Record kaarsenverkoop
Trends
DINSDAG 16 FEBRUARI 1999
160
9 Ir
1
Het softside waterbed Delta. Verkrijgbaar in negentien afmetingen en tien stabilisatieniveaus.
ALEX VAN HOOF'
De kaarsenverkoop is de laatste
jaren zo fors gestegen, dat mo
menteel gemiddeld iedere Ne
derlander dagelijks een kaars
verbruikt. Vooral exemplaren
met opvallende geuren, kleuren
en vormen zijn erg populair.
Ook komen er steeds meer ge
decoreerde kaarsen met bijvoor
beeld gedroogd fruit, schelpen
en zelfs ijsblokjes.
In 1997 bedroeg de omzet 150
miljoen gulden, een record dat
het afgelopen jaar al weer is ge
broken. Na Duitsland is Neder
land inmiddels de grootste kaar
senproducent van Europa.
..Vroeger werden kaarsen alleen
gebruikt bij bepaalde feesten,
zoals Kerstmis en Pasen. Maar
tegenwoordig zijn ze een alle
daags verbruiksartikel", consta
teert secretaris M. Deelen van de
Nederlandse Vereniging van
Kaarsenfabrikanten. Om op de
groeiende vraag in te spelen, zijn
veel ambachtelijk werkende be
drijven veranderd in onderne
mingen met volautomatische
machines, die 10.000 exempla
ren per uur kunnen maken.
Kaarsen moeten niet alleen zor
gen voor een fraai vlammetje,
een lekker geurtje is ook plezie
rig. Er zijn daarom talrijke zoge
noemde aromakaarsen op de
markt. Kaarsen met bijvoorbeeld
etherische ofwel plantenoliën,
waarvan wordt beweerd dat ze
positief inwerken op de mens.
Het geloof in medische krachten
van kaarsen is niet nieuw. Na
tuurgeneeskundigen passen bij
onder meer oorproblemen
steeds vaker een oude techniek
van de Hopi-indianen uit de
Verenigde Staten toe. Twee spe
ciaal gemaakte kaarsen worden
in beide oren gestopt en aange
stoken. De methode wordt ge
bruikt bij verstopte oren, hoofd
pijn en stress.
Behalve aromakaarsen zijn zeer
dikke ron^e of vierkante kaarsen
met meerdere lonten erg in trek.
Ook de spiraalvormige piano
kaarsen. drijfkaarsen, theelich
ten en kaarsen met schelpen of
gedroogd fruit winnen aan po
pulariteit. De bekende witte
kaars daarentegen loopt niet zo
hard: hij is te gewoon.
Bijna alle soorten kaarsen zijn
door de massaproductie veel
voordeliger geworden, maar de
Vereniging van Kaarsenfabri
kanten waarschuwt dat de prij
zen dit jaar zullen stijgen. Kaar
sen zelf maken, blijft de voorde
ligste manier. Astrid Ritmeester
geeft cursussen kaarsen maken
en schreef het boekje 'Decora
tieve Kaarsen'. Ze leen haar cur
sisten binnen een dag vijf ver
schillende soorten kaarsen te
gieten.
Moeilijk is het niet. Om aan de
slag te gaan. moet een pan met
laag water op het vuur worden
gezet. In de pan komt een gla
zen pot te staan met allerlei ver
zamelde kaarsresten. Door de
hitte smelt het afval en vervol
gens kan het vloeibare kaarsen-
vet in een vooraf met slaolie in
gesmeerde mal ofwel vorm wor
den gegoten. Deze mal kan ge
woon een leeg puddingbekertje
zijn: de gegoten kaars krijgt dan
de vorm van het toetje.
Kaarsvorinen kunnen ook wor
den gemaakt met vloeibaar rub
ber, maar dit is een vrij langdu
rig karwei. Dat geldt ook voor
het maken en bevestigen van
een lont. Bij kant-en-klare mal
len moet de lont, voor het gie
ten van de was. via een lange
naald door een klein gaatje wor
den gehaald. Daarna kan de
opening worden afgedicht.
Een kaars maken waarin ge
droogd fruit of schelpen zijn
verwerkt, is volgens Ritmeester
een populair onderdeel van de
cursus. De schelpen en het ge
droogd fruit moeten op een
kaars worden vastgelijmd, waar
na deze verschillende keren in
een bad van gesmolten vet
wordt gedompeld. Een andere
fraaie kaars is te maken door
rondom een witte dinerkaars
ijsblokjes te stapelen en er ver
volgens vloeibare vet overheen
te gieten: hierdoor ontstaan in
de nieuwe kaars allerlei gaten.
Bovendien stolt de was vanwege
de koude ijsklontjes vrij snel.
zodat kleurverschillen optreden.
