'We zijn samen apart'
M
TV
WEER Een handige egel
Montignac krijgt steun van geleerden
Het Gesprek van de Dag
Omroepbijdrage afschaffen
ff
MAANDAG 29 MAART 1999
De nieuwe CAO voor het omroeppersoneel heeft pijnlijk duidelijk
gemaakt hoezeer de financiering van de publieke omroep aan ver
nieuwing toe is. Het stelsel dateert uit een tijd dat Nederland al
leen in Hilversum gemaakte publieke radio en televisie kende, be
taald uit de omroepbijdragen en de inkomsten van de Ster. Daar is
een ruim aanbod van commerciële en regionale televisie- en radi
ozenders bijgekomen, met alle gevolgen van dien voor de markt
aandelen.
Publieke televisie bedient globaal 40 procent van de kijkers, de pu-
bieke radio 33 procent. Commerciële televisie en radio bedienen
evenveel kijkers en luisteraars: 46 procent. De regionale radio be
dient 14 procent van de luisteraars; de regionale televisie 2 pro
cent, maar daarbij moet wel bedacht worden dat regionale televi
sie niet overal beschikbaar is, zoals nu nog in Noord-Holland, en
dat de uitzendtijd relatief beperkt is.
De nieuwe CAO stelt de toch al armlastige regionalen voor een ex
tra financiële zorg. Vandaar hun pleidooi om de regionale om
roepbijdragen te verhogen tot 12,50 gulden. Dat is een verkeerde
weg. De veranderde marktsituatie doet veel mensen terecht vragen
stellen bij de zin van omroepbijdragen. Veel beter is het de om
roepbijdrage in zijn geheel af te schaffen en de complete publieke
omroep in Nederland te financieren uit de algemene middelen.
Omroep, zoals bedreven door de publieken, is een cultuurgoed en
er is weinig op tegen om de overheidsbijdrage daaraan op dezelfde
wijze te organiseren als elders in de culturele sector gebruikelijk is.
Het scheelt de bureaucratie van het innen van de bijdrage en de
controle op zwartkijkers. Het gaat ook de willekeur te lijf waarvan
vooral de regionale omroepen de dupe zijn. Die krijgen immers
pas geld van het rijk, als de provincie bereid is financieel bij te dra
gen. Een gelijke behandeling van nationale en regionale publieke
zenders doet recht aan het toenemende belang van regionale en
lokale omroep.
Canadese waanzin'
In de tv-gids wordt hij stelselmatig omschreven als 'Canadese avon-
turenserie': Due South. Waarmee de omroepbladenmakers de un
derstatement van het jaar te pakken hebben. Want goed, de hoofd
personen uit deze serie beleven avonturen. En een ervan is een Ca
nadees. Maar Due South is onvergelijkelijk veel meer. Je noemt het
Eurovisie Songfestival in de gids toch ook niet als liedjesprogram
ma.
Hoe we Due South dan wel moeten noemen, is overigens geen mak
kelijke vraag. 'Canadese waanzin' is misschien een omschrijving die
nog het dichtst in de buurt komt. Due South gaat over een Canadese
mountie - niet Piet Bambergen, maar een politieman in een rood
pak - die vanuit de sneeuwvlakten is overgeplaatst naar Chicago.
De Mountie, Benton Fraser geheten, is superbeleefd en supervoorko-
mend waardoor hij lekker afsteekt in het van cynici vergeven Chica
go. Verder is hij steevast vergezeld van zijn wolf Diefenbaker, die be
halve doof ook onhandelbaar eigenwijs is - wordt hij herhaaldelijk
bezocht doorzijn overleden vader - die hem in de stad probeert te
helpen met zinloze tips uit de sneeuwvlakten - en wordt hij belaagd
door vrouwen, met wie hij eigenlijk totaal geen raad weet.
Due South is eigenlijk meer een tv-strip, bevolkt met karikaturen,
dan een avonturenserie. Hoewel die omschrijving het programma
ook geen eer aandoet.
