Vredesakkoord Kosovo
lijkt nog altijd ver weg
GOED
KOOP
Koerden hopen heel voorzichtig op verandering
'5°:
Buitenland
Europese Commissie: bevries landbouwuitgaven meerderheid in Nigeria
Ook man kan baby krijgen
21»
Athene erkent fouten in afhandeling zaak Öcalan
eden hongerde gehandicapten dood
iijOLMDe leiding van een Zweedse inrichting heeft in de
veertig vermoedelijk meer dan tweehonderd zwaar ver-
jelijk gehandicapte patiënten met opzet laten doodhonge-
lat meldde de krant Dagens Nyheter. In de betreffende pe-
r van 1941 tot 1943, verdrievoudigde plotseling het aantal
evallen in de categorie van de zwaarst gehandicapten in
huis. De instelling deelde de patiënten in zes categorieën
f bewoners met de lichtste handicap werden door de
jarts omschreven als mensen die een nuttige rol kunnen
Jlen omdat ze 'monotone, eenvoudige, saaie werkzaamhe-
(unnen vervullen'. De patiënten van de laagste categorie
en door deze arts 'van een lager niveau dan veel diersoor-
pnoemd.
lia en Pakistan dichter bij elkaar
Een bustrip van de Indiase premier Vajpayee naar zijn
laanse ambtgenoot Sharif heeft in het weekeinde het ijs
iken tussen de twee aartsvijanden. Maar een echte door-
in de betrekkingen kan er nog niet inzitten als gevolg van
iistappel Kashmir, het gebied waar de twee al vijftig jaar
trijden. Wel kwamen de kemphanen gisteren vertrouwen-
ende maatregelen overeen. Daartoe behoort ook toezicht
«kernwapens aan beide kanten. Zij willen bovendien vaart
i achter de onderhandelingen over Kashmir.
restaties na onderzoek Omagh
De Ierse en Noord-Ierse politie hebben gisteren zeven
ien opgepakt in het kader van het onderzoek naar de aan-
Omagh, vorig jaar augustus. Bij de explosie kwamen 29
en om en vielen meer dan tweehonderd gewonden. Vol-
onbevestigde berichten zou een van de arrestanten lid zijn
■al IRA. een terroristische splintergroepering van het Ierse
iblikeinse Leger, IRA. die zich verzet tegen het vredesproces
gebied. Na de aanslag pakte de politie enkele verdachten
ie echter kort daarop weer op vrije voeten kwamen.
;isme bij Britse politie aan het licht
Een Londens gerechtshof heeft The Sunday Telegraph
en toegestaan uittreksels te publiceren uit een rapport
in de Londense politie van racisme wordt beschuldigd. De
ring had zaterdagavond om een verbod gevraagd en aan-
elijk gekregen. Het rapport gaat over het onderzoek naar de
van de 18-jarige zwarte Stephen Lawrence. Die werd in
in Londen door vijf jonge blanken doodgestoken. Geen
leze vijf is veroordeeld. De politie wordt verweten dat zij uit
rische motieven onvoldoende aandacht aan de zaak heeft
lonken.
raw: Clinton misbruikte me
iNGTONEr lijkt weer een nieuw seksschandaal voor de
rikaanse president Clinton op te doemen. Juanita Broad-
zegt in The Wall Street Journal dat ze twintig jaar geleden
Clinton gedwongen is tot seks. Broaddrick zegt dat ze Clin-
die toen procureur-generaal van Arkansas was, in 1978 had
kennen. Zij stond toen aan het hoofd van een verpleeg-
en was actief in de campagne die Clinton voerde om tot
emeur te worden gekozen. Clinton stelde voor een kopje
in haar hotelkamer te drinken. In de kamer dwong Clin-
m tot seks.
nieuw geweld op Molukken
[Ai Zeker één persoon is vandaag om het leven gekomen
ilaaiende onlusten op de Molukken. De incidenten tussen
lenen en moslims in het dorp Siri Sori op het eiland Sapa-
legonnen in de vroege ochtend. De tegenstanders schoten
oiden met brandbommen naar elkaar. Sinds de onlusten
n de van oudsher op de Molukken levende christenen en
utische nieuwkomers eind januari uitbraken, zijn zeker 160
en om het leven gekomen. Duizenden bewoners zijn het
ontvlucht.
