Kerkjeugd heeft liever sfeer dan de lee
Bisschoppen steunen Wiertz in afwijzing euthanasi
Kerk Samenleving
Voorzitter Wolters verlaat
teleurgesteld Kerk Hardop
Vicaris-generaal Roermond treedt in als monnik
MAANDAG 22 htBRUARI 1999
979
redactie dick v
Kardinaal: millenniumgekte
londen Britse rooms-katholieken kunnen zich beter verre hou
den van de 'wereldse en genotzuchtige jamboree' die de ko
mende millenniumwende belooft te worden. Nieuwjaarsdag
heeft geen enkele religieuze betekenis, houdt kardinaal Basil
Hume hen voor. De 2000e geboortedag van Jezus, op 25 decem
ber. des te meer. Hume, hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk
in Engeland en Wales, uit zijn zorgen over de heidense feest
vreugde bij het begin van het nieuwe millennium in een circu
laire aan de priesters van zijn bisdom Westminster. Dat meldde
de Britse krant The Independent gisteren. De gelovigen kunnen
zich volgens Hume beter op Kerstmis richten. Dan begint het
Heilig Jaar waarmee de RK-Kerk wereldwijd uitpakt om de
2000e geboortedag van haar Verlosser te vieren. Vanaf het feest
van Maria Boodschap op 25 maart, exact negen maanden vóór
de grote dag, kunnen de rooms-katholieken zich al met gebed
voorbereiden.
Vatieaan zet zich in voor Öcalan
rome Zoals het Vatieaan zich in de kwestie-Pinochet mengde,
kan het zich ook inzetten voor een menswaardige behandeling
van de Koerdische leider öcalan in Turkije. Kardinaal Angelo
Sodano, staatsecretaris van het Vatieaan, ziet mogelijkheden
voor de Heilige Stoel om zich op humanitaire gronden voor de
PKK-voorman in te zetten.Als we gewaagd worden, zullen we
niet terugdeinzen", zei Sodano dit weekeinde in de Italiaanse
krant La Repubblica. Hij kreeg de vraag voorgelegd of het Vati
eaan bereid is tot diplomatieke druk-op Turkije om te voorko
men dat öcalan de doodstraf krijgt. .Als het een kwestie is van
het verdedigen van menselijk leven, staat de Heilige Stoel altijd
klaar." 'rijdag werd bekend dat het Vatieaan er bij de Britse re
gering voor heeft gepleit de Chileense ex-dictator Pinochet niet
aan Spanje uit te leveren.
Mormoonse tempel in Madrid
madrid De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste
Dagen, beter bekend als de Kerk van de Mormonen, heeft in
een voorstad van Madrid een tempel van 13.000 m2 groot in ge
bruik genomen. Het gebouw is bedoeld voor de ongeveer
80.000 gelovigen die in Portugal. Spanje en het zuiden van
Frankrijk wonen. De tempel in Moratalaz telt drie verdiepingen
en heeft een toren van 44 meter hoog. waarop het beeld van
Moroni staat, een boodschapper uit de hemel. Moroni zou ooit
aan de stichter van de Kerk van de Mormonen. Joseph Smith
(1805-1844), zijn verschenen. De tempel heeft ongeveer 92 mil
joen gulden gekost. De Kerk van de Mormonen werd in 1830 in
de Verenigde Staten gesticht. Sinds het eind van de vorige eeuw
is zij in Salt Lake City gevestigd. De kerk telt in de hele wereld
ongeveer negen miljoen leden, van wie vier miljoen in de Ver
enigde Staten. In Nederland telt ze ongeveer 7.000 leden, ver
spreid over dertig gemeenten in het hele land.
