Student mag beurs per maand opnemen
Vijver waarin GroenLinks vist steeds groter
Binnenland
Ook MSD dreigt Borst
met juridische stappen
Asielzoekers Iran niet
welkom in vaderland
'Gemeenten drijven prijs huizen onnodig op'
DAG 5 FEBRUARI 1999
GPD Geassocieerde
lolotovcocktail' van de weg gehaald
I<el« De politie in het Brabantse Volkel heeft een 'rijdende
otovcoctail' van de weg gehaaid. Bij de controle van een
lse personenauto ontdekten agenten dat voorin de wagen,
ien de benen van de passagier, twee jerrycans met benzine
iden die met slangetjes waren verbonden met de motor. De
arige bestuurder verklaarde dat de benzinetank lek was en
hij het probleem op die manier had opgelost. In de auto,
irin naast de bestuurder nog twee volwassenen en een vier-
g meisje zaten, werd op datzelfde moment gerookt, aldus
[Woordvoerster van de politie. Bij controle bleek verder dat
kentekenplaten vals waren, de auto was niet verzekerd en al
nmin APK gekeurd. De bestuurder had bovendien geen rij
wijs. De auto is in beslag genomen en wordt vernietigd.
ïrmoord meisje misbruikt
tfrdam Een 38-jarige man die in november bij een opvang-
s in Amsterdam zijn dertienjarige dochter doodstak, wordt
10k van verdacht het meisje in 1996 seksueel te hebben mis-
ikt. Justitie legt hem behalve moord, ook ontucht ten laste,
verdachte, afkomstig uit Culemborg, stak in op zijn dochter
n zij met twee vriendinnen op de Amstelveenseweg liep. De
n ging er vervolgens in zijn auto vandoor. Het meisje over-
j enkele uren na het incident in het ziekenhuis aan haar ver-
üdingen. Het meisje verbleef in het opvanghuis omdat er
te spanningen thuis waren. Ze zou naar de zin van haar va
tte veel zijn vernederlandst. Het duurt nog enige tijd voor de
h voor de rechter komt omdat er nog een psychiatrisch on-
£oek loopt.
>s jaar cel geëist tegen Urka
terdam Procureur-generaal P. Brilman heeft gisteren in ho-
.beroep voor het hof in Amsterdam zes jaar cel geëist tegen
'ïgsbaron' de Etiënne Urka. Hij wordt ervan beschuldigd aan
hoofd te hebben gestaan van een misdaadorganisatie die
h onder meer bezighield met omvangrijke softdrugshandel in
hen- en buitenland. Ook wordt Urka beschuldigd van belas-
jontduiking. De rechtbank in Amsterdam veroordeelde Urka
pn 1998 tot zes jaar gevangenisstraf. Tegen vier medever-
jhten is in hoger beroep 21 maanden geëeist. Eerder schortte
hof de gevangenisstraf van alle vijf verdachten op omdat het
wachtte straffen op te leggen die niet hoger zouden uitpak-
dan het voorarrest dat twee jaar heeft geduurd.
assatiemogelijkheden beperkt
'haag De rechtsgang naar de Hoge Raad wordt beperkt. Dat
■et gevolg van voorstellen van minister Korthals van Justitie
de werldast bij de strafkamer van het hoogste rechtscollege
■erminderen. Daardoor kunnen burgers in bepaalde zaken
X meer in cassatie bij de Hoge Raad. De Tweede Kamer ging
"irmee gisteren akkoord. Onomstreden is het schrappen van
mogelijkheid om voor eenvoudige verkeersovertredingen in
Isatie te gaan bij de Hoge Raad. Meer moeite heeft de Kamer
t het voorstel om cassatie te laten vervallen bij boetes van
0 tot 500 gulden. Waarschijnlijk komt er een uitzondering
,jr zaken waarbij regels van overheidsorganen zijn betrokken.
