De sociale notaris neemt met tegenzin afscheid Cultuur Kunst Ivo Janssen betovert Engese Suite in a Baselitz weer in Stedelijk Museum Henneman kwartet geeft nieuwe dimensie aan geïmproviseerde muziek MAANDAG 22 FEBRUARI 1999 CHEF JAN RIJSDAM. 071-5356444. PIV CHEF ANNET VAN AARSEN 071-535) Bart van Leeuwen laat een mooi kantoor achter Hij mompelt iets over leeftijdsdiscrimina tie. Bart van Leeuwen meent dat als ie mand zijn functie nog kan uitoefenen, dat moet kunnen. Cees Goekoop, de afge zwaaide burgemeester van Leiden, is de zelfde mening toegedaan. „Maar Goekoop was ambtenaar en in de wet staat dat je bij 65 weg moet wezen. Maar een notaris is een zelfstandige ondernemer, dus zou hij eigenlijk zelf moeten beslissen over zijn toekomstklinkt er toch nog iets van strijdlust in de stem van Van Leeuwen. En dan nog wat. Waarom mag een ex-nota ris op zijn oude kantoor geen hand- en spandiensten verrichten? Dat hij zijn op volger, Frans van Loenhoud, met raad en daad terzijde mag staan, dat de in al die ja ren vergaarde kennis niet verloren gaat. Van die dingen. Bart van Leeuwen zucht. Hij heeft zich bij de harde feiten neerge- Een opmerkelijke carriere komt daarmee ten einde. Toen hij als 17-jarige jongeman op het kantoor van notaris W.S. Jongsma begon, was het niet de bedoeling dat hij notaris zou worden. „Ik ben begonnen als een jongste bediende. Brieven wegbrengen en zo." Maar die jongste bediende toonde zich leergierig. Hij behaalde zijn vakdiplo ma's, de meeste cum laude. .Als klerk kon ik toen niet verder, want ik had niet voor rechten gestudeerd. De examencommissie raadde me toen aan om een rechtenstudie te gaan volgen." Van Leeuwen was toen al lang en breed ge trouwd en had twee kinderen, Hans en Joy ce. Een mooie aanleiding om voor 'brood op de plank' te zorgen, maar Bart van Leeuwen trok zijn eigen plannen. Voor dat 'brood' zorgde hij (hij bleef overdag op kantoor werken), maar 's avonds dook hij in de studieboeken. Hij ging studeren na dat hij door de Rijksuniversiteit van Leiden werd toegelaten. Dat gebeurde zo maar niet, eerst moest Van Leeuwen zijn geloofs brieven overleggen. „Ik heb twee jaar moe ten blokken om toelatingsexamen te kun nen doen. Van Latijn wist ik helemaal niets, dat moest ik allemaal leren." Van Leeuwen overleefde het examen en stortte zich op het studentenleven. „De studententijd liep voor mij natuurlijk an ders. Ik had thuis een vrouw en twee kinde ren. de normale studenten waren veel jon ger en hadden die beslommeringen alle maal niet." Bart van Leeuwen had geen tijd om te lallen. „Het was werken en studeren. Ik ging altijd een uur of twee naar bed en om half acht 's ochtends was ik weer pa raat. Dat doe ik trouwens nog steeds." En in de weekeinden hield hij zich bezig met zijn kinderen. Zijn zoon Hans speelde des tijds bij Feyenoord. Hij was de vaste chauf feur van zijn zoon:Als ik had gewild had ik mijn studie eerder kunnen afronden. Maar dat kon ik mijn gezin niet aandoen." Na zes jaar kreeg Bart van Leeuwen zijn 'bul'. „Ik was deze avondstudie begonnen met negen man, ik was nog de enige die over was." Het zegt alles over het karakter van Bart van Leeuwen. „Ik ben een door zetter. Als ik op vakantie was, leerde ik. Of je nu de krant leest of een studieboek, dat maakt toch niet uit." Op 1 november 1982 was het zover. Bart Bart van Leeuwen is te bescheiden om er een probleem van te maken, maar de Leidenaar was heel graag nog een tijdje notaris te Noordwijkerhout gebleven. Hare Majesteit de Koningin is echter onverbiddellijk. 'Meester' Bart krijgt eervol ontslag. Dit vanwege het simpele gegeven dat de voorzitter van de Leidse voetbalclub UVS op leeftijd is. De wet schrijft nu eenmaal voor dat een notaris op 65-jarige leeftijd moet gaan. Per 1 maart gaat hij, maar het gebeurt niet van harte. foto loek zuyderduin van Leeuwen werd op 48-jarige leeftijd be ëdigd als notaris in Noordwijkerhout. Kan didaat-notaris op hetzelfde kantoor werd Theo van Seggelen, de huidige voorzitter van de WCS, de vereniging van profvoet ballers. „Theo is toch mooi zeven jaar bij me gebleven. Hij was de eerste notaris in Noordwijker hout, daarvóór moesten de dorpelingen uitwijken