U(^K zet strijd voort
Buitenland
'Zend maar uit. U heeft me niet gemarteld'
Aanvallen bevestigen angsten in Duitsland
'Koerdische furie is
eigen schuld Europa'
Britta Böhler voelt zich betrokken bij Koerdische zaak
rwee mijnwerkers dood
)ij rellen in Roemenië
ONDERDAG 18 FEBRUARI 1999
Nazi's gevlucht met Rode-Kruispapier
•neve Ten minste tien nazi-kopstukken konden na de Tweede
fereldoorlog met paspoorten van het Rode Kruis vluchten naar
Argentinië. Volgens het Internationale Comité van het Rode
Kruis bevonden Josef Mengele, Adolf Eichmann, Klaus Barbie
Erich Priebke zich onder de tien oorlogsmisdadigers. Vol
gens Comité-woordvoerder Urs Boegli kende het Rode-Kruisco-
mité toen de ware identiteit van deze mannen niet. Ze zouden
papieren met valse namen hebben voorgelegd. Pas jaren later
on het Rode-Kruiscomité achterhalen wie achter deze namen
schuilging.
Rampzalige zinkmijn kan weer open
gviLLA De zinkmijn die vorig jaar april in Spanje een milieu
ramp veroorzaakte, kan waarschijnlijk weer open. Een functio
naris van het regionale bestuur in Andalusië heeft gisteren ge
legd er een aanbeveling komt om de exploitatie van de mijn te
hervatten. Het deels door de milieuramp verwoeste natuurpark
Donana en de milieubeweging Greenpeace vinden dit onver
antwoord. Het giftige afval van de mijn stroomde vorig jaar
door de streek en zorgde voor de grootste milieuramp uit de
Spaanse geschiedenis. De schoonmaak heeft circa 200 miljoen
gulden gekost.
Man van nicht koning België vermoord
Mfxico-stadDe echtgenoot van prinses Beatrice, een nicht van
de Belgische koning Albert II, is dood gevonden bij zijn woning
in Cuernavaca, ongeveer 50 kilometer ten zuiden van Mexico-
stad. Alles wijst op een misdrijf. Een tuinman vond de hoogle
raar rechten Luis Reina, een Argentijn van ongeveer zestig jaar,
dood bij zijn woning. Hij was gewurgd. Beatrice is de jongste
dochter van de Italiaanse koning Umberto II en de Belgische
prinses Marie-José, die in 1930 trouwden. Umberto was koning
ran Italië van 9 mei 1946 tot 2 juni van datzelfde jaar, toen de
Italianen zich in een referendum voor de republiek uitspraken.
Bin Laden weg uit Taliban-gebied'
Washington De Saudische terrorist Oussama bin Laden is niet
meer in het gebied van Afghanistan dat in handen is van de
fundamentalistische milities van de Taliban. Dat heeft een ver
tegenwoordiger van de milities in Washington, Abdul Hakkim
ilujahid, gisteren tegen journalisten gezegd. De Amerikanen
beschuldigen Bin Laden ervan dat hij achter de bomaanslagen
ran vorig jaar augustus op de Amerikaanse ambassades in Tan-
tania en Kenya zat. Daarbij kwamen meer dan 250 mensen om.
Saterdag deelde een vertegenwoordiger van de Taliban mee dat
lin Laden spoorloos was verdwenen. De Taliban beheersen het
jrootste deel van het land, maar het noorden is in handen van
Ie oppositie.
Bloedigste carnaval ooit in Brazilië
paulo Sao Paulo heeft de bloedigste carnaval uit de Brazili
aanse geschiedenis achter de rug. De autoriteiten registreerden
?lopen dagen 230 moorden in de grootste deelstaat van
het land. Alleen al in de stad Sao Paulo kwamen 99 mensen
ioor geweld om het leven. Vorig jaar bleef de dodenbalans voor
je deelstaat na vijf dagen carnaval op 217 steken. Ook in de
luurstaat Minas Gerias was het met 45 doden opvallend ge
welddadig. De Brazilaanse carnavalshoofdstad Rio de Janeiro
laarentegen bleef met een handvol slachtoffers ongekend
ueedzaam. In de gelijknamige deelstaat vonden tijdens de festi-
riteiten 33 moorden plaats. Vorig jaar kwamen tijdens de uit-
lundige feesten 57 personen om het leven.