Jeltsin onderscheidt patriarch Aleksej
moskou De Russische president Jeltsin heeft patriarch Aleksej
II onderscheiden met de orde van de Heilige Andreas. Aleksej
ontving deze hoogste eervolle decoratie van het land voor zijn
bijdrage aan de 'geestelijke herleving van Rusland, de vrede en
de stabiliteit van de Russische samenleving'. Aleksej is sinds
1990 hoofd van de Russisch-Orthodoxe Kerk. De orthodoxie zal
tot in eeuwigheid de mystieke steunpilaar van het Russische
v olk zijn, zo zei hij eind vorig jaar in een interview. Jeltsin greep
de uitreiking van de onderscheiding, die in 1698 door Peter de
Grote werd ingesteld, aan om Aleksej alvast te feliciteren met
zijn 70e verjaardag, die hij morgen viert. Aleksej bezocht eerder
deze week, in aanwezigheid van mevrouw Jeltsin, een tentoon
stelling in het Kremlin met voorwerpen uit de geschiedenis van
de Russisch-Orthodoxe Kerk. De expositie was ingericht ter ge
legenheid van zijn verjaardag.
Paus naar parochiekerk
rome Paus Johannes Paulus II wordt begroet door gelovigen
als hij een bezoek brengt aan de parochiekerk van St. Raimondo
Nonnato. De 78-jarige kerkleider is vaste gast in deze parochie
als hij geen officiële verplichtingen in het Vatieaan heeft.
foto ERA
utrecht «anp
De Nederlandse bisschoppen steunen hun colle
ga Wiertz uit Roermond in zijn veroordeling van
euthanasie. Maar de bisschoppenconferentie
heeft nooit de relatie gelegd tussen euthanasie en
sacramenten. Dat zegt de woordvoerder van de
bisschoppen naar aanleiding van de vastenbrief
van bisschop Wiertz van Roermond.
Daarin zegt Wiertz dat de priesters niet het sa
crament van de zieken mogen toedienen aan de
genen die al met htm arts een afspraak over eu
thanasie hebben gemaakt. „Het verzoek om toe
diening van het sacrament der zieken en het ver
zoek om euthanasie of hulp bij zelfdoding sluiten
elkaar daarom volstrekt uit", aldus Wiertz.
Euthanasie is in de visie van de Rooms-Katho
lieke Kerk, dus ook van de Nederlandse bis
schoppen, een ernstig kwaad, aldus de woord
voerder. Daarnaast heeft de kerk ook de pastora
le opdracht een mens tot het laatst toe bij te
staan. Veel priesters voelen dat die twee opvat
tingen met elkaar botsen. Dat verklaart volgens
de woordvoerder ook dat er verschillende reac
ties mogelijk zijn.
Wiertz verwijst naar „een bekende persoonlijk
heid" (oud-Fokkerdirecteur Frans Swarttouw),
die twee jaar geleden op de tv aankondigde dat
hij enkele dagen later een eind aan zijn leven zou
maken. Heeft die man in zijn zelfgekozen dood
echt de regie gehad over de loop van de gebeur
tenissen, vraagt de bisschop van Roermond zich
af.
Ook onder rooms-katholieken vindt de neiging
om alles in het leven te regisseren steeds meer
aanhangers. Zelfs komt het voor dat g.
die reeds met hun arts een afspraak voorï
nasie of hulp bij suïcide hebben gemaal
priester vragen tevoren het sacrament den
toe te dienen.
Een priester mag een dergelijk verzoek q
willigen omdat de sacramenten „onze deej
bewerken aan het lijden, sterven en verrijs
Jezus". Actieve levensbeëindiging betekent
het tegendeel, een weigering zich aan He
handen te geven door zelf over het leven te
beschikken.
De gereformeerden in Ne
derland genieten wereld
faam door hun nadruk op
de leer, de belijdenis en
de Waarheid. Maar het
jonge kerklid van vandaag
maalt er niet meer om.
Sfeer, openheid en tole
rantie - daar gaat het om.
amsterdam wim schrijver
Positieve onderzoeken op het
kerkelijk erf hebben weinig
plaats. Onderzoeken dus waar
bij mensen ondervraagd wor
den die bij de kerk betrokken
zijn. Die enkele keer dat het wel
gebeurt, is de uitslag voor het
gevoel van veel mensen be
hoorlijk negatief.
