'Haar moet onder alle omstandigheden natuurlijk zijn'
tMensenCief
Nacht van de Poëzie: 'Het verrassingseffect hoort erbij'
Extra
Catherine construe
logisch opgebouw
improvisaties
MAANDAG 22 MAART 1999
945
CHEF JAN RIJSDAM, 071-5356444. PLV CHEF ANNET VAN AARSEfqi
Tom Westen: van glamourboy tot huisvader
Tom Westen is een recht-voor-zijn-raap jongen.
Vindt dat hij zelfs bedreigend kan overkomen. ..Ik
ben gewoon ondiplomatiek, maar iedereen weet wel
onmiddellijk wat hij aan me heeft. Op omfloerst
taalgebruik betrap je mij niet. Ik heb nooit een twee
de of een verborgen agenda. Hij ontvangt zijn be
zoek in een Oegstgeester villa aan het water. Twee
royale zitkamers met weg-zit-banken staan uitnodi
gend. maar hij wil het gesprek in z'n werkruimte op
de vide voeren. „Ik ben enorm veranderd, vroeger
had ik een huis waarin alles een vaste plaats had.
Dat wilde de architect zo en omdat ik erg op uiterlijk
en glamour was gesteld, vond ik dat best. Maar
sinds ik in dit huis woon. heb ik overal lak aan. Het
gaat erom hoe ik me er voel. Daarnaast vind ik het
belangrijk dat m'n vrienden zich hier behaaglijk
kunnen nestelen."
Westen is een geslaagd en gearriveerd zakenman.
„Ja, dat avontuur is angstig goéd afgelopen." Desal
niettemin werkt hij nog drie dagen achter de scher
men. „Die andere vier dagen kan ik nog niet lekker
relaxen. Ik wil m'n nek eigenlijk nog een keer uitste
ken, want het is natuurlijk allemaal een beetje trut
tig tegenwoordig. Een huisje, een vriendinnetje en
Tommy. Maar ik vind het echt heerlijk om met dat
knulletje te tutten, de smurrie in z'n luier is voor mij
de lekkerste chocolademousse.''
Een beetje filosoferen over z'n 'oude' vak kan geen
kwaad. De slogan 'als je haar maar goed zit' onder
schrijft hij van harte. Hij zou dolgraag de haardos
van Ronald Jan Heijn eens onder handen willen ne
men, hoewel hij er op voorhand van overtuigd is dat
deze Heijn-telg z'n reden heeft het haar lang te dra
gen. „Heijn is volgens mij een sterke persoonlijk
heid. Daarom zou ik graag met hem in discussie wil
len gaan, want dat haar ziet er natuurlijk niet uit."
Het haar van Herman Brood daarentegen is geheel
in overeenstemming met de uitstraling van de zan
ger. Als je z'n haar zou wegdenken zou dat afbreuk
doen aan zijn persoonlijkheid. Haar en karakter vul
len elkaar naadloos aan.
Westen herinnerrt zich van zijn vader twee kanten.
Enerzijds was zijn vader een bon-vivant en een
avonturier, anderzijds was hij een man die een grote
creativiteit aan de dag legde. Een man vooral met
gekke invallen, die zorgde voor veel vrolijkheid in
huis. Een man die het gezin - hij heeft twee broers
en een zus - in contact bracht met artiesten en rare
mensen. Een man ook die een orginele manier van
opvoeden had. Zoals de keer dat hij een zeilbootje
kreeg. Toen bleek dat hij zijn bezit niet al te best on
derhield 'dropte' zijn vader hem bij een botenbou
wer. Deze man leerde Tom de kneepjes van het vak.
Z'n vader verliet regelmatig de ouderlijke woning.
Voor een paar dagen of een paar maanden. Dat was
altijd ongewis. Het liefst in een mooie mercedes en
'niet met m'n moeder', weet Westen veertig jaar la
ter. Hij kwam weer terug als het geld op was. Toen
Tom vijftien was, verdween hij uiteindelijk helemaal
uit z'n gezichtsveld. „Ik vond het toen onbegrijpelijk
dat hij ons in de steek liet. Misschien heb ik me door
deze ervaring wel zo afgezet tegen het huwelijk en
het krijgen van kinderen, want zoiets hakt er wel
in."
