3 halen, 2 betalen
Jorritsma snijdt in
subsidies bedrijven
Criminaliteit heeft geen kleur
Kritiek op AMC-rapport over Bijlmerramp barst los
ders onder vuur voor
mmissariaat Gasunie
Binnenland
Niet verder dan de slurf
'Alcoholhoudend ijs
moet worden verboden'
(pAG 19 JANUARI 1999
lisje drie keer mishandeld
Een vijftienjarig meisje uit Allernaar is sinds begin de
er drie keer mishandeld door een jongerengroep van wis-
de samenstelling. Ze werd van de fiets getrokken, geschopt
slagen. Ook werd zij bedreigd, waarbij in één geval een van
klaaggeesten een mes trok. Eind vorige week deed het
joffer aangifte. De politie vermoedt dat het hier om een uit
jid gelopen pesterij gaat. De politie hoopt dat zich getui-
jelden. Het meisje werd telkens belaagd op tijdstippen dat
el mensen op de been zijn.
|derzoek Transavia niet klaar
jACi De Raad voor de Luchtvaart is nog steeds niet klaar
[ëtónderzoek naar het ongeval op 24 december 1997 met
ieing-757 van vliegtuigmaatschappij Transavia. Het toestel
n naast de baan terecht toen het onder hevige rukwinden
de op Schiphol. Bij het neerzetten van het vliegtuig be-
ikhet neuswiel. Vier passagiers raakten lichtgewond. Het
fa, el landde even voor middernacht op de minder geluids-
fe! ast veroorzakende Zwanenburglaan. De Tweede Kamer
Van plan volgende week met Netelenbos over het ongeval
i nadat zo'n overleg al eerder was uitgesteld wegens het
nvan het onderzoeksrapport. Volgens de bewinds-
iv duurt het nog wel enige maanden voordat de Raad het
irzoek kan afronden. Het wachten is vooral op technische
matie van fabrikant Boeing.
eer steen van viaduct gegooid
Een onbekende heeft in de nacht van zondag op maan-
vanaf een viaduct in Cuijk een steen gegooid op de auto
weg A73. Een passerende auto liep daardoor schade op.
Donlijke ongelukken deden zich niet voor. Enige tijd terug
irde vrijwel hetzelfde. Onbekenden gooiden toen op ver
ende tijdstippen stukken beton en een zandzak op de au-
Daardoor raakten meerdere auto's beschadigd. Des-
raakte evenmin iemand gewond. De politie heeft in alle ge-
latsinj; nproces-verbaal opgemaakt wegens poging tot doodslag.
uit
len
003 PA
\NKT
PU* [Q[
beetnamen voor straten Maastricht
[richt De straatnamen in de historische binnenstad van
itricht moeten binnen enkele jaren tweetalig zijn: in het
irlands en in Maastrichts dialect. De Maastrichtse wethou-
erij Dj ran cultuur Leenders heeft het al vele jaren oude idee om-
den wil de straatnaamborden op korte termijn tweetalig
uitvoeren. Aan de huidige straatnaamborden in de bin-
tad wordt vermoedelijk een onderbordje bevestigd, waarop
storische dialectnaam van de straat is vermeld. Die naam
afwijken van de huidige Maastrichtse vertaling. Zo zou het
rsplein in het Maastrichts omgedoopt worden in 'Moos-
it' (Maasmarkt).
mwagenkamp aan de hennepteelt
)VEN« Vrijwel het complete woonwagenkamp aan de Cas-
lan in Eindhoven heeft zich beziggehouden met hennep-
Gisteren trof de politie tijdens een inval op dertien van de
locaties een kwekerij aan. Ze heeft 24 verdachten aange-
len. De bijna 2000 planten zijn ter plaatse vernietigd, als-
alle kweekapparatuur. Aan de inval deden ook andere op-
ïgsdiensten mee. Die ontdekten onder meer dat de bewo-
an drie woonwagens illegaal stroom aftapten, dat nie-
d omroepbijdrage betaalde en dat elf uitkeringsgrechtigden
ïlijk niet al hun inkomsten hebben opgegeven. Nader on-
lek moet uitwijzen hoe het daar mee zit.