Liefhebbers van zeer kleurrijke
exemplaren kunnen overigens
bij gespecialiseerde verfwinkels
pigmentpoeder kopen, waar
mee elke tint van de regenboog
op de kaars is te toveren.
Wanneer tijdens de klussen vet
op kleding terechtkomt, kan een
keukenpapiertje op de vieze
plek worden gelegd, om er ver
volgens met een warme strijk
bout overheen te gaan. Het vet
trekt dan in het papier. Met het
vet van een opgebrand kaars is
een nieuw en iets kleiner exem
plaar te maken. Deze recycling
maakt de hobby zo voordelig.
foto gpd
THEA WAMELINK
Vroeger hoefde een slaapkamer
niet 'mooi' te zijn. Je kwam er
alleen om te slapen en deed 's
nachts toch je ogen dicht, was
de achterliggende gedachte. In
middels is de slaapkamer een
leefruimte geworden, waar men
zich in alle intimiteit kan terug
trekken. Praktisch en mooi zijn
de sleutelwoorden: een goed
bed om weer uitgerust op te
staan, uitgekiende verlichting
voor sfeer en om bij te lezen, de
tv op een plek die ook (half) lig
gend kijken mogelijk maakt, en
met veel bergruimte om kleding
en spullen aan het oog te ont
trekken.
Wie een slaapkamer sfeervol wil
inrichten let bij het uitzoeken
van meubelen en toebehoren
vaak in eerste instantie op het
uiterlijk. Pas daarna kijkt men
naar de kwaliteit van het bed.
De bodem bestaat meestal uit
een spiraal of lattenbodem. Een
uit latten opgebouwd onderstel
kan tegenwoordig geheel wor
den afgestemd op de maten en
het gewicht van de gebruiker.
In sommige winkels staat een
proefopstelling die is aangeslo
ten op een computer, om de
bodem geheel aan de persoon
lijke wensen en omstandighe
den aan te passen.
Lattenbodems zijn verstelbaar.
Bij de topmodellen zijn zowel
het hoofdeind, het middenstuk
als het voeteneind verstelbaar.
Er zijn mechanische systemen -
daarbij dient men de matras
met de hand in een bepaalde
stand te zetten - maar ook hy
draulische (afstandsbediening).
Er zijn zelfs bedieningssyste
men met een geheugen, voor
het programmeren van bepaal
de standen (lezen, tv-kijken,
ontbijten). Voor ouderen is een
hydraulische bediening handig,
omdat het aan een lus omhoog
trekken van hoofd- en voeten
eind - zeker van een tweeper
soons bodem met matras - vrij
zwaar werk is. Twee gescheiden
bodems/matrassen in een
tweepersoons ombouw zijn ge
makkelijker te tillen. Als bedge
noten verschillen in gewicht
en/of lengte is zo'n gescheiden
onderbouw trouwens aan te
bevelen.
Een waterbed heeft minder mo
gelijkheden. al is inmiddels bij
de nieuwere modellen het
hoofdeinde verstelbaar.
Tenslotte is er de boxspring:
een matrasdrager - opgebouwd
uit onderling verbonden, verti
cale veren - die dient als gelijk
matige, ondersteunende bo
dem voor een matras. Door zijn
fraai beklede uiterlijk past hij
goed in de huidige woonsfeer
van de slaapkamer. Er zijn te
genwoordig ook boxsprings
met een verstelbaar hoofd- en
voeteneind en zelfs met een
knieknikuitvoering.
Belangrijk, maar moeilijk on
derdeel van de inrichting is de
verlichting. Sfeerlicht om bij te
soezen, tv te kijken, maar ook
sterk genoeg om bij te kunnen
lezen. Een simpele methode
om leeslicht in sfeerlicht te ver
anderen is een wandarmatuur
of staande lamp waarvan de -
geen licht doorlatende - kap op
het boek dan wel naar het pla
fond kan worden gericht. Een
lichtsysteem met dimmer is een
andere mogelijkheid om varia
ties in lichtsterkte te creëren.
Een tip voor de kleine porte
monnee: het aloude wand
lampje met rechttoe-rechtaan
verstelbaar kapje voor lees- en
sfeerlicht. Kost nog geen vijftien
piek en is, behalve in wit, ook in
een keur van kleuren verkrijg
baar.
Hoe werk je kledingkasten weg
in een slaapkamer? Als de ka
mer aan de kleine kant is ver
dienen kasten met schuifdeu
ren (al dan niet afgewerkt met
spiegelpanelen) de voorkeur.
