Peper bekijkt vertrouwensman
Binnenland
opman: Roer moet om
j Verkeer en Waterstaat
Electoraal hapje
CPB: Millenniumbug zal
groei nauwelijks raken
Dijkstal: meevaller moet
naar financieringstekort
CD A-leider De Hoop Scheffer vestigt hoop op regio
DAG 23 FEBRUAR11999
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
J lm: andere aanpak tegenvallers
(UKMinister Zalm van financiën wil dat het kabinet anders
jat met jaarlijks terugkerende tegenvallers zoals de uitga-
roor het asielbeleid. Voorts wil de bewindsman kritischer
ji naar de extra uitgaven waarover in het regeerakkoord af-
cen zijn gemaakt, zoals voor het onderwijs en de zorg. Al in
raorjaar wil de bewindsman voorts in kaart brengen hoe
ministeries per jaar overhouden. Om in de komende mage-
iren binnen de financiële afspraken uit het regeerakkoord te
en, wil Zalm zich onder meer richten op het zoeken naar
ssingen voor structurele tegenvallers. PvdA en D66 lieten
norgen al weten niet te willen bezuinigen op onderwijs en
ad Apeldoorn live op internet
>oorn De gemeenteraads- en commissievergaderingen
de gemeente Apeldoorn zijn voortaan live op internet te
i. Tijdens de eerste raadsvergadering on line, vanmiddag,
t de installatie van Apeldoorns nieuwe burgemeester De
g af centraal. WD'er De Graaf krijgt de ambtsketen overhan-
"i voor het oog van een in de raadszaal geïnstalleerde web-
1 (camera). Het adres van de site is www.apeldoorn.nl.
i rnmastiekleraar gepakt na ontucht
ii ;lle aan den ussel De Capelse politie heeft een 49-jarige Ca-
u lenaar aangehouden wegens ontucht met meerdere meisjes,
u man was gymnastiekleraar en werkte op alle openbare ba-
icholen in Capelle. Bij de politie waren aangiften binnenge-
nen tegen de man. Hij zou de meisjes hebben betast tijdens
gymnastieklessen. De gymnastiekleraar is vastgezet.
i ergiftigde ganzen sterven in vlucht
iien Op een bouwland in Sint-Annaland heeft een jachtop-
ner vanmorgen tientallen ganzen dood aangetroffen. De
htopziener heeft een sterk vermoeden dat de 31 brandgan-
i,zes rotganzen en een smient door gif zijn gedood. Enkele
lavers waren al aangevreten door waarschijnlijk kiekendie-
i of buizerds, die op hun beurt ook weër het mogelijke gif
inenkrijgen. De jachtopziener vermoedt dat de vogels tijdens
i vlucht zijn gestorven.
jaag gpd
ministerie van verkeer en
irstaat zal veel doorzichti-
toegankelijker en overzich-
moeten worden. Die
cultuuromslag moet niet
worden gemaakt bij de
sluchtvaartdienst (RLD),
ook bij andere gespeciali-
de nderdelen van het de
terment. Secretaris-generaal
stelt dat in het perso-
Isblad Profiel naar aanlei-
;van de Bijlmer-enquête,
ij stelt dat het onderzoek
de ramp voor het ministe-
een les moet zijn. Volgens
bestaat er geen 'trucje
irmee je het vertrouwen in
paar weken kunt herstel-
Niet alleen de Rijkslucht-
rtdienst, ook andere onder
en van het ministerie zullen
imago moeten opvijzelen,
orkomen moet worden dat
Ambtenare?i moeten vragen over integriteit kwijt kunnen
Minister Peper van binnenlandse zaken gaat serieus be
kijken of de aanstelling van een vertrouwenspersoon op
de departementen voor het melden van ambtelijke mis
standen een haalbare kaart is, zoals D66-fractieleider De
Graaf heeft voorgesteld. Binnenkort krijgt de Tweede Ka
mer een rapportage over de voortgang van het integri-
teitsbeleid bij de overheid.
den haag gpdzoals nevenfuncties of het aan
nemen van geschenken. Vooral
de status van een vertrouwens
persoon moet keihard worden
vastgesteld, omdat de man of
vrouw ook informatie toege
speeld kan krijgen over de amb-
het publiek geen zicht meer
heeft op wat er in zo'n organi
satie gebeurt en er een onder-
buikgevoel ontstaat waartegen
geen enkel argument is opge
wassen is."