rtra geld geestelijke zorg
haag» De geestelijke gezondheidszorg (GGZ) kan dit jaar
'1 miljoen gulden extra tegemoetzien. Minister Borst van
ïcsgezondheid geeft dit bedrag aan de GGZ op aandrang van
[\veede Kamer. Die vond in november dat de sector erg karig
1 bedeeld. Een groot deel van het bedrag (5,4 miljoen gulden)
"t naar de regionale zorg. Die is hiermee in staat met name
jartsen beter te ondersteunen. Verder gaat 4,5 miljoen naar
weiding van ambulante hulpverlening bij de Riaggs en psy-
ttrische ziekenhuizen voor volwassenen en ouderen. In to-
is 3,2 miljoen beschikbaar om knelpunten op te lossen. De
is bestemd voor behandeling van licht verstandelijk gehan-
apten met psychische problemen, voor opleidingen, en voor
jreiding van het aantal vertrouwenspersonen voor patiën-
isisscholen niet veibg
echt» Veel basisscholen zijn een gevaar voor de kinderen die
jjp zitten. Uit een steekproef op negentien basisscholen in de
[ivincie Utrecht stuitten onderzoekers op losliggende stekker-
Ten, puntige zandbakken en geblokkeerde (nood) uitgangen,
^gegevens van de Stichting Consument en Veiligheid blijkt
E": jaar twintigduizend kinderen in het ziekenhuis worden
deld na een ongeluk op school of in de kinderopvang. Bo-
i het oorzakenlijstje staan rennen of vallen door een gla-
I deur en verwondingen door kapstokken die niet genoeg zijn
Jpiermd of kunnen omvallen.
rand in asielzoekerscentrum
"rssen Onbekenden hebben in de nacht van woensdag op
Iderdag brand gesticht in een toekomstig asielzoekerscen-
In in het Limburgse Meerssen. Het is de tweede keer in een
land dat er een brandbom naar binnen werd gegooid. Eige-
fir en bewoner B. Geurts en zijn vrouw konden zich tijdig uit
Voeten maken. De brandbom richtte aanzienlijke schade
fj. In de Zuid-Limburgse gemeente woedt al maanden een
iige strijd rond het besluit om in de voormalig seminarie 121
Mzoekers onder te brengen.' Een lokaal actieplatform vindt
Itig vluchtelingen wel toelaatbaar, maar het geplande aantal
boot voor een kleine gemeente als Meerssen met ruim
P00 inwoners.
rgemeester ontkent vriend jespolitiek
Plle» Burgemeester J. Franssen van Zwolle vindt niet dat hij
Ipldig is aan vriendjespolitiek. Dat zei hij gisteren in de
■ascommissie Bestuurszaken. Franssen kwam in opspraak
dat hij zijn voormalige Tweede-Kamerassistent en vriend P.
Dijk aan een baan zou hebben geholpen bij de dienst
Isbeheer van de gemeente Zwolle. Volgens Franssen liepen
ollicitatieprocedures voor de functie vast en zag hij het „als
plicht" om in zijn netwerk op zoek te gaan naar geschikte
[didaten. Bovendien, zo stelt hij vast, heeft hij de gemeente-
retaris meteen gemeld dat Van Dijk een vriend van hem is.
una heeft hij zich niet meer bemoeid met de procedure. De
pscommissie nam in meerderheid genoegen met de uitleg
I Franssen.
eizigers gestrand na brand in trein
ENTERZo'n 400 reizigers hebben gisteravond iets na zes uur
>r een brand in een intercity Amsterdam-Enschede de trein
Twello moeten verlaten. Het duurde ruim een uur voordat ze
|t bussen verder werden vervoerd. De brand in een van de
Instellen ging gepaard met een flinke rookontwikkeling. Het
ir was omstreeks acht uur geblust. Omdat er enkele tiental
meters bovenleiding naar beneden zijn gekomen, was de
|t van de avond echter geen treinverkeer mogelijk tussen De-
iter en Apeldoorn.
amer achter verhaalsrecht AWBZ
haag Als iemand door verwijtbare schuld van een ander
l beroep moet doen op de Algemene wet bijzondere ziekte-
ten (AWBZ), dan kunnen de kosten voortaan worden ver-
jild op de dader. Een meerderheid van de Tweede Kamer
'mde gisteren in met dit zogeheten verhaalsrecht in de AWBZ.