Zijn moeder was daarentegen een hardwerkende,
serieuze vrouw die de touwtjes thuis en in de zaak
stevig in handen had. Aanvankelijk aan de Maars-
mansteeg, later aan de Breestraat. „Toch denk ik dat
door de creativiteit van mijn vader de zaak echt
groot is geworden. Ze zijn uiteindelijk gescheiden."
Tom ging aanvankelijk naar de HBS, maar hij bleek
geen studiebol te ziijn en koos na drie jaar voor de
kappersschool. Op zijn achttiende vertrok hij met
een schaar en een kammetje op zak. Hij ging de
'wijde' wereld in. Zijn eerste 'buitenland' was Keu
len. „Ik voel nog de vlinders in m'n buik. Ik was he
lemaal niet zo'n verschrikkelijke goede kapper,
maar ik ging wel gelijk naar de allerbeste kapper van
Keulen en bood hem m'n diensten aan. Dat lukte, ik
kreeg de kans om aan de slag te gaan. Ik had blijk-
Tom Westen trok tussen zijn 18de en 25ste met een schaar en een kammetje de wereld rond. Overal waar de
happy few zat, van Gstaad tot New York, van Orly tot Keulen, verdiende hij de kost als kapper. Het ging goed,
heel goed. Terug in Leiden, nam hij de kapperszaak van zijn moeder aan de Breestraat over. Binnen de kortste
keren had hij de cliëntèle en het personeel de zaak uitgewerkt. Westen wilde af van de klassieke manier van
kappen en stond een natuurlijke haarlook voor. Hij bleek het tij mee te hebben. Binnen enkele jaren had hij in
en rond Leiden een kappers-imperium van acht zaken opgebouwd. Hij noemt z'n vrouw Monique consequent
z'n vriendinnetje. Toen Monique verleden jaar zwanger bleek, stond de wereld even op z'n kop. ,,Ikhad altijd
gezegd geen kinderen te willen en nooit en te nimmer te trouwen. Maar nadat Tommy was geboren, was er
geen ontkomen meer aan. Op je 53ste een moetje, lachen hè."
FOTO DICK HOGEWONING
baar een methode om met een soort toverstafje
mensen te verrassen.Deze manier van werken
ging nog zeven jaar door. Zoals in het Zwitserse
Gstaad en Sankt Moritz in Londen, in Spanje, waar
hij een eigen zaak opzette en het laatst in New York.
„Het was de manier om het vak in al zijn facetten te
leren en veel van de wereld te zien. Alleen met een
enorme discipline kun je deze werkwijze volhou
den, want je komt wel in heel extreme sferen en de
verleidingen liggen op de loer. Als jong pikkie moet
je goed opletten. Als je niet zelf de grenzen aangeeft,
is de kans dat het fout loopt aanwezig. Als jonge
knul kom je in aanraking met alcohol, drugs, het ho
moseksuele wereldje en de verleidingen van rijke
dames die voor veel geld gezelschap kopen. Die ex
tremen trokken me aan. In New York logeerde ik bij
voorbeeld in de YMCA, maar overdag kapte ik klan
ten in het Waldorf-Astoria hotel."
Westen wist van meet af aan dat hij een 'and
kapper was. „Ik hield en hou nog steeds niet
kapsels die op een hoed lijken, dus kapselsi
natuurlijk zijn, hoeven van mij niet. Van daii
stijve gedoe moet ik niets hebben. Als er
doorheen kan waaien, hoeft het voor mij niet
moet onder alle omstandigheden natuurlijk]
Op een dag, hij was toen 25, belde zijn moed
terug naar Leiden wilde komen. De bedrijfsli
was voornemens daar te vertrekken en het I]
de hand dat Tom de zaak over zou nemen.,
behoorlijk getwijfeld, want ik vond het leven
lijk wel flitsend, ik had voor mijn gevoel dew
m'n zak. Maar ik vond het ook wel weer grap
terug in Leiden te zijn. Toch heb ik nooit ech i
wat met Leiden gehad. Het leukste was natui
dat ik weer elke nacht in Amsterdam kon uitj
Toen hij terugkwam bleek hij een totaal and»
op het kappersvak te hebben gekregen danz
moeder. Hij 'gooide' met jeugdige overmoed
klanten de deur uit en ging op een voor dien
Leiden totaal nieuwe wijze knippen. „Ik nam
tuurlijk een groot risico, maar ik vind altijdd
ook in zaken, je gevoel moet laten spreken.)
niet gelooft in jezelf, gaat het niet. Maar heli
goed, belachelijk goed." Een jaaromzet vant
dan een miljoen gulden was ook voor anden
pers het teken dat Westen de goede lijn te k
had.
