c
TV
WEER
Het Gesprek van de Dag
Bezoekers van bioscoop mogen de zaal afbreken
Winnaar jackpot loterij
krijgt na tien jaar geld
Touwtrekken in de sneeuw
VRIJDAG 5 FEBRUARI 1999
COMMENTAAR
Halve onderwij smaatregelen
De vandaag gepubliceerde plannen van minister Hermans om de
studiefinanciering te verbeteren zijn helaas een schoolvoorbeeld
van halve maatregelen. Het huidige, omstreden stelsel lijdt aan ten
minste drie kwalen: het is betuttelend, het pompt nodeloos geld
rond van overheid naar studenten en weer terug en het is inko-
mensonafhankelijk.
De bewindsman verdient bijval voor zijn voorstellen om het hoger
onderwijs toegankelijker te maken door leeftijdsgrenzen en studie
duur op te rekken en een deel van de prestatiebeurs af te schaffen,
iedereen kan vier jaar een beurs krijgen, maar mag er straks tien,
in plaats van zes jaar over doen om het geld aan een studie te be
steden. Dat verruimt de mogelijkheden om meer dan één studie te
volgen en /of de studie met een baan te combineren.
De overheid vraagt echter een flink deel van het geld dat ze stu
denten via een beurs geeft, meteen weer terug door de torenhoge
collegelden. Dat systeem is niet alleen onlogisch, het geeft ook veel
rompslomp en houdt nodeloos bureaucratie in stand. Vreemd
blijft het bovendien dat een deel van de beurs in natura wordt uit
betaald in de vorm van een halve ov-jaarkaart. Het is een gemiste
kans dat de bewindsman op deze punten niet voor een realisti
scher aanpak heeft gekozen.
Jammer is het ook, maar gezien zijn politieke kleur niet onver
wacht, dat minister Hermans de inkomenspolitieke kant van de
studiefinanciering laat voor wat die is. Het is een publiek geheim
dat-de bewindsman de prestatiebeurs graag in zijn geheel zou af
schaffen, maar de kosten daarvan - drie miljard - niet heeft weten
te dekken. Althans een deel van dat geld zou hij kunnen winnen
door de hoogte van de toegekende beurs afhankelijk te maken van
de inkomenspositie van ouders en kinderen. Dat riekt voor veel li
beralen natuurlijk naar een terugkeer van de omstreden nivelle
ringsmaatregelen uit de jaren zeventig, maar dat is het nuchter be
schouwd helemaal niet. Het is juist buitengewoon liberaal en soci
aal om het standpunt te huldigen dat iedere Nederlandse burger
die voor zichzelf kan zorgen dat ook doet en dat de overheid alleen
bijspringt waar dat nodig is.
Schoon goed
Fred Schuyt is niet dood, hij is een wasserij begonnen. En hij
heeft zijn naam veranderd in Herman van Wijk. Maar verder is
er niet zo gek veel gesleuteld aan het vervolg op de succesvolle
serie 'In voor en tegenspoed'. De eerste aflevering van 'Schoon
goed' was gisteravond bijna een gênant voortborduren op oude
karakters.
Rijk de Gooijer zette weer een chagrijnige, op geld beluste zesti
ger neer, die zijn klanten een poot uitdraait door zijn voet op de
weegschaal te zetten als de vuile was wordt gewogen. Zijn schle
mielige schoonzoon uit 'In voor en tegenspoed'. Kees Hulst, is
warempel ook terug als de al even schlemielige zoon Theo die
als fotograaf bruidsreportages zonder happy end maakt. En
daar duikt ook Maarten Spanjer weer op naast zijn boezem
vriend De Gooijer om - het klinkt eentonig en dat was het ook -
weer een zelfde soort rol te spelen als in..., jawel hoor. Spanjer
kruipt in de huid van zoon Albert, die net een periode in de ge
vangenis heeft doorgebracht en weer bij pa onderdak zoekt.
En dan hebben we nog zoon Jaap (Micha Hulshof), die met wei
nig succes de LOM-school lijkt te hebben doorlopen en pa de ge
legenheid geeft om de horkerige kant van zijn karakter tot volle
wasdom te laten komen.De rol van bijdehante buurvrouw uit
'In voor en tegenspoed' wordt nu vertolkt door Mimi Kok. Net
als in u weet wel, is ook in 'Schoon Goed' de vrouw van De
Gooijer overleden en bestiert Kok als tante Cor het huishouden.
