Thaise worsteling met gelul
TV
WEER
Het Gesprek van de Dag
Eerbetoon Heemia
Ekster 'onschuldig' aan mussendrama
WOENDAG 3 MAART 1999
COMMENTAAR
Enneüs Heerma was een man met een groot karakter. Deze type
ring door Willem Aantjes van de maandag overleden CDA-voor-
man slaat de spijker op de kop. Een stoere Fries van ouderwetse
ARP-snit. wars van opsmuk en theater. Dat Enneüs Heerma door
vriend en vijand geprezen is vanwege zijn bestuurlijke kwaliteiten
is terecht. Als wethouder in Amsterdam en als staatssecretaris on
der Lubbers bouwde Heerma een uitstekende reputatie op.
De rol van politiek leider van het CDA paste hem minder. Die rol
werd dan ook genadeloos bekritiseerd door partijgenoten en ande
re collega-politici. Bangelijk, noemde oud-premier Dries van Agt
zijn optreden als oppositieleider. De manier waarop hij zonder
zelfbeklag en beschuldigingen het roer vervolgens overdroeg aan
laap de Hoop Scheffer bewijst het tegendeel.
Alle reden dus om met respect stil te staan bij het overlijden van
Heerma. De vraag is of het afblazen van het nationale verkiezings
debat gisteravond wel de juiste uiting van dat respect is. Heerma
heeft een belangrijk deel van zijn leven gewijd aan de politiek. Ver
kiezingen zijn daarvan het fundament.
Het slotdebat is in het tv-tijdperk de uitsmijter van de campagne.
Hier kunnen alle politieke kopstukken nog een ultieme poging
doen kiezers het stemhokje in te krijgen en dan bij voorkeur op
hun partij te stemmen. Dat politieke hoogtepunt schrappen bij
wijze van eerbetoon doet de politicus Heerma geen recht. Veel
passender was het geweest wanneer voor de uitzending even stil
was gestaan bij het leven en werk van Enneüs Heerma.
Sneu
Een goed journaal geeft je na afloop her gevoel dat je op de hoogte
bent van alle belangrijke gebeurtenissen in de wereld. Volgens deze,
hele simpele, definitie klopt her nieuwe SBS6-nieuws niet. Niet voor
mijn gevoel tenminste. Na de bulletins blijft het verlangen opmer
kelijk sterk om in het het NOS-Journaal te zien wat er werkelijk op
aarde is voorgevallen.
Maar waar 'm dat nou in zit...
Niet in de presentatie. Leo de Later bijvoorbeeld is een degelijke
nieuwslezer waar de ernst van afstraalt. Een man die zelfs de in
tocht van Sinterklaas als een historische gebeurtenis kan aankondi
gen. Dus als die zegt dat er in Kosovo gedonder is. dan is er ook ge
donder. Het ligt ook niet aan de onderwerpkeuze. SBS6 heeft een
beetje de naam een kenniszender te zijn. En het actualiteitenpro
gramma waarmee het station zich tot dusver behielp - als je het
woord actualiteiten tenminste mag gebruiken bij Hart van Neder
land - is toch meer een vrolijke versie van Van Gewest tot Gewest.
Een soort Peppie Kokkie-journaal, inderdaad.
Maar het SBS6-nieuu>s komt heel volwassen over. De dood van
Heerma wordt gemeld, de veroordeling van Brunswijk, het vervol
gen van de vierde verdachte in de zaak Tjoelker, de anti-softdrugs-
actie in Kennemerland, de vermiste vier ton lading van de ramp-
Boeing, de vergeten oorlog in Sierra Leone, Kosovo zoals gezegd, en
zelfs de gijzelingsactie bij Air France, die het NOS-Journaal pas drie
uur later meldt.
Zelfs het aantal ondenverpen is meer dan bevredigend. SBS6 gooit
er in hetzeven uur-bulletin 16 verschillende items tegenaan, terwijl
de teller bij de NOS een uur later op 9 blijft steken. Waarbij het on
derdeel 'provinciale verkiezingen' in het Journaal weliswaar uit vier
verschillende kwesties bestaat, maar daar staat weer een onzin-re-
portages over een rundvlees etende Prins Charles tegenover. En het
feit dat de NOS in die uitzending helemaal niets doet met de begra
fenis van Sybine Jansons.