„De winsten waren voor die tijd echt extreet
was een compleet gekkenhuis en de klanten
stroomden, ondanks de wachttijden, toe. He
keihard werken, maar we lachten ook veeLE
zessen spoelden we het stof weg." Vertelt
die tijd was ik wel een superegotripper enee
persolist. Iedereen moest wel 'oh en ah' roej
Daar ging het mij ook om, uiterlijk was voor
belangrijk. Het moest er allemaal gelikt uita
kocht nieuwe zaken in Leiden, Oegstgeest,\ p
hout, Alphen aan den Rijn en Nieuwkoop. B
in enkele jaren zo een netwerk van acht
ken op.
Twintig jaar geleden leerde hij Monique ken
beheert nu de drie zaken in Leiden en Oegsi
Omdat de andere winkels inmiddels zijn vei
werkt hij onder meer achter de schermen no
Monique. „Ik heb niks meer in die zaken tei
len, zij is er de baas." Om de band met het
vak nog wat vast te houden, knipt hij een od
de zes weken in de zaak op de Breestraat.
Over de geboorte van zijn vijf maanden oudr
is hij erg openhartig. Het was absoluut nieti
doeling dat de relatie met Monique in eenhi
met een kind zou worden bevestigd, wantei
tie, vond hij jaren, is al ingewikkeld genoeg
de absoluut geen kind. Maar het kan raar lop
hebben er, toen Monique net zwanger was.i
over gepraat. Tegen de ochtend hadden1
lossing, maar Monique kon de stap naar
tus niet maken. Achteraf ben ik daar blij om
dit mannetje zit helemaal in me. Onze relaöo
anders geworden, veel hechter en dieper. W
nemen nu alles met z'n drieën en zullen dal
doen. Ik hoor Monique tegenwoordig veel a
dat deed ze vroeger nooit. Zij is een gewelf
der. Tommy is een charmeurtje, met van dit
tige heldere oogjes."
Tommy is middels een keizersnede op de
komen. „Dat vond ik hartstikke leuk. Ik wild
lemaal niet bij zijn, maar ze lokten me gewo
operatiekamer binnen. Ik ben natuurlijk gei \V
die met z'n vrouw naar zo'n pufcursus gaat
draaiden er muziek van The Rolling Stones, ku.
Tommy vanuit de buik van Monique zo inn
handen werd gelegd, was het even slikken. D
zijn we dus getrouwd, want ik wilde echt eei
kindje en dan pas naar het stadhuis gaan. M Yo
de nood dan maar een deugd is mijn motto,
dit gebied. Het was dus een moetje op mijn
Lachen, hè."
UTRECHT AN KA VAN VOORTHUUSEN
Poëzieparapluutjes, ansicht
kaarten met gedichten, t-shirts
en kussenslopen met rijmelarij
en, en heel erg veel dichtbun
dels: in de wandelgangen van
de Nacht van de Poëzie worden
altijd goede zaken gedaan. Ter
wijl binnen de zaal de ene keer
met kippenvel op de armen zit
bij een mooi en heftig voorge
dragen gedicht, zoeken grote
groepen toeschouwers tien mi
nuten later verveeld de buffet
ten en de kraampjes met koop
waar op als er een wat minder
begaafde voordrachtskunste
naar op het podium staat.
De negentiende editie van de
Nacht van de Poëzie, afgelopen
zaterdag in Muziekcentrum
Vredenburg in Utrecht, was
voor het eerst sinds heel veel ja
ren niet uitverkocht. Was het de
concurrentie met de supercom
binatie Remco Campert en
Connie Palmen, ter ere van de
boekenweek samen in slot Loe-
venstein? Raakt de formule na
20 jaar versleten? Of speelt ook
hier de afwachtende houding
van veel mensen mee: even rus
tig aan, 1999 is immers vooral
het jaar vóór 2000?