Het is een beetje flauw om zon eerste aflevering af te rekenen op
de verhaallijn. Er moeten tenslotte heel wat karakters in krap
vijfentwintig minuten worden neergezet. Maar de manier waar
op dat gebeurde was wel erg op de automatische piloot. 'In voor
en tegenspoed' was gebaseerd op een Engels origineel en kostte
de schrijvers die de serie in Nederland onder de aandacht van
een breed publiek brachtten, kennelijk heel wat moeite om een
nieuwe weg in te slaan. Maar laten we wasserijbaas Herman
van Wijk nog een paar weken de tijd geven om duidelijk te ma
ken dat hij meer is dan de reïncarnatie van Fred Schuyt.
WIL BUYS*
Buien, zon en harde wind
Woest weer gisteren in de Schotse en Noorse wateren. Er wer
den windstoten gemeten tot meer dan 150 kilometer per uur.
Zo rapporteerde Kirkwall op de Schotse Orkney eilanden een
schuiver van 152 kilometer. Regulier werd daar en in het Noor
se kustgebied windkracht 10 gerapporteerd.
De kwade genius achter het windgeweld was een zeer sterk uit
diepende depressie. Tijdens de afgelopen nacht bevond het ze
nuwcentrum zich boven Finland met een kemdruk van 949
hPa. Bij ons heeft de 'megadepressie' gisteravond en de afgelo
pen nacht eveneens veel wind veroorzaakt. De west tot noord
westenwind kwam op IJmuiden echter niet boven kracht 8: een
stormachtige wind. Wel werd een windstoot van 97 km/uur ge
rapporteerd.
Boven het noorden van het land arriveerde vanochtend een
agressieve buienlijn. Op veel plaatsen was het korte tijd bees
tenweer met hagel, zware tot zeer zware windstoten en onge
woon fel onweer. Uit Bourtange werd melding gemaakt van
sneeuw waarbij de temperatuur daalde tot maar één graad bo
ven nul. Ook plaatsen in noordelijk Noord-Holland maakten
omstreeks 06.30 uur gewag van boos weer en om 8 uur was het
bij ons raak. De temperatuur liep in korte tijd terug van zeven
naar twee tot drie graden.
Tijdens het weekeinde bevindt de langzaam in betekenis afne
mende depressie zich in de buurt van het Russische Sint Pe
tereburg. Het systeem houdt boven het Noordzeegebied een
noordwestelijke stroming overeind. Deze neemt weliswaar in
betekenis af maar voert wel steeds koudere lucht aan. Op zon
dag kan het op 5 kilometer hoogte zo'n -40 graden zijn. Het ge
volg is dat de regenbuien die van zaterdagavond af gaan vallen,
véranderen in sneeuwbuien van sneeuw. De temperaturen
zakken in de nacht van zaterdag op zondag tot rond het vries
punt, zondag overdag wordt het niet warmer dan 3 graden.
Morgen overdag wordt het een graad of 5-6. Ook dan vallen er
enkele buien (sommige met hagel) maar zo nu en dan komt
ook de zon tevoorschijn. De noordwestenwind is aan de kust
eerst nog hard tot stormachtig, windkracht 7-8.
JAN VISSER
Tandarts met composiet-allergie lijkt op weg naar arbeidsongeschiktheid
E
Op zijn vingertoppen zitten pijnlijke kloven, de huid van de vinge.
los in gelige schilfers. Soms is de pijn zo hevig, dat zoiets simpels?
dichtknopen van een overhemd onmogelijk is. Een Haarlemse taie
met composiet-allergie vertelt zijn verhaal. Anoniem, beducht alt
voor het voortbestaan van zijn praktijk. Als hij die tenminste nog
voortzetten. Want de kans dat hij binnen afzienbare tijd volledig
beidsongeschikt wordt verklaard, is niet denkbeeldig, e
Glenn Hoddle
MAARTEN 'T HART
Schilferende huid en pijnlijke kloven die spontaan kunnen bloeden. De handen van tandartsen die allergisch
zijn voor witte vullingen gaan helemaal kapot foto Nederlands tandartsenblad
Hij is al bijna vijfentwintig jaar
tandarts. De klachten begon
nen een paar jaar geleden. De
huid van zijn vingers kleurde
rood en sprong kapot. „Mijn
huisarst dacht dat het eczeem
was. Ik kreeg een zalfje mee, dat
hielp niet. En toen weer een
zalfje en weer een ander zalfje.
Uiteindelijk kwam ik terecht bij
dermatoloog Bruynzeels van
het VU-ziekenhuis, een specia
list op gebied van beroepsaller-
giën. En die wist het onmiddel
lijk."
