Regio
'Bos geen
risico voor
gezondheid'
Vrije School bestaat vijftig jaar
Oostenrijks sleuteldorp
een nieuw Leids zusje?
DE VBES RECYCÜÜG
Clinton mogelijk naar Leiden voor Pilgrim Fathers
Haarlemmerstraat
nu ook op internet
DENSDAG 3 FEBRUARI 1999
vvim wegman, 071 -5356414, plv -chef herman joustra, 071-5356430
Leids Succes
Peter Labruyère is
de eerste voorron
de-winnaar van de onder
nemerswedstrijd Het Leids
Succes.
Miljoen
O Fonds Al-
3 phen en omstreken
heeft een miljoen gegeven
voor de versnelde aanleg
van rijksweg 11
loorrijtlen na aanrijding
den» Een kind van 3 jaar is gistermiddag bij het spelen in de
jrverstraat aangereden door een brommer, vermoedelijk een
ld model Puch. De bestuurder daarvan reed, zonder zich om
;t kind te bekommeren, door. In zijn nabijheid bevond zich
jn gele bromscooter. De verwondingen van de kleine bleven
jperkt tot schaafwonden.
letrapt bij inbraak in kerk
|den Een getuige betrapte gisteren een vrouw van rond de
rintig die een poging tot inbraak deed in de rooms-katholieke
ïrk Maria Middelares aan de Rijndijk. Eenmaal ontdekt, ging
vrouw er vandoor.
tuilavond Koningskerk
|den De Leidse Ruilvereniging Koningskerk houdt vrijdag een
lilavond voor verzamelaars van postzegels, prentbriefkaarten,
lefoonkaarten enz. De bijeenkomst wordt gehouden in Buurt-
Het Spoortje, Bernhardkade 40, en duurt van 19.00 tot 21.45
ïr. Entree voor niet- leden 1,50 gulden, jeugd t/m 15 jaar 1 gul-
•olitiek café in Het Keizertje
iden In Het Keizertje aan de Kaiserstraat in Leiden is op
laandag 15 februari een politiek café. De bijeenkomst staat in
it teken van de verkiezingen voor Provinciale Staten, op
oensdag 3 maart. Het politieke café vindt plaats Van 20.30 uur
jt 23.00 uur. Het initiatief is afkomstig van RPF en GPV.
leiden» marc vlek
In de instructie op pagina 2 van de eerste Millennium
krant wordt de aanwijzing gegeven een streepje op de
jboven- en onderkant van de krant te zetten. In plaats van
de aangegeven 10,1 cm dient het streepje op 9,8 cm te
korden geplaatst. Slechts 3 mm, maar wel heel vervelend!
Leidsch Dagblad
L00 JAAR DE WERELD OM JE HEEN.
De Rudolf Steinerschool aan de Cesar
Franckstraat in Leiden viert dit jaar haar
vijftigste verjaardag. In het kader van dit ju
bileum treedt de school naar buiten met
uiteenlopende activiteiten. ,,Wij willen
mensen 'van buiten' door middel van voor
stellingen en open dagen graag laten zien
hoe het er op onze school aan toegaat", zegt
directeur EUinor Bijvoet (52). „Er bestaan
namelijk nogal wat misverstanden over de
school."
Zo staat 'vrij', van oudsher al, niet voor
een vrijblijvend lesprogramma, maar voor
onafhankelijkheid van de overheid. „Wij
maken nog steeds een duidelijk onder
scheid tussen de kleuterschool en de lagere
school."
Vrije scholen hebben meer eigen gebrui
ken. Een klas begint iedere dag met een
spreuk die leraar en leerlingen gezamenlijk
opzeggen. Lessen eindigen met een liedje.
„Op deze manier stimuleren wij de sociale
vaardigheden van de leerlingen."
Een bijzonder vak is euritmie, letterlijk:
'goed bewegen'. Bijvoet beschrijft euritmie
als 'zichtbare spraak'. „De kinderen leren
bewegen op woorden of muziek op een
vastgelegde manier. Bewegend leren is één
van de kenmerken van het onderwijs." Cre
atieve vakken staan sowieso in hoog aan
zien. In de lerarenkamer, waar Bijvoet heeft
plaatsgenomen, klinkt duidelijk de muziek
les en in de hele school zijn werkstukjes van
de kinderen te bewonderen.