iere sociale verzekeringen, zoals de Algemene Nabestaanden
t en de Ziekenfondswet kennen dit verhaalsrecht al. Het ka-
et verwacht dat invoering ervan in de AWBZ jaarlijks circa 15
joen gulden oplevert. De wet gaat waarschijnlijk op 1 januari
'0 ingaan, omdat de Ziekenfondsraad en schadeverzekeraars
die datum tijd nodig hebben om afspraken te maken over de
pering. Individuele personen zullen weinig merken van het
>|iaalsrecht. Het is de bedoeling dat de Ziekenfondsraad en
adeverzekeraars afspraken maken over een collectieve af-
Ipsom, omdat dat veel romslomp voorkomt. De meeste
psen zijn verzekerd tegen wettelijke aansprakelijkheid, zowel
jjlet verkeer als daarbuiten. De premies voor dergelijke verze-
ingen zullen waarschijnlijk wel stijgen.
Nieuw plan Hermans voor flexibeler studiefinanciering
Als het aan minister Hermans van Onderwijs ligt, kun
nen studenten vanaf september volgend jaar per maand
beslissen of ze hun studiefinanciering willen opnemen.
Met deze en andere maatregelen wil de minister het stel
sel van studiefinanciering eenvoudiger en flexibeler ma
ken.
den haag anp
mentaar geven. In zijn plan
'Flexibele studiefinanciering,
Volgens Haagse bronnen stelt een stelsel dat past' wil de be-
Hermans dit vandaag aan het windsman tot een stelsel ko-
kabinet voor. Het ministerie men waarin het voor studenten
van onderwijs wil geen com- makkelijker is om werken met
leren te combineren of buiten
landse ervaring op te doen. Hij
denkt dat zijn plan niet meer
geld hoeft te kosten dan in het
regeerakkoord is uitgetrokken
voor studiefinanciering.
Naast het opnemen van stu
diefinanciering op maandbasis,
staan ook andere voorstellen in
de nota. Zo krijgen studenten
straks tien jaar de tijd om hun
studiebeurs van 48 maanden
op te maken. Verder kunnen
studenten die ouder zijn dan
dertig jaar geen aanspraak meer
maken op studiefinanciering.
Nu ligt die grens nog op 27 jaar.
Voor studenten die in hun
eerste jaar niet de 21 studie
punten halen, zoals nu vereist,
zijn de gevolgen ook minder
drastisch. Nu moeten zij voor
het propedeusejaar betalen als
zij niet aan de zogenoemde
prestatienorm van 21 studie
punten voldoen. Straks kan hun
lening over het eerste jaar als
nog worden omgezet in een gift
als ze erin slagen hun diploma
binnen de nieuwe gestelde ter
mijn van tien jaar te halen.
Belangrijk onderdeel in de
voorstellen van Hermans is het
schrappen van uitzonderings-
regelingen uit de Wet op de
Studiefinanciering. Volgens de
minister is het huidige stelsel
door de uitzonderingen die
voor specifieke doelgroepen
zijn gemaakt, complex gewor
den. Een diplomatermijn die
voor alle opleidingen en geval
len gelijk is, biedt de mogelijk
heid om alle geldende uitzon
deringsregels te schrappen, ook
voor bijzondere groepen als ge
handicapten, stelt de notitie.
De beurs van studenten ver
andert overigens niet. Wel krij
gen ze de mogelijkheid om
honderd gulden meer te lenen,
zoals al eerder was aangekon
digd. Ook hoeven studenten
met een aanvullende beurs niet
voor hun eerste studiejaar te
betalen als ze te weinig punten
halen. Ouders worden beter
voorgelicht over de bijdrage die
van hen wordt verwacht.
haarlem carlo nuveen
De Haarlemse geneesmidde
lenfabrikant MSD dreigt mi
nister Borst van Volksge
zondheid met juridische
stappen, omdat zij via de
Medicijnlijn ten onrechte
meldt dat voor het bloed-
drukverlagende medicijn
Cozaar moet worden be
taald. Vorige week al trok de
Hoofddorpse farmaceut Wy-
eth bij de minister aan de bel
over onjuiste informatie over
het antidepressivum Efexor.