De meer dan tweeduizend
mensen die er wel bij waren
kregen een afwisselend pro
gramma voorgeschoteld dat -
ook al traditie - de hele avond
geheim blijft, behalve voor de
dichters en artiesten zelf. „Het
verrassingseffect hoort erbij",
vindt T. Spek van het muziek
centrum. „En het is natuurlijk
ook om te voorkomen dat de
zaal niet ineens yol troomt of
leegloopt." Voor sommige toe
schouwers is het een kwestie
van volhouden. Gapend stelt ie
mand om 01.30 uur vast dat hij
écht moe is: „Maar Hugo Claus
komt nog. Dus ik blijf." Als de
Vlaamse schrijver en dichter
twintig minuten later wordt
aangekondigd stroomt de grote
zaal vanuit de foyers, wandel
gangen en barretjes in razend
Hugo Claus (70) krijgt de zaal heel stil en blij met woorden van liefde en verlangen.
tempo vol: nu gaat het weer ge
beuren. Claus krijgt de zaal heel
stil en heel blij, met tien minu
ten vol woorden van liefde en
verlangen.
Niet alleen het schrijven van
poëzie is een kunst, ook het
voordragen van eigen werk is
een vak apart en lang niet ie
dereen is daarin even virtuoos.
Mensen als Gerrit Kouwenaar,
Charles Ducal, Tom van Deel
en Wiel Kusters schudden het
schijnbaar uit hun mouw. Hu-
go Claus kan het, en Antjie
Krog. Die laatste, een Zuid-Afri
kaanse radiojoumaliste en
dichteres, bezorgde bijna 2000
mensen een paar uur voor
Claus dat deed ook al kippen
vel. Over de 'omruilbare gezich
ten van politiek en geweld' in
Zuid-Afrika: „Ik schaar bij nie
mand. Ik weerzin volkomen."
Dat mooie Zuid-Afrikaans zal
zaterdagavond wel een beetje
hebben meegespeeld, maar de
snelle afwisseling van al die
emoties in één stem, de heftig
heid van haar poëzie en de
kracht van haar voordracht kre
gen de zaal helemaal plat. Een
toeschouwer: „Ik verstond het
niet eens, maar het ging door
merg en been." Voor de duide
lijkheid werden er wel vertalin
gen van de hand van Robert
Dorsman op een videoscherm
geprojecteerd. De rest van de
avond was daar een regel uit
Phoenix van H. Marsman te
zien: Het nest is goed, maar het
heelal is ruimer.
De Nacht van de Poëzie is een
soort markt. Tussen de voor
drachten door, zijn er optre
dens. Ditmaal kwam Vincent
Bijlo langs die in de zaal goed
scoorde met grappen over het
femoneen ANWB-camping,
Center Pares en zijn eigen han
dicap. Andere artiesten brach
ten verder acrobatiek, tromge
roffel, flamenco, rebética. En
mooie liedekens van de op een
skippybal achter de vleugel ge
zeten Vlaamse An Pierlé. Maar
had er een appiausmeter ge
staan dan won de Twentse
country-diva Ilse de Lange. Eén
van de presentatoren zei het al
eerder: „De entre-acts winnen
het van de poëzie. Ik was er al
bang voor."
Uitgevers, literaire tijdschrif
ten, boekhandels en kunste
naars presenteren zich. Wie de
voordrachten even zat is, gaat
uit winkelen. Poëzie kan ook
leuk zijn, is de boodschap bij de
meeste kraampjes. Er zijn doos
jes met lettervermicelli om zelf
te oefenen, kleurplaten, ge
dichtjes van Titi Zaadnoordijk
in een passe-partoutje: 'o hoe
simpel te bestaan. Pinkel pinkel
weg die traan'.
