'We hebben ons te weinig laten zien' Binnenland ZATERDAG 27 FEBRUARI 1999 Commissaris van de Koningin Leemliuis-Stout: Nog een paar dagen en Nederland gaat naar de stembus om een nieuw provinciaal bestuur te kiezen. Vier jaar geleden kwam slechts de helft van de stemgerechtigden naar de stembus. De provincie leeft blijkbaar niet sterk onder de burgers. Heeft deze bestuurslaag in een tijd van euro's en globalisering nog wel bestaansrecht? Een ge sprek met Joan Leemhuis-Stout, commissaris van de koningin in Zuid-Holland. ve provinciale bemoeienis." Voormalig procureur-generaal Doctors van Leeuwen vindt de provincie als bestuurslaag niet van deze tijd. De verrommeling van Nederland is zijns inziens niet de prijs die we betalen voor economische groei of dynamiek, maar direct het gevolg van be stuurlijke onmacht. Hoogleraar rechtsfilosofie Bovens adviseert burgers die invloed willen uitoe fenen op het beleid niet op pro vinciale staten te gaan stem men, maar lid te worden van een natuurclub. Moet de pro vincie weg? „Ik word een beetje moe van al die mensen die heel goed we ten wat de provincie doet en toch steeds maar weer zich pu bliekelijk afvragen wat het nut is. Daar trek ik me niet zoveel van aan. Ik hecht veel meer be lang aan burgers die niet weten wat we doen. Ik ben bang dat dat er nogal wat zijn. We heb ben ons de afgelopen jaren veel te weinig aan de burgers laten zien. De provincies -en dan heb ik het niet alleen over Zuid-Hol land- hebben zich de afgelopen jaren te sterk geprofileerd als een bestuur dat ervoor zorgt dat de gemeenten kunnen functioneren. We hebben ver geten te laten zien dat we ook zorgen voor fietspaden, recrea tievoorzieningen, verpleeghui zen en tal van andere zaken waar burgers direct mee te ma ken hebben. We moeten meer tijd en geld steken in communi catie met burgers. Ons vaker in de provincie laten zien. Dan wordt het opkomstpercentage wellicht ook hoger." Bij uw aantreden als ris in 1994 constateerde u dat de provincie vervreemd is van die genen voor wie ze werkt. Dat is blijkbaar nog niet beter gewor den? „Jawel. We werken tegenwoor dig steeds vaker gebiedsgericht. Dat betekent in het veld praten, plannen maken en onderhan delen met alle partijen. We zijn dus beter zichtbaar." Maar als de provincie en haar werk dan eindelijk in het nieuws komt, loopt dit nou niet direct fortuinlijk af voor de pro vincie. De opdracht om de ge biedsuitbreiding van Den Haag te 'regelen' heeft u terug moeten geven. Het ingrijpen in de be- Ter Aar leidt tot bij alle gemeenten. Zijn dat n „Het is jammer dat Den Haag niet gelukt is. Maar als we wel de besluitvorming goed hadden afgerond, was ook niet iedereen blij geweest. Bij bestuurlijke be slissingen maak je soms vijan den. Dat geldt ook voor Ter Aar. Daar bemiddelen we intensief in het oplossen van de be stuurscrisis. En kijk nou naar problemen als de beroerde werkgelegenheidssituatie in de -Zuidvleugel. Daar nemen we, samen met anderen, forse maatregelen om de werkgele genheid te verbeteren. En het Pact van Teylingen, de afspra ken in de bollenstreek, is toch ook een voorbeeld van effectie- Als u aan uw kapper moet ver tellen wat de provincie de ko mende vier jaar zoal gaat doen en waarom het dus belangrijk is dat hij gaat stemmen, waar komt u dan mee aan? „Dan zou ik vertellen dat wij, door er ruimte voor te reserve ren en met onderhandelingen financiering en uitvoering te stimuleren, er voor zullen zor gen dat Randstadrail (de snelle openbaar-vervoersverbinding tussen Rotterdam en Den Haag) snel