Kosovo-conferentie
boekt eerste succesje
Buitenland
Ex-bankpresident Rusland
ontkent miljardenzwendel
World Press Photo 1998
Centraal-Europa blijft in greep winter
Gratie voor Russische
terdoodveroordeelden
Duitsers stichten fonds voor Nazi-slachtoffers
PIJDAC
12 FEBRUARI 1999
President Assad herkozen
uuascusDe Syrische president Hafez Assad, sinds 28 jaar lei-
er van Syrië, is herkozen als president voor een vijfde termijn
an zeven jaar. In het landelijke referendum van woensdag be-
laalde Assad 99,98 procent van de stemmen. De herverkiezing
Assad was verwacht en de overwinningsfeesten begonnen
eeds op 14 januari, toen het Syrische parlement de 68-jarige
eider benoemde tot enige kandidaat. De overweldigende steun
oor Assad was volgens de minister van binnenlandse zaken
larba de manier waarop de Syrische bevolking 'de president
leloonde' voor alles wat hij voor het land heeft gedaan.
Fabius ontkent vertragingstactiek
De voormalige Franse premier Laurent Fabius heeft gis
teren ontkend dat hij er 15 jaar geleden verantwoordelijk voor is
reweest dat in het belang van de Franse farmaceutische indu-
trie een Amerikaanse aidstest enige tijd van de Franse markt
t ,grd geweerd. Fabius staat, samen met de voormalige minister
i gezondheidszorg Edmond Herve en oud-minister van soci-
je zaken Georgina Dufoix, voor het ambtenarengerecht om
cch te verantwoorden voor zijn rol in het ergste schandaal dat
I de Franse gezondheidszorg ooit trof. De aanklagers beschuldi-
pfn de ministers van nalatigheid inzake de dood van vijf perso-
e Jen die aan aids zijn gestorven.
Palestijnse vrouw vermoord
i ^h7alem Een 47-jarige Palestijnse vrouwelijke arts is gisteren
i in Jeruzalem met messteken vermoord. De dader is een 23-jari-
>e Palestijn die haar voor een Israëlische hield. Volgens een Is-
aëlische politiewoordvoerder verkeert de man in een 'moeilijke
reestelijke toestand'. Hij had een mes gekocht in Oost-Jeruza-
1 êmen besloot daarmee iemand dood te steken. Hij gaf zich
rervolgens bij de Israëlische politie aan. De politie hield er aan-
a rankelijk rekening mee dat de moord het werk was van dezelfde
sraëlische moordenaars die vorig jaar twee Palestijnen hebben
iedood en zeven andere verwond.
iriekenland en Indonesië op lijst Cites
[neve Cites, de VN-organisatie die waakt tegen internationale
landel in bedreigde diersoorten, heeft Griekenland en Indone
sië op de zwarte lijst gezet wegens stelselmatige overtreding van
deCites-conventies. Beide landen hebben deze conventies on-
b jertekend. Niettemin worden in Athene en andere Griekse ste-
c den openlijk bontmantels en pelzen verkocht van ocelotten,
achtluipaarden en andere met uitsterven bedreigde katachti-
f jen. Indonesië kwam op de lijst wegens handel in en uitvoer
van exotische vogels en hiden van krokodillen.
Weer Amerikaanse aanvallen op Irak
y«hington-bagdadAmerikaanse gevechtsvliegtuigen hebben
it isteren doelen bestookt in de Iraakse zuidelijke no-flyzone,
raaronder radarinstallaties. Volgens een woordvoerder van het
'entagon was dit een vergelding voor vluchten van Iraakse mili-
aire vliegtuigen in het verboden gebied. Eerder op de dag had
j de Amerikaanse luchtmacht al zeker vijf doelen in de noordelij-
k ke no-flyzone bestookt. Volgens Irak zijn bij de aanvallen zeker
wee burgers om het leven gekomen.
