigen Huis Tuin in
mei bijvoorbeeld allerlei ideeën
om de beperkte ruimte econo
misch te gebruiken. Die tips
gaan verder dan het bekende
kunststofbakje met begonia's
aan het balkonhek: voor een
balkon waarop bijna de hele
dag de zon schijnt is de bloe
men- en plantenkeuze veel rui
mer. Ligt de aanbouw meer in
de schaduw, dan komen vlijtige
Hesjes, de fuchsia en tabaks
planten van pas.
Een andere tip is om kuipplan
ten zoals de met blauwe bloe
men versierde solanum of de
purperrood bloeiende cestrum
in een hoek te zetten en vervol
gens lagere planten in dezelfde
kleur er omheen te plaatsen.
Door dit hoogteverschil oogt
het balkon iets groter. „Daar
naast is een balkontuin niet al
te prijzig", vertelt Habraken.
„De meeste kuipplanten kosten
tussen de tien en vijftien gul
den, terwijl voor een eenjarige
zomerbloeier gemiddeld nog
geen twee gulden moet worden
betaald."
Al dit groen wordt doorgaans in
kleine plastic potjes verkocht,
maar daarin kunnen ze niet
echt wortel schieten. Vandaar
dat de exemplaren in grotere
potten moeten worden ver
plant. De kleinste potmaat voor
een struikje zoals de roos, is
dertig centimeter breed, dertig
centimeter lang en dertig centi
meter diep. Als grondmengsel
is tuinturf zeer praktisch. Pot
scherven of kleikorrels onder in
de bak regelen een goede wa
terafvoer. Ook het verwijderen
van uitgebloeide bloemen
houdt planten langer gezond
en door een rietmat langs het
balkonhek te zetten, worden
windvlagen gebroken.
Stoofperen
Hoewel de Nationale Balkon
en Terrasmaand een behooriij-
ke lans breekt voor eenjarige
zomerbloeiers en kuipplanten,
waarvan overigens alleen in de
Het amandelboompje vormt een struikje van ongeveer een meter hoog.
Geschikt om op een balkon te zetten. foto gpd
lente en zomer valt te genieten,
kunnen flatbewoners ook een
fruitboompje planten. Een
soort als de cydonia ofwel
kweepeer heeft in mei grote.
Hchtroze bloesems en levert in
oktober plukrijpe stoofperen
op. De plant overleeft een
strenge winter en moet op een
zonnige en beschutte plaats op
het zuiden of westen staan. Bo
vendien vereist de kweepeer
vruchtbare, goed waterdoorla-
tende grond waarin weinig kalk
zit.
Kenmerkend voor zowel de
kweepeer en andere voor bal
kons geschikte fruitbomen, is
de kleine onderstam en beperk
te wortelgroei. De bomen kun
nen daardoor in een kuip van
pakweg tachtig centimeter
doorsnede staan. De takken
aan de stam groeien echter vrij
uitbundig. Om te verhinderen-
dat de takken na verloop van
tijd het hele balkon overwoeke
ren, is snoeien tijdens de winter
noodzakelijk.
„De meeste balkonbezitters zijn
bang dat een fruitboom te groot
wordt", zegt eigenaar Arjo
Boers van de in fruitbomen ge
specialiseerde kwekerij Jac. van
der Hoeven uit Naaldwijk.
„Jaarlijks de takken tot onge
veer dertig centimeter van de
stam wegknippen, voorkomt
dat ze het hele balkon in bezit
nemen." Hij vervolgt: „Naast de
kweepeer, zijn er nog vele an
dere kleine fruitbomen zoals de
Een balkon volop bloemen en planten, dat hopen kwekers en tuinwin
kels dit jaar te bereiken. foto cpd/pr
Ballerina appel." Deze door
Unilever uitgevonden appel
boom, die door Boers voor on
der de zestig gulden wordt ver
kocht, vormt geen zijtakken en
groeit in de vorm van een be
zemsteel. Een andere fruit
boom die het op balkons prima
naar zijn zin heeft is de aman
delboom Robijn. De Robijn
wordt een tot twee meter hoog,
bloeit in april en mei met wijd
openstaande roze bloemen en
produceert in het najaar bittere
amandelen.
Een enkele fruitboom op een
balkon staat echter lang niet al
tijd borg voor een goede oogst.
Sommige moeten worden be
stoven door een in de buurt
groeiende soortgenoot. „Een
tweede boompje op het balkon
is dan vereist of er moet een
exemplaar binnen ruwweg
honderd meter afstand staan;
de bijen zorgen dan voor de
bestuiving", weet Boers. Naast
bomen, gedijen ook bepaalde
in potten groeiende fruitstrui-
ken op het balkon, zoals bes
sen, frambozen, aardbeien en
enkele druivensoorten. De
druivensoorten die hiervoor
van pas komen zijn de Boskoop
Glory, Witte van Laan en Para
pludruif. Ook in Frankrijk en
Duitsland vinden er dit jaar
campagnes plaats om van flat-
en appartementbewoners fer
vente tuinders te maken.