Overval op Belgisch geldtransport
«ussel Op de Brusselse luchthaven Zaventem is gisteravond
len geldtransport overvallen. De vier met kalasjnikov-geweren
■wapende daders ontkwamen met een onbekende buit. De
ivervallers voerden de roof uit, op het moment dat de metaal-
ioffers uit een wagen van een bewakingsbedrijf werden ingela-
len in een vliegtuig met bestemming Londen. Een van de da
lers droeg een overall van de Belgische luchtvaartmaatschappij
iabena. Schoten vielen er niet, maar een veiligheidsagent liep
en shock op. Begin vorig jaar staakten Belgische geldkoeriers
es weken na een bloedige overval op een geldtransport vlakbij
uik, die aan twee collega's het leven kostte.
Habibie gelast herstel Aceh
iakarta De Indonesische president Habibie heeft zijn minis-
opgedragen snel actie te ondernemen met de opbouw van
je provincie Aceh. Met het herstel moeten de negatieve gevol-
|en van jarenlange militaire operaties worden verlicht. Het is
nog niet bekend hoeveel financiële hulp de provincie krijgt. Het
Indonesisch leger verklaarde Aceh in 1989 tot zogeheten militair
operationeel gebied (DOM). De strijdkrachten waren voortaan
permanent aanwezig om op te treden tegen separatisten. Eind
rorig jaar werd de DOM-status opgeheven. Volgens het ministe-
van welzijn en armoedeverlichting werden in de DOM-pe-
riode 1021 mensen vermoord. Ruim 860 gelden als vermist.
Pluto blijft planeet
Washington-parijs Bijna was Pluto tot komeet gedevalueerd.
Haar na een jarenlange strijd hebben de belangrijkste astrono-
nen van de wereld besloten dat de buitenste en kleinste pla
neet van ons zonnestelsel zijn status mag behouden. De weten-
thappelijke ruzie over Pluto brak al vrij snel na de ontdekking
d 1930 los. De buitenstaander is slechts een brok steen en ijs,
kleiner dan onze maan. Pluto heeft weliswaar ook een maan,
maar die is met twaalfhonderd kilometer doorsnee maar de
helft kleiner dan de planeet zelf. Het besluit van de eerbied-
ge Internationale Astronomische Unie in Parijs om Pluto
in zijn waarde te laten, is aanleiding voor een groot feest bij het
Amerikaanse Lowell-observatorium. Hier ontdekte Clyde Tom-
baugh de vooralsnog laatste planeet van ons zonnestelsel.
Malta mag voor bij uitbreiding EU
'ussel Malta mag van de Europese Commissie 'voordringen'
hij de uitbreiding van de Europese Unie. Hoewel de relatief wel-
tarende microstaat pas vorig jaar formeel haar aanvraag voor
het EU-lidmaatschap indiende, verwacht Europees Commissa
ris Van den Broek dat al eind dit jaar onderhandelingen kunnen
beginnen. Roemenië, Letland, Litouwen, Bulgarije, Slowakije en
Turkije, die zich jaren eerder kandideerden, worden nog niet
rijp geacht voor toetredingsgesprekken. De late aanvraag van
Malta plaatste de EU-regeringschefs voor een probleem, omdat
na intern getouwtrek was besloten met slechts 6 landen over
toetreding te gaan onderhandelen: Polen, Hongarije, Tsjechië,
Estland, Slovenië en Cyprus. De Europese staats- en regerings
leiders moeten tijdens hun topconferentie in december in Hel
sinki een knoop over de kandidatuur van Malta doorhakken.
sedapest hans gertsen
orrespondent
een veldslag met de politie
jn gisteren twee Roemeense
lijnwerkers omgekomen. De
hechten braken uit na de ar-
statie van Miron Cozma, de
ijnwerkersleider die eerder
week tot 18 jaar gevange-
sstraf werd veroordeeld. Bij
rellen raakten ook meer dan
mensen gewond. De politie
resteerde zo'n 500 mijnwer-
mijnwerkers uit de Jiu-
rilei begonnen dinsdag onder
invoering van Cozma aan een
Albanese onderhandelaars hebben geen vertrouwen in NAVO-vredesmacht
De etnisch Albanese guerrilla in Kosovo wil doorvechten
voor de onafhankelijkheid van de omstreden provincie.
