'Hamel wil de regering uit de tent lokken
EWR-schoorsteen het nieuwe vredesmonum
Meningen
Aangifte van vernieling of
diefstal heeft weinig zin
Klankbord
r
kis he
naan c
mdat
nde c
[door
leen
[rijker
[te dt
Idere
pthou
hsfrac
BOB IN 'T HOUT
De pagina 'Meningen' staat open voor alle lezers. Bij uw brief gaarne vermelding van onderwerp en publicatiedatum van het artikel waarop u reageert. De redactie kan brieven bewerken, bekorten of weigeren. Allee
met een volledige adressering komen voor plaatsing in aanmerking. Bijdragen sturen naar: Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden, of faxen naan 071 - 5321921, of e-mailen naan redactie.ld@damiate.hi j
UITGELICHT
Waarom zo'n debiele
foto van prinses Juliana
Vorige week stond op de voor
pagina dat prinses luliana na
een kort verblijf in het zieken
huis weer was teruggekeerd
naar Paleis Soestdijk en dat
het goed met haar ging. Bij het
bericht stond een recente foto
van de vroegere koningin, die
volgens een lezeres uit Oegst-
geest in de categorie 'grofhe
den' valt. Waarom plaatsen
jullie zo'n debiele foto?',
schrijft ze. De briefschrijfster
verwijt ons onvoldoende res
pect te hebben voor het ko
ningshuis door zo'n negatief
beeld te geven.
Het zal u niet verbazen dat
ik het met die opvatting niet
eens ben. Respect voor mede
mensen is een tamelijk wezen
lijk onderdeel van de cultuur
die wij als krant willen uitdra
gen. Of het nu om een prinses
of een postbode gaat, dat
maakt ons in dit opzicht niet
uit.
Rest de vraag of deze foto
wel of niet geplaatst had moe
ten worden. Ik ben het met
onze fotoredactie eens dat er
eigenlijk geen goede argumen
ten zijn om van plaatsing af te
zien. Als berichtgeving verge
zeld gaat van een een portret
dan kiezen wij in principe de
meest recente foto die be
schikbaar is. In het geval van
prinses Juliana zie je een
vrouw die bijna negentig is en
niet meer in haar zelfde doen
als tien jaar geleden.
Mag dat niet gezien worden?
Moeten oudere mensen zich
verstoppen voor een camera?
Moeten wij de lezer de indruk
geven dat de prinses niet ou
der wordt door consequent fo
to's te plaatsen uit haar 'betere
periode'? Of moeten wij maar
ophouden met foto's van haar
te plaatsen? Vier vragen die ik
alle vier met nee beantwoord.
Je kunt veel over de voor
lichting zeggen, maar als het
om de gezondheidstoestand
van de leden van het koninlijk
huis gaat, wordt door de RVD
een redelijke mate van open
heid betracht De hersenvlies
ontsteking van de koningin, de
depressies van prins Claus, de
vele operaties van prins Bem-
hard en meest recent de opna
me van prinses Juliana; tel
kens toonde het koninklijk
huis daar op een open manier
mee te willen omgaan.
Dat het ook anders kan,
hebben we tientallen jaren er
varen met de foto's die het
Kremlin vroeger van zijn lei
ders beschikbaar stelde. Toen
Brezjnjev, Tsjernenko en An
dropov al op hun sterfbed la
gen. stuurde de toenmalige
persbureaus Tass en Novosti
nog foto's de wereld rond
waarop ze te zien waren als
blozende vijftigers die de vol
gende dag naar het front kon
den vertrekken, als dat nodig
zou zijn.
Je kunt kortom even goed
volhouden dat het van meer
respect jegens prinses Juliana
getuigt om haar in de krant af
te beelden zoals ze is, dan om
haar uiterlijk te verdoezelen.
Zo is het in elk geval door onze
fotoredactie bedoeld.