De tandarts kreeg rust voorge
schreven; de praktijk moest hij
tijdelijk overdoen aan een ver
vanger.
Na een paar maanden verdwe
nen de klachten en toog hij
weer aan het werk. Op advies
van de dermatoloog trok hij bij
het leggen van composietvul
lingen over zijn latex hand
schoenen speciale nitril hand
schoenen aan. „Een gewone la
tex handschoen laat het spul
binnen twintig seconden door,
de extra nitril handschoen laat
de stof ook door, maar in min
dere mate en bovendien iets la
ter, na zes minuten." Bijna on
vermijdelijk gingen zijn vingers
opnieuw kapot; een paar mole
culen zijn ai voldoende om een
allergische reactie te doen on-
staan. Afgelopen najaar moest
hij voor de tweede maal éen
vervanger zoeken. „Vermoede
lijk gaat mijn huid zo snel kapot
doordat ik jaren onbeschermd
met dat spul heb gewerkt; mijn
handen zijn extra sensibel ge
worden."
Hij zit op de bank en spreidt
zijn vingers uit. Vooral de
linkerwijsvinger en linkerduim
en de duim, wijs- en middelvin
ger van de rechterhand zijn ge-
irriteerd. „Precies de vingers die
je gebruikt bij het aanleggen
van een vulling. Daarom noe
men ze dit ook wel het 'vijf-vin-
gersyndroom'. Maar kijk, hier is
ook mijn handpalm kapot. Ver
moedelijk heb ik daar ook wat
gemorst."
De huid van zijn handen is
vliesdun geworden en dus ui
terst gevoelig. Als hij met zijn
vingers over de mouw van zijn
wollen colbertjasje wrijft, blij
ven de losse velletjes haken in
de stof. „Een uitje schillen, wer
ken in de tuin, een gat boren in
de muur om een schilderijtje
op te hangen, niets gaat meer.
Bij het uitoefenen van mijn
werk heb ik er eigenlijk nog het
minste last van. Als je een
handschoen aantrekt, wordt de
huid van je hand zacht en
vochtig. Maar als mijn handen
na het werk droog worden,
springen de kloven erin."
Zijn verzekeraar wil hem nog
niet arbeidsongeschikt verkla
ren en dwingt hem te blijven
zoeken naar een oplossing. In
middels werkt hij weer, één dag
per week, al is de huid van zijn
handen duidelijk nog niet ge
heeld. Lichttherapie moet daar
verandering in brengei
schudt ongelovig het hj(
„Lichttherapie heb ik ai
gehad, toen hielp het rf
Daarom krijg ik die nu^
binatie met pillen. Maa
kunnen weer oogprob^
veroorzaken."
Inmiddels hebben desf
voor de tandarts een stj,
protocol opgesteld, da;,
huidcontact tussen de
en de huid moet voorkji
Zo moet hij twee paar'
handschoenen over ellf
gen en de composieter,
ciale wijze in de kast b^.
Ook voor de assistente^'
strenge regels.Als zij ir
flesje met het spul aaiu
daarna de telefoon op^
spreidt zij al voldoend^
culen om mijn huid te
reageren. Dus moet oo
steeds handschoenen c
en ze na gebruik metee-
gooien."
De genezing van zijn kj
vingers lijkt nog ver we.
het minste of geringste
de huid kapot. Feitelijk
invalide." Aan zijn gezi-
duidelijk af te lezen dal
nig vertrouwen heeft it
goede afloop. „Maar ik
niets te zeggen. De ven
wil dat ik alles probeer"
deze aanpak ook niet w
zijn ze bereid mij arbei^
schikt te verklaren."
KEES VAN DER LINDEN
MENSELIJK
Het recept is simpel: een porti
tjes met slagroom, gegarneerd
aantal aardbeien en kersen. Cf
POFFERTJES worden ze sinds
zoek van president Clinton aan
cieus genoemd. In mei '97 dedj
Hillary in 't Wapen van Delft zidj
aan dit oer-Hollandse gerecht, f:
Bink hoopt dat Hillary bij haar t
aan Den Haag komend weekeinj
nieuw even langskomt. Het pre?
paar was destijds in Nederland'
Marshall-herdenkingen bracht!
spontaan een bezoek aan Delft,
sloten wat te eten bij 't Wapen
Bill betaalde met een cheque,
het pand verlieten. Bink bleef oj
derd achter en had nog lang dal
ke klandizie aan mensen die Cl
fertjes bestelden. Bovendien kr
uit Washington nog een bedantó
Hillary Clinton het komende we)
naar Nederland komt in verbam
VN-bevolkingsconferentie heeft
haar ditmaal zelf uitgenodigd.
brief heeft hij nog geen antwooi
gen, maar als de presidentsvroi
weekeinde aanschuift, hoeft ze
af te rekenen. Deze keer wil Bir
ren.