den Irak na moord op ayatollah
^-Damascus Bij onlusten in Iraakse steden uit protest te-
Ie moord op ayatollah Mohammed Sadeq al-Sadr zijn za-
ig 'vele doden en gewonden' gevallen. Alleen al in de wijk
m City in Bagdad hebben Iraakse troepen vijftien mensen
od. Dat hebben Iraakse oppositiegroepen in Londen en
ascus gisteren gemeld. De ayatollah was de hoogste sjiïeti-
geestelijke in Irak.
smao komt hoe dan ook vrij
[a_ï De Indonesische regering laat de onafhankelijkheids-
Ier Xanana Gusmao na het referendum over de toekomst
)ost-Timor vrij. Rebellenleider Gusmao werd in 1992 ver-
■eld tot 20 jaar gevangenisstraf wegens zijn rol in de Oost-
irese onafhankelijkheidsstrijd. De Indonesische president
bie zei recentelijk dat hij de kwestie Oost-Timor het liefst
oor januari 2000 wil regelen door middel van een réferen-
errillaleider Colombia gedood
rA» Een van de belangrijkste leiders van de Colombiaanse
illabeweging FARC is gisteren in een gevecht met een spe-
eenheid van het leger doodgeschoten. Het gaat om Jaime
Lombana, alias Franklin. De marxistische FARC is de oud-
rootste en meest gevreesde rebellenbeweging van Colom-
'orige maand begon de organisatie vredesbesprekingen
le regering in Bogota, maar schortte die na dertien dagen
mdat de regering niets doet tegen de doodseskaders.
Betogende boeren leggen Brussel plat Generaal behaalt absolute
LUXEMBURG MARC PEEPERKORN
CORRESPONDENT
De Europese Commissie is ge
wonnen voor het bevriezen van
de landbouwuitgaven van de
Europese Unie. Geheel onver
wacht nam Commissievoorzit
ter Santer gisteravond afstand
van zijn eerdere voorstellen, die
deze uitgaven nog gevoelig la
ten stijgen. Nederland is zeer
ingenomen met de omme
zwaai, waardoor het Europese
budget de komende jaren ruim
veertig miljard gulden lager kan
uitvallen.
Voor de boeren is de nieuwe
opstelling van de Commissie
een bittere pil. Het bevriezen
van de landbouwuitgaven tus
sen 2000-2006 op het niveau
van 1999, verhoogt immers de
kans dat zij nog meer moeten
inleveren. Deze week vergade
ren de EU-landbouwministers
over de toekomst van het Euro
pese landbouwbeleid.
In Brussel verzamelden zich
vanmorgen duizenden boeren
voor een demonstratie tegen de
mogelijke korting op de Euro
pese landbouwsubsidies. De
organisatoren rekenen op de
komst van 30.000 demonstran
ten, van wie de helft afkomstig
is uit Frankrijk.
Rond de demonstratie zijn
uitgebreide veiligheidsmaatre
gelen genomen. Ongeveer vijf
duizend leden van ordetroepen
begeleiden de demonstratie.
Het leven in de Europese wijk
van Brussel is zo goed als tot
stilstand gekomen. Bijna alle
Europese instellingen hebben
hun personeel opgroepen thuis
te blijven. De meeste winkels
zijn dicht. De wijk is ook afge
sloten voor alle verkeer. Eerdere
boerendemonstraties in de ja
ren zeventig en tachtig liepen
fors uit de hand.
Albright weer in de clinch met Serviërs en Kosovaren
NAIROBI FRANS VAN DEN HOUDT
CORRESPONDENT
De PDP (Democratische Volks
Partij) van generaal Olesegun
Obasanjo stevent na de parle
mentsverkiezingen in Nigeria
van afgelopen zaterdag af op
een absolute meerderheid in
het parlement. Inmiddels is
tweederde van de stemmen ge
teld. De partij heeft vooral veel
stemmen behaald in het noor
den en oosten van het land. De
twee andere partijen, de AD
(Alliantie voor Democratie) en
APP (Totale Volks Partij) heb
ben goed gescoord in respectie
velijk het zuidwesten en zuid-
oosteh. De verwachting is dat
de presidentsverkiezingen van
komende zaterdag eenzelfde
stemgedrag zullen vertonen.
