Introdans geeft ontwerptalent een kans
^lijke Quasimodo
iiediiegt het oog
Nieuwe Gaaikema-musical in Aken
Cultuur Kunst
Expositie in Pieterskerk: 'Als
we niets verkopen hangen we'
Londense première Mamma Mia!
Centre Céramique bijna klaar
streden film
't op de plank
an de Canadese zangeres
Morrissette krijgen wei-
et filmdebuut van hun
tooit te zien. Filmstudio
ax heeft de première van
a' uitgesteld. Een woer-
gt dat er zoveel contro-
s ontstaan over de film
ït onwaarschijnlijk is dat
■t in roulatie komt."' De
zien dat Jozef en Maria
Wpbben en dat een vrou-
JT nakomeling van Jezus in
Drtuskliniekwerkt.
t doet
cd bovenop
televisie?
IsCenter AV5 laat u tv
op een 63 cm scherm met
flex coating
n later draait u op diezelfde
n cd of u luistert naar een
ft op de radio.
Ir garantie
leef Bang Olufsen Center,
larkt 25
Beeld Geluid,
Immerstraat 279.
Idwijk
De Lange Bang Olufsen
1 Molenstraat 49.
■GEEST
5t b.v Bang Olufsen Center,
JVoort 11.
iURG
loest b.v., Anjelierenstraat 37
CHOTEN
'IJ en Zn., Voorstraat 25.
[kiest u voor mooist
iERDAG 8 APRIL 1999
nderd jaar literatuur in Noordwijk
jyvjjK^ Bram Hoogland, één van de auteurs van 'Eeuw-
"vêrzörgt woensdagavond 14 april in de Noordwijkse bi-
i'eek een lezing over een eeuw lang Nederlandse literatuur,
bibliotheek is ook een expositie te zien over honderd jaar
rlandse romans. Aanvang: 20.15 uur, toegangskaarten 5
n) reserveren: 071 3611710of 071 3613073.
iden onder de grond'
ige
Gemeentelijk archeoloog Maarten Dolmans geeft zon-
april in de Leidse bibliotheek een lezing 'Leiden onder
jnd' over de geschiedenis van de Burcht. Hij gaat in op het
aan van en de ontwikkelingen rondom het bouwwerk,
mg: 14.00 uur in de Koolzaal van de Centrale Bibliotheek,
mg: vijf gulden voor leden, 7*50 gulden voor niet-leden.
isie paulien koopmans
g: 'De klokkenluider van de
ime' Door: Opus One. Regie
Gezien. 7/4, Leidse Schouw
burg, Leiden.
onkere gewelven van de
jDame woont Quasimo-
pa"! is mismaakt en lelijk,
van g is gebocheld, hij heeft
te v én oog en hij is doof. Als
hij in het middeleeuwse
vondeling gelegd. Een
ontfermt zich over hem
ert jroeit op in de klokkento-
i de kathedraal. Daar
eenzaam tussen water-
14 s van steen totdat hij het
•rmeisje Esmeralda ont-
Jokkenluider van de No-
ie' is het beroemde ver-
it Victor Hugo in 1832
In de bewerking van
iir John Yost wordt het
verteld vanuit een
:igeuners. In Hugo's ro-
jn zij slechts toeschou-
naar in de voorstelling
>us One vormen ze het
Tijdens de verkiezing
narrenkoning roepen zij
nnering op aan de man
lelijkste gezicht ooit.
ftuk begint sterk met een
tóe vooruit wijst naar het
mdbare dramatische
De moraal is dat ieder
een zich door het oog laat be
driegen. Men kiest voor mooi.
Terwijl lelijk soms toch beter is.
In de bewerking van Yost is 'De
klokkenluider van de Notre Da
me' complex. Het verhaal hupt
op en neer tussen allerlei jaar
tallen. En ook tussen allerlei
personages. Vooral in het begin
is dat lastig. Je vraagt je af wie
de hoofdrol gaat spelen: Esme
ralda, Quasimodo. "Frollo of
misschien Gudule? Soms ont
breken ook de juiste accenten.
Als toeschouwer voel.je niet de
eenzaamheid van de klokken
luider en ook zijn hevige ver
liefdheid voor Esmeralda komt
een beetje als verrassing.
