'Om moedeloos van te worden'
Lip
Cultuur&Kunst
leiderdorp
Hoogtepunten uit rijke glasverzameling
van tientallen showroommodellen
kortingen tot 55% op kwaliteitsleder!
Gemeente wil
beeld kwijt
'Verplaats kunstwerk naar tuin raadhuis'
IENSDAG 6 JANUAR11999
CHEF JAN RIJSDAM, 071 -5
itlijsten bundelen krachten
jjfrsum De Top 40 en de Mega Top 100 bundelen hun krach
je Er komt een nieuw bedrijfje, Megacharts, waarin beide
:htingen voor 50 procent gaan deelnemen. De afzonderlijke
lijsten, de Rabo Top 40 en de Mega Top 100, blijven bestaan.
>1 zullen de albumlijsten worden samengevoegd. Megacharts
>et ook en vooral nieuwe marktpartijen binden. Het wordt een
drijfje dat elk station dat dat wenst een hitlijst op maat kan le
ren, zoals bij voorbeeld de Dance Trance-lijst die de Top 40
al maakt voor Radio 538.
[anager Tee-Set overleden
ft» Theo Kuppens, manager van de Delftse band de Tee-Set,
n de oudejaarsnacht overleden. Hij werd 70 jaar oud. Kup-
ns, die vóór de kerstdagen een lichte hartaanval had, leek aan-
nkelijk te herstellen. Maar kort na de jaarwisseling bezweek hij
n een tweede hartaanval. Zanger/musicus Peter Tetteroo leer-
zijn latere manager kennen toen hij nog een tiener was. Tij-
ns de crematie vandaag bracht Tetteroo een Nederlandse ver-
van het nummer 'Tears in Heaven' van Eric Clapton ten ge-
ien Grammy-nominaties Lauryn Hill
(erly hills Hip-hop ster Lauryn Hill is voor haar veelgeprezen
|o-debuutalbum 'The Miseducation of Lauryn Hill' 10 keer ge-
anineerd voor een Grammy Award. De 23-jarige zangeres won
rder al twee Grammy's als lid van de Fugees. Met Madonna
ay of Light), Sheryl Crow (The Globe Sessions), Garbage (Ver-
>n 2.0) en Shania Twain (Come On Over) dingt Hill naar de
ammy voor album van het jaar. Daarnaast is zij in de race in
[categorieën beste nieuwe artiest, pop, R&B, rap en producer,
i nieuwe artiesten maken ook de Backstreet Boys, de opera -
pger Andrea Bocelli en de Australische zangeres Natalie Im-
Uglia kans op een onderscheiding.
Beelden in Leiden en de regio steeds vaker beklad en vernield
Een nieuwe beeldenstorm
woedt in Leiden en de re
gio. De beelden hier wor
den steeds vaker bescha
digd of beklad. Na het inci
dent met het glazen beeld
van Jan Wolkers in Oegst-
geest, dat vorige maand
door vandalen werd ver
nield, zijn in de afgelopen
weken wederom enkele
ruiten van het Vredesmo-
nument aan de Leidse Ga-
renmarkt gesneuveld. Bo
vendien neemt de wild
groei van graffiti op de
beelden in Leiden en om
geving ongekende vormen
aan.
leiden cees van hoore
Arnold van der Ree van de ge
meentelijke dienst kunst en cul
tuur in Leiden: ,,We houden
niet echt een regelmatige con
trole. We worden door burgers
of door mensen van milieu
ingeseind en dan gaan we er op
af. Het beste zou zijn om een
wekelijkse schouw te houden.
Maar daarvoor is geen geld."
Ze hebben Rembrandt nog
niet de baret van zijn hoofd ge
slagen. De meester staat nog al
tijd even fier aan de Witte Sin
gel. Het Rembrandtbeeld is van
brons en dat blijkt voor vanda
len toch net iets moeilijker ka
pot te maken dan het glas van
het Vredesmonument aan de
Garenmarkt of het glazen beeld
van Jan Wolkers in Oegstgeest.
Maar dan blijft natuurlijk altijd
nog de spuitbus of de emmer
met verf over. Het is ten hemel
schreiend om te zien hoeveel
beelden er in Leiden beklad zijn
met graffiti.
