Kernafval via havens afvoeren "icr,,ps'ot"
r
'Mijn kaarsjes zijn bijna allemaal uit'
Alwéér cadeautjes?
kunststof vinnen moeten
iligheid Waal verhogen
Binnenland
Groene Hart
Parkeergarage in Stadion
Nederland dreigt 'delta-miljoenen' mis te lopen
JSDAG 6 JANUARI 1999
Is Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diet
amiliepamEen lege intercitytrein is gisteren deels uit het
rliciteqgeraakt bij aankomst op het Centraal Station in Amster-
Niemand raakte gewond. Bij het ongeval werden een aan-
oren, seinen en een wissel beschadigd. Het treinverkeer
niet ernstig ontregeld. foto anp cor mulder
l(^terdam wil aparte drugsrechter
'Sdam Om de overlast van criminele drugsgebruikers ver-
182 lr"8te dringen wil het Openbaar Ministerie in Rotterdam
parte rechtbank voor drugszaken in het leven roepen. Het
amiatjoopt dat deze drugsrechtbank (naar het voorbeeld van de
entieikaanse 'drugs courts') nog dit jaar kan worden geïnstal-
A Ha De Amerikaanse drugsrechters beschikken over een keur
mgelijkhpden om drugsverslaafden te bestraffen. Zo moe-
^^^roordeelde verslaafden maandelijks voor de rechter ver
dijen om te vertellen hoe het met ze gaat. Op basis van die
2gi£ens kan de rechter tussentijds besluiten om de straf lichter
^jTaarder te maken.
I^diplomaat stopt hongerstaking
vag Ex-diplomaat Jan Boerland heeft gistermiddag na
weken zijn hongerstaking bij het ministerie van Buiten-
e Zaken in Den Haag beëindigd. Met de overhandiging
en petitie aan de vaste Kamercommissie van Buitenlandse
n vroeg hij opnieuw aandacht voor zijn zaak. Volgens Boer-
I Is het ministerie verantwoordelijk voor de dood van zijn
in 1987. Zij werd op klaarlichte dag vermoord in hun
swoning in de Jamaicaanse stad Kingston. Boerland zette
ïrlinunt achter zijn hongerstaking, omdat hij voor zijn doch-
ize noet zor8en en zvoelt-
tterdam kan computers weggooien
rdam De gemeente Rotterdam heeft bijna negen miljoen
»n verspeeld met de aanschaf van een niet-werkend com-
rsysteem voor de dienst Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam
i). Het automatiseringsproject is inmiddels gestopt. Het
kocht het systeem vijf jaar geleden voor 2.7 miljoen gul-
Het had binnen twee tot drie jaar moet gaan werken. Wie
aait voor de kosten is nog onbekend.
ra^ao wellicht onder curatele
iti'aac Er moet snel een oplossing komen voor de proble-
*""in de overvolle Cura<;aose gevangenis Koraal Specht, an-
bestaat de kans dat het Koninkrijk de verantwoordelijkheid
IWde gevangenis overneemt, en daarmee Curasao onder cu-
stelt. Dat zeggen diverse Kamerleden in reactie op de op-
id in de gevangenis van afgelopen weekeinde. Daarbij zijn
ïuren, meubilair en muren vernield. In Koninkrijksverband
^^t ook Nederland aangekeken op deze schending van de
^^senrechten en daarom beijvert de Kamer zich al tijden voor
etering. Tot dusver zonder grote vorderingen. Morgen over-
de Antilliaanse commissie van justitie over Koraal Specht.
^ervaller bekent onder dreiging
j09b£-ï Dit angst voor landelijke bekendheid als gevolg van
Uitzending van het tv-programma Opsporing Verzocht
t een 32-jarige inwoner van Schagen zich gistermiddag vrij-
gemeld bij de politie in zijn woonplaats. Hij bekende in
Wsmber in Tilburg een benzinestation te hebben overvallen.
H|n vooraankondiging van Opsporing Verzocht hoorde de
dat er herkenbare videobeelden van hem tijdens de over-
^Jouden worden getoond. Daarop besloot hij zich aan te ge-
Greenpeace verzet zich tegen verscheping naar buitenland
Kerncentrale Dodewaard wil het kernafval dat bij de ont
manteling vrijkomt via Nederlandse havens afvoeren.