rgemeester ontkent drankprobleem
I/arden Burgemeester Van der Mark vqn Vlieland tegen-
ib te[ de Friese commissaris van de koningin Nijpels ontkend dat
?n drankprobleem heeft. Nijpels had Van der Mark op het
geroepen na krantenberichten waarin de burgemeester
beschuldigd van openbare dronkenschap. Nijpels wil nu
iel mogelijk een oordeel van de gemeenteraad van Vlieland
0695e het functioneren van Van der Mark. De raad heeft gister-
/an Oo id in een besloten vergadering de eerste ambtstermijn van
IC Lei urgemeester geëvalueerd. De raad stuurt de evaluatie naar
missaris Nijpels. Van der Marks eerste ambtstermijn loopt
juli af. Hij vvil graag een tweede termijn aangaan, maar en-
Vlielanders verzetten zich hiertegen.
Groningse provinciebe-
buigt zich vandaag over
immissariaat van com-
ris der koningin Alders bij
sunie. Het onafhankelijke
Lammerts wil dat Al-
neerlegt. De reden
ran is dat de Gasunie een
inenclaim indient bij de
wegens het onder wa-
ir. De, etlen van de Tussenklap-
igetf? older, waar een belangrij-
11 BAfStallatie van Gasunie be
is geraakt. Alders was
lorzitter van het beleids-
mede verantwoordelijk
die beslissing. Volgens
R.W.C nerts krijgt Alders een be
te 235 ijke rol bij de discussie
oen eventuele schadever-
gx Ld ng en daardoor dreigt in
catieu D^en een onaanvaardbare
engeling van belangen te
aan.
D-fractievoorzitter Sch-
is dat niet met Lammerts
■In de eerste plaats heeft
3 jantfjttmmissaris een controle
taak bij een bedrijf, hij is
1-513
VEGE
er geen belangenbehartiger. Als
president-commissaris van
Gasunie heeft Alders dus niets
te maken met een schadeclaim.
Hij heeft er als commissaris der
Koningin evenmin iets mee te
maken. Het Rijk en niet de pro
vincie moet de schade beta
len."
Volgens woordvoerder Bak
kér heeft de Gasunie vrijwel uit
sluitend directe schade geleden
in de Tussenklappenpolder,
waarvoor het bedrijf een claim
kan indienen bij het bureau La
ser, dat voor het ministerie van
binnenlandse zaken de Wet Te
gemoetkoming Schade uitvoert.
,,Bij schade spreken wij altijd
onze verzekering aan en dat is
ook nu het geval", preciseert
Bakker. „Onze verzekering zal
op haar beurt aankloppen bij
dat bureau Laser. Vervolgens
zal het wel maanden duren
voordat ze het eens zijn, maar
daar liggen wij niet wakker van.
Dit is in ieder geval niet een
kwestie die de commissarissen
zal bereiken."
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
WD-onderzoekers kiezen voor algemene lastenverlichting
schiphol» Een marechaussee kijkt
uit op een slurf van één van de
pieren van Schiphol. Daar wordt
een proef gedaan met wat wordt
genoemd 'Mobiel Toezicht
Vreemdelingen'. Het doel daar
van is om illegaal verblijf in Ne
derland in een zo vroeg mogelijk
stadium tegen te gaan, en vreem
delingen, die niet in Nederland
mogen verblijven al bij de uit
gang van de slurf tegen te hou
den. Het gaat om reizigers binnen
de Schengenlanden, die onderling
de paspoortcontroles hebben af
geschaft.
FOTO ANP RAYMOND RUTTING
Minister Jorritsma van economische zaken gaat bekijken
waar haar departement kan kappen in het woud van re
gelingen voor de industrie. De bewindsvrouw wil meer
lijn brengen in de verschillende regelingen van haar mi
nisterie. De organisaties die ze uitvoeren, moeten hun
activiteiten nog beter op elkaar afstemmen. Bovendien
denkt ze eraan subsidies samen te voegen.
den haag anpde eraan toe dat niet te rigoreus
hans jacobs in de vele steunmaatregelen ge
schrapt mag worden. De zoge
noemde Tante Agaath-regeling
mag van de onderzoekers niet
verdwijnen. Startende onderne
mers kunnen niet altijd even
makkelijk geldschieters vinden
en beleven juist in hun eerste
jaren zware tijden. Hoewel de
onderzoekers van mening zijn
dat'de kapitaalmarkt in Neder
land erg open is en niet faalt,
kunnen de onderzoekers deze
regeling billijken.
