f.tdf.n Regio
s
Verbazing over dreigement rond slibstort
1
Scheiden van Leiden doet geen lijden
:k®er
'Dit gebeurt maar één keer in je leven'
idse universiteit opent
itiging in Den Haag
r
'Leiden is hartstikke leuk,
maar ons mis de zon'
RDAG 11 MAART 1999
L WEGMAN. 071-5356414, PLV -CHEF HERMAN JOUSTRA, 071-5356430
juw (90) breekt heup
Door hard te roepen wist een een 90-jarige bewoonster
VeRigoletteohof de aandacht te trekken van haar buren. Ze
n haar woning gevallen en kon niet meer overeind komen,
uen waarschuwden de politie die op hun beurt brandweer
JD inschakelden om de gewonde vrouw per brancard uit
e takelen. In het ziekenhuis bleek dat de bejaarde dame
heup had gebroken.
n 'vindt' 160 telefoonkaarten
De politie hield gisteren op de Zijlsingel een 26-jarige
ïan die daar telefoonkaarten trachtte te verkopen. Hij
- er 160 in het bezit te hebben. De man verklaarde de kaar-
hebben gevonden. De politie zoekt uit of de kaarten van
tal afkomstig zijn.
o Philips overleden
Een van de eerste Antillianen die Leiden kleur gaf is af-
én maandag overleden: Pedro Philips. Hij was vooral be
an café Scarabee in de Pieterskerkchoorsteeg, een kroeg
halverwege de jaren zestig pachtte. Vijftien jaar lang
'hij daar achter de tap en in die tijd groeide het café uit tot
an de populairste 'tenten' in Leiden. Na zijn periode in
>ee werkte Philips nog onder meer in '1 Esperance, De
koe en De Plantage. Wegens de gevolgen van suikerziekte
.hij de horeca echter vaarwel zeggen. Philips, die 59 jaar
sleet de laatste jaren van zijn leven in het Sint Elisabeth
uishof aan de Caeciliastraat en in het verpleeghuis Noor-
it aan de Albertine Agnesstraat. Hij wordt morgen gecre-
op Rhijnhof.
i nerlid praat over luchtvaart
Schiphol en de toekomst van de Nederlandse lucht-
[met daaraan gekoppeld de vraag of er al of niet een vlieg-
de Noordzee moet komen, zijn onderwerp van gesprek
spreekbeurt van het CDA-Kamerlid Jacob Reitsma. Deze
ip dinsdag 23 maart naar Leiden, waar hij om 20 uur in
ouw van de Leidse speeltuinvereniging aan de Schubert -
het woord voert. De uit Friesland afkomstige en in Fle-
woonachtige Reitsma is de luchtvaartspecialist van zijn
Hij is voorzitter van de vaste Kamercommissie voor
uisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer. Reits-
iok een fervente schaatser. Hij heeft de Elfstedentocht
aal volbracht.
Vervolg van voorpagina
Wethouder T. van Rij (PvdA/ruimtelijke ordening) vindt
het verbazingwekkend dat gedeputeerde staten van
Zuid-Holland dreigen met een aanwijzing over de slib
stort in de Oostvlietpolder. Hij wijst er op dat verschil
lende rapporten over de risico's voor het milieu nog niet
klaar zijn.
mingsplan te schrappen.
,,De provincie heeft een zake
lijk belang bij de komst van een
baggerdepot", meent Van Rij.
„Ze moet dus juist extra voor
zichtig zijn." Het is de bedoe-
LEIDEN ROBBERT MINKHORST
Het ontbreken van die rappor
ten was voor de gemeente Lei
den juist een van de redenen
om de slibstort uit het bestem-
ling dat Baggerdepot Zuid-Hol
land (BZH) de slibstort aanlegt.
BZH is een volle dochter van de
provincie.