Kortom, SBS6 meldt alles water te melden is, en meer. Bijvoorbeeld
dat er plannen zijn om Reagan uit te hakken in Mount Rushmore.
Dat er een NASA-satelliet op weg is om grooste ontdekkingen over
het heelal te doen. En dat de jeugd wordt gewaarschuwd tegen kin
derlokkers op Internet.
Maar waarom stelt dat dan toch niet tevreden?
Zou het er misschien mee te maken hebben dar, na jarenlange ge
wenning, nieuws voor mijn gevoel pas nieuws is als het NOS-Jour
naal zegt dat het nieuws is?
Dat zou dan pas echt sneu zijn voor SBS6-nieuws.
WIL BUYS
Buien
Na twee dagen met langdurige regenval, ook gisteren viel er op
veel plaatsen zo'n 15 mm, draait het thans om buien. Daar wordt
men uiteraard ook nat van maar er is nu ruimte voor af en toe zon
en over het algemeen zijn de neerslaghoeveelheden aanmerkelijk
geringer.
De buien ontstaan in onstabiele luchtmassa's circulerend rond
een depressie boven de Noordzee. Hoewel het lagedrukgebied in
betekenis afneemt dicteert het tot en met zondag het weerbeeld in
onze streken. Daarna knapt het tijdelijk op maar veel meer dan
een dag beter weer (zoals het zich nu laat aanzien vooral komende
maandag) zit er vooralsnog niet aan te komen. Fronten van een
nieuwe oceaandepressie dringen volgende week weer naar onze
omgeving op.
De depressies kiezen wel een steeds westelijker positie. Dezer da
gen bevindt het zenuwcentrum zich boven de Noordzee en vol
gende week ten westen of zuidwesten van Ierland. Dat biedt op
termijn uitzicht op een mildere zuidelijke luchtstroming.
Morgen is het tijdens de ochtenduren overwegend bewolkt en
buiig. Tijdens de middaguren ligt het accent van de buien meer
op het binnenland. Vooral vlak aan zee komt dan de zon wat va
ker tevoorschijn. De temperaturen komen uit op maximaal 9
graden. De wind waait eerst uit zuidelijke richtingen, donder
dagavond meer uit het westen. De windsterkte is meest zwak
tot matig, aan de kust eerst nog vrij krachtig tot krachtig. In de
nacht van donderdag op vrijdag worden de opklaringen wat
breder en daalt de temperatuur tot plaatselijk 2-3 graden.
Na de regens van gisteren, op Schiphol werd 17 mm
opgevangen, zijn de maandsommen ook in onze regio
opgelopen tot meer dan de helft van wat er normaal in een
hele maand valt (Stompwijk 38 mm). In het Gooi staat de
teller in Huizen al op 57 mm. Dat is bijna net zoveel
als er in de hele maand valt en nagenoeg hetzelfde
als tijdens de afgelopen maand. De regen van giste
ren hing samen met de komst en "s avonds met het
opruimen van zeer zachte luchtmassa's. Tijdens de
avonduren steeg het kwik tot zo'n 12 graden.
JAN VISSER
v;
Als het vliegtuig naar Bangkok 's avonds om half acht opstijgt, slaakt Piyanan 'Air' Matsuoka een
zucht van verlichting. Aan een boze droom van een ruim twee weken durend onvrijwillig verblijf
op Schiphol komt een einde. De 39-jarige Thaise mocht ons land niet meer in na een bezoek aan ir
Brazilië, omdat ze abusievelijk niet beschikte over een terugkeervisum. Ze zou worden uitgewe- u
zen, maar hield het initiatief aan zichzelf. De Immigratie Naturalisatie Dienst (IND) kan rustig j
ademhalen: opnieuw blijkt Holland een onneembare veste te zijn. :de
Braziliaanse reis wordt verliefd stel fataal
„We kwamen in een zegenrijke
stemming terug uit Brazilië.
We hadden Airs kind gevonden
en getraceerd. Het dochtertje
herinnerde zich haar nog. De
Braziliaanse justitie vertelde
ons dat we grote kans maakten
om het voogdijschap te verkrij
gen. Air en ik reisden juichend
terug naar huis in Amsterdam.