Ze prijzen daarentegen het
besluit van de vorige minister
van economische zaken Wijers
om vliegtuigbouwer Fokker niet
langer te steunen. Volgens hen
had dat besluit al veel eerder
Jorritsma zei dat gisteren bij de
ontvangst van een studie van
de Teldersstichting, het weten
schappelijk bureau van haar
WD, naar onder meer subsi
dies voor het bedrijfsleven.
Steun aan bepaalde sectoren
om banenverlies te voorkomen,
de export te bevorderen of een
strategisch belang te handha
ven heeft meestal geen zin. De
industrie is meer gebaat bij een
verbetering van het macro-eco
nomisch klimaat, luidt de con
clusie van de auteurs.
„We zijn geschrokken van het
aantal regelingen," verklaarde
onderzoeker Aalders. Hij voeg-
moeten worden genomen, zo-
•als de staat ook te lang is door
gegaan met hulp aan de nood
lijdende scheepswerf Rijn-
Schelde-Verolme.
In het geval van Fokker is ook
onvoldoende gekeken naar de
besteding van de subsidies, in
totaal 2,3 miljard tussen 1980
en 1996. Door het internationa
le karakter van het bedrijf zijn
waarschijnlijk miljoenen gul
dens aan Nederlandse staats
steun direct naar het buiten
land gesluisd. Fokker besteedde
jaarlijks zo'n 75 procent van
haar budget buiten Nederland.
In plaats van de vele onder
steuningsmogelijkheden kan de
overheid beter zorgen voor las
tenverlichting. Of investeren in
milieu, infrastructuur en ken
nis. Nog geen vijfde van de
werkgelegenheid is te vinden in
de verwerkende industrie. De
rest heeft grotendeels een baan
in de dienstverlening. Juist deze
sector heeft goede economi
sche vooruitzichten, aldus de li
beralen.
den haag gpd-anp
Het rapport dat het Acade
misch Medisch Centrum (AMC)
gisteren aan minister Borst
(volksgezondheid) heeft uitge
bracht over de medische gevol
gen van de vliegtuigramp in de
Bijlmer heeft bij verschillende
partijen wrevel opgeroepen.
Het PvdA-Kamerlid Van Gijzel
is ontevreden over de conclu
sie, dat nader onderzoek ach
terwege kan blijven. Advocaat
Van der Goen die 85 slachtof
fers vertegenwoordigt, over
weegt minister Borst van volks
gezondheid met een kort ge
ding alsnog tot nader onder
zoek te dwingen.
Volgens het AMC-rapport zijn
te weinig aanknopingspunten
om mensen die betrokken wa
ren bij de vliegramp in de Bijl
mer van 4 oktober 1992 aan een
lichamelijk onderzoek te onder
werpen. Dat concludeert het
AMC na inventarisatie van li
chamelijke en psychische
klachten die binnenkwamen bij
een speciale telefonisch meld
punt dat afgelopen zomer was
opengesteld. Lichamelijk on
derzoek kan alleen plaatsvin
den als duidelijk is naar welke
aandoeningen moet worden
gezocht, aldus het AMC. Omdat
klachten in allerlei combinaties
voorkomen, weten de onder
zoekers op dit moment niet
naar welke aandoening ze moe
ten zoeken. Ook is het onmoge
lijk een verband te leggen tus
sen de gezondheidsklachten en
de-inhoud van de lading van de
neergestorte El Al Boeing.
André Bos van de stichting
Klankbord, die de belangen van
de slachtoffers behartigt, twij
felt aan de objectiviteit van de
onderzoekers van het AMC.
„Het lijkt erop dat het onder
zoek redelijk is gestuurd", aldus
Bos. Volgens hem is uit een eer
der onderzoek van het AMC ge
bleken dat veel mensen wel de
gelijk dezelfde klachten heb
ben. Mr. B. van der Goen vindt
het rapport bedroevend. Het is
volgens hem niet juist de mees
te klachten af te doen als psy
chisch om vervolgens te con
cluderen dat een lichamelijk
onderzoek niet nodig is.