TON VAN BRUSSEL
HOOFDREDACTIE
Het is heus geen complot waaraan het
Vredesmonument aan de Garenmarkt
ten onder gaat. De gemiddelde Leidse
dronkeman schreeuwt graag, is dol op
het geluid van rinke
lend glas en moet al-
tijd ongelofelijk zei
ken'. En dan is zo'n
toch al scheefgezakt
huisje van glas - dat
bovendien nog uitstekende privacy
biedt voor de sanitaire behoeften -
natuurlijk een uitkomst, op weg naar
huis. Het nuttige kan daar optimaal
OPINIE
4th,
Leidenaar Bob in 't Hout is
schrijver en regisseur. Hij
schreef een opinie over het
Leidse Vredesmonument op de
Garenmarkt.
met het aangename worden verenigd.
En je houdt er geenszins een onrustige
gedachte aan over dat je een voorwerp
van onvervangbare kunsthistorische
(en historische)
waarde beschadigt.
Daar staan ze niet
alleen in, de dronke
mannen. Iedereen
die de oorlog heeft
meegemaakt - behalve de kunstenaar
zelf. Jan Wolkers en (tot nu toe) de
Leidenaar die zich graag politiek cor
rect opstelt - vindt het een onding en
snapt, ondanks de verklarende teksten
van de kunstenaar uit Breda, niets van
de onderliggende bedoelingen en
symboliek.
Nou ben ik beslist geen voorstander
van wijken voor de volksbeleving.
Maar in dit geval maak ik graag een
uitzondering; ik verklaar me dadelijk
nader. Eerst pleit ik ervoor het huisje
rechtop te zetten, te bekleden met
duurzamer materiaal dan al dat
breekbare blauwe glas en er een uri
noir van te maken. Daar is behoefte
aan op die plaats. En op andere plaat
sen in Leiden ook, weet ik uit onder
vinding. (De manier waarop de uri
noirs uit Leiden verdwenen zijn heeft
ook alles met politieke correctheid te
maken en schrééuwt om analyse.)
De reden waarom ik ervoor pleit dit
monument zomaar op te geven ligt in
het feit dat we sinds kort al een nieuw
- en veel overtuigender - vredesmo
nument hebben. Een monument dat
de vredesboodschap helder en voor
ieder mens verstaanbaar communi
ceert. Dat een uitstraling heeft die de
hele Leidse bevolking bereikt.
Ik bedoel de verlichte EWR-schoor
steen op de Langegracht. Die immers
draagt als geen ander de vredesbood
schap uit naar alle medemensen: hei
denen en christenen. Voor heidenen
bezit het monument de oersymboliek
van de vredespijp, maar dan heel
groot, tot rondgang in de kring van al
le volkeren der aarde. Voor christenen
is het de lichtende vinger die omhoog
wijst; naar de Hoge, waar alle vrede
Het Vredesmonument op de Garenmarkt. 'Zet het huisje rechtop, bekleed het met duurzamer materiaal dan al dat br n
blauwe glas en maak er een urinoir van. Daar is behoefte aan op die plaats'.
van neerdaalt (en wie goed kijkt ziet dachtenis van Russen, Amerikanen,
dat er uit de hoge ook antwoord komt Engelsen en Nederlandse verzetstrij-
via een kolom van licht. Ikzelf heb
daar goed zicht op vanuit het raam
van mijn slaapkamer. Urenlang mij
merde ik al over vrede op aarde, de af
gelopen maanden.
Daarnaast dient het monument alle
Nederlanders tot memoriaal ter ge-
ders, die omwille van de vrede in ons
land 'de pijp uit gingen'. En tenslotte
is er dan nog de boodschap die het
monument uitstraalt aan alle mensen
kinderen op aarde: een tevreden roker
is geen onruststoker.
Ik vind dat een heel stuk overtui
gender dan de argume
Brabantse kunstenaar dii pijk
da vage dingen roept ov trede
baarheid van de vrede
weer een paar ruiten vai ^vei
ment moeten worden ven eden
WOENSDAG 13 JANUAR11999
Het fietsenprobleem bij station
Leiden is eenvoudig op te lossen
De enorme berg fietsen bij ons vrij'. Fietsen die dan nog blijven
mooie station kan voor de toe
rist die straks daar het bloemen
corso bekijkt, een formidabele
afknapper worden. En het zou
voor de verantwoordelijke be
stuurders toch zou eenvoudig
kunnen zijn. Geef het station
twee dagen per maand 'fiets-
staan, kunnen - na reparatie -
worden verkocht bij de
meentewerkplaats.