Heel af en toe komt Lesley Nielsen - die van Naked Gun en Duchtto-
ne - even buurten. Zoals afgelopen zaterdag. Het begrip Canadese
Waanzin mag dan met hoofdletters worden geschreven. Het verhaal
van deze afleveringen rammelt meestal aan alle kanten, maar dat
doet ook niet ter zake. Het is eigenlijk niet meer dan een voertuig
van een lange reeks melige grappen. Een trein vol met blijmoedige
mounties. die midden in een lied verdoofd worden door een stel
boeven, die de hele handel als een rijdende bom op Chicago afstu
ren, wat Benton en zijn vrienden uiteraard verhinderen, waarna de
mounties allemaal op hetzelfde ogenblik uit hun narcose ontwa
ken, en nog even blijmoedig hun lied verder zingen.
Daar moet je ook maar niet te veel bij stilstaan. Maar slechts genie
ten van de meligheid. Zoals Nielsen die de overleden vader vraagt,
nadat ze de machinist het raam hebben uitgekieperd, hoe je een
trein stopt.
'Probeer de handel eens met het woordje 'remer op'.
'Ah ja. Hoewel, dat kan natuurlijk een valstrik zijn.
Hoewel zo'n grap pas echt leuk is als je het gezicht van Nielsen er bij
ziet.
WIL BUYS
De Britse popster en acteur DA
VID BOWIE (52) ziet een harten
wens vervuld nu hij in de film My
West de rol van cowboy kan spe
len. Op het platteland van de
Amerikaanse staat Texas worden
de laatste opnamen van de film
gedraaid, waarin ook HARVEY
KEITEL een hoofdrol speelt. Eer
der zijn er opnamen gemaakt in
de Italiaanse regio Toscane. Een
vriend van de zanger heeft tegen
het Britse showbizzpersbureau
WENN gezegd dat Bowie altijd in
een cowboyfilm heeft willen spe
len. ,,Hij heeft zichzelf altijd een
beetje als cowboy beschouwd.
Zij hebben vorig jaar een mooie
tijd beleefd in Toscane en ze zijn
nu bezig de film af te ronden",
aldus de vriend. Bowie heeft in
diverse films gespeeld, waaron
der The Man Who Fell to Earth
(1976) en The Last Temptation
of Christ (1988). In oktober vorig
jaar kozen popsterren hem tot de
musicus die de meeste invloed
heeft gehad op de ontwikkeling
van de popcultuur in de laatste
dertig jaar.
De 14-jarige NATALIE KUIJPER
en de 15-jarige SHANNA LE
DOUBLE hebben de 30ste Na
tionale Wedstrijd voor Jonge on
derzoekers gewonnen. In New-
Metropolis in Amsterdam kregen
zij gisteren hun trofee uit han
den van staatssecretaris Adel-
mund (Onderwijs). De win w
sen kregen de prijs voor hu n
derzoek naar het effect vai la|
luid op de concentratie. Oj te
lende uitkomst was dat de ei[
nemers zich beter konden
centreren met harde muzii
met klassieke. Natalie en!
na zullen Nederland verte W
woordigen tijdens de Intel BE
nal Science and Engeneei [r
Fair (ISEF) die in mei in hi
Amerikaanse Philadelphia^
gehouden. Aan deze weds |g
doen tieners uit twaalf Ian
mee. De ISEF wordt besclj
als de 'Olympische Spelei 'Qv
jonge onderzoekers' aldus L j
stichting de Jonge Onderz fa]
Nederland die de national sc
organiseerde.
De ex-echtgenote van del
prins Andrew, SARAH FEI
SON, overweegt naar Zwit
te verhuizen. Zij heeft haa 11
ters, de tienjarige BEATRI ïc
de negenjarige EUGENIE,
gemeld voor het Aiglon Co rpi
in de Alpenrepubliek, meh
BBC. Fergies ex heeft naai
luidt al een kijkje genomej
school, die per jaar per kil
60.000 gulden kost. Fergije(j
woont momenteel met haa er
dochters bij haar ex-mam stj
dat ze een eigen huis niet fe
kunnen betalen. v?
Stilte rond Franse dieetgoeroe even doorbroken
Forget fat, sugar is the new ene
my. Vergeet vet, suiker is de
nieuwe vijand, was onlangs de
kop in een Engels tijdschrift.