Zo was er in 1988 de studie
'Gewoonweg gereformeerd' van
Ron Benjamins en Piet van der
Ploeg naar meelevend gerefor
meerde gezinnen. De invals
hoek was: wat kunnen we leren
van dit neusje van de zalm? De
uitslag viel bitter tegen; onder
de uiterlijkheden zat weinig
En nu is er 'Een kerk die bij
mij past', een onderzoek onder
belijdeniscatechisanten in de
Gereformeerde Kerken. Uitge
voerd door Gerard Dekker en
Hijme Stoffels, godsdienstso
ciologen van de Vrije Universi
teit. Veel gereformeerde oude
ren zullen van de uitslag niet
vrolijk worden.
„Er is een fundamentele dis
crepantie tussen de verwach
tingen van de kerk en die van
de jongeren", aldus de twee on
derzoekers. Zelfs de gemoti
veerde jongeren vinden het za
liger te ontvangen dan te geven.
Ze willen steun bij hun geloof
en ze zoeken sfeer, terwijl de
leer er niet toe doet.
In de officiële stukken draagt
de kerk een heel andere visie
uit. Bijvoorbeeld in de kerkorde
('grondwet') van de Samen-op-
Wegkerk: niet de kerk, maar de
leden moeten zich passen. Er
moet instemming zijn met de
haarlem anp
Voorzitter Corrie Wolters van
de rooms-katholieke vernieu
wingsbeweging Kerk Hardop is
afgetreden. Haar was te ver
staan gegeven dat er 'onvol
doende draagvlak' voor haar
voorzitterschap was. Wolters
volgde vorig jaar mei Henk
Baars op, die voorzitter van de
Acht Mei Beweging werd.
„Twee mannen in het be
stuur, die ook bestuurslid van
de Acht Mei Beweging zijn, za
gen mij niet zittenaldus een
teleurgestelde Wolters. Die
leer en leden moeten verant
woordelijkheden op zich willen
nemen.
In hun onderzoek vroegen
Dekker en Stoffels „min of
meer terloops" in open vragen
naar negatieve aspecten van de
kerk. En de kritiek was niet
mals. De kerk is vooral ouder
wets: in de vormgeving van de
diensten, in het gebrek aan
openheid, de dingen die spelen
en het gebrek aan tolerantie.
Dekker en Stoffels vinden dat
de kritiek van deze jongeren
niet serieus genoeg genomen
kan worden. „Hoeveel kriti
scher en afwijkender zal de
houding ten opzichte van de
kerk zijn bij al die jongeren die
de band met de kerk niet in
stand willen houden!"
De ruim tweehonderd onder
vraagde jongeren zien de kerk
volgens de onderzoekers als
een soort 'service-instituut'. Ze
kunnen zich de reactie van de
kerk intussen levendig voorstel
len: „De kerk moet toch juist
het opkomende 'reli-shoppen'
en het 'geloven la can
gengaan?"
Dat is ten dele waar, be
zij. „Een kerk die zichzë
pecteert zal genoeg
hebben om op bepaalde
ten aan - nieuwe - leden
gen zich ook naar haar
te richten." Ook, wantik
kan er niet omheen tegd
kening te houden met de
sen van de leden.
En dat betekent vol_
ker en Stoffels vooraf ees
breder aanbod in
groepen en wat al
„De inrichting van het ka
leven gaat nog te veel uiti
veronderstelling dat er
de leden een zekere hom
teit in opvattingen en bi
gen bestaat."
Waarom, zo vragen zij a
wel kindernevendiensten,
geen apart aanbod voord
dere groepen? „Probeer i
één dienst aan alle behj
tegemoet te komen en ho
geen diensten die op één
gorie zijn afgestemd, ma
geacht worden voor de hr
meente geschikt te zijn?"
Nogal laconiek stellend
derzoekers vast dat een p!
lijke kerk voor die ingrijp
veranderingen toenaderin
zoeken met een kerk v
andere snit. Jongeren
toch immers niets om de
„Samenwerking binnen
gio is noodzakelijk", aldus
ker en Stoffels.
De kerk moet verder 'g
naar zichzelf kijken, \indi
„Ten diepste ligt hier nar
gevoel de vraag of de k
doel in zichzelf is of 'd
een middel: gaat het Godo
kerk of gaat het God o
mensen en het heil vi
mensen en is de kerk di
een middel?"
mannen, van wie zij de namen
niet wil noemen, vertonen naar
haar mening autoritair gedrag.