De parlementsverkiezingen
verliepen dit weekend overwe
gend vredig en ordelijk en ken
merkten zich door een zeer lage
opkomst. Vooral in de zuidelij
ke staten kwam in veel gevallen
minder dan twintig procent en
soms zelfs minder dan tien pro
cent van de kiezers opdagen.
De verwachting van de nationa
le kiescommissie is dat het me
rendeel van Nigeria's 40 mil
joen kiezers vooral geïnteres
seerd is in de presidentsverkie
zingen van komende zaterdag
en dan wel in groten getale naar
de stembus zal gaan. Obasanjo
neemt het in de presidentsver
kiezingen op tegen de gezame-
lijke kandidaat van de AD en
APP, Olu Falae.
Internationale waarnemers
waren over het algemeen posi
tief over de verkiezingen van
zaterdag. Nigeria telt 120 mil
joen inwoners is sinds de onaf
hankelijkheid in 1960 vrijwel
ononderbroken dictatoriaal ge
regeerd door militairen uit het
noorden. Die laten het land
straatarm en uiterst corrupt
achter. De parlements- en pre
sidentsverkiezingen moeten de
overgang vormen naar een de
mocratisch controleerbaar bur
gerbewind.
LONDEN ANP
Er is geen enkele reden waarom mannen met de hedendaagse
techniek geen kinderen kunnen krijgen. Artsen zijn in staat een
embryo mét moederkoek in de buik van de man te implanteren
en negen maanden later het kind via een keizersnede ter wereld
te brengen.
De gerenommeerde IVF-pionier Robert Winston vergelijkt de
mannelijke zwangerschap in de Britse Sunday Times met de
buitenbaarmoederlijke zwangerschap bij vrouwen. Onlangs be
wees een vrouw in Oxfordshire dat de baarmoeder niet noodza
kelijk is voor de ontwikkeling van het embryo. Zij bracht succes
vol een gezond buitenbaarmoederlijk kind ter wereld. Haar foe
tus had zich vastgezet aan de dikke darm.
Het is de placenta die een vrucht de hormonale omgeving
biedt die het nodig heefL Zwangere mannen zijn ook aangewe
zen op hoge doses vrouwelijke hormonen. Hierdoor bestaat de
kans dat zij borsten ontwikkelen. Desondanks verwacht Wins
ton dat een kleine groep kinderloze paren interesse zullen tonen
in de revolutionaire techniek.
Een Amerikaanse B-52 bommenwerper landt op de Britse vliegbasis Fairford. De VS stuurden in het weekeinde in totaal nog eens zeven B-52-
bommenwerpers met kruisraketten, acht F-16's en verscheidene voor radar onzichtbare F-117 Stealth-jagers naar Europa. De militaire vliegtuigen
zullen worden ingezet bij bombardementen op Servië, als er voor morgenmiddag nog geen overeenkomst is tussen de Serviërs en de Kosovo-AI-
banezen is. foto epa martyn hayhow
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Al
bright is vanmorgen opnieuw naar het kasteel Ram-
bouillet getogen om de Serviërs en Kosovo-Albanezen te
bewegen in te stemmen met een vredesakkoord voor
Kosovo. Zaterdag lieten de partijen die kans lopen, on
danks een ultimatum van de internationale Contact
groep. Op verzoek van beide partijen is de nieuwe dead
line gesteld op morgenmiddag 15.00 uur.
RAMBOUILLET AFP-Rtr-DPA-ANP
Een vredesakkoord voor de Ser
vische provincie lijkt echter nog
altijd ver weg, ondanks de 'aan
zienlijke vooruitgang' die de
Contactgroep voor ex-Joegosla-
vië zaterdag signaleerde.