komt. Het is natuur lijk heel belangrijk voor de eco nomie dat we, via terugdringing van het autoverkeer, de bereik baarheid weten te verbeteren. En ik zou ook vertellen dat we de binnenstedelijke economie van grote steden verbeteren om op die manier verdere verpau pering van de steden tegen te gaan. Bij het rijk zullen we geld lospeuteren en vooral brengen we mensen om de tafel. Ge meenten, werkgevers en finan- cierders. Gezamenlijk werken we aan werkgelegenheid. We gaan ook door met het jeugd beleid. Er moeten nog veel meer projecten komen om jeugd die dreigt te ontsporen, op te vangen. Niet door spijbe laars straf te geven, maar door samen met scholen, gemeen ten, jeugdwerkers en ouders een plek voor de jeugd te ma ken waar ze gehoord worden en waar ze de stimulans krijgen iets van hun leven te maken." We worden opgeroepen de blik te verbreden en onszelf Europe aan te voelen. Maar we worden wel gevraagd om een provinci aal bestuur te komen kiezen. Het nut daarvan is dan toch niet meer hard te maken? „Kleinschalig is de menselijke maat. Zaken worden niet alleen op groot niveau geregeld. Ik blijf het zeggen: de provincie zorgt voor de verbinding tussen groot en heel klein. En de pro vincie doet zelf dingen met een menselijke maat. Zoals fietspa den, rotondes en zorgzaken. Dingen die emoties oproepen, die te bevatten zijn. Maar, toe gegeven, als de gemeentelijke herindeling voortschrijdt wor den de huidige provincies een maat te klein. Dan lijkt een Randstad-provincie beter. Kort na de eeuwwisseling zal die dis cussie echt wel oplaaien." Burgers moeten op politieke partijen stemmen. Maar wordt er in het provinciehuis wel poli tiek bedreven. En venvacht u grootste verschuivingen? „Provinciale staten nemen wel degelijk politieke besluiten over belangrijke zaken in Zuid-Hol land. Het is wel zo dat de partij en dezelfde problemen het be langrijkst vinden. Het verschil zit hem in de manier waarop de oplossing wordt gedacht. Daar in herken je gewoon de lande lijke partijen en ook daar is er geen echte polarisatie. Echt po litiek vuurwerk hebben we hier niet vaak. Omdat de statenle den niet zo bekend zijn bij de burgers, wordt er gestemd op landelijke issues. Dat kun je jammer vinden, maar dat is ge woon zo. En wat de uitslag be treft. Ik ben blij met een op komst die de vijftig procent overschrijdt. Ik denk dat het verschil in aantal zetels van de WD en de PvdA kleiner wordt, dat het CDA constant blijft, Groenlinks licht wint en D66 wat verliest." Veertien partijen dingen mee in Zuid-Holland DEN HAAG HANS JACOBS Bij de verkiezingen voor provinciale staten staan in Zuid- Holland volgende week woensdag 83 zetels op het spel. Uit hun midden kiezen de statenleden een nieuw college van gedeputeerden, dat in april moet aantreden. De sta tenleden van alle twaalf provincies samen kiezen later dit jaar een nieuwe Eerste Kamer. Aan de verkiezingen nemen in Zuid-Holland in totaal veertien partijen deel, waarvan nieuwkomer de Islamiti sche Partij Nederland alleen in de kieskring Rotterdam meedoet De IPN pleit onder andere voor behoud van godsdienstvrijheid, integratie in de Nederlandse samen leving, zonder aantasting van godsdienst en cultuur en voor het eigendomsrecht van de grond van islamitische begraafplaatsen en de grond waarop moskeeën staan. Groenlinks en De Groenen (samen vier zetels) hebben een einde gemaakt aan hun samenwerking. Groenlinks gaat alleen verder, De Groenen keren niet terug in de staten. Dat verklaart meteen het lage lijstnummer van Groenlinks, dat door de