'Onderzoek naar
LVP niet nodig'
Dat heeft dat meissie toch niet
Dyzack
geselt
gitaar
subliem
Cultuur&Kunst
Ijzingwekkende momenten in
■ijzingwekkende Andromache
Superieur spel
Wispelwey
Orkest voor één dag
Elzevier en Löw hebben zaal in hun greep
MANDAG 1 FEBRUAR11999
Publiek Filmfestival tevreden
rotterdam De kaartverkoop voor voorstellingen tijdens het
woensdag geopende 28ste International Film Festival Rotterdam
loopt als een trein. Gisteren waren er al rond de 80.000 kaartjes
verkocht. Het publiek is aanzienlijk gelukkiger met de manier
waarop de verkoop dit jaar gaat. Het aantal telefoonlijnen en
kassa's is bijna verdubbeld. Vorige jaren klaagde men nog steen
jen been over de lange rijen voor de kassa's en de wachttijden bij
telefonische reservering. Vorig jaar was bijna eenderde tevreden
over de organisatie, dit jaar ruim de helft. Ook de waardering
fvoor het telefonische reservering groeide, zij het licht. Het festi
val duurt nog tot en met 7 februari.
recensie hans keuzers
Bloem de Ligny: Bloem: zang, gitaar, Ri
chard Heijerman: drums, Merlijn de Graaf:
toetsen, Maarten Veldhuis: gitaar, Thijs
Vermeulen: bas. Gezien 30/1, LVC, Lei-
1ecensie caroline van overbeeke
Hij hoeft je maar aan te kijken
f je bent verloren. Iedereen
lérwent hem en zit aan hem en
jrgeeft hem alles. Ik ben soms
strenger voor hem dan ik
willen, maar ik wil dat hij
goed mens wordt. Ik zou
ever voor hem moeten zijn. Ik
en soms het meest onaardig
iigen hem van iedereen in zijn
qngeving, omdat ik het meest
nn hem hou. Gek hè."
J Middenin de geestelijke mar-
jling van Andromache, de
riekse slavin wier 5-jarig zoon-
jp gegijzeld wordt door rivale
ermione, volgt een lofzang op
kind, „een dreumes, met
:uine ogen en van die krullen",
pi aan het eind van het stuk als
mand Andromache vertelt dat
tar kind vermoord is en op de
jiilnisbelt ligt, stamelt de ver-
hofde moeder die liever blijft
^loven dat haar kind gevangen
jordt gehouden: „Wil je kijken
J hij zijn koffertje meegeno
men heeft? Zijn beer zit erin en
In truitje en ondergoed en wat
jld. Wil je daar even naar kij-
:n, of hij dat meegenomen
;eft. Het stond op de grote
pst. Zo'n klein, rood kartonnen
jffertje. Voor kinderen."
zingwekkende momenten in
^n ijzingwekkend stuk.
De Leidse toneelgroep Het
jsenaal die professioneel thea-
j wil maken, waagt zich aan
j Griekse tragedie Androma-
1e van Koos Terpstra. Drie ac-
(|irs, Ruud Wessels (man),
isan Beijer (Andromache) en
.inieke Sloet van Oldruiten-
(Hermione) gaan de con-
pntatie met elkaar aan in het
sterke en compacte toneelstuk
dat bijtend verbaal is.
De regie is in handen van
Rocco van Loenen. Het decor is
sober: een stuk keukenvinyl met
daarop een rieten stoel. Daar
vechten de drie hoofpersonen
hun mini-oorlogjes uit, hoofd
zakelijk met woorden.
Hermione wil van slavin And
romache af die de minnares van
haar echtgenoot is en een zoon
van hem heeft. De enige manier
om haar zover te krijgen is haar
te treffen met datgeen wat haar
het meest dierbaar is: haar kind.
Hermione, een ongeduldig en
onvolwassen kindvrouwtje,
roept daarbij de hulp in van
haar vader.