Woordvoerders van de onderhandelingsdelegatie van
het Kosovo Bevrijdingsleger (UQK) zeiden dit gisteren in
Rambouillet. Ze willen wel een NAVO-vredesmacht om
de Servische terreur te bedwingen, maar ze willen hun
wapens niet inleveren omdat de NAVO-troepen geen
onafhankelijkheid brengen. De Joegoslavische televisie
heeft gisteravond gemeld dat de Albanese delegatie gis
teren tot twee keer toe bij geplande besprekingen verstek
liet gaan.
RAMBOUILLET DPA-Rtr-AFP
De Contactgroep, die sinds 6
februari onderhandelt over de
status van Kosovo, heeft een
plan waarbij het U£K binnen
drie maanden de wapens moet
inleveren bij de NAVO-vredes
macht (KFOR). Kosovo krijgt
een autonome status en NAVO-
troepen waken dan over de uit
voering van de vredesakkoor
den, die volgens het dwingende
schema voor het middaguur
van komende zaterdag moeten
zijn gesloten.
Een UQK zegsman vreesde
gisteren dat er waarschijnlijk
geen akkoord komt. De gasthe
ren in Rambouillet, de Britse en
Franse ministers Cook en Vé-
drine, zien het niet zo somber
in. Ze zeiden dat er beweging in
de zaak komt, maar de inspan
ningen moeten worden verdub
beld om resultaten te boeken.
Dat de etnisch Albanese wei
geren afstand te doen van wa
pentuig is slechts één van de
cruciale problemen waarmee
de onderhandelaars kampen.
Belgrado wil volstrekt geen bui
tenlandse militairen over de
vloer. De Amerikaanse bemid
delaar Hill keerde dinsdag naar
verluidt met lege handen terug
De Turkse geheime dienst MIT gaf gisteren deze foto van Öcalan tussen zijn ontvoerders vrij.
ISTANBUL JESSICA LUTZ
CORRESPONDENT
Abdullah öcalan trok een pijn
lijk gezicht toen zijn ontvoer
ders de pleister waarmee hij ge
blinddoekt was van zijn gezicht
trokken. De Turkse natie kreeg
gistermiddag beelden te zien
van de PKK-leider, terwijl hij in
het vliegtuig naar Turkije zat.
Hij maakte een gedrogeerde in
druk.
„Is alles naar wens", vroegen
mannen met zwarte mutsen
over hun hoofdr „Je bent nu
onze gast." öcalan: „Als ik van
dienst kan zijn, graag. Ik hou
van het Koerdische volk, ik hou
van het Turkse volk. Als u mij
de gelegenheid geeft, wil ik ze
met liefde dienen." Toen de
mannen hem vertelden dat ze
hem filmden, zei hij: „Doe
maar, en zend het uit. Het kan.
U heeft me niet gemarteld."
Diverse landen hebben bij
Turkije aangedrongen op een
eerlijk proces. Premier Ecevit
reageerde daar geïrriteerd op
met de opmerking dat Europa
de kans had laten lopen om
hem zelf te berechten. Gisteren
verklaarde ook een woordvoer
der van Buitenlandse Zaken dat
de rechtszaal weliswaar open
baar terrein is, maar dat zijn
land bij het proces tegen Öca
lan geen behoefte heeft aan
buitenlandse waarnemers.
