inzeToplO El Al-piloten leggen relatie tussen kanker en lading Minister kan zich niet verschuilen 'Op Urk kun je als meisje nog veilig over straat' Binnenland 3.99 2.99 5.90 2.69 13.90 1.89 2.49 5.65 11.11 1.39 BIJLMER ENQUÊTE Wijwater voor dieren Rosenmöller wil niet korten op politie Vader steekt twee zoontjes bijna dood DAG 8 FEBRUARI 1999 ANP Algemeen Nederlands Persbur Srebrenica zaak Senaat c» PvdA-senator Jurgens wil dat de Tweede Kamer snel tiementaire enquête instelt naar de val van de moslim- Srebrenica, in juni 1995. Als dat niet gebeurt, moet de Kamer dat volgens hem maar doen. Verwijzend naar de i over de Bijlmerramp zegt hij in het PvdA-Vlugschrift: week is eindelijk de waarheid boven tafel gehaald. Het ireel eerder moeten gebeuren." Het zou volgens hem de ceer zijn dat de senaat haar enquêterecht uitoefent. nodig Engels' krijgt veel reacties De Initiatiefgroep Woordenlijst Onnodig Engels is de en week bedolven onder de reacties. Volgens secretaris vamen er in zeven dagen tijd 800 telefoontjes en nog 0 brieven binnen. Naast de vele dankbetuigingen wer- ook talloze Engelse woorden gemeld die 'onnodig' ge- vorden. „We worden met gejuich ontvangen", aldus Sü- samen met dertig anderen ten strijde trekt tegen het ge- an Engels in de Nederlandse taal. Het gaat volgens Süter woorden als 'baby' of 'lift'. Die zijn al lang ingeburgerd, roice mail' en 'funshoppen' zijn volgens haar (nog) mak- vervangen door Nederlandse woorden. jn wil invloed verblijfsvergunning am» De Amsterdamse burgemeester Patijn vindt dat ïeesters meer invloed moeten krijgen bij beslissingen rblijfsvergunningen. Hij wil dat burgemeesters staatsse- van justitie Cohen bindend kunnen adviseren over lingen. De staatssecretaris zou slechts van het advies afwijken als hij de weigering voor een verblijfs vergun- in uitleggen. Volgens Patijn is bij de instanties in de ge en veel meer kennis over individuele gevallen en inburge- nwezig dan in Den Haag. Patijn verzette zich twee jaar tegen de uitzetting van de Turkse kleermaker Gümüs. >est weg, omdat hij niet kon aantonen dat hij zes jaar ;en wit had gewerkt. Iskanaal: 600 asielzoekers naal» Stadskanaal wil een tijdelijk opvangcentrum voor elzoekers op de grens met de Drentse gemeente Aa en In eerste instantie wilde Stadskanaal een onderzoeks- n aan beide zijden van de grens. Aa en Hunze wees dit af, omdat zij al negenhonderd asielzoekers binnen haar n opvangt. Burgemeester Munniksma van Aa en Hunze „Ik vraag mij af of deze actie ten goede komt aan de tussen onze gemeenten over een eventuele grenscor- waarover we al langer praten." Het Centraal Orgaan Op- sielzoekers (COA) staat in principe positief tegenover de in Stadskanaal. De opvangmogelijkheid geldt voor een e van vijf jaar. Na een jaar vindt er een evaluatie plaats. VB maakt misleidende reclame De ANWB moet stoppen met advertenties over ijopleiding. Het predikaat ANWB-Rijopleiding is mislei- imdat de bond niet zelf bij de uitvoering van de lessen is <en, heeft het College van Beroep van de Reclame Code issie (RCC) bepaald. De uitspraak is gelijk aan die van de ssie, eind vorig jaar. De ANWB was ertegen in beroep let college noemt de reclame voor de ANWB-rijopleiding lend, omdat de organisatie ermee suggereert dat de rij- door ANWB-instructeurs worden gegeven. Dat de ANWB i jrogramma heeft ontwikkeld en de kwaliteit van de op- e bewaakt, doet niet ter zake, stelt het college. De ANWB P ovendien toegegeven dat haar lesprogramma in grote lij- iiereenkomt met dat van veel rijscholen. iiw vermoord in Haarlem Een 29-jarige Haarlemse