kiesraad bij de nummerverde ling is aangemerkt als nieuwkomer. Bij de ouderenpartij en is een einde gekomen aan de samenwerking tussen AOV en Ouderen-Unie55+ (samen vier zetels). Beide groeperingen doen nu op eigen titel aan de stembus strijd mee. De twaalf provincies hebben op het internet een geza menlijke 'site', met daarop onder andere een samenvat ting uit de partijprogramma's, een programmavergelij king en een stemwijzer. Daarmee kan de politieke voor keur worden getoetst aan de hand van 23 stellingen en uitspraken uit de verkiezingsprogramma's van de op dit moment in provinciale staten vertegenwoordigde partij en. De stellingen hebben onder andere betrekking op groei in het Groene Hart, meer geld voor de regionale omroepen en gemeentelijke herindeling. De internetsite is te vinden onder www.provincies.nl. In het overzicht ontbreken de Centrumdemocraten. De partij heeft geen programma beschikbaar gesteld en ook op de internetpagina is het niet te vinden. De Cen trumdemocraten hebben met enige moeite in alle kies kringen genoeg ondersteunende handtekeningen opge haald om aan de verkiezingen deel te kunnen nemen. Het nu zittende hoogbejaarde statenlid Pieter de Jong (82) staat niet op de kandidatenlijst. De meeste kandida ten van de CD komen uit Rotterdam (zes), drie uit Den Haag, onder wie lijstduwer Janmaat. Verkeer en Vervoer Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting Bestuur en Regionale Zaken Natuur en Milieu Economie Welzijn, Zorg, Cultuur 1. WD Autowegen en goed openbaar vervoer (Rijn-Gouwelijn) van groot belang. Rijks weg A4 verbreden en doortrekken. N11- west aanleggen. Geen nieuwe luchthaven voor kust Zuid-Holland. Tegen rekening rijden. Grote Polder en Oostvlietpolder voor huizenbouw Leiden. Vliegveld Val kenburg teruggeven aan natuur. Op vullen van ruimte in kleine kernen. Aanleg Tweede Maasvlakte, geen vliegveld in zee. Gemeentelijke herindeling alleen als betrokken gemeenten dat willen. Bij conflicten tussen gemeenten moet provincie knoop doorhakken. Succesvol milieubeleid alleen mo gelijk met draagvlak en consisten tie. Bodemsanering alleen indien noodzakelijk voor hergebruik. Bag- gerstort in Oostvlietpolder. Leidse regio in potentie economisch sterk, maar er moet ruimte komen voor bedrijfsterreinen. Zoeken naar high tech bedrijven en samenwerking met universiteit. Herstructurering glastuin bouw. Geen omroepbijdrage voor regionale tv. Programma 'cultuursteden' voortzetten. Ouderen moeten zo lang mogelijk zelf standig blijven wonen, zorg op maat aan bieden. Spreiding schoolsoorten over provincie. 2. CDA Fileproblemen aanpakken. Nil en A4 afmaken. Verbreding N206 en betere aansluiting noordelijke Bollenstreek. Verbreding N207 van Alphen naar Lel- muiden. Prioriteit light-rail en Rijn-Gou welijn. Open houden van Grote Polder, be bouwing Valkenburg bespreekbaar. Verder geen nieuwe grote bouwloca ties. Behoud eigen karakter Duin-en Bollenstreek. Uitbreiding Maasvlak te, met extra groen. Provincie moet bijdragen aan duur zame ontwikkeling land- en tuin bouw. Sierteelt in Boskoop moet zich verder kunnen ontwikkelen. Bij bodemsanering rekening hou den met beoogde gebruik. Strin gent beleid ten aanzien van bui tenreclame en horizonvervuiling in open landschap. Zoeken naar nieuwe bedrijfsterreinen. Kennis universiteiten beter inzetten voor ontwikkeling nieuwe producten en diensten. Samenwerking gemeenten bevorderen in toeristische industrie. Regionale radio en televisie instandhou den. Meer aandacht voor mantelzorg. Zelfstandigheid van ouderen bevorde ren, beter rekening houden met woonbe hoeften. 