De Botanische Tuinen van de Universiteit van Utrecht, waarin zich een van de grootste rotstui
nen van Europa bevindt, vormt zaterdag 17 april het toepasselijke decor voor een nationale
show- en verkoopdag van rotsplanten en dwergconiferen. Professionele kwekers en amateurs
uit binnen- en buitenland bieden behalve gangbare soorten ook zeer aparte, moeilijke en zeid-
zame exemplaren aan. De tuinen aan de Budapestlaan 17 in Utrecht zijn open van 10.00 tot
16,00 uurMeer infotrmatie: 030-253.18.26.
Neem enkele grondmonsters van verschillende
delen van uw tuin (totaal 1 Itr. is al voldoende)
en kom bij ons langs. Ter plekke wordt uw grond
getest en krijgt u een passend bemestingsadvies.
HORIZONTAAL: 1. Behulpzaam
tijdschrift? (8); 5. Lellen vellen
(8); 6. fluwelig wordt 't volwas
sen (4); 8. Vreemd, hoe men het
ook bekijkt (4); 10. Bij het eten
ontbreekt moeder steeds (5); 12.
Doek voor een pauze tijdens een
schaatswedstrijd (5).
VERTICAAL: 1. Deel van een ei
om de vorst te verjagen (6); 2.
Gebied waar loodvrije benzine
ouder wordt (6); 3. Loost gassen
voor de grap (5); 4. Bij schade
krijg je een hele reeks groeten
(5); 7. Brengt een etappe mij in
beweging? (5); 9. Adviescollege
(4); 11. Stoei gezellig in een
roeiboot! (3).
Oplossing van donderdag:
Horizontaal: 1. Doorn; 5. del; 6.
ooi: 8. menen; 11. rei; 13. ent;
15. in; 16. opa; 18. Ur: 19. de;
20. af; 21. fa; 23. ras; 25. eb;
26. esp; 28. die; 28. aleer; 32.
aga: 33. rit; 34. etage.
Verticaal: 1. Demi; 2. olé; 3.
roe; 4. none; 7. griffel; 9. nap;
10. streber: 12. en: 14. nu; 16.
oer; 17. aas; 22. as; 24. ace;
15. ei; 27. page; 28. drie; 30.
lat; 31. erg.
HEINZ
Uitklapbare balkontafel ed
The
De tafel Fiorina in drie gedaanten.
foto gpd
Al is het balko|NOS
nog zo klein,
er bij mooi
niet ontbijten
drinken of nii
schien ook w ti'
dineren? Als I
ijkte ophangt G«
niet toereikei n<
biedt de uitkl
tafel Fiorina t Ai
Grosfillex,
van kunststofjdi
meubelen,
komst. Hij
uit drie delenjhi
smal middei
en twee via
systeem op téPr
pen bladen.D cl
kan tegen de
met één blad
klapt, maar
ook vrijstaan^
plaatsen met
bladen uitge2
Dan meet hij
120x77 cm. L
men beide bl K<
neer dan blijf
een paneel ni
diepte van
cm over, d;
al voldoende
bijzettafel va V<
paar kopjes
glaasjes. De
zijn wit,
groen of ijsbljdf
De fabrikant
jaar garantie
koop vanaf
den. Info:
lex, Uden,
33 74 74.
doniHi
c Grjf
Tomaten in tuin en pan
Algemene boeken over tui
nen, bloemen, planten en
struiken verschijnen aan de
lopende band, maar een uit
gave over slechts een groen
tesoort is zeldzamer. Vreemd
is dat niet, want het aantal le
zers van een specialistisch
tuinboek is vrij klein waar
door uitgevers er zich niet al
te snel aan wagen. Uitzonde
ringen bevestigen echter de
regel en het boek Tomaten
op kleur, tomaten op smaak'
is hiervan een recent bewijs.
In ruim negentig pagina's
wordt een overzicht gegeven
van allerlei soorten tomaten,
de geschiedenis, de teelwijze
en familieleden van de to
maat. Bovendien wordt een
fors hoofdstuk gewijd aan to-
matenrecepten. Vandaar de
ondertitel: op avontuur in de
tuin en aan tafek QëflLytare
culinair ontdekkingstocht is
het echter niet geworden,
want aan bod komen vooral
de bekende tomatensoep,
pizza, tomatenketchup en ge
vulde tomaten. Voor Hefheb-
bers van moestuinen, die
meer willen weten over het
in gym
e Will'
met
Culi
izjsent
ke.
Gett
Blik
'erk
r verb
Ande
TopF
llMuz
Eind'
Er is tegenwoordig
telt aan tomaten
fok
Nacf
zaaien, oogsten, de benden,
ting en vruchtvorming i
boek wellicht een prakt
hulpmiddel. Overigens
onduidelijk wat tomatei
genlijk zijn. Volgens de
tenkunde is tomaat een
ras. maar wettelijke woi m
ze bij groenten ingedee
Het boek geeft hierop g
antwoord. Tomaten op
tomaten op smaak, Uit\ ijk.