Patiënten van tandarts JENS B
GAARD in Kopenhagen krijgen
bier uit het vat aangeboden, vo
in de stoel plaatsnemen. Volge
tandarts zorgt een glas bier ervi
Ie patiënten zich veel opgewek
behandelen. Maar hij profiteert
zelf van, omdat hij tijdens zijn
der de slechte adem van zijn pi
hoeft te trotseren. Bjerregaard
krant Jyllands-Posten dat het sj
dikker wordt, als iemand verkra
Samen met het gebruik van kof
dat tot een geur uit de mond dii
die uit een beerput. Door het bi
het speeksel dunner, waardoor
andere frisse' adem valt waar tf
De tandarts is op het idee gekoi
dens gesprekken met werknerrn
bierbrouwerij die in de buurt va
praktijkruimte is gelegen. De pi
kunnen kiezen uit vier soorten I
Glenn Hoddle is ontslagen als bondscoach
van het Engelse elftal. Hij gelooft in reïn
carnatie. In een interview had hij gezegd
dat geestelijk en lichamelijk gehandi
capten moeten boeten voor zonden uit
een vorig leven. Is dat een reden voor
ontslag? Moest premier Blair hier
hoogst persoonlijk aan te pas ko
men om te verklaren dat Hoddle
niet gehandhaafd kon worden?
We weten toch allemaal dat Hodd
le er faliekant naast zit met zijn op
vattingen? Als er ook maar een kern
van waarheid in zat, zou het een le
vensgroot raadsel zijn dat het over
grote merendeel van de mensen kern
gezond geboren wordt. Eerlijk gezegd
denk ik stiekem: was het maar waar!
Dan werden alle rij-examinatoren in
een volgend leven rond geduwd in een
in validen wagentje!
Is het redelijk om iemand te ontslaan
omdat hij potsierlijke opvattingen verkon
digt? Zo ja, clan kun je iedereen wel naar
huis sturen. Hier in Nederland huldigen
honderdduizenden de opvatting dat vrij
wel iedereen, op enkele uitverkoren gelovi
gen na, in een volgend leven 'in de buiten
ste duisternis' moet boeten voor zijn zon
den. Die opvatting is niet wezenlijk ver
schillend van de opvatting van Hoddle.
Toch worden die honderdduizenden niet
ontslagen. Sterker: ze bekleden soms func
ties waar ze u en mij niet voor willen heb
ben.
In de Tweede Kamer zitten SGP'ers, GP-
Vers, RPFers en stellig ook nog enkele
CDA'ers die er vast van overtuigd zijn dat
zo iemand als ik na zijn dood tot in alle
eeuwigheid wenend en met de tanden
knarsend in een grote SM-kelder, de hel ge
naamd, met zwepen gegeseld en met gloei
end kaarsvet overgoten zal worden. Ook
Andries Knevel, toch directeur van de
grootste omroep van Nederland, zei on
langs nog in een interview dat mensen die
Jezus niet wilden aanvaarden als hun ver
losser een enkele reis naar de hel te wach
ten staat. Maar niemand die erover peinst
om hem te ontslaan. Gelukkig maar, want
Het Elfde Uur stelt zelden teleur.
Wat mij bij Hoddle het meest verbaast is
niet zozeer dat hij van mening is dat een
gehandicapte moet boeten voor zonden uit
een vorig leven, maar dat hij in reïncarna
tie gelooft. Een eenvoudige rekensom leert
dat reïncarnatie apekool is. In het begin
van deze eeuw telde de aarde naar schat
ting één miljard inwoners. Nu zijn er vijf
miljard mensen. Vier van de vijf mensen
die thans leven kunnen dus geen vorig le
ven hebben gehad om de simpele reden dat
er niet genoeg 'zielen' voorhanden waren
om in nieuw geborenen te reïncarneren.
Goed, zult u zeggen: maar één van de vijf
kan een vorig leven geleid hebben. Ak
koord, maar die malle reïncarnatie
hangers gaan er altijd van uit dat.
een vorig leven heef geleid.
Reïncarnatie: het is verpletterende
maar geen reden voor on tslag, wal
mensen die erin geloven doen dooi
geen vlieg kwaad en gaan ook niet
deuren om met een flanelbord hui.
ging aan de man te brengen.