Suiker en wetenschappers wa
ren tot voor kort de grote vijan
den van de Franse dieetgoeroe
Michel Montignac. Suiker is dat
nog steeds. Recentelijk heeft de
man die dikzakken liet doore
ten om af te vallen de hartelijke
steun van echte geleerden.
Volgens de Canadese cardio
loog J. Dumesnil is het pro
bleem met traditionele diëten
dat de gebruikers na de maal
tijd niet verzadigd zijn. Bij het
door Montignac gepropageerde
dieet (veel eitwitten, weinig
koolhydraten) is dat wel het ge
val. Harvard-professor W. Wil-
lett stelde in een wetenschap
pelijk tijdschrift dat vetarm eten
helemaal geen goed middel is
tegen zwaarlijvigheid.
Ook in de Nederlandse sport
arts F. Bertina heeft Montignac
een medestander gevonden.
„Oudere topsporters die door
training heel goed fit kunnen
blijven, hebben vaak moeite
blijvend slank te worden met
afvaldiëten", is zijn ervaring.
Grote boosdoener is volgens
Bertina wat Montignac de
slechte 'koolhydraten' noemt.
Wie die - en dus vooral de sui
kers - bant, hoeft niet al te zeer
te letten op de calorieën.
Het was een beetje stil gewor
den rond Montignac. Twee jaar
geleden was de honger naar
zijn boeken nauwelijks te stil
len. In de boeken top-honderd
van dat jaar prijkte hij met ze
ven titels. „Een van zijn boeken
verkocht zelfs 500.000 exempla
ren", herinnert uitgever H. van
de Kamp van Artulen zich. „Ik
ben al blij als we dit jaar tot een
verkoop tussen de 50.000 en
75.000 komen."
Mogelijk was de markt net als
de volgelingen van de slanke
Fransman na het diner verza
digd, maar als voornaamste
oorzaak voor de ernstige dip
wordt toch een artikel in het
Nederlands Tijdschrift voor Ge
neeskunde aangewezen. Artsen
lieten daarin doorschemeren
dat de aanpak van Montignac -
'niet vies van vet' - wel eens
hart- en vaatziekten zou kun
nen bevorderen.
De profeet van de slanke lijn
voelde zich afgeschilderd als
een ordinaire oplichter. Mon
tignac zwoor in Nederland te
rug te keren met echte weten
schappers. Dat deed hij, maar
de interesse beperkte zich tot
een handvol journalisten. Zijn
hype is over.
ANP»
was? Alleen fakirs zouden nog zonder
kleerscheuren over straat kunnen.
Zelf heb ik twee jaar geleden kennisge
maakt met een handige egel Toen we
op zo'n zeldzaam zwoele zomeravond
in de achtertuin van onze woning zaten,
kwam er één tussen de verspringende
planken van de schutting doorzetten.
Met opvallend gemak wurmde hij zijn
dikke lijf tussen de panelen door, trok
zich niets aan van het gezelschap dat
meteen glas wijn van de buitenlucht zat
te genieten en waggelde in een rechte
lijn naar het etensbakje van onze kat,
dat een vaste plek naast de keukendeur
heeft. Half over het porseleinen trogje
hangend slobberde hij in een kwartier
tijd het complete dagrantsoen van ons
huisdier naar binnen. Egels zijn dol op
kattenvoer.
Die gewoonte hield hij er kennelijk ook
op na als wij bij minder mooi weer bin
nenzaten, want het was vriend en vij
and al opgevallen dat onze poes zien
derogen vermagerde. En toen we erop
gingen letten zagen we de kat meerdere
keren aangedaan naast zijn etensbak
zitten terwijl dat, doorzijn stekels vrij
wel onaantastbare, vreemde wezen zich
tegoed deed aan de inhoud.
Dus wat zo'n gezelschap biologen ook
mag beweren, kom bij mij niet aan met
het verhaal dat egels niet handig zijn.
Wel vreemd trouwens, dat ik het beestje
na zijn winterslaap dit jaar nog niet heb
gezien.