En toen kwam de koude dou
che in Schiphol: oprotten!"
Uit de mond van Fred van de
Bunt, werkzaam bij de fiscus in
Amsterdam, krijgt het boze
sprookje zelfs een licht-ironi-
sche ondertoon. Zwarte hu
mor. Van de Bunt en zijn Thai
se partner hebben dagenlang
nauwelijks geslapen. Bij terug
keer van een speurtocht in
Brazilië naar het viereneenhalf
jarig dochtertje van Air uit een
vorig huwelijk, grepen mare
chaussee en IND in. Hoewel
Air legaal in Nederland ver
blijft, prijkte in haar paspoort
geen noodzakelijk terugkeervi
sum.
Van de Bunt (40) kan aardig
vertellen over de manier waar
op hij in Thailand een relatie
kreeg met de een jaar jongere
Air. Ze maakten kennis via een
Nederlands-Thais echtpaar.
Niks hals-over-kop-verliefd.
Hij hoorde het dramatische le
vensverhaal van Air: meisje uit
een boerenfamilie, vanaf haar
tiende meehelpen op de rijst
velden, eerste kind op haar
22e, later een fatale relatie met
een Japanner, die haar een
tweede dochter bezorgt, ver
volgens dumpt en het kind
meenneemt naar Brazilië. „Je
vindt elkaar leuk, dus je helpt
haar. Pas later zijn we dikke
vrienden geworden. En nu we
een jaar in Nederland hebben
samengewoond, zijn we zelfs
hele dikke vrienden." Van de
Bunt kan ondanks de ellende
kracht putten uit zijn Mokum-
se humor.
Piyanan Matsuoka verblijft le
gaal in Nederland. Ze is, zo be
nadrukt ook haar Haarlemse
advocaat, mr. F. Fonville, geen
asielzoekster. „Er is weliswaar
afwijzend gereageerd op haar
aanvraag voor een verblijfsver
gunning, maar dat komt om
dat ze nog voor de wet is ge
trouwd met de Japanse vader
van haar tweede kind. Me
vrouw Matsuoka heeft een be
zwaarschrift tegen deze afwij
zing ingediend. Hangende de
uitspraak bevindt ze zich legaal
Fred van de Bunt vraagt zich met Piyanan ('Air Matsuoka') aan z'n zijde af welke man zij nog kan vertrouwen.
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER/ROB HENDRIKS
in ons land. Ze mag ook het
land in en uit. Omdat ze echter
niet beschikte over de juiste
reisdocumenten, kwam ze ruim
twee weken terug Nederland
niet meer in."
Mr. Fonville spande een kort
geding aan, dat afgelopen
weekeinde bij de Haarlemse
rechter diende. De advocaat
vroeg de rechtbank de Thaise
vrouw niet uit te wijzen, aange
zien ze legaal in Nederland ver
blijft, in afwachting van het
eindoordeel van de staatssecre
taris. De rechter haalde een
foefje van stal: naar de letter
van de wet verbleef Air niet in
Nederland (ze zat immers op
Schiphol), dus kon ze worden
uitgewezen. „Met dat argument
had ik geen rekening gehouden.
Weer wat geleerd", zegt advo
caat Fonville op cynische toon.
Hij noemt de affaire om diverse
redenen - niet in de laatste
plaats vanwege het paradoxale
karakter - uniek.
Fonville relativeert het effect
van de beslissing van de Haar
lemse rechter. Hij heeft wel
schrijnender en onmenselijkere
gevallen meegemaakt, zegt hij.
Hij betitelt het effect van de ef
fect van de gerechterlijke beslis
sing als een 'kink in de kabel in
deze Romeo en Julia-geschie-
denis'. De advocaat: „Het is
triest dat dergelijke formalitei
ten meespelen natuurlijk. Wat
mevrouw Matsuoka moet doen
bij terugkeer in Bangkok is de
echtscheiding regelen en bij de
Nederlandse ambassade een
machtiging tot voorlopig ver
blijf aanvragen. Dat kost dan
wel veel tijd en inspanning,
maar het is mogelijk."