Door de redactie bekort.
Vele Oegstgeestenaren waren
verbijsterd dat Jan Wolkers zelf
moest ontdekken dat zijn
kunstwerk aan de Laan van
Oud Poelgeest was vernield en
dat hij voor de aangifte daar
van bij de politie van Oegst-
geest voor een gesloten deur
kwan te staan. Anderen waren
niet verbaasd. De politie ziet
men immers zelden, en dan
nog verpakt in Opel Astra. Men
is hier dan ook gewend geraakt
om zichzelf te behelpen.
Zo weet iedereen dat de aan
gifte van vernieling of diefstal
weinig zin heeft. De politie
doet er niets mee. Zelfs als je
de politie de dader aanwijst,
doet deze niets. Je moet je ei
gendommen zelf beschermen
of zelf maar terugvorderen van
de dief en heler.
Dat vond ook de voormalige
burgemeester Scheenstra, als
hoofd van de politie, die verder
schreef dat hij in deze 'niet
competent' was. Scheenstra
was inderdaad niet competent.
Jan Wolkers en wij zitten door
zijn incompetentie nu met de
brokken van steensmijten en
bestuurlijke brokkenmakers.
Ik hoop dat de nieuwe bur
gemeester hen in het nieuwe
jaar wat vuurwerk laat zien.
F. Duyster,
Oegstgeest.
De directeur van het
Academisch Ziekenhuis
Groningen, J. Hamel, wil rijke
patiënten die een snelle
behandeling eisen voorrang
laten kopen op medische
wachtlijsten. Zo wil hij
voorkomen dat deze groep
patiënten voor behandeling
naar het buitenland gaat of dat
er in Nederland een apart
circuit van privé-instellingen
onstaat. Want op die manier
lekt er geld weg uit de reguliere
gezondheidszorg, waardoor
deze in een negatieve spiraal
terecht zou komen. Met de
beweringen van Hamel is de
discussie over tweedeling in de
gezondheidszorg met stip op de
politieke agenda gezet. Hamel
verwijt politici, collega
ziekenhuisdirecteuren en
'andere moraalridders' dat zij
geen zakelijke discussie over
commercialisering aandurven.
Heeft Hamel gelijk?
Hans ten Hove, RPF-fractievoorzitter
en huisarts in Katwijk: „Heel vroeger
had je spreekuren voor particulieren
en spreekuren voor ziekenfondspa
tiënten. Die tijden zie ik niet graag te
rugkomen, ieder mens is voor mij ge
lijk. Ik ben in eerste instantie geneigd
om te roepen dat ik het allemaal niet
zo zie zitten. Maar aan de andere kant
- dat zie ik ook wel - is het een poging
om de vicieuze cirkel te doorbreken.
Als het er op neerkomt dat mensen
zich een plekje vóór in de rij kunnen
kopen en dat er verder niets verandert,
dan vind ik het slecht. Maar als het zo
is, dat er op deze manier extra voorzie
ningen worden gecreëerd en dat de
'normale' wachtlijsten er niet negatief
maar positief door worden beïnvloed,
tja, misschien moet het dan wel.''
H. Dupuis hoogleraar medische
ethiek verbonden aan het LUMC te
Leiden: ,,In principe kan ik me wel
vinden in het voorstel van de heer Ha
mel. Daarbij wil ik wel de kanttekening
*X-Ray
♦^Waiting Area
«■WAY OUT
m
Rijken voorrang laten kopen op wachtlijsten
plaatsen dat dit niet indirect mag lei
den tot verkorting van levens. Dat er
dus alleen operaties mogen plaatsvin
den waar andere mensen niet de dupe
van worden. Overigens gelden er nu al
verschillende tarieven in het zieken
huis. Wie comfortabeler wil liggen, kan
ook een hoger comforttarief betalen in
Nederland. Ik kan me voorstellen dat
er een soortgelijk urgentietarief zal gel
den voor mensen die eerder voor een
operatie in aanmerking willen komen.
Het voorstel van Hamel is misschien
niet het beste, maar het is van twee
kwaden wel de minst slechte. Het geld
van de rijke patiënten komt de minder
draagkrachtige patiënten tenminste
weer ten goede."