Gedeputeerde K. Nolten
vindt het schrappen van de
baggerstort onaaanvaardbaar
omdat in het streekplan is be
paald dat de voorziening op die
plek moet komen. Hij stelt dat
de gemeente geen bestem
mingsplannen mag indienen
die zo sterk afwijken van het
streekplan. Voordat hij defini
tief besluit over de aanwijzing,
wil hij overigens eerst nog over
leg met de verantwoordelijke
wethouders Van Rij en Pechtold
(D66/milieu). „Ik hoop dat het
niet tot een aanwijzing hoeft te
komen." Wat Nolten de ge
meente eventueel te bieden
heeft, wil hij niet zeggen. Hij
verklaart wel dat hij een oplos
sing wil voordat het nieuwe col
lege van GS aantreedt.
De bestuurder wil de aanleg
van een baggerdepot ook niet
uitstellen en ontwikkelingen in
de verwerking van het slib af-
X ft )NNQ HAVERMANS
6VC roeiboot van de studen-
liging Njord vertrok be-
:ma
OSCAR
DEN BOOGAARD
nieuwste roman
L( Liefdesdood.
Eerlijkheid van Julia
en ander werk
Saterdag 13 maart
12.00 tot 13.00 uui
Iin 10 t/m 20 maart
is het weer
«E.
nai
OEKENWEEK
natuurlijk bij:
wLibris boekhandel
stuursvoorzitter L- Vredevoogd
van de Universiteit Leiden van
morgen naaf Den Haag. waar
de universiteit vandaag een ves
tiging opent. Vredevoogd, die
zich liet roeien door vier krani
ge studenten, vervoerde een
beeldje van Minerva, de godin
der wijsheid, die in het zegel
van de universiteit staat. Na een
tocht van ruim vier uur kon de
bestuursvoorzitter het beeldje
aanbieden aan de Haagse bur
gemeester Deetman, die op de
Oranjebuitensingel in de Hof
stad zijn Leidse gast stond op te
wachten.
De Haagse vestiging werd
vanmiddag in de Haagse Kloos
terkerk officieel geopend door
minister Hermans van Onder
wijs.
Historicus prof. dr. H. Wesse-
ling hield daarna een openbaar
rollege over de oorsprong en
betekenis van de Eerste Wereld
oorlog. Universiteit en residen
tie besloten vorig jaar tot de sa
menwerking.
De oudste universiteit van
Nederland blijft overigens ge
woon in Leiden.
Als alles volgens plan verloopt betreedt Nel
son Mandela morgenmiddag om vier uur de
Pieterskerk, samen met zijn echtgenote Gra^a
Machel, koningin Beatrix en prins Claus. De
Zuid-Afrikaanse president komt vanuit Den
Haag, waar hij een ontmoeting heeft met een
delegatie van Eerste en Tweede Kamer. Hij
komt even na half vier Leiden binnen via de
Plesmanlaan en zal de bijgaande route volgen
naar de kerk, waar de Universiteit Leiden hem
een eredoctoraat verleent. (Wijzigingen voor
behouden.)
LEIDEN VERVOLG VAN VOORPAGINA
Hare Majesteit en haar gevolg
verschijnen keurig op tijd, maar
het vliegtuig van Mandela laat
op zich wachten. Op de afge
sproken tijd (8.30 uur) buigt het
enige vliegtuig dat op dat mo
ment in de lucht is, af naar
Schiphol. Plots duikt echter, als
zou het een verrassing zijn,
achter de hangar het presiden
tiële toestel op. De machine
taxiet naar de uitgerolde loper
en houdt precies op de goede
plek stil. De straalmotoren ma
ken het geluid van duizend
stofzuigers.
Ambassadeur Carl Niehaus
van Zuid-Afrika stapt het vlieg
tuig in om zijn president te be
groeten. Hij keert kort daarop
terug, even later gevolgd door
de president. Als zijn hoofd om
het hoekje van de vliegtuigdeur
opduikt, ratelen de loopwerken
van de vele fotocamera's. Dat
ritueel herhaalt zich nog ver
scheidene keren.
Nelson Mandela heeft moeite
om de trap af te dalen en vindt
steun bij de leuning. Om 8.48
uur zet hij voet op Nederlandse
bodem. De koningin helpt de
president daarna het eerste
stukje met lopen. Gearmd
schrijdt het tweetal naar het
ereschavot. Er klinken 21 sa
luutschoten. kruitdampen trek
ken met de wind mee.