Na de pauze zit er meer rust
in het verhaal en dat maakt veel
goed. Nadat Esmeralda is be
schuldigd van moord en hek
serij, redt Quasimodo haar en
biedt haar onderdak in de ka
thedraal. Toch kan Esmeralda
niet van de klokkenluider hou
den.
'De klokkenluider van de No
tre Dame' is een mooie en ont
roerende voorstelling met veel
muziek en dans. Ook de spelers
maken de voorstelling tot een
bijzondere belevenis. Het sle
pende voortbewegen van Qua
simodo (door Frans Schraven)
is zowel huiveringwekkend als
knap. En zo is 'De klokkenlui
der van de Notre Dame' een
stuk vol tegenstellingen.
Ten bate van Van Hagerbeerorgel
Onder het motto: de Pieterskerk
moet gevuld en de restauratie
van het Van Hagerbeerorgel
voltooid, houden de Kiwanis
Club Leiden, Lionsclub Leiden
en Oude Rijn, en de Rotary Lei
den en Leiderdorp eind deze
maand een driedaagse voor
jaarsexpositie in de Leidse Pie
terskerk. Tweeëndertig kunste
naars, van wie de meesten uit
de Leidse regio maar ook een
aantal uit België, hangen hun
kunstwerken in de kerk. Veertig
procent van de opbrengst komt
ten goede aan de voltooiing van
de restauratie van het Van Ha
gerbeerorgel in de Pieterskerk
én het Ströbelorgel van de Lu
therse Kerk in Haarlem.
Bert van der Schoor van de
Kiwanis voorziet in de expositie
een jaarlijkse traditie. Als het
slaagt, gaan ze volgend jaar een
treetje hoger. Misschien een
concert of een chansonfestival
en, wie weet in de toekomst,
nog een aantal andere evene
menten om een bezoek aan de
Pieterskerk rond Koninginne
dag te stimuleren. De mogelijk
heden zijn legio, het enthousi
asme onbegrensd maar de
plannen voorlopig nog toe
komstmuziek. „Als de actie dit
jaar geld opbrengt kunnen we
verder gaan." Van der Schoor
geeft toe dat de expositie finan
cieel een hachelijke onderne
ming is. „Wil de tentoonstelling
een kans op voortbestaan heb
ben, dan moeten we quitte spe
len. Er moet dan voor 15.000
gulden aan entreegelden bin
nenkomen maar veel hangt af
van de kunstverkoop. Daarom
hebben we het bedrijfsleven
aangeschreven in de hoop dat
er voor vergaderzalen en kanto
ren kunst wordt aangekocht.
Van voormalig galeriehouder
en kunstkenner Beekman uit
Heemstede hebben we een lijst
gekregen van 5000 kunstkopers.
Als we niets verkopen dan han
gen we. En dan is de kans op
herhaling van het evenement
volgend jaar nihil."
Al hangt er nog wat onzeker
heid in de lucht, de organisatie
is niet over één nacht ijs ge
gaan. Met de medewerking van
Stichting Leiden promotie /VW
is het profiel bekeken van de
gemiddelde dagjesmens die
Leiden aandoet. En een groot
schalige expositie in de Pieters
kerk blijkt goed aan te sluiten
bij de wensen van de vijfenvijf
tigplusser die met kleinkinde
ren Leiden aandoet.
Vorig jaar nog organiseerde
de sociëteit de succesvolle Goe-
koop-stropdassenactie. De op
brengst daarvan, 15.000 gulden,
waö toen ook bestemd voor de
restauratie van het Van Hager
beerorgel. Als de voorjaarsex
positie net zo'n succes wordt,
keert het evenement volgend
jaar zeker terug.
De expositie in de Pieters
kerk wordt gehouden op 30
april, 1 en 2 mei. De entree be
draagt 17,50 gulden.
De nieuwe musical 'Adam Eva' van Seth
Gaaikeina en componist Klaas van Dijk be
leeft in augustus dit jaar de wereldpremière
in Theater Aachen in Aken. Twee jaar gele
den kreeg ook hun musical 'Catharine'
daar de vuurdoop. De nieuwe productie
blijft tot 10 oktober dit jaar in Aken te zien.
'Adam Eva' zou in eerste instantie bij de
musical-afdeling van het Koninklijk Ballet
van Vlaanderen in première gaan. „Wij
moesten de productie uitstellen omdat we
de ideale casting niet rond konden krij
gen", zegt artistiek directeur Linda Lepom-
me van dat gezelschap. „Bij het creëren
van een nieuwe productie heb je een paar
grote namen nodig om de kar te trekken."