De personality-show van Minoesch en Beau in RTL Live
MILLENNIUM151
(I
Minoesch Jorissen en Beau
van Erven Dorens kenden
elkaar nauwelijks, voordat
ze enkele maanden gele
den het vaste presentatie
duo werden van 'RTL Li
ve'. Inmiddels zijn ze
maatjes die van het infor
matieve programma een
personality-show hebben
gemaakt. Ze hebben een
vast publiek van bijna drie
kwart miljoen kijkers. Toch
is er kritiek op htm manier
van presenteren, die som
migen zelfs 'politiek incor
rect' noemen.
Beau zou Paul de Leeuw willen
imiteren. „Onzin, ik wil gewoon
Beau zijn. Ik wil een apartje
vakje en niet bij een ander wor
den gestopt". „En ik lig af en
toe in een deuk. Geen mens is
volmaakt en dat mag je best la
ten merken", zegt Minoesch.
Volgens haar nemen ze het pro
gramma en hun gasten zeer se
rieus, wat niet wegneemt dat
een ter plekke bedachte grap
moet kunnen, 'omdat je er af en
toe lucht in moet brengen'. Als
Beau soms wat heftiger over
komt dan de bedoeling is, neu
traliseer ik dat. Bij persoonlijke
problemen vangen we elkaar
op."
„Ik ben voor eerlijkheid", ant
woordt Beau, die vindt dat het
presentatieduo best mag laten
merken wat het van iets vindt.
Als het kan tenminste. „Soms
moet je een neutrale factor zijn,
zoals laatst bij een onderwerp
over bont. Ik ben het niet eens
met het dragen van bont, maar
er zaten al twee tegenstanders."
„Onze manier van presenteren
is Amerikaans", zegt Minoesch
die zich kan vinden in de stel
ling dat veel mensen dat niet
gewend zijn en daarom kritiek
spuien. „De mensen moeten
ons leren kennen. Er zijn na
tuurlijk wetmatigheden bij het
presenteren, maar ik ben altijd
mezelf." Hetzelfde geldt voor
Beau. Beiden vinden dat het
met z'n tweeën leuker is.
Minoesch: „Je bent continu
alert, dat komt ook omdat we
allebei onvoorspelbaar zijn."
Beau: „Dat geldt niet alleen
voor de momenten dat we met
elkaar kletsen, maar ook in een
aandraagt, weet inmiddels pre
cies waar onze voorkeuren lig
gen." Ze bereiden zich ook
goed voor. Lezen de dikke pak
ken tekst die de redactie hen
overhandigt, maar proberen
ook zelf goed beslagen ten ijs te
komen. Soms pakt het tijdens
de uitzending anders uit dan ze
hadden gedacht. Beau: „Als we
een slechte uitzending hebben
gemaakt, bellen we elkaar tot
elf uur 's avonds, tot aan tranen
toe." Minoesch: „Ik kan me er
dan niet overheen zetten en
moet er tot op de bodem over
praten." Hun streven is bij elk
onderwerp het menselijke as
pect eruit te laten komen.Als
wij een persoonlijkheid in de
uitzending hebben gehad die
zegt: 'Dat was weer een leven
dig gesprek', hebben we het
goed gedaan. Later zie je dan
die persoon in 'Nova' op een
hele saaie manier geïnterviewd
worden."
Voordat Beau en Minoesch het
uiteindelijke presentatieduo
werden van 'RTL Live', is er
eerst met andere duo's geëxpe
rimenteerd. „Op hoog niveau is
besloten dat wij het moesten
worden. Twee jonge mensen,
hoewel Minoesch al acht jaar
tv-ervaring had opgedaan bij de
NCRV, die kunnen groeien. In
middels zeggen we heel autori
tair: dit programma is van ons,
we trekken het aan als een jas",
zegt Beau. „We zijn beiden per
soonlijkheden, maar je moet el
kaar aardig vinden", vult
Minoesch aan. Beau: „Het klik
te meteen en met 110 afleverin
gen van zo'n programma word
je snel volwassen." Voor hem
was de overstap niet zo groot.
