Onzekere toekomst
voor Schiphol-Rijk
Holland Casino wil gokhal op Internet openen
Binnenland
federlandse Spoorwegen
etalen ontevreden klant
rwm
Kok neemt uitslag jeugdreferendum in ontvangst
anSDAG 13 JANUARI 1999
ANP Algemeen Nederlands Persbure,
pnieuw in hongerstaking in Marokko
De Nederlandse chauffeur Ferry Perovano die meer dan
^ar in de Marokkaanse hoofdstad Rabat gevangen zit, is gis-
1, opnieuw in hongerstaking gegaan. Hij wil zijn straf uitzit-
n Nederland. Afgelopen vrijdag beeïndigde hij een honger
ing van drie weken. Marokko is bereid een overeenkomst te
Jertekenen. op grond waarvan hij hier zijn straf zou kunnen
rftten. Maar Nederland tekent niet, omdat, zo stelt Buiten-
Ese Zaken, Marokko eerst moet toetreden tot het Europees
fcrag over het overbrengen van gevonniste personen. Pero
io zit 12,5 jaar voor drugsmokkel. Hij heeft zelf altijd beweerd
mij onschuldig is. In dezelfde gevangenis in Rabat zitten 25
ferlanders, in geheel Marokko bijna 90.
rkensvakbond wil nieuw kort geding
De Nederlandse Vakbond Varkenshouders (NW) spant
jeuw een kort geding aan tegen de Nederlandse Staat. Daar-
il de vakbond net als in september vorig jaar eisen dat de
Herstructurering Varkenshouderij (WHV) wordt opge-
irt. De wet regelt dat de varkensstapel met 20 procent wordt
.krompen. Het kort geding is een reactie op het besluit van
jister Apotheker van Landbouw begin deze week om in Ipo-
ieroep te gaan tegen het tussenvonnis van de Haagse recht-
op 23 december. In dat vonnis bepaalde de rechtbank dat
jtheker voor 26 januari moet aantonen dat het echt nodig is
de varkensstapel in te krimpen om het mestoverschot weg
Iferken. Als de minister dat niet kan, wordt de wet onverbin-
id verklaard. Als de wet blijft bestaan, moet Apotheker de
■ren een schadevergoeding betalen voor de varkensrechten
iij van hen afpakt, aldus het tussenvonnis.
oninklijk wild krijgt de ruimte
haag» In de omheining van kroondomein Het Loo in Apel-
im komen openingen, zodat edelherten, zwijnen en reeën
het pas geopende wildviaduct over de Al bij Kootwijk naar
ander gebied kunnen. Voor de edelherten worden de ras-
op tien plaatsen verlaagd, zodat ze er overheen kunnen
ingen. Voor zwijnen en reeën komen er onderdoorgangen.
;is een wildtunnel onder de N344 in aanleg. Mogelijk komt
tie iogeen wildviaduct bij. Uiteindelijk ontstaat een groot aan-
A Ha gesloten leefgebied voor het wild. De Faunabescherming is
nomen met het besluit. Faunabescherming heeft zich vaak
ich uitgelaten over hofdrijfjachten op wilde zwijnen in Het
die werd vergemakkelijkt door de omheiningen.
i vijftien jaar voor moord
m bosch ,,De andere culturele achtergrond maakt deze zaak
verklaarbaar maar beslist niet aanvaardbaar", zei de procu-
r-generaal gisteren voor het gerechtshof. Een Pakistaanse
slim uit Boxtel was woedend geworden toen zijn dochter vo-
j jaar het huis ontvluchtte om te trouwen met de man van
keuze. Hij reed de schoonvader van zijn dochter opzette-
aan en doodde hem voor de ogen van omstanders met een
r* s. De procureur-generaal eiste voor de moord vijftien jaar
De rechtbank had de man eerder tot twaalf jaar gevangenis-
if veroordeeld. Ook daar was vijftien jaar geëist. De rechters
esden voor herhaling omdat de man nog drie huwbare
lanJthters heeft.