De secretaris-generaal geeft
toe dat de problemen niet uit
sluitend op de Bijlmerramp zijn
terug te voeren. ,,Het is pijnlijk,
maar we zien met de kennis
van vanc^ag precies waar be
paalde dingen fout zijn gegaan.
Het*departement is er absoluut
niet bij gebaat als we dat ont
kennen."
Paans neemt zijn naaste
ambtenaar Weck, die geduren
de de verhoren zijn functie niet
uitoefent, in bescherming. De
ex-topman van de RLD kan wat
Paans betreft snel terugkeren
op het departement. „Ik ken
hem als een integer en uiterst
consciëntieus ambtenaar.
Bijna alle departementen heb
ben al een of meer vertrou
wenspersonen waar ambtena
ren terecht kunnen met vragen
op het gebied van de integriteit,
Rovers vergallen
het wonen op
Sint Maarten
willemstad anp
Op Sint Maarten heerst grote
onrust onder Nederlanders in
de dure villawijken. Niemand
durft 's avonds meer buiten op
het terras te zitten. Aanleiding
is een roofoverval afgelopen
vrijdag, waarbij een 55-jarige
Nederlander is doodgeschoten.
Het slachtoffer was als amb
tenaar gedetacheerd op Sint
Maarten. Hij zat op het terras
van zijn huis toen een gemas
kerde overvaller, onder bedrei
ging van een vuurwapen, om
geld vroeg. Toen hij opstond
om zijn portemonnee uit zijn
broekzak te halen, schoot de
man hem in de borst.
Gezaghebber Richardson
heeft inmiddels een team van
vijftien politiemensen op de
zaak gezet. Buurtbewoners van
de doodgeschoten Nederlander
hebben 10.000 gulden uitge
loofd voor de tip die tot de ar
restatie van de dader leidt. In
drie wijken, die al maanden
worden geplaagd door gewa
pende overvallers, is het aantal
surveillances verhoogd.
De gezaghebber wil voorko
men dat door het toenemende
gevoel van onveiligheid veel ka
pitaalkrachtige Amerikanen en
Nederlanders vertrekken. Dat
zou zeker een sterke weerslag
op de economie hebben. Ri
chardson twijfelt niet aan de
kwaliteit van het Sint Maarten-
se politiekorps. Wel noemt hij
de onderbezetting een groot
probleem. De werving van poli
tiemensen in Nederland lever
de volgens Richardson slechts
zes agenten op.
Het korps op Sint Maarten
telt in totaal 150 leden op een
bevolking van 39.000 inwoners
aan de Nederlandse kant en
30.000 aan de Franse kant van
het eiland.
Veiligheidsactie
voor motorrijders
zevenaar anp
De Nederlandse Vereniging
voor Verhoogde Motorrijvaar-
digheid (NWM) begint een lan
delijke veiligheidsactie voor
motorrijders. Doel ervan is mo
torrijders te leren hoe zij ge
vaarlijke situaties kunnen voor
komen en hoe ze moeten han
delen als ze er toch in belan
den. De actie gaat van start tij
dens de motorbeurs die van
donderdag 25 tot en met zon-
28 februari in de Utrechtse
jaarbeurs wordt gehouden.
telijke top of de eigen minister.
Een vraag is bijvoorbeeld of de
vertrouwenspersoon formeel
deel moet uitmaken van de de
partementale organisatie.
Volgens De Graaf moet over
heidspersoneel gevoelige infor
matie in eerste instantie door
spelen aan de leiding, maar als
daar geen gehoor wordt gevon
den komt de onafhankelijke
'ombudsman' in beeld. Dat kan
desnoods anoniem. De politi
cus vindt dat de verhoren in de
Bijlmer-enquête en het daaruit
voortkomende beeld over het
functioneren van ambtenaren
de betrouwbaarheid en geloof
waardigheid van de overheid
aantast. Vooral de Rijkslucht
vaartdienst (RLD), onderdeel
van Verkeer en Waterstaat, ligt
zwaar onder vuur.
