Een camera op iedere hoek van de straat
De grote buurjongen als paard
Films
Een mier is ook maar een mens
Interessante doorsnede
van de Koreaanse cinema
bf
NDERDAG 7 JANUARI 1999
ilms den haag
lameron Diaz in de komische film There's something about Mary'.
fILMS AMSTERDAM
hole EL
6 janl
IELLEVUE CINERAMA 1(020)
*34876
The Prince of Egypt: 16.15, 18.45,
121.30; do vr madiook 13.30
ELLEVUE CINERAMA 2
The Truman Show: 12.30, 14.45.
uur I 17.15, 19.30,22.00
r .KLYPSO 1 (020) 6234876
a Perfect Murder 13.00, 15.45,
19 15,22.00
uu' Elisabeth: 13.15, 21.30
IALYPSO 2
m Out of Sight: 16.00, 18.45
^^NECENTER (020) 6236615
La Vita E Bella 16.30, 19.15,
22 00; zo ook 11.00, 13.45
Winter'89 16.45
Kundun:22.00
The Mighty: 22.00
Comedian Harmonists: 19.15; zoook
11.00, 14.00
De Poolse Bruid 16.30, 19.30,
21.45; zoook 11.00, 14.00
INEMA AMSTELVEEN (020)
475175
The Rainmaker: do vr za 20.30
Het 14e Kippetje: di wo 20.30
INEMA 1 (020)6151243
U(jr Enemy of the State: do zo ma di wo
1TRA 18.30, 21.30; vrza 19.30, 22.30
Mjii J The Mask of Zorro: do zo ma di wo
3d0J 18.15, 21.15; vrza 19.00,22.00
'.INEMA 2
jUr. Enemy of the State: do zo ma di wo
E 18.30, 21.30; vrza 19.30, 22.30
engt ITY 1 (020) 6234579
van o There's Something About Mary
g ten 13.15, 15.45 (vr niet) 18.45, 21.15
aess( ITY 2
o, Antz: 12.00. 14.00, 16 00, 18.00,
1 20.00.22.00
ITY 3
Blade 14.00. 16.30, 19 00. 21.30
jlTY 4
uur Snake Eyes: 12.45, 15.00, 17.15,
19.30.21.45
kollTY 5
The Negotiator 18.15,21.00; dovr
it Maf madiook 12.45, 15.30
CITY 6
Mulan 13.30. 15.30, 17.45,
19 45,21.45
ITY 7
The Mask of Zorro 13.00, 15 45,
Die) 18 30,21 15
Shm.lESMET <°20) 6273434
Antz 19.30. 21.30; wo vrza zoook
15.00, 17.00
Hamam, II Bagno Turco: wo vr za zo
18.00
In the Company of Men: 20.00,
22 00
Shall We Dance: vr 15.30
NED. FILMMUSEUM (020) 5891400
North by Northwest: 21.45; zo ook
15 30
KRITERION (020) 6231708
Wintersleepers 22.00 (di met)
De Keuken van Kok 17.00
A Perfect Murder 17 30.19.45
Made in Hong Kong: ma 21.45
RIALTO(020)6753994
Providence: 22.00 (di niet); za zo wo
ook 15.30
Het Vijfde Seizoen: 19.30
Die Salzmanner von Tibet: 18.00 (vr
met)
Comedian Harmonists: 19.15,
21.45 (zo ma niet); do vr za zo wo
ook 15.45
Joris Ivens-Retrospectief zo 15.30
Sleeping Man ma, di, wo 15.30
THE MOVIES 1 (020) 6386016
Antz 17.15, 19.45, 22.00; zoook
14 45
THE MOVIES 2
La Vita E Bella 17.00, 19.30,
21.45
THE MOVIES 3
Abeltje: 17.30; zoook 12.30, 14.50
The Truman Show: 20.00, 22.15; vr
za ook 00.15
THE MOVIES 4
The Prince of Egypt 17.15; 19.45;
zo ook 12.30, 14.45; di alleen
17.15
Lock, Stock 22.00
TUSCHINSKI 1 (020)6262633
Enemy of the State 12.30, 15.30,
18.30,21.30
TUSCHINSKI 2
The Mighty 13.00, 16 00, 18.45,
21.15
TUSCHINSKI 3
What Dreams May Come: 16.15,
18.45, 21.30; dovr madi ook 13.30
TUSCHINSKI 4
La Vita E Bella: 12.15, 15.15,
18.15,21.15
TUSCHINSKI 5
Saving Private Ryan: 12.45, 20.30
Mulan 16.30
TUSCHINSKI 6
The Horse Whisperer 20.30; do vr
madiook 12.30, 16.30
DE UITKIJK (020) 6237460
Lock. Stock 16.45, 21.30
Left Luggage 14.45
Tony Scott maakt briljante thriller over samenleving zonder privacy
Woody Allen als miskende werkmier
FILM RECENSIE
ANDRÉ NIENTIED
Antz Te zien: Lido, Leiden, Metropole, Den Haag, Tuschinski,
Den Haag
Omdat de animatie-giganten (Disney vs Dream
works) in de kersttijd Mulan tegen De Prins van
Egypte lieten uitkomen werd ons de leukste
kerstfilm onthouden: Antz. Deze superieure mie
ren-computeranimatie-komedie (een nieuw
genre) zou eerst in november uitkomen, maar
distributeur UIP had het te druk met zijn Egypti
sche Prins, en voorzag bovendien dat de bio
scoopdoeken met kerst mudvol zouden zijn. En
dan waren de charmante mieren van Antz onge
twijfeld in de kerstdrukte vertrapt.