De bewering dat voor dit
middel eveneens moet wor
den bijbetaald, is door het
ministerie inmiddels inge
trokken. Ook nadat de lijst
met 651 geneesmiddelen de
ze week aan alle apothekers
werd toegestuurd, bestaat
nog steeds grote onduidelijk
heid over de bijbetaling voor
medicijnen
lobithBij scheepswerf De Hoop in Lobith wordt de laatste hand gelegd aan de Sea Spider. Het schip, dat zaterdag ten doop wordt gehouden, is
bedoeld om zware zeekabels te leggen. De eerste klus wordt de aanleg van hoogspanningskabels tussen Zweden en Polen.
FOTO ANP TON BORSBOOM
den haag gpd
De gemeenten drijven de prij
zen voor de nieuwbouwwonin
gen op. Door allerlei aanvullen
de eisen te stellen aan de bouw
en de hoge grondprijs, wordt
een huis soms wel 50.000 gul
den duurder dan nodig is. Bo
vendien vertragen de gemeen
ten de bouw van woningen on
nodig, waardoor de krapte op
de huizenmarkt blijft voortbe
staan. Dat stelt de Nederlandse
Vereniging van Bouwonderne
mers en Ontwikkelaars (NVB).
De bouwbedrijven hebben
veel kritiek gekregen op de dure
nieuwbouwhuizen op de Vinex-
locaties, de nieuwe woonwijken
aan de randen van de steden.
De bouwondernemers zouden
bewust het aantal nieuwe hui
zen klein houden om óp die
manier de schaarste op de
markt kunstmatig in stand te
houden. Door de grote vraag
kunnen ze de huizen voor er-
norm hoge prijzen verkopen.
De NVB is nu in de tegenaan
val gegaan. Volgens de bouwers
zijn het juist de gemeenten die
de schaarste in stand houden
en de prijzen onnodig hoog
maken. „Dat er het afgelopen
jaar weinig nieuwe woningen
zijn opgeleverd komt omdat ge
meenten te weinig doen om de
bouwproductie op gang te hou
den. Ze praten veel, maar be
slissen weinig, waardoor
nieuwbouwplannen niet in uit
voering komen", aldus N. Riet
dijk, secretaris van de NVB.
Bovendien maken de ge
meenten met dwingende af
spraken de huizen onnodig
duur. „Gemeenten stellen vaak
aanvullende eisen op het ge
bied van duurzaam bouwen en
energiebesparende maatrege
len. Daardoor worden de wo
ningen al tienduizenden gul
dens duurder".
Die kostenverhoging werkt
nog eens door in de duurdere
grondprijs. Steeds meer ge
meenten werken met een
grondkostenquote. Dat bete
kent dat de kosten voor de
grond een bepaald percentage
van de prijs van het huis bedra
gen. Hoe duurder het huis, hoe
duurder de grond wordt waar
op het huis staat. De totale
koopprijs stijgt daardoor nog
eens extra.
„In de praktijk komt het er op
neer dat bouwbedrijven dan
maar besluiten een minder du
re keuken te plaatsen, bijvoor
beeld. Want de klant betaalt via
de grondkostenquote dubbel
voor een betere kwaliteit", al
dus Rietdijk. „Ook de bouwle-
ges, de kosten voor de bouw
vergunning rijzen de pan uit. In
sommige gemeenten bedragen
die al 2 procent van de bouw
kosten".
De NVB is vooral bezorgd
voor het moment dat de wo
ningmarkt omslaat. „De kans is
niet groot dat gemeenten hun
grond goedkoper verkopen als
de huizenprijzen dalen. De kos
ten voor een nieuwbouwwo
ning zijn dus nauwelijks om
laag te krijgen en dat kan de
bouwers in de problemen bren
gen", meent Rietdijk.
den haag anp-gpd
Het besluit van staatssecretaris
Cohen (Justitie) om uitgeproce
deerde Iraniërs gedwongen te
rug te sturen naar hun land kan
niet worden uitgevoerd. Iran
wil ze niet toelaten. Alleen
asielzoekers die vrijwillig terug
gaan worden geaccepteerd. Mi
nister van Aartsen (Buitenland
se Zaken) zegde de Kamer toe
dat Nederland binnenkort naar
Teheran gaat om over de zaak
te onderhandelen.
