jgSü *r»
AG-ua/st
Katholieke Raad steunt
condoomvisie Muskens
Moeder Teresa's or;
vraagt wonderverhaE
Kerk Samenleving
Christelijke contactgroep
angsten en fobieën opgericj
Geen twijfels
over blijvende
verering
moeder Teresa
WOENDAG 3 MAART 1999
I
Leidsch Dagblad
Foto uit de archieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque
(geen overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te stu
ren naar het Leidscn Dagblad, t a v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante
betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
ANNO 1899
ANNO 1974
Moeder Teresa's orde van de
missionarissen van naasten
liefde heeft gelovigen giste
ren opgeroepen om met
wonderverhalen over de
'heilige van de goot' komen.
Die zouden haar zaligverkla
ring kunnen bespoedigen,
zei woordvoerster Sunita
Kumar van het in de Indiase
stad Calcutta gevestigde
hoofdkwartier.
Het Vaticaan maakte
maandag bekend dat paus
Johannes Paulus II voor
Moeder Teresa een uitzon
dering heeft gemaakt op de
normale procedure voor za
ligverklaringen. Volgens de
regels mag de voorbereiding
pas vijf jaar na de dood van
de betrokkene beginnen.
Aartsbisschop Henry D'Sou-
za van Calcutta mag echter
nu al een aanvang maken
met het horen van getuigen
en het verzamelen van do
cumentatie over de levens
wandel en deugden van
Moeder Teresa. De wereld
beroemde non overleed in
1997 op 87-jarige leeftijd.
Voor een zaligverklaring is
sinds de versoepeling van de
regels in 1983 ten minste
één wonder vereist. Dat kan
tijdens het leven van de kan
didaat of na zijn dood door
zijn voorspraak zijn ge
schied. Om te worden hei-
ligverklaard, moet de be
trokkene na de zaligverkla
ring nog een wonder heb
ben bewerkstelligd. Een
martelaar hoeft geen won
deren op zijn naam te heb
ben staan.
Als de paus geern,
dering op deze reic
staat, is het wachteiLj
geloofwaardige
over wonderbaarlijke,
zingen die Moeder
zou hebben bewerlC
Voorwaarde voor dL
lijke erkenning va,
wonder is een verklap
medici dat het om J
verklaarbare genezin
Door de voortsc
van de medische j
schap zijn artsen
minder vaak bereid
verklaring af te gevjl
stateert de Nederlai|
zuïet K.P. Gumpel
zaam bij de congreg^
de heiligverklaringn
het Vaticaan. Hij lf_
of die voorwaarde r
duur houdbaar is. 1
eiste goddelijke tel
heiligheid hoeft
hem niet per se et
disch gebeuren" te L
diverse personen d01
kelijk van elkaar \or
dat zich na verering
kandidaat-zalige eéjf
derbaarlijke ommete
hun leven heeft voKe
moet dat voldoend!3!
zijn. Volgens Indiasj0
houdt D'Souza het \!h
gelijk dat de zaligvtl01
van Moeder Teresa' 1
2000 rond is. Volger
pel kan dat alleen—
paus nog meer uitzfll
gen op de regels H
Maar zelfs als de paü
van een wonder
schat Gumpel de dA
Moeder Teresa's zal|
ringsproces op r
drie jaar.
paus die uitzondering toestaat,
schat Gumpel de duur van haar
zaligverklaringsproces op min
stens drie jaar.