Hermione, zeer overtuigend
gespeeld door Annieke Sloet
van Oldruitenborgh, laat geen
middel onverlet om haar zin te
krijgen. Stampvoetend staat ze
in een mini-jurkje te dreinen in
de armen van haar vader, en ze
schroomt niet om als een 'echte
vriendin' een arm om Andro
mache heen te slaan nadat die
door Hermiones vader tegen de
grond geslagen is. Maar Her
mione wordt slachtoffer van
haar eigen wreedheid en sterft.
Ruud Wessels, tevens artistiek
leider van het Arsenaal, tovert
zonder moeite drie mannen te
voorschijn: echtgenoot Neopto-
lomos, vader Menelaos en slaaf
Peleus. Andromache, een sterke
vrouw die .met haar rug tegen
de muur staat, wordt door het
spel van Susan Beijer vrij vlak.
Haar gezicht verandert nauwe
lijks in de confrontaties met
Hermione of diens vader. Zelfs
als ze hardop wegdroomt bij de
gedachte aan haar kind, is er
weinig emotie te bespeuren.
Dat laatste is echt een gemis
omdat Beijer hier de kans laat
liggen werkelijk te ontroeren.
Twee jaar geleden zat Bloem tij
dens het Crossing Borderfestival
op een klein laag tafeltje dicht
tegen het publiek aan. Minia
tuurverhaaltjes vertelde Bloem
ons over een meegebrachte
blauwe schoen of een oranje vis
en zong, enkel begeleid door
minimaal gebruik van akoes
tisch gitaar, in een totaal eigen
sfeer, haar nummertjes. Het
Haarlemse onderdeurtje werkte
in de tussentijd hard aan haar
eerste plaat Zink, veranderde
haar naam in Bloem de Ligny
en maakte de overgang tot con
certen met hele band.
Zaterdag roept iemand al na
twee nummers keihard 'Björk'
in de zaal. „Dat meisje zit waar
schijnlijk bij het verkeerde con
cert", meldt Bloem direct.
Bloem zal tot in het oneindige
vergeleken worden met het IJs
landse zangkonijn. Zeker als je
de stemverbuigingen en de
schelle uithalen kopieert en ook
nog eens de uiterlijke kenmer
ken met je meedraagt. Eigënlijk
maar één keer tijdens het con
cert doorbreekt Bloem dat pa
troon. Eindelijk wordt het obli
gate slokje wijn tussen de num
mers door vergeten en ont
breekt het vervelende
kindstemmetje. Bij het covertje
van Robert Wyatt gebruikt ze
gelukkig een keer haai' eigen
stem. Weg zijn de maniertjes en
ander IJslands vergelijkingsma
teriaal; Bloem blijkt ineens een
prachtige naturel-stem te heb
ben.
Het publiek in het LVC is ze
ker niet gekomen voor de rusti
ge nummers. 'Pink Serenity'
Bloem de Ligny, veelvuldig vergeleken met Björk.
wordt overstemd door het ge
roezemoes uit de zaal. „Bek
houden", roept iemand dan ook
terecht. Het nummer levert een
prachtig toneelbeeld op. Bloem
alleen in witte jurk met een
oranje-rode elektrisch gitaar
voor zich. Bij dit rustige, mini
maal begeleide nummer zingt
Bloem zowel lief als venijnig.
'Cherubine' is ook zo'n num
mer met een prachtige melodie.
Dan is duidelijk dat Bloem in
elk geval er voor gezorgd heeft
dat ze goed begeleid wordt.
Drummer Richard Heijerman
en bassist Thijs Vermeulen blin
ken uit in heerlijk gevarieerd
drumwerk en prachtige donkere
basloopjes.