Ook het PvdA-Kamerlid Van
Gijzel is ontevreden over de
rapportage. „Ik vind het een ra
re redenering om geen onder
zoek te doen", reageert hij. ,,Als
je niet weet wat je zoekt, dan
kun je toch nog wel kijken?"
Van Gijzel vindt dat er een te
grote nadruk ligt op psychische
klachten en wil weten waar de
lichamelijk klachten van som
mige mensen vandaan komen.
Hij pleit ervoor dat in ieder ge
val problemen van bepaalde
groepen worden onderzocht.
„Veel brandweerlieden bijvoor
beeld die na de ramp ter plekke
zijn geweest, hebben huiduit
slag op hun voeten. Ik wil we
ten hoe dat komt. Je kunt toch
bloedonderzoek doen?" Groen-
Links is het eens met de kritiek
van de PvdA. D66 vindt het te
vroeg om te pleiten voor een li
chamelijk onderzoek. De WD
wil de uitkomsten van de parle
mentaire enquête naar de ramp
afwachten. De enquêtecom
missie begint volgende week
met verhoren onder ede.
Pleidooi van NIGZ
Nederlands Centrum Buitenlanders: 'Schietpartij in Gorinchem is cultuurloos gedrag'
woerden anp
Alcoholhoudend ijs moet wor
den verboden. Dat bepleit het
Nationaal Instituut voor Ge
zondheidsbevordering en Ziek
tepreventie (NIGZ) naar aanlei
ding van Freaky Ice, een ijsje
dat ongeveer 5 procent alcohol
bevat, en sinds een maand in
Nederland op de markt is.
Het instituut zal minister Borst
van Volksgezondheid vragen de
productie en verkoop van het
ijsje zo spoedig mogelijk te ver
bieden. De versnapering wordt
vooral verkocht op dansfeesten
en in discotheken.
Verraderlijk aan het product is
dat het voor de consument
moeilijk vast te stellen is hoe
veel alcohol er precies in zit en
wat het effect is. Verder waar
schuwt het NIGZ ervoor dat het
ijsje ook aan minderjarigen kan
worden verkocht, omdat er
geen beperkende maatregelen
gelden.
Freaky Ice bevat namelijk geen
alcohol in vloeibare vorm en
valt daarom niet onder de Code
voor alcoholhoudende dranken
en mogelijk ook niet onder de
Drank- en Horecawet. Het
NIGZ hekelt de trend van de al
coholproducenten om alcohol
gebruik voor jongeren aantrek
kelijk te maken. Naast Freaky
Ice zijn dat alcopops en mix
dranken.
Het NIGZ zal er bij de minister
verder op aandringen dat de
horeca zich houdt aan de stan
daardglazen voor verschillende
alcoholische dranken. Volgens
het instituut kan de gebruiker
anders niet meer bepalen hoe
veel alcohol hij per consumptie
binnenkrijgt. Daardoor zijn ook
de richtlijnen het maximaal
toegestane aantal glazen alco
hol in het verkeer nutteloos.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van VWS laat nog uit
zoeken of en onder welke wet
geving het bewuste ijsje valt.
Volgens hem is het verschijnsel
niet nieuw. Er bestaat bijvoor
beeld ook ijs met advocaat, wat
ook mag. „Daarvoor zijn uit
zonderingen gemaakt in de
wet."
De producent van Freaky Ice
was gisteren niet voor com
mentaar bereikbaar.
Uniformen RET naar Nicaragua
Rotterdam anp nenlanden van Nicaragua. Het
Rotterdamse vervoerbedrijf
RET krijgt nieuwe uniformen en
schenkt de oude kledij aan
slachtoffers van de orkaan
Mitch in het Midden-Ameri
kaanse land.
Instroom als verdachte bij arrondissement
Verdachten bij arrondissementsparketten. Verdeling op basis van etniciteit en leeftijd, in procenten.