Sinds de oprichting van de
congregatie in 1588 zijn de re
gels meermalen gewijzigd. Voor
die tijd was er nog geen uitge
breide procedure en kon een
heiligverklaring in kfl
fikst zijn. Franciscu^
was bijvoorbeeld tvul
zijn dood in 1226 al
1983 is de recordhc_
maria Escriva, stif
Opus Dei, die in \i
tien jaar na zijn doo<—
ligverklaard.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
W. F
REDACTIE
F Blok, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 SNDl
Familieberichten: 023- 53'
023-5320 216
Redactie 071- 5321 921
Hoofdredactie 071 - 5315r&
ADVERTENTIE
Maandag t/m vrijdag van 8 3 p
071- 5356 230 s
RUBRIEK.SADVERTL
Maandag t/m vrijdag van 8.3?,
071- 5143 545 °e
ABONNEMENT e
bij vooruitbetaling: [et
per maand (acceptgiro) or
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro) P'J
per jaar (acceptgiro) V
Abonnees die ons een rnachtigirj sc
het automatisch afschrijven vanj-{j{
abonnements- geld, ontvangen;
betaling. Luv
VERZENDING PER I*
Voor abonnementen die per posjn
worden verzonden geldt een tof yg
aan portokosten per verschijndag
leidsch dagblad op capc
Voor mensen die moeili|k leze V»
hebben of blind zijn (of een alwc
leeshandicap hebben), is e
van het regionale nieuws i
Dagblad op geluidscassette bi
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Led]
iu|i
N
■MM
H U
I
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag. n
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonibrL
feestdagen). de
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. h-0,
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst j^.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN i d(
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. 'en>
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545. U-i:
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Aangenomen: naarWaddinx-
veen (wijk Zuid): J. de Jong
te Waspik.
Bedankt: voor Bruinisse: D.
Rodenburg te Aalsmeer.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Sint Janskloos
ter: H.R.H.A. de Boer te Zee-
wolde.
Aangenomen: naar Urk (Ma-
ranathakerk): H. Polinderte
Genemuiden.
GEREFORMEERDE GEMEEN
TEN
Aangenomen: naar Middel-
harnis: J. Kareis te Oudemir-
dum, die bedankte voor
Zwolle.
Bedankt: voor Brakel: A.J.
Gunst te Benthuizen.
Demonstratie voor scheidingsreeht
I Vrijdag 3 maart
LEIDEN - Op de door de Vereeniging tot Bevordering
der Bouwkunst alhier uitgeschreven prijsvragen zijn in
gekomen wat betreft 1: het ontwerpen van den Diplo
ma voor de Vereeniging, "twee antwoorden of ontwer
pen"; wat aangaat 2: het vervaardigen van een piëde
stal in blank eikenhout, "drie piëdestals."
LEIDEN - Onder veel blijken van belangstelling heeft
het Leidsch Studentencorps zijn 60sten jaardag ge
vierd. Daargelaten de herdenking in eigen kring, heb
ben de bezoeken van verschillende met de studenten
m betrekking staande autoriteiten den lsten maart tot
een goeden herdenkingsdag gemaakt. Van het socië
teitsgebouw en enkele woningen aan de Breestraat
woei de vlag.
GEMENGD NIEUWS - Het bericht van het "Vad.", dat
j de heer Louis Bouwmeester zou dingen naar de direc-
tie van een Nederlandschen schouwburg in België, is
i geheel onwaar. De heer B. was zeer ontstemd, toen hij
de bewuste mededeeling vernam.
Naar wij lezen in de "N.R.C." en het "Haagsche Dag
blad" solliciteert de heer Frits Bouwmeester naar de
leiding van den Vlaamschen Schouwburg te Gent.
ADVERTENTIE - Waarschuwing. Daar ik er zeker van
ben, dat velen zich niet ontzien op mijn naam rond te
reizen, Commissiën te vragen en Quitantiën op mijn
naam te teekenen; zoo verklaar ik bij deze, "dat allen,
die voorgeven van mijn naastbestaanden of in mijn fa
briek geweest te zijn en zeggen echte Haarlemmer-Olie
te verkoopen; - zij, die zeggen als bedienden voor mijn
Kantoor te reizen-, allen, die voorgeven, dat na het over
lijden van C. de Koning Tilly de Haarlemmer-Olie bij
hen zal worden verkocht, dat deze allen leugenaars en
bedriegers zijn." Redenen, waarom ik dan ook al mijn
fleschjes, biljetten en pakjes voorzien heb van mijne
handteekening in rood.