naar omliggende gemeenten. Een Leidenaar in een hechte gemeenschap als Noordwijkerhout, kan die combinatie ei genlijk wel? „Jazeker, alleen moet jij je als vreemdeling aanpassen in zo'n dorp. Toen ik pas begon, werd ik uitgenodigd voor het carnaval. Dat zegt mij als Leidenaar niks, maar ik vond het prachtig. Gewoon laten blijken datje een gewone jongen bent." Van Leeuwen maakte van een klein kan toortje een florerend notariaat. Er werken nu acht personeelsleden, 17 jaar geleden drie. „Het is mij allemaal niet komen aan waaien. Ik heb hard gewerkt om hier klan dizie te krijgen." Hij vroeg niet aan ieder een honorarium.Als notaris mag je gratis werken voor sportclubs en kerken, dat soort instellingen. Ik heb hier heel wat kerkeveilingen gedaan. Dat betekent hier wat. Bieden ze honderd gulden voor een fles jenever. Ik heb nog even gedacht om dat bij UVS te doen, maar ik zie de Leide naar geen honderd gulden voor een fles je- MUZIEKRECENSIE UDY VAN DER SPEK Ivo Janssen, piano. Georganiseerd door het Ned. Bach Collegium. 20/2, Lokhorstkerk. Voor Ivo Janssen gelden de be treden paden niet; Janssen kiest niet voor een clavecimbel, en als het hem uitkomt ook niet voor een (min of meer) authen tieke uitvoeringspraktijk. Je mag wel zeggen dat hij een uit gesproken eigenzinnige weg bewandelt, met kwistig gebruik van beide pedalen, rubato's die er niet om liegen, onwaar schijnlijke contrasten in dyna miek. Zoals vorig jaar op de Goldbergvariaties nieuw licht viel (daar hoef je geen Glenn Gould voor te heten), zo betovert Ivo Janssen deze keer met name de Engelse Suite in A Of je wilt of niet. In de zesde Franse Suite in E die intiemer en eenvoudiger van karakter is gecomponeerd, is zijn interpretatie minder 'schokkend' dan in de virtuoze eerste Engelse Suite. Juist hier veroorlooft Janssen zich fikse schommelingen in tempo, wor den onder zijn handen verschil lende dansen honingzoet door geraffineerd gebruik van het zachte pedaal. De Yamaha krijgt dan een romantisch zacht klokkend geluid en Janssen maakt zo zijn zeer persoonlijk verhaal, waar iedereen in ver wondering naar luistert. Is dit die eerste Engelse Suite, met zijn vertrouwde strakke dansen en ingenieuze contrapunt. Nee, dit is Janssens zicht op Bach! Dat hij ook een meester is in een analytische, zeer exacte en puntige manier van spelen, toont hij in de minder bekende Franse Ouverture in b, in het Italiaans Concert in F, en als klap op de vuurpijl in een feno menaal gespeelde Toccata als toegift. Hoewel zo'n Italiaans Concert veel meer naar de tra ditie gespeeld wordt, sta je ook hier regelmatig voor verrassin gen. Hoe in het verstilde mid dendeel de spanning enorm wordt opgevoerd in de twee re peterende noten die dalen van de D naar de lage C. Hoe de lin kerhand in het Presto fantas tisch helder en strak z'n eigen onweerstaanbare lied zingt als of het splinternieuw is. Wat zo'n kleine 280 jaar verhuld is gebleven brengt Ivo Janssen voor 't eerst aan de oppervlakte. Met april, doet Janssen wat-ie wil. AMSTERDAM ANP Zestig is hij nu, Georg Baselitz, het enfant terrible van de Duit se kunst. Veertig jaar geleden kwam hij, op een schoen en een slof, voor het eerst naar Ne derland. Tot en met 11 april ex poseert hij nu uitgebreid in het Stedelijk Museum in Amster dam. De Nederlandse hoofdstad was vier decennia terug voor Baselitz de meest nabije plaats waar moderne kunst te zien was. Dus liftte hij met zijn late re vrouw Elke naar Amsterdam, waar hij in een hotelletje aan het Singel kroop („Vijf gulden per nacht, verplicht gescheiden kamers, maar góed hoor"). Vrijdag was hij opnieuw in Nederland, nu voor zijn over zichtstentoonstelling Reise in die Niederlande. De schoen en de slof zijn verdwenen, hij is keurig in het pak en hoefde niet meer te liften. Zelfs de regering koopt nu bij hem, al is hij voor voor sommige groepen nog steeds omstreden. Beminnelijk staat hij belang stellenden in het Stedelijk te woord, ongetwijfeld voor de zo veelste keer vertelt hij waarom hij al dertig jaar lang alles op zijn schilderijen ondersteboven afbeeldt. Nog steeds is het om dat hij het onderwerp op het doek eigenlijk minder belang wil geven dan de schilderkunst