Leidsch
Dagblad
OP=OP
Cadmium in Vredesmonument
4
Bangs mag blijven
J|ag
Lente in januari
'Ecovrienden' krijgen ook
stroom uit kerncentrale
Erfgenamen verdeeld over erfenis Haarlemse klokkenmaker
TWEE WEKEN GRATIS
DE WERELD OM U HEEN v
-ISDAG 6 JANUARI 1999
OPGERICHT 1 MAART 1860
LOSSE NUMMERS 1,85
ZATERDAG 2,40
esprek van de Dag
Het gevecht van
een onderwijzer
met de BVD
Economie
'Harmonisatie van
belastingen is
onhaalbaar'
Kerk en Samenleving
Sport
v. Verplaats
stwerk van
Wolkers
ten keulemans
ijf
- Vaadigde kunstwerk
wen In Verzet van Jan
;ers verplaatsen naar
van het Oegstgeest-
idhuis, de voormalige
smakliniek aan
igeesterstraatweg.
Ibiedt volgens D66 be-
bescherming tegen
wc,'*ialisme dan de huidige
de middenberm van
v Jbtspoelweg. Bovendien
JSiet kunstwerk daar be
lt zijn recht komen.
;ers zelf staat vierkant
!r dit idee. Hij
tvan mening dat de
de beste plek is. Het
werk van Wolkers
vorige maand met een
n aan diggelen gegooid.
Iktaat momenteel in het
jer van een Amsterdams
2ijf> waar de schade
Jlt opgenomen.
|pmtepomp
^jet cv-ketel
agjn vervangen
Kerkleer over
avondmaal staat op
losse schroeven
Danny Nelissen:
wielerboek met twee
trieste hoofdstukken
LeidsckSDagblad
êM'd'
Wethouder Pechtold: 'Beeld moet mogelijk weg
Het Leidse Vredesmonument op de Garenmarkt moet
wellicht verdwijnen. In de blauwe tegels van het beeld is
cadmium verwerkt. De wethouder cultuur A. Pechtold
(D66) heeft dit zwart-op-wit staan in rapporten van de
leveranciers. Het zware metaal, dat bedreigend kan zijn
voor de volksgezondheid, werd in 1997 ook in kratten en
luchtbedden van Heineken aangetroffen, waarna de
bierbrouwer miljoenen exemplaren uit de handel moest
halen en vernietigen.
uit." De aanwezigheid van cad
mium in het glas is een extra
complicerende factor. „Niet dat
het Vredesmonument nu een
gevaar voor de volksgezondheid
is, maar behalve wethouder
cultuur ben ik ook wethouder
milieu en ik kan toch moeilijk
glasplaten met het in Neder
land verboden cadmium uit
België importeren."
Pechtold noemt België omdat
het glas bij een bedrijf uit dat
land vandaan komt. In België is
cadmium wel toegestaan. De
wethouder heeft vlak voor het
kerstreces de raadscommissie
Pechtold zegt dat hij zich geen
raad meer weet met het beeld,
dat vier ton heeft gekost en on
langs voor de zoveelste keer is
vernield. Dit keer werden zes
glasplaten van de schepping
van de Bredase kunstenaar P.
Stulemeijer aan gruzelementen
geslagen. „Het Vredesmonu
ment is het verkeerde beeld op
de verkeerde plaats", zegt de
wethouder. Op de vraag of ver
plaatsing nog een optie is, ant
woordt hij: „Ik kan mët dit
beeld niet meer voor- of achter
cultuur in beslotenheid inge
licht. Hij heeft toen laten door
schemeren dat verwijderen wat
hem betreft niet is uitgesloten.
De fracties hebben nog geen
standpunt bepaald. Ambtenaar
B. Kienjet werkt aan een raads
voorstel waarin de verschillen
de mogelijkheden met het Vre
desmonument op een rijtje zijn
gezet. De kogel moet binnen
kort door de kerk.
Pechtold zegt dat het Vredes
monument, dat morgen precies
zeven jaar geleden door de
toenmalige wethouder cultuur
(PvdA'er H. Koek) werd onthuld
'heel moeilijk ligt'. „De kunste
naar wilde met zijn keuze voor
verhard glas de kwetsbaarheid
van de vrede tot uitdrukking
brengen, maar in deze stad is
dat een zeer gewaagde onder
neming. Het telkens vervangen
van de glasplaten heeft de ge
meente al vele tienduizenden
guldens gekocht. En er is geen
enkel signaal dat het Vredes
monument ooit met rust wordt
gelaten. Er bestaat vanuit de
Aswarmtepomp moet de
®rmingsbron van de toe-
i worden. De pomp haalt
armte uit de buitenlucht
pvarmt daarmee het huis.