erdachten van nepdeals aangehouden
bmond Een politieteam van tachtig man uit Limburg en
ibant heeft gisteren twee mannen gearresteerd op verden-
van lidmaatschap van een bende die op grote schaal nep-
v._j[er 'iee^ uhgevoerd. De bende zou in Brabant en Limburg,
■i Bee1.lar 00'c 'n Duitsland en België, bedrijven en burgers voor in
aal zo'n zeven miljoen gulden hebben opgelicht. In novem-
vorig jaar werden al negen verdachten aangehouden. De
:htoffers kregen bij herhaling sigaretten, computers en
igbare telefoons aangeboden tegen zeer aantrekkelijke prij-
Na de koop bleken de dozen waarin de spullen zaten,
B-mnts verpakkingsmateriaal te bevatten. Bij huiszoekingen
«ft de politie een groot aantal goederen in beslag genomen,
Jaronder personenauto's, caravans, een motor, vuurwapens,
itie, sieraden en sigarettenwikkels.
link meer verkeersboetes
De politiekorpsen hebben het afgelopen jaar meer
b vijf miljoen verkeersboetes uitgedeeld. Dat zijn er 600.000
[er dan in het jaar daarvoor. Volgens gegevens van het Cen-
al Justitieel Incassobureau in Leeuwarden slingerde de poli-
'n 1998 meer mensen dan Qoit op de bon wegens te hard rij-
In totaal werden 3.421.757 snelheidsboetes uitgeschreven,
[3.491 meer dan in 1997. Al enige jaren voert Justitie een stren-
e controle op het overschrijden van de maximum snelheid.
Irkeerovertredingen leidden in 878.202 gevallen tot een boete
n 1997: 849.973). Vergeleken met 1996 is het totaal aantal boe-
Is met anderhalf miljoen toegenomen. De hoogte bedraagt ge-
pddeld negentig gulden. Vrijwel altijd wordt een boete be
eld. Niet meer dan één procent blijft openstaan, meestal om
it de overtreder niet op te sporen is.
(Stop vluchten over Amsterdam'
idam» Het Platform Vliegoverlast Amsterdam eist van de
meente Amsterdam dat er dit jaar geen vliegtuigen meer over
I binnenstad mogen vliegen die-op Schiphol willen landen,
(n dezer dagen wordt daarover een brief naar de gemeente ge
ard, aldus het Platform gisteren. Volgens het Platform hield
hiphol zich in 1998 niet aan de afspraak met de gemeente
'n staat dat op jaarbasis niet meer dan 1 procent van het
:ale aantal landingen recht over de stad mag worden uitge-
rd. Hierbij zou het gaan om in totaal 1900 landingen, aldus
[t Platform. Schiphol zelf laat weten, dat er vorig jaar 4054 toe-
pllen over de hoofdstad vlogen. Het Platform meent dan ook
«het toegestane aantal landingen ver is overschreden en eist
Worn voor dit jaar compensatie. Een woordvoerder van
hiphol zegt dat dit betekent dat er dit jaar niet meer over de
d mag worden gevlogen.
NS heeft klagers over het
Ipunt Weesp voor het gele-
b ongemak een dagkaart eer-
I klas of 250 gulden aangebo-
T- Treinreiziger H. de Vries
JBussum spreekt over 'een
►rt zwijggeld'.
rij is al jaren een vaste klant
T de NS op het traject Bus-
m-Amsterdam Muiderpoort.
j> het overstappunt Weesp
Jfdt hij bijna dagelijks gecon-
jbnteerd met gemiste aanslui-
Igen door vertragingen.
(Toen ik gisteren weer eens een
F uur langer moest wachten
[(ik in gesprek kwam met en-
e medereizigers, bleek dat ik
11 de enige ben die het aan-
d van 250 gulden heeft ge-
r g<?n."
[De inwoner van Bussum die
j"or zijn werk tussen zijn
Ponplaats en Amsterdam
èndelt, heeft regelmatig bij de
aan de bel getrokken over
^knelpunt Weesp. Naar aan-
iding daarvan werd hij bena-
Ptd door een onderzoeksbu-
reau dat in opdracht van de NS
informeerde of de gedupeerde
reiziger genoegen zou nemen
met een schadevergoeding.
„Dat heb ik van de hand gewe
zen. Ik ben alleen geïnteres
seerd in een betrouwbare ver
binding."
De Vries heeft inmiddels
zwart op wit dat de NS op korte
termijn tussen Bussum en Am
sterdam geen betere dienstre
geling kan presenteren. In okto
ber vorig jaar beloofde de NS
voor Weesp nog beterschap.