Potsierlijk
Op het Vijf Meiplein staat
'Wicht', het standbeeld van een
jong meisje met vlechtjes. Op
haar keurige manteltje is door
onverlaten een moeilijk weg-
poetsbaar mannelijk geslachts
deel getekend. Een 'artistieke'
aanranding, die het geheel iets
potsierlijks geeft. Het karakter
dat de maker het beeldje heeft
meegegeven, is volledig zoek.
Van der Ree: „Dat wist ik dus
nog niet. Tja, daar heb je weer
foto reuters/r marsh starks
Meubel plein
Tel. 071-541 63 95
Koopavond donderdag..
zoiets. En je moet nog uitkijken
met dat schoonmaken ook. Je
kunt geen agressieve stoffen ge
bruiken want dan tast je het pa
tina van het brons aan."
Het beeldje op het Vijf Mei
plein 'lijdt' bovendien ook nog
eens aan een gebarsten sokkel.
Twee sterke mannen zouden
het met vereende kracht zo
kunnen omtrekken. „Dit soort
dingen houden we wel goed in
het oog", zegt Van der Ree. „Zo
hebben we onlangs de sokkel
van een beeldje aan de Van
Baarlestraat gerestaureerd. De
stenen waren verzakt. En ook de
'Bloemenkoopman' in het cen
trum van de stad is gerestau
reerd. Het was zwaar 'gewond'
nadat het door een vrachtwa
gen omver was gereden.
Boerhaave
„Voor dit soort calamiteiten
hebben we een budget van
43.000 gulden per jaar. Elk jaar
kiezen we een paar beelden uit
die moeten worden opgeknapt
en dan gaan we aan de slag.
Binnenkort pakken we het
beeld aan van Boerhaave, te
genover de ingang van het oude
Academisch Ziekenhuis. De
sokkel zit vol graffiti en is ook
kapot."
Met de gedichten die in Lei
den door de Stichting Tegen
beeld op de muren zijn aange
bracht is het van hetzelfde laken
een pak. De letters zijn nog niet
droog of de jongens met de
spuitbussen staan al klaar om
hun initialen onder de naam
van de dichter aan te brengen.
De tekst zelf blijft vaak onaan
getast omdat die wat hoger op
de gevel staat.
Het oorlogsmonument naast
Molen De Valk in Leiden ziet er
zo op het eerste gezicht onge
schonden uit. Maar dat is
schijn. Loop je er omheen, dan
tref je ook daar weer graffiti aan.
'World Wide Terror' 'Sam, the
freak of England was here'.
Respect
Meneer Bongers, een wat oude
re man die zijn hondje in het
aanpalende perkje aan het uit
laten is: „Gekken en dwazen la
ten hun namen achter op mu
ren en glazen. Dat spreekwoord
kent u toch wel? Kijk, wij kerf
den vroeger wel eens een hart
in een boom als we verliefd wa
ren. Maar van dit soort dingen
bleven we af. Daar hadden wc
respectvoor."
De stad en de cultuurvoor
werpen daarin lijken één groot
kladschrift te worden voor van
dalen. De Grote Kladderaar is
bezig in Leiden en omgeving.
Van der Ree: „Het wordt tijd dat
het ophoudt. Maar er is weinig
of niks tegen te doen. Het is om
moedeloos van te worden."
X. PLV. CHEF ANNET VAN AARSEN 071-5356443
leiden vervolg voorpagina
wim koevoet
De Bredase kunstenaar P. Stule-
meijer reageert ongelovig op
het bericht dat er cadmium in
'zijn' Vredesmonument op de
Leidse Garenmarkt zit. In eerste
instantie verwijst hij het naar
het rijk der fabelen. „Cadmium
is geel - denk maar aan die Hei-
neken-kratten - en de tegels zijn
blauw", zegt hij. Vervolgens
gaat hij ook zelf op onderzoek
uit en meldt dat er in de uit
Duitsland afkomstige grond
stoffen mogelijk cadmium zit.
„Zij het in verwaarloosbare hoe
veelheden."