Over de inhoud van de nieuwe voorstelling
van Gaaikema en Van Dijk is Linda Lepom-
me enthousiast. „Het was dan ook een
moeilijke beslissing om de musical nog niet
in productie te nemen. 'Adam Eva' blijft
bij ons in beeld; we blijven met de makers
werken aan de voorstelling zoals zij die
hem zien. In Duitsland, zo heb ik begre
pen, komt er een andere versie."
Net afgestudeerd duo bedenkt decors en kostuums voor nieuwe productie
Maastricht Het culturele informatiecentrum van Maastricht, Centre Céramique, nadert zijn voltooiing.
Het moderne, zeven verdiepingen hoge gebouw van de hand van architect Jo Coenen valt vooral op door
de enorme glazen puien. foto anp
Ze zijn min of meer van de
kunstacademie geplukt en
voor de professionele the
aterdans aan het werk ge
zet, de ontwerpers
Christoph Ragg en René
Coster. Vorig jaar studeer
den ze af aan de afdeling
3D-design van de Hoge
school voor de Kunsten
Arnhem (HKA). en nu zijn
ze verantwoordelijk voor
respectievelijk het decor
en de kostuums van de
avondvullende voorstelling
'Dromen en bedrog', waar
mee Introdans zijn seizoen
afsluit.
arnhem ruk van rotterdam
De grote kans kregen ze van ar
tistiek leider Ton Wiggers van
Introdans, die met choreografe
Kirsten Debrock 'Dromen en
bedrog' als coproductie maak
te, op een muzikaal palet met
werk van onder anderen Cami-
no de Santiago, Johann Sebasti
an Bach, Ludwig van Beetho
ven en John Dowland. Voor
Wiggers en Debrock was het
maken van het nieuwe dans
stuk een voortzetting van hun
samenwerking, die twee jaar
geleden resulteerde in de suc
cesvolle coproductie 'Barok'.
Een zwaar creatief tegen
wicht, die twee gevestigde cho
reografen, voor de nieuwko
mers Ragg en Coster, zou je
zeggen. Volgens de laatsten viel
de druk wel mee. Coster: „We
hebben met z'n vieren veel ge
brainstormd over wat je per
soonlijk bezighoudt, om te kij
ken wie we nou waren en wat
we wilden. Tijdens lange ge
sprekken en gezellige etentjes
kon ieder z'n eigen ideeën de
poneren. Wij werden daarbij
heel erg vrij gelaten. Het was
niet zo, wat mensen wel den
ken, van: 'dit is de choreografie,
londen In het Prince Edward
Theatre in Londen is deze
week de musical Mamma Mia!
in première gegaan. Voormali
ge Abba-sterren Björn Ulvaeus
(links) en Benny Andersson
(rechts) haalden samen met
scriptschrijver Catherine John
son een open doekje. Mamma
Mia! is eigenlijk een toneel
stuk, dat 27 Abba-liedjes be
vat.
Het verhaal heeft verder
niets met de voormalige
Zweedse popgroep te maken.
Johnson heeft de songteksten
gebruikt voor een vrolijk femi
nistisch verhaal over een moe
der Donna en haar dochter So-
fie. De laatste besluit dat het
tijd is om te trouwen. Maar
eerst wil ze uitvinden wie haar
vader is.
De musical heeft in London
voor wederom een grote Ab-
ba-revival gezorgd. Bij de pla
tenwinkels staan drommen
mensen om de zojuist versche
nen Singles Collection, een
metalen box met daarin 29
single-cd's, te kopen.
Het zijn bepaald geen
goedkope tijden voor de fans.
De doos cd's kost 280 gulden.
En voor een beetje redelijke
plek in het Prince Edward
Theatre moet al snel zo'n 150
gulden worden betaald.
Voorlopig is er overigens
geen plaatsbewijs meer te
koop. Het liep storm in de
voorverkoop. Al voor de pre
mière leverde Mamma Mia!
zo'n 6,5 miljoen gulden op.
De première dinsdagavond
veroorzaakte chaos in het
Londense theaterdistrict. De
politie had de handen vol aan
de duizenden fans, die Björn
en Benny wilden zien. Ag-
netha en Frida waren thuis
gebleven.