„Nu noemen ze het een infarct,
waar reizigers uit Almere voor
rang krijgen boven die uit het
Gooi", zegt De Vries.
NS-woordvoerder John
Krijgsman bevestigt dat het ge
woon niet lukt om in Weesp
een aanvaardbare overstap te
'krijgen voor stoptreinen die rij
den tussen Hilversum-Noord
en Amsterdam Muiderpoort.
„Daarom werken we aan een
schadeloosstelling voor de klei
ne groep reizigers uit het Gooi
die in Amsterdam Muiderpoort
moet zijn."
Overheid geeft pas toestemming na onderzoek
hoofddorp gpd
Holland Casino wil zo snel mogelijk
een digitale speelhal openen op Inter
net. Voor het eind van het jaar hoopt
het bedrijf een proefopstelling klaar te
hebben. Het wachten is op toestem
ming van de overheid, die echter eerst
nog onderzoek wil doen naar het gok
ken op Internet. Holland Casino vreest
daardoor de boot te missen. Er zijn nu
al zo'n 250 buitenlandse goksites op
Internet, zegt de woordvoerder van
Holland Casino. Met een creditcard
kunnen gebruikers van Internet naar
hartelust gokken in de reeds bestaan
de virtuele speelhallen. „De overheid
kan illegale casino's nu al niet tegen
houden, laat staan op Internet. Je kunt
dus beter je eigen gereguleerde casi
no's toestemming geven het Internet
op te gaan," vindt P. Erve van Holland
Casino. In Oostenrijk en Australië gaan
de gereguleerde casino's ook op Inter
net, zegt hij.
Maar hoe zijn op Internet minderjari
gen tegen te houden, en mensen die
bij het casino op de zwarte lijst staan?
Erve: „Wie wil spelen, moet zich eerst
aanmelden en zich legitimeren met
een paspoortnummer of zijn credit
card nummer. Ongewenste Internet
gebruikers krijgen geen account om
mee te spelen."
Dat sluit misbruik echter niet uit, be
seft hij. „In onze huidige casino's kun
nen we minderjarigen en ongewenste
gasten bij de ingang weren. Maar op
Internet kan iemand spelen onder de
naam van een ander, als hij daarvan
de benodigde gegevens krijgt. Dat
geldt voor alle casino's op Internet. We
zijn nou eenmaal nog niet zo ver om
iedereen digitaal te controleren door
een scan van de oogiris of een elektro
nische vingerafdruk."
Holland Casino verwacht dat steeds
meer casino liefhebbers in de toe
komst een digitaal een gokje willen
wagen. De Nederlandse monopolist
vreest het bedrijf door afwezigheid op
Internet het bedrijf veel geld misloopt.
Hoeveel kan Erve nog niet zeggen.
Een woordvoerder van het ministerie
van justitie vindt dat Holland Casino
toch nog even geduld moet hebben.
„Het onderzoek naar gokken op Inter
net loopt. We moeten nog bekijken
wat de mogelijkheden en bedreigingen
zijn voordat we onze huidige casino's
toestemming geven het net op te
gaan."
Miljoeneninvesteringen bedrijvenpark gaan onverminderd door
^'Vijfhuizen
De toekomst van het moderne bedrijvenpark Schiphol-
Rijk is onzeker. Zwartkijkers vrezen dat een deel van de
internationale kantoren en distributiecentra zal moeten
wijken voor een zesde startbaan. Niettemin worden mo
menteel vele tientallen miljoenen guldens gestoken in
grote nieuwbouwprojecten. De ontwikkelaars gaan ge
woon door met bouwen zolang de overheid geen signa
len afgeeft dat in de toekomst problemen kunnen ont
staan.
schiphol richard mooyman
Vlakbij de meest waarschijnlijke
plek voor een nieuwe startbaan
zijn werklieden druk bezig met
de bouw van een groot kanto
rencomplex met de naam Le
Carré (investering 40 miljoen)
en een Radisson SAS-hotel (90
miljoen). Grote .borden nodigen
bedrijven uit zich op deze stra
tegische plek te vestigen. In
brochures wordt het 'business-
park' Schiphol-Rijk omschre
ven als de voortuin van Amster
dam en een 'dynamisch en le
vendig' gebied met veel water
en groen. Grote ondernemin
gen als KLM, Microsoft, Yama
ha en Ricoh zijn er al neerge
streken. In het gebied is de af
gelopen jaren voor vele honder
den miljoenen guldens geïnves
teerd.