3. PvdA Randstadrail en Rijn-Gouwelijn tussen Gouda en Noordwijk snel verwezenlijken. Gebruik fiets bevorderen. A4 en N11-oost afmaken, verder geen ruimte voor nieuwe wegen. Valkenburg als bouwlocatie voor Lei den en regio, inclusief Groene Hart. Grote Polder tweede keus. Bijstel- lingbeleid Groene Hart gewenst. Nieuwe bedrijfsterreinen langs Nil en A4. Uitbreiding Maasvlakte. Kijken of drie waterschappen en één waterleidingbedrijf voor provincie volstaan. Provincie nauwer betrek ken bij besluitvorming Schiphol. Ruimtelijke ordeningszaken en mi lieuvraagstukken tegelijkertijd aanpakken. Versnelde uitvoering plannen voor natuur. Bij uitvoering bodemsanering meer toezicht. Baggerstort in Oostvlietpolder. Bedrijventerreinen vinden voor Leidse regio. Selectief toelatingsbeleid in Bol lenstreek. Bollenteelt blijft zwaarte punt naast toerisme. Uitbouwen sterke punten toerisme, zoals in Noordwijk. Financiering regionale televisie en radio via omroepheffing. Hoge prioriteit voor kwetsbare jeugd. Centraal coördinatie punt per regio voor jeugdbeleid. Zorgen voor breed aanbod (beroeps)onderwijs. 4. D66 NI 1-oost snel afmaken, N206 bij Leiden verbeteren of verleggen, A4 onder voor behoud. Fietsenstallingen bij haltes openbaar vervoer. Rijn-Gouwelijn aanleg gen. Waterbussen over zee tussen Rotter dam en Noordwijk. Geen nieuwe woonlocaties nodig. Grote Polder en vliegveld Valkenburg niet bebouwen. Geen vliegveld in zee, geen kustlocatie, wel Tweede Maasvlakte. Natuur en landschap in Groene Hart beschermen. Geen plaats voor intensieve veehou derij in Groene Hart. Glastuinbouw bij Rijnsburg-Valkenburg verdichten en revitaliseren. Plezierjacht verbie den. Aandelen in Proav verkopen. Groene Hart moet meer een blauw hart worden. Gebied ten zuiden van Hazerswoude geschikt voor 'Hazersplassen'. Gebied tussen Leiden, Wassenaar en Voorschoten niet aantasten. Geld voor renovatie bestaande verou derde bedrijventerreinen. Dubbel ge bruik van grond mogelijk. Beleid rich ten op voorkomen teruggang in kust toerisme. Taak provincie bij financiering regionale televisie bij gebleken nut en noodzaak. Steun voor kleine bibliotheken en biblio bus. Beleid afstemmen op zo lang moge lijk thuis kunnen wonen ouderen. Grote re kernziekenhuizen. 5. SGP Openbaar vervoer versterken. Bevorderen light-rail en aanleg Rijn-Gouwelijn. Te rughoudendheid bij aanleg wegen, maar wel hoefijzer rond Den Haag en rondweg Zevenhuizen. In Leidse regio voldoende bouwen voor eigen behoefte, geen overheve ling naar Haagse regio. Vliegveld Val kenburg voor groen en woningbouw. Groene Hart moet ontwikkelingsmo gelijkheden houden. Bij meningsverschil in regio moet provin cie knopen doorhakken. Kijken of grotere waterberging naast dijkversterking voor betere waterhuishouding zorgt. Geen nieuwe grootschalige recreatieve projec ten. Band met Chinese Hebei verbreken. Overheid moet ongebondenheid van mens beteugelen en bestraf fen. Voor uitvoering milieubeleid meer nadruk op samenwerken. Duin-en Bollenstreek behouden voor bollenteelt. Visserij voor Zuid-Holland belangrijk. Provincie kan vestiging en instandhou ding nevenbedrijven visserij stimuleren en helpen kwaliteit visafslagen te ver beteren. Werkgelegenheid laag- en on geschoolden bevorderen. Ouderen mogen niet worden geïsoleerd Eigen signatuur verzorgingshuizen niet aantasten. Kunst-en cultuuruitingen moeten toets bijbelse kritiek kunnen doorstaan. 