De stichting moet zich volgens
Wolters intern bezinnen op het
omgaan met macht. ,Als dat in
de eigen organisatie niet deugt,
verliest Kerk Hardop het recht
om machtsmisbruik in de offi
ciële kerk aan de orde te stel
len."
Volgens secretaris en waarne
mend voorzitter T. Steenaert
was Wolters niet bij machte
adequaat sturing te geven aan
de bestuursvergadering.
roermond anp
Vicaris-generaal R. Maessen van het bis
dom Roermond legt zijn functie per 1
maart neer. Hij treedt na Pasen als mon
nik in bij de trappisten in de abdij Lil-
bosch in Echt. Vicaris dr. H. Schnackers,
die tot tijdelijk vicaris-generaal is be
noemd, neemt de taken van Maessen
voorlopig waar.
Maessen (53) wil bekijken of een con
templatief leven voor hem is weggelegd.
Mensen die een beschouwend leven lei
den. zonderen zich af van de wereld om te
bidden -en andere 'religieuze arbeid' te
verrichten. Volgens de Encyclopedie van
het het katholicisme heeft contemplatie
„geen menselijke nuttigheid". Het is „een
opgaan in de waarheid, een eenvoudig
verwijlen bij het ware".
Maessen werd in 1991 door de toenma
lige bisschop Gijsen van Roermond tot vi
caris-generaal benoemd. Daarvoor was hij
deken van Maastricht. In het bisdom was
Maessen onder meer verantwoordelijk
voor de benoemingen van priesters en
diakens en de contacten met kerkbestu
ren. Maessen, in 1974 priester gewijd, was
ook voorzitter van het kathedraal kapittel,
het belangrijkste adviescollege van de bis
schop.
Bisschop Wiertz van Roermond respec
teert de beslissing van Maessen. „Coni
platie is voor iedere priester een wezt
ke component in zijn leven", sd
Wiertz in een begeleidende brief.
In de St. Servaasparochie in Maast
hield Maessen overigens altijd twee
tenacties. De parochianen konden zd
palen of ze hun geld gaven aan de v;
actie van het bisdom of de Bisschopp
Vastenactie, waarmee Gijsen in 1973
samenwerking verbrak. In 1990 i
Maessen de hoop uit dat deze breui
heeld zou worden. Afgelopen (as)wu
dag was het zover. De Vastenactie wen
een kwart eeuw weer gezamenlijk g
niseerd.
Anno 1899
ANNO 1974
Woensdag 22 Februari
LEIDEN - Gisteravond werd de rijksveldwachter Van
der Meijden op de Breestraat door een man aange
sproken, die hem vroeg of hij ook iets in Leiden te
"vertellen" had, waarop de beambte zei: als het niet
voor Jan Klaassen is. dan wel. Hierop deelde de man
mede. dat in een koffiehuis in de Vrouwensteeg een
van de bezoekers, een heer, een gouden dameshorloge
en dito ketting ontrold was, waarop de veldwachter
een onderzoek daar ter plaatse instelde, zoodat èn de
bestolene èn de bezoekers gefouilleerd werden; er
werd evenwel niets bevonden. In weerwil daarvan
hield toch die heer vol, dat hem het horloge in dit kof
fiehuis gerold was, er bijvoegende dat hij nergens an
ders was geweest. De veldwachter vertrouwde dien
heer echter niet, aangezien deze te diep in het glaasje
scheen gekeken te hebben.
Inmiddels kwam er ook een controleur van politie
binnen, die eveneens met de zaak in kennis werd ge
steld en insgelijks aldaar een onderzoek instelde, ter
wijl de veldwachter hetzelfde deed bij verschillende
horlogemakers aan de Haarlemmerstraat en tot de ont
dekking kwam, dat de "bestolene" het horloge zelf in
reparatie had gegeven (er moest een glas opgezet wor
den) bij den heer V.d. G. aan de Haarlemmerstraat.