De Utrechtse dichters-vrien-
dinnengroep 'Zijschrift' doet
goede zaken met tientallen an
sichtkaarten vol lollige rijmela
rij: ('liever twee losse eindjes
dan een rotknoop', 'ik werk in
deeltijd anders kunnen ze me
niet bijhouden' en de absolute
bestseller: 'ik wens je een bin
nenpretje voor als je verdrietig
bent'.) Die luchthartige visie op
poëzie slaat bij het publiek
goed aan. Toegankelijkheid is
toch nodig op zo'n avond.
De één kan het, de ander
moet het misschien nog leren.
De Nacht van de Poëzie is voor
al 'voorlezen uit eigen werk',
ook de jonge generatie kiest
daarvoor. Ingmar Heytze bij
voorbeeld, en Menno Wigman.
Vein het publiek hoeft het alle
maal niet zo zwaar, dat kan wel
lachen om de zelfspot van Wig
man: deze bundel waar
mee ik 64 lezers kwel. Of erger
nog: twee bomen vel." Alleen
Serge van Duijnhoven maakte
er echt iets nieuws van: bege
leid door heftige videobeelden
en klanken slingerde hij onheil
spellende teksten de zaal in, zo
dat iedereen weer even rechtop
in z'n stoel zat.
'Nog één gedichtje en dan
ben ik klaar', leek Peter van Lier
zich 's ochtends om tien over
half vier te verontschuldigen.
Toen zaten er toch nog een
paar honderd mensen te luiste
ren. Volgend jaar staat hem een
zwaardere taak te wachten, met
veel meer publiek: de hekken
sluiter opent traditiegetrouw de
volgende Nacht.
RECENSIE KEN VOS
Philip Catherine Trio. Gezien op 20 maart bij Hot House in de Waag.1
Als je af en toe een volle zaal
wilt hebben, dan moet je een
musicus uitnodigen die niet
alleen ruimschoots zijn spo
ren heeft verdiend, maar
vooral ook de naam heeft
aangenaam en virtuoos te
musiceren. Zo dacht de orga
nisatie van Hot House en
haar verwachtingen werden
bewaarheid door de grote op
komst van vooral oudere jazz
liefhebbers. De Belgische gi
tarist met de Engelse voor
naam heeft een makkelijk
herkenbare stijl die sinds de
jaren zestig nauwelijks is ver
anderd, maar steeds vloeien
der is geworden. Met contra
bassist Hein van de Geyn en
drummer Hans van Ooster
hout heeft Catherine sidemen
uitgekozen die geheel in
dienst van de harmonie spe
len en ontspannen kunnen
swingen.
Na een wat onwennig begin
kwam het trio al snel in een
staat van intuïtief samenspel
zoals dat alleen gehoord
wordt bij zeer goed ingespeel
de fonnaties. Van Van de
Geyn is bekend dat hij zich
moeiteloos aanpast aan de
wensen of grillen van een lei
der, maar het subtiele en rus
tige spel van Van Oosterhout
was een verrassing. De muzi
kanten zaten elkaar nooit in
de weg, vulden elkaar mooi
aan, maar tegelijkertijd slaag
de het trio er niet in om het
overigens hoge technische ni
veau wat meer spanning mee
te geven door
voor het blok te
programma van ot
dards en meestal
kaar zittende eigen
van Catherine kem
zwakke momenten,
weinig opvallende
punten.
10
ijdsf
leliji
Vrijwel in elk stuk
therine gedoseerd om
met de vele trucs diel je
de jaren aan zijn arse Fj5|a
bop- en fusionfti )|o
heeft toegevoegd. No
valt Catherine in spet J'
maar richtingloos gefi J:'
sen de fretten. Zijn 716
te attaque, op dent
scliien eenvormig, 'fO
tijd in om logisch op;
de improvisaties te1
ren.
Even indrukwekka
instrumentbeheersil
Hein van de Geyn
laatste jaren nooit op
se noot heb kunnen
pen. helemaal niet 2
sprekend voor een
snel in het hoog i
rende bassist. Het tr
met een steeds tn
dynamiek naarmate
vorderde, maar echt
le verrassingen bleven even
dat de bassist en
nooit probeerden
uit te dagen. Het
had echter zo'n h
nisch niveau dat hö
terecht een lange
dwong.
KUS
::o4
>10
17.C
19.45
'02