In het restaurant van de F-pier
hangt de quasi-opgewonden
vakantiestemming, waarin Ne
derlanders het hele jaar door
aan uitstapjes en exotische trip
jes beginnen. In deze roze-
blauwe wachtruimte bivakkeer
de Air bijna twee weken lang
overdag en 's nachts. Gek van
de gesprekken met douane,
IND, tureluurs van de ambtelij
ke logica die aanvankelijk wilde
dat ze terugkeerde naar 'het
land van herkomst', in dit geval
Brazilië.
Enkele uren voor haar vertrek
naar Bangkok zitten Piyanan
Matsuoka en Van de Bunt bij
elkaar, samen met Kay, een
Thaise vriendin die al wat lan
ger in Nederland woont en
dient als steun, toeverlaat en
tolk. „Dat Kay en Fred hier nu
bij me mogen zijn, komt door
dat sommige aardige politie
mensen zich mijn lot aantrek
ken", vertelt Air. Formeel mag
het namelijk niet. De politie
heeft me ook in de gaten011
den. Schiphol is heel grdat
niet veilig voor een vrouief
leen. Hier kun je het besfCI
pen, zeiden ze dan." Ha8or
vriend Fred: „Ze vertelde
verhalen over mensen d\/|
wachtruimte bivakkeerdj
van de ene op de anderet-ï
opeens weg waren. Ik beir 1
heel erkentelijk voor, daflai
Air hebben gepast. Aan dc-
dere kant zijn er ook polfn
mensen die zich alleen rtai
aan de richtlijnen wensep c
houden, waardoor je opp'c
niet bij je partner kan kolei
Air heeft de afgelopen dr
gen in een hotel gebivakL^
maar is nu doodmoe. Ge
de situatie is ze dolblij ds
naar Bangkok kan.
„Ja", zegt Air zacht, „I'rar
Ik ga naar mijn oudste di
Als ik tenminste bij haarll
komen."
„De afgelopen dagen is e
voortdurend gevraagd ot
ik willen trouwen", zegt H
Bunt. „Nou vraag ik je! A 2
weinig vertrouwen in m;
De eerste liet haar achte
een kind, nummer twee fl
haar tweede kind. en nu
ambtenarij de liefde dw; j
Trouwen? Ik weet niet o m
gepast is om haar te vraB
tuurlijk ben ik er voor haL
zal ik mijn uiterste best (ijg
om wat van haar leven tB
ken. Maar het zit niet
schien kan ik haar het bft^
achterna reizen en me ii
land vestigen. Vrijdag he
gesprek op de ambassac
schien is dat beter, als je
een toekomst wilt opboi y
Dan opeens slaat de hui
weer toe. Fred: „Ach, na
weten wij mannen de vrLn
wel te verleiden tot een
lijk." Hij lacht nerveus. I^t
gelopen dagen ziek gewe
voelt zich uitgeput. Dan
„Eerst moet de echtschejf
worden uitgesproken. Hf—-
bleem is dat Air de voog! j_j.
haar dochtertje snel had n
gen, als we de Braziliaan^ c
rechter hadden kunnen |ig
nen dat we het kind hier,
stabiele gezinssituatie ki£n
bieden. Nu is dat verderLre
De IND vertelde me dat IL
echtscheiding cruciaal is|r(
waren we natuurlijk zelfuj.
achter. Vandaar dat we v
afgereisd naar Brazilië. ^0.
dat duur komen te staai\er'
JOHN OOMKES
De mythe wil dat eksters de
grote schuldigen zijn aan de te
rugloop van de huismus en an
dere tuinvogels. Daarom wordt
de ekster vaak vergiftigd of af
geschoten. Ten onrechte, zo
zeggen de cijfers van twee on
derzoeken naar huismussen en
tuinvogels in het Gooi. Beide
onderzoeken pleiten de zwart
witte kraaiachtige vrij van het
mussendrama.
„Natuurlijk plundert een ekster
of Vlaamse gaai wel eens een
nest van een mus of een andere
zangvogel. Maar dat wil nog
lang niet zeggen dat de kraai-
achtigen de kleinere vogels in
een tuin compleet uitroeien.
Want dat is wat heel veel men
sen geloven", zegt onderzoeker
Guus van der Poel uit Weesp.