Ook Antz markeert een opmerkelijk hoofdstuk
in de concurrentie tussen Disney en Dream
works. Toen Jeffrey Katzenburg in 1994 met
slaande deuren vertrok bij Disney had John Las-
seter, de maker van Toy Story, net zijn ideetje
voor een computeranimatiefilm over insecten op
een bureau gedeponeerd. Of Jeffrey Katzenberg
zijn oog erop heeft laten vallen voor het verlaten
van het-Disney-pand zal altijd een raadsel blij
ven, maar feit is dat hij al snel na de oprichting
van Dreamworks begon met de voorbereidingen
voor een computeranimatiefilm - over mieren.
Disney, die Lasseter inmiddels groen licht voor A
Bug's Life had gegeven, was onaangenaam ver
rast over dit concurrerende project. Was hier
sprake van insectenplagiaat, en zo ja, bestaat er
auteursrecht op mieren? Ach, ideeën zweven in
Hollywood wel vaker op twee plaatsen in de
lucht - een paar jaar terug hadden we twee Ro
bin Hoods, en vorig jaar nog twee kometenfilms.
Katzenberg was pas echt iets te wijten geweest
als hij van Antz een haastklus had gemaakt die
het gras voor de kevers van een A Bug's Life (hier
in februari in de bioscoop) voor de pootjes had
weggemaaid. Terwijl Antz juist naar meer
smaakt: het is vooral voor volwassenen de leuk
ste animatiefilm sinds tijden. Bij Antz spetteren
de grappen van het doek af.
Dat begint al met het onmiskenbare stemge
luid van Woody Allen, die zijn nood klaagt bij de
mierenpsychiater - op een divan van blad. Hij
voelt zich als arbeidersmier Z miskend en gene
geerd 'maar dat krijg je als je de middelste bent
van vijf miljoen nakomelingen'. En och heden,
hij kan ook maar 10 miljoen keer zijn eigen li
chaamsgewicht tillen. Welkom in de mierenkolo
nie, waar een geheel andere logica heerst.
Orde en aanpassing staan hoog aangeschre
ven, men danst zelfs in gelid. Z wil daar uitbre
ken, hoewel zijn soldatenvriend Weaver (Sylves
ter Stallone, niet alleen in stem, maar ook in ui
terlijk) hem dat afraadt. Maar als Z van Insecto
pia heeft gehoord is hij niet meer te houden. Hij
krijgt nog meer utopische verlangens als hij per
toeval danst met prinses Bala (Sharon Stone), die
incognito een avondje uit is. Z wordt verliefd,
maar de prinses is al uitgehuwelijkt aan de geme
ne Generaal (Gene Hackman), die snode plannen
met de kolonie heeft.
Deze korte samenvatting leest als een sprookje,
'Woody Allen' en 'Sharon Stone' maken een dansje.
maar laat dat u niet weerhouden. De meeste
grappen in de dialogen zijn gericht op volwasse
nen - vandaar ook dat de film alleen in de origi
nele versie wordt uitgebracht. En met verwijzin
gen naar Pulp Fiction. A Life Less Ordinary en Sa
ving Private Ryan (dat hier Saving Private Ant
wordt) is Antz superieur vermaak voor de zater
dagavond. Wie Babe geweldig vond, of de geest
in Alladin het leukst, mag Antz niet over het
hoofd zien. Of, om de mieren zelf het laatste
woord te geven: 'All we are saying is give Z a
chance!"