Maandag 4 maart
HAZERSWOUDE - Twee gewa
pende mannen hebben vanmor
gen een overval gepleegd op het
postkantoor - hoek Torengaarde
en Torenstraat - in Hazerswou-
de-dorp. Zij sloegen beheerder
Van Bijlen van het kantoor neer
met een fietsketting, deden een
greep in de kassa en verdwenen
met 40.000 gulden in een bui
ten gereed staande auto, waar
een derde man wachtte. De au
to, een rode Fiat, werd later te
ruggevonden in een polder bij
Benthuizen. Na een groot
scheepse achtervolging van de
politie met de hulp van een
vliegtuig van de rijkspolitie, wer
den de drie vermoedelijke da
ders opgepakt bij Groenswoude.
Zij bleken afkomstig uit de
woonwagenkampen bij Zöeter-
meer en Benthuizen.
Volgens de verklaring van Hu-
go de Wilde, een jongen die op
het tijdstip van de overval juist
op weg was naar het postkan
toor, waren de overvallers niet
ouder dan vijfentwintig jaar.
Toen hij dichterbij kwam zag hij
twee mannen met ijsmutsen
half over het gezicht het kantoor
binnengaan, terwijl hij zelf met
een pistool werd bedreigd door
een derde overvaller.Ik schrok
Ooggetuige Hugo de Wilde (rechts), die de politie op de hoogte bracht van
zerswoudse postkantoor.
me dood", vertelt hij, ,,en
schoot meteen in een smal weg
getje tussen twee huizen. Door
de achterdeur van het ene huis
ben ik naar binnengegaan om
de politie te bellen. Maar omdat
het alarmnummer van de politie
hier is veranderd of zoiets, kon
ik die niet meteen bereiken.
Even later zag ik de auto wegrij
den en daarna ben ik naar het
postkantoor terug gegaan. Daar
zag ik meneer Van Bijlen met
een enorme bult op z'n hoofd
de gewapende overval op het Ha-
FOTO ARCHIEF LEIDSCH DAGBLAD
van die fietsketting." Ondertus
sen had ook een andere getuige
van de overval geprobeerd de
politie te bellen, ook zonder re
sultaat. Wel kreeg hij de brand
weer aan de telefoon, die toen
dadelijk op weg ging.
De Katholieke Raad voor Kerk
en Samenleving (KRKS) staat
achter de recente uitspraken
van bisschop Muskens over de
toelaatbaarheid van condoom
gebruik ter voorkoming van
aids. De raad riep gisteren in
een verklaring op tot een open
discussie over het gevoelige on
derwerp.
Muskens zei onlangs dat de
aidsepidemie in Afrika vraagt
om het verstrekken van con
dooms, hoewel dat in strijd is
met de kerkleer. In navolging
van de bisschop van Breda ziet
de KRKS condoomgebruik niet
alleen als toelaatbaar maar on
der bepaalde omstandigheden
zelfs als 'morele plicht'.
De twintig door de bisschop
pen benoemde leden steunen
vaticaanstad
rtr/afp/anp
Voor het eerst sinds 1983 begint
de paus een procedure voor
een kandidaat-zalige eerder
dan voorgeschreven vijf jaar.
De reden voor die vijfjarenregel
is dat in die periode moet blij
ken of de verering voor de be
trokkene blijvend is. In het ge
val van Moeder Teresa kan daar
geen twijfel over bestaan.
Paus Johannes Paulus II heeft
voor de in 1997 overleden 'hei
lige van de goot' een uitzonde
ring op de normale procedure
in de Rooms-Katholieke Kerk
gemaakt, deelde het Vaticaan
maandag mee. Volgens de ker
kelijke regels kan het proces
van zalig- en heiligverklaring
pas vijf jaar na de dood van de
kandidaat-heilige beginnen.
Onmiddellijk na de dood van
Moeder Teresa, op 5 september
1997, klonk al de roep om ver
snelling van de procedure in
haar geval.