Dat de drie Nederlandse ad
vocaten van öcalan niet tot
Turkije waren toegelaten, lag
volgens Ankara aan het feit dat
ze 'handelden als actievoerders
foto reuters
voor de PKK, en niet als advo
caten'. „Mensen die het terro
risme steunen onder het mom
van de advocatuur, zijn in Tur
kije niet welkom", aldus een
woordvoerder. De eerste vier
dagen dat een verdachte van
staatsondermijnende activitei
ten wordt verhoord, mag hij
volgens de Turkse wet geen ad
vocaat spreken. Öcalan heeft
dus ook nog geen Turkse of
Koerdische advocaat gezien. Hij
zit nu gevangen op het eiland
Imrali in de Zee van Marmara.
BERLUN PETER VAN NUUSENBURG
CORRESPONDENT
Wat de autoriteiten altijd heb
ben gevreesd, is gisteren in Ber
lijn en vannacht elders weer
werkelijkheid geworden: de
burgeroorlog tussen de Turkse
regering en de Koerdische PKK
wordt ook in Duitsland uitge
vochten. De bestorming van
het Israëlische consulaat was
wel in de eerste plaats tegen Je
ruzalem gericht, maar Duits
land is niet toevallig het toneel
van Koerdisch terrorisme.
De PKK is volgens experts de
best georganiseerde terreurbe
weging die in Duitsland actief is
geweest. Zelfs de linkse terroris
ten van de Rote Armee Frak-
tion, die de Duitsers in de jaren
zeventig de stuipen op het lijf
joegen, waren amateurs verge
leken met de activisten van de
PKK, aldus een kenner. „Het is
een goed geoliede machine."
De PKK heeft in Duitsland
naar schatting 11.000 leden en
minstens 50.000 sympathisan
ten. De partij heeft het land in
zeven districten opgedeeld. Elk
district heeft zijn eigen leider,
die de acties van zijn aanhan
gers coördineert en afstemt met
die van andere districten. De
partij is volgens communistisch
model georganiseerd. Ze be
staat uit cellen die niet met el
kaar in verbinding staan, en die
'als door een druk op de knop'
door het zogenaamde 'Europe
se Frontcomité' kunnen wor
den gemobiliseerd.
Het comité kreeg zijn op
drachten rechtstreeks van öca
lan. Het kan overigens zelf ook
eigen initiatieven ontplooien.
Om uit de handen van politie
en veilgheidsdiensten te blij
ven, wisselt het comité regel
matig van verblijfplaats. De
PKK werd in 1993 door de Duit
se regering tot een 'criminele
organisatie' verklaard en verbo
den.
Het kader bestaat uit vetera
nen van de 'bevrijdingsoorlog'
in Anatolië, die Öcalan blind
gehoorzamen. Zij kunnen voor
het grove werk een beroep
doen op jonge heethoofden die
de leider verafgoden. De com-
bininatie van slaafse toewijding
en verhit fanatisme zou het eni
ge zwakke punt van de organi
satie kunnen zijn. De jonge fa
natici zouden zich door drama
tische gebeurtenissen laten
meeslepen en hun leiders niet
langer gehoorzamen. Onder
'normale' omstandigheden
wordt de discipline met ijzeren
hand gehandhaafd.
De PKK wordt naar eigen zeg
gen gefinancierd door de vrij
willige bijdragen van leden en
sympathisanten. Maar midden
standers en rijke Koerden die
niet 'spontaan' betalen, moeten
rekening houden met het be
zoek van een knokploeg. Met
name in Berlijn en Keulen zou
de PKK maffia-achtige trekken
vertonen.
De politieke acties van de
PKK richtten zich in het verle
den vooral tegen Turkse vereni
gingen, organisaties en bedrij
ven. Vooral als er aan het Turk
se front nederlagen werden ge
leden, viel er een verhoogde ac
tiviteit te constateren. De afge
lopen drie jaar was het opmer
kelijk rustig aan het Duitse
front, volgens sommige bron
nen omdat öcalan een bestand
met de Duitse veiligheidsdienst
zou hebben gesloten. De grote
vraag is nu of dat bestand het
houdt.
Hoogleraar Turkse geschiedenis Ziircher:
De NAVO heeft
ondertussen haar militaire op
zet klaar voor een internationa
le troepenmacht voor Kosovo.