Het programma 'Alles voor de
kijkcijfers' - „dat mij op de
kaart heeft gezet" - was afgelo
pen. Minoesch was al vijf dagen
per week actief voor 'Eigen huis
en tuin'. „Ik twijfelde even, ik
heb een kindje, maar, werd me
gezegd: 'zo'n kans krijg je vol
gend jaar niet'. Nu kan ik de
combinatie nog aan, maar ik
moet wel steeds een knop om
zetten. 's Ochtends moet ik een
behangetje plakken, 's middags
moet ik als mezelf serieuze on
derwerpen behandelen. 'Eigen
huis' is het programma van Ni
co en Rob, 'RTL Live' is van
Beau en mij. Dat is het ver
schil."
JACQUES GELUK
dager
?n
Nog 278 dagen en het
nieuwe millennium bi
aan. Reden om in een
gelijkse serie terug tel
ken op belangrijke
tenissen op correspon
rende data in de afgi
100 jaar. Deze week:
maart 1623: samenzvild'
ders Maurits onthalsd
maart 1987: recordbei
voor Van Gogh; 31 ma
1889: inhuldiging Eiffi j't'
ren; 1 april 1572: inna ii
Den Briel; 2 april
Falkland-oorlog begin
april 1968: vooravond
moord M.L.King.
29 MAART 1623
Vlakbij de Gevangenpoon
Den Haag en nabij de Lan d
Vijverberg staan de toerisi oc
nu zelden meer bij stil. In
maartdagen van 1623 is
even anders. Hier, dan no
Groene Zoodje geheten,
een moordlustige boel. Q
zou zijn naam ontlenen
groene zoden waarmee u
cutieplaats na voltrekking J
ieder vonnis moet zijn
Want executeren kunnen
zullen hier in 1672 de zw<
verminkte lichamen vani
broeders De Witt als een.
telijke getuigenis
worden opgehangen. Eini
maart 1623 is het volk get
van een andere executie,
len van de samenzweert
gen prins Maurits belevei ,f
vandaag op de kop af 376
geleden, hun laatste mon
Echt handig hebben ze hl
aangepakt, de mannen di
stadhouder willen vermoi
Onder hen Willem en
zonen van de in 1619 nai
schijnproces onthoofde li
van Oldenbarnevelt. Deb
zinnen op wraak. Ze dei
prins op weg naar Rijswif
kunnen verrassen, maar'
complot komt snel uit.
volgen zijn fataal. De
rechters zetten de
de samenzweerders up pn
en tonen ze aan het volkfu
tot voorbeeld aan alle
raders'.
HENKRUUL»
MENSELIJK
Wolkenvelden
Na drie overwegend zonnige dagen is er vannacht en morgen meer be
wolking en valt hier en daar wat lichte regen. De zuidelijke wind is
meest matig. Door de aanvoer van vrij zachte lucht kan de temperatuur
tot 14 graden oplopen.
De bewolking hangt samen met een zwak warmtefront dat over onze
omgeving naar het noorden trekt. Dat front hoort bij een depressie die
van het zeegebied noordwestelijk van Schotland naar het noorden
koerst. Het druksysteem blijft dus op grote afstand van ons land en
woensdag trekken de wolkenvelden geleidelijk weg en komt de zon wat
meer tevoorschijn.
Donderdag en vrijdag is het droog met flinke zonnige perioden. Bij
een meest matige zuidoostelijke wind kan de temperatuur oplopen tot
16 graden. Het lijkt erop dat op paaszaterdag de bewolking toeneemt
en er wat regen kan vallen bij iets lagere temperaturen.
De nachten zijn minder koud dan in het weekeinde toen het op
uitgebreide schaal tot nachtvorst kwam. Op enkele plaatsen daal
de de temperatuur in de thermometerhut op anderhalve meter
hoogte tot iets onder nul.
In 1968 werden op 29 maart hoge temperaturen gemeten. In
het zuidoosten van het land werd het met 25,6 graden een zo
merse dag. Op Marken werd toen 22,3 graden gemeten en in
Oude Wetering 23,8 graden. In april van dat jaar deed zich nog
maals een warmte-explosie voor.