De paus heeft positief gerea
geerd op een desbetreffend ver
zoek van aartsbisschop Henry
D'Souza van Calcutta. Die kan
nu de voorbereidende maatre
gelen nemen om het proces op
gang te brengen. Daartoe be
hoort het horen van getuigen
en het verzamelen van geschrif
ten over leven en deugden van
de stichtster van de orde van
missionarissen van naastenlief
de.
Als de paus verder geen ver
soepeling van de procedure
toestaat, zal de zaligverklaring
van Moeder Teresa, de eerste
stap op weg naar heiligheid,
nog jaren in beslag nemen. De
Vaticaanse congregatie voor de
heiligverklaringen begint op ba
sis van het dossier uit Calcutta
een eigen onderzoek. Dan is het
wachten op een aan Moeder
Teresa toegeschreven wonder,
waarvan de medische onver
klaarbaarheid vervolgens door
Jeruzalem Voorzien van handboeien en kettingen demon
streerden vijftig Israëlische vrouwen in Jeruzalem bij de kanto
ren van het opperrabbinaat. Zij willen dat ook vrouwen het
recht moeten hebben om onder bepaalde omstandigheden van
hun echtgenotes te scheiden.
foto EPA
Bisschop Möller in het ziekenhuis
Groningen Bisschop Möller van Groningen ligt sinds vrijdag in
het ziekenhuis. Hij ondergaat een onderzoek in afwachting van
een hernia-operatie. Möller tobt al jaren met zijn gezondheid.
In 1991 onderging hij een niertransplantatie. De bisschop dien
de vorig jaar bij het bereiken van de leeftijd van 75 jaar bij de
paus zijn ontslag in. Hij blijft het bisdom besturen totdat zijn
opvolger is benoemd. \ïcaris-generaal C. Grasveld neemt sa
men met vicaris L. van Ulden tijdens Möllers afwezigheid de lei
ding van het bisdom waar. De bisschop ligt in het Academisch
Ziekenhuis Groningen.
Hotel heeft kerkmuur voor paartjes
london Een hotel in Wales heeft in de tuin een kerkmuur laten
bouwen voor trouwpaartjes die romantische foto's van de dag
van hun leven willen. De muur van tien meter lang is groot ge
noeg om alle ooms en tantes op de foto te krijgen, bericht de
krant The Express. De muur is van speciale steen gebouwd die
verder alleen voor kerken wordt gebruikt. Een eikenhouten deur
en een trap wekken de indruk dat het om een echte kerk gaat.
Claire Parfitt en Steffan Lewis, die zich als honderdste paar voor
de muur lieten fotograferen, vinden het prachtig.Je wilt na
tuurlijk wat romantische kiekjes van de trouwdag hebben. Het
is natuurlijk komisch dat er niets achter de muur zit. Maar dat
zie je niet op de foto.'' De plaatselijke anglicaanse priester heeft
zijn bedenkingen. ..Ik vind het onjuist dat de indruk wordt ge
wekt alsof er een kerkelijke inzegening heeft plaatsgevonden",
aldus Marty Presdee.
Bazuin voor de wereld
leiden In de serie De vier Bazuinen houdt evangelist W. Ou-
weneel uit De Bilt vrijdagavond in Leiden een lezing onder de
titel De bazuin voor de wereld. De bijeenkomst in de kantine
van de Streekschool aan het Lammenschanspark 1 begint om
acht uur. Na de pauze is er gelegenheid om vragen te stellen. De
toegang is gratis.
unaniem Muskens' 'serieuze
poging om een kerkelijk debat
te (her)openen'. De bisschop
pen en het Vaticaan moeten
volgens de KRKS leiding geven
aan een moreel debat over deze
kwestie in plaats van dat bij
voorbaat te frustreren door een
'starre benadering' op basis van
de bestaande regels. De raad
roept de Nederlandse bis
schoppen op om op korte ter
mijn de gewenste discussie aan
te zwengelen.
De KRKS vindt dat de morele
voorschriften van de Rooms-
Katholieke Kerk aan verande
rende omstandigheden moeten
kunnen worden aangepast. Het
criterium daarbij is of de leer in
de praktijk de beschermwaar
digheid van het leven en het
recht van ieder mens op een
menswaardig leven dient. „In
dat licht bezien is het denkbaar
dat condoomgebruik onder be
paalde omstandigheden niet al
leen als toelaatbaar moet wor
den gezien maar zelfs als more
le plicht zou kunnen gelden",
aldus de verklaring.