De Vrije School heeft een ander leerplan
dan het reguliere basisonderwijs. De school
gebruikt de pedagogische inzichten van
haar naamgever Rudolf Steiner (1861-1925)
als uitgangspunt. De mens staat centraal in
deze zogenoemde antroposofie. „Een be
langrijk kenmerk is, dat je onderwijs pas
aanbiedt aan de kinderen wanneer je
meent dat ze daar daadwerkelijk aan toe
zijn. Computerles geven wij bijvoorbeeld
pas in het voortgezet onderwijs."
Steiner lag een aantal jaren geleden hevig
onder vuur. Zijn opvattingen zouden racis
tisch zijn. Bijvoet spreekt dit met kracht te
gen. „Antroposofen gaan uit van de gelijk
waardigheid van alle mensen. Respect voor
elkaar is één van de belangrijkste dingen.
Steiners uitspraken zijn door kwaadwillen
den uit hun tijd en verband gerukt. Wij
richten ons op alle gezindten en milieus en
willen zeker geen 'witte' school zijn."
>en» ruud sep
ize naar Leiden komt, is nog steeds
nevelen gehuld. Maar als Hillary
dham Clinton begin volgende week
sluit om nog even naar Leiden te
ïn, is al wel duidelijk waarvoor zij
ar de Sleutelstad komt. De Ameri-
inse first lady is officieel door de ge-
lente uitgenodigd om de laatste ac-
i van de Pilgrim Fathers op internet
izetten. Bij het Leids gemeentear
chief wordt op dit moment de laatste
hand gelegd aan het electronisch toe
gankelijk maken van het uitgebreide
Pilgrim-Fathersarchief.
Directeur T. Schelhaas van het Ge
meentearchief kwam in december vo
rig jaar op het idee om mevrouw Clin
ton uit te nodigen om, als ze toch in
Nederland komt, ook nog even naar
Leiden te gaan. De echtgenote van de
Amerikaanse president is vanaf aan
staande zondag drie dagen in Neder
land, onder meer om in Den Haag de
Internationale Conferentie over Bevol
king en Ontwikkeling toe te spreken.
Wat zij verder tijdens haar verblijf op
Hollandse bodem zal ondernemen, is
zelfs bij de Amerikaanse ambassade in
Den. Haag niet bekend. „Het zijn closed
eventslaat een woordvoerder van de
ambassade weten. „Een privépro-
gramma waarin ook wij tot nu toe
geen inzicht krijgen."
Schelhaas heeft zich in ieder geval al
helemaal voorbereid op een eventueel
bezoek van Hillary. Hij heeft zich de
afgelopen tijd onderzoek gedaan naar
de stamboom van de Clintons. Het zou
immers leuk zijn wanneer na George
Bush ook de Clintons af zouden stam
men van de Pilgrim Fathers, de puri
teinse christenen die begin zeventien
de eeuw na een verblijf in Leiden koers
zetten naar de Nieuwe Wereld en daar
de grondvesten legden van de Ameri
kaanse samenleving. „Ook wanneer ze
er niet van af stammen, behoren ze
hier belangstelling voor te hebben.
Maar het is wel heel handig als het wel
zo is. Bij Bush werkte het in ieder geval
als een trein", weet Schelhaas.
Of er Pilgrim-Fathersbloed stroomt
door de. aderen van de Clintons, wil de
archivaris nog even voor zichzelf be
waren. „Nee, dat bewaar ik voor als zij
hier naar toe komt. Dat ga ik nu nog
niet bekend maken."
eiden komt uit een grote fa-
ïilie. Dichtbij, in Duitsland,
'oont zusje Krefeld. Die zien
re niet zo vaak, maar we zijn
an ook al heel lang familie,
inds 1968. En dan raak je wel
ens een beetje op elkaar uit-
ekeken. Aan de overkant van
e Noordzee hebben we Ox-
)rd. Wij begrijpen elkaar heel
oed, want we hebben allebei
estudeerd. In 1988 werden
nze zusjes Torun in Polen en
uigalpa in Nicaragua geboren.