Daarop nam de veldwachter het horloge even mede
naar het koffiehuis, waar nog al de "verdachte zakken
rollers" en de "bestolene" en controleur van politie
aanwezig waren. Het horloge werd den heer vertoond,
waarop deze het als het vermiste herkende. Nu wilden
de verdachten verbaal opgemaakt hebben tegen dien
heer, omdat hij hen zou hebben beleedigd, waarop de
veldwachter zèide, dat dit niet kon, doch hij raadde
dien heer aan maar een rondje bier te geven, wat dan
ook gebeurde.
De heer was wat in zijn schik, dat hij er zoo afkwam.
Foto uit de archieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque
(geen overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te stu
ren naar het Leidscn Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54. 2300 AB Leiden of door contante
betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
Vrijdag 22 februari
LEIDEN - Met ingang van 4
maart gaan twee geüniformeer
de, doch vriendelijke heren er
streng, doch met begrip op toe
zien dat Leidenaars hun stad
schoon houden. T. de Roode en
B. van den Berg, medewerkers
van de Dienst voor Reiniging,
Havens en Warenmarkten zijn
één dezer dagen door de com
missaris van de politie beëdigd
als opsporingsambtenaar. Waar
mee het begrip "reinigingscon
troleur" in Leiden wordt geïntro
duceerd.
De plannen om dergelijke con
troleurs aan te stellen, dateren
van 1971. Hoewel de heren Van
den Berg en De Roode, die bij
de Leidse politie opgeleid zijn,
primair een adviserende en voor
lichtende taak hebben, zijn zij
bevoegd om bekeuringen uit te
delen. Er zijn vier gevallen,
waarin dat mogelijk is.-
- bij het weggooien of achter
laten van vuilnis op of aan de
openbare weg, in plantsoenen,
parken of bossen, in het water of
op het ijs;
-bij het aanbieden van huis
vuil aan de ophaaldienst anders
dan in goed gesloten vuilnisem
mers en -zakken;
-bij het onbevoegd doorzoe-
LEIDEN - De Jan Ligthartschool en de kleuterschool 'De Zandtaart' uit de Damlaan hebben een gezamenlijk pro
ject aangepakt, getiteld: 'Kijk om je heen, je bent niet alleen'. De kinderen hebben allerlei werkstukken gemaakt,
die in hun ogen betrekking hebben op het dagelijks leven: de bakker, de postbode, maar net zo goed ook de
brandweer. Gisteren was voor ouders en andere belangstellenden een kijkavond. foto archief leidsch dagblad
ken van vuilnisemmers en - zak
ken;
-bij het door honden laten be
vuilen van een gedeelte van de
weg dat kennelijk uitsluitend of
mede voor voetgangersverkeer is
ingericht.
NOORDWIJK - Op het gebied
van de zorg en de verpleging van
de zwakzinnigen uit onze sa
menleving is gelukkig de laatste
jaren hier en daar het nodige
veranderd. Duidelijk is dat waar
te nemen in de Dr. Mr. Willem
van den Bergh-Stichting aan de
Zwarteweg in Noordwijk. Daar is
men al jaren bezig met de uit
voering van een ingrijpend her
structureringsplan. Oude pavil
joens gaan verdwijnen en er ko
men nieuwe van een geheel an
dere opzet en indeling voor in de
plaats. Verpleeggehuchten
noemt men dat.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00
DIRECTIE
B M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G Majoor,
T van Brussel (adjunct)
L F. Klein Schiphorst (adjunct)
w i
REDACTIE
F Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties 071-5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie 071-5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071- 5356 230
i RUBRIEKSADVERTENTIES
071-5128 030 Maandag t/m vrijdag van 8 30 tot 17:
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging ventri
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,-W
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binneili
worden verzonden geldt een toeslag van/
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEN
Voor mensen die moeilijk lezen, sleets
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samenii
van het regionale nieuws uit het le®3
Dagblad op geluidscassette beschikte*
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, &s
Z I
K
N H U I Z E
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen)
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis- tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum tel. 071-5269111.
De ruim tweehonderd ondervraagde jongeren zien de kerk volgens de onderzoekers als een soort 'service-instituut'.
archieffoto dick hogewoning