De raad telt wel conservatieve
gelovigen maai- in de huidige
bezetting geen leden die uit
drukkelijk tot de gelederen van
het behoudende Contact
Rooms-Katholieken behoren.
Het CRK-bestuur reageerde
zeer afwijzend op Muskens' uit
spraken. Van Gennip vond die
reactie 'tamelijk extreem en
kortzichtig'.
In een kerk die de dialoog
sinds enkele jaren hoog in het
vaandel heeft geschreven, mag
een groepering een bisschop
niet zo 'frontaal afvallen', vindt
Van Gennip.
Op initiatief van twee christenen met fobieën
is een dezer dagen de christelijke contactgroep
angsten en fobieën opgericht. Bij algemene fo
bieverenigingen, waar zij Gods Woord missen,
kunnen zij htm verhaal niet kwijt, aldus Elly
Boerman te Barendrecht, één van de oprich
ters.
Zij ervoer in de vele behandelingen altijd een
strikt-medische benadering. Er ontbrak iets, al
dus Boerman, namelijk het geloofselement.
Christenen hebben volgens haar meer nodig
dan medicijnen of artsen. „Het gaat ten diep
ste om het besef dat God je wil helpen ook al is
Hij voor jouw gevoel soms ver weg.
Na een interview met Boerman in het Refor
matorisch Dagblad en een oproep in enkele
kranten hebben zich 140 mensen gemeld met
een verzoek om inlichtingen. Circa vijftig per
sonen hebben zich als lid gemeld. Aanleiding
om naar buiten tetreden, was het jaar van de
angsten en fobieën, dat de geestelijke volksge
zondheid vorig jaar had uitgeroepen.
Het doel van de contactgroep is dat 1
ten elkaar helpen: telefonisch, schril!
door ontmoetingen. Het is belangrijk dl
sen die een angstaanval hebben, op <T
ment met iemand kunnen praten. Vei
de groep bijeenkomsten met sprekers
seren. „Als lotgenoten laten we elka
los."
„Het is heel tegenstrijdig", zegt Bii(
die zelf al dertig jaar last van straatvree?
niekaanvallen heeft. „Als christenen (8
kennen, zouden wij geen vrees moetik
ben. En toch hebben we die extreme ar
De ontmoeting met God heeft haar v^
deel van haar angsten bevrijd.
„Vijfentwintig jaar lang was ik aan
ben. De ene hulpverlener na de anderA
versleten. Op een gegeven moment wji
zo ziek van dat ik een trap tegen alles
geven. Ik wilde geen medicijnen en gee
verlening meer. Dat alles hielp toch rj~
toen wendde ik me naar God."
Als de paus verder geen versoepeling van de procedure toestaat, zal de
de eerste stap op weg naar heiligheid, nog jaren in beslag nemen.
onderzoek moet worden vast
gesteld.
Voor een zaligverklaring is
sinds de versoepeling van de
regels in 1983 tenminste één
wonder vereist. Dat kan tijdens
het leven van de kandidaat of
na zijn dood door zijn voor
spraak zijn geschied. Om te
worden heiligverklaard, moet
de betrokkene na de zaligver
klaring nog een wonder hebben
bewerkstelligd. Een martelaar
hoeft geen wonderen op zijn
naam te hebben staan.
De paus kan besluiten om
kandidaten als Moeder Teresa,
die niet voor het geloof gestor-
zaligverklaring van Moeder Teresa,
FOTO AP
ven zijn, bij uitzondering tot
martelaar te bestempelen, zo
dat de voorwaarde van een
wonder vervalt. „Maar dat doet
hij hoogst zelden en niet
graag", weet de Nederlandse je
zuïet K.P. Gumpel, werkzaam
bij de congregatie voor de hei
ligverklaringen. Zelfs als de