De kunstenaar vermoedt dat
de gemeente Leiden en de bij
het kunstwerk betrokken bedrij
ven 'het cadmiumverhaal er
met de haren bijslepen om van
het Vredesmonument af te ko
men.' „De gemeente wil het
kwijt omdat ze al zeven jaar niet
adequaat reageert op het van
dalisme. Bedrijven zijn het zat
om telkens vervangende glas
platen aan te brengen. Het is
veel werk en het rendement ni
hil. Ik zal binnenkort met rap
porten over de samenstelling
van het glas aantonen dat er
niets aan de hand is." De Leidse
scheikundige J. Eijsermans van
het Aquino College, stelt dat het
'heel voorstelbaar' is dat er cad
mium in het glas zit maar voegt
er aan toe dat er voor de volks
gezondheid geen enkel gevaar
dreigt. Ook niet voor de vandaal
die de platen verbrijzelt. „Dan
komt het cadmium niet vrij, wel
als het wordt verhit. Ook de
kans dat het in het grondwater
terechtkomt is nihil. De regels
in Nederland zijn overdreven
op dit punt en ook niet conse
quent. In kristalglas zit zo'n tien
procent lood maar mooi dat wij
daar onze wijn uit drinken.
Pechtold wil best geloven dat
je van het Vredesmonument
geen kanker krijgt maar wijst er
op dat hij zich aan de regels
moet houden. „Zeker de over
heid, die de burgers allerlei ver
plichtingen oplegt op het ge
bied van geluidshinder, bodem
verontreiniging en ga zo maar
door." De wethouder staat niet
te springen om het monument
te verplaatsen. Het zou vanwege
het cadmium helemaal op
nieuw moeten worden opge
bouwd. „Dat gaat dik in de pa
pieren lopen. Alleen de funde
ring kost al een ton. Bovendien
lopen we de kans dat het beeld
op een nieuwe plek ook weer
vandalen aantrekt.
Ce&i y eaieteei
Jan Wolkers en D66 Oegstgeest:
oegstgeest vervolg voorpagina
maarten keulemans
Het beschadigde kunstwerk
Vrouwen In Verzet van Jan
Wolkers zou wel eens in de tuin
van het Oegstgeestse raadhuis
kunnen herrijzen. Het glazen
beeld komt daar beter tot zijn
recht dan langs de Abtspoel-
weg. Bovendien biedt de tuin
betere bescherming tegen van
dalen, omdat het raadhuis
meer in de 'bewoonde wereld'
staat. Dat vindt D66. „Wat toe
vallig", reageert Jan Wolkers.
„Mijn mening loopt parallel
aan dit verhaal."
Wolkers bekent dat hij de
tuin van het raadhuis altijd al
een betere plek voor zijn kunst
werk vond dan de middenberm
van de Abtspoelweg. „Ik hoop
te er sowieso al op dat het daar
op den duur terecht zou ko
men, daar onder die hoge bo
men. Aan de Abtspoelweg
wordt het zicht zo doorsneden
door al die verkeerspalen. Je
kunt er niet eens rustig naar
kijken."
D66 heeft nog een andere
plek voor Vrouwen In Verzet op
het oog: de oude stek van het
inmiddels verwijderde kunst
werk Doorgaande Beweging
van Frans de Wit, aan de Laan
van Alkemade. D66 is nog altijd
boos omdat dat beeld op aan
dringen van een handvol om
wonenden werd weggehaald.
De eventuele komst van Vrou
wen In Verzet heeft met die
frustratie echter niets te ma
ken, legt fractievoorzitter A. Ko
ningsveld uit: „Wolkers wilde
met zijn kunstwerk de vrouw
eren. En in dat parkje staan bo
men die door de landschapsar
chitecte Mien Ruys zijn ge
plant: een vrouw die al vele ja
ren geleden waarmaakte waar
het beeld van Wolkers voor
staat." Het kunstwerk van Wol
kers liep vorige maand zware
averij op, toen vandalen een
steen door het glazen beeld
smeten. Het gehavende kunst
object staat momenteel in het
atelier van het bedrijf Van Tet
terode Glasobjecten in Amster
dam, waar de schade wordt op
genomen. „We kunnen nog
niet zeggen of 'ie total-loss is",
zegt een woordvoerder van het
glazeniersbedrijf. „We zijn nog
aan het dubben of je veel kleur
verschil ziet als we de bescha
digde onderdelen vervangen
door nieuwe elementen."