Groen Boekerij te Utree11 act
ISBN 90 215 3397 9; fl he
Stomend naar de bollen
Met de Museumstoomtram van Hoom naar Medemblik.
foto
Uit een piepklein donker zaadje
komen in een vochtige omge
ving na verloop van tijd twee
kleine groene blaadjes tevoor
schijn. (Het gaat hier om de
tweezaadlobbige planten.) La
ter volgen meer bladeren en
wortels als de omgeving mee
werkt. Er kan bijvoorbeeld een
radijs met prachtig rood knolle
tje half in de grond uit groeien,
of een krop sla. Het is een gro
ter wonder dan de televisie en
de computer waarmee onze
kinderen zo goed overweg kun
nen.
In onze technologische tijd lijkt
het zinvol om af en toe stil te
staan bij het wonder van de
plant die ons leven mogelijk
maakt. Planten staan aan het
begin van de voedselketen.
Daarom vandaag eens een klein
stukje over het zelf kweken van
eetbaar gewas, een openbaring
vaak voor kinderen die sla al
leen nog kennen gesneden en
verpakt in plastic zak of radijs
in smetteloze bosjes in de su
permarkt. Als je die planten ziet
groeien zien ze er ineens heel
ander uit en dank zij het huidi
ge aanbod van mini sla, bloem
kool en tomaat en nog wel
meer soorten is het een kleine
moeite om zelf eens iets te kwe
ken. Niet voor voedselvoorzie
ning. maar omdat het leuk is.
Informeer in eigen omgeving
bij een gespecialiseerde zaak
naar zaad voor minigroenten.
Of neem contact op met Vreek-
Voor velen is Nederland op z'n mooist in de bollentijt
heel speciale manier om hiervan te genieten biedt de
umstoomtram Hoom-Medemblik. Ln de
tot half mei - rijdt de stoomtram tussen de
Een belevenis voor iedereen. In de bollenperiode
stoomtram dagelijks (behalve maandag) om 11.05 uur
Hoom. Onderweg worden koffie en amandelbroodjes
veerd. Dubbel genieten dus. De stoomtram laat zien
was om in vroegere tijden te reizen met het plattelands
vervoer: langzaam en zittend op houten banken,
in Medemblik wandelt men door het stadje naar de
ven. Hier ligt de boot naar Enkhuizen. Deze vertrekt
uur en in mei om 12.45 uur. Onderweg krijgt men een
ke schipperslunch geserveerd. De boot meert
in het Zuiderzeemuseum. Na afloop reist men
dekker terug van Enkhuizen naar Hoom. De
rangement - inclusief alle toegangen, kaartjes, koffie,
schipperslunch - bedragen f 64.25 voor volwassenen, f
voor kinderen van 4 t/m 11 jaar en f61.25 voor
Telefonisch reserveren is noodzakelijk: 0229 -
Sinds jaar en dag begiet ik de
zaaigrond voor het zaaien met
water waarin per liter een tablet
Superol tegen de schimmel die
kiemplanten laat omvallen en
dat bevalt me best. Na het zaai
en afdekken met transparant
plastic en dat meteen eraf als er
groen is. Zijn er minstens vier
blaadjes aan onze miniplanten
dan komen ze op de goede
plaats: op een zonnige plek in
de tuin (tomaat liever nog even
binnen houden) of in bak of
kuip met goede grond. Hefst
RH.P merk. De minisla komt op
afstand van 15 bij 15 cm, de
kleine bloemkool heeft nog
ruim 35 cm nodig en als zich
een kooltje heeft gevormd dan
wordt dit met omgebogen
grond blad afgedekt om het wit
te houden. De pot tomaat
kweek ik met succes in potten
met een doorsnee van vijftien
centimeter. Dat planten in pot
of bak geregeld moeten worden
bij gemest spreekt vanzelf,
vooral weinig stikstof (N) voor
de bloemkool en tomaat. Ver
der liefst veel zon en licht en
vooral goed vochtig, maar nooit
te nat houden en de oogst van
eigen teelt is gegarandeerd.
Probeer het eens om te zien
hoe interessant het is om er ei
gen teelt op na te houden.
kiemkrachtig. Voor radijs kie
zen we een willekeurig soort.
Die wordt dan ook meteen ter
plaatse gezaaid in de tuin of in
een bak met goede aarde, af
voergat voor teveel water en
Hefst op een kleine verhoging
om het water weg te laten lo
pen. Afstand van de rij acht
centimeter, op de rij drie centi
meter en dan één a twee centi
meter diep. Goed aandrukken,
vochtig houden en na een paar
weken is het oogstfeest. De an
dere soorten worden op een,
Hefst warme vensterbank voor
gezaaid in een mengsel van
goede potaarde met metsel-
zand.
geeft antwoord op
al uw tuinvragen
Brieven naar:
POSTBUS 507
3002 PA HAARLEM
ens Zaden in Dordrecht waar
sla onder de naam Tom Thump
ijs sla als Mini Green, kleine
bloemkool onder de naam Idol
en tomaat voor potcultuur als
Physa in de handel is. Er zitten
wel veel zaden in een pakje,
maar je kunt delen met vrien
den en buren, bovendien zijn
ze rond vijf jaar houdbaar en