9ie helpen we als het nodig is,
n wij leren een hoop van hen.
h dan hebben we nog East
.ondon, in Zuid-Afrika. Maar
ie is npg maar drie jaar oud,
ve moeten nog wat aan elkaar
/ennen.
lest drLik, zo'n hoop zussen,
laar er is een stel Leidenaars
dat dit allemaal nog niet ge
noeg vindt. In Oostenrijk heb
ben zij het stadje Schruns ont
dekt en daar willen zij graag
banden mee aanknopen. Wie
die 'zij' zijn? Nou, ex-burge-
meester Cees Goekoop onder
anderen, en Ton Elderhorst
van sportzaak Match aan de
Breestraat. Hij heeft het stadje
van 4014 inwoners eigenlijk
ontdekt. Want Elderhorst ver
koopt niet alleen ski's, hij skiet
zelf ook. In Schruns.
„Een aantal jaar geleden was ik
daar voor het eerst, lekker aan
het skiën", verhaalt Elderhorst.
„En toen ontdekten wij opeens
dat wapen." Net als Leiden
heeft Schruns namelijk twee
gekruiste sleutels in het wapen
staan. Als dat geen toeval is!
Twee steden met sleutels in
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in
de Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
het wapen, die móeten de ban
den aanhalen!
Elderhorst is intussen ai lekker
aan het socializen met de
luitjes in Schruns. De directeur
van het Schrunse verkeersbu
reau vierde de 3 oktoberfees
ten afgelopen jaar al mee. Voor
de toekomst zien Elderhorst en
consorten diverse culturele uit
wisselingen voor zich. Maar
zelf organiseren doet 'ie niet.
„Ik heb het al veel te druk, dat
mag niet van m'n vrouw. Wij
willen de basis neerleggen, en
bekendmaken wat een vrese
lijk leuk plaatsje het is."
Leuk hoor. Wij vragen ons al
leen af hoe lang het duurt voor
Leiden zusterhanden aan gaat
knopen met Abcoude, Boarn-
sterhim, Rauwerderhem en
Waddinxveen. Die hebben im
mers ook twee gekruiste sleu
tels in het wapen. En wie weet
wat voor een kordon buiten
landse steden bij nader onder
zoek gekruiste sleutels in het
wapen heeft. Die zijn immers
afkomstig van de apostel Pe
trus, en die is niet alleen in Ne
derland bekend.
Wat geeft het. Leiden is im
mers Stad van Vluchtelingen.
Laat ze allemaal maar komen,
om onze mooie stad met eigen
ogen te aanschouwen. En nog
belangrijker: laat onze promi
nenten die buitenlandse ste
den maar lekker bezoeken,op
rekening van de gemeente. Al
die mooie buitenlandse steden
met twee fijne sleutels in het
wapen.
janneke de jonge»
Naar verluidt gaat het slecht met de mus. Dit sym
pathieke vogeltje leidt in de stad een kwijnend be
staan. De grijze alledaagsheid van zijn bestaan is zo
vanzelfsprekend, dat we nauwelijks in de gaten
hebben dat het aantal broedparen in tien jaar tijd
aanzienlijk is teruggelopen. Sommige biologen be
weren zelfs met de helft. En let inderdaad maar
eens goed op - je ziet ze steeds minder. Al vliegen
er, als het broedseizoen is afgelopen, nog altijd mil
joenen in Nederland rond.
De oorzaak van die teruggang ligt volgens kenners
bij een toenemend gebrek aan nestgelegenheid.
Mussen nestelen in de stad doorgaans onder dak
pannen. De moderne sneldakpan echter is onge
schikt; daar past zelfs geen mus onder. Platte da
ken, glas en andere architectonische modernismen
helpen evenmin en dat geldt ook voor concurreren
de vogelsoorten. Nog een geluk dat er dit keer geen
verband bestaat met een verslechterd milieu. De
mus moet zich feitelijk weer leren aanpassen.