Hij is de bioloog die het afgelo
pen jaar de huismus in het
Gooi onder de loep nam. Aan
dit regionale onderzoek kon ie
dere belangstellende zelf deel
nemen door geregeld voedsel in
de tuin te strooien en de mus
sen te tellen. Van der Poel: „Ik
heb heel veel reacties gekregen,
waaronder zeker zestig van
mensen die de achteruitgang
van de huismus verweten aan
de ekster."
Voor de Weesper was dat reden
eens na te gaan hoe dit precies
zat. De resultaten van de mus-
sentellingen leenden zich hier
heel goed voor. Er deed zich
namelijk een scherpe tweede
ling voor tussen tuinen met veel
mussen en tuinen met weinig
mussen. De musrijke tuinen la
gen overigens in wijken van na
het jaar 1953. De musarme tui
nen waren veelal ouder. Met
andere woorden: met het ouder
worden van een wijk leken de
mussen er te verdwijnen. Maar
de eksters niet, zo bleek uit de
resultaten van een ander lang
lopend onderzoek: het zogehe
ten tuinvogelonderzoek van de
vogelwerkgroep Gooi en om
streken. Een aantal grafieken
maken nog eens duidelijk dat
zowel musarme- als musrijke
wijken evenveel eksters heb
ben.
Van der Poel: „De rol van ek
sters kan dus niet anders zijn
dan zeer beperkt. Mussennes-
ten zijn voor deze vogels over
het algemeen onbereikbaar en
uitgevlogen jonge mussen zijn
al zeer snel in staat om aan een
ekster te ontkomen."
Rampspoed
Rampspoed is een groot goed. We gaan er
bij voorkeur nationaal en samen onder
gebukt. De lawines hebben we nu onge
veer achter de rug. De optocht aan heli
kopters zorgde elke dag opnieuw voor een
voorstelling in de open lucht waarvan
Joop van den Ende nog veel kon leren
met zijn ene wentelwiek. 'Miss Saigon'
in de sneeuw. Ik begon verslaafd
te raken.
Het lekkerste komt rampspoed
aan als de mensen het geheel uit
vrije wil over zich afroepen. Een
sneeuwketting om je wielen doet
een mens zichzelf aan. Wachten
tot men honderd gram weegt in
een file van horizon tot horizon
is een keuze. Niemand móet
toch op wintersport. Ofwel
soins?
Vergeet het maar. Als lemmingen
gaan de mensen de weg op. Ski's
op het dak. „Moeten jullie nog op
wintersport, of zijn jullie al ge
weest?" Hele oude mensen hoor je
nog wel eens breed uitpakken over
hoe het vroeger was. Naar de win
tersport gingen toen alleen leden
van vorstenhuizen, verwende erf
genamen van Amerikaanse oliemil-
HAN MULDER
EMIEL RATELBAND gaat een peptalk houden voor de verkopef^ 1
het StraatMagazine. Dat is nodig omdat de motivatie onder de j
pers van de straatkrant terugloopt. Begin volgende maand zal <rr
roe in de Rotterdamse Pauluskerk drie uur lang optreden. De re
van het tweewekelijks verschijnende blad houdt er rekening m( tr
lang niet iedereen in de gelegenheid zal zijn om met het openbfnri
voer naar Rotterdam te reizen. „Voor een verkoper uit Groninger^0
een treinkaartje veel te duur zijn. Maar het gaat om het idee. V\j
wachten dat de verkopers er desondanks blij mee zijn dat er ier^1
ze wordt gedaan," zegt redactiechef S. de Kramer. Vanuit UtrePP!
den in ieder geval busjes ingezet om de daklozen naar de PauliF
te vervoeren. r
joenen en playboys die daar achteraan
zaten. De gewone man bleef thuis. Die
was getrouwd met een gewone vrouw en
die stortte zich elk voorjaar op de grote
schoonmaak. Ik hoor het mijn moeder
nog zeggen. Sterk van gestel was ze niet,
maar alles ging de huiskamer uit, tot de
piano toe: „Bent u al klaar met de
schoonmaak, of moet u nog?" De aange
sprokene was zo maar een mevrouw bij
de groenteboer of de kruidenier. Altijd
gingen dingen kapot tijdens de schoon
maak. een 78-toerenplaat van vader bij
voorbeeld, een kop van Franz Liszt die op
die piano stond. Kortsluiting trad op. De
oude hond plaste op het opgerolde vloer
kleed. Rampspoed dus. Naar de maat
van die dagen. Pinda' dopten we nog op
een uitgespreide krant. 'Lawine' was
slechts een pittig woord uit de kruis
woordpuzzel en een plaatje in het aard
rijkskundeboek.