Spijkerbroek alibi voor. verkrachting'
i omLï Een vrouw in een strakke spijkerbroek kan niet worden
fc ferkracht. In Italië is gisteren met woede en verbijstering gerea-
'n ;eerd op het opzienbare oordeel dat het Italiaanse Hof van Cas
us atie woensdag velde. Het hoogste rechtscollege in strafzaken
'ij ichtte het een algemeen 'ervaringsfeit' dat een spijkerbroek niet
dt onder hulp van de draagster kan worden uitgetrokken. Daar-
i; im vernietigde het hof een vonnis van een lagere rechtbank.
lie had een rijinstructeur tot twee jaar en tien maanden gevan-
ie enisstraf veroordeeld, omdat hij een leerlinge had verkracht,
ij !es vrouwelijke parlementsleden demonstreerden voor de Itali-
anse Kamer van Afgevaardigden. Zij droegen spijkerbroeken
ib n borden met de tekst: 'Spijkerbroek: alibi voor verkrachting',
J }een poging lijken Estonia te bergen
:kholm De Zweedse regering heeft gisteren besloten dat
net zal worden geprobeerd de honderden lijken te bergen die
in het wrak van de veerboot Estonia liggen. Bij de ramp in
994 kwamen 852 mensen om het leven. Het schip ligt op een
liepte van 55 80 meter op de grond van de Oostzee. Volgens
le regering in Stockholm zou een berging te gevaarlijk en te
noeilijk zijn. Ook willen Finland en Estland het zeemansgraf
maangeroerd laten. Nabestaanden van Zweedse slachtoffers
ïdden de berging geëist.
Vaticaan wil betrekkingen met China
ome» Het Vaticaan is bereid diplomatieke betrekkingen aan te
aan met de Volksrepubliek China. Dit heeft de minister van
luitenlandse zaken van het Vaticaan, kardinaal Angelo Sodano,
jsteravond verklaard in Rome. Volgens Sodano is de riuntia-
uur (ambassade van het Vaticaan) in de Taiwanese hoofdstad
aipei de 'nuntiatuur in China'. China en Taiwan beschouwen
kaar als afvallige provincies en verbreken geregeld de betrek-
ngen met landen die de 'concurrent' erkennen. Peking en het
aticaan hebben geen diplomatieke betrekkingen meer sinds
957 toen het communistische bewind van de Volksrepubliek
onder toestemming van de paus katholieke bisschoppen be-
oemde.
Seld voor Unabomber-slachtoffers
[wyork 'Unabomber' Theodore Kaczyriski heeft met uitgeve-
j Context Media overeenstemming bereikt over de publicatie
ian een boek waarin hij zijn verhaal uit de doeken zal doen. De
aten uit de verkoop van het boek zullen bestemd zijn voor zijn
achtoffers of hun nabestaanden. Het boek 'Truth Versus Lies'
Vaarheid Tegen Leugens) en is een poging van Kaczynski 'om
e andere kant te vertellen van het eenzijdige verhaal dat zijn
amilie en zijn advocaten hebben opgehangen in hun poging
emvan de doodstraf te redden', zei uitgever Beau Friedlander.
aczynski is tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld voor
en serie van 16 bomaanslagen waarbij drie mensen om het le
en kwamen en 29 gewond raakten.
Ruzie over Gibraltar loopt op
Ionden-madrid Groot-Brittannië wil de Europese Unie inscha
kelen bij zijn ruzie met Spanje over Gibraltar, aldus minister van
Europese zaken Joyce Quin gisteren. Spanje wil op zijn beurt
een 'fermere positie' innemen in de ruzie met Londen om de
Britse kolonie in het zuiden van het Iberische schiereiland.
Spanje dreigt de rijbewijzen niet meer te erkennen die in Gi
braltar worden uitgegeven. Aan de grens tussen Gibraltar en
Spanje is, vooruitlopend op de maatregel, al zeker één Gibralta-
rees teruggestuurd. Londen wil eën schending van het vrije ver
keer van personen binnen de EU in Brussel aankaarten. Ook
dreigt Madrid het vliegtuigen die op weg zijn naar Gibraltar, te
verbieden over Spaans grondgebied te vliegen. De ruzie om het
omstreden gebied laaide in januari op, nadat de Britse politie
Spaanse vissersschepen voor Gibraltar had opgebracht.