De kans op de aanleg van een
tweede Kaagbaan (de zesde
baan) is aanmerkelijk toegeno
men na het kabinetsbesluit om
nader onderzoek te doen naar
een nieuw banenstelsel op
Schiphol. Ook worden studies
verricht naar de mogelijkheid
een luchthaven in de Noordzee
aan te leggen. Sommige bewo
ners van Rijsenhout en Rozen
burg vrezen dat hun dorpen
zullen verdwijnen als besloten
wordt tot aanleg van een zesde
baan. Maar ook ondernemin
gen op Schiphol-Rijk beginnen
zich af te vragen of hun dure
vestigingen in de knel komen.
Het kabinet wil immers bezien
of de capaciteit van Schiphol
kan worden vergroot 'door het
slopen van grote aaneengeslo
ten gebieden met woningen en
bedrijven'.
Woordvoerders van diverse
bedrijven zeggen dat het plan
voor hen waarschijnlijk geen
gevolgen zou hebben, maar een
groot buitenlands bedrijf heeft
ondertussen al juristen op de
kwestie gezet. De aanleg van
een tweede Kaagbaan zal naar
verwachting van directeur C.
van Duin van ontwikkelings
maatschappij Forward Business
Parks wel degelijk ingrijpende
gevolgen hebben voor Schip
hol-Rijk. „Dat zou betekenen
dat er heel veel kantoorgebou
wen moeten worden afgebro
ken. Ook zal veel schade ont
staan omdat nieuwe projecten
niet meer kunnen worden ge
realiseerd. Het zal een kosten
post vari tientajjen miljoenen
opleveren." Van Duin verwacht
overigens niet dat het allemaal
zo'n vaart zal lopen. „Over de
vijfde baan wordt al twintig jaar
gesproken. Ook deze besluit
vorming zal een generatie du
ren. De gebouwen zijn tegen
die tijd misschien al afgeschre
ven."
De bouw van het kantoren
complex Le Carré gaat volgens
mede-ontwikkelaar Forward
Business Parks gewoon door.
„We hebben nog geen serieus
signaal van de overheid ontvan
gen dat het niet kan", aldus Van
Duin. „Met een aantal nieuwe
eigenaren zijn we aan het on
derhandelen over meer nieuw
bouw. Als de plannen serieus
zijn, dan zal men ons schade
loos moeten stellen." Ook part
ner Meerschip BV ziet geen re
den om de bouw stop te zetten.
„We hebben van de gemeente
een bouwvergunning
Dat geeft ons voldoende ver
trouwen", aldus een woord
voerder. De gemeente Haar
lemmermeer, die zelf heeft aan
gedrongen op een onderzoek
naar een tweede Kaagbaan, ver
wacht vooralsnog geen proble
men door de ligging van Schip
hol-Rijk. „Maar het is een be
slissing van Den Haag. Daar is
men nu nog in het stadium van
lijnen trekken." Tussen de twee
Kaagbanen moet tenminste een
kilometer ruimte openblijven
om ze onafhankelijk van elkaar
te kunnen gebruiken. De nieu
we Kaagbaan zou daardoor op
hooguit een steenworp afstand
van Schiphol-Rijk komen te lig
gen. Maar in de gevarenzones
vlakbij de startbanen mogen
geen personen wonen of wer
ken.
„We hopen op een snelle be
slissing", zegt W. Klein van
SADC, een samenwerkingsver
band dat de ontwikkeling van
bedrijfsgronden rond Schiphol
coördineert. Van paniek onder
de ondernemingen is volgens
haar absoluut geen sprake.
„Veel bedrijven reageren laco
niek. De eerste berichten over
een tweede Kaagbaan dateren
al van meer dan vijf jaar terug."
De belangstelling van nieuwko
mers om zich op Schiphol-Rijk
te vestigen, is volgens haar on
verminderd groot.
De Duitse ontwikkelaar Ge-
werbe im Park (GIP) wacht na
dere beslissingen over het ba
nenstelsel rustig af. GIP heeft
aan deze kant van de luchtha
ven veel grond in handen. „Als
er iets wegmoet zal daar een
schadevergoeding tegenover
staan", aldus een woordvoer
der.