ps producent Nefit Fasto
D veertig tot vijftig procent
ie worden bespaard in
lijking met een conventio-
jv-ketel.
normen voor energiever
in huizen worden steeds
iljer. Nu moet nieuwbouw
pdaard met een hoogren-
Vits-ketel worden opgele-
|>m aan de energienorm te
Jen. In de toekomst zal dat
jfoldoende zijn. De gas-
Itepomp moet de opvolger
en van de hr-ketel. De
p werkt als een 'omgekeer-
belkast: de warmte wordt
pkken aan de buitenlucht
porgegeven naar binnen,
feswarmtepomp, die vier-
^jfduizend gulden zal gaan
n, wordt dit jaar in de
ijk getest. Als dat succes-
werloopt, neemt Nefit de
1» in productie.
id sluit
ieder buiten
I AD VAN KAAM
Leidse kleuter van 2 jaar
gisteren haar moeder tij-
c buitengesloten. Op het
lent dat de vrouw zich op
lalkon van haar huis in de
ïr Meijboomstraat bevond,
(de de kleine doodgemoe-
Brd de knip op de deur.
jer daarvan de directe con-
ienties te beseffen. Want de
el die spelenderwijs eerst
laar rechts ging, wilde ver-
;ns niet meer naar links.
n voorbijganger waar-
wde uiteindelijk de politie,
de agenten arriveerden,
eerde toevalligerwijs net
man met een ladder. Met
ilp van dat instrument kon
rouw uit haar benarde po-
worden bevrijd.
parus Twee jaar en twee dagen geleden werd de Eflstedentocht gereden. Dat is nu onvoorstelbaar, want
dit jaar breekt januari alle warmterecords van deze eeuw. Voor Parijzenaars een goede aanleiding om de
trappen langs de Seine op te zoeken. Om te lezen, te zoenen of te zonnen. foto ap* michel euler
stad ook weinig waardering kamer na het douchen, je weet
voor het beeld. Het is ook altijd wel met van die strepen erop."
vies. Medewerkers van De Zijl
Bedrijven spuiten het eens in Pagina 21:'Om moedeloos van
de twee weken schoon, maar te worden'
het blijft eruit zien als een bad-
Salt Lake City
schonk geweren
aan Samaranch
salt lake city DPA-fi
IOC-voorzitter Samaranch heeft
van Salt Lake City cadeaus ge
kregen voor de verkiezing van
de locatie van de Olympische
Spelen in 2002.
De voorzitter van het Interna
tionaal Olympisch Comité, die
zich bij zulke verkiezingen altijd
van stemming onthoudt, kreeg
twee jachtgeweren ter waarde
van duizend dollar. De geweren
van het merk Browning zijn
rechtstreeks naar Samaranch'
kantoor in Lausanne gestuurd.
Bij eerdere bezoeken aan Salt
Lake City kreeg Samaranch ook
al geschenken, zoals een india
nentooi van veren en een deken
met een tafereel.
Eerder werd ook Anton Gees-
ink genoemd als IOC-bestuur-
der die zich door Salt Lake City
zou hebben laten omkopen.
Het IOC is een onderzoek naar
de zaak begonnen. Op 23 febru
ari wordt het resultaat daarvan
bekend. IOC-bestuursleden
mogen geen cadeaus aanne
men van meer dan 150 dollar.
Grote stroom
buitenlandse
autowrakken
HET WOORD IS AAN
Anna Russell
Er zijn zo weinig vrouwelijke
komieken, omdat maar wei
nig vrouwen kunnen verdra
gen dat er om hen gelachen
wordt.
VANDAAG 26 PAGINA'S
Binnenland
Buitenland
Cultuur
Economie8,9
Gesprek van de dag2
Kerk en Samenleving14
Meningen19
Regio13,15,17
LEIDEN ANNET VAN AARSEN
Je betaalt extra voor ecostroom,
maar als je thuis het licht aan
doet, zou de gebruikte energie
afkomstig kunnen zijn uit een
Duitse kerncentrale. Het kan
niet anders, zeggen ze bij het
Leidse energiebedrijf EWR. „We
kopen energie in van verschil
lende bronnen", zegt EWR-
woordvoerder Van der Erf.
„Windenergie, energie afkom
stig van biocentrales, water-,
kolen-, gas- en ook van kern
centrales. De herkomst van de
stroom, die de klant in huis
krijgt, is dus niet meer te ach
terhalen. Ecostroom is meer
een boekhoudkundige zaak.
Hoe meer mensen extra betalen
voor ecostroom, des te meer
ecostroom we kunnen kopen."