Clinton bemoeit zich met Ethiopië
üIINgton Ethiopische troepen hebben vanochtend Eritrese
stellingen rond de stad Zala Anbesa beschoten. Daarbij zijn ze-
;er twaalf doden en twintig gewonden gevallen. Allen zijn bur-
>ers, aldus een woordvoerder van het Eritrese ministerie van
'uitenlandse zaken. De beschietingen volgen op twee dagen
van relatieve rust. Ethiopië heeft Eritrea gisteren gewaarschwud
alle burgers te evacueren uit het strijdgebied. De Amerikaanse
[resident Bill Clinton is zich persoonlijk met het conflict tussen
-thiopië en Eritrea gaan bemoeien in de hoop dat de twee Afri
kaanse landen de gewapende strijd staken en een politieke op-
'ossing zoeken voor hun grensgeschil. Dat heeft onderminister
van buitenlandse zaken Susan Rice gisteren gezegd. „Zodra wij
en anderen hun aandacht kunnen vestigen op een vreedzame
oplossing, zullen wij dat onmiddellijk doen en onze grootste in
spanningen in dat proces investeren", zei zij.
Onderhandelingen in Rambouillet duren waarschijnlijk een week langer
De Servische en etnisch-Albanese delegaties verblijven
waarschijnlijk nog een week langer in het 14e eeuwse
kasteel Rambouillet, bij Parijs. Een van de leiders van de
conferentie over de toekomst van Kosovo, de Britse mi
nister van buitenlandse zaken Cook, zei te verwachten
dat de partijen vlak voor hun oorspronkelijke deadline
het erover eens zullen worden de onderhandelingen
voort te zetten.
PARUS-BELGRADO-MOSKOU
Gisteren ondertekende de Ser
vische delegatie de tien basis
principes die aan het ontwerp
voor de toekomst van Kosovo
ten grondslag liggen. De Con
tactgroep, die bestaat uit de
Verenigde Staten, Groot-Brit
tannië, Rusland, Duitsland,
Frankrijk en Italië, heeft het
ontwerp gemaakt.
Tot de basisprincipes beho
ren de erkenning van de territo
riale integriteit van de Federa
tieve Republiek Joegoslavië
(FRJ, Servië en Montenegro),
een staakt-het-vuren en een
driejarige overgangsperiode
waarin een definitieve oplos
sing moet worden bereikt voor
de status van Kosovo.
In die periode moet een door
Europa geleide vredesmacht
toezien op de naleving van het
bestand. De Washington Post
meldde vandaag dat de VS van
plan zijn direct na het bereiken
van een akkoord 2200 mariniers
in Kosovo te stationeren.
De Servische instemming
met de tien basisprincipes is de
eerste noemenswaardige voor
uitgang in het Franse Ram
bouillet, op de zesde dag van de
vredesgesprekken. Serviërs en
etnische Albanezen weigeren
nog steeds samen om een tafel
te gaan zitten.
De 'doorbraak' is waarschijn
lijk het werk van de Servische
president Milan Milutinovic.
Hij kwam gisteren in Rambouil
let aan en bracht waarschijnlijk
een boodschap van de Joego
slavische president Slobodan
Milosevic mee voor de onder
handelaars, die de onderteke
ning van de tien basisprincipes
mogelijk maakte.
De Serviërs staan erop dat de
Kosovo-Albanezen het docu
ment eveneens tekenen. Vol
gens Cook vreest de Albanese
delegatie dat het uiteindelijke
doel van het Kosovo-Bevrij-
dingsleger UQK - onafhanke
lijkheid voor Kosovo - in het ge
ding komt.
Washington en Moskou lig
gen ondertussen al overhoop
over wat er bij een mislukking
van de onderhandelingen moet
gebeuren. Rusland is woedend
over de dreigementen van de
NAVO aan het adres van Bel
grado. Rusland, dat een verte
genwoordiger heeft in Ram
bouillet bij Parijs, is binnen de
Contactgroep voor het voorma
lige Joegoslavië de enige bond
genoot van de Serviërs.
MOSKOU HANS HOOGENDUK
CORRESPONDENT
In een opmerkelijke open brief
aan president Jeltsin zijn de
vroegere directievoorzitter van
de Russische Centrale Bank
Doebinin en zijn ex-plaatsver-
vanger, Gerasjtenko, in de te
genaanval gegaan tegen be
schuldigingen dat er bij de
bank is gefraudeerd.