'Jongeren hebben een meningmaar je moet ze er naar vragen
den haag 'eva calicher
„Als mensen die autorijden mi
lieubelasting moeten betalen,
dan moeten brommerrijders
dat ook, omdat ze net zo goed
het milieu vervuilen. En als je
op vakantie gaat naar Portugal,
moet je met de trein en niet
met het vliegtuig", vindt de 12-
jarige Annemïeke Zwaneveld
uit Lelystad. Het blad trilt even
in haar hand. Ze kijkt onzeker
opzij naar premier Kok, die ge
duldig toeluistert terwijl de ne
gen jongeren tussen de elf en
negentien jaar om de beurt de
meningen van henzelf en van
hun leeftijdgenoten over zes ac
tuele onderwerpen vertellen.
De jongeren presenteerden
gisteren in Den Haag de eind
uitslag van het jeugdreferen
dum van de Stichting Nationaal
Jeugddebat aan de minister
president. Zo'n 1200 jongeren
reageerden op de oproep in de
krant van het Nationaal Jeugd
debat om mee te doen aan het.
referendum. Daarin werd hun
mening gevraagd over onder
meer de strafmaat voor geweld,
milieuvervuiling, werk voor
jongeren, onderwijs en jeugd-
participatie in de politiek.
Uit het referendum komt
naar voren dat jongeren vinden
dat ze vaak een vergeten partij
zijn in de politiek en dat ze
meer zouden moeten worden
betrokken bij beslissingen die
hen rechtstreeks aangaan. Zo
vindt bijna negentig procent
dat er een wet moet komen
waardoor gemeenten verplicht
zijn hun 'jeugdige inwoners
meer te betrekken bij beslissin
gen over bijvoorbeeld vrijetijds-
voorzieningen.
Daarnaast vindt ruim tachtig
procent van de jongeren dat ge
meenten een jongerenactivitei-
tenkrant moet maken. „Dat is
gewoon heel handig", meent de
17-jarige Jamila Elmagnoui.
„Vaak weet je na school niet
wat je moet doen. Dan ga je een
beetje rondhangen in de stad of
op het schoolplein. Zo'n krantje
zou jongeren aan ideeën kun
nen helpen."
Vooral de jeugd tussen de elf
en veertien jaar vindt dat de
stemgerechtigde leeftijd ver
laagd moet worden naar zestien
jaar. Jongeren die zelf bijna mo
gen stemmen, vinden verkie
zingen veel minder belangrijk
en achten het niet nodig dat de
stemgerechtigde leeftijd wordt
verlaagd. „Daar komt de kloof
tussen jongeren en politiek
naar voren", meent Wil Fabri,
projecüeidster van het Natio
naal Jongerendebat. „Ze weten
niet op wie ze moeten stem
men, omdat ze vinden dat hun
belangen niet goed worden ver
tegenwoordigd. Er wordt toch
niet naar hen geluisterd, waar
om zou je dan gaan stemmen?"
Fabri is heel tevreden over de
respons. „Jongeren hebben
overal een eigen mening over.
Die willen ze graag laten horen
wanneer je ernaar vraagt en
wanneer ze dus zeker weten dat
er ook echt wordt geluisterd",
zegt ze. „Wij hebben in ieder
geval altijd genoeg jongeren die
mee willen doen aan het Natio
nale Debat. Meestal zijn het er
zelfs te veel."
Annemieke is in ieder geval
blij dat ze premier Kok eindelijk
eens kon vertellen waarom ze
vindt dat mensen minder met
vliegtuig op reis moeten gaan.
„Heel milieuonvriendelijk. Dat
vond hij ook. De natuur blijft
veel mooier als mensen met de
trein gaan", zegt ze, trots grijn
zend en met een rode blos op
haar wangen. „Ik was wel heel
zenuwachtig hoor. Voor de klas
heb ik dat nooit, maar het is
ook heel wat anders om met
meneer Kok te praten. Hoeveel
mensen doen dat nou? Een op
de tien miljoen?"