De Ligny heeft goed naar de
trip-hop-mode geluisterd en
voegt Tricky elementen toe bij
'Amberine' en 'Cells'. 'Pirates'
krijgt een bijzondere kermis
achtige sfeer met zich mee en
vooral 'Fingercroockie' zingt
Bloem als een krolse kat en
heeft een heerlijke drive van
drums en bas.
Met de stik-irritante manier
tjes scoort Bloem hoog op de ir
ritatie-schaal. Herman Finkers
zei het al eens treffend: 'Dat
heeft dat meissie toch niet no
dig!' Bloem heeft zeker uitstra
ling maar kan veel meer berei
ken als ze gewoon zichzelf is.
Het tere poppetje acteert te
veel 'Goh, wat ben ik toch ei
genlijk een gek mens' en heeft
die pose met haar talent zeker
niet nodig.
Laatste Miss Saigon op 4 juli Reiscommissie over financiële situatie:
De laatste voorstelling van Miss Saigon in het VSB Circustheater in
Scheveningen is definitief vastgesteld op zondag 4 juli. In totaal
zullen zo'n 1,5 miljoen mensen de musical hebben gezien. Volgens
Joop van den Ende Theaterproducties keert Willem Nijholt vanaf
begin april terug in zijn veelgeprezen rol van De Regelaar. Hij zal
dit personage dan afwisselend met Bill van Dijk vertolken. Het was
eigenlijk de bedoeling de voorstelling tot eind maart door te spelen.
In verband met de grote belangstelling is nu toch besloten tot een
nieuwe verlenging.
recensie maarten baanders
forstelling: Pieter Wispelwey (cello) en
iblo Giacometti (piano). Gehoord 31/1
EWR-zaal Leiden.
Eerste concentratie: dat was
ït Pieter Wispelwey uitstraal-
bij het spelen van de sonate
ius 8 voor cello solo van Zol-
|i Kodély, het hoogtepunt van
jt koffieconcert gisteren in de
VR-zaal. Deze concentratie
,d niet alleen te maken met
ijge technische eisen, maar
rik met het feit dat Kodaly de
«gelijkheden van de cello zo
rjens uitbuit. Spannende me-
tflische wendingen met verwij-
naar Hongaarse muziek
>prden afgewisseld met passa-
16 waarin je alle tijd krijgt om
fiur te genieten van één toon.
gedeeltes speelde
jspelwey zo rustig, dat het bij-
timbre van het instru-
nnt zich verfijnd en genuan-
rérd ontwikkelde. De lage to-
ïii waren extra donker doordat
i< laagste twee snaren een hal-
t| toon lager gestemd waren
gi normaal. Tussen zeer hoge
iflen klonken lage getokkelde
Door dit contrast leek
'i instrument een enorme
Timte te omvatten. Mediteren-
ij momenten gingen over in
uithalen met gierende hoge
Het superieure spel van
had een bedwel-
end effect.
Samen met pianist Paolo Gia-
metti speelde Wispelwey de
jiate voor cello en piano van
-Jopin. In deze sonate worden
motieven veelvuldig uitge
beld tussen de beide instru-
Cnten en krijgen ze een gron-
[er uitwerking. Chopins lichte
wordt gekoppeld aan een
temperament. Dit kwam
shelder tot uiting in het
en perfecte samen-
van Wispelwey en Giaco-
itti.
samenspel was ook
ijioren in de sonate voor cello
piano van Sjostakovich. De
i/lnier waarop Wispelwey bij-
tprbeeld reageerde op een
ltseling krachtig accoord, was
•ii, bijna alsof hij ervan schrok,
ze instelling leverde een zeer
iendige vertolking op, met
te subtiliteit in de afwisseling
ijle en krachtige tonen en
vtringende hoekige melodieën
even meeslepend waren als
passages met ein-
roze weemoed.