is zaterdagochtend ver in haar auto gevonden. Een vrouw die haar hondje uit- :1 ed de macabere vondst. Direct daarna begon de politie o urtonderzoek. De straat waarin de vrouw werd gevon- ?i ordt tijdelijk gebruikt als parkeerterrein voor vrachtwa- r<ti de opslag van bouwmateriaal. Volgens buurtbewoners li en is de plek een ontmoetingsplaats voor drugsdealers. Is ord heeft een grote schok in de buurt teweeg gebracht. andicaptenraad klaagt filosoof aan De Gehandicaptenraad heeft de Bloemendaalse cul- isoof Rietdijk aangeklaagd wegens belediging. In het n )e holle diamant' vande journalist Maurits Schmidt over je stelt de Bloemendaler dat mensen die geestelijk of li- is lijk 'onvolwaardig' zijn door abortus of euthanasie moe rden gedood. Voorzitter Troost van de Gehandicapten- ■lf gehandicapt, noemt deze uitspraken uitermate bele- voor iedereen met een functiebeperking. Rietdijk1 de klacht van de Gehandicaptenraad. ,,De aangifte is een )om van grote onverdraagzaamheid en in strijd met de d van meningsuiting. De raad maakt elke discussie over lerwerp onmogelijk." J CtlSalustiana perssinaasappelen, net 2 kilo 5.50 Bonus voordeel 1.51 Sperziebonen, 500 gram 3.99 Bonus voordeel 1.00 ÖlGehakt half om half, kilo 11.50 Bonus voordeel 5.60 Uit de bediening: Ctl Gebraden beenham, 100 gram 3.69 Bonus voordeel 1.00 CflZaanlander extra pikant 48+, kilo m® 19.90 Bonus voordeel 6.00 Cll Tijgerbrood, bruin of wit, heel 2.89 Bonus voordeel 1.00 CflFruitvla, alle soorten, pak 1 liter 3.19 Bonus voordeel 0.70 Coca-Cola, regular, light of caffeine free, 3 flessen 1.5 liter 7.65 Bonus voordeel 2.00 Ctl Brouwers Bier pilsener, krat 24 flessen 0.3 liter 15.49 Bonus voordeel 4.38 CtlAfwasmiddel, aqua, limoen of terra, flqcon 500 ml 1.89 Bonus voordeel 0.50 in onze winkel voor nog Bonus aanbiedingen. Schiphol-directeur Cerfontaine kritisch over RLD Onder piloten van El Al is ongerustheid onstaan over een kankergevallen bij collega's. Ze zijn bang dat 'dubieuze' ladingen aan boord van El Al-toestellen daarvan de oor zaak zouden kunnen zijn. Na de onthullingen afgelopen week tijdens de verhoren voor de parlementaire enquê tecommissie Vliegramp Bijlmermeer, vrezen de piloten dat zij ongewild zijn blootgesteld aan straling. Dat heeft het Israëlische dagblad Ha'Aretz gisteren gemeld. jeruzalem-den haag anp-cpd Volgens de piloten zijn er vier recente kankergevallen onder Israëlische piloten van El Al en is meer dan een jaar geleden een vliegenier aan kanker over leden. De krant citeerde een anoniem gebleven El Al-piloot, die 'gezien de berichten over de lading van het in Nederland neergestorte vliegtuig' zei te vrezen ongewild blootgesteld te zijn aan straling. „Wie weet wat we allemaal vervoerden in het ruim van het vliegtuig", aldus de piloot. De vliegenier zei ech ter ook niet uit te sluiten dat cosmische straling de boosdoe ner is. Schiphol-directeur Gerlach Cerfontaine vindt dat het toe zicht op de luchthaven en de luchtvaart moet veranderen. De RLD heeft volgens hem jaren lang onvoldoende gefunctio neerd. Ook bemoeien te veel in stanties zich met Schiphol. De RLD, de Luchtverkeersleiding Nederland, het ministerie van verkeer en waterstaat, de Eco nomische Controledienst, het ministerie van buitenlandse za ken, de douane, de marechaus see, allemaal hebben ze een taak op de luchthaven. Daar door is volgens Cerfontaine ei genlijk niemand verantwoorde lijk. Coalitiegenoten PvdA, WD en D66 vinden dat nu nog geen politieke conclusies getrokken kunnen worden uit de Bijlmer enquête. Eerst moet de onder zoekscommissie haar werk af