12-17 jaar
Totaal 20.716
25 jaar en ouder
Totaal 129.889
Meer dan gemiddelde
Gemeten naar omvang van hun bevolkingsgroep, komt criminaliteit onder met nan
kanen en Antillianen vaker voor. De cijfers geven afwijkingen van het gemiddelde v
Voorbeeld: 5,6 is 5,6 maal zoveel als het gemiddelde van alle bevolkingsgroepen sa
Het voor reizigers in het open
baar vervoer overbekende (en
soms gevreesde) „Uw plaatsbe
wijs alstublieft" krijgt binnen
kort een nieuw leven in de bin-
Volgens Van Gemert wordt het
gebruik van wapens binnen ie
dere cultuur afgekeurd. „Het
heeft met andere zaken te ma
ken, zoals de beschikbaarheid
van wapens. Die zijn in de Ver
enigde Staten voor iedereen
verkrijgbaar. In Nederland is
dat absoluut niet zo. Ik denk
dat de wapens die de laatste tijd
uit het voormalige Joegoslavië
ons land binnenkomen, be
paalde groepen hier eerder be
reiken. Bovendien speelt
machogedrag bij sommige cul
turen wel degelijk een rol. Maar
t t x dat in Nederland andere nor-
Criminaliteit van minderheden Landelijke meting uit 1995, afkomstig uit nota 'Criminaliteit in relatie tot de inte- men en waarcjen gelden weten
vratie van etnische minderheden' c.rafifk rlv/ rd/gpd/tdv/bronministeries van justitie en binnenlandse zaken
12-17 jaar
18-24 jaar
25 jaar en ouder
meer aandacht komt voor de
invloed van culturele factoren,
hoewel die 'heel indirect' is. Hij
ziet absoluut geen verband tus
sen extreem geweld, zoals de
dood van de twee meisjes in
Gorinchem, en bijvoorbeeld de
Turkse cultuur.
De Amsterdamse antropo
loog F. van Gemert promoveer
de vorig jaar op het onderzoek
"Ieder voor zich; kansen, cul
tuur en criminaliteit van Ma
rokkaanse jongens". Volgens
hem is het belangrijk rekening
te houden met de ethnische af
komst, "omdat je dan gericht
beleid kunt ontwikkelen". Maar
veel beleidsmakers vrezen de
vooroordelen die deze ver
nieuwde kijk op criminaliteit
onder minderheden los kan
maken. Zij branden hun vingers
er liever niet aan, zegt de antro-
Proderit tandpasta, soft mint, cool mint of gel,
verpakt 3 tubes a 75 ml 7.47 Bonus voordeel 2.49
Rexona deoroller of spray,
alle soorten, 3 stuks 14.97 Bonus voordeel 4.99
Pantène shampoo of conditioner, alle soorten, 1 n
3 flacons 200 ml 20.97 Bonus voordeel 6.9913.98
Badedas douche, verpakt
3 flacons S 250 ml 14.37 Bonus voordeel 4.79
Demak'up wattenschijfjes, perfect of maxi oval,
3 rollen 9.87 Bonus vooideel 3.29
i t/m 24 januari a.s.
4.98
9.98
9.58
6.58
mooi meegenomen tijdens onze
1 weken. cd
Gevangenisstraf voor
parkeerplaatsmoord
den bosch anp
Het gerechtshof in Den Bosch
heeft gisteren drie mannen ver
oordeeld tot gevangenisstraffen
van twaalf, tien en acht jaar. In
september 1997 overvielen zij
een 23-jarige Fransman en
diens 19-jarige vriendin in hun
auto op een parkeerplaats bij
Breda. Er waren celstraffen van
veertien, tien en negen jaar ge-
eist. De Fransman werd op een
volgende parkeerplaats dood
geschoten, het meisje werd ont
voerd naar een huis in Tilburg
en daar verkracht. Zij werd
twee dagen later dood op een
parkeerplaats in België gevon
den. Het Franse paar was op de
terugweg na een vakantie in
Nederland. In totaal waren vol
gens justitie vijf daders bij het
incident betrokken..
gratie van etnische minderheden'.
rotterdam stef van item
De mannen die de dood van
Froukje Schuitmaker en Mari
anne Roza in Gorinchem op
hun geweten hebben, zijn van
Turkse komaf. De onverlaat die
in Tiel vorig jaar om zich heen
schoot in een café en daarbij
een voorbijganger dodelijk trof,
is van Antilliaanse afkomst. Ook
de man die vorig jaar fataal in
stak op fietsenmaker in een
Amsterdamse rijwielhandel is
Antilliaans. Het lijkt erop of
binnen bepaalde culturen men
sen hun hand niet omdraaien
voor buitensporig geweld met
fatale gevolgen. Niet waar, zeg
gen de deskundigen. Dit soort
geweld is 'cultuurloos'. Waren
de aanvallers van Meindert
Tjoelker geen rasechte Friezen?