alphen aan den rijn Een jongeman met de zware jongen uit het orkest: de tuba. Afgelopen zaterdag ga
ven zestig muzikanten, afkomstig van diverse verenigingen en van de Streekmuziekschool na een dag lang
repeteren in het Scala College aan het Alphense Burgemeester Visserpark een openbaar concert. Het een-
dagsorkest speelde 'Traditionals', 'Millennium', het Mexicaanse getinte 'Pueblo', 'My way' en 'I will survi
ve'. Even dreunde Alphen aan een Rijn prettig op zijn grondvesten onder de klanken van ruim negentig
muzikanten uit de wijde omtrek. foto taco van der eb
Verslagen van gesprekken met de bestuurders, een was
lijst van 22 redenen waarom de concertzaal Q-bus voor
de Leids Vereniging van Popmuzikanten (LVP) catastro
faal werd, een verklaring van de registeraccountant en
een rapportage van zo'n 75 pagina's van de kascommis-
sie van de LVP. In heel deze papierberg, beweert de se
cretaris van die commissie, M. van der Putten, is niet één
aanwijzing te vinden dat bij de muzikantenvereniging
met gemeenschapsgeld is geknoeid.
Van der Putten richt het woord
tot WD-raadslid A. Geertsema
die in de raadscommissie cul
tuur het vermoeden heeft uitge
sproken dat zulks wél het geval
zou kunnen zijn. Zijn verzoek
om een onderzoek in te stellen,
is voor een deel gehonoreerd.
Wethouder A. Pechtold (D66)
heeft toegezegd navraag te
doen. Blijven er vragen over dan
krijgt de muis wat Pechtold be
treft een staartje. Maar volgens
Van der Putten is de gemeente
bezig met een nodeloze herha
lingsoefening.
De ledenvergadering van de
LVP wilde orde op zaken stellen,
vertelt Van der Putten. Er is een
kascommissie ingesteld met de
opdracht te reconstrueren of en
in hoeverre de uitgaven van de
LVP rechtmatig en doelmatig
zijn geweest. Deze commissie
heeft de stichting M123, huur
der en exploitant van het Mu
ziekhuis, waarvan Q-bus een
onderdeel is, in haar onderzoek
betrokken. Huur aan M123, die
de exploitatie van de concert
zaal inmiddels heeft overgeno
men, kan niet meer worden be
taald omdat de LVP-kas leeg is.
De muzikantenvereniging staat
na de overname van apparatuur
nog voor zo'n 20.000 gulden in
het krijt bij de stichting. Hoe de
ze schuld ingelost moet worden
is nog niet duidelijk. Volgens
Van der Putten is afgesproken
dat de LVP vier tot vijf jaar de
tijd heeft om af te betalen.
Geertsema wil niet dat de
subsidie die de LVP krijgt, 7500
gulden per jaar, wordt gebruikt
om de ereschuld af te lossen.
Sterker nog, het raadslid vraagt
zich af of de LVP nog wel recht
heeft op dat geld nu de LVP
niets meer doet met Q-bus. Het
raadslid wil ook niet dat de fi
nanciële problemen van de LVP
op de stichting worden afge
wenteld. „Want dan komen ze
uiteindelijk op het bordje van
de gemeente terecht." De ge
meente schept een precedent
als ze gaten dicht van gesubsi
dieerde instellingen die er een
janboel van maken.
Van der Putten vindt dat
Geertsema daarin gelijk heeft.
„Maar bij de LVP is behalve dat
ze er niet in is geslaagd Q-bus te
runnen, niets loos. Wel heeft de
kascommissie vastgesteld dat er
voor 600 gulden aan flyers is be
steld die vervolgens ongebruikt
zijn gebleven. Ook hebben er
enkele bands en dj's voor te veel
geld opgetreden. Er is in 1998
ongeveer 18.000 gulden méér
aan bands en aan geluids- en
lichtapparatuur uitgegeven dan
was begroot."