maken, vindt fractieleider Thom de Graaf van D66. „Pas dan is duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk was." Hij rea geert hiermee op GroenLinks- leider Paul Rosenmöller. Deze riep het afgelopen weekeinde dat premier Kok niet alleen ambtenaren op non-actief moet zetten maar ook de minis teriële verantwoordelijkheid aan de orde moet stellen. „Pre mier Kok moet niet alleen naar beneden kijken, maar ook naar de mensen naast zich", aldus Rosenmöller. Vorige week heeft het kabinet vier ambtenaren die weet had den van de gevaarlijke El Al-la- ding, op non-actief gesteld zo lang de parlementaire enquête duurt. Het betreft een stafiunc- tionaris en twee verkeersleiders van de Luchtverkeersleiding Nederland en directeur-gene raal telecommunicatie en post J.W. Weck. Weck was ten tijde van het ongeluk de baas van de Rijksluchtvaartdienst (RLD). Hij is op eigen verzoek tijdelijk te ruggetreden. Minister Borst (volksgezond heid) laat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Mi lieu opnieuw kijken naar de vrachtpapieren waarop de la ding van de El Al-Boeing staat vermeld. Uit verhoren vorige week bleek dat er wel degelijk gevaarlijke stoffen aan boord zouden zijn, in tegenstelling tot wat altijd de officiële verklaring is geweest. Amsterdamse brandweerlie den voelen zich eindelijk seri eus genomen na de toezegging over een breed onderzoek naar gezondheidsklachten na de Bijlmerramp. Hoe het onder zoek er precies uit gaat zien, is nog onbekend, maar uiteinde lijk moet er wel een medisch onderzoek komen, stelt C. Ron- ner van de ondernemingsraad. Over wat er na de inventari satie van de klachten bij brand weerlieden gebeurt, volgt ko mende week overleg. „Mis schien wel bloedonderzoek, maar waar moet je naar zoe ken?", vraagt ook Ronner zich af. Ook wordt gedacht over het inschakelen van een arts uit de VS die mycoplasma-onderzoek doet. itteren In Itteren, Limburg, konden gelovige dierenvrienden gisteren hun beestjes plechtig laten wijden. Ook dit schaap moest er aan gelo ven en kreeg van de gepensioneerde pastoor De Bok enige druppels wijwater in haar vacht gesprenkeld. Kinderen schuifelden met hun ko- De Rijk voorzitter van GroenLinks i rotterdam anp Het congres van GroenLinks heeft zaterdag Mirjam de Rijk gekozen tot voorzitter van de j partij. De 36-jarige De Rijk kreeg een grote meederheid en had geen tegenkandidaat. Ze is opvolgster van Ad Harrewijn, die sinds vorig jaar in de Twee- de Kamer zit. Tot haar aantre den was De Rijk redacteur bij het linkse weekblad De Groene Amsterdammer. Haar levens partner is Willem Duyvendak, die vaak op televisie te zien als de woordvoerder van de Ver eniging Milieudefensie bij de kwestie-Schiphol. rotterdam anp Fractievoorzitter Rosenmöller van GroenLinks heeft zaterdag in Rotterdam afstand genomen van de bezuinigingen op de po litie in het verldezingsprogram- ma. Een paar miljoen is wel mogelijk, maar een miljard is 'te veel van het goede', zei Ro senmöller toen hij sprak over de recente relletjes met Marok kaanse jongeren in Amsterdam. Rosenmöller verwees naar een rapport van zijn partijge noot en oud-Kamerlid Lank- horst. Die pleitte onder meer voor meer investeringen in wel zijnswerk en jongerenwerkers, maar brak ook een lans voor de 'maatschappij-opbouwende taak' van politie en justitie. Ro senmöller sloot zich daar zater dag in Rotterdam bij aan. „De roep om de hardste maatregel is niet de finale slag tegen ge weld op straat. Het gaat om een goed functionerend politie- en justitieapparaat. In dat licht be zien zijn de forse bezuinigingen uit ons