In de brief, die ook is gericht
aan premier Primakov en de
voorzitters van het parlement
stellen ze dat de beschuldigin
gen van de eveneens in onge
nade gevallen hoogste aankla
ger, Skoeratov, deel uit maken
van een campagne om een ein
de te maken aan de onafhanke
lijkheid van de bank. Volgens
hen willen krachten in het par
lement of de regering de con
trole over de bank overnemen
om over de reserves te kunnen
beschikken.
Het bureau van de hoogste
aanklager, Skoeratov, had ruim
een week geleden en rapport
gestuurd aan het parlement
waarin de Centrale Bank kei
hard werd aangevallen. Een van
de beschuldigingen luidde dat
izbica Een vrouw rouwt op de begrafenis van een commandant van het Kosovo Bevrijdingsleger in Izbica in Kosovo. Deze foto is door een internationale jury uitgeroepen tot de
World Press Photo van 1998. De foto is gemaakt door de Amerikaanse fotografe Dayna Smith van de Washington Post.
FOTO CPD DAYNA SMITH
BERN-WENEN-CHAMONIX DPA-AFP-Rtr
Duizenden toeristen die door sneeuw in de Oos
tenrijkse Alpen vastzaten, kunnen weer naar
huis. Maar hevige sneeuwval blijft het verkeer in
grote delen van Centraal-Europa lamleggen. In
Zwitserland zouden nog 18.000 vakantiegangers
vastzitten.
In Chamonix in de Franse Alpen, waar een la
wine dinsdag catastrofe veroorzaakte, zijn red
dingswerkers bij het vallen van de avond gestopt
met hun zoekactie naar het twaalfde slachtoffer
van de ramp. In de ochtend werd het elfde li
chaam geborgen.
Ook in Zwitserland bleef de sneeuw vallen. In
de hooggelegen skioorden heerst lawinegevaar.
In de populaire skiplaats Davos vond een vrouw
de dood toen zij werd meegesleurd door een la
wine. Haar dochtertje had zich op tijd in veilig
heid weten te brengen, de vader moest door red
dingswerkers worden uitgegraven.
De meeste bewoners van de hoge skiplaatsen
zijn inmiddels geëvacueerd naar veiliger oorden.
De autoriteiten verwachten dat het lawinegevaar
de komende dagen iets zal afnemen.
Voorts is het verkeer in het oosten van Slowa
kije en van Hongarije verlamd door het dikke pak
sneeuw. In het gebied rond Kosice in Slowakije is
de noodtoestand afgekondigd. Tientallen dorpen
zitten zonder stroom. Het gaat om de hevigste
sneeuwval in twaalf jaar, aldus de autoriteiten.
moskou afp
Alle terdoodveroordeelden in
Rusland krijgen gratie. Hun
straffen worden verlicht tot le
venslange gevangenisstraf of 25
jaar cel. Dit heeft de voorzitter
van de Russische commissie
voor Gratieverlening gisteren
bekendgemaakt.
Sinds de herfst verleende de
Russische president Jeltsin al
gratie aan ruim 250 terdoodver
oordeelden. Op dit moment
herbergen de Russische cellen
nog 580 gevangenen die veroor
deeld zijn tot de zwaarste straf.
Begin februari besliste het
Constitutionele Gerechtshof
van Rusland dat er voorlopig
geen doodvonnissen mogen
worden opgelegd. Volgens de
grondwet kan alleen een jury
deze straf opleggen. Maar in
slechts negen van de 89 regio's
van het land was juryrecht
spraak de praktijk. Meestal de
den de rechters zelf uitspraak.
BERLUN PETER VAN NUUSENBURG
CORRESPONDENT
Eén ding wist de Duitse delega
tie naar New York zeker: zo
stom als de Zwitserse banken
zou ze het probleem niet aan
pakken. Toen bekend werd dat
de Zwitsers zich tijdens de
tweede wereldoorlog hadden
verrijkt met goud, geld en ande
re bezittingen van joden, rea
geerden hun opvolgers op de
schadeclaims van nabestaan
den alsof ze de kredietaanvraag
van een armoedzaaier moesten
behandelen. Alleen het vooruit
zicht dat hun Amerikaanse ves
tigingen geboycot zouden wor
den, bracht hen uiteindelijk tot
het inzicht dat dit niet de juiste
benadering was. Het kwaad was
toen al geschied. Zwitserland
wordt in de VS niet langer geas
socieerd met koekoeksklok en
arrenslee, maar met de duistere
praktijken van ruim vijftig jaar
geleden.