6. RPF/GPV Terugbrengen automobiliteit. Beter openbaar vervoer met spoortunnel Delft, doortrekken Hofpleinlijn naar Rotterdam CS, Randstadrail en Rijn-Gouwelijn. Meer carpool plaatsen. Rekeningrijden onder voorwaarden. Bescherming Groene Hart mag niet elke ontwikkeling blokkeren. Ge meenten moeten kunnen voldoen aan vraag woonruimte eigen inwo ners. Idee van compacte stad verla ten. Geen verdere groei Schiphol. Aanwezigheid drie universiteiten kan beter worden benut. Geen provinciale subsidies voor activiteiten in strijd met normen uit de bijbel. Geen opsplitsing Zuid-Holland, Goeree-Overflakkee niet naar Zeeland. Taak provincie bij aan sturen politie. Geen medewerking aan bebouwing van duingebied. Rentmeester schap over natuur en milieu seri eus nemen. Aandacht voor contro le en handhaving: geen gedoogbe leid. Geen steun voor ongebreidelde groei en marktdenken, maar voorkeur voor se lectieve ontwikkeling. Provincie stelt randvoorwaarden voor vestiging bedrij ven. Aandacht voor actieve recreatie (toerisme) in landelijk gebied. Steun regionale omroep geen primaire taak, maar beperkte omroepheffing toe gestaan. Welzijnsbeleid richten op eigen verantwoordelijkheid en keuzevrijheid burgers. Aandacht preventieve jeugd zorg. 7. SP Beter openbaar vervoer in steden en plat teland, zoals Rijn-Gouwelijn. Hogesnel heidslijn, Betuwelijn en uitbreiding Schiphol afblazen. Ook geen eiland in zee. Rotterdam Airport sluiten. Geen doortrekking A4. Grote Polder moet onbebouwd blij ven, vliegveld Valkenburg beter ge schikt. Meer betaalbare woningen voor lagere klassen. Aanleg van het Bentwoud goed als dam tegen opruk kende bebouwing. Geen vliegveld in zee en geen kustlocatie. Jagers moeten door hen veroorzaakte bodemvervuiling Waalsdorpervlakte on gedaan maken. Eerste Kamer kan wor den opgeheven. Verkiezing door Provin ciale Staten is ondemocratisch. Proav moet in provinciale handen blijven. Zuid-Holland opdelen in regio's. Er is te weinig geld voor aanleg en onderhoud groen. De Oostvlietpol der ongeschikt als baggerstortloca- tie. Grotere diversiteit in Bollen streek naast verbetering milieu. Beperkingen aan ruimte vretende transport- en distributiesector. Zoeken naar werkgelegenheid met toegevoegde waarde, zoals in productiebedrijven en kennisintensieve bedrijven. Grotere economische diversiteit in Bollen streek. Provincie moet tekorten regionale om roepen aanvullen en hogere regionale bijdrage vragen. Voorstander regionale ziekenfondsen. Streekziekenhuizen openhouden. Scholengemeenschappen klein houden. 9. AOV-Senioren 2000 Betere afstemming openbaar vervoer. Ex perimenteren met gratis openbaar ver voer. A4 afmaken. Geen rekeningrijden. Ruimte houden in Groene Hart voor woningbouw. In kleine kernen reke ning houden met jonge gezinnen. Tweede Maasvlakte aanleggen. Ouderen voelen zich niet veilig. Meer voorlichting, meer sociale controle, en versterking politie. Drinkwater tegen hoog BTW-tarief onaanvaardbaar. Meer aandacht behoud duinen en bossen. Streng toezicht op milieu beleid. Gescheiden ophalen van afval voor ouderen een zegen. Visserij staat onder druk. Provincie moet helpen voorzieningen voor visserij in stand te houden. Stimulering mi lieuvriendelijke bedrijven. Aanbod zorg beter afstemmen op vraag. Zelfredzaamheid ouderen aanmoedigen. Voorstander regionale ziekenfondsen. Streng alcohol- en drugsbeleid. 