WAPENINGEN LEO BANKERSEN/GPD
De Aziatische landen Japan,
China en Taiwan staan als film
natie stevig op de kaart, maar
dat Zuid-Korea ook een plaats
in dat rijtje verdient is minder
bekend. Vaste bezoekers van
het Rotterdams Filmfestival we
ten inmiddels wel dat daar
mooie films gemaakt worden.
Om onduidelijke redenen krij
gen die echter hoogst zelden
een normale roulatie. Wie ooit
kennis maakte met A Bell For
Nirwana of Sopyonje zal nu on
getwijfeld geïnteresseerd zijn in
het bescheiden festival Cinema
Korea dat in januari in acht
plaatsen in Nederland wordt
georganiseerd, onder meer in
Amsterdam, Utrecht en Den
Haag.
Het Wageningse filmhuis
Movie W haalde in samenwer
king met Contact Film Cinema-
theek zeven films van vooraan
staande Zuid-Koreaanse cine
asten naar ons land. Betrekke
lijk recente titels, en bij elkaar
een mooie dwarsdoorsnede van
de cinema zoals die daar sinds
1988 - het jaar van de Olympi
sche Spelen en de komst van de
democratie - tot bloei komt.
In de decennia daarvoor was
de Koreaanse filmindustrie een
van de strengst gecensureerde
ter wereld. Een afwijkend ge
luid laten horen was nauwelijks
mogelijk, al bestond er wel een
soort underground-cinema van
illegaal gedistribueerde films op
16 mm of super 8.
lang Sun-woo, met twee titels
(7o you, from me en A Petal)
vertegenwoordigd in Cinema
Korea, is een filmmaker die zijn
wortels heeft in het studenten-
verzet van de jaren zeventig.
Die opstandigheid van toen
klinkt nog steeds door in de p
grillige gedrevenheid waarmee i';
hij te werk gaat. A Petal ('Een |j
bloemblaadje') is een van de u
meest heftige en emotionele
films van het festival. Hoofd- ;i
persoon in dit psychodrama is I
een meisje dat in 1980 het be- j]
ruchte bloedbad van Kwang-ju
meemaakte. Nu zwerft ze ver
dwaasd over het platteland enH
laat zich verkrachten en mis
handelen.
Het trauma van de recente
geschiedenis speelt eveneens
een grote rol in A Single Spark
van Park Kwang-su, over een
activist die zichzelf in de jaren
zestig in brand stak, en diens
latere biograaf. Aanzienlijk
lichter van toon is het mild-be-
schouwende familieportret Fes- u
tival, waarin de dood van een!
grootmoeder leidt tot poëtische|;
kinderfantasieën en uitbundige»
dronkenschap. Van lm Kwon-i
taek, die eerder schitterde metre
Sopyonje. Een andere oude be
kende is Park Chul-soo A Belt
For Nirwana), hier vertegen
woordigd met 301 302, een sur
realistisch getinte komedie
over seksuele trauma's en eet
stoornissen. Het programma11
wordt afgerond met de creatie
ve misdaadfilm No. 3. en de ko
medie A Hot Roof waarin op
een snikhete dag in Seoul dt
vrouwen het heft in eigen hanc
nemen.
Cinema Korea is in de weel
vanaf 7 januari te zien in Rialtc'
Amsterdam, 't Hoogt ir
Utrecht en het Haags Filmhuis
Daarna volgen Chassé Cinem;
in Breda en Filmcentrum Poe
lestraat in Groningen, waarn;
in de derde week Cinemariën
burg in Nijmegen. Filmhui:;.'
Arnhem en Movie W in Wage
ningen het festival afsluiten.
den.
David Marconi schreef een
intelligent scenario dat door
Tony Scott op een briljante
manier werd verfilmd. Soms
willen de films van Schott nog
wel eens ten onder gaan aan
een overdaad van visueel ge
weld, maar in Enemy of the
State is de vormgeving, het
tempo en de clipachtige film
stijl van de regisseur heel toe
passelijk. Het leverde een dy
namische film op van meer
dan twee uur waarvan er geen
seconde verveelt. Met naast
het van Scott bekende visuele
spektakel prachtige acteerpres
taties van Will Smith {Bad
Boys, Men in Black), Gene
Hackman en John Voigt en niet
te vergeten een tiental schitte
rende bijrollen.
Gene Hackman mag zijn rol
uit The Conversation een beet
je overdoen en lijkt nog in het
zelfde gebouw te zitten als
twintig jaar geleden. En zo zit
ten er nog we wat meer filmci
taten uit Coppola's film in Ene
my of the State, bijvoorbeeld
wanneer in een stadspark het
gesprek van Robert Dean en
zijn vrouw wordt afgeluisterd.