De Duitsers, onder leiding van
minister zonder portefeuille
Hombach en president-direc
teur van de Deutsche Bank
(DB) Breuer, trokken begin de
ze week de enige juiste conclu
sie uit het Zwitserse fiasco. Ze
toonden zich tijdens de onder
handelingen met de joodse ge
meenschap bereid om een
fonds voor de dwangarbeiders
te stichten, die nog geen cent
schadevergoeding hebben ont
vangen. De bedrijven die de ar
beiders destijds hadden uitge
buit, zullen naar verwachting
minstens een n^iljard mark in
dit fonds storten. Voor de rond
130.000 overlevenden in de VS,
Israël en Oost-Europa betekent
dit dat ze ongeveer 15.000 mark
(ruim 16.000 gulden) mogen
verwachten.
De joodse onderhandelaars wa
ren in principe tevreden met
het akkoord en drongen aan op
een snelle realisering van het
project. De meeste slachtoffers
zijn hoogbejaard en zouden al
bij een geringe vertraging over
leden kunnen zijn voor hun
cheque in de bus ligt. De op
merkelijke voortvarendheid van
de Duitsers wordt niet alleen
ingegeven door schuldbesef en
menselijkheid. Er zijn, uiter
aard, ook financiële belangen in
het spel.
Die zijn het grootst voor de
Deutsche Bank. De DB wil de
Amerikaanse investeringsbank
Bankers Trust overnemen.
Ruim 10 miljard dollar (een
kleine 20 miljard gulden) heeft
de DB voor de overname uitge
trokken, waarvan 400 miljoen al
is uitgegeven onder meer aan
afvloeiingsregelingen voor per
soneel. De deal dreigde te
stranden op het bruine verle
den van de DB en daarom zet
DB-chef Breuer nu haast achter
het fonds. En om tijdens de on
derhandelingen niet door pijn
lijke onthullingen te worden
overvallen, maakte de bank vo
rige week zelf bekend dat zij be
trokken was bij de financiering
van het vernietigingskamp
Auschwitz. Deze openheid van
zaken blijkt een handige zet te
zijn geweest. Vertegenwoordi
gers van de joodse gemeen
schap hebben vastgesteld dat
het optreden van de Duitsers
gunstig afsteekt bij dat van de
Zwitsers.
Van doorslaggevend belang
voor de voortvarendheid van de
Duitsers is dat de Duitse onder
nemingen met een gemeen
schappelijk fonds hopen te ont
komen aan schadeclaims tegen
ieder bedrijf afzonderlijk. Tegen
Oostenrijkse en Duitse banken
zijn tot nog toe claims ter hoog
te van 18 miljard dollar inge
diend en dat is nog maar het
begin. Experts schatten dat de
nazi's hun joodse slachtoffers
van, gemeten aan de huidige
waarde, minstens 90 miljard
dollar hebben beroofd. Bij dit
astronomische bedrag is nog
niet meegerekend wat de Duit
se bedrijven hun dwangarbei
ders schuldig zijn.
Of de Duitsers in hun opzet sla
gen, staat nog te bezien. De ad
vocatenbureau^ die de slacht
offers vertegenwoordigen, heb
ben geen enkel belang bij het
Duitse fonds. Zij krijgen een
fors percentage van elke toege
kende claim. Deskundigen gaan
er echter van uit dat de kans op
succes van deze claims slinkt,
als de joodse gemeenschap de
finitief haar goedkeuring aan
het project hecht. Als het fonds
nog dit jaar een feit wordt en de
eerste slachtoffers op 1 septem
ber, exact 60 jaar na het begin
van de oorlog, hun geld ont
vangen, is de dreiging van exor
bitante eisen vermoedelijk van
tafel. Maar op een garantie hoe
ven de Duitsers niet te rekenen.
Binnen de joodse gemeenschap
in de VS gaan al stemmen op
dat ze er niet al te makkelijk én
goedkoop van af mogen ko
men.
de Centrale Bank de hele
staatsreserve van zo'n 100 mil
jard gulden door een obscure
firma op het Britse Kanaalei
land Jersey had laten beheren.