De plichtmatige rondgang
langs de vier krijgsmachten
volgt, en eindigt bij andere ge
nodigden. Sabine Noom uit
Oegstgeest en de Zuid-Afri
kaanse Lynn la Rue die in Den
Haag woont zijn dan aan de
beurt. De president bukt, lacht,
fluistert wat en neemt de bloe-
menboeketten graag in ont
vangst. Hij omhelst beide meis
jes.
„Mijn vader is hier comman
dant", zegt Sabine even later
zonder schroom. „Mijn moeder
werd opgebeld of ik het wilde
doen. Ik moest daar nog wel
erswinkel Mattheus
aan de Haarlemmer-
chtij verdwijnt per 1 april uit
aam idse straatbeeld. Dat is
[rap. Toch blijft er een
üei1' van Brinks in Leiden
Ra, ra hoe kan dat? Om
twoord op deze vraag te
duiken wij even in het
;n.
7 begon horlogemaker,
en meester-graveur
j eus Brinks een juweliers-
li an deTurfmarkt. Al snel
le hij naar de Haarlem-
it 126, naast het pand
de HEMA zit. Klanten
n al 72 jaar geholpen
lattheus of een van zijn
in. Momenteel werkt
kleindochter J.M. van
itred
nieir
lom
I0R
Dam met haar echtgenoot W.
van Dam in de zaak. Het twee
tal heeft ook nog een juweliers
winkel aan de Schoolstraat in
Voorschoten.
Dat is een van de redenen
waarom de winkel aan de
Haarlemmerstraat dicht gaat.
Het duo kan zich maar moeilijk
opdelen en leidt een jachtig be
staan. Het is spitsroeden lopen.
Daarnaast zijn er geen kinde
ren dus is er geen opvolging in
de zaak. Maar wie denkt dat het
vertrek uit Leiden met veel tra
nen gepaard gaat, komt bedro
gen uit. De Van Dams zijn niet
zielig. Zakelijk zien zij meer
mogelijkheden in Voorschoten.
En sinds bekend is geworden
dat zij van de Haarlemmer-
Mevrouw Van Dam, de kleindochter van Mattheus Brinks, met de door haar grootvader vervaardigde
ambtsketen van de burgemeester. Op de voorgrond een ontwerpmodel die opa Brinks heeft gemaakt.
Aan de hand van dat ontwerp werd het origineel gemaakt.
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in
de Breestraat ligt. is het symbolische
middelpunt van de stad
straat willen vertrekken, zijn zij
overstelpt met aanbiedingen
van projectontwikkelaars die
een oogje op hun winkel van
ruim 200 vierkante meter heb
ben laten vallen. Van een van
hen is een 'prachtige' aanbie
ding binnengekomen. An offer
they can't refuse. Dus begin vol
gende maand is het afgelopen
met het pendelen tussen Lei
den en Voorschoten. Na een
verbouwing komt er een filiaal
van een modeketen naast de
HEMA.
Eventuele trieste gevoelens
worden verzacht door het feit
dat er een stukje Brinks perma
nent in Leiden aanwezig is. In
1931 vervaardigde Mattheus
Brinks namelijk de ambtsketen
van de burgemeester van Lei
den, een stuk vakwerk dat zijn
weerga niet kent. De oude ke
ten is tijdens de stadhuisbrand
in februari 1929 verloren ge
gaan. De zilveren schakelket
ting, om het maar eens oneer
biedig te zeggen, is voorzien
van de familiewapens van de
foto henk bouwman
diverse burgemeesters die in de
loop der jaren in de Sleutelstad
de revue passeerden. Onder
aan het sieraad is een gouden
kopie bevestigd van een munt,
die in 1574 tijdens het beleg
van Leiden door de Spanjaar
den, als betaalmiddel diende.
Dus als u burgemeester Postma
in vol ornaat ontwaart, bedenk
dan dat Mattheus Brinks niet
ver weg is.
Ambtsketen
Nu we het toch over het ambts-
wachten. „Het is onverant
woord om te gokken op een
technische oplossing die er in
de toekomst mogelijk is. Dat is
levensgevaarlijk."