Harmonicadeuren vragen even
eens weinig ruimte, om ze vol
ledig te kunnen openen. Men
kan ook kiezen voor deuren
(met panelen) van matglas,
waar de inhoud van de kast
doorheen schemert. Er zijn di
verse kastsystemen waarbij
men voor een indeling op maat
kan kiezen uit een keur van on
derdelen (hangkasten, diepe la
den, ondiepe laden voor kleine
snuisterijen, open schappen,
uittrekbare kledingstangen, rek
jes voor stropdassen en sjaals,
spiegels, verlichting). Wie
droomt van een inloopkast zo
als men die vaak op films ziet,
zou kunnen overwegen een
kleine kamer of een loze ruimte
onder de trap als garderobe in
te richten. Dat schept dan mis
schien ruimte in de slaapkamer
om er een bankje of twee kleine
fauteuils neer te zetten.
PUZZEL
Anagram
Op elke verticale
regel dient een
woord van vier een
zes letters te wor
den ingevuld. Het
w oord van vijf let
ters bestaat uit de
letters van het
voorgaande woord
plus 1, het woord
van zes letters
bestaat uit de vijf
letters van het
voorgaande woord
plus 1. Als de hele
puzzel juist is inge-
letters in de vet
omlijnde kolom een
1Gemalen product - muggenlarve - eiergerecht;
2. weg met bomen - een klap geven - neusklank;
3. zoom - dondergod - sabelkwast;
4. draaikolk - neerslag - hier of daar;
5. mestvork - zwarte kers - kaartspel;
6. bloedvat - dichterbij - epiloog;
7. maal - draaien - wettig;
8. vervoermiddel - lentemaand - onderbed;
9. opschik - reeks - verwering;
10. landbouwer - familielid - bridgeterm.
Oplossing van maandag:
Horizontaal: 1. Slag; 4. leer; 7. leger; 9. af; 10. log; 11. te:
13. bed; 14. loei; 17. sage; 18. elp; 19. adat; 21. Anna; 24. lei;
26. ar; 27. hoe; 29. ik; 30. zager; 32. tier; 33. naar.
Verticaal: 1. Staal; 2. al; 3. gel; 4. leg; 5. er: 6. roede; 8. god;
11. tegen; 12. de; 13. ba; 15. onder; 16. iet: 17. spa; 19. alant;
20. ai: 22. nu; 23. akker; 25. oog; 27. har; 28. een; 30. ze; 31.
ra.
HEINZ
TOM POES Heer Bommel en de Killers
Ook heer Bommel was hevig ont
steld. Hij zocht steun tegen de muur
en staarde met verglaasde ogen naar
de zwarte figuur die uit het televisie
toestel op het tafeltje gesprongen
was. „D-dat kan niet!" stamelde hij.
J-jij bent die koeienjongen van gis
teravond." „Ik ben Kid", sprak de
vreemdeling, zijn wapen trekkend.
„Ik ben Kid de Killer. Ep dat is Bud."
Hij wees op zijn metgezel, die nu de
beeldbuis vulde en Joost onder schot
nam. „Help!" fluisterde de bediende
verbleekt. „Men wil mij kwaad doen,
met uw goedvinden!" „Oho! Wij
doen geen kwaad!" riep Kid met een
holle lach. „Wij zijn de helden van
het Wilde Westen en wij doden al
leen maar gespuis en moordenaars.
Wij killen de tijd!" „Anders kilt de
tijd ons!" vulde Bud aan. „Het gaat
er maar om wie het vlugste schiet."
„Wij zijn de vlugste proppeschieter-
trekkers van het Westen!" riep Kid.
Hij barstte uit in zang en stampte
met kletterende laarzen op het tafel
blad, zodat zijn sporen rinkelden.
„Het p-politoer!" hakkelde Joost en
heer Ólhe klaagde met bevende
stem: „G-ga weg! Ik heb g-geen tijd!
Ik bedoel... Ik moet de vrije tijd be
steden!" „Ok, ok", riep Kid uit. „Ik
ben zover. Vooruit Bud!" Er klonken
twee doffe knallen en de toeschou
wers zonken ontspannen achterover,
terwijl de killers de damp van hun
lopen bliezen. Ook burgemeester
Dickerdack was door het kijkgenot
getroffen. Hij zat uitgeteld voor zijn
apparaat en door het geopende ven
ster kon men een gewapende hand
waarnemen. In de verte klonk het
gedreun van een gitaar, terwijl een
neusstem uit het kastje zong: „Time
is a lonesome killer. Waar hij gaat
daar wordt het stiller. Maar mijn
proppegun is kwiek." Er was echter
niemand die ernaar luisterde.