10. Groenlinks Mobiliteit indammen. Bevorderen open baar vervoer en gebruik fiets. Geen ver breding of verlenging A4 tussen Rotter dam en Delft. Afmaken NI 1-oost. Ander tracé voor HSL dan door Groene Hart. Voor rekeningrijden. Grote Polder en vliegveld Valkenburg als bouwlocaties niet nodig. Beter te kijken naar oplossing in driehoek Leiden-Haarlem-Amsterdam. Be scherming voor kustzone en delta. Onderzoek naar provinciaal referen dum. Heroverweging bouwlocaties, zo als bij Berkel en Pijnacker. Racisme en discriminatie belemmering voor emancipatie en participatie. Ze moe ten zonder pardon worden bestreden. Niet alleen natuurbehoud, maar ook herstel, versterkingen uitbrei ding. Alleen plaats voor bollenbe- drijven die zich binnen ecologi sche randvoorwaarden telen. Strengere milieuvergunningen. Niet alle economische groei hoeft in Zuid-Holland plaatste vinden. Rand stad versterken als innovatie- en ken nismetropool, met bijvoorbeeld Leiden als 'kennisbank'. Regionale televisie betalen met provinci aal kijkgeld. Actief beleid provincie om knelpunten in zorgcentra en thuiszorg op te lossen. Geld om bestaande woningen geschikt te maken voor ouderen. 11. Nederland Mobiel Meer geld voor oplossen knelpunten in wegennet, zoals Nil, N44, A4 en Noor delijke randweg bij Wassenaar/Den Haag. Tegen rekeningrijden. Uitbreiding woningbouw beperken tot opvang eigen aanwas. Bedrijfs vestiging langs autosnelwegen. Tweede Maasvlakte krijgt steun. Mainport sluit geen brainport uit. Provincie moet waken over toenemen de lastendruk. Gemeentelijke herinde ling alleen na goedkeuring van bevol king (referendum). Geen verspilling be lastinggeld aan Betuwelijn. Milieubeleid moet realistisch zijn en geen vrijbrief om burgers en be drijfsleven allerlei extra heffingen, zoals de ecotax, op te leggen. Afnemende bereikbaarheid Randstad schadelijk voor economie. Verbetering infrastructuur verdient hoge prioriteit. Voortrekkersrol provincie bij verbetering zorg. Regionale samenwerkingsverban den onder andere op gebied ouderenbe leid en afwikkeling wachtlijsten. 12. Unie 55+ Wegenbelasting voor ouderen halveren. Gratis openbaar vervoer tijdens daluren voorouderen. Extra uitgaven provincie voor openbaar vervoer. Bij het ontwikkelen van nieuwe ruim telijke plannen moet een 'ouderen- effect-rapportage' verplicht worden gesteld. Meer blauw op straat. Provincie moet gedoogbeleid ten aanzien van drugs opnieuw bekijken. Unie55+ wil in col lege GS de portefeuille ouderenbeleid. Het werk in gezondheidszorg voor jonge ren aantrekkelijker maken. Speciale aandacht van sport-en welzijnvoorzienin- gen voor gehandicapten en ouderen. 13. Onafhankelijken Zuid-Holland Randstadrail en Rijn-Gouwelijn met spoed aanleggen. Rijksweg A4 snel aan leggen. Spoortunnel bij Delft. Aandacht voor aanleg provinciale fietspaden. Te gen rekeningrijden. Grote Polder en vliegveld Valkenburg niet bebouwen. Duin-en Bollen streek niet voor uitbreiding bebou wing. Geen verplaatsing glastuin bouw. Geen Tweede Maasvlakte. Provincie moet dichter bij burger ko men te staan. Splitsing Zuid-Holland denkbaar. Zelfstandigheid gemeenten moet worden gerespecteerd. Elke vorm annexatie wordt afgewezen. Nieuwe re creatieve voorzieningen welkom. Aanleg nieuwe recreatiegebieden dicht bij steden. Meer toezicht op vervuilende bedrijven. Nuchter en zakelijk beleid ten aanzien van bo demverontreiniging Krachtig stimuleren kennistechnologie, met name in Haagse regio. Bevorderen cultuurtoerisme. Aandacht voor econo mische activiteiten van midden- en kleinbedrijf. Bijdrage vanuit rijksbeleid voor regionale zenders. Provincie moet gemeentelijke initiatieven t.a.v. ouderen, jongeren en stimulering sportdeelname ondersteu nen en stimuleren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 5