Binnenkort komt het wel
licht wèl tot een echte reünie.
Er gaan hardnekkige geruch
ten dat de Abba-leden voor
het eerst sinds vele jaren
weer bij elkaar komen voor
een optreden tijdens het Eu
ro Songfestival in Israël, vol
gende maand.
'foto ap
René Coster (links) en Christoph Ragg bij het decor dat ze voor de nieuwe productie van Introdans ontwierpen. foto cpd/ben balster
daar heb je je maar aan te hou
den'."
'Dromen en bedrog' wordt
door Introdans omschreven als
een balletvoorstelling 'met het
Leven en de Liefde als inspira
tiebron'. De choreografie is niet
verhalend, eerder abstract. Het
gaat om losse associaties bij het
thema dromen: nachtmerries,
illusies, frustraties, geluk. Ragg:
„De voorstelling bestaat uit
maar liefst 22 scènes. In de
choreografie moest de volgorde
van die scènes soms verande
ren, om een spanningsboog te
krijgen. Wij speelden als ont
werpers een bindende rol, om
het allemaal in elkaar te laten
overvloeien. Maar ook was het
spannend om contrasten op te
bouwen."
Ragg ging de mogelijkheden
van een video-achtergrond on
derzoeken. „Het is tegenwoor
dig vooral bij dansvoorstellin
gen een hype om met video-be
am te werken, maar vaak mis ik
daar iets bij. Wat er met video
wordt gedaan staat dan los van
de eigenlijke choreografie. Je
weet soms niet waar je naar
moet kijken. Ik heb gezocht
naar een samenvoeging van de
dans en het beeld op de achter
grond. Op het scherm zie je ge
filmde dansers, soms in slow
motion, maar ook grafische
beelden. Het sluit allemaal aan
bij de muziek, maar ik werk ook
nauw samen met lichtontwer
per Reinier Tweebeeke."
De muziek was bij het ont
werpen van de kostuums en
sieraden een niet minder be
langrijk element voor Coster.
Beiden luisterden twee weken
lang in het atelier paar de mu
ziek om daar beelden bij te vor
men. Beiden keken ook in de
studio's van Introdans naar de
bewegingspatronen die daar
werden gecreëerd. Om prakti
sche redenen was dat voor Cos-
ter zonder meer verplichte kost.
„Als in een scène de dansers
over de vloer rollen, moeten ze
geen wijde baljurken aan heb
ben. Bij andere bewegingen zijn
strakke kostuums weer niet ge
wenst."
In het decor en de kostume
ring zijn blauw, grijs en groen
de basiskleuren. Rode accenten
zorgen (soms letterlijk) voor
een rode draad. Coster wilde
per se ook 'shocking pink' in de
voorstelling, die wat zijn aan
deel in de vormgeving betreft
uit drie delen bestaat. „Het eer
ste deel is vrij simpel, met beel
den van een man en een vrouw.
De muziek is in het tweede deel
als een wespennest en je ziet
dan ook krioelende bewegin
gen. De kostuums daarvoor heb
ik daarom geabstraheerd insec
tachtig gemaakt. Je ziet niet let
terlijk een tor op het toneel,
maar de kijkers zullen vast wel
associaties met insecten heb
ben. Voor het derde deel heb ik
bondagepakken gebruikt. Dat
kwam ook weer uit de muziek
keuze voort. Je kunt aan mum
mies denken, of aan gewonden,
of aan mensen in coma."
Het werken in een team, het
onderling afwegen van ideeën
(ook als die botsten) is Coster
en Ragg goed bevallen. Ragg
had al affiniteit met theater
vormgeving. „Bij het ontwer
pen van decors probeer ik in
teractie te bewerkstelligen tus
sen het publiek in het donker
en de spelers op het toneel. Het
verschil tussen theater en de
bioscoop is, dat het theater 'li
ve' is. Dat geeft spanning. Het is
voor mij een zoektocht om die
spanning als prikkelend te laten
ervaren."
'Dromen en bedrog' door In
trodans. 10/4 (première)
Schouwburg ARNHEM, 9/5
Stadsschouwburg AMSTER
DAM, 15/5 Lucent Danstheater
DEN HAAG, 26/5 Stads
schouwburg HAARLEM.