De Kamer reageerde bezorgd
op de mededeling van de be
windsman. Ze vreest dat hier
door de onzekerheid onder
Iraanse asielzoekers blijft be
staan. Een groot aantal Iraniërs
dat in principe terug kan wor
den gestuurd, verblijft hier al
langer dan drie jaar. Een krappe
meerderheid, van PvdA, D66,
Groenlinks, Socialistische Par
tij en RPF/GPV, vraagt zich af of
deze mensen niet alsnog in
aanmerking moet komen voor
een vaste verblijfsvergunning.
Zeker als het nog langer gaat
duren. Cohen zal zich hierop
beraden.
D66-Kamerlid Dittrich wees
er op dat vanaf 1994 het Neder
landse beleid ten aanzien van
Iran zeer 'dubbelzinnig en rom
melig' is geweest, als gevolg
waarvan het nauwelijks tot uit
zettingen is gekomen. „Die
mensen wonen nu al jaren in
Nederland, die kun je niet meer
terugsturen", meende Dittrich.
De Kamer gaat wel akkoord
met het nieuwe beleid van Co-
hen om Iraniërs die hier korter
dan drie jaar verblijven terug te
sturen, uitgezonderd bepaalde
groepen zoals vervolgde schrij
vers, journalisten homoseksue
len, leden van de Bahaii-ge-
loofsgemeenschap en christe
nen.
Cohen baseert zijn beleid op
een beschrijving van het minis
terie van buitenlandse zaken
over de situatie in Iran. Daarin
wordt geconcludeerd dat Iran
veilig genoeg is om afgewezen
asielzoekers terug te sturen.
Ook de UNHCR, de vluchtelin
genorganisatie van de Verenig
de Naties, vindt dat. Andere Eu
ropese landen, zoals Zweden en
Duitsland, sturen uitgeproce
deerde Iraniërs al langer terug.
Onrust na tippelmoord Groningen
slaafde vrouwen voelen zich
zeer onveilig op de vorig jaar
ingestelde baan. Burgemeester
Wallage zegt in een reactie 'heel
secuur' te zullen kijken naar de
klachten van de prostituees. De
vermoorde vrouw werd maan
dagavond opgepikt door een
27-jarige man uit het Friese
Drogeham.
De moord op een 18-jarige Gro
ningse tippelaarster, afgelopen
maandag, heeft een opstand
uitgelokt onder prostituees die
op de tippelbaan in die stad
werken. Ze is de zesde prostitu
ee die de afgelopen maanden is
vermoord. De veelal drugsver-
Partij wil 'realistischer zijn dan Granen'
den haag jaco van lambalgen
hans van soest
Langzamerhand is GroenLinks
bij de grote jongens gaan ho
ren. Als er Kamerverldezingen
waren, zou GroenLinks van elf
zetels doorschieten naar veer
tien en daarmee de vierde partij
van Nederland worden. Met
een schuin oog naar de ontwik
kelingen in Duitsland heeft par
tijleider Paul Rosenmöller de
andere partijen alvast gewaar
schuwd dat GroenLinks net als
de Grünen geen eeuwige oppo
sitiepartij is.
Tijdens het partijcongres, ko
mend weekeinde in Rotterdam,
praat GroenLinks over de toe
komst. De druk van de achter
ban om, als de kans zich voor
doet, deel te nemen aan een re
gering, is groot. „Uit raadple
ging van onze kiezers blijkt dat
tachtig procent dat wil", zegt
Ab Harrewijn, oud-partijvoor
zitter en nu Tweede-Kamerlid
voor GroenLinks. „En daar
moeten we niet voor weglo
pen."
Harrewijn ziet de toekomst
zonnig in. „Steeds minder kie
zers stemmen hun hele leven
op dezelfde partij. Ook wij heb
ben geen grote, vaste achter
ban. Die is hooguit drie zetels
waard. Maar een groeiende
groep van moderne burgers
vindt welzijn belangrijker dan
welvaart. Daar haalt Groen
Links haar winst uit en de vijver
waarin wij vissen, wordt steeds
groter."