Hoofdprobleem gisteren was
dat de Kosovaren ondanks druk
van Albright een referendum
over onafhankelijkheid eisen, te
houden na een overgangsperio
de van drie jaar. In het ont
werpakkoord is zo'n referen
dum echter niet opgenomen.
Zaterdag hadden de Serviërs
en de Kosovaren in beginsel in
gestemd met het politiek deel
akkoord over autonomie voor
de provincie, maar nog niet met
de militaire regelingen die de
groep voorstelt. De VS, Rus
land, Groot-Brittannië, Frank
rijk, Duitsland en Italië besloten
toen de onderhandelingen tot
morgenmiddag 15.00 uur te
verlengen. Daarmee werden dè
luchtaanvallen op Servische
militaire doelen door de NAVO
voorkomen.
Maar ondanks aanhoudende
massale druk door de NAVO
gaven beide partijen gisteren
niet verder toe. Belgrado bleef
beslist tegen toezicht door
NAVO-troepen op naleving van
een akkoord. De Kosovaren
kwamen met de eis van een re
ferendum over onafhankelijk
heid. Daar is niet alleen Servië
tegen, maar ook de internatio
nale gemeenschap. Die vreest
voor destabilisering van de Bal
kan.
De eis van de Kosovaren ver
raste Albright zaterdag: zeer. Zij
was er van overtuigd geweest
dat ae Kosovaren zouden in
stemmen met het vredesplan.
„Als beide partijen het ak
koord blijven blokkeren, komen
er geen NAVO-bombardemen-
ten op Servië", zei de minister
gisteravond. Rusland zou overi
gens overwegen deel te nemen
aan een internationale vredes
macht, mits Belgrado het eens
is met de komst van zo'n macht
en de VN hun toestemming ge
ven. Dit zei de Russische minis
ter van buitenlandse zaken
Ivanov vandaag.
Soldaat Woo
krijgt na 41 jaar
cel amnestie
SEOUL AFP-Rtr
De vroegere Noord-Koreaanse
soldaat Woo Yong-pak komt
donderdag vrij. President Kim
Dae-jung van Zuid-Korea ver
leent hem amnestie. De 71-jari
ge Woo verblijft al 41 jaar in een
cel en wordt beschouwd als de
langst vastzittende politiejce ge
vangene ter wereld.
Woo had vorig jaar al vrij
kunnen komen, maar hij wei
gerde toen een verklaring te on
dertekenen waarin hij beloofde
zich aan de Zuid-Koreaanse
wet te houden. Woo was com
mandant van een Noord-Kore-
aanse eenheid die Zuid-Korea
binnendrong, hij werd in 1958
veroordeeld. Behalve Woo wor
den nog zestien anderen die al
ten minste 28 jaar om politieke
redenen worden vastgehouden,
vrijgelaten. Amnesty Internatio
nal en andere organisaties voor
de mensenrechten hebben ja
ren voor vrijlating van deze ou
de en zieke gevangenen gepleit.
President Kim, die zelf eens
een politieke gevangene was,
zal 8.812 veroordeelden amnes
tie verlenen. De president is 25
februari een jaar aan de macht.
VERSE WORST
OF SAUCIJZEN
500 gram ^00
NU Lv
FANTA [NU 3 FLESSENP UQ
REGULAR j NAAR KiuZE I ■-
OF LIGHT
fles 1.5 liter 219
mBV tel 035-5483333
ELKE DAG GOED NIEUWS
istanbul jessica lutz
CORRESPONDENT
Een man buigt zich over de ta
fel en dringt aan: „Mijn zoon,
ze hebben mijn zoon meegeno
men." De medewerker van de
Vereniging voor Mensenrech
ten in Istanbul stelt doelgerich
te vragen: „Wanneer, waar, er
kent de politie dat hij wordt
vastgehouden?" De naam van
de arrestant wordt genoteerd.