Ook Gabriel Byrne, te zien in
een kleine bijrol, lijkt zo weg-
gestapt uit een vorige film
waarin het bespieden van de
samenleving centraal staat, na
melijk The End of Violence van
Wim Wenders. Wender's film
was een tragische mislukking
door het ontbreken van een
goede plot. Tony Scott laat
zien hoe het wel moet en zet
met zijn film stevig aan het
denken over het recht op pri
vacy, dat steeds meer een was
sen neus geworden is.
Amerikaanse kindeifdni van Europese allure
Het nieuwe filmjaar start
deze week met een fantas
tisch spektakel. Enemy of
The State heet de film die
het nieuwe seizoen inluidt
en die de brave kerstpre
mières met één klap doet
vergeten. De Britse regis
seur Tony Scott richtte in
Enemy of The State zijn ca
mera op de surveillance so
ciety: een samenleving die
steeds meer wordt gecon
troleerd en beheerst door
camera's en afluisterappa
ratuur. Een samenleving
waarin het 'big brother is
watching you' van George
Orwell alledaagse realiteit
is geworden.
FILM RECENSIE
HENK MAURITS
Enemy of the State. Te zien. Luxor, Lei
den; Tuschinski, Den Haag, Pathé, Sche-
veningen, Euro Cinema, Alphen ad Rijn.
MARK VAN DEN TEMPEL
The Mighty Te zien Trianon, Leiden;
•Tuschinski, Den Haag
De distributeur van The Mighty
is zo verstandig geweest de
film niet uit te brengen in de
meer voor de hand liggende
kerstvakantie. De jeugdfilm
was simpelweg vermalen tus
sen het animatiegeweld van
DreamWorks (Prince of Egypt)
en Disney (Mulan) en de am
bities van producent Bos Bros.
(Abeltje). Niet omdat The
Mighty minder goed zou zijn.
Integendeel. Maar een verhaal
waarbij van de kijkers gevraagd
wordt na te denken over wat ze
zien, is nu eenmaal een stuk
lastiger te slijten dan overdon
derend of luchtig amusement.
The Mighty is een prijzens
waardige poging met Ameri
kaanse middelen een kinder
film van Europees niveau te
maken. De film neemt het op
voor buitenstaanders, toont de
noodzaak van verbeeldings
kracht en gaat oprecht drama
niet uit de weg. Een sprookje is
het in elk geval niet, al heeft de
Britse regisseur Peter Chelsom
wel fantastische elementen in
het verhaal verwerkt. Zo houdt
de jonge Kevin (Kieran Culkin)
zich staande door te fantaseren
dat hij een ridder van Koning
Arthurs Ronde Tafel is. Kevin
heeft een ziekte die zijn li
chaam ernstig vervormt, en hij
komt alleen op krukken voor
uit. De jongen is echter zo slim
dat hij op school leesles geeft
aan zijn buurjongen Max (El-
den Henson). Deze gewelde
naar wordt in de klas voor
Godzilla uitgescholden, gezien
zijn enorme lijf en trage ver-
Kieran Culkin op de schouders van
stand.
Max heeft de spierkracht die
Kevin moet missen, en Kevin
heeft het brein dat Max graag
had gehad. Beide zijn buiten
staanders, maar samen vormen
ze een goed team. Dat blijkt
vooral als Kevin op een dag
door Maxop de schouders
wordt genomen. Voortaan be
rijdt Kevin zijn buurjongen als
een ruiter z'n paard, en samen
verrichten ze goede daden. Ge
heel in de geest van Koning Ar
thur, de nobele vorst die Kevin
vereert en Max leert kennen.
Maar er zijn problemen die niet
door vriendschap overwonnen
kunnen worden. Zoals Max ge
welddadige vader die uit de ge
lden Henson.
vangenis wordt ontslagen. En
Kevins ziekte die op onvoor
spelbare momenten toeslaat.
De talentvolle regisseur Peter
Chelsom toonde in zijn Britse
films Funny Bones en Hear my
Song al aan dat hij zich niet
stoort aan conventies. Ook The
Mighty schiet speels heen en
weer tussen jeugddrama, ko
medie en kostuumfilm. Dat
werkt niet altijd. Zo naturel
Sharon Stone de moeder van
Kevin speelt, zo sprookjes
boek-slecht wordt de vader van
Max voorgesteld. Alleen het
lapje over zijn oog en de tatoea
ge met'moeder' ontbreken bij
deze boef. Het geeft The Mighty
humor op momenten dat je
ernst verwacht. Ook de toevoe
gingen van echte ridders in het
straatbeeld van Cincinnatti
werkt eerder vervreemdend dan
verhelderend.