zelf. Baselitz toont in het Stedelijk een doorsnee van zijn werk van de laatste dertig jaar. Veel ervan bevindt zich al in Nederlandse collecties. De grootste zaal van de bovenverdieping is echter gewijd aan zijn jongste, nog vrij onbekende werk: kolossale, lig gend op de grond beschilderde doeken met haast tedere por tretten van hemzelf als kleine jongen en van zijn familieleden, nog steeds ondersteboven. Het lijken bijna aquarellen, maar in werkelijkheid heeft hij de olieverf verdund. Wonderlij ke circels'zijn slechts de afdruk ken van de verfpotten die hij op het linnen heeft laten staan: hij vindt het een mooi effect. Stedelijk-directeur Rudi Fuchs was al vaker Baselitz' gastheer in Nederland. Fuchs organiseerde precies twintig jaar geleden de eerste Baselitz- tentoonstelling in Nederland, toen nog als directeur van het Van Abbemuseum. Het was het eerste van een reeks volgens Fuchs belangrijke evenementen voor Baselitz' Nederlandse col lega's. „De schilderkunst in Ne derland heeft zijn aanwezigheid iedere keer echt opnieuw be leefd." never betalen. Die zegt: die haal ik wel vi weinig bij Gall en Gall." Bart van Leeuwen was ook geen 'gewone notaris. Hij voelde zich niet te groot omi tra werk op te knappen voor zijn klanten „Met een bank bellen, karweitjes die ook een secretaresse kan doen. Er zijn kantoi waar je de notaris niet eens te spreken krijgt. Zo zit ik niet in elkaar. Het kopen i een huis heeft voor iemand een grote eni tionele betekenis. De meesten weten nie) hoe die papierwinkel in elkaar steekt. Da ben je als notaris verplicht om de zaakjes snel en netjes voor de klant af te handele Die tijd dat artsen, advocaten, burgemee ters en notarissen ver boven de mensen stonden, is voorbij. Ik heb me altijd socia opgesteld. Dat zit ook in mijn karakter." In Leiden geniet hij wellicht meer bekent heid als voorzitter van UVS. Nog twee jaa dan regeert hij twintig jaar in de Kikkerjx der.Als het zover is, dan ben ik record houder bij UVS. Dan zit ik langer dan Wc dergem. Dat zou mooi zijn." De blauwvvi ten hebben onder zijn heerschappij piek en dalen meegemaakt. Van Leeuwen raai nooit in paniek, ook niet toen UVS in de tweede Idasse terechtkwam. „Ik heb een lijfspreuk van Vondel: 'De tijden ten lan$ leste, keert den saeken nog ten beste.' Op werk deed ik dat ook wel eens, bijvoorbei bij een ruzie tussen erfgenamen. Dan sto te ik die zaak even in een la. En inderdaa de tijd heelde de wonden. En speelt UVS weer gewoon in de hoofdklasse." UVS is nog altijd een toonaangevende cli in Leiden, maar makkelijk is het niet om toonaangevend te blijven. De concurrem met de clubs uit de Bollenstreek is moor dend. UVS-talenten maken jaarlijks de oversteek naar de betalende zaterdagver enigingen. Het is om moedeloos van te worden. „Natuurlijk praten wij met dieta lenten, maar we gaan ze niet ten koste va alles behouden." Toch beseft Van Leeuwen dat die tenden zich niet kan blijven doorzetten. „Mis schien hebben wij de laatste jaren te weii voor de sponsors gedaan. Vroeger gaf je 2 een drankje en was de zaak weer geregel) Tegenwoordig willen ze meer aandacht krijgen. Dus gaan wij daar in mee, we ver zorgen wel eens een buffet op zondag. Maar aan die uitzonderlijk dikke betaling doen wij niet mee. Eigen jeugd heeft de prioriteit, als we meer geld te besteden hebben kunnen we de besten behouden. Vanaf vrijdag 26 februari, de dag waarop Bart van Leeuwen tijdens een receptie in een etablissement in Noordwijkerhout af scheid neemt, krijgt hij zeeën van tijd. Hi gaat er een nuttige invulling aan geven. 