De behoefte aan een vertrou
wenspersoon is bij Verkeer en
Waterstaat niet bijster groot. De
misstanden zoals die zijn ont
huld in de verhoren van de Bijl
mer-enquête, vormen niet echt
een acute aanleiding om snel
een dergelijke functie te creë
ren, zegt voorzitter De Jong van
de ondernemingsraad. „We
hikken op ons departement
echt niet aan tegen de situatie
dat ambtenaren gevoelige in
formatie niet kwijt kunnen. De
dienstleiding is toegankelijk ge
noeg." De Jong, zelf werkzaam
bij Rijkswaterstaat in Noord-
Holland, gelooft dat 'afhanke
lijk van het onderwerp' de
meeste problemen intern kun
nen worden opgelost. Dat is
volgens hem ook in het belang
van de organisatie. „Het levert
op die manier geen schade naar
buiten toe op."
Politie zoekt naar
legger grafkrans
spukenisse anp
De politie van Spijkenisse is
weer op zoek naar de onbeken
de die bijna een jaar geleden
een grafkrans achterliet op het
strand tussen Rockanje en
Oostvoorne. Even daarvoor
werd op datzelfde strand de
romp van een man gevonden.
De politie is er nooit achter ge
komen wie dat was. De her
komst van die krans is nooit
achterhaald, aldus een politie
woordvoerder. Hij wil niet zeg
gen waarom de politie een jaar
later alsnog naar buiten is geko
men met de vondst van de
krans. „De zaak staat opnieuw
in de belangstelling", zo zei hij.
tIM STEVENHAGEN
Leeuwarden De PvdA-verkiezingskaravaan deed gisteren Friesland aan, en minister Pronk van milieu
was daarbij de taak toebedeeld om een kijkje te nemen in het otterpark Aqualutra. Onder toeziend oog
van hoofdverzorger Alfred Melissen mocht hij otter Paul een lekker hapje geven, foto cpd niels westra
den haag anp
De millenniumbug - het van
slag raken van computers bij de
eeuwwisseling - heeft geen blij
vende gevolgen en zal in het
ergste geval de economische
groei volgend jaar met 0,75 tot 1
procent drukken, zo staat in
een risicoanalyse van het Cen
traal Planbureau (CPB). De re
kenmeesters van de overheid
denken dat de problemen zeer
beperkt zullen zijn, mits be
drijfsleven en overheid zich in
spannen om hun computerpro
gramma's in orde te malcen.
Ook moeten ze noodvoorzie
ningen treffen om verstoring in
de productie tijdig te kunnen
opvangen.
Het CPB denkt dat een tijde
lijk productieverlies begin vol
gend jaar nog in de loop van
hetzelfde jaar kan worden op
gevangen door overwerk en een
betere benutting van de pro
ductiecapaciteit. Als een groot
deel van de Nederlandse bedrij
ven één tot vier weken zou uit
vallen, kan het verlies aan pro
ductie pas later in het jaar voor
een kwart tot de helft worden
opgevangen, hetgeen bijna een
half procent economische groei
kost.
Andere gevolgen van het uit
vallen van computers kunnen
het hamsteren van levensmid
delen en meer geld sparen zijn.
Bovendien zouden consumen
ten kunnen besluiten om voor
lopig niet in een vliegtuig te
stappen of zich te laten opne
men in het ziekenhuis. Veel kan
dus nog afhangen van berich
ten over het millenniumpro
bleem in de loop van dit jaar,
die geruststellend kunnen zijn
of juist onheilspellend. Proble
men in het buitenland kunnen
ook de groei hier drukken, maar
daar staat tegenover dat Neder
landse bedrijven veel spullen
extra in het buitenland kunnen
verkopen als daar bedrijven uit
vallen terwijl ze hier blijven
draaien.
den haag gpd
WD-fractievoorzitter Dijkstal is
mordicus tegen de wens van de
PvdA om de recente belasting
meevaller van 1,8 miljard te ge
bruiken voor iets anders dan
het financieringstekort, zoals in
het regeerakkoord is overeen
gekomen. Dijkstal reageerde
daarmee gisteren in Assen op
uitlatingen van PvdA-fractielei-
der Melkert in deze krant. Daar
in zei Melkert dat het regeerak
koord 'geen spoorboekje' is en
dat er ruimte moet zijn om af te
wijken van de afspraken. De
PvdA'er wil wat extra's doen
voor de lage inkomens omdat
de economische groei tegen
valt. De Voorjaarsnota noemde
hij een 'uitgelezen moment om
een paar nieuwe afspraken te
maken'.