Zo gemakkelijk kom je er tegenwoordig
niet van af. Een dosis rampspoed wordt
eenvoudig meegeleverd in het pakket op
de kabel. Airmües voorde emotie. Gratis
en voor niks. Huilen of kwaad zijn, doen
we in dit tijdperk van communicatie en
Internet bij voorkeur collectief, dus met
z'n allen. Van een fakkeloptocht in Go-
rinchem via een vergeefse zoektocht in de
bossen tussen Maarn en Doorn naar de
hellingen van Tirol en Voralberg. De kij
ker kijkt. Over onze emoties wordt tot in
de puntjes gewaakt, all in.
Alleen de Provinciale Staten vallen dit
jaar een beetje uit de toon. Nooit begre
pen waartoe die eigenlijk dienden, maar
alle vier jaar ging je weer braaf naar de
stembus omdat je vond dat dat moest.
Veel uithalen deed het niet natuurlijk.
Zoals je ook tegen beter weten jaar in jaar
uit zoet naar de tandarts gaat. Helpen
doet het niet, altijd weer verkeerd ge
poetst en altijd weer nieuwe gaatjes,
maar wat moet dat moet. Een mens is
tenslotte ook nog eens opgevoed.
Vandaag is verkiezingsdag. Al weken
klinkt lacherig uit alle hoeken, gaten,
kranten en studio's dat stemmen voorde
Staten overbodig is, zonde van de tijd.
hoogstens voorde kat zijn mooie staart.
De stembus sluit vanavond om acht uur.
Maar let op: een minuut later zal het
journaal de lage opkomst melden als de
allernieuwste rampspoed. We zullen er
weer goed voorgaan zitten. Nederland
kan niet meer zonder.
's Lands republikeinen, van wie
alweer enige tijd niets werd ver
nomen, roeren zich morgen
weer in Amsterdam. Het
NIEUW REPUBLIKEINS GE
NOOTSCHAP (NRG) houdt dan
een openbare discussieavond
over het 'republicanisme' in Ne
derland in etablissement Het Ge
spuis. Het NRG wil met de bij
eenkomst een impuls geven aan
het groeiende republicanisme in
Nederland, zo liet het gisteren
De Britse popgroep Oasis heeft
gisteren een schikking getroffen
met zijn voormalige drummer
TONY McCARROLL. De drum
mer had een rechtszaak aange
spannen omdat hij na een vecht
partij met zanger LIAM GAL
LAGHER was ontslagen. De
schikking, waarvan de details
niet bekend zijn gemaakt, werd
enige minuten na het begin van
een hoorzitting overeengekomen.
Vandaag zal de rechter bekend
maken of hij de regeling goed
keurt. McCarroll (27) had de
band aangeklaagd omdat hij
„onwettig uit het partnerschap"
was gezet. De bandleden van
Oasis hebben gezegd dat McCar-
weten. Het wil, samen me!
aanwezigen, een antwooro
op de vraag waarom het re-*
canisme in Nederland ma jJ
furore wil maken, om verv'
verder te praten over een
sterking van het republik® .a
dachtengoed." Diverse on
pen komen aan de orde, z
informele invloed van konpsjo
Beatrix, de IOC-affaire enam
Willem-Alexander en het fcnt;
de monarchie. gra:
aat.
roll niet probeerde zijn mjte.
drumspel te verbeteren. lLn
roll eiste 20 procent van fy0
inkomen van de band, naL
schatting zo'n 18 miljoen^,
(57,6 miljoen gulden). Mer'
heeft meegewerkt aan he>-
buutalbum van Oasis, 'DL^
maybe', en aan de hitsinfw
me might say' van het tw\ya
bum met de titel '(What's is
story) Morningglory'. McLv
stak zijn armen triomfant)
de lucht toen hij de rechi,e|(
verliet. „Ik ben helemaalrtj:
kig", zei hij. Liam Gallag^ v
zijn broer en bandlid NoeLqj
lagher waren niet op de fjecj(
ting aanwezig.