Dan staat er al weer een ander
klaar met de naam van een
vriend die is opgepakt, dan een
moeder, dan een broer... Faxen
komen binnen uit Diyarbakir
en andere steden in het oosten
van Turkije. Overal razzia's, ar
restaties. Meer dan tweedui
zend sinds de arrestatie van de
leider van de Koerdische Arbei
derspartij PKK Abdullah öca-
lan, is de laatste schatting. Allen
zijn Koerden.
De televisiebeelden van een ge
blinddoekte öcalan, machte-
loos'voor de bloedrode Turkse
vlag, wrijven zijn sympathisan
ten de nederlaag in. Sinds de
arrestatie, van Turkije's vijand
nummer één stellen de autori
teiten zich, onder luid applaus
van de media, grimmig op.
Eenieder die het gedachten-
goed van de PKK deelt, of zelfs
maar het principe verdedigt dat
mensen die mening zouden
moeten kunnen uiten, wordt in
koor tot vijand uitgeroepen.
„Een dialoog is uitgesloten met
een minderheid die uit is op de
deling van Turkije", zei premier
Ecevit gisteren in een perscon
ferentie. Terwijl het leger met
vliegtuigen pamfletten ver
spreidt in de bergen om guerril
la's met de belofte van strafver
mindering tot overgave uit te
nodigen, roept de PKK-leiding
de Koerden in Turkije juist op
om toe te treden en zich in de
strijd te werpen. De haviken
binnen de PKK hebben de over
hand nu öcalan hen niet meer
tegenhoudt. Hij was zelf sinds
een paar jaar voorstander van
matiging van de gewapende
strijd in de hoop een politieke
opening te creëren.
Turkije koestert de valse hoop
dat met öcalan ook de PKK en
het streven naar autonomie
zullen verdwijnen. Daarvoor is
de organisatie echter te diep ge
worteld, zowel in Turkije als in
Europa. In Duitsland alleen al
schatten de autoriteiten het
aantal militante leden op
11.000 (op een half miljoen
Koerden). De afgelopen week is
gebleken hoe efficiënt het tele
fonisch netwerk van het uitvoe
rend comité werkt: in een mum
van tijd werden in alle Europe
se hoofdsteden demonstranten
op de been gebracht. In 1993
organiseerde het comité op
soortgelijke wijze een golf van
aanslagen tegen Turkse doel
witten in Europa.
Maar als een stalinistische or
ganisatie zijn Stalin verliest,
moet er wat veranderen. Er
wordt druk gespeculeerd over
wie öcalan zal opvolgen. De
Turkse kranten staan bol van
berichten over een machts
strijd. Koerdische bronnen me
nen dat de leiding uiteindelijk
in handen zal komen van een
kleine groep. „Om beslissingen
te nemen, zullen de leiders met
elkaar moeten praten. Dat zal
de PKK dwingen democrati
scher te worden en zich meer
op politiek terrein te begeven.
Dan ook zullen andere Koerdi
sche groeperingen zich einde
lijk kunnen ontwikkelen", zegt
een Koerdische intellectueel die
na een korte carrière eind jaren
zeventig als gewapend rebellen
leider in de gevangenis beland-
LUXEMBURG-ISTANBUL-ANTWERPEN
ANP-DPA-AFP
Griekenland erkent dat het fou
ten heeft gemaakt bij de manier
waarop het met Koerdenleider
öcalan is omgesprongen. De
Griekse minister van buiten
landse zaken, Papandreou, kon
gisteren tegenover zijn EU-col-
legaministers niet aangeven
welke fouten zijh voorganger
Pangalos heeft gemaakt. Maar
hij liet weten dat de Griekse re
gering een onderzoek zal instel
len naar de gang van zaken.
De Turkse president Demirel
heeft vandaag gedreigd met
maatregelen tegen Griekenland
als Athene de Koerdische op
standelingen in Turkije blijft
steunen. PKK-leider öcalan
heeft namelijk tijdens verhoor
tot in detail uit de doeken ge
daan op welke wijze Grieken
land zijn organisatie heeft ge
holpen. Volgens de Turkse
krant Hurriyet heeft öcalan ver
klaard dat Griekenland zijn PKK
wapens en trainingsfaciliteiten
heeft verschaft en dat hij per
soonlijk van de Griekse autori
teiten een Grieks-Cypriotisch
paspoort heeft gekregen dat
hem in staat stelde naar het
buitenland te reizen.