Zo zit het dus. Ecostroom
komt niet via een afgescheiden
elektriciteitsnet bij de klant in
huis. „En dat is voor ons bedrijf
lastig te verkopen", weet Van
der Erf. Maar het moet. De
overheid heeft de energiedistri
buteurs verplicht gesteld om in
het jaar 2000 drie procent van
de elektriciteit te betrekken uit
duurzame bronnen. „Dat wordt
een enorme inspanning", zegt Hilversum «anp
de EWR-woordvoerder. „En in
het jaar 2010 is de norm tien
procent uit duurzame energie
bronnen." Ter vergelijking:
veertien procent van de Neder
landse energie is afkomstig uit
atoomenergie.
Inmiddels doet een procent
van de klanten van de EWR
mee aan ecostroom. Maar de
doelstelling die de EWR zich
had opgelegd voor vorig jaar -
vijf gigawatt uur duurzame
energie - is net niet gehaald.
„We zijn blijven steken op
vier", zegt Van der Erf. „Voor
dit jaar mikken we op tien giga
watt uur."
De sympathieke doelstellin
gen achter duurzame energie
lijken te botsen met een nieuwe
activiteit van de EWR. Sinds be
gin dit jaar kopen de Neder
landse Spoorwegen de helft van
de stroom in Duitsland in. De
EWR zorgt voor het binnenha
len van de stroom - deels af
komstig van kerncentrales en
het milieuonvriendelijke bruin
kool - en voor de distributie
naar het net van de NS.
RTV/programma's11
Sport22,23,25
Strips10
Excuses van ministerie van justitie
De Nederlandse politie maakt
zich grote zorgen over een af
valstroom van buitenlandse au
towrakken naar ons land. Ze
worden voor een deel verwerkt
door dubieuze bedrijven die
zich niet houden aan de milieu
regels. Het gevolg is dat grote
hoeveelheden schadelijke stof
fen direct in het milieu verdwij
nen.
In Nederland verwerken 250
geregistreerde sloopbedrijven
ruim tachtig procent van alle
autowrakken. De rest komt
voor rekening van zeshonderd
andere bedrijven die in het cir
cuit opereren. Het Centraal Bu
reau voor de Statistiek (CBS)
schat dat jaarlijks een half mil
joen auto's voor de sloop wor
den aangeboden.
De Raad van Hoofdcommis
sarissen wil een landelijke aan
pak om het probleem het hoofd
te bieden. Er zouden verder Eu
ropese regels moeten komen.
De instroom van buitenlandse
wrakken komt namelijk ook
doordat in bijvoorbeeld Duits
land autobezitters achteraf een
bedrag voor milieuvriendelijke
verwerking van hun auto beta
len. In Nederland is zo'n hef
fing vooraf. Daardoor is een
Duitse autobezitter financieel
beter af als hij zijn sloopwagen
in Nederland laat vernietigen.
LEIDEN JANNEKE DE JONGE
Jeremy Bangs, directeur van het
American Pilgrim Fathers Mu
seum, mag in Nederland en dus
in Leiden blijven. Dat heeft Jus
titie hem schriftelijk meege
deeld. In de brief wordt Bangs
'oprechte excuses' aangeboden
voor het feit dat hem ten on
rechte geen verblijfsvergunning
is verleend.
De in Leiden verblijvende
Amerikaan kreeg op 18 decem
ber te horen dat hij nog vier we
ken had om Nederland te verla
ten. Twee jaar daarvoor - na
een tussentijds verblijf in de VS
- vroeg hij een verblijfsvergun
ning aan. Deze kreeg hij niet,
ondanks het feit dat hij eerder
al zeventien jaar in Nederland
woonde, met verblijfsvergun
ning. Als reden werd aangege
ven dat de historicus geen te
werkstellingsvergunning heeft.
Tweede Kamerlid J. Hoekema
(D66) besloot over deze zaak
vragen te stellen. Zover kwam
het uiteindelijk niet. Door de
lobby die vanuit Amerika op
gang kwam en de aandacht die
de media aan de zaak besteed
de, besloot minister Korthals
van Justitie Bangs een nieuwe
verblijfsvergunning te verlenen.
Bangs heeft in november
1997 het museum opgericht in
een vijftiende-eeuws pand in de
Leidse Beschuitsteeg. De histo
ricus komt rond van een uitke
ring uit Amerika, aangevuld
door een toelage van de New
England Historical and Geneo-
logical Society, die zijn onder
zoek steunt.
In de Leidse Stadsgehoorzaal
treedt Musica ad Rhenum
op in de serie barokmuziek,
waarvoor een kortingsbon.
Nieuw bord op
rotondes in
Zuid-Holland
DEN HAAG ANP
Met een nieuw verkeersbord wil
de provincie Zuid-Holland de
capaciteit op rotondes vergro
ten. Het bord wijst automobilis
ten erop dat ze richting moeten
aangeven als ze afslaan. Vol
gens een woordvoerder van de
provincie gebeurt dit nu te wei
nig, waardoor files ontstaan.