Het beeld kostte destijds
100.000 gulden. Burgemeester
E. Timmers heeft al aangekon
digd dat het beeld 'hoe dan
ook' wordt gerepareerd.
amsterdam fran<;oise ledeboer
De schatrijke weduwe Sandrina
Willet-Holthuysen bracht haar
laatste levensjaren stierf kinder
loos in 1895 en liet haar huis en
kunstverzameling na aan de
stad Amsterdam. Herengracht
605 werd een museum dat be
zoekers met een tijdcapsule te-
rugflitst naar het leven van wel
gestelde Amsterdammers uit
vorige eeuwen.
De kunstverzamelaar
Abraham Willet (1825-1888)
deed een gouden greep toen hij
met Sandrina Holthuysen
(1824-1895) trouwde. Als enig
kind erfde ze niet alleen het
monumentale 17de-eeuwse
koopmanshuis aan het stille
stukje Herengracht nabij de
Amstel, maar ook een aanzien
lijk kapitaal. Dat stelde hem in
staat zich zonder geldzorgen te
wijden aan zijn grote passie: het
verzamelen van glaswerk uit ve
le eeuwen.
Wie door het huis wandelt con
stateert overal dat het echtpaar
ook bij de inrichting niet op
geld hoefde te letten. In de ho
ge, met marmer beklede gang
op de beletage liet Abraham
Willet wanddecoraties aanbren
gen door de Franse kunstenaar
Paul Collin. In het gezelschap
van twee houten gangbanken
met de wapens van de families
Willet en Holthuysen zijn de
schilderingen voortreffelijk be
waard gebleven. Onder beheer
Drie slangenglazen op Venetiaanse wijze vervaardigd. foto gpd
van het Amsterdams Historisch voor een spelletje kaart, het ro-
Museum is museum Willet een ken van een pijp of het drinken
plek geworden waar bezoekers van een glaasje. Er staan
een indruk krijgen van het leven authentieke meubels, beelden
in zo'n huis in de 18de eeuw. en een klok en de 18de-eeuwse
In de 'blauwe kamer' is een wandbekleding is nagemaakt
reconstructie gemaakt van een met behulp van de bewaard ge-
salon, het vertrek waarin 18de- bleven mallen. Boven de
eeuwers hun gasten ontvingen schoorsteenmantel prijkt nog
steeds de schildering die er in
1732 werd aangebracht door de
toen veelgevraagde kunstenaar
Jacob de Wit. Meest opvallend
in de kamer is echter de intens
blauwe kleur van de wanden,
die werd aangebracht na onder
zoek van achtergebleven verf-
resten uit die tijd.
Via het monumentale trappen
huis dat Willet in 1881 liet voor
zien van een vierkante koepel
waardoor het licht naar binnen
stroomde, komt de bezoeker op
de verdieping met kamers
waarin het Amsterdams Histo
risch Museum geregeld ten
toonstellingen organiseert. De
komende maanden is er een ex
positie met 200 hoogtepunten
uit de rijke glasverzameling van
het museum te zien. De collec
tie bevat glazen uit de 16de tot
en met de 20ste eeuw, waaron
der de verzameling van
Abraham Willet. Voor glaslief
hebbers is deze tentoonstelling
het neusje van de zalm en voor
een meer algemeen geïnteres
seerd publiek bieden ook deze
kamers een uitstekende indruk
van de rijkdom waarmee het
echtpaar Willet zich omringde.
'Roemers, fluiten en bokalen'
in museum Willet-Holthuysen
(Herengracht 605, Amsterdam)
duurt tot en met 11 april. Ope
ningstijden: ma t/m vrij 10.00
tot 17.00 uur, za en zo 11.00
tot 17.00 uur.
Al jarenlang staat dit beeld zonder hoofd in het Noorderpark.
foto henk bouwman