De ambassadeurs van de zes
tien NAVO-lidstaten keurden
gisteren in Brussel het zogehe
ten operationele plan goed voor
de vredesmacht, die onder de
naam KFOR moet gaan opere
ren.
De NAVO wil geen tijd verlie
zen als er een akkoord is. Zeer
snel na de ondertekening zou
den manschappen Kosovo bin
nentrekken, om te voorkomen
dat de partijen in het vacuüm
de overeenkomsten ondergra
ven. De vredesmacht zal naar
schatting 28.000 man sterk zal
zijn.
LEIDEN ONNO HAVERMANS
De PKK verbieden noemt hij
'een zinloze geste'. Prof. E.J.
Zürcher verwacht de komende
maanden nog wel enkele Koer
dische oprispingen in Neder
land en omliggende landen.
Maar dat heeft Europa dan aan
zichzelf te wijten.Kosovo,
Bosnië, Koerdistan, Palestina,
Libanon, Algerije: geen van de
conflicten aan de rand van Eu
ropa hebben we kunnen oplos
sen. Daar is Europa geen held
in. Maar als wij niet willen dat
die problemen bij ons op straat
worden uitgevochten, moeten
we meer doen om ze aan de
bron op te lossen."
De Leidse hoogleraar Turkse
geschiedenis keurt de rellen
van dinsdagnacht in Den Haag
niet goed, maar hij kan ze be
grijpen. „Veel Koerden hebben
een geweldige verering voor
Abdullah öcalan. Soms dragen
ze amuletten, stukjes kleding
bijvoorbeeld, bij zich. De emo
tionele band die zij met hun lei
der hebben, kun je niet vergelij
ken met die van een PvdA'er
met Wim Kok. In hun perceptie
verliezen ze hun vader of een
broer, hun held. In Den Haag is
een groep jonge aanhangers
door de ME tegengehouden, en
toen zijn ze aan het rampokken
geslagen."
De Koerdische woede over de
arrestatie van öcalan zit hoog.
En de kans is groot dat de vlam
binnenkort opnieuw in de pan
slaat. „We krijgen het proces
nog, hun held zal worden ver
nederd, gemarteld, ter dood
veroordeeld. Nog maandenlang
worden de rauwe zenuwen van
de PKK-leden bespeeld. Ik acht
de kans op incidenteel geweld
zeer aanwezig", aldus Zürcher.
„De PKK is een goed georgani
seerde club, dat hebben we
kunnen zien met achttien tege
lijkertijd uitgevoerde acties in
Europese steden. Maar hebben
ze het in de hand dat enkele in
dividuen niet op eigen houtje in
actie komen? En kan een orga
nisatie die op bijna stalinisti
sche wijze is gedomineerd door
die ene man, overleven zonder
hem? Als we afsplitsingen krij
gen, zijn we nog verder van
huis."
Koerden zullen in Nederland en
andere Europese landen blijven
schreeuwen om aandacht.
„West-Europa heeft nu een
maal drie miljoen mensen uit
Turkije binnen zijn grenzen.
Dat ze hier wonen, brengt ook
de politiek op straat. Iedere op
lossing die dat niet erkent is ge
doemd te mislukken. Dat is
misschien niet prettig, maar
wel een realiteit. En dat geldt
net zo goed voor Kosovo of
Bosnië."
Nederland en Europa hebben
de afgelopen maanden het pro
bleem Öcalan alleen maar wil
len afschuiven, stelt Zürcher.
En dat krijgen ze nu als een
boemerang terug. „Toen öca
lan eind vorig jaar in Italië werd
aangehouden, gaf Duitsland
niet thuis, terwijl het toch een
arrestatiebevel had uitgevaar
digd. De Duitsers hadden sterk
genoeg moeten zijn om hem te
berechten. Ook Nederland ver
klaarde hem tot ongewest
vreemdeling toen hij Italië ver
liet en naar Griekenland ver
trok. We hebben het Italië en
Griekenland alleen laten op
knappen. Terwijl öcalan in enig
Europees land nuttiger zou zijn
geweest voor het zoeken naar
openingen in het conflict met
Turkije dan in een Turkse cel."