Die fase heeft de meeuw blijkbaar al achter de rug.
Hun aantallen groeien in de stad gestaag. De
meeuw vanwege de vos in de duinen. Hun broedsel
is daar allang niet meer veilig. In de binnenstad en
in Zuid en West klaarblijkelijk wel. Daar tieren ze
welig.
Wethouder: verhalen Oostvlietpolder onzin
„Hysterie." Wethouder A. Pechtold (milieu) gelooft hele
maal niets van de uitlatingen van wetenschapper W. Ko
ren, gisteren in deze krant, over de gezondheidsrisico's
voor omwonenden van het toekomstige bos en moeras
in de Oostvlietpolder. De Stichting Belangenbehartiging
Oostvlietpolder is echter geschrokken van de uitspraken.
robbert minkhorst
Koren zei gisteren in het
Leidsch Dagblad dat de provin
cie Zuid-Holland, initiatiefne
mer van de aanleg van een bag-
gerdepot met een natuurstrook
er omheen, of de gemeente een
zogeheten gezondheids-effect
rapportage (GER) moeten laten
opstellen. Die kan aangeven
welke risico's er ontstaan voor
mensen door de komst van een
natuurgebied en een slibstort.
Koren werkt samen met prof. A.
van Brunswijk van de techni
sche universiteit van Eindhoven
bij Allergo Consult, een bedrijf
dat zich verdiept in ecologische
natuurstroken. Ook is er inten
sief contact met de universiteit
in Utrecht.
Het bos, struikgewas en het
moeras trekken dieren aan die
gevaarlijke aandoeningen kun
nen verspreiden, volgens Koren.
Wie in aanraking komt met het
stilstaande water in het natuur
gebied, kan vervolgens ernstig
ziek worden. Koren noemt de
ziektes van Weil en Lyme, botu-
lisme en worminfecties.
„In ongunstige gevallen is er
gevaar voor ziektes. Het is niet
verstandig om èn de baggerstort
èn het bos er omheen zo dicht
bij de bewoning aan te leggen",
zei hij. Muggenoverlast komt er
sowieso. De strook verbindt re
creatiegebied Vlietland met pol
derpark Cronesteyn. De kans
dat ziektes zich naar die gebie
den verspreiden, is reëel.
„Ik denk niet dat een en an
der zo ernstig is als wordt voor
geschoteld", schat Pechtold
echter in. „De bedoeling van de
ecologische verbindingsstrook
is dat er juist een variëteit aan
flora en fauna komt. Als dat het
geval zal blijken, is de opzet ge
slaagd. Gevaar voor de volksge
zondheid is gewoon uitgesloten.
Wij en de provincie maken een
gigantische zeperd als we risi
co's ingebouwd laten. We zijn
er heel secuur mee bezig."
Daar plaatst voorzitter D. van
der Hoek van de Stichting Be
langenbehartiging Oostvlietpol
der grote vraagtekens bij. „Het
verhaal van deze wetenschap
per bevestigt onze algehele be-
zorgheid. Er zijn dus nog meer
aspecten waar de gemeente aan
voorbij is gegaan."
Van der Hoek is geschrokken
van de waarschuwingen van
Koren en juicht daardoor een
gezondheids-effectrapportage
'natuurlijk van harte' toe. De
stichting wees de provincie al
eerder op het belang om alle ef
fecten van de komst van een
baggerdepot (verkeersdrukte,
stankoverlast), zelfs in combi
natie met andere bedrijven, in
kaart te brengen. „Hoe zit het
met de rioolwaterzuivering?
Beide vallen misschien afzon
derlijk binnen de milieunor
men, maar als je het bij elkaar
optelt, gaan ze samen over de
norm heen."
Een GER acht Pechtold voor
alsnog onnodig. Als de milieu
effectrapportage daar geen aan
leiding toe geeft, is het niet
noodzakelijk, zegt hij. „Ik zal
het advies wel nader bestude
ren. Ik sluit niet uit dat het ooit
gebeurt."
De provincie heeft nog niet
gereageerd op de uitlatingen
van Koren.
De overlast - het (nachtelijk) gekrijs, de uitwerpse
len - neemt toe. Tegen meeuwen experimenteert
de gemeente inmiddels met (nep)roofvogels en het
leeghalen van nesten. De vraag rest waar ze heen
gaan als ze van een bepaalde plek verdreven zijn.
Ze moeten toch ergens wonen.
De duif doet het momenteel eveneens bijzonder
goed. Het plein is zijn domein. 'Alle duiven op de
Dam', zongen Gert Hermien jaren geleden al,
maar allemaal zitten ze daar al lang niet meer. Win
kelcentrum Zuid-West bijvoorbeeld vormt een ge
liefde trekpleister voor de duif. Onder de warme
lampen van de overkapping kruipen ze 's avonds
dicht bij elkaar. Echt proper ziet het er niet meer uit;
de drek druipt er vanaf.
Wat dat aangaat leggen meeuw en duif het dik af
tegen de mus, die maar heel spaarzaam zijn sporen
achterlaat. Dit dan, nog los van de gezelligheid en
het grappige gekibbel die zo'n zwerm mussen met
zich meebrengt. Dus als die meeuwen nou eens ge
woon terug gaan naar zee en die duiven naar de
Dam - wellicht komt er dan ruimte vrij voor de mus
om zich aan te passen en zijn gewone plaatsje weer
te claimen. Zijn eigenlijke plaats in de stad.
FOTO MARK LAMERS
Winkeliers betalen geen contributie
leiden» ruud sep
Alle winkels aan de Haarlem
merstraat hebben sinds deze
week een digitaal tweeling
broertje. Op de internetsite
van de stad Leiden heeft de
'kilometer koopplezier' een ei
gen plaats gekregen. Bezoe
kers van de elekronische Haar
lemmerstraat krijgen foto's en
andere gegevens te zien van
de ongeveer 200 winkels in de
straat. Tijdens de jaarvergade
ring van de winkeliersvereni
ging Haarlemmerstraat in In
Casa aan de Lammermarkt
werd de eigen site voor het
eerst gepresenteerd.
Het is de bedoeling dat de
fotopresentatie in de toekomst
wordt gekoppeld aan sites van
de diverse winkels. Een enkele
winkel aan de Haarlemmer
straat, zoals de Vliegershop,
heeft al een eigen digitale
evenknie waarop klanten uit
de hele wereld de collectie
kunnen bekijken en bestellin
gen kunnen plaatsen.
Voor de winkeliersvereni
ging is de eigen plek op het in
ternet een manier nog meer
reclame te maken voor de
Haarlemmerstraat, én een po
ging om nieuwe leden te wer
ven. Tot nu toe hebben leden
werfacties van de vereniging
weinig zoden aan de dijk ge
zet. Het aantal leden is welis
waar toegenomen tot onge
veer honderd, maar daarvan
heeft ongeveër eenderde vorig
jaar de contributie van dui
zend gulden verzuimd te beta
len. „We moeten helaas toege
ven dat het aantal mensen dat
zich aanmeldt als lid maar niet
betaalt het afgelopen jaar is
toegenomen", zegt penning
meester D. Schulp. Hij over
weegt de wanbetalers, die vo
rig jaar goed waren voor een
inkomstenderving van zo'n
30.000 gulden, uit het leden
bestand van de winkeliersver
eniging te schrappen.
De elektronische Haarlem
merstraat is niet de laatste uit
breiding van de internetsite
van de stad Leiden. Inititiefne-
mer Leiden Promotie VW
loopt met plannen rond om
naast allerlei promotiemateri
aal ook actuele gegevens over
de parkeergelegenheid op het
net te zetten. De informatie
over beschikbare plaatsen op
parkeerterreinen en in garages
die nu nog alleen op de infor
matieborden in de stad te vin
den is, zou in dat geval recht
streeks op het internet moeten
worden gezet.
papier en karton plastics m 9002
archieWemietiging containerservice
HH-waard I Alkmaar I NW-Vennep_
5 7 17 3
Ellinor Bijvoet tussen de leerlingen van het schoolorkest.
FOTO DICK HOGEWONINC