Voor veel kiezers was Groen-
Tweede Kamerlid ,en oud-partijvoorzitter Ab Harrewijn (links) en senator Wim de E
niet weglopen voor regeringsverantwoordelijkheid."
lieupartij. „Maar de laatste ja
ren hebben we ons meer kun
nen profileren als sociale partij,
omdat de PvdA daar steken liet
vallen. Die koers moeten we
vasthouden. We moeten de kie
zers duidelijk maken dat we op
alle terreinen een duidelijke
mening hebben, ook op asiel
beleid of op defensie", aldus
Als het op regeringsverant
woordelijkheid aankomt, is
GroenLinks-senator Wim de
Boer een stuk voorzichtiger.
„We moeten alleen meedoen
aan een kabinet als er voor ons
iets te halen valt. We moeten
niet als een soort excuus-Truus
worden gebruikt, om anderen
aan een meerderheid te helpen.
FOTO GPD ROLAND DE BRUIN
rijk zijn, moeten we terugzien
in het regeerakkoord."
„GroenLinks is niet zo hijge
rig", benadrukt De Boer (die
aan de wieg van de partij stond)
keer op keer. „We staan niet te
trappelen, we kunnen ook uit
stekend werk doen in de oppo
sitierol waarin we nu zitten."
Harrewijn beaamt dat. „Groen-
duidelijke vooruitgang kunnen
boeken op groen of sociaal ter
rein, moeten we het niet doen.
Dan worden we gemangeld."
Als de partij de sprong wel
waagt, moet de achterban vol
gens Harrewijn duidelijk wor
den gemaakt dat de veranderin
gen die zij wil niet van de ene
op de andere dag kunnen wor
den doorgevoerd. „Daar moet
je realistisch in zijn. Dat is een
fout die de Grünen in Duitsland
hebben gemaakt. In de kern
energie gaan miljarden om.
Centrales kun je niet in enkele
maanden tijd sluiten, daar is de
praktijk te weerbarstig voor. Nu
moeten hun plannen voor een
tijdje de koelkast in en dat is
dodelijk voor het imago van de
paitij. Nu ontstaat het beeld dat
ze gepiepeld worden door de
SPD. De kiezers hadden het
best begrepen als hen van tevo
ren was uitgelegd dat sluiting
van de kerncentrales iets langer
zou duren dan een halfjaar."
Als GroenLinks voor regeren
kiest, waakt de partijtop ervoor
niet dezelfde fout te maken als
D66. De Kamerfractie moet een
duidelijke eigen koers blijven
varen. „Zij moet niet om de nek
van de eigen bewindslieden
gaan hangen, zoals D66 nu
doet. Dat is soms gênant", al
dus De Boer. De partij moet
„gepast onaangepast" blijven
opereren. „Compromissen slui
ten waar het moet, maar op be
paalde punten ook dwars dur
ven liggen. Anders word je afge
rekend door de kiezers."
Computers
ontlast door
minder regels
overheid
den haag gpd
De overheid beperkt het
aantal nieuwe regels dit jaar.
Op gebieden als sociale ze
kerheid en onderwijs wordt
het aantal wijzigingen gemi
nimaliseerd. Desnoods
wordt de invoering van aan
passingen uitgesteld tot be
gin volgend jaar, zodat de
onontkoombare nieuwe ta
bellen met terugwerkende
kracht moeten ingaan.
Deze boodschap hebben
de wethouders van Amster
dam, Rotterdam, Utrecht en
Den Haag gisteren van mi
nister Van Boxtel (grote ste
denbeleid) te horen gekre
gen. Op hun verzoek om
drastisch te snijden in voor
genomen maatregelen is
naar hun zeggen 'zeer wel
willend gereageerd'. De vier
grote steden hadden Van
Boxtel per brief om de in
greep gevraagd om zodoen
de de computersystemen,
die door de 2000-problemen
overhoop liggen, te ontlas
ten.
„Zowel gevolgen van sys
teemwijzigingen - zoals bij
voorbeeld een gemeentelijke
herindeling - als het invoe
ren van noodzakelijke nieu
we percentages - bij sociale
wetgeving - worden zo klein
mogelijk gehouden", aldus
de Haagse wethouder Stolte,
die coördinerend bestuurder
millenniumproblematiek is.