Zijn er dan openingen moge
lijk? Zeker, meent Zürcher.,A1
een paar jaar is duidelijk dat de
PKK naar een politieke oplos
sing zocht. Net als destijds de
PLO heeft ook de PKK die draai
gemaakt. In Ankara werd niet
geluisterd, maar ook in Europa
niet. Toch is de PKK al een heel
EJ. Zürcher. foto hielco kuipers
eind opgeschoven. Zij vraagt
niet meer om een onafhankelij
ke socialistische republiek,
maar om een vorm van autono
mie voor de Koerden in Turkije.
Zoals de Basken in Spanje. Nu
zijn de machthebbers en het
Turkse leger niet tot enige dia
loog bereid, maar onder druk
van Europa zijn er wel openin
gen mogelijk."
Niet dat Europa meteen de kant
van öcalan had moeten kiezen,
want 'een fijne man is het na
tuurlijk niet'. „Met de terreur-
campagne tegen de zogeheten
dorpswachters begin jaren ne
gentig heeft hij vele levens op
zijn geweten. Het Turkse leger
dwong dorpen zich teweer te
stellen tegen de PKK. Deden ze
dat niet, dan werden ze leegge-
veegd of platgebrand. De PKK
zag die mensen als collabora
teurs en moordde hele families
uit, vrouwen, kinderen, baby's.
Er zijn veel Koerdische gevan
genen en overlopers die tegen
hem kunnen getuigen en dan
hangt-ie. Maar Öcalan heeft la
ter wel erkend dat die campag
ne een fout was."
De daden van öcalan zijn niet
goed praten, maar de PKK-lei-
der is toch van groot belang
voor een oplossing in de Koer
dische kwestie, meent Zürcher.
„Menachim Begin, de oud-pre
mier van Israël, heeft ook dor
pen uitgemoord, net als Arafat.
Maar zij hebben de draai ge
maakt en daarmee een opening
gecreëerd. Er zijn binnen de
Koerdische gemeenschap tallo
ze mensen, ontwikkelde intel
lectuelen, die meer te bieden
hebben dan öcalan. Maar die
mensen hebben geen macht,
geen basis. Ook hier kun je de
parallel trekken met de PLO: al
leen Arafat kan iets tot stand
brengen vanwege zijn macht op
de grond."
Veel Koerden die het geweld
verafschuwen, erkennen vol
gens de Leidse hoogleraar dat
de PKK de Koerdische kwestie
op de kaart heeft gezet. Ook in
Nederland. Als de PKK er niet
was, dan had helemaal nie
mand ooit van Koerden ge
hoord', zeggen ze." Dat leidt tot
een opmerkelijke bewustwor
ding bij sommige Nederlandse
Koerden. „Ik ken mensen die
zich jarenlang als Turks affi
cheerden, en zich pas heel re
cent Koerd-zijn gaan noemen.
Overigens zijn de Turks-Koerdi
sche verhoudingen in Neder
land volgens Zürcher 'redelijk
ontspannen'. „In elk geval veel
minder gespannen dan in
Duitsland. Eens in de zoveel
jaar is er een spanningspiek,
zoals na de oprichting van het
Koerdisch parlement hier in
Den Haag in 1995. Dat laat spo
ren achter, maar vergeleken
met Brussel of het Ruhrgebied
is de situatie in Nederland heel
mild geweest. Tot dusver, want
dit is een crisis zoals we die
nooit eerder gehad hebben."
Camera 's en microfoons gericht op advocate van Öcalan
nieuwe mars naar Boekarest uit
woede over de uitspraak van
het Hooggerechtshof, waarbij
Cozma afgelopen maandag tot
18 jaar gevangenisstaf werd ver
oordeeld wegens illegaal vuur
wapenbezit en het ondermij
nen van de staatsveiligheid.
Duizenden mijnwerkers uit
de Jiu-vallei brachten vorige
maand Roemenië aan de rand
van de noodtoestand tijdens
een vijf dagen durende geweld
dadige mars op Boekarest. De
mijnwerkers protesteerden
toen tegen de sluiting van enke
le mijnen en eisten daarnaast
forse loonsverhogingen.