T. Oudshoorn, drie jaar geleden ge
opereerd aan haar borst na een
borstkankerdiagnose, stond vijf we
en met dat geld niet-rijken beter helpen. Een goed idee of juist niet?
ken op de wachtlijst: „Mijn eerste re
actie was: zie je wel, als je maar geld
hebt dan kom je altijd eerder aan de
beurt. Maar dat geld van die rijke pa
tiënten wordt weer gebruikt om de
wachtlijsten korter te maken, hè. Maar
of dit nou een goede regeling is?
Wacht, ik zal het aan mijn man vra
gen."
J. Oudshoorn echtgenoot van T.
Oudshoorn: „Het is allang zo, toch?
Nou dat rijke menfcen veel eerder wor
den geholpen dan arme mensen. Als
Beatrix hetzelfde had als mijn vrouw
dan zouden er gelijk twaalf vleugels
worden vrijgemaakt. En dat het geld
dan weer terugstroomt naar het zie
kenhuis om de wachttijden te verkor
ten, dat is ook gelul. Dan zouden ze
volgens mij miljoenen nodig moeten
hebben. Volgens mij wil die Hamel de
regering gewoon uit de tent lokken.
Die wil dat de politiek nu reageert en
maatregelen gaat nemen tegen die
veel te lange wachtijden."
S. Roos, beleidsadviseur van gezond
heidscentrum Katalyse, dat door fi
nanciële nood is gedwongen om rijke
kinderen voor te trekken: „Onze situ
atie is iets anders dan die zoals Hamel
het voorstelt. Wij kampen meer met
budgettaire problemen dan onderca
paciteit. Zolang de diagnose ADHD
(een hersenfunctiestoornis) niet wordt
gesteld, wordt alleen de psychiatrische
hulp aan de kinderen vergoed. Alle an
dere therapieën van onder anderen or
thopedagogen en bewegingstehrapeu-
ten moeten uit eigen zak worden be
taald. Dat leidde tot een lange wacht
lijst van patiënten die de therapie niet
kunnen betalen. Om die wachtlijst
enigszins op te schonen, helpen we
eerst de kinderen van meer draag
krachtige ouders. Ja, het is vreselijk,
maar de kem van de zaak is dat je het
doet omdat je niet anders kan. En het
ergste is dat het plan van Hamel, hoe
goed bedoeld ook, het falend over
heidsbeleid afwentelt op mensen die
de zorg nodig hebben. Op deze manier
is het wel heel gemakkelijk voor de re
gering om buiten schot te blijven. En
dat alleen maar omdat de overheid
niet inspeelt om nieuwe behoeften in
de samenleving. Maar we zullen het er
zeker niet bij laten zitten. We zijn al
aan het lobbyen bij kamerleden.
M. Doeven moeder van een 7-jarig
zoontje met ADHD (nog niet gedia
gnosticeerd): „Mijn zoontje is sinds 27
april vorig jaar onder observatie en
krijgt ook til medicijnen. Daar reageert
hij goed op, maar het is niet genoeg.
Hij zou veel baat hebben bij therapie
bij Katalyse maar er zijn nog 250
wachtenden voor hem. En de diagnose
kan alleen worden gesteld als hij al bij
Katalyse in behandeling is. Tel daarbij
nog het feit dat de ouders die het uit
eigen zak kunnen betalen eerder wor
den geholpen en je kan je wel voorstel
len hoe gefrustreerd je je soms voelt.
Om de behandeling te kunnen beta
len, zou ik een tweede hypotheek
moeten nemen. De urgentie zou de
doorslag moeten geven en niet de fi
nanciële draagkracht.
A. Lamping, directeur patiëntenzorg
van het Diaconessenhuis: „Ik hecht
veel waarde aan solidariteit. Maar als
je het hebt over tweedeling moetje
constateren dat dét op sommige mo
menten al aan de hand is. Als de poli
tiek roept dat solidariteit belangrijk is,
dan moeten ze daar ook de conse
quenties van onder ogen zien. Ik heb
het Tweede Kamerlid Oudkerk op tv
gezien bij Witteman. Die vond het idee
van Hamel niets, die bleef zeggen we
solidair moeten zijn. Maar hij verbond
er geen consequenties aan, hij durfde
geen uitspraken te doen over een ver
groting van de capaciteit. Ja, natuurlijk
krijgt Oudkerk zelf een voorkeursbe
handeling als hij iets mankeert. Ik ook?