In Spanje zijn de temperaturen niet al te hoog; Sevilla meldde
gisteren met 22,3 gr*aden de hoogste waarde van Europa. In
Duitsland op de scheidingslijn met vrij warme lucht in Midden-
Europa viel plaatselijk veel regen. In het noorden van Scandina
vië is het wat minder koud geworden, maar het vriest daar nog wel
ruim 10 graden.
Pasen valt vrij vroeg dit jaar, maar dat zegt niets over het weer
rond die tijd. Dat kan tijdens de paasdagen in Nederland variëren
van sneeuw en matige vorst in 1977 tot zomerse warmte om
1948.
JOS BROEKE
DICK VAN DER PLAS
Minoesch Jorissen en Beau van Erven Dorens: „Onze manier van presenteren is Amerikaans." foto rtl
interview kom je verder als je
samen een gast aanpakt."
Minoesch: „Het is belangrijk
dat je elkaar nooit laat afgaan
op het scherm. We zijn samen
apart, maar ook één. Neemt
niet weg dat je best over en
weer cynische opmerkingen
kunt maken." Beau: „Er ge
beurt in het programma niets
dat wij niet willen. De redactie,
die de meeste onderwerpen
Mijn eerste - en voorzover ik weet enige
- egel reed ik aan het begin van de jaren
tacfitig dood. Het was op de Kerkedijk in
Bergen, Noord-Holland, het kunste
naarsdorp waar mijn zwager bij de be
reden politie was. We reden na een ver-
jaarclagsbezoek in het donker terug naar
huis, toen mijn echtgenote - met dezelf
de intonatie die ze op de snelweg ge
bruikt om te melden dat ik een afslag
heb gemist - uitriep: „Kijk uit, een egel."
Voordat ik mijn blik naar het struweel
langs de rijbaan - waar egels zich horen
op te houden - kon richten, reed mijn
knalgele Renault 4 over een bobbeltje.
Zo'n obstakel waarvan je direct weet
dat dat er niet door de wegbeheerder
is aangebracht om de snelheid
van het verkeer te reguleren.
Aan de plof waarmee je zo'n
bobbeltje neemt weet je intuï
tief datje een levend wezen
hebt geraakt. Bij alle vogels
en kleine zoogdieren die ik
in latere jaren nog voor en
onder mijn wielen zou krij
gen, onderging ik dezelfde
ervaring.
Als ik de mentaliteit van een
F-16 piloot zou hebben, had
ik de volgende dag met een
spuitbus en een sjabloontje
een klein egeltje op het rech-
tervoorspatbord van mijn
Franse autootje geschilderd.
Maar nu had ik slechts enige
tijd wroeging over het beestje
dat door mijn schuld geplet op het asfalt
lag. Zou het een moeder zijn geweest,
van wie de hongerige kindertjes tever
geefs op haar terugkeer wachtten?
Die gevoelens van wroeging werden in
de loop der tijd minder, maar helemaal
verdwijnen deden ze nooit. Totdat ik af
gelopen zaterdag in deze krant de
schokkende resultaten las van een stu
diedag van de Vereniging voorZoog-
dierkunde en Zoogdierbescherming
(VZZ) over de egel in het verkeer.
Als je met stekels op je rug geboren
wordt, loopje veertig procent kans om
niet op natuurlijke wijze aan je le
venseinde te komen. En dat komt niet
alleen doordat egels niet uitkijken bij
het oversteken. De diertjes staan 'niet als
handig bekend' en vallen in putten of
sloten, raken verstrikt in voetbaldoelen
en aardbeiennetten of overlijden aan
een hondenbeet. Slechts een kwart van
alle egels komt door toedoen van de Ne
derlandse automobilisten op de eeuwige
stekelvelden terecht. En dat zijn er vol
gens schattingen dan nog altijd hon
derd- tot driehonderdduizend, Of twee
egels per kilometer.
Als we van het meest pessimistische sce
nario uitgaan moeten er dus jaarlijks
nog eens negenhonderdduizend egels op
andere wijze om het leven komen: beel
den van met egels gedempte putten, van
egels doordrenkte sloten en trossen egels
in doelnetten krijg ik sinds zaterdag niet
meer van mijn netvlies. Hoe zou ons
land eruit zien als de egel wat handiger