AMSTERDAM GPD
De Nederlandse advocate van Koerdenleider Öcalan, Britta Böhler.
foto cpd cees zorn
Het klinkt alsof zij een snoepje in de mond
heeft, maar het is een goed verstopte Duit
se tongval die haar af en toe verraadt. De
'Nederlandse' advocate van Koerdenleider
öcalan, Britta Böhler (38), werd geboren in
Duitsland. De liefde bracht haar naar ons
land.
Met sprekende blauwe ogen, het blonde
haar in een staartje en gekleed in een man
telpak neemt de voormalige topadvocate
uit de financiële wereld het op voor de
Koerdische leider wiens arrestatie Europa
in brand zette.
De telefoon is dezer dagen Böhlers grootste
vriend. Naast camera's, microfoons en
pennen van journalisten, want zij weet dat
de media-aandacht druk op de internatio
nale diplomatiek houdt. Ooit viel zij öcalan
op toen zij een paar Koerden vertegen
woordigde. Hij vroeg haar de Koerdische
kwestie op de politieke agenda te krijgen.
Samen met haar kantoorgenoot mr. Ties
Prakke trommelde zij enkele weken gele
den prompt het voltallig journaille uit bed
voor een koud nachtje wachten op het Rot
terdamse vliegveld Zestienhoven: öcalan
was onderweg naar Nederland.
Dat de Koerdenleider uiteindelijk niet arri
veerde, kwam haar op venijnige vragen van
een NOS- verslaggeefster te staan. Of het
niet een obligaat publicitair opzetje was,
want zij wist toch zeker allang dat öcalan
niet zou komen? „Bent u moe, wilt u naar
bed? Ik ook," pareerde zij. Het maakte Böh
ler in één klap bekender dan ze ooit met
haar topfunctie bij het prestigieuze advoca
tenkantoor Loeff Claeys Verbeke zou zijn
geworden. Daar regelde zij tot enkele jaren
geleden financiële zaken voor rijken.
Inmiddels werkt ze bij het meer ideologisch
ingestelde Amsterdamse kantoor Van den
Biesen, Prakke en (vanaf dat moment) Böh
ler. Op jonge leeftijd sympathiseerde zij al
met controversiële 'vrijheidsstrijders' als
Ulrike Meinhof en Gudrun Ennslin van de
Rote Armee Fraktion (RAF). Zij was voor
Arafats PLO en bestudeerde later de 'ver
maatschappelijking' van die organisatie,
evenals die van het ANC. Daaruit put zij
hoop voor de Koerden, wier wens tot poli
tieke erkenning zij persoonlijk ondersteunt.
Waarbij zij niet wil zeggen dat zij achter alle
middelen staat die haar 'cliënt' aanwendt.
„Ik ben niet naïef en ik weet dat er in de
oorlog (van de PKK, red.) met Turkije din
gen van beide kanten gebeurden die niet
deugen."
Dat de Koerden inmiddels wereldwijd voor
grote onrust zorgen en mensen gijzelen, is
haar verantwoordelijkheid niet, zei zij deze
week. „Ik ben de advocaat van öcalan, niet
van de mensen die dit doen of van regerin
gen."
Over een Turkse rechtszaak tegen öcalan
met een veroordeling als gevolg profeteer
de zij al dat 'de stabiliteit van West-Europa'
daardoor een deuk zal oplopen. Inmiddels
is öcalan daadwerkelijk in Turkse handen
en wacht hij op zijn berechting. Kort na de
bekendmaking van dit nieuws stapte Böh
ler dinsdag met twee collega's op het vlieg
tuig naar Istanbul. Daar weigerden de au
toriteiten haar echter de toegang tot het
land omdat zij als 'activist' van de PKK
wordt gezien. „Flauwekul", zegt ze over de
ze aangevoerde reden. „Want je kunt als
advocaat deze zaak niet doen zonder poli
tieke betrokkenheid."