Ik ben een dokter. Je weet dat dokters
slecht voor zichzelf zorgen. Maar als ze
er één nodig hebben, dan bellen ze
een vriendje.
PABLO CABENDA EN ANNET VAN AARSEN
Stuk over laatste busrei
Lissenaar Vreeken goed
Met genoegen heb ik kennisge
nomen van het artikel over de
laatste busreis, op 24 december,
van 'Meneer Vreeken' uit Lisse.
Op zijn allerlaatste werkdag
werd Vreeken, die in Den Haag
werkt, door ZWN thuis voor zijn
deur afgehaald. Ik krijg niet de
indruk dat de heer Vreeken met
tegenzin zijn VUT tegemoet
gaat. maar het is ongetwijfeld
wel de donkere zijde van het ar
tikel.
Daar staat tegenover dat het
stuk een prachtig
'goed nieuws' is
nog eens over hei
voer! Zulke ideeëi
ZWN-chauffeur
Boon, moeten zw
en verder ontwi
Dat gaat ongetwi
van de autofiles
dan kleiner en los
wel helemaal op.
Aankoop blindeninstitui
Vughtenaren is begrijp
Wat mij betreft hebben de men
sen die het blindeninstituut in
Vught hebben gekocht groot ge
lijk. Dat de overheid ziende
blind is en jan-en-alleman maar
binnenhaalt, is haar fout. Daar
hoeft de rest van ons land het
toch niet mee eens te zijn?
Zelfs oorlogsmisdadigers heb
ben asiel gehad. Kun je nagaan
wat een bende het is. Verder
geeft zelfs de Immigratie- en
Naturalisatiedienst (IND) toe
dat slechts één op de vijf asiel
zoekers een echte is. De rest?
Vult u dat zelf maar in.
De actie van de Vughtenaren.
is dan ook begrijpelijk. Maar na
tuurlijk moest ee
figuren daar zo
protesteren. De pi
de SP'ers vond ik
Ze wilden graag i
dereen kan zien
wel niet zijn. k
mocht maar tot
ren. want ze wild
seling wel graag
Tjonge, jonge, me
guren de wereld g
Overigens, échi
blijven natuurlijk
kom.
Aankoop blindeninstitui!
Vughtenaren is begrijpel
Nog steeds wordt gepraat over
de actie in Vught, waar negen
inwoners er ieder 400.000 gul
den voor overhadden om tegen
het 'beleid' van de regering in te
gaan. Ik geef ze groot gelijk en
met mij velen, als ik zo eens om
me heen luister.
Ik ben al stokoud en heb het
nodige meegemaakt bij de
woonruimteverdeling. De ge
dwongen inwoning destijds, na
de bevrijding, heeft het nodige
verdriet meegebracht. Ook an
dere regels en wetten waren
niet altijd rechtva
den in elk geval
met het individu.
Ik hoor niet bi
elite', dus ik heb
gehad om mijn e
volgen. Ik zal we
een verpleeghuis
den op een karn
ligt niemand wak)
Mijn advies aar
terview ook een
Nederlanders.
Gelukkig dat Peper uit2
wie Gerard Reve werke
Wat zou het zijn: 'soort zoekt
soort', of: 'tegengestelde polen
vinden elkaar'? Die vraag rijst
als je onze literaire prins Gerard
Reve met zijn levenspartner
ziet. Die partner komt niet ver
der dan grofheden doorspekt
met schuttingtaai; snedigheden
die een plebejer sieren.
Kennelijk hebben tegenge
stelde polen elkaar gevonden.
Hoewel, als je vindt dat Gerard
Reve niet meer is
mo-pornograaf
inslag, dan zijn h«
gestemde geestei
hebben gevonden
Moeilijk hoor
mening over te vo
kig dat er gezaghel
ci zijn, zoals minis
dat voor ons kunn