REDACTIE MARGOT KLOMPMAKER EN SASKIA STOELINCA 023-=
Voor kozijnen wordt in de nieuwbouw nog steeds overweg»
hout toegepast. foto>q
Duurzaam hout 1
Er wordt steeds minder hout gebruikt voor ramen, deureal
zijnen en gevel bedekking. Hout verÜest terrein aan kunstst
aluminium, materiaal dat nauwelijks onderhoud behoeft, li
Duitsland is het marktaandeel de afgelopen tien jaar zelfs ge
daald van zeventig naar vijfentwintig procent. Onderzoeken
van de Stichting Houtresearch (SHR) in Wageningen werken
aan manieren om hout duLirzamer te maken. ,,In Nederland
valt het nog mee methet houtgebruik", zegt Mari de Meijeri
de SHR. ..Bij renovatie zijn vooral kunststofkozijnen populg
maar in de nieuwbouw wordt nog steeds overwegend houii
gepast." De bouwwereld zit te springen om duurzame hout
soorten die zichtbaar kunnen worden verwerkt. Hout kan cc
twee manieren duurzaam worden gemaakt, zonder de houl
ven aan het oog te onttrekken: door het hout zelf chemischi
behandelen of door het aanbrengen van een beschermende
doorzichtige verflaag.
Duurzaam hout 2
Tropisch hardhout is uit. De trend is om kwetsbare houtsoo
ten, zoals populier, beuk en grenen, net zo sterk te maken,
meranti of teakhout. Vroeger werd zacht hout verduurzaan
door het te impregneren met creosoot of wolmanzouten: gjs
stoffen die slecht zijn voor het milieu. De SHR zoekt daarom
naar milieuvriendelijke vormen van houtverbetering. Meest
veelbelovend is acetyleren. Bij dit proces wordt in een afgesl
ten ketel de moleculaire houtstructuur veranderd. Acetylgro
pen zijn waterafstotend, in tegenstelling tot hydroxylgroepei
Door de afwezigheid van hydroxyigroepen herkent het enz)i
systeem van de schimmel het hout niet meer als voedsel. Bn
rot, witrot en zachtrot zijn kansloos. Proeven met geacetyla
beukenhout leveren een duurzaamheid, die zelfs die van iet
hout overtreft. ..Krimpen en zwellen van hout is verleden tij
Dat is net zo belangrijk als duurzaamheidzegt De Meijer i
acetyleren komen volgens De Meijer geen giftige stoffen vrij.
„Geacetyleerd hout is een volledig schoon product, dat net.
onbehandeld hout slechts bestaat uit koolstof, waterstof en
zuurstof." Er staat sinds kort een proeffabriek in Arnhem. Di
Meijer verwacht dat het procédé binnen twee jaar commeró
is.
Het boeketje licht van ontwerper Ingo Maurer. foto"''*-'
Boeketje licht
Bloemen, planten en dieren vormen grote inspiratiebronnen
voor designers van lichtobjecten, zo bleek tijdens de recenl|
houden Internationale Meubelbeurs in Keulen. De lichtmagü
Ingo Maurer toonde in stand ornamenten met het uiterlijk?
bloemige boeketten, kapjes van theekopjes en wijnglazen
Grappig en bijzonder was zijn lamp in de vorm van een boefe
je bloemen in de knop, waarvan de bloembladen zich na hei
ontsteken langzaam openen. Bij de Italiaanse ontwerper Cal
lani Smith waren er schaarlampen te zien met een reeks 1*
bronnen tussen de scharnieren, in plaats van één lamp aank
uiteinde. Een grote, staande lamp tegen een achtergrond var
reusachtige ventilatorschoepen in de vorm van bloem blades
een megabloem. Natuurlijk waren ook traditionele verlichtii
armaturen, al dan niet in een eigentijds jasje gestoken. De tót
sieke, vlakke schemerkap is terug van weggeweest, gemaakt
verschillende materialen zoals textiel, (mat)glas, translucent?
ktinststof en celluloidachtige materialen. Ook waren er kapp?
te zien van fijn geplisseerde stoffen of schuimige modellen i»
veel ruches.
Calvin Klein horloges
Sinds kort zijn de horloges van ontwerper Calvin Klein ookin
Nederland te koop. Er zijn 40 modellen geïntroduceerd. Zes
modellen dragen het label Calvin Klein, de overige 34 het pi?
kaat cK. De horloges zijn ontworpen voor de 'stijlvolle bon"
vant van de jaren negentig'. De cK horloges zijn te koop bij)u'
weiiers en warenhuizen en kosten tussen de 230 en 530 guld*
De Calvin Klein ontwerpen worden verkocht bij een beperkt]
aantal juwelierszaken. Van deze horloges liggen de prijzen M
sen de 1140 en 1670 gulden.