verkiezingsprogramma op dit terrein niet voor herha ling vatbaar." In het Kamerdebat over de perikelen rond de politie-CAO met minister Peper van binnen landse zaken kreeg GroenLinks van met name de PvdA nog het verwijt dat die partij op de uit rusting en de personeelssterkte De parlementaire enquête over de Bijlmerramp is nog maar amper op stoom en er rollen al koppen. Het verschil met de voorlaatste enquête, over de het IRT, kon niet groter zijn. Toen klonk na afloop luid geroep om bestraffing van de verantwoor delijken, maar het bleef bij een gouden handdruk en enkele overplaatsingen. De twee be trokken ministers, Hirsch Ballin van justitie en Van Thijn van binnen landse zaken, had den al voor het begin van de enquête het veld geruimd. Ambtenaren die na de Bijlmerramp zwe gen over de gevaarlij ke lading van het El Al-toestel, zijn op non-actief gesteld. Bleven zulke maatre gelen na de vorige enquête uit, dit keer komen zij te vroeg. Het onderzoek is im mers nog in volle gang en juridische en politieke conclusies zijn pas te trekken na het eindrapport van de enquêtecommissie. Op een heel scala van terreinen zal dan naar de gevolgen moeten wor den gekeken: strafrecht, civiel recht, ambtenarenrecht. Maar de belangrijkste vraag wordt welke staatsrechtelijke conse quenties de enquête moet heb ben. Eerst het strafrecht. Indien dood of ziekte van slachtoffers var. de Bijlmerramp te wijten is aan nalatigheid - zoals het niet doorgeven van vitale informatie aan de hulpdiensten - is er sprake van dood of letsel door schuld (artikel 307 Wetboek van Strafrecht). Strafvervolging op deze grond maakt echter geen kans wegens verjaring. Het be treft hier namelijk een schuld- delict met een verjaringstermijn van zes jaar. Wordt de aan klacht echter het opzettelijk verdonkeremanen van bewijs materiaal, dan geldt een veel langere verjaringstermijn en kunnen de verantwoordelijk ambtenaren 4,5 jaar cel krijgen. Een eventuel verweer 'bevel is bevel' gaat niet op. Dat ontslaat een ambtenaar niet van zijn wettelijke persoonlijke verant woordelijkheid. Met argusogen kijken advoca ten die zijn gespecialiseerd in letselschade naar de uitkomst van de enquête. Tot dusver had men vooral de vliegtuigfabriek Boeing in het vizier. De lucht vaartmaatschappij El Al is een volgende kandidaat voor mil joenenclaims. Niet voor niets stuurde de verzekeringsmaat schappij van El Al advocaten mee met getuigen die door de enquêtecommissie werden on dervraagd over het onderhoud. Als de verkeersleiding en ande re luchtvaartautoriteiten in ge breke zijn gebleven en (letsel- schade is veroorzaakt door het achterhouden van informatie, dan kunnen ook zij eventueel GIJS SCHREUDERS juridisch medewerker aansprakelijk worden gesteld. Het is niet moeilijk te voorspel len dat na de enquête in het parlement en daarbuiten de kwestie van de ministeriële ver antwoordelijkheid het debat zal beheersen. Een minister is de baas van zijn ministerie en van alle onder hem werkzame amb tenaren. Hij blijft verantwoor delijk voor wat er in zijn huis en door zijn staf gebeurt, stelt het bekende Hand boek van het Ne derlandse staats recht. Er wordt vaak verwezen naar Groot-Brit- tannië, waar Lord Carrington als mi nister aftrad toen hij buiten zijn schuld niet op de hoogte bleek van wat ambtenaren wel wisten. Het Nederlandse par lement redeneert op dezelfde ma nier, maar of dat tot aftreden leidt hangt veel meer af van de vraag of het parlement nog vertrou wen in de minister heeft. Bete kent het achterhouden van in formatie door ambtenaren dat een minister niet meer geloof