In het regeerakkoord staat
dat meevallers in de inkomsten
uit 1998 moeten worden ge
bruikt voor verlaging van het fi
nancieringstekort. Die afspraak
moet volledig worden uitge
voerd, aldus Dijkstal gister
avond. Hij toonde zich niet he
lemaal gerustgesteld door de
sussende woorden van premier
Kok, die de suggesties van Mel
kert vrijwel direct van de hand
wees.
De WD-fractievoorzitter
maakt zich verder zorgen over
de economische groei, die vol
gens de nieuwste raming van
het Centraal Planbureau dit jaar
uitkomt op 2 procent in plaats
van de eind vorig jaar nog
wachte 2,25 procent. Dat
scheelt bijna twee miljard gul
den aan nationaal inkomen.
Daar komt nog bij dat de aard
gasbaten tegenvallen en er dit
jaar meer moet worden uitge
geven dan gedacht, bijvoor
beeld aan de opvang van asiel
zoekers. Ook dreigen er tegen
vallers in de gezondheidszorg.
Het CDA verdedigt met de Sta
tenverkiezingen in zicht haar
laatste grote bolwerken: in alle
provinciale besturen is de par
tij nog altijd prominent verte
genwoordigd. Partijleider Jaap
de Hoop Scheffer vestigt zijn
hoop op de regionale kracht
van het CDA.
den haag maurice wilbrink
CDA-leider Jaap de Hoop
Scheffer ziet de paarse politici
deze dagen door het land ren
nen en dingen roepen, over en
weer, en hij denkt: ketelmuziek.
„Na de Statenverkiezingen zijn
ze het allemaal weer fijn met el
kaar eens." Nee, het CDA moet
daar niet aan mee doen. Al
thans, zo weinig mogelijk. Want
deze verkiezingen gaan over de
regio, niet over de WAO.
De Hoop Scheffer wil dat de
provincies meer bevoegdheden
krijgen. „Mensen zoeken hun
identiteit in hun regio. Het zou
goed zijn als de provincie her
kenbaarder wordt voor de in
woners. Een provinciebestuur
moet dan meer te zeggen krij
gen. Bijvoorbeeld over gemeen
telijke herindelingen. Een pro
vincie moet ook kunnen coör
dineren waar asielzoekerscen
tra komen, zodat bepaalde ge
meenten niet overbelast raken.
De provincie zou ook meer in
vloed op de ruimtelijke orde
ning moeten krijgen, binnen
het kader dat het Rijk aan
geeft."
De CDA-leider vreest te veel
Haagse regelzucht. „Waarom
zouden vanuit Den Haag regels
voor ruimtelijke ordening moe
ten komen die voor heel Neder
land gelden? Waarom zou cen
traal worden vastgelegd waar
we de komende twintig jaar in
Nederland wonen, werken, re- j
creëren? Zou een regio niet eni-
ge vrijheid moeten hebben te
bepalen welk groen heilig is,
waar weg of spoor kan komen,
waar dorpsgemeenschappen
moeten worden ondersteund?"
Wat betekent dit voor de verkie
zing van provinciale besturen?
„Ik ben er voor dat Statenver
kiezingen per provincie hun ei
gen karakter krijgen. Als je alle
provinciale campagnes tegelijk
houdt, dan loop je grote kans
dat landelijke thema's een over
heersende rol gaan spelen. We
zouden de Statenverkiezingen
ook kunnen spreiden. Elk jaar
verkiezingen in drie of vier pro
vincies. Zoiets zou ook voor ge-
meentëraadsverkiezingen kun
nen gelden. Ik weet wel dat je
nooit helemaal kunt vermijden
dat de landelijke politiek een
stempel drukt op lokale of pro
vinciale verkiezingen, maar ik
wil dat gevaar zo klein mogelijk
maken."