Vermoedelijk vinden kinde
ren deze effecten juist prachtig.
Dat ze The Mighty meteen in
hun hart sluiten staat wel vast.
Volwassenen zullen vooral ge
troffen worden door de zonder
melodrama uitgespeelde
vriendschap tussen Max en Ke
vin en de sublieme rol van Sha
ron Stone. Zonder een greintje
glamour maakt ze de pijn en
wanhoop voelbaar van een
moeder die weet dat voor haar
zoon elke dag de laatste kan
zijn.
Francis Ford Coppola liet in
1974 in zijn meesterwerk The
Corwersation al zien hoe sim
pel het is om gesprekken van
mensen af te luisteren. Produ
cent Jerry Bruckheimer nam
dit thema opnieuw als uit
gangspunt en liet scenario
schrijver David Marconi een
script schrijven waarin een on
schuldige man permanent in
zijn doen en laten gevolgd
wordt met behulp van bewa
kingscamera's, satellietopna
men, zendertjes en verborgen
microfoontjes.
Will Smith (links) in The Enemy of the State.
De man in kwestie is Robert
Dean (Will Smith), een advo
caat die per ongeluk bewijsma
teriaal in handen heeft gekre
gen van een politieke moord en
dat niet zomaar wil afgeven.
Vanaf dat moment wordt Dean
een 'vijand van de staat' en dat
zal hij weten ook. Zijn huis en
zijn kleding worden door men
sen van de Nationale Veilig
heidsdienst volgestopt met zen
dertjes zodat hij overal te trace
ren is. Hij wordt beschuldigd
van overspel en malafide prak
tijken, wat hem zijn baan kost
en bijna zijn huwelijk. Als ver
volgens zijn ex-vriendin ver
moord wordt, zoekt hij steun
bij Brill (Gene Hackman), een
afluisterexpert die de Nationale
Veiligheidsdienst de rug heeft
toegekeerd en deze met dezelf
de middelen probeert te bestrij-
et
ioffiecdBYLON tel. 070-3471656, in win-
Carl Nfcentrum Babylon,
irus Bl^hat Dreams May Come 16 jr., dag.
tudent46.15. 19.00, 21.30; dovr ma di
hok 13.30
0 uur. La Vita Belle al., dag. 13.30,
19.00, 21.45; do vr ma di ook
15
^^Klizabeth 16 jr.. dag. 19.00 (beh. di)
45; do vr ma di ook 13.15
De Keuken van Kok 16 jr., do vr ma
bi 16.00.
Conté d'été 16 jr., di 19.30.
Mulan al., za zo wo 13 45. 16.15
Abeltje al za zo wo 13,30, 16.00
en Vag^ROPOLE 1 tel. 070-3456756.
D uur. Inegielaan 16
The Horse Whisperer 12 jr dag
^^mCO.OO; do vr ma di ook 14.00.
I^Kbeltjeal zazowo 12.30, 15.00,
H7.30.
ETROPOLE 2
Saving Private Ryan 16 jr.dag.
20 30; do vr ma di ook 13.30
Mulan al., Ned. gespr. za zo wo
13 30. 16.15.
:lub
iieuwi^1-3
iaties |Tropole 3
erludeAntzal .dag. 13.30, 16.15, 19.00,
de Gr*1 45-
ETROPOLE 4
3 uur. The Truman Show 12 jr., dag
13 30. 16.15, 19.00, 21.45.
^—METROPOLE 5
^^Hrhe Prince of Egypt al., dag. 16.15,
^^|19.00. 21.45; do vr ma di ook
13.30
De Prins van Egypte (Ned. gespr.) al.,
za zo wo 13.30
ITHÉ Scheveningen tel. 070-
115738, Kurhausweg2.
van dekpake Eyes 16 jr., dag. 21.50
DyzaclL/hat Dreams May Come 12 jr., dag.
12.00, 14.30, 17.00, 19.30,
).30u É2 00.
The Negotiator 16 jr., dag 18 30,
21 30; do vr ma di ook 12.30,
15.30.
The Mask of Zorro 12 jr., dag. 12.00,
15.00, 18.00, 21.00.
Mulan (org. versie) al., dag. 13.10,
Birgitl 15.20. 16.40. 17.30, 19.40
VlugtlA Perfect Murder 16 jr dag. 15.50.
40, 21.20; dovr madi ook
12.50
Blade 15 jr dag. 18.30. 21.10, (di
niet 21.10), dovr madi ook 13.00,