Over de resultaten van het
jeugdreferendum wordt nog
uitgebreid gediscussieerd tij
dens zeven regionale debatten
tussen jongeren en politici in
januari en februari. Het lande
lijke debat vindt plaats op 23
maart in Den Haag.
Tuinarchitecte Mien Ruys
was haar tijd ver vooruit
dedemsvaart frans wegman
Haar collega's en medewer
kers zullen zich haar herinne
ren als een markante persoon
lijkheid, die haar mening niet
in bloemrijke taal verstopte.
Zo kreeg de afgelopen week
einde overleden landschaps
architecte Mien Ruys eens het
eerste exemplaar van een
boek aangeboden en daarbij
was het eerste wat ze opmerk
te: „Het omslag vind ik fraai,
maar de tekeningen zijn af
schuwelijk." Wie met haar
werkte, wist dan ook waar hij
of zij aan toe was.
Op 12 september 1923 schreef
ze in haar dagboek: „Heden
mijn loopbaan begonnen."
Het werd gelukkig een heel
lange loopbaan, met vele mijl
palen, die is begonnen toen ze
de leiding kreeg over de afde
ling tuinontwerpen van de
plantenkwekerij Moerheim in
Dedemsvaart. Mien Ruys was
toen 19 jaar. Haar belangstel
ling ging daarbij niet zozeer
uit naar het kweken van plan
ten als wel hun toepassing in
landschap en tuin. Daartoe
studeerde zij enige tijd in Ber
lijn en liep stages bij kwekerij
en in Engeland.
De kleine, vierkante vijver in
een deel van de moestuin dat
zij van thuis kreeg toegewe
zen, werd het uitgangspunt
van haar ontwerpen. Planten
die zij mooi vond kregen daar
een plaatsje. Maar na een jaar
bleek dat ze talrijke kalkmin-
nende planten in de zure De-
demsvaartse bodem had ge
plant. Haar eerste stelregel
werd hier geboren: kies vooral
planten die thuishoren in de
gegeven omstandigheden.
In de jaren '30 studeerde ze
architectuur bij prof. Grand-
pré Molière. Maar haar hart
ging uit naar eenvoud en hel
derheid, karaktertrekken die
zij vond bij 'Het nieuwe bou
wen', 'de 8' (architecten) uit
Amsterdam en 'De opbouw'
uit Rotterdam. Vele jaren lang
duurde de samenwerking, re
sulterend in met Rietveld uit
gevoerde opdrachten van we
verij De Ploeg in Bergeijk. Met
Merkelbach werd een buiten
ruimte voor de woonwijk
Frankendaal in Amsterdam
gemaakt, met Kloos het zie
kenhuis in Hardenberg, met
Mieras het Hendrik van Boey-
enoord in Assen en met Salo
mons vele particuliere tuinen.
In de economisch zeer moei
lijke tijd vlak voor de oorlog
verplaatste zij het ontwerpbu
reau naar Amsterdam. Na de
oorlog werkte ze veel voor wo
ningbouwverenigingen: de ge
meenschappelijke tuin werd
een nieuw verschijnsel in ar
chitectuur en stedenbouw.
Veel van haar ontwerpen wer
den toen gekenmerkt door
schuine hoeken, wat haar de
bijnaam opleverde van 'Schui
ne Mien'. Maar in de jaren '60
was de rechthoek terug. Een
'functionele' indeling, met een
losse, natuurlijke beplanting
onderscheidde haar van haar
collega's, die vaste planten
een onnodige versiering von
den.
Haar mening bracht ze tot ui
ting in verschillende boeken.
In 1955 richtte ze samen met
haar man Theo Moussault
(uitgever) het kwartaalblad
Onze Eigen Tuin op, dat een
grote schare trouwe lezers telt
en dat zal blijven verschijnen.
Ook het ontwerpbureau in
Amsterdam zal blijven voort
bestaan onder leiding van
Hans Veldhoen en Annet
Scholma.
Rondom het vijvertje in de
moestuin te Dedemsvaart is
intussen sinds jaren een expe
rimentele tuin en het bezoe
ken waard. De 'Tuinen Mien
Ruys', waar zij zelf middenin
woonde en overleed, bestaan
dit jaar 75 jaar en dat wordt
gevierd!
Jongeren uit alle delen van Nederland bieden premier Kok de uitslag van het jeugdreferendum aan.
FOTO GPD CEES ZORN