Het proces tegen öcalan staat
gepland voor begin april. Een
uitspraak valt al in mei te ver
wachten. Dat hebben Turkse
media zaterdag gemeld. Vol
gens de kranten zal de Koerdi
sche leider op 25 maart formeel
in beschuldiging worden ge
steld van hoogverraad. Zijn ad
vocaten krijgen daarop tien da
gen de tijd om zich voor te be
reiden op een proces, dat dan
op 10 april begint op het eiland
Imrali waar hij gevangen zit.
Het afgelopen weekeinde is
er weer veel gedemonstreerd
tegen de arrestatie van Öcalan.
In Istanbul zijn zaterdag vijf po
litieagenten gewond geraakt,
doordat onbekenden het vuur
op hen openden toen zij beto
gers achterna zaten. De politie
arresteerde in totaal 380 men
sen wegens betrokkenheid bij
de protesten.
Aanslagen met brandbom
men troffen in de nacht van za
terdag op zondag Turkse doel
witten in Antwerpen en Basel.
In Basel ging een Turkse kle
dingzaak geheel in vlammen
op. Vrijdagnacht werden er een
levensmiddelenzaak en twee
vrachtwagens uit Turkije getrof
fen. In Antwerpen waren twee
Turkse vrachtwagens doelwit.
De trekker van een van de wa
gens brandde volledig uit. De
andere vrachtwagen, waarin
twee Turkse chauffeurs sliepen,
bleef onbeschadigd.
In de Iraakse stad Sulaimania
betoogden gisteren enige dui
zenden Koerden tegen de arres
tatie van öcalan. Ze marcheer
den op naar een gebouw van de
VN in de stad, wierpen stenen
en verbrandden een Ameri
kaanse vlag. Ook in Iraans
Koerdistan zijn in het weekein
de betogingen gehouden voor
vrijlating van de Koerdische lei
der.
De protestmars in Amster
dam van ongeveer drieduizend
Koerden is zaterdag zonder
problemen verlopen.
de. Hij keerde zich daarna af
van geweld, om vervolgens ge
vangenisstraffen opgelegd te
krijgen voor het uiten van zijn
mening.
„öcalan is gepakt omdat de in
ternationale gemeenschap dat
zo wilde. Er zijn afspraken ge
maakt en Turkije zal iets terug
moeten doen", zegt Ibrahim Si-
nebenlioglu. De advocaat is lid
van DEMOS, een Koerdische
'denktank' in Istanbul die naar
een vreedzame oplossing
streeft. Inderdaad werd dit
weekeinde bekend dat de Ver
enigde Staten actief hebben bij
gedragen aan öcalans opspo
ring en uitlevering aan Turkse
geheime agenten in de Keny-
aanse hoofdstad, waar hij zich
schuilhield in de Griekse am
bassade. „Het is afwachten of
we wat Turkije bereid is te ge
ven voldoende vinden. Maar als
we dezelfde rechten krijgen als
de Turken, dan hoeven we he
lemaal niet af te scheiden."
Het toekennen van culturele
rechten aan de Koerden zal
schoorvoetend gaan, en slechts
onder grote druk van het wes
ten. Het is niet waarschijnlijk
dat de Koerden er zelf een stem
in zullen krijgen. Hun pogingen
in het verleden om samen iets
voor hun gebied te doen, stuit
ten op een muur van onwil. Als
assimilatie niet lukt. zullen le
ger en bureaucratie, de werke
lijke macht achter de schermen
in Turkije, hun eigen type etni
sche Koerd willen scheppen.
GENZINNIGE PROGRAMMA'S
Vanaf 1 maart bij NET 5
Eigenzinnige programma's. Neem 'dell' Arte', mei
Jan Pieter Glerum, een kunst- en antiekmagazinc me:
ambities of 'Mijnheer Van Dale wacht op antwoord'
een taalquiz van formaat gebaseerd op Het Groot var
Dale Spel der Nederlandse taal.