En had destijds de moordenaar
van Kerwin Duinmeyer geen
blonde stekelkop?
Jarenlang was het ongepast.
Wie riep dat mensen van bui
tenlandse komaf een sterker
crimineel gedrag vertonen dan
Nederlanders, kreeg de wind
van voren en werd op zijn
minst verdacht van ultrarechtse
sympathieën. Maar na de com
missie-Van Traa, die in 1996 de
zware criminaliteit in Neder
land in beeld bracht, verander
de dat snel. Criminologen, on
der leiding van professor
Fijnaut, kwamen met hun be
vindingen: Marokkaanse, Suri
naamse, Joegoslavische en an
dere 'gekleurde' bendes druk
ken een zwaar stempel op de
criminaliteit in Nederland. De
ministeries van binnenlandse
zaken en justitie presenteerden
in 1997 de nota 'Criminaliteit in
relatie tot de integratie van et
nische minderheden'. Het was
eigenlijk de eerste keer dat in
landelijke criminaliteitscijfers
rekening werd gehouden met
de komaf van de daders.
Uit de nota bleek dat alloch
tonen naar verhouding veel va
ker met de rechter te maken
krijgen dan 'witte' Nederlan
ders. Vooral Antillianen en Ma
rokkanen steken boven de sta
tistieken uit. De mate waarin
'buitenlanders' zich schuldig
maken aan criminaliteit is sterk
verbonden aan hun maat
schappelijke en sociaal-econo
mische positie, zeggen de des
kundigen. Criminoloog E. Leuw
van het onderzoeks- en docu
mentatie centrum van Justitie,
stelde vast dat onder allochtone
groepen drie- tot zesmaal zo
veel criminaliteit voorkomt als
onder autochtonen. Hij consta
teerde echter ook dat Marokka
nen zich minder ongunstig on
derscheiden van Nederlanders
met even weinig scholing en
even weinig kans op werk.
Volgens Leuw is er wel socia
le controle binnen de Marok
kaanse gemeenschap, maar be
perkt zich dat vooral tot gedrag
dat de eigen kring dreigt te ver
storen. „Bepaalde groepen blij
ven minder gericht op de Ne
derlandse maatschappij. Bin
nen die groepen is het belang
rijk dat je voldoet aan de wen
sen van de eigen religie, en dat
je je ouders respecteert. De ou
ders bemoeien zich vaak niet
met de gedragingen van hun
kinderen buitenshuis. Marok
kaanse jongeren buiten dat slim
uit." Omgekeerd heeft de maat
schappij geen greep op de aan
pak van jongeren binnen de
Marokkaanse groep.
Leuw vindt het belangrijk, dat
ook deze mensen. Zij weten
heel goed dat zij zich daaraan
te houden hebben."
„Er zijn inderdaad delicten
die duidelijk met de cultuur van
een groep te maken hebben.
Een bekend en wel heel duide
lijk voorbeeld is de bescher
ming van de eer. Binnen de
Turkse cultuur is de eer van het
mannelijke gezinshoofd heel
belangrijk. Wordt die geschon
den doordat bijvoorbeeld zijn
vrouw wegloopt, dan kan dat
een gewelddadige reactie op
roepen. Regelmatig vallen daar
bij doden. Maar natuurlijk rea
geren niet alle Turken zo," al
dus Van Gemert.
Directeur I. Akel van het Ne
derlands Centrum Buitenlan
ders, zelf van Turkse afkomst,
wijst een verband tussen een
bepaalde cultuur en wapenge
weld fel van de hand: Laat ik
dit zeggen: in Turkije telt een
mensenleven ook. Een voorval
als in Gorinchem heeft niets
met cultuur te maken. Dit is
cultuurloos gedrag. Deze jon
gens die zoiets doen, nota bene
in de maand van de Ramadan,
zijn uitschot dat niet in de
maatschappij hoort. Zoiets past
in geen enkele cultuur."