Doebinin erkent het bestaan
vAn dit mini-bedrijf, Fimaco,
maar stelt dat de oprichting no
dig was om 'de economische
toekomst van het land veilig te
stellen'.
Volgens Doebinin was Fima
co gebruikt toen Rusland in on
derhandeling was met het wes
ten over hestructurering van de
uit de Sovjettijd stammende
schulden. Een laedietverschaf-
fer had toen al stappen onder
nomen om Russisch staatsbezit
te confisceren, stelde Doebinin.
Via Fimaco werd een kleine drie
miljard gulden veilig gesteld,
schrijft hij. Doebinin zegt niet
te weten hoe aanklager Skoera
tov aan een bedrag van 100 mil
jard was gekomen. Volgens
hem is Fimaco nu niet meer ac
tief. Eerder had Doebinins
voorganger en opvolger, de
communist Geratsjenko, al het
bestaan van Fimaco toegegeven
en in grote lijnen een zelfde
verhaal gehouden als Doebinin.
Regeringssteun
in Suriname
brokkelt af
PARAMARIBO ARMAND SNUDERS
CORRESPONDENT
De Surinaamse regeringscoali
tie dreigt uiteen te spatten. Eén
van de splinterpartijen heeft
haar steun aan de regering
vooralsnog ingetrokken. De co
alitie kan hierdoor geen meer
derheid meer in het parlement
bijeen kan brengen.
De door de Nationale Demo
cratische Partij (NDP) van pre
sident Wijdenbosch gedomi
neerde coalitie heeft 26 van de
51 zetels in het parlement in
handen. Maar stijgende onvre
de over het gevoerde beleid en
de dominantie van de NDP
hebben tot verzet geleid. Een
parlementariër weigert de rege
ring onder de huidige omstan
digheden zijn steun. Ook ande
re partijen morren, en eisen dat
het roer drastisch om moet.
Wijdenbosch heeft aange
kondigd met de ontevreden
partijen om de tafel te gaan zit
ten in een poging het tij te ke
ren. Als de coalitie haar meer
derheid in het parlement kwijt
raakt, betekent dat nog niet het
einde van de regering. Zelfs een
motie van wantrouwen ver
plicht Wijdenbosch volgens de
Surinaamse wet niet om af te
treden en verkiezingen uit te
schrijven. Het staatshoofd zal er
zeer waarschijnlijk voor kiezen
om met een minderheidsrege
ring zijn rit tot het voorjaar van
2001 uit te rijden.
EU niet solidair
bij opvang van
vluchtelingen
BERLUN PAUL KOOPMAN
CORRESPONDENT
Europa is nog niet rijp voor een
eerlijker lastenverdeling bij de
opvang van vluchtelingen uit
crisisgebieden. Een voorstel van
het Duitse EU-voorzitterschap
voor een meer 'solidaire' aan
pak van grote vluchtelingen
stromen viel gisteren in Berlijn
bij de Europese ministers van
justitie en binnenlandse zaken
niet in goede aarde.
De Europese Unie worstelt
met het 'ontheemden-vraag
stuk' sedert begin jaren negen
tig honderdduizenden Bosniërs
hun toevlucht in Europa zoch
ten. Duitsland ving het overgro
te deel van deze mensen op en
beklaagde zich er samen met
Nederland over dat andere lid
staten, zoals Spanje, zich afzij
dig hielden. Bij een volgende
grote crisis zou de EU geza-
menlijker moeten optrekken.
Nadat eerdere initiatieven
schipbreuk leden, stelt Duits
land nu een regeling voor die
grotendeels op vrijwilligheid
berust. Landen die ontheem
den opvangen zouden vervol
gens kunnen rekenen op ge
meenschappelijke financiering
van de kosten.
Spanje en Engeland voelen er
echter weinig voor om via de
EU-begroting mee te betalen
aan de opvang van vluchtelin
gen elders. De Franse minister
zei te vrezen dat een openlijk
aanbod van een EU-land om
mensen te huisvesten een 'aan
zuigende werking' heeft.
Duitsland wil voor mei met
een aangepast voorstel komen,
in een laatste poging de impas
se te doorbreken. Als dat niet
lukt, dreigt de speciale topcon
ferentie van Europese staats- en
regeringsleiders over het asiel
beleid, 15 en 16 oktober dit jaar
in Finland, op een flop uit te
draaien.