waardig is voor het parlement? Dat is een politieke, maar ook een staatsrechtelijke vraag. Er zijn nogal wat voorbeelden van ministers die bleven zitten, hoewel de ministeriële verant woordelijkheid eigenlijk mee bracht dat zij hadden moeten aftreden. Te denken valt aan de zetelvastheid van minister Voorhoeve na de Srebrenica-af faire. Een enquête, ook die naar de Bijlmerramp, kan zuiverend werken en bijdragen aan het herstel van geschonden ver trouwen in de parlementaire democratie. Voorwaarde daar voor is echter dat ministers zich niet kunnen verschuilen achter onwetendheid en gebrekkige voorlichting door ambtenaren. Zoals belangrijke arresten van de Hoge Raad nieuwe rechtsre gels kunnen scheppen, zo kun nen belangrijke staatkundige gebeurtenissen nieuwe regels van ongeschreven staatsrecht scheppen. Dat is nu aan de or de. De parlementaire controle komt pas tot haar recht als dui delijk wordt dat een minister die bewust of onbewust vitale informatie aan Kamer en sa menleving onthoudt, het ver trouwen verliest. Betreft het een minister uit een vorig kabinet, dan is de regel van toepassing op diens opvol ger. Deze heeft immers de poli tieke verantwoordelijkheid overgenomen. Om die reden trad Van Thijn indertijd af, kort nadat hij de overleden minister Dales was opgevolgd. Pas als de enquete naar de Bijlmerramp tot de conclusie leidt dat de vertrouwensregel moet worden aangescherpt, kan men zeggen dat er orde op zaken is gesteld. nijnen, gekooide vogels, cavia's en hamsters in een lange stoet bij de pastoor langs, om daarvoor ook wat beschermend wijwater te ontvan gen. Eén en ander geschiedde op de naamdag van de heilige Brigitta, de schutspatrones van het vee. foto anp koen suyk van de politie 'honderden mil joenen' wil bezuinigen. Rosenmöller herhaalde zater dag zijn ambitie GroenLinks bij de volgende Kamerverkiezingen in 2002 als potentiële regerings partij te presenteren. Hij riep zijn partij daartoe op „onszelf te verbeteren. Dat vraagt om een politieke cultuur waarin wij steeds openlijker op zoek gaan naar nieuwe verantwoordelijk heden en om programmatische vernieuwing. Nu is het moment om te verkennen hoe Groen Links met behoud van eigen identiteit betrouwbaar en ge loofwaardig een grotere rol in de machtspolitiek voor zich kan opeisen." veendam gpd Bij een familiedrama in Veen- dam heeft een 38-jarige man zjn twee zoons van vier en der tien jaar bijna doodgestoken. Het jongste kind werd met ern stig buikletsel in kritieke toe stand naar een ziekenhuis in Groningen overgebracht. Na een spoedoperatie is het kind buiten levensgevaar. De 13-jari- ge jongen moest met nekletsel naar het ziekenhuis worden overgebracht. Hij is eveneens buiten levensgevaar. Het familiedrama vond plaats in de nacht van zaterdag op zondag. Wat zich exact in de woning heeft afgespeeld, is nog niet helemaal duidelijk. De po litie gaat er vooralsnog vanuit dat problëmen in de relationele sfeer aan de basis staan van het familiedrama. De man was en kele maanden geleden geschei den, waarbij de zoons bij hem blijven. Voor een politiewoordvoer der staat één ding vast: „De va der wilde z'n twee zoons ver moorden." Het drama vond omstreeks half vier plaats. De twee jeugdige slachtoffers lagen te slapen in bed, toen de vader hen met een scherp voorwerp toetakelde. De 13-jarige jongen wist uit de woning te ontsnap pen. Hij rende naar de buren, die vervolgens de politie waar schuwden. Agenten troffen de man in de buurt van de woning aan. Hij maakte een verwarde indruk. De man is ingesloten. Het wordt zaterdagavond nooit Iaat, 's