Gedeputeerde Jansen onthulde
gisteren het eerste bord. Het
nieuwe verkeersbord heeft zo
wel een pictogram als een
tekstgedeelte. De afbeelding
van een auto met een verlichte
richtingaanwijzer ondersteunt
de tekst: Bij verlaten rotonde
richting aangeven. Het picto
gram staat ook bij alle afslagen.
Vanaf 6 januari tot
IKEA WinterSale met
kortingen van 50% op veel artikelen.
Iedere maandag t/m vrijdag koopavond tot 21.00 u
IKEA informatielijn 0900 - 235 45 32 (22 ct/min.)
IKEA
uatenschap Coelombie bedraagt 9,2 miljoen
jLEM JACOB VAN DER MEULEN
DUIVENVOORDE
drie erfgenamen van het
pogen van de Haarlemse
ikenmaker Johannes Coel-
jie zijn verdeeld over de
!g hoe het geld moet wor-
>1 verdeeld. De nalatenschap
raagt 9,2 miljoen, zo maak-
de beheerders van het Coel-
ïiefonds gistermiddag in
flem bekend. Vier miljoen
rvan gaat naar een nieuwe
iting die gaat investeren in
lelskgelegenheidsprojecten. De
rest gaan de drie erfgenamen
zelf verdelen.
De drie erfgenamen (de Her
vormde Diaconie, het katholie
ke Jacobs Godshuis en het
Evangelisch Lutherse Wees
huis) kregen eind vorig jaar de
vraag voorgelegd wat te doen
met het geld. Daarvoor hadden
de beheerders van het Coelom-
biefonds drie opties bedacht. In
het eerste geval zou het geld in
zijn geheel naar een nieuwe
stichting gaan met als doel
werkgelegenheid te scheppen.
Daarmee zou volledig uitvoe
ring worden gegeven aan de
wensen van Coelombie. In het
tweede geval zou iedere erfge
naam zelf mogen bepalen wat
er met het geld zou moeten ge
beuren. De derde optie was een
deel van het geld in een nieuwe
stichting te stoppen en de rest
zelf te besteden.
Ondanks een dringend advies
van de beheerscommissie om
het geld niet op te delen, kozen
de drie erfgenamen elk een an
dere optie. Uiteindelijk is beslo
ten dat de Hervormde Diaconie
en het Jacobs Godshuis ieder
twee miljoen stoppen in een
nieuwe stichting die werkgele
genheidsprojecten gaat steu
nen. Het Evangelisch Luthers
Weeshuis gaat het eigen geld
zelf besteden.
Tot twee keer toe.werden de
afgelopen jaren juristen ingezet
om de nauwgezette wilsbe
schikking van de klokkenmaker
ongeldig te laten verklaren. Het
zou onmogelijk zijn uitvoering
te geven aan de belangrijkste
wens van Coelombie: het uit
roeien ran de onbeschaamde
bedelarij. Vorig jaar kwam voor
de erfgenamen pas de weg vrij
om het geld naar eigen inzicht
te besteden. Daarbij werd wel
bepaald dat zij rekening moe
ten houden met de beweegre
denen van de klokkenmaker.
Coelombie liet bij zijn overlij
den in 1805 voor 14.000 gulden
aan vrijwel waardeloze obliga
ties na. De verkoop van zijn
huis leverde zevenduizend gul
den op, waarmee de beheer
ders de obligatie- en aandelen
markt op gingen. Dat ging niet
altijd even goed. Vlak voor de
Eerste Wereldoorlog was het
bedrag wel opgelopen tot
113.000 gulden. De helft van
dat geld was gestoken in obliga
ties van Russische spooiwegen,
die na de revolutie in 1917 niets
waard bleken. Ook tijdens de
beurskrach van 1929, de Twee
de Wereldoorlog, de oliecrisis
en de beursdaling van vorig jaar
had het geld zwaar te lijden. Pas
in de laatste decennia groeide
het fonds explosief.
Welke werkgelegenheidspro
jecten worden uitgevoerd, is
nog onduidelijk.
Ja, ik wil een abonnement óp het Leidsch Dagblad.
.drësA
code;
Plaats: -
Tel.iiU.v,rrt. comrole be/orgingi 1
Na de eerste twee weken betaal ik mijn abonnement:
Per maand Per kwartaal rQavtvniatisch lf. 96.90) i
automatisch (f, 33,70) Oacceptgiro (f. 97.90)
Nr, bank/giro: Handtekening: -i
Bij machtiging tot automatische betaling
krijgt xi een 1/5 staatslot met jackpot cadeau.
Leidsch Dagblad
DE WERELD OM JE HEEN.
Deze bon in een envelop, zonder postzegel,
8 '712141 "4001 1 4"
OF BEL 071-51 28 030 maandag,/mvrijdag