1 wordt voorzitter van de Rotary in Noord wijk en hij is voorzitter Stichting Houtza molen de Heesterboom, een monument aan de Leidse Haagweg, vlak voor zijn der „Ik krijg niet eens zoveel meer tijd voor I UVS", lacht hij. De nieuwe notaris, Frans van Loenhoud de kandidaat-notaris met wie hij negen ja heeft samengewerkt, gaat hij als adviseur terzijde staan, al heeft hij tot zijn grote ve driet geen bevoegdheid om stukken te on dertekenen. Hij leunt tevreden achterove en zegt: „Ik laat een mooi kantoor achter Het Henne- man Strijk kwartet in de koude Waag. nmm: foto fran- sesca patella MUZIEKRECENSIE Hoewel al jaren niemand meer opkijkt van improviserende strijkformaties, neemt het kwartet van Ig Henneman toch een bijzondere plaats in. Met een grotendeels klassieke be zetting (Mary Oliver op viool en altviool, Tristan Honsinger op cello, Wilbert de Joode op contrabas en Henneman zelf op altviool) wordt slechts af en toe verwezen naar de traditie. Uit die traditie wordt composi torisch wel geput, maar met zoveel beleid dat het effect van een postmodern allegaartje met gemak wordt vermeden. In het groepsgeluid van het kwartet vallen twee elementen direct op. Allereerst hebben de musici een bijzonder goed ge voel ritme, bijna vanzelfspre kend in de geïmproviseerde muziek, maar zeker niet bij strijkers in het algemeen. Daar naast wordt er zeer zuiver ge- intoneerd, een noodzaak bij de vele stukken van Henneman waarin microtonen, hoge no ten met minieme onderlinge verschillen, een belangrijke rol spelen. In de koude Waag - er waren problemen met de verwarming - brachten de voor een groot deel Italiaans getinte stukken van Henneman ook qua sfeer enige warmte. Henneman kiest voor haar arrangementen een open structuur, waarin de rol len van de diverse instrumen ten telkens weer veranderen. Neemt Wilbert de Joode nu eens het voor de hand liggende plukwerk voor zijn rekening, dan weer wordt deze taak overgenomen door de viool of altviool. Vaak vervagen ook de grenzen tussen'de uitgeschre ven partijen en de improvisa ties, en zijn de meeste arrange menten asymmetrisch van op bouw, zodat het einde altijd een verrassing is. Terwijl de meeste composities een opti mistisch, vriendelijk karakter uitstralen, vooral die gebaseerd zijn op die van de 15e-eeuwse componist Landini, domineren in andere de ritmische span ning en heftigheid, zoals in het treffend getitelde Vehement, een als maar nerveuzer klin kend stuk dat alleen in de jaren negentig had geschreven kun nen worden. Het meest imponeren echter de composities waarin de mu sici de gelegenheid krijgen een tergend langzame spanning op te bouwen, zoals in Slow and Cautious en Vijlen Blues. In harmonische zin gebeurt iets soortgelijks in stukken als Seam by Seam en Singnomore als de hoge tonen-uitwisselin- gen tussen viool en altviool zich ontwikkelen tot een ab stract getjilp. In beide gevallen speelt de stilte tussen de noten een even grote rol als het ge luid. De muziek van Ig henne man heeft met haar laatste project, het strijkkwartet, een diepte en een breedte in vorm bereikt die een nieuwe dimen sie toevoegt aan de geïmprovi seerde muziek. Een aangena me remedie tegen de opper vlakkige virtuositeit eri vorme lijkheid die we meestal met het klassieke strijkkwartet associé- Vloertheater Stadsschouwburi Amsterdam 22 miljoen duurder AMSTERDAM ANP Het felbegeerde vlakkevloer theater van de Amsterdamse Stadsschouwburg wordt mil joenen guldens duurder dan verwacht. Uit een haalbaar heidsonderzoek van G. Law- son, topambtenaar van hel ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, blijkt dat het 51 miljoen gul den moet gaan kosten. Een jaar geleden ging men nog uit van 29 miljoen gulden. Lawson deed het onder zoek in opdracht van de ge meente, die volgens het rap port 38 miljoen gulden moet bijdragen. Vaste bespeler To neelgroep Amsterdam (TGA) en de schouwburg moeten samen de rest betalen van de inkomsten van een verwach te bezoekerstoename van 2? procent. Over de komst van een vlakkevloertheater, die TGA moet terugbrengen op het Leidseplein, wordt al zes jaar gesproken. Het nieuwe theater mei zo'n 525 stoelen moet verrij zen tussen de Stadschouw- burg en popcentrum de Melkweg en krijgt een eigen hoofdingang aan het Leidse plein. In tegenstelling tot hel vorige plan komt er een aparte zaal die gelijk met de bestaande toneelvloer van de schouwburg worden be speeld. Het zal beide instel lingen niet alleen letterlijk verbinden via onder meer een glazen foyer op het dak van de Melkweg, volgens hel rapport moeten ze ook nauw gaan samenwerken. Lawson stelt verder voor dat de gemeentelijke schouwburg wordt onderge bracht in een geprivatiseerde stichting en dat deze volledig fuseert met de TGA.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 12