Als ik mij goed herinner heeft allee
Deelder ooit iets meegemaakt dati
carnatie wijst. Na de dood van zijl
kreeg hij opeens weer contact met\
hoorde een eigenaardig gesnuffel e
vreemde knaaggeluiden. 'Pa, waai
dan?', vroeg hij. Zijn vader zei dra
ben gereïncarneerd.'Ik hoor zulke
luiden,zei Jules. 'Komt omdat ik
winterworteltje zit te knagen,zei
der, 'ik zit namelijk in een konijrn
in Óverschie.
Bezoekers van de uitbundige zigeu
nerfilm Black Cat, White Cat in film
theater Scala in Nijmegen mogen na
afloop van de rolprent meehelpen om
de zaal letterlijk af te breken. Het is
volgens woordvoerster L. Klein Gun-
newiek van filmcentrum Cinemariën-
burg de bedoeling dat het in de zaal
net zo'n bende wordt als op het witte
doek.
Bioscoop Scala gaat deze maand te
gen de vlakte om ruimte te maken
voor de renovatie van het Nijmeegse
stadscentrum. Cinemariënburg heeft
Scala tien jaar lang gebruikt als de
pendance voor het Filmhuis. Het film
centrum krijgt in de toekomst vijf
nieuwe zalen in het cultureel kwartier
van het opgeknapte stadscentrum.
De vertoning van de zigeunerfilm van
Emir Kusturica leek de filmhuisdirec-
tie een waardig afscheid voor de zestig
jaar oude bioscoop. Klein Gunnewiek:
„De film toont een flamboyant rom
meltje met vrolijke muziek. We probe
ren in de zaal precies na te doen wat
er op het doek gebeurt. Als de acteurs
gooien met kippenveren doen wij dat
ook. In de film wordt uitbundig ge
dronken, dus bouwen wij een bar in
de zaal, zodat mensen onder het kij
ken een drankje kunnen halen."
De gemeente is als eigenaar van het
gebouw akkoord gegaan met het op
merkelijke afscheidsfeest. „Wij halen
alles wat we willen bewaren voor de
vertoning uit het gebouw. De dag na
de film is er nog een houseparty.
Daarna wordt het gebouw gesloopt
zoals wij het achterlaten, dus het
maakt niet uit hoe de bioscoop er na
die dagen uitziet", aldus Klein Gunne
wiek.
De filmhuisdirectie is niet bang dat de
actie relschoppers trekt, omdat dat
publiek toch nooit naar Cinemariën
burg komt, zo zegt de woordvoerster.
„En van onze bezoekers verwachten
we niet dat ze met een moker aan de
slag gaan."
ANP»
Stel, je wint vier miljoen gulden in de loterij. Met het
winnende lot stevig in je knuist geklemd ga je naar
het loterijkantoor om het geld op te halen, maar je
krijgt het niet omdat de kopie van je lot zoek is.
Deze nachtmerrie werd tien jaar geleden werkelijk
heid voor de koper van een lot in het noorden van
Spanje. Gisteren bracht het Spaanse hooggerechts
hof de nare droom tot een goed eind, door de natio
nale loterij te gelasten de betrokkene alsnog een der
de van de oorspronkelijke prijs uit te keren.
Spanje kent een zestal grote loterijen. De loterij waar
het hier om gaat, de Primitiva, is inmiddels volledig
gecomputeriseerd, maar tien jaar geleden had elk lot
nog een doorslag, dat de koper bij het loterijkantoor
moest achterlaten. En de doorslag van het lot waar
33.057.961 peseta (zo'n vier miljoen gulden, omgere
kend naar de huidige geldwaarden) op was gevallen,
dat was het loterijkantoor in het Catalaanse dorp
Areyns de Mar op 6 april 1989 nu juist kwijt. Jammer,
geen jackpot.
De koper van het lot stapte naar de rechter, die be
paalde dat de overheid hem een derde van het geld
moest uitkeren. De overheid ging in beroep, maar
werd donderdag door het hof in het ongelijk gesteld.
Het is niet duidelijk waarom de overheid slechts een
derde deel van de prijs hoeft uit te keren.
AP»
Japanners weten het zeker: buiten spelen in de kou is gezond voor kinderen. Dus worden voor Japanse scho
lieren ook bij winterweer geregeld wedstrijdjes georganiseerd. Touwtrekken in de sneeuw was een van de
onderdelen bij een schoolontmoeting op het terrein van een boeddhistische tempel. foto reuters