zondags zit iedereen om tien uur in de kerk urk kees van oosten Zaterdagavond op Urk. Wie de afgelo pen weken de berichtgeving heeft ge volgd over de rellen op het vissers dorp. denkt dat hij verdwaald is. De bars, cafés en disco's zitten tjokvol, overal klinkt muziek uit de jaren zestig en zeventig, bladen met 'kleintjes' pils en fris (voor de meisjes) worden aan de lopende band doorgegeven, er wordt gelachen, gepraat en gesjanst dat het een aard heeft. Kortom: het is reuze gezellig. Aan de ingang van 't Anker, een po pulaire bar die verscholen ligt in een labyrint van huizen, werkplaatsen en nauwe gangetjes in het Oude Dorp, staat Klaas: trui, gitzwart haar. ringetje in het oor. Achteloos neemt hij het en treegeld in ontvangst. Degenen die eerder op de avond al geweest zijn, lo pen gewoon door. Ons kent ons. Het is een komen en gaan van jeugdige be zoekers. Bij vertrek gaat de duim om hoog en klinkt een simpel: 'Hoi'. Nie mand word! gefouilleerd of de toegang geweigerd. Dat is ook niet nodig, meldt Klaas. „We hebben hier nooit narigheid." Slechts één keer is er de afgelopen jaren iemand verwijderd. Een klant zou een poging hebben gewaagd een stickie te roken, maar dat werd onmid dellijk in de kiem gesmoord. „Vier jon gens hebben hem beetgepakt en bui ten de deur gezet. Daar zijn we op Urk niet van gediend." Maar dat was een uitzondering, die de regel bevestigt. Als een lange lint trekt jeugdig Urk van bar naar disco, op zoek naar ver tier en verkering. De oude dorpskern, een doolhof met fraai gerestaureerde woningen, hegjes en steegjes, heeft haar oorspronkelijke karakter behou den. En daarin liggen onder meer 't Zoldertje, café De Wabu. discotheek Polder Inn, de afgebrande disco De Dichte Duur, 't Anker en grillroom Ha waii. Plus een tiental zogenaamde ille gale barretjes. Op die kleine oppervlakte zijn ook deze zaterdagavond zo'n 3000 jonge ren van 15 tot 24 jaar op de been. De helft van de 15.500 zielen tellende ge meenschap is jonger dan 21 jaar en 60 procent is beneden de 24. En al die jongeren zoeken hun vertier in het ei gen dorp. Is dit hetzelfde Urk, waar de afgelopen weekeinden volksgerichten hebben plaatsgevonden tegen zeden delinquenten? Geert Meun, de secreta ris van Visserijbelangen, die Urk als zijn broekzak kent, wil zijn visie wel geven: „Wat is er nou eigenlijk ge beurd? Een paar raddraaiers, die heel Urk met naam en toenaam kent, heb ben rotzooi zitten trappen. Ze zoeken gewoon een aanleiding. Nou, en daar komen dan een heleboel nieuwsgieri ge jongeren op af. En dan heb je een rel." Hij wijst ook op het andere uitgaans- patroon op Urk. Terwijl in de rest van Nederland pas tegen 22 uur de bars en disco's vollopen, gaat de jeugd van Urk al om 19 uur op pad. Na midder nacht loopt het langzaam af en rond één uur is heel Urk in diepe rust. „Want", legt Meun uit, „om tien uur zit bijna iedereen in de kerk". Ook dat is Urk, Urk, waar je je achterdeur nog open kunt laten staan', zonder dat je bang hoeft te zijn dat er wordt inge broken. Politiewoordvoerder Evert Onink, die tien jaar op Urk heeft gewoond en er 14 jaar heeft gewerkt, noemt het 'een normale zaterdagavond'. Onink, die het spelen van eigen rechter overi gens volstrekt afkeurt, vindt het de hoogste tijd om de andere kant van de medaille te benadrukken, na alle nega tieve publiciteit. Hij wijst er op dat Urk de minste criminaliteit heeft in de pro vincie Flevoland. „Op Urk kun je als meisje nog veilig over straat en dat je kun je lang niet van alle dorpen en ste den zeggen."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 3