Door protesten, blokkades en een transportverbod in
België lukt het de centrale niet het afval via de gebruike
lijke route over de weg naar het Franse Duinkerken te
krijgen. Daarvandaan moet het naar de Britse opwer
kingsfabriek in Sellafield worden vervoerd. Greenpeace
is fel tegen het vervoer van afval naar het buitenland en
tegen opwerking van het materiaal. De milieuorganisatie
vindt dat het afval in Nederland opgeslagen moet wor
den.
ruswuk *anp delijke ministeries roept de
centrale de overheid op het
transport via Nederlandse ha-
brief aan de verantwoor-
vens toe te staan en ,,op be
stuurlijk vlak het pad te effe
nen". VROM, dat transportver-
guningen moet afgeven, heeft
nog geen officiële reactie, me
de omdat minister Pronk nog
in het buitenland zit.
Pronk stond kort voor de
kerstvakantie wel weer trans
porten in Nederland toe, nadat
zijn voorganger die na enkele
incidenten had stilgelegd.
Woordvoerder F. Bots van Do
dewaard stelde gisteravond in
Nova dat de overheid haar ver
antwoordelijkheid moet ne
men en de transporten onder
elk beding moet laten door
gaan.
Greenpeace verbaast zich
over de manier waarop Dode
waard een snelle uitweg voor
het afval zoekt. De milieubewe
ging verzet zich al langer tegen
opwerking en pleit ervoor de
contracten te verbreken en het
afval in Nederland op te slaan.
Het debat hierover loopt nog in
de Tweede Kamer. FNV Bond
genoten eist absolute veilig
heidsgaranties voor werkne
mers die bij het transport be
trokken zijn. De vakbeweging
wist in 1991 verscheping van
radioactief afval via Rotterdam
te stoppen.
De splijtstofstaven van Dode
waard moeten voor 31 decem
ber 2000 uit de centrale zijn. Als
dat niet lukt, komt het bedrijf in
problemen met de vergunning.
Deze termijn is gesteld, omdat
de centrale in 2003 leeg moet
worden opgeleverd.
Een woordvoerdster van
VROM zegt dat als het niet
mocht lukken de staven op tijd
weg te krijgen, partijen weer
om tafel moeten gaan zitten en
weer naar de vergunning moe
ten kijken.
amsterdam In het voormalige Olympisch Stadion in Amsterdam is men begonnen met de aanleg van een ondergrondse parkeergarage onder het oude voetbalveld. Het stadion krijgt
wordt weer teruggebracht in oude staat. De bovenste ring van de tribune is al verwijderd en het veld wordt ingericht voor atletiekwedstrijden. Op de tribune is straks plaats voor
22.500 toeschouwers en voor een aantal kantoren. In de omgeving van het stadion zullen circa 800 nieuwe woningen worden gebouwd. foto gpd »olof kraak
VvRijkswaterstaat gaat aa'nslibben binnenbocht tegen
malig bankdirecteur en de vermeende die kennelijk nu ook in Holland opgeld
Zeeuwse penningmeester van het Delta- doen." Van deze praktijken moet men in
'aterstaat wil met de aanleg van rubberen
in in een bocht van de Waal de veiligheid
le scheepvaart verbeteren. Door op de bo-
an de Waal bij het Gelderse Huihuizen de
m aan te leggen, kan Waterstaat de stroming
iet water beïnvloeden. Daarmee wordt het
[ibben van de binnenbocht van de rivier te-
igaan. De scheepvaart krijgt zo vrijere door-
en baggeren is in de toekomst nauwelijks
j nodig, verwacht D. van der Graaf, project-
KWaal bij Rijkswaterstaat,
vinnen worden in de vaarrichting op de bo-
langelegd en zorgen ervoor dat in de bocht
de rivier de stroming kalmeert. Daardoor
(It het zand zich niet na elke hoogwaterstand
f> de binnenbocht van de rivier, maar blijft
tmatig verspreid liggen over de hele bodem.
Cheepvaart kan dan de breedte van de rivier
en gebruiken en is niet gedwongen alleen via
uiitenbocht te varen. Volgens Rijkswaterstaat
11| toepassing van de vinnen een 'wereldpri-
lormaal gesproken moet je altijd blijven bag-
want na elke hoogwaterstand ligt het zand
weer net als voor de laatste baggerbeurtlegt
Van der Graaf uit. ,.Op den duur is dat ook rede
lijk prijzig. Bovendien heeft de scheepvaart hin
der van de baggerschepen. Omdat het veiliger is
als er geen baggerschepen liggen, willen we die
in de bochten weren."
De vinnen zijn van rubber, omdat deze zachte
kunststof geen schade aanricht aan scheepsrom
pen die er bij laag water langs zouden kunnen
schampen. De aanleg van de vinnen, die al zijn
getest in de IJssel tussen Deventer en Zwolle,
kost dertig tot veertig miljoen gulden. „Baggeren
in zo'n bocht kost één tot twee miljoen gulden
per jaar. We weten nog niet precies wat de duur
zaamheid van de vinnen is, want daar doen we
nog proeven voor. Maar het ontwerp gaat uit van
vijftig jaar zonder onderhoud", aldus de project
leider.
De vinnen staan in de plannen voor de vaar
wegverbetering van de Waal. Over de uitvoering
daarvan beslist minister Netelenbos (verkeer en
waterstaat) naar verwachting pas in 2003. De vin
nen zouden dan op zijn vroegst een jaar later
kunnen worden geplaatst. Later wil Rijkswater
staat ook in de Waalbocht bij Haalderen de vin
nen aanbrengen.
bazel bob kroon
correspondent
De ruim tien miljoen gulden, die het ver
meende porno- en drugsimperium van
Etienne Urka en zijn companen zouden
hebben ondergebracht bij een bank in Ba
zel komen geheel ter beschikking van de
Zwitserse staat. Tenzij de Nederlandse jus
titie alsnog de moeite neemt het zwarte
geld van de zogenaamde Delta-organisatie
van Urka op te eisen. Dat zegt het open
baar ministerie in Bazel bij monde van
woordvoerder Markus Melzl.
De verdachte bankrekening, die al drie
jaar geleden door de Zwitserse justitie op
verdenking van witwassen werd geblok
keerd, staat officieel op naam van een 'za
kenman' uit Hongkong. De rekening blijkt
echter in 1995 bij de Bank Baumann te zijn
geopend door een kennis van Urka, voor
syndicaat.
Zwitserland niets hebben. Sinds juli vorig
Vorig jaar sommeerde de Zwitserse justi- jaar treedt de Zwitserse justitie keihard op
tie de 'zakenman' naar Bazel te komen om tegen het witwassen van crimineel geld.
tekst en uitleg te geven over zijn banksaldo. Ook banken, die daaraan meewerken, gaan
„Hij zei daartoe bereid te zijn, maar kwam niet meer vrijuit.
nooit opdagen en in oktober hebben we Als Justitie in Nederland deze zaak defi-
hem opnieuw gevraagd hierheen te komen nitief heeft geseponeerd en ook de zetbaas
omdat anders het geld verbeurd zou wor- uit Hongkong niet komt opdagen, zal het
den verklaard," aldus Melzl. „Maar hij toont OM in Bazel de zaak 'binnen afzienbare
niet veel animo om zijn centjes te claimen." tijd' overdragen aan de federale procureur-
De Zwitserse justitie heeft in het verleden generaal Carla del Ponte in Bern en dan
samengewerkt met Nederlandse collega's vervalt de tien miljoen zo goed als zeker
om licht in deze zaak te brengen. Maar na- aan de Zwitserse staat. Een termijn is nog
dat de vermeende Delta-kopstukken vorig niet gesteld aan de man uit Hongkong. De
jaar een andere strafzaak hadden afgekocht rekening blijft nog* even geblokkeerd, zodat
voor twaalf miljoen gulden, „horen wij uit Nederland alsnog in actie kan komen om
Nederland ook niets meer over deze ciffai- met Zwitserland een regeling te treffen
re," aldus Melzl. Hij zegt „weinig te begrij- voor de verbeurdverklaring van de zwarte
pen van dit soort Amerikaanse schikkingen, miljoenen.
Het Groene Hart mag niet 'op
slot'. Binnen vastgestelde con
touren moet er ruimte blijven
voor de bouw van nieuwe wo
ningen en bedrijven in het
open groene gebied tussen de
steden in de randstad. Verste
delijking van het Groene Hart
blijft echter uit den boze.
De bestaande ruimte voor
woningen en bedrijven moet
daarom intensiever worden ge
bruikt. Dat kan door 'meervou
dig ruimtegebruik' en 'inbrei-
ding'. Dit stelt minister Pronk
in het Ontwikkelingsprogram
ma Nationaal Landschap Groe
ne Hart, dat afgelopen week
verscheen. Voor Zuid-Holland,
dat het grootste deel van het
Groene Hart omvat, is dit pro
gramma mogelijk tot 2005 een
papieren tijger, omdat er pas
dan strakke bebouwingscon
touren worden vastgesteld.
Noord-Holland en Utrecht
kennen deze strakke contouren
nu al.
Het Groene Hart is vanwege
het unieke landelijke karakter
nog steeds bijzonder populair
voor woningbouw en bedrijfs
vestigingen. Gemeentebesturen
zijn er over het algemeen niet
voor om die nieuwbouw sterk
beperken, omdat het woon- en
leefklimaat daardoor achteruit
zou gaan. Als het aantal inwo
ners slinkt en de groei van be
drijvigheid stagneert zou het
voorzieningenniveau teruglo
pen, zeggen de gemeenten.
In het Ontwikkelingspro
gramma van Pronk wordt deze
achteruitgang toegegeven.
„Maar dit heeft niet zo'n om
vang dat de leefbaarheid van
het gebied in het geding is." al
dus het rapport. Bovendien
wordt de afname van voorzie
ningen in kleine kernen volgens
het rapport niet zozeer veroor
zaakt door het inwonertal,
maar door schaalvergroting -
waardoor kleine winkels ver
dwijnen - en de toegenomen
mobiliteit van mensen. Pronk
vindt dat bestaande bedrijven
en glastuinbouw in elk geval
niet meer ongehinderd mogen
uitbreiden in het Groene Hart
en dat de aanleg van nieuwe
wegen en spoorlijnen niet aan
de orde is.
Grote steden voor
stappenplan in
de taxibranche
amsterdam anp
De grote steden en het OLT
AZAM, dat de taxi vergunningen
en tarieven in de regio Amster
dam regelt, hebben gistermid
dag bij minister Netelenbos
(verkeer en waterstaat) gepleit
voor een 'stapsgewijze' invoe
ring van deregulering van de
taxibranche. Dit meldde de
Amsterdamse wethouder F.
Kohier.
Volgens dit scenario zou na
elke 'stap' gekeken moeten
worden of het wel zin heeft om
verder te gaan met het loslaten
van de tarieven en de invoering
van een landelijk vergunnin
gensysteem. Volgens Kohier is
de branche zelf ook een voor
stander van dit plan.
Netelenbos' voorgangster
Jorritsma heeft dit scenario in
het verleden al verworpen. Het
wijkt af van het wetsontwerp
dat uitgaat van een deregule
ring in een vastgesteld aantal
jaren, zonder mogelijkheid om
het tussentijds af te blazen. Vol
gens Kohier heeft de minister
gisteren echter laten weten be
reid te zijn tot verder ambtelijk
overleg.
Turkse gelooft na talloze zelf noordpogingen niet meer in geluk
Rémy Martin
VS Cognac
70.cl 49,Af
Aanbiedingen zij
99, zolang de voorraad strekt
e G.ill Gall bel: 023 - 56 60 555.
GALL®GALL
Altijd iets bijzonders.
den haag eva calicher
De Turkse Yetim is twintig wanneer ze
voor het eerst zelfmoord probeert te ple
gen. Ze verzamelt alle pillen waarvan ze
weet dat ze schadelijk zijn. De potjes
gooit ze in de vuilnisbak van de buren.
Ze slikt de medicijnen en bereidt zich
voor op de dood, maar het mislukt
doordat haar moeder de ambulance
belt. Daarna probeert ze het nog twee
keer. Nog veel vaker heeft ze op het punt
gestaan een eind aan haar leven te ma
ken door zich te verdrinken of voor een
trein of van een viaduct te springen.
Yetim leed aan een zware depressie.
Ze moest jarenlang vechten voor haar
positie in de Turkse gemeenschap. „Ou
deren, mannen en mensen met een op
leiding staan bovenaan de ladder. Vrou
wen staan onderaan en binnen die
groep bestaat ook een strikte rangorde.
Er heerst veel jaloezie. Turkse vrouwen
leveren een voortdurende strijd om hun
positie te verbeteren, ten koste van an
deren. Ik was kind en vrouw en had
geen opleiding. Ik was het laagste van
het laagste. Zelfs mijn eigen moeder
probeerde me onderuit te halen. Ik heb
mijn moeder eens gevraagd waar ik ge
boren ben. Ze antwoordde: 'In de stal,
waar de ezel staat. Je bent niet meer
waard dan het kind van een beest'."
Uit een onderzoek van de Haagse
GGD bleek recent al dat het aantal po
gingen tot zelfdoding onder allochtone
\Touwen en meisjes veel hoger is dan
onder hun Nederlandse leeftijdgenoten,
mede door de grote sociale druk die hun
gemeenschap op hen uitoefent. Ener
zijds was Yetim een paria. Maar ander
zijds waren veel volwassenen uit haar
omgeving van haar afhankelijk omdat ze
goed Nederlands sprak. Doordat ze als
driejarig meisje vanuit Turkije was ge-
emigreerd naar Nederland, sprak ze de
taal beter dan haar familie en buren. Ze
vertaalde al vanaf haar tiende de ge
sprekken met de dokter en ze vulde de
formulieren in voor de belasting en de
sociale dienst.
Omdat ze nog maar een kind was, kon
ze niet alles even goed vertalen. Turken
gebruiken in hun taal veel beeldspraak,
die ze nog niet begreep. „Als de dokter
vroeg of mijn moeder regelmatig onge
steld werd, antwoordde ze dat ze twee
maanden geleden voor het laatst niet
mocht bidden. Islamitische vrouwen
mogen namelijk niet bidden wanneer ze
menstrueren. Ik vertaalde letterlijk wat
mijn moeder zei. De dokter werd boos.
Hij wilde helemaal niet weten wanneer
mijn moeder voor het laatst naar de
moskee was geweest en hij vond dat ik
niet genoeg mijn best deed. Uiteindelijk
had de dokter te weinig informatie en
schreef hij medicijnen voor die niet hiel
pen. Vervolgens werd mijn moeder weer
boos omdat ik volgens haar de dokter
niet goed had uitgelegd wat er aan de
hand was. Alles was hoe dan ook mijn
schuld, want ik was voor zowel Neder
landers als Turken het aanspreekpunt."
Yetim wilde bewust een eind aan haar
leven maken omdat ze niet meer kon
omgaan met alle verwijten. „Ik werd zo
moe van al die mensen die mij overal
de schuld van gaven, van het vechten
voor mijn plekje binnen de familie en
het almaar mezelf moeten verdedigen.
Ik heb lang nagedacht over hoe ik mijn
leven wilde beëindigen. Ik heb vaak op -
het perron naar de treinen staan kijken,
maar ik heb uiteindelijk besloten dat ik
het zo niet wilde. Je lichaam heb je
slechts in bruikleen gekregen en je hebt
niet het recht om het te verminken. Ik
wilde ook niet voor een auto springen
omdat ik daarmee misschien het leven
van de bestuurder in gevaar zou bren
gen. Je polsen doorsnijden is pas effec
tief als je in de lengte snijdt, maar dat
geeft zoveel bloed. Dan moeten ande
ren weer mijn troep opruimen. Een
overdosis aan medicijnen was het mak
kelijkst."
De avances van een neef waren de
laatste druppel. „Ik ben heel gelovig en
ik had een gelofte afgelegd dat ik geen
man intiem zou aanraken, behalve de
man met wie ik zou trouwen. Hij be
weerde dat hij verliefd op mij was, maar
achteraf denk ik dat hij vooral verliefd
was op mijn verblijfsvergunning. Op
een avond greep hij mij en hield mij ste
vig vast. Ik voelde mij aangerand, had j
mijn belofte gebroken en ging twijfelen.
Nu werd ook nog mijn geloof aan het
wankelen gebracht."
Ook na haar eerste zelfmoordpoging
bleef haar neef aandringen. „Uiteinde
lijk heeft hij mij verkracht om mij voor
het blok te zetten: nu moest ik met hem
trouwen. Ik kan nooit meer een andere
Turkse man huwen omdat ik geen
maagd meer ben. Ik ben in het geheim
met hem getrouwd. Zo hoefde ik de fa
milie niet te bewijzen dat ik 'ongeschon
den' het huwelijk ben ingegaan. Na een I
tijd verdween hij en trouwde hij binnen
een week met een andere vrouw. Ik j
hoopte dat hij daarmee voorgoed uit j
mijn leven zou verdwijnen. Maar hij I
bleef komen en heeft mij keer op keer 1
verkracht en mishandeld."
Yetim is nu 26. Ze heeft een universi-
taire opleiding gevolgd en heeft een goe- I
de baan in Amsterdam. „Het was een te- I
leurstelling dat ik na mijn zelfmoordpo- I
gingen wakker werd in een ziekenhuis-1
bed. Ik leef nu om te werken en om later
mijn verhaal op te schrijven, zodat an-1
deren daar misschien wat aan hebben.
Ik ben niet gelukkig en geloof ook niet
dat ik het nog zal worden. Geluk is als ij
een weiland vol kaarsen en elke gebeur-
tenis is als een windvlaag die een kaarsje j
uitblaast. Mijn kaarsjes zijn bijna alle
maal uit."