Volgens Van der Putten is hier
echter geen sprake van malver
saties maar van
'ondoelmatigheden'. Dat er te
veel geld is uitgegeven, komt
volgens hem doordat het be
stuur van de LVP niet of nauwe
lijks op de werkvloer was. De
vrijwilligers zijn niet of nauwe
lijks begeleid. Van der Putten is
van oordeel dat het bestuur
heeft gefaald maar volgens hem
gaat ook de gemeente Leiden
niet vrijuit. De secretaris van de
kascommissie wijst erop dat et
telijke keren tevergeefs is aan
gedrongen op de aanstelling
van een betaalde kracht. Er liep
wel een beroepskracht rond in
het Muziekhuis maar die was in
dienst van de stichting en be
moeide zich niet met Q-bus.
recensie hans keuzers
Concert: Dyzack; gezien: 30/1 LVC,
Leiden.
„Die jongen breekt wel eens
een snaartje", hoor ik naast
me. Haagse Dyzack staat al
leen op het podium en heeft
alleen zijn gitaar meegeno
men. Dat vindt niemand erg,
want als je even je ogen dicht
doet lijkt het alsof er zo maar
een extra instrumentje bij
komt. Daarbij geselt hij,
vooral bij het gedreven
'Wheeply soul', de snaren als
een jonge Luka Bloom. Met
drie vingers voegt Dyzack de
meest wonderlijke baslijnen
toe en met de pink maakt hij
het met een schelle slide af.
Dyzack is al een tijdje in de
marge van het popcircuit be
zig en leverde kort geleden
zijn eerste cd 'The rat dance
refizz' af. Een wonderlijke
amalgaam van verschillende
stijlen met als uiteindelijke
uitkomst uit de grabbelton
een volstrekt eigen geluid.
Met zijn breed uitwaaie
rende gitaargeluid doet hij
zaterdag bij 'In humble sync'
sterk denken aan de Australi
sche gitarist Ed Kuepper.
Dyzack brengt je tijdens zijn
heerlijke avondtrip vooral in
diep zuidelijke sferen. Door
de slide beleef je een versnel
de Paris Texas van Ry Cood-
er, of kom je bij 'Roll over
white eyes' op theevisite bij
Captain Beefheart en Pere
Ubu.
'From the blue bean
whoopsmachine' heeft dan
weer een prachtige span
ningsboog en kan zo in een
Hitchcockthriller verwerkt
worden. Je ziet de achtervol
ging voor je ogen in het snel
le en venijnige 'Haunt' waar
hij met hamerende baslijnen
werkt. En dan is er weer een
prachtige subtiele ballade
'Faster than I thought'.
Voor zo'n jonge vent heeft
Dyzack een behoorlijk door
leefde stem waar al flink wat
whiskey doorheen is gegaan
wat juist bij die zuidelijke
speelstijl goed tot zijn recht
komt. Hij laat zijn stem soms
venijnig grauw galmen in
'Rat dance refizz', maar
neemt daarnaast in hetzelfde
nummer subtiel gas terug.
Overal pakt Dyzack of ge
woon Erik Hofland een rand-
gebiedje van de popmuziek
mee, maar het diep zuidelij
ke en die allesoverheersende
baslijn zijn bij elk nummer
toch het sterkst vertegen
woordigd. In Den Haag werkt
Hofland nog in de horeca
maar met deze plaat gaat de
gitaarvirtuoos een grote toe
komst tegemoet. Overigens
hield Dyzack zijn snaren za
terdag aardig heel. Wel een
nieuw setje op de volgende
keer.
ZANGERS GEZOCHT - Het
Rijnlands Christelijk Mannen
koor Vox Humana zoekt tenors,
baritons en bassen. Het koor
houdt daarom op 3 februari een
inloopavond met een repetitie
in de Haagse Schouwkerk in
Leiden. Ook mensen die geen
noten lezen zijn welkom. Nodig
zijn enthousiasme en liefde
voor muziek. De Haagsche
Schouwkerk aan de Rijndijk 281
is op 3 februari om 19.30 open,
om 20.00 uur begint de repeti
tie.
recensie wunand zeilstra
'Volgens Myra' ('Amy's View') van David Hare. Regie:
Chnstiaan Nortier. Spel: Caroline Almekinders, Victor
Löw, Fiet Dekker, Ingeborg Elzevier, Allard van der Scheer
en Tjebbo Gerritsma. Gezien: 30/1Schouwburg Leiden.