Leiden gebruikt als voor
naamste argument om een bag
gerdepot tegen te houden dat
de MER nog niet is voltooid.
Een zwak argument, vindt Nol
ten. Voor het vaststellen van
een bestemmingsplan is name
lijk geen afgeronde MER nodig.
En als de studie dan uitwijst dat
het niet verantwoord is om een
slibstort in de polder aan te leg
gen, kan het depot alsnog uit
het bestemmingsplan worden
Van Rij herhaalt dat langer
wachten op de afronding van
de milieueffectrapportage niet
alleen onverantwoord is, maar
ook onmogelijk.. Als het be
stemmingsplan later dan 27
april wordt vastgesteld komt
het recht van de gemeente om
als eerste de grond in de polder
te kopen te vervallen.
even over nadenken. Later heb
ik toch maar ja gezegd. Het is
toch wel bijzonder."
De president vroeg haar om
een knuffel te geven. Wat hij
eventueel verder heeft gezegd,
weet ze niet. „Ik heb niks meer
gehoord." Hij was wel moeilijk
te verstaan, zegt ze. Ze is geluk
kig dat ze naar het vliegkamp is
gekomen. „Het is wel leuk dat
ik het heb gedaan. Dit gebeurt
maar een keer in je leven." Om
klokslag negen uur vertrekt het
gezelschap naar Amsterdam.
Daar brengt Mandela de verde
re dag door. Morgenmiddag
wordt hij om vier uur in de
Leidse Pieterskerk verwacht.
keten hebben: ruim 12 jaar ge
leden was het stadhuis in rep
en roer. Tussen twaalf en twee,
tijdens de lunchpauze van de
ambtenaren, slaagde een in
sluiper erin de reserve-ambts
keten van burgemeester Goe-
koop uit een kast op de tweede
verdieping tè stelen. Uitgebrei
de naspeuringen door de poli
tie leverden niets op.
Een jaar of vijf terug dook het
kleinood onverwacht weer op.
Bij de hermandad kwam een
melding binnen dat in een
pand in de binnenstad het lijk
van een drugsgebruiker lag.
Toen het lichaam was wegge
haald en de kamer werd door
zocht, kwam ook de burge
meestersketting weer boven
water. Vermoedelijk was het
sieraad door de man gestolen
maar nooit te koop aangebo
den. Noch gedeeltelijk noch in
zijn geheel. De vondst bracht
het totaal aantal ambtsketens
in Leiden weer op drie.
De originele keten van Mat
theus Brinks en de reserve-ke
ten worden bewaard op het
stadhuis. Maar ook in het
Stadsbouwhuis aan de Lange-
gracht wordt een burgemees
tersketting bewaard. Doet er
zich daar plotseling een situatie
voor waarin de aanwezigheid
van een ambtsketen is vereist,
dan kan daarop meteen wor
den ingesprongen. Dan hoeft
er tenminste niet meteen meer
een ambtenaar op de fiets door
weer en wind naar de Bree
straat om een ambtsketen op te
halen.
ERIC-JAN BERENDSEN
MANDELA
in Leiden
De Zuid-Afrikaanse president Nelson Mandela
brengt morgen een bezoek aan Leiden om een
ere-doctoraat van de Leidse universiteit in
ontvangst te nemen. In deze rubriek blikken
we vooruit op deze gebeurtenis.
Twee bloemenmeisjes bieden
morgen in de Pieterskerk een
boeket aan aan koningin Bea
trix en de echtgenote van pre
sident Mandela, Graga Ma
chel. Een typisch Hollands
gebaar, ware het niet dat de
meisjes uit Zuid-Afrika ko
men. Voor hun studie wonen
ze, met acht andere Zuid-Afri
kaanse studenten, een paar
maanden in Leiden. Met hun
aanwezigheid in de kerk ge
ven ze Mandela even het war
me gevoel van thuis. Zelf zijn
ze vereerd dat ze de president
mogen ontmoeten.