Het CDA weet haar traditionele
kiezers vooral buiten de Rand
stad nog altijd goed te vinden.
In de regio is het CDA van de
grote landelijke partijen nog het
sterkst geworteld. Maar te wei
nig nieuwe kiezersgroepen ma
ken de oversteek naar het CDA,
wat zichtbaar is in steeds tegen
vallende peilingen. De CDA-
jongeren hebben eind vorig jaar
een vrij dramatisch getoonzette
oproep gedaan aan de partij
om nog drastischer met het
verleden te breken: wil het
nieuwe groepen stemmers be
reiken, dan moet onder meer
de christelijke symboliek over
boord en moeten taboes wor
den doorbroken.
Wordt het geen tijd voor een dis-
De Hoop Scheffer: „De term falen bevalt me niet."
cnssie over de rol van het ko
ningshuis
„Nee. Onder mijn leiding wordt
er binnen het CDA niet getornd
aan de plaats van het konings
huis binnen onze democratie.
Ik zal er geen discussie over be
ginnen, ik zal hem niet bevor
deren en wat mij betreft komt
hij er ook niet."
Toch zitten u en andere politici
er buitengewoon ongemakkelijk
bij als het IOC-lidmaatschap
van de kroonprins of uitgelekte
opmerkingen van koningin
Beatrix over pepperspray ter
sprake komen.
„Dat klopt. Ik voel me buiten
gewoon ongemakkelijk als het
koningshuis in verlegenheid
wordt gebracht. Maar mijn op
vattingen over de constitutio
nele monarchie liggen in beton
gegoten."
Moet het koningshuis in de vol-
I gende eeuw niet meer een cere-
moniële functie krijgen om te
voorkomen dat politiek en de
j Oranjes steeds in verlegenheid
raken, zoals recent een paar
I keer het geval was?
„Nee. Ik vind dat het systeem
goed functioneert. Om met het
staatsrecht te spreken: de ko
ning is onschendbaar en de mi
nister is verantwoordelijk. Dat
is helder. En naarmate je verder
van de kroon komt, worden de
marges groter. Ik ervaar dat niet
als knellend. Ik zal mijn mening
niet herzien vanwege de discus
sie over het IOC of Kamerleden
die kleppen uit een overleg met
de koningin."
De christen-democraten in de
Duitse deelstaat Hessen wonnen
onlangs verrassend de verkie
zingen metéén thema, de dub
bele nationaliteit voor buiten
landers. Is zo'n one issue cam
pagne iets voor het CDA?
„Nederland en Duitsland zijn
niet-vergelijkbaar, maar als ik
één thema hier zou moeten kie
zen, dan is het de betrouwbaar
heid en integriteit van de over
heid. Daarin past een herwaar
dering van het publieke ambt.
Onderwijzers, verpleegkundi
gen, politiemensen moeten
weer respect en gezag krijgen."
Bent u het eens met de stelling
dat het CDA alleen via deelna
me aan een kabinet eindelijk
weer kan stijgen in zetelaantal?
„In een regering kim je nieuwe
kiezersgroepen sneller aanspre
ken, dus daar zit wel wat in. In
de oppositie duurt zoiets nou
eenmaal langer. Maar ook in de
oppositie sluit ik herstel van het
CDA niet uit. De paarse coalitie
is een mooi weer-coalitie. Als
het economisch tegen gaat zit
ten, komen er voor het CDA
vanzelf kansen."
Is kabinetsdeelname uw belang
rijkste opdracht?
„Voor een aanvoerder van een
CDA-fractie is kabinetsdeelna
me absoluut een belangrijke
opdracht. In een kabinet kun je
je idealen het beste verwezenlij
ken."
Als dit kabinet de rit uitzit, bent
u vijfjaar partijleider. Vindt u
dat u faalt als het CDA dan op
nieuw in de oppositie terecht
komt? Kunt u dan nog steeds
fractieleider blijven?
„Ja. Ik zie niet in waarom ik dan
zou moeten opstappen. De
term falen bevalt me ook niet.
Als we in een tweepartijenstel
sel zouden leven, zou het zo
scherp liggen. Maar in een coa
litiecultuur heb je kabinetsdeel
name niet geheel in eigen
hand."