Het duurt even voor je door hebt welke kant
het op gaat in het stuk van de Engelse au
teur David Hare. De aanloop van het eerste
deel is namelijk nogal lang. Dat weten de
spelers natuurlijk ook en ze geven als het
ware iets meer gas. Daardoor komt er welis
waar meer tempo, maar het geheel maakt
aanvankelijk een enigszins geforceerde in
druk.
De auteur neemt in dat eerste deel zijn
tijd om twee hoofdaspecten van zijn ver
haallijn uit te werken. Enerzijds raakt moe
der Esmee (een rol van Ingeborg Elzevier)
in tweespraak met haar aanstaande
schoonzoon Roderick (gespeeld door Victor
Löw) over de rol van het theater. Wat haar
betreft behoudt het theater desnoods een
marginale rol voor een select publiek, ter
wijl haai' schoonzoon theater als achter
haald beschouwt en voor het massamedi
um film (en later) televisie kiest.
Anderzijds is er de confrontatie tussen
moeder en dochter Myra (Caroline Alme
kinders). Nadat dochter aan haar moeder
heeft toevertrouwd dat ze zwanger is maar
dat aan Roderick nog niet durft te vertellen,
neemt moeder het initiatief door de ver
trouwelijkheid van hun gesprek te schen
den en Roderick ogenblikkelijk op de hoog
te te stellen. De verontwaardiging in de zaal
is hoorbaar. Op dat moment hebben sterke
spelers als Ingeborg Elzevier en Victor Löw
maar zeker ook Caroline Almekinders de
zaal in hun greep.
Deel twee speelt zes jaar later, deel drie
nog eens acht jaar en het slotdeel twee jaar
later. Drie episoden van hun levens, waarin
toenadering en verwijdering tussen deze
drie mensen zich beurtelings afspelen. De
overige personages blijven wat bleekjes,
maar dat ligt meer aan het stuk dan aan de
spelers. We vernemen hoe moeder voor een
televisiesoap is gaan werken om torenhoge
schulden af te kunnen betalen, terwijl haar
schoonzoon voor datzelfde medium zeer
succesvol is. De dochter wier huwelijk
dreigt te stranden, kan het gelijk van haar
moeder nauwelijks verkroppen. Aan het slot
bezoekt Roderick zijn voormalige schoon
moeder (na de scheiding is Myra plotseling
overleden) in de kleedkamer van het thea
ter, waar zij weer werkzaam is. En het lijkt
alsof ze elkaar nu pas een beetje leren be
grijpen.
De moeder-dochter-relatie ïs door de
dood beëindigd, de ex-schoonzoon heeft
uiteindelijk waardering voor haar theater
werk getoond. Achter deze beide hoofd
aspecten van 'Volgens Myra' gaat nog meer
schuil waardoor het stuk na een wat moei
zame start blijft boeien, ook omdat het iets
ongrijpbaars behoudt. Het is typisch Engel
se theaterkwaliteit, ze hadden de naamge
ving en plaats van handeling niet eens hoe
ven te vernederlandsen. Achteraf is ook dui
delijk waarom de - nogal kaal vomi gegeven
- huiskamer van de hoofdpersoon sterk aan
een podium doet denken. Daarbij komt nog
dat actrice Ingeborg Elzevier hier in dit stuk
een actrice moet spelen die ook nog eens
ideëen over haar werk formuleert. Een der
gelijke 'verdubbeling' intrigeert en is dan
ook een aardige bijkomstigheid.