„Ik weet niet of hij weet dat
wij er zijn", zegt Retha Schoe-
man. De 22-jarige studente
Nederlands bereidt aan de
Leidse universiteit haar afstu
deerscriptie over koloniale li
teratuur voor, waarmee ze
volgend jaar aan de universi
teit van Stellenbosch haar
meestertitel hoopt te behalen.
Ze is nu twee maanden in Lei
den en woont met drie land-
genotes tot eind juni in een
studentenhuis aan de Boter
markt. „Het is hier hartstikke
leuk, maar ons mis de zon",
zegt ze.
De komst van Mandela en
zijn promotie tot eredoctor
vervult haar met trots. „Hij
heeft veel gedaan voor Zuid-
Afrika. Dankzij hem was er
een vreedzame overschake
ling van apartheid naar een
multiculturele samenleving.
Maar dit eredoctoraat is niet
alleen voor hem, het is voor
ons allemaal, wij zijn trots."
Landgenoot Dedev Krige be
aamt dat.Mandela is een
heel nederige man. Het moet
zijn bedoeling zijn dat zijn
promotie wordt opgevat als
een eer voor heel Zuid-Afrika.
Ik denk ook dat de mensen in
Nederland hierdoor de ont
wikkeling van Zuid-Afrika be
ter zullen begrijpen."
Heel toepasselijk, noemt Det-
lev het eredoctoraat voor
Mandela als hoeder van de
vrijheid, het motto van de
Leidse universiteit. De 23-jari-
ge student werkt in Leiden
aan een Griekse en He
breeuwse vertaling van het
boek 'Spreker uit de Bijbel'. In
Stellenbosch, waarmee Lei
den goede contacten onder
houdt, valt dat onder Oude
Nabije-Oostenstudies. Ook
Detlev heeft het naar de zin in
zijn tijdelijke woonplaats,
maar hij gaat deze zomer met
plezier terug naar huis. „Wij
zijn een deel van de oplossing
in ons land."
Want er moet nog heel wat
gebeuren in het nieuwe Zuid-
Afrika, daar zijn de studenten
het roerend over eens. „De
belangrijkste taak voor de
nieuwe regering is om wat te
doen aan de grote werkloos
heid", zegt Retha. „De econo
mische apartheid is nog
springlevend", meent Detlev.
„De scheiding arm-rijk is nog
steeds de scheiding tussen
zwart en wit."
Mandela heeft dat in vijf jaar
als president niet kunnen ver
anderen. „Maar zijn opvolger,
vice-president Thabo Mbeki,
is uiterst bekwaam en ook
heel geliefd", weet Retha, die
het jammer vindt dat heel wat
blanke Zuid-Afrikaners hun
land de rug toekeren. „Maar
wij zijn optimistisch over de
toekomst", zegt de blanke Re
tha. „Hoe die eruit zal zien
hangt ook van ons af', aldus
Detlev (ook blank).
Juist daarom zit het de twee
studenten dwars dat ze op 2
juni niet mogen stemmen,
domweg omdat ze in Leiden
verblijven. „De Zuid-Afrika
nen in het buitenland kunnen
bij de verkiezingen niet stem
men. Ik snap best dat dat
komt omdat het moeilijk is
om iedereen te registreren,
maar ik ben al geregistreerd.
Ik ben hier zes maanden als
een soort ambassadrice van
mijn land. Ik wil stemmen."
Misschien grijpt ze morgen
haar kans en fluistert ze Man
dela haar grief in het oor. Dat
ze bevoorrecht, is, beseft ze
terdege. Zij zit met haar ne
gen lotgenoten in de Pieters
kerk, al heeft Detlev zijn toe
gangskaart nog niet ontvan
gen. „Een grote eer om bij
zo'n historische gebeurtenis
te zijn", zegt Retha. „Veel stu
denten hebben mij gevraagd
of ik nog extra kaartjes kon re
gelen. Ook onder de interna
tionale studenten is de be
langstelling groot. Ze zijn ja
loers dat ik naar binnen
mag."
ONNO HAVERMANS
Detlev Krige en bloemenmeisje Retha Schoeman, twee Leidse stu
denten uit Stellenbosch